Thian-chin lān-bān
|
天真瀾漫 |
| Hūi-kong |
惠光 |
|
Thok-ní-su-thài chok
|
托爾斯泰 作 |
|
Nn̄g ê cha-bó͘ gín-ná tī nn̄g keng chhù-kha ê sió lō͘-á sio tú-tio̍h; tùi chhân-ni̍h lâu lâi ê lo̍k-ko͘-bê chúi, lóng lâu kàu tī chit tiâu sió lō͘-á, piàn chòe chi̍t ê chúi-khut. Chi̍t ê cha-bó͘ gín-ná chin sòe-hàn, iáu chi̍t ê khah tōa-hàn chi̍t sut-á. In nn̄g lâng ê lāu-bú lóng kā in chhēng sin ê saⁿ. Sòe-hàn ê chhēng chi̍t niá nâ-sek--ê, tōa-hàn ê chhēng chi̍t niá n̂g-sek--ê; koh in nn̄g ê tī in ê thâu-mn̂g lóng ū pa̍k chi̍t lúi ê âng-sek ê ia̍h-á. Tāi-ke tī lō͘-ni̍h tú-tio̍h ê sî, sī tú-tú tùi pài-tn̂g tńg-lâi, khí-thâu in teh tián in ê súi saⁿ, āu-lâi saⁿ-kap tī hia thit-thô. Hut-jiân-kan in m̄-chai siūⁿ án-chóaⁿ, siūⁿ tio̍h beh lo̍h-khì chúi-khut-ni̍h sńg chúi. Sòe-hàn ê chhēng ôe chū án-ni siūⁿ beh liâu lo̍h-khì, tōa-hàn ê kā i tòng kóng:
|
兩個查某囡仔tī兩間厝腳ê 小路仔相tú--著；tùi田--n̍i̍h流--來ê lo̍k-ko͘糜 水，攏流到tī 這條小路仔，變做一個水窟。一個查某囡仔真細漢，iáu一個較大漢一sut 仔。In兩人ê 老母攏kā in穿新ê 衫。細漢--ê 穿一領藍色--ê,大漢--ê 穿一領黃色--ê;koh in兩個tī in ê 頭毛攏有縛一蕊ê 紅色ê ia̍h 仔。逐家tī路--n̍i̍h tú著ê 時，是tú-tú tùi 拜堂轉--來，起頭in teh展in ê súi 衫，後--來相kap tī hia thit-thô。忽然間in m̄ 知想án-chóaⁿ，想著beh落去水窟n̍i̍h sńg水。細漢ê 穿鞋自án-ni 想beh 潦--落去，大漢--ê kā伊擋講： |
|
“M̄-thang án-ni ta̍h lo̍h-khì, A-bí,án-ni lín a-bú ōe kā lí mē! Góa beh thǹg ôe khí-lâi, lí mā thǹg lí ê ôe khí-lâi.”
|
「M̄ -thang án-ni 踏--落去，阿美，án-ni lín阿母會kā你罵！我beh褪鞋起--來，你mā 褪你ê 鞋起--來。」 |
|
In thǹg ôe khí-lâi, láng kûn chiū liâu lo̍h-khì. Chúi kàu A-bí ê kha-ba̍k, i chiū hoah kóng:
|
In 褪鞋起--來，láng裙就潦--落去。水到阿美ê 腳目，伊就喝講： |
|
“A-lí-á, chúi hiah-ni̍h chhim góa ōe kiaⁿ lah!”
|
「阿理--仔，水hiah n̍i̍h 深我會驚--lah！」 |
|
“Lâi ! ” A-lí-á kā i ìn, chi̍t bīn siūⁿ beh chhun chhiú kā i khan, m̄-kú kiaⁿ-liáu kûn pàng lo̍h-khì ōe kō tio̍h chúi, “M̄-bián kiaⁿ lah, khut-á bōe koh-khah chhim à-lah.”
|
「來！」阿理--仔kā 伊應，一面想beh 伸手kā伊牽，m̄-kú 驚了裙放--落去會kō 著水，「M̄免驚--lah，窟仔bōe koh較深--ah-lah。」 |
|
I beh kiâⁿ óa-khì ê sî, A-lí-á kā A-bek2ong: “A-bí, lí tio̍h kiâⁿ hō͘ hó ô͘, m̄-thang that chúi.”
|
伊beh行倚去ê 時，阿理--仔kā 阿美講：「阿美，你著行hō͘ 好--ô͘，m̄-thang踢水。」 |
|
Tú-tú án-ni teh kóng ê sî, A-bí ê kha that tio̍h chúi; chúi phùn tio̍h A-lí-á ê saⁿ, iā phùn tio̍h i ê ba̍k-chiu kap phīⁿ. A-lí-á khòaⁿ-tio̍h i ê saⁿ lâ-sâm khì, siū-khì khí-lâi, jiok beh phah A-bí. A-bí ka-ki chai, iā chin kiaⁿ, kóaⁿ-kín peh khí-lâi, siūⁿ beh cháu tńg-khì chhù-ni̍h. A-lí-á in ma-ma tī chit ê sî tú-tú tùi chia keng-kè, khòaⁿ-tio̍h in cha-bó͘-kiáⁿ chi̍t seng-khu bak kah o͘ sô-sô, chiū-kóng:
|
Tú-tú án-ni teh講ê 時，阿美ê 腳踢著水；水噴著阿理--仔ê 衫，也噴著伊ê 目珠kap鼻。阿理--仔看著伊ê 衫lâ-sâm去，受氣起--來，jiok beh扑阿美。阿美家己知，也真驚，趕緊peh--起來，想beh走轉去厝--n̍i̍h。阿理--仔in媽媽tī 這個時tú-tú tùi chia經過，看著in查某子一身軀bak kah烏sô-sô，就講： |
|
“Lí chit ê chok-gia̍t gín-ná, lí sī àn-chóaⁿ bak kah chi̍t seng-khu o͘ sô-sô!”
|
「你這個作孽囡仔，你是àn-chóaⁿ bak kah一身軀烏sô-sô!」 |
|
“A-bí tiâu-kò͘-ì kā lâng chhòng ê lah!” A-lí-á thiaⁿ tio̍h ma-ma ê siaⁿ chiū bô koh jiok A-bí, ēng án-ni ìn i ê lāu-bú.
|
「阿美刁故意kā人創--ê lah !」阿理--仔聽著媽媽ê 聲就無koh jiok阿美，用án-ni 應伊ê 老母。 |
|
A-lí-á ê lāu-bú thiaⁿ tio̍h, chiū tùi A-bí kā khiú-teh, tùi i ām-kún ê āu-bīn kā i liàm kúi-nā ē.
|
阿理--仔ê 老母聽--著，就對阿美kā khiú --teh，對伊頷頸ê 後面kā伊捻幾若下。 |
|
A-bí khàu chin tōa siaⁿ thong koe-lō͘ ê lâng lóng ū thiaⁿ-kìⁿ, A-bí ê lāu-bú chiū chhut-lâi.
|
阿美哭真大聲通街路ê人攏有聽--見，阿美ê 老母就出--來。 |
|
“Lí sī án-chóaⁿ phah goán cha-bó͘ kiáⁿ?” I án-ni jióng, chiū khai-sí ti̍t-ti̍t mē A-lí-á in lāu-bú. In nn̄g ê khai-sí sio-mē. Ta-po͘ lâng iā chhut-lâi; koe-lō͘ ni̍h sûi-sî ûi kah o͘-khâm-khâm, hī-hōa-kiò, bô lâng teh thiaⁿ pa̍t-lâng kóng-ōe. In ti̍t-ti̍t mē, khiú lâi khiú khì, chha-put-to kiông beh sio phah khí-lâi, A-lí-á ê a-má chi̍t-pō͘ chi̍t-pō͘ kiâⁿ lâi kàu tiong-ng, beh lâi kā in kóng-hô.
|
「你是án-chóaⁿ扑阮查某子？」伊án-ni 嚷，就開始直直罵阿理--仔in老母。In兩個開始相罵。查甫人也出--來；街路n̍i̍h隨時圍kah烏khâm-khâm,hī-hōa叫，無人teh 聽別人講話。In直直罵，khiú來khiú去，差不多強beh相扑--起來，阿理--仔ê 阿媽一步一步行來到中央，beh來kā in講和。 |
|
“Lín mā siūⁿ khòaⁿ-māi leh! Kín-á-ji̍t sī Koh-oa̍h-choeh, mā m̄-thang án-ni tiàm tī chia tī-teh sit thé-biān, hiah-ni̍h gōng tī-teh thīn gín-ná piⁿ.”
|
「Lín mā 想看mā--leh！今仔日是復活節，mā m̄-thang án-ni tiàm tī chia tī-teh失體面，hiah n̍i̍h憨tī-teh thīn囡仔piⁿ。」 |
|
In lóng bô beh thiaⁿ a-má ê ōe, kiông-kiông beh kā i kheh tó-lo̍h-khì.
|
In攏無beh 聽阿媽ê 話，強強beh kā伊kheh倒--落去。 |
|
In teh sio-mē ê sî, A-lí-á ji̍p-khì chhù-lāi, í-keng chiong lâ-sâm chhit chheng-khì, koh cháu khì chúi-khut-á ê só͘-chāi. I the̍h chi̍t lia̍p píⁿ-píⁿ ê chio̍h-thâu tùi chúi-khut-á ê piⁿ-á ó͘ chi̍t chōa kau, chúi lâu tùi lō͘-ni̍h lâi. A-bí iā the̍h chi̍t tè pang-á chhut-lâi, teh kā A-lí-á tàu chhòng. In hiah ê lâng ná tōa siaⁿ, teh beh sio-phah ê sî, khut-á ê chúi í-keng lâu kàu a-má khiā ê só͘-chāi. Nn̄g ê cha-bó͘ gín-ná tè hit ê chúi ná hoah ná cháu.
|
In teh相罵ê 時，阿理--仔入去厝內，已經將lâ-sâm拭清氣，koh走去水窟仔ê 所在。伊提一粒扁扁ê石頭對水窟仔ê 邊仔挖一chōa 溝，水流對路--n̍i̍h來。阿美也提一塊枋仔出--來，teh kā 阿理--仔鬥創。In hiah ê 人那大聲，teh beh 相扑ê 時，窟仔ê 水已經流到阿媽企--ê所在。兩個查某囡仔tè hit ê 水那hoah 那走。 |
|
“A-bí jiok hō͘ tio̍h! Jiok hō͘ tio̍h!” A-lí-á ti̍t-ti̍t hoah, ná hoah ná chhiò, ti̍t-ti̍t cháu tùi chit tīn lâng chia lâi.
|
「阿美jiok hō͘ 著！Jiok hō͘ 著！」阿理--仔直直喝，那喝那笑，直直走對這陣人chia 來。 |
|
Pang-á tī chúi-téng teh lâu, gín-ná khòaⁿ liáu ná hoaⁿ-hí, ná chhiò. A-má khòaⁿ-tio̍h in nn̄g ê, tùi hiah ê lâng án-ni kóng:
|
枋仔tī 水頂teh 流，囡仔看了那歡喜，那笑。阿媽看著in兩個，對 hiah ê 人án-ni 講： |
|
“Lín án-ni kiám bōe kiàn-siàu, hiah-ni̍h ài thīn gín-ná piⁿ,” lâng in nn̄g ê to͘ lóng bōe kì-tit lah, tiàm tī hia teh thit-thô!” “Lín pí chiah ê gín-ná khah gōng!” “Ah! Koai sun-á!”
|
「Lín án-ni kiám bōe見笑，hiah-n̍i̍h愛thīn 囡仔piⁿ，」「人in兩個都攏bōe記--得lah，tiàm tī hia teh thit-thô!」「Lín 比chiah ê 囡仔較憨！」「Ah！乖孫仔！」 |
|
Hiah ê lâng khòaⁿ-tio̍h, ka-kī kám-kak chin kiàn-siàu. Tāi-ke sòa chhiò chhut-lâi, ta̍k ê lâng tńg-khì in tau.
|
Hiah ê 人看--著，家己感覺真見笑。逐家續笑--出來，逐個人轉去in 兜。 |
|
“Lín nā bô oa̍t tò-tńg chhin-chhiūⁿ gín-ná ê, koat-toàn bōe tit ji̍p thian-kok.”
|
「Lín 若無越倒轉親像囡仔--ê,決斷bōe 得入天國。」 |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe-kong-pò tē 894 hō, 1962 nî 9 ge̍h)
|
(台灣教會公報第894號，1962年9月) |
