Hong-tó Ko͘-lú
|
荒島孤女 |
| Chu-liāu-sek |
資料室 |
|
Tùi 1836 nî joa̍h-thiⁿ ê hong-po̍k (chò tōa hong) ê chi̍t-ji̍t khai-sí, chi̍t ê phiau-liû hong-tó (bô lâng tòa ê pha-hng ê tó-sū) chòe kú, chòe ko͘-toaⁿ, bōe bat siū lâng ê kiù-chō͘ ê lâng, kèng-jiân sī chi̍t ê hū-jîn-lâng.
|
Tùi 1836年熱天ê風暴（做大風）ê 一日開始，1個漂流荒島（無人tòa ê拋荒ê島嶼）最久、最孤單、bōe bat受人ê救助ê人，竟然是1個婦人人。 |
|
Kiâu-tī Gê-tek-hok chûn-tiúⁿ ê chûn, tùi Sèng Nî-kó͘-lah tó ê chi̍t ê lâng-jiah choa̍t-bia̍t ê hōaⁿ chhut phâng. Gê-tek-hok sī hō͘ Be̍k-se-ko chèng-hú chhiàⁿ, hū-chek tùi chit ê hong-tó chiong só͘ ū ê chū-bîn (Ìn-tē-an lâng), lóng chài--khì Ka-chiu; lú-kheh lóng chài liáu, só͘-í chiū khui chûn.
|
喬治Gê-tek-hok船長ê船，tùi聖尼古拉島ê 一個人跡絕滅ê岸出帆。Gê-tek-hok是hō͘墨西哥政府倩，負責tùi這個荒島將所有ê住民（印地安人），攏載--去加州；旅客攏載了，所以就開船。 |
|
Chóng-sī tī hit tiong-kan, ū chi̍t ê siàu-liân ê Ìn-tā-an ê lāu-bó, hoat-hiān i ê sòe-kiáⁿ bô tī i ê sin-piⁿ, (goân-lâi tī teh poaⁿ ê tiong-kan, in-ūi chin bô êng teh kín poaⁿ, sòa bōe kì-tit chiong gín-ná poaⁿ ji̍p chûn, koh tàu poaⁿ ê lâng iā bô chù-ì khòaⁿ ū chi̍t ê sòe-kiáⁿ), chiū kóaⁿ-kín cháu-khì chûn-tiúⁿ ê bīn-chêng lâu ba̍k-sái âu-kiò kóng, “Góa ê gín-ná iáu lâu tī tó n̍i̍h! Góa tek-khak tio̍h tńg-khì chhōe-tio̍h i!” Kóng án-ni chiū tùi chûn téng thiàu-lo̍h hái, tī tōa hái-éng ê tiong-kan ǹg hōaⁿ-n̍i̍h ti̍t-ti̍t piàⁿ-miā siû-khì.
|
總是tī hit中間，有1個少年ê印地安ê老母，發現伊ê細子無tī伊ê身邊，（原來tī teh搬ê中間，因為真無閒teh緊搬，續bōe記得將囡仔搬入船，koh tàu搬ê人也無注意看有1個細子），就趕緊走去船長ê面前流目屎喉叫講：「我ê囡仔iáu留tī島n̍i̍h!我的確著轉去chhōe著伊！」講án-ni就tùi船頂跳落海，tī大海湧ê中間向岸n̍i̍h直直拼命泅去。 |
|
In thèng-hāu 4 tiám-cheng kú, in-ūi hái khí tōa hong-éng, in bōe thang mō͘-hiám koh phài lâng chiūⁿ lio̍k khì chhōe i. Chòe-āu chûn-tiúⁿ tùi khiā tī sin-piⁿ ê bo̍k-su kóng, “Lán tio̍h pàng kù-chāi i khì lah, nā bô, kông hong tōa éng kiaⁿ-liáu ōe hō͘ lán ê chûn kha̍p-tio̍h ta-chio̍h”. Bo̍k-su ìn kóng “Ha̍i̍h! Si̍t-chāi bô hoat-tō͘ lah, ko͘-put-chiong tio̍h án-ni, koh kúi ji̍t hái koh pîⁿ-tiāⁿ ê sî, lán chiah koh lâi chia chi̍t pái mā hó.”
|
In聽候4點鐘久，因為海起大風湧，in bōe thang冒險koh派人上陸去chhōe伊。最後船長tùi企tī身邊ê牧師講：「咱著放kù-chāi伊去lah，若無，狂風大湧驚了會hō͘咱ê船kha̍p著礁石」。牧師應講：「Ha̍i̍h！實在無法度lah，姑不chiong著 án-ni,koh幾日海koh平定ê時，咱才koh來這一擺mā好。」 |
|
Bô phah-sǹg, in teh kóng ê kúi ji̍t, kèng-jiân thoa kàu kúi cha̍p-nî. In-ūi Gê-tek-hok ê chûn, tī i iáu bōe thang koh lâi chit ê tó-sū ê í-chêng chiū tîm-lo̍h hái lah; só͘-í it-poaⁿ ê lâng lóng m̄-chai chit ê tó-sū--n̍i̍h iáu ū lâng teh tòa; chit ê Ìn-tē-an ê hū-jîn-lâng ê tāi-chì chiū chiām-chiām hō͘ lâng bōe kì-tit.
|
無扑算，in teh講ê幾日，竟然拖到幾十年。因為Gê-tek-hok ê船，tī伊iáu-bōe thang koh來這個島嶼ê以前就沉落海lah；所以一般ê人攏m̄知這個島嶼--n̍i̍h iáu有人teh tòa;這個印地安ê婦人人ê代誌就漸漸hō͘人bōe記得。 |
|
Ti̍t-kàu 1850 nî, ū chi̍t kiāⁿ sin-bûn, thoân kàu Sèng Pa-pa-la̍h. Chiū-sī chi̍t tūi siú-la̍h ê lâng, tī hō͘ lâng lia̍h-chòe lóng bô lâng teh tòa ê Sèng Nî-kó͘-la̍h tó siōng, hoat-hiān ū kî-koài ê Ìn-tē-an lâng.
|
直到1850年，有1件新聞，傳到聖巴巴拉。就是1隊狩獵ê人，tī hō͘人lia̍h做攏無人teh tòa ê聖尼古拉島上，發現有奇怪ê印地安人。 |
|
Khí-chho͘ in iā ū hôe-sióng kàu í-chêng ū chi̍t ê Ìn-tē-an hū-jîn-lâng sit-lo̍h ê tāi-chì, só͘-í tui-chhōe ê lâng chhut-hoat khì hit ê tó-sū; thâu N̄g pái in lóng sit-pāi. Taⁿ in chit pái koh chhì khòaⁿ-māi, chi̍t pái ū chi̍t ê kui seng-khu moa tông-gô, kap hái-o͘ ê ú-mô͘ ê kî-koài ê sin-hêng, hut-jiân chhut-hiān tī in ê bīn-chêng; che chiū-sī hit ê koh tò-tńg khì ko͘-tó chhōe kiáⁿ-jî ê lāu-bó. I khí-chho͘ iā ti̍t-ti̍t bi̍h, ti̍t-kàu i khak-sìn in bōe hāi i ê sî chiah káⁿ chhut-bīn.
|
起初in也有回想到以前有1個印地安婦人人失落ê代誌，所以追chhōee人出發去hit ê島嶼；頭2擺in攏失敗。今in這擺koh試看māi,1擺有1個歸身軀moa塘鵝、kap海鷗ê羽毛ê奇怪ê身形，忽然出現tī in ê面前；這就是hit ê koh倒轉去孤島chhōe子兒ê老母。伊起初也直直bi̍h，直到伊確信in bōe害伊ê時才敢出面。 |
|
Hoaⁿ-hí ê ba̍k-sái, chhiong-móa i ê ba̍k-chiu, chóng-sī i lóng bōe hiáu kóng pòaⁿ kù ōe; goân-lâi hit 18 nî-kú lī-khui kûn-chiòng, ka-kī tòa tī ko͘-tó, lóng bô kóng ōe, sòa sit-lo̍h kóng ōe ê ki-lêng; i sī chia̍h iá-chháu ê chháu-kin, kap chi̍t-kóa sòe chiah tōng-bu̍t lâi tō͘-oa̍h ê.
|
歡喜ê目屎、充滿伊ê目珠，總是伊攏bōe曉講半句話；原來hit 18年久離開群眾，家己tòa tī孤島，攏無講話，續失落講話ê技能；伊是食野草ê草根，kap 1 寡細隻動物來度活ê。 |
|
In hoan-gêng i kàu Sèng Pa-pa-la̍h khì, chèng-lâng tú chhin-chhiūⁿ teh hoan-gêng chi̍t ê lâi hóng-būn ê hông-hō͘ chi̍t-iūⁿ; koh kā i hō chi̍t ê miâ, kiò chòe Chhiu-ná Má-lī-a. Āu-lâi hit kiāⁿ goân-sí koh bí-lē ê hái-chiáu mn̂g chòe ê moa-saⁿ, lâu khí-lâi, sàng kàu kàu-ông-thiaⁿ khì tián-lám, thang chòe tùi chit ūi kî lú-chú úi-tāi ê bó-ài ê kì-liām-bu̍t.
|
In歡迎伊到聖巴巴拉去，眾人tú親像teh歡迎1個來訪問ê皇后一樣；koh kā伊號1個名，叫做Chhiu-ná馬利亞。後來hit件原始koh美麗ê海鳥毛做ê moa衫，留起來，送到kàu王廳去展覽，thang做tùi這位奇女子偉大ê母愛ê紀念物。 |
|
I ê gín-ná pìⁿ cháiⁿ-iūⁿ? Kiám-chhái sī tng Chhiu-ná Má-lī-a tùi chûn téng thiàu-lo̍h, siû tò tńg-khì ê sî, í-keng hō͘ iá-siù chia̍h--khì lah.
|
伊ê囡仔變怎樣？Kiám-chhái是當Chhiu-ná馬利亞tùi船頂跳落，泅倒轉去ê時，已經hō͘野獸食--去lah。 |
|
Tùi chit ê kò͘-sū hō͘ lán bêng-pe̍k bó-ài ê úi-tāi, ǹg-bāng tī lán ngiâ-chi̍h Bó-chhin-cheh ê sî, ke-thiⁿ lán siàu-liām bó-ài ê chêng.
|
Tùi這個故事hō͘咱明白母愛ê偉大，向望tī咱迎接母親節ê時，加添咱數念母愛ê情。 譯者 陳曉峰 |
|
(Ka-têng ê pêng-iú tē 51 kî, 1962nî 5 ge̍h)
|
(家庭ê朋友第51期，1962年5月) |
