首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有47個段落,167個語句,2632個語詞,3603個音節
Kám-tōng ê Kò͘-sū_06 感動ê故事_06
Tâi-oân soan-tō-siā 台灣宣道社
I Kiù Góa Thoat-lī Tùi-te̍k Hhām-hāi 伊救我脫離對敵陷害
TĪ 1875 nî Sèng-tàn-cheh ê chêng-mî, San-Ki sian-siⁿ, chē chûn keng-kè Tek-lia̍p-óa hô teh lú-hêng. Che sī chi̍t ê léng-chēng ê àm-mî, thiⁿ-téng chē-chē kng-chhiⁿ chū-chi̍p ia̍p-ia̍p si̍h, tī kah-pán téng ū chē-chē iû-kheh chū-chi̍p teh iû-siúⁿ chúi-kéng, tī hit sî ū lâng chhiáⁿ San-ki sian-siⁿ chhiùⁿ-koa. I the-óa tich7un-téng ê tōa-ki ian-tâng piⁿ, tī be̍k-tó tiong kia̍h-ba̍k gióng-bōng móa-pò͘ ê kng-chhiⁿ. I siūⁿ beh chhiùⁿ chi̍t-tè Sèng-tàn koa, chóng-sī lāi-sim ū chi̍t-chióng kî-biāu ê le̍k-liōng chhiok-chìn i chhiùⁿ chi̍t tè ‘’Bo̍k-chiá ê koa.’’Hit sî khong-khì hui-siông ê tîm-chēng, tùi koa-chhiú ê lêng-hûn só͘ liû-lō͘ chhut-lâi ê koa-tiāu, pho-tōng tī chûn-téng kap an-chēnge hô-chúi, múi chi̍t ê iû-kheh ê sim lóng siū chhim-khek ê kám-tōng. Tī 1875 年聖誕節ê 前暝,San-ki 先生,坐船經過Tek-lia̍p-óa 河teh 旅行。Che 是一個冷靜ê 暗暝,天頂濟濟光星聚集 ia̍p-ia̍p si̍h,tī 甲板頂有濟濟遊客聚集teh 遊賞水景,tī hit 時有人 請San-ki 先生唱歌。伊the倚tī 船頂ê 大支煙筒邊,tī 默禱中 kia̍h 目仰望滿佈ê 光星。伊想beh 唱一tè 聖誕歌,總--是內心有一種奇妙ê 力量 促進伊唱這塊「牧者ê 歌。」Hit 時空氣非常ê 沈靜,tùi 歌手ê 靈魂所流露出來ê 歌調,波動tī 船頂kap 安靜 ê 河水,每一個遊客ê 心攏受深刻ê 感動。
Tng San-ki sian-siⁿ chhiùⁿ liáu ê sî, ū chi̍t ê chho͘-hàn, tòa tio̍h le̍k-chīn hong-song ê bīn-māu, chìn-chêng kàu tī San-ki sian-siⁿ ê bīn-chêng kóng, “Lí tī Lâm-pak chiàn-chengê sî bat ka-ji̍p tī Pak-kun bô?” San-ki sian-siⁿ ìn kóng, ‘’Sī, góa sī tī 1862 nî ka-ji̍p Pak-kun *ê.’’ “Lí ê kì-tit tī 1862 nî ê chi̍t ê ge̍h-kng àm, ū tng-kè chiú-kiⁿ peng mah?” San-ki sian-siⁿ kám-kak hui-siông ê kî-koài, ìn kóng “Sī! Góa ē kì-tit hit mî.” Chit ūi chhiⁿ-hūn lâng kóng “Chóng-sī, góa sī sio̍k tī Lâm-kun. Tng góa khòaⁿ-kìⁿ lí ê kong-ūi ê sî, góa sim-lāi siūⁿ, ‘Chit ê peng-á í-keng bô miā lah,’ chiū sûi-sî kia̍h-khí chhèng ǹg lí biâu-chún. Hit sî góa khiā tī ìm-ńg ê ē-bīn, chiong sin-khu lóng bi̍h-teh, nā sī lí khiok choân-sin hián-lō͘ tī ge̍h-kng tiong. Hit sî lí kap tú-chiah chi̍t-iūⁿ, kia̍h-ba̍k ǹg thiⁿ chiū khai-sí chhiùⁿ-koa. Im-ga̍k, te̍k-pia̍t sī chhiùⁿ-koa, tùi góa ū chi̍t-chióng sîn-pì ê khip-ín-la̍t, só͘-í góa chiū chiong chhèng pàng lo̍h-lâi. Sim-lāi kóng, “Hō͘ i chhiùⁿ liáu, thèng-hāu i chhiùⁿ-liáu, chiah lâi khui-chhèng. I tiāⁿ-tio̍h sī bē thang tô-siám sí bô. Góa ê chhèng chí chún-chún phah i ōe tio̍h. Hit sî lí chhiùⁿ ê koa, chiū-sī lí tú-chiah chhiùⁿ *ê. 當San-ki 先生唱了ê 時,有一 個粗漢,tòa 著歷盡風霜ê 面貌,進前到tī San-ki 先生ê 面前講:「你tī 南北戰爭 ê 時bat 加入tī 北軍無?」San-ki 先生應講,「是,我是tī 1862 年加入北 軍--ê。」「你會記得tī 1862 年ê 一個月光暗,有當過守更兵mah?」San-ki 先生感覺非常ê 奇怪,應講 :「是!我會記得hit 暝。」這位生分 人講:「總是,我是屬tī 南軍。當我看見你ê 崗位ê 時,我心內想,『這個兵仔已經無命--lah ,』就隨時kia̍h 起銃向你瞄準。Hit 時我企 tī 蔭ńg ê面,將 身軀攏bi̍h teh,nā 是你卻全身顯露tī 月光中。Hit 時你kap tú 才一樣,kia̍h 目向天就開始唱歌。音樂,特別是唱歌,對我有一種神祕ê 吸引力,所以我就將銃放落來。心內講:「Hō͘ 伊唱了,聽候伊唱了,才來開銃。」伊tiāⁿ 著是be-thang 逃閃死無。我ê 銃,指準準扑伊會著。Hit 時你唱ê 歌,就是你tú才唱--ê。
Kiù-chú goān Lí chòe góa bo̍k-chiá, Goán lóng óa-khò Lí hû-chhî, Chhōa kàu chháu-po͘ hō͘ góa lim-chia̍h, Pī-pān iûⁿ-tiâu lâi pó-pì; Goán tùi sio̍k Lí, an-ún chū-chāi, Lí ōe chhun-chhiú gâu pó-hō͘; Hō͘ goán thoat-lī tùi-te̍k hām-hāi, Chhōa sit-bê- -ê kui chiàⁿ-lō͘; Kiù-chú Iâ-so͘, Kiù-chú Iâ-so͘, Lí sio̍k-hôe goán, goán sio̍k Lí, Kiù-chú Iâ-so͘, Kiù-chú Iâ-so͘, Lí sio̍k-hôe goán, goán sio̍k Lí. 救主願你做我牧者,阮攏倚靠你扶持,Chhōa 到草埔hō͘ 我lim 食,備辦羊tiâu 來保庇;阮tùi 屬你,安穩自在,你會伸手gâu 保護;Hō͘ 阮脫離對敵陷害,Chhōa 失迷--ê kui 正路;救主耶穌,救主耶穌,你贖回--阮,阮屬你,救主耶穌,救主耶穌,你贖回--阮,阮屬你。
Chit ê koa-sû ín-khí góa sim-lāi chē-chē hôe-ek. Góa siūⁿ-khí góa ê iù-liân, siūⁿ-khí hit ūi kèng-ùi Siōng-tè ê lāu-bú. I bat chē-chē pái chiong chit-siú si-koa chhiùⁿ hō͘ goathiáⁿ. Khó-sioh i chá-chá chiū sí, nā m̄-sī ichá-sí, góa ê seng-gâi tek-khak ū tōa-tōa ê bosâⁿ-tâng *lah. Lí chhiùⁿ liáu, góa í-keng bô la̍t thang ǹg lí khui-chhèng. Chiàn-āu góa sì-kè liû-lōng. Góa tú-chiah khòaⁿ-kìⁿ lí khiā teh kî-tó, tī góa ê ba̍k-chiu-chêng, chhin-chhiūⁿ phû-khí chá-sî lí ê bô͘-iūⁿ. Lí ê si-koa kiò-chhíⁿ góa ê sim, taⁿ chhiáⁿ lí chín-kiù góa, i-tī góa lêng-hûn ê pīⁿ.” 這個歌詞引起我心內濟濟回憶。我想起我ê 幼年,想起 hit 位敬畏上帝ê 老母。伊bat 濟濟擺將這首詩歌唱hō͘ 我聽。可惜伊早早就死,若m̄ 是伊早死,我ê 生涯的確有大大ê 無相同--lah。你唱了,我已經無力 thang 向你開銃。戰後我四界流浪。我tú 才看見你企 teh 祈禱,tī 我ê 目珠前,親像浮起早時你ê 模樣。你詩歌叫醒我ê 心,今請你拯救我,醫治我靈魂ê 病。」
San-ki sian-siⁿ chhim-chhim siū kám-tōng, sûi-sî chhun siang-chhiú phō chit-ūi tī lōe-chiàn tiong bat chòe i tùi-te̍k ê lâng. Chiū-sī tī Sèng-tàn chêng-mî hit-mî, chit-ūi chhiⁿ-hūn lâng ū chhōe-tio̍h hó ê bo̍k-chiá chòe i ê Kiù Chú. San-ki 先生深深受感動,隨時伸雙手抱這位tī 內戰中bat 做伊對敵ê 人。就是 tī 聖誕前暝hit 暝,這位生分人有chhōe 著好ê 牧者做伊ê 救主。
Iâ-so͘ kóng “Góa chiū-sī hó ê bo̍k-chiá, hóe bo̍k-chiá ūi-tio̍h iûⁿ pàng-sak sìⁿ-miā… Góa chiū-sī mn̂g, nā ū tùi Góa ji̍p *ê, beh tit-tio̍h kiù, koh beh chhut-jip, iā beh tit-tio̍h chháu-liāu.”------(Iok-hān 10; 9, 11). 耶穌講:「我就是好ê 牧者,好 ê 牧者為著羊放sak生命…我就是門,若有tùi 我入--ê,beh 得著救,koh beh 出入,也beh 得著草料。」--(約翰 10; 9, 11)
Úi-tāi Ê Kiō-hu 偉大Ê 轎夫
Ū chi̍t-ji̍t chi̍t ê bô pêng-siông ê lâng-kheh lâi góa chhù, i chiū-sī tùi chhim-soaⁿ chhut-lâi ê soaⁿ-pau. Khòaⁿ i ê thài-tō͘ pèng bô chho͘-ló͘, keng-kòe chi̍t-ūi soan-kàu-su ê kài-siāu, chiū kap góa ak-chhiú, kā góa kóng, “Pêng-an.” Góa si̍t-chāi khòaⁿ che sī Chú ê tō-lí só͘ chō-chiâⁿ ê sîn-jiah. Chi̍t ê thâi-lâng ê bîn-cho̍k, chiâⁿ-chòe Iâ-so͘ ê ha̍k-seng. Kî-biāu ah! Chú ê tōa lêng-le̍k ! 有一日一個無平常ê 人客來我ê 厝,伊就是tùi 深山出來ê 山胞。 看伊ê 態度 並無粗魯,經過一位宣教師ê介紹,就kap 我ak 手,kā 我講:「平安。」我實在看che 是主ê 道理所造成ê 神蹟。一個 thâi 人ê 民族,成做耶穌ê 學生。奇妙--ah !主ê 大能力!
Góa chin hoaⁿ-hí chiap-thāi i chòe goán ê lâng-kheh. Goán saⁿ-kap chia̍h-pn̄g, gîm-si. Góa thiaⁿ-tio̍h i ū chin súi ê siaⁿ, góa chheng-chàn i ê sî, i kóng in soaⁿ-tē lâng lóng sī chin ài chhiùⁿ-koa, iā kóng i ê siaⁿ pèng bô pí pa̍t lâng khah súi. Āu-lâi góa chai-iáⁿ in sī chi̍t ê chhiùⁿ-koa ê bîn-cho̍k, ū sî o̍h chi̍t-tiâu sinê koa, lâng chiū chhiùⁿ kàu bô ài chia̍h-pn̄g. 我真歡喜接待伊做阮ê 人客。阮相kap 食飯、吟詩。我聽著伊有真súi ê 聲,我稱讚伊ê 時,伊講in 山地人攏是真愛唱歌,也講伊ê 聲並無比別人較súi。後--來我知影in 是一個唱歌ê 民族,有時學一條新 ê 歌,人就唱到無ài 食飯。
Iá-bân ê sèng-chit taⁿ bô khì, iā bô ū oàn-hūn kap sat-jîn. In tùi Ki-tok só͘ niá-siū ê oa̍h-miā tùi in ê koa-siaⁿ piáu-hiān chhut-lâi, in hiông-ok ê bīn-māu iā pìⁿ chòe un-jiû khó-ài lah ! 野蠻ê 性質今無去,也無有怨恨kap 殺人。In 對基督所領受ê 活命tùi in ê 歌聲表現出來,in 雄惡ê 面貌也變做溫柔可愛--lah!
“Hiaⁿ-ti, lí cháiⁿ-iūⁿ bô phāiⁿ to? Kiám m̄ sī múi chi̍t ê thó͘-jîn lóng ài phāiⁿ to mah?” tâm-ōe ê sî góa mn̄g i chit ê būn-tê. 「兄弟,你怎樣無phāiⁿ 刀?」Kiám m̄ 是每一個土人攏ài phāiⁿ 刀mah? 談話ê 時我問伊這個問題。
“Sī, goán lóng put-sî ài phāiⁿ to, bô lâng ōe-thang bián-kióng goán pak lo̍h-lâi. Í-chêng ū chi̍t ê koaⁿ kàu goán chng, bēng-lēng m̄-chún phāiⁿ to ji̍p chhī-tiûⁿ, kiat-kó jiá-khí chèng-lâng ê siū-khì, chiū thoa i chhut-lâi thâi-sí, goán iû-goân phāiⁿ to, pa̍t-lâng m̄-káⁿ lâi kan-sia̍p” 「是,阮攏不時ài phāiⁿ 刀,無人會thang 勉強阮pak 落來。以前有一個官到阮庄,命令m̄ 准phāiⁿ 刀入市場,結果惹起眾人ê 受氣,就拖伊出來 thâi 死,阮猶原phāiⁿ 刀,別人m̄ 敢來干涉」。
Góa chiū koh mn̄g i “Án-ni lí ê to phāiⁿtī tó-ūi?”I kóng “Tī kúi-nî chêng góa chiū hiat-kak lah!” 我就koh 問--伊:「Án-ni 你ê 刀phāiⁿ tī tó 位?」 伊講:「Tī 幾年前我就hiat-kak lah!」
“Lí kiám bô ài lí ê to mah?” 「你kiám 無愛你ê 刀mah?」
“Ū, góa ài góa ê to, chóng-sī góa koh-khah ài Ki-tok.” 「有,我愛我ê 刀,總是我koh較愛基督。」
“Sī-chūi kiò lí m̄-thang phāiⁿ to?” 「是誰叫你m̄-thang phāiⁿ 刀? 」
“Bô, chóng-sī góa sìn Ki-tok liáu-āu chiusīuN, chòe Ki-tok-tô͘ m̄ eng-kai phāiⁿ to, góa chiū pak lo̍h lâi.” 「無,總是我信基督了後就想,做基督徒m̄ 應該phāiⁿ 刀,我就剝--落來。」
“Pa̍t-lâng cháiⁿ-iūⁿ?” “Iā sī án-ni, lí kàu chhī-tiûⁿ, khòaⁿ-kìⁿ hiah ê bô phāiⁿ to ê chiū-sī Ki-tok tô͘.” 「別人怎樣?」 「也是án-ni,你到市場,看見hiah ê 無phāiⁿ 刀ê 就是基督徒。」
Che iā sī kî-chek, Ki-tok ê kám-hòa-la̍t chiah tōa, tòe I ê lâng lóng tit-tio̍h oa̍h-miā ê choán-piàn. Góa chiū koh mn̄g i sìn Chú ê keng-kòe. Che 也是奇蹟,基督ê 感化力 chiah 大,tòe 伊ê 人攏得著活命 ê 轉變。我就koh 問伊信主ê 經過。
I kóng “Góa iáu sòe-hàn ê sî, goán ê chng lāi hut-jiân ū chi̍t ê kî-koài ê siⁿ-hūn lâng lâi, i chin koân tōa, bīn tòa chhiò-iông, chóng-sī chin-chōe lâng kóng kap chit ê lâng óng-lâi it-tēng ōe siū sîn ê hêng-hoa̍t. Só͘-í bô lâng ài chhin-kīn i. I lóng teh kóng “Siōng-te” ê sū, goán siūⁿ ài thiaⁿ, chóng-sī iā chinkiaⁿ. 伊講:「我iáu 細漢ê 時,阮ê 庄內忽然有一個奇怪ê 生分人來,伊真懸大,面tòa 笑容,總--是真濟人講kap 這個人往來一定會受神ê 刑罰。所以無人ài 親近伊。伊攏teh 講『上 帝』ê 事,阮想ài 聽,總--是也真驚。」
Thiaⁿ kóng ū lâng phòa-pīⁿ chin siong-tiōng chia̍h i ê io̍h-oân chiū khoài hôe-ho̍k. Ū lâng chiū-kūn i, chóng-sī bô lâng chiap-siū i só͘ kóng ê Iâ-so͘ Ki-tok, tāi-ke put-kò khòaⁿ i chòe chi̍t ê hó i-seng. 聽講有人破病真siong 重食伊ê 藥丸就快回復。有人就近伊,總是無人接受 伊所講ê 耶穌基督,大家不過看伊做一個好醫生。
I ê thiàⁿ-sim chin kám-tōng lâng, i pun io̍h hō͘ pīⁿ-lâng, thè in kí-tó. Lâng ê sim chiām-chiām kui-ǹg i, sui-jiân m̄ káⁿ chiap-siū i só͘ kóng ê tō-lí, chì-chió iā jīn-tēng i sī chi̍t ê hó lâng. 伊ê 疼心真感動--人,伊分藥 hō͘ 病人,替in 祈禱。人ê 心漸漸歸向伊,雖然m̄ 敢接受伊所 講ê 道理,至少也認定伊是一個好人。
Ū chi̍t-ji̍t chi̍t-kiāⁿ sū iô-tāng choân chngê lâng, ū lâng tōa-siaⁿ hoah, in-ūi khòaⁿ-tio̍h hit ê “hó lâng” kng kiō, kiō-téng só͘ chē ê sī phòa-pīⁿ tîm-tāng ê kiō-hu. Tú-á chit ê “hó lâng kiám m̄ sī chē kiō chhut-chng khì, cháiⁿ-iūⁿ hiān-chāi sī i teh kng? Tāi-ke chin kî-koài. Lēng-gōa chi̍t ê kiō-hu chiū kóng “Tī pòaⁿ lō͘ góa ê tâng-phōaⁿ phòa-pīⁿ hoat-sio, m̄-chai lâng, chit ê lâng-kheh chiū kóng tio̍h kín tńg lâi chng-lāi, chiū kap góa tàu kng chit ê tâng-phōaⁿ, I si̍t-chāi sī hó-lâng!” Kóng liáu ū ba̍k-sái lâu lo̍h, chèng-lâng ê ba̍k-chiu iā tâm. Tùi hit sî khí, sìn Iâ-so͘ ê lâng ke-thiⁿ chōe-chōe, chhin-chhiūⁿ hóe thòaⁿ kàu choân chng, āu-lâi i kà goán tha̍k Pe̍h-ōe-jī, chhiùⁿ koa. Khó-sioh i taⁿ lī-khui goán khì *lah! I khì-sè ê siau-sit thoân kàu goán tòa ê só͘-chāi ê sî, tāi-ke lóng tōa pi-siong, chhin-chhiūⁿ sit-lo̍h lāu-pē chi̍t-iūⁿ”. 有一日一件事搖動全庄 ê 人,有人大聲喝,因為看著 hit 個「好人」扛轎,轎頂所坐ê 是破病沈重ê 轎夫。Tú仔這個「好 人」kiám m̄ 是坐轎出庄去,怎樣現在是伊teh 扛?大家真奇怪。 另外一個轎夫就講:「Tī 半 路我ê 同伴破病發燒,m̄ 知 人,這個人客就講著緊轉來庄內,就kap 我tàu 扛這個同伴,伊實在是好人!」講了有目屎流落,眾人ê 目珠也 tâm。Tùi hit 時起,信耶穌ê 人加添 濟濟,親像火thòaⁿ 到全庄,後來伊教阮讀白話字,唱歌。可惜伊今離開阮去--lah !伊去世ê 消息傳到阮tòa ê 所 在ê 時,大家攏大悲傷,親像失落老父一樣。」
Kóng kàu chia i iā lâu ba̍k-sái, góa chin siū kám-tōng, chin ài khì khòaⁿ i ê bōng, chiū kap pêng-iú saⁿ-kap khì. Thiⁿ-khì chin joa̍h, goán ê sim iā chin jia̍t. Goán kàu bōng-chêng khòaⁿ-tioh bōng-pâi siá “Hù Lêng-jîn ê bōng, ” tâng-kiâⁿ ê pêng-iú kóng “I chha chi̍t-tiám chiū bô tī chia lah! In-ūi i bat hoe-sim beh tò-khì kò͘-hiong.” Goán chiū iau-kiû i kóng khah chheng-chhó hō͘ goán thiaⁿ. 講到chia 伊也流目屎,我真受感動,真ài 去看伊ê 墓, 就kap 朋友相kap 去。 天氣真熱,阮ê 心也真熱。 阮到墓前看著墓牌寫「Hù Lêng-jîn ê 墓 ,」同行ê 朋友 講:「伊差一點就無tī-chia lah ! 因為伊bat 灰心beh 倒去故鄉。」 阮就要求伊講較清楚 hō͘ 阮聽。
I kóng: Hù sian-siⁿ tī thó͘-jîn tiong kang-chok ê sî, chin-chōe khùn-lân iā chin gûi-hiám. I chīn liáu i ê le̍k-liōng, chīn-sim kî-tó, chóng-sī lóng bô kiat-kó. I khòaⁿ-kìⁿ kang-chok ê biâu-bông, tī sit-bāng tiong chiū koat-ì beh tńg-khì, i seng siá phoe hō͘ i nî-lāu el5au-bú. “Só͘ thiàⁿ ê ma-ma, lī-khui lí kap kò͘-hiong í-keng chin-chōe nî lah! Góa tī chit ê iá-bâne só͘-chāi, kia̍h-ba̍k bô chhin, iā bô ū kang-chok siōng ê an-ùi, góa ná-chún sī teh lōng-hùi oa̍h-miā ê le̍k-liōng kap chheng-liân ê sî-kan, it-chhè lóng bô ū oa̍h-khì, bô ū kè-ta̍t, góa koat-ì beh tńg-lâi, Chú it-tēng ōe liáu-kái góa ê thòng-khó͘……” 伊講:「Hù 先生tī 土人中工 作ê 時,真濟困難也真危 險。伊盡了伊ê 力量,盡心祈 禱,總是攏無結果。伊看見工 作ê 渺茫,tī 失望中就決意beh 轉去,伊先寫批hō͘ 伊年老ê 老母。 」 「所疼ê 媽媽,離開你kap 故鄉已經真濟年--lah !我tī 這個野蠻 ê 所在,kia̍h 目無親,也無有工 作上ê 安慰,我若準是teh 浪 費活命ê 力量kap 青年ê 時間,一切攏無有活氣,無有價值, 我決意beh轉來,主一定會了解我ê 痛苦……」
Chit-tiuⁿ phoe kià kàu chi̍t ê kùi-cho̍k ekâ-têng, nî-lāu ê lāu-bú ê chhiú ūi-tio̍h chittiuⁿ phoe teh chhoah, i su-liām i tī hn̄g-hn̄g ê kiáⁿ, chóng-sī i m̄ ài i tńg-lâi, I kūi-lo̍h ūi i kî-tó. I kín-kín siá chi̍t tiuⁿ kó͘-lē ê phoe hō͘ i. Kî-tiong kúi kù iàu-kín ê ōe sī án-ni: 這張批寄到一個貴族ê 家庭,年老ê 老母ê 手為著這張批teh chhoah,伊思念伊tī 遠遠 ê 子,總是伊m̄-ài 伊轉來,伊跪落為伊祈禱。伊緊緊寫一張鼓勵ê 批hō͘ 伊。其中幾句要緊ê 話是án-ni:
“Kiáⁿ ah! Lí kiám bōe thang koh thun-lún tiap-á-kú mah? Góa beh khún-chhiat ūi lí kî-tó, góa iā chhiáⁿ chin-chōe thiàⁿ Chú ê lâng ēng kî-tó chi-chhî lí, lí m̄-thang pàng-sak chòe-āu ê sî-kan!” 「子--ah !你kiám bōe-thang koh 吞忍 tiap仔久mah?我beh 懇切為你祈禱,我也請真濟疼主ê 人用祈禱支持你,你m̄-thang 放sak 最後ê 時間!」
Bô-kú hok-im ê mn̂g tōa-khui, chit ê úi-tāi ê kiō-hu……kùi-cho̍k ê kiáⁿ, Chú tiong-si̍t ê po̍k-jîn, khòaⁿ-kìⁿ jōa-chōe sit-lo̍h ê lêng-hûn tit-kiù, jōa-chōe lâng ê seng-oa̍h kái-piàn, iu-siong ê ba̍k-sái bô koh lâu, hoaⁿ-hí ê ba̍k-sái chhèng-chhut. I si̍t-chāi sī chi̍t-ūi úi-tāi ê khai-thok-chiá ! 無久福音ê 門大開,這個偉 大ê 轎夫…貴族ê 子,主忠實ê 僕人,看見偌濟失落ê 靈魂得救,偌濟人ê 生活改變,憂傷ê 目屎無koh 流,歡喜ê 目屎chhèng 出。伊實在是一位偉大 ê 開拓者!
Tī che úi-jîn ê bōng-chêng góa koh khòaⁿ-kìⁿ sin ê kang-chok ê īⁿ-siōng, khòaⁿ-kìⁿ chengb5?n kang-chok ê kéng-siōng. Tī che 偉人ê 墓前我koh 看見新ê 工作ê 異像,看見前面工作ê 景像。
Ū Ǹg-bāng 有向望
Tī chi̍t ê chheng-chēng ê àm-mî, ta̍k-lâng lóng í-keng teh an-bîn, chóng-sī tī chi̍t-keng sòe-sòe keng ê chhù-lāi, ū chi̍t ê khó-lîn ê lāu-bú, phō i í-keng tn̄g-khùi ê sòe-kiáⁿ tehháu. I tī ke̍k-kî khùn-khó͘, bô ǹg-bāng ê seng-oa̍h tiong, lia̍h chit ê sòe-kiáⁿ An-lí chòe î-it ê an-ùi. Sui-jiân i ū tiōng-hu, chóng-sī hòng-tōng ài lim-chiú ê tiōng-hu, hoán-tńg sī ke-thiⁿ i ê kan-khó͘. Ta̍k ē-hng i lim kàu pòaⁿ-mî chiah tńg-lâi. Ke-lāi só͘ ū ōe bōe-tit ê mi̍h, lóng hō͘ i the̍h khì bōe *liáu-liáu, i ji̍t-ji̍t ná tūi-lo̍h, chhin-chhiūⁿ sī chi̍t ê choa̍t-bāng ê lâng. Tī 一個清靜ê 暗暝,逐人攏已經teh 安眠,總是tī 一 間細細間ê 厝內,有一個可憐 ê 老母,抱伊已經斷氣ê 細子teh 哮。伊tī 極其困苦,無向望ê 生活中,掠這個細子An-lí 做惟一 ê 安慰。雖然伊有丈夫,總是放蕩愛lim 酒ê 丈夫,反轉是加添伊ê 艱苦。逐e昏伊lim 到半 暝才轉來。家內所有會賣得ê 物, 攏hō͘ 伊提去賣--了了,伊日日那墮落,親像是一個絕望ê 人。
Kin-á-ji̍t hū-jîn-lâng Chu-lí khì kā lâng sóe-saⁿ tńg-lâi, hoat-hiān tio̍h i ê sòe-kiáⁿ An-li̍hoat2-sio chin koân, ū teh chhoán, i ài kóaⁿ-kín phō khì hō͘ i-seng khòaⁿ, chóng-sī i so͘chhún ê 2 kho͘ gûn bô kàu-gia̍h thang hō͘ i-seng. I tiû-tû, m̄ káⁿ khì, ǹg-bāng An-lí ê jia̍t ōe kín-kín thè. I ēng kún-chúi hō͘ i lim, tī i ê sin-piⁿ kūi-lo̍h kî-tó. Chóng-sī kàu àm, ekhòaⁿ-tio̍h sòe-kiáⁿ í-keng tn̄g-khùi. “Ah! Khó-lîn ê kiáⁿ, nā m̄ sī lí ê lāu-pē hō͘ chiú bê-khì, lán m̄ bián tì-kàu án-ni.” I teh háu, teh lâu ba̍k-sái. 今仔日婦人人Chu-lí 去kā 人洗衫轉來,發現著伊ê 細子An-lí 發燒真懸,有teh 喘,伊ài 趕 緊抱去hō͘ 醫生看,總--是所 chhun ê 2 箍銀無夠額thang hō͘ 醫 生。伊躊躇,m̄ 敢去,向望An-lí ê 熱會緊緊退。伊用滾水hō͘ 伊lim,tī 伊 ê 身邊跪落祈禱。總是到暗,伊看著細子已經斷氣。「Ah!可 憐ê 子,若m̄ 是你ê 老父hō͘ 酒迷去,咱m̄ 免致到án-ni。」伊teh 哮,teh 流目屎。
I hut-jiân siūⁿ beh ēng hit niá siu tī siuⁿ-á lāi ê chi̍t-niá súi-saⁿ kap chi̍t siang sin-ôe kāi chhēng. I iā koh sóe chi̍t-kha siuⁿ-á lâi té sòe-kiáⁿ ê sin-si. Hit àm i khùn tī An-lí ê siuⁿ-á piⁿ, kap i só͘ thiàⁿ ê kiáⁿ kòe chòe-āu ê chi̍t-mî. 伊忽然想beh 用hit 領收tī 箱仔內ê 一領súi 衫kap 一雙新鞋kā 伊穿。伊也koh 洗一腳箱仔來té 細子ê 身屍。Hit 暗伊睏tī An-lí ê 箱仔,kap 伊所疼ê 子過最後 ê 一暝。
Àm-mî í-keng chhim, chia̍h chiú-chùi ê Bó͘-buh chiàu-siông ji̍p chhù. I tian-tian tó-tó ji̍p lâi chhù-lāi, khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê siuⁿ-á lāi-bīn té chi̍t ê gín-ná, i koh khòaⁿ-kìⁿ gín-ná ê khāu chhēng chi̍t-siang sin phôe-ôe. I ná khòaⁿ ba̍k-chiu ná kim, chòe-āu i chhun chhiú khì thǹg hit siang ôe, chiū koh chhut-khì. I the̍h hit siang ôe beh khì tó-ūi? I kiám m̄-chai i ê kiáⁿ í-keng sí mah? I koh kiâⁿ, kiâⁿ kàu chiú tiàm, ēng ôe ōaⁿ chi̍t-poe chiú, chiū koh lim. I tùi chiú-tiàm chhut-lâi ê sî, tú-tio̍h chi̍t ê sûn-keⁿ ê kéng-chhat, i chiū kap i sio-phah kéng-chhat chiong i sàng lo̍h liû-tì-tiûⁿ koaiⁿ. 暗暝已經深,食酒醉ê Bó͘-buh 照常入厝。伊顛顛倒倒入來厝內,看見一個箱仔內面 té 一個囡仔,伊koh 看見囡仔 ê 腳有穿一雙新皮鞋。伊那看目珠那金,最後伊伸手去褪 hit 雙鞋,就koh 出去。伊提 hit 雙鞋beh 去tó位?伊kiám m̄ 知伊ê 子已經死mah?伊koh 行,行到酒 店,用鞋換一杯酒,就koh lim。伊tùi 酒店出來ê 時,tú著一個 巡更ê 警察,伊就kap 伊相扑。警察將伊送落留置場關。
Hit mî i tī liû-tì tiûⁿ, bîn-bāng tiong khòaⁿ-kìⁿ chi̍t-lâng, iô-iô pái-pái ji̍p chi̍t keng chhù, chhù-lāi ū chi̍t kha siuⁿ-á, té chi̍t ê gín-ná ê sin-si. I koh khòaⁿ, khòaⁿ tio̍h hit ê lâng chiong gín-ná só͘ chhēng ê ôe, thǹg khí-lâi, chiū kàu chiú-tiàm ōaⁿ chi̍t-poe chiú lim. Hit 暝tī 留置場,眠夢中看見一人,搖搖擺擺入一間厝,厝內有一腳箱仔,té 一個囡仔 ê 身屍。伊koh 看,看著hit 個人將囡仔所穿ê 鞋,褪起來,就到酒店換一杯酒lim。
Bāng kàu chia, i cheng-sîn khí-lâi, i tio̍h kiaⁿ ka-kī cháiⁿ-iūⁿ kàu tī chia -liû-tì-tiûⁿ-i koh siūⁿ… i siūⁿ chhut bāng tiong hit ê lâng chiū-sī i .I tio̍h tōa-kiaⁿ. “Góa ê kiáⁿ sí-khì mah? Góa the̍h i ê ôe khì bōe!! Ah! Kai-sí ê góa, khó-òⁿ ê góa, bô ǹg-bāng lah! bô ǹg-bāng lah! Chū-sat!” I chai chōe lah! I khòaⁿ chhut pún-sin sij7oa-*n̍i̍h khó͘-òⁿ ê lâng, i m̄ ài koh oa̍h, i beh kha̍p-thâu, “1…2…3…”, tng i teh chiong thâu kha̍p piah ê sî, hut-jiân thiaⁿ-tio̍h chi̍te siaⁿ “Ū ǹg-bāng! ū ǹg-bāng!” I tio̍h-kiaⁿ, khòaⁿ sì-ûi, chóng-sī bô lâng, koh chi̍t pái I koh kha̍p “1…2…3…” koh thiaⁿ-kìⁿ “Ū¢g-bāng! ū ǹg-bāng!” Chit ê siaⁿ tùi tá-lo̍h lâi? I siūⁿ, siūⁿ…“Ah! Sī lah, góa tī sòe-hàn ê sî lāu-bú bat kā góa kóng, lâng bô-lūn tú-tio̍h sím-mi̍h, bô-lūn kiâⁿ kàu sím-mi̍h tē-po͘, nā chiū-kūn Chú Iâ-so͘ chiū ū ǹg-bāng.” 夢到chia,伊精神起來,伊著驚家己怎樣到tī-chia --留置場- 伊koh 想… 伊想出夢中hit 個 人就是伊。伊著大驚。「我ê 子死 去mah?我提伊ê 鞋去賣!!Ah!該死ê 我,可惡ê 我,無向望lah !無向望lah !自殺!」伊知罪lah !伊看出本身是偌--n̍i̍h可惡ê 人,伊m̄ ài koh 活,伊beh kha̍p 頭,「1…2…3…,」當伊teh 將 頭kha̍p 壁ê 時,忽然聽著一個聲「有向望!有向望!」伊著驚,看四圍,總是無人,koh 一擺 伊 koh kha̍p「1…2…3…」koh 聽見「有向望!有向望!」這個聲tùi tá落來?伊想,想…「Ah!是lah ,我tī 細漢ê時 老母bat kā 我講:『人無論tú著甚mi̍h,無論行到甚mi̍h地步,若就近主耶穌就有向望。』」
Chú ê siaⁿ kiò-chhíⁿ chit ê chōe-jîn, hit àm i thiaⁿ-kìⁿ hit ê siaⁿ, i ū lâi chiū-kūn Chú î-it ê ǹg-bāng. I tī Chú ê bīn-chêng lâu ba̍k-sái jīn i ê tōa-chōe, i koat-sim tī i chhut-khì í-āu beh chòe chi̍t ê sin ê lâng, lâi thoân chitê ū ǹg-bāng ê hok-im hō͘ lâng thiaⁿ. 主ê 聲叫醒這個罪人,hit 暗伊聽見hit 個聲,伊有來就近主惟一ê 向望。伊tī 主ê 面前流目屎認伊ê 大罪,伊決心tī 伊出去 以後beh 做一個新ê 人,來傳這個有向望ê 福音hō͘ 人聽。
Keh chá-khí i tùi kéng-chhat jīn chhò, chiū siū tháu-pàng. I kóaⁿ-kín tńg-khì chhù, seng kàu i ê kiáⁿ ê siuⁿ-á piⁿ jīn-chōe, “Kiáⁿah! Sià-bián lí ê lāu-pē, …i í-keng kái-pianlah3!” I ê hū-jîn-lâng khòaⁿ-kìⁿ chit ê kong-kéng, bōe kìm-tit lâu pi-siong kap hoaⁿ-hí saⁿ-chham ê ba̍k-sái. I sûi-sî the̍h i ê saⁿ khì ōaⁿsòe-kiáⁿ ê ôe tńg-lâi, koh kā i chhēng hó sè. 隔早起伊對警察認錯,就受tháu 放。伊趕緊轉去厝,先到伊ê 子ê 箱仔邊認罪:「子-- ah!赦免你ê 老爸,…伊已經改變--lah !」伊ê 婦人人看見這個光 景,bē 禁得流悲傷kap 歡喜相參ê 目屎。伊隨時提伊ê 衫去換細子ê 鞋轉來,koh kā 伊穿好勢。
Āu-lâi i kó-jiân chhut-khì ke-thâu hāng-bóe kóng tō-lí hō͘ gín-ná thiaⁿ, lâng ki-chhiò i chia̍h chiú-sian, chóng-sī I kiàn-chèng chia̍h chiú-sian ōe piàn chòe thoân-tō. I ji̍t-ji̍t thoân chit ê ū ǹg-bāng ê kok-im, i ài pa̍t-lâng m̄ thang koh kiâⁿ i í-chêng só͘ kiâⁿ ê lō͘. 後--來伊果然出去街頭巷尾講道理hō͘ 囡仔聽,人譏笑伊食酒仙,總是伊見證食酒仙會變做傳道。伊日日傳這個有向望ê 國音,伊ài 別 人m̄-thang koh 行伊以前所行ê 路。
Chit ê Bó͘-buh āu-lâi chiâⁿ chòe chi̍t ê iú-le̍k ê thoân-tō-chiá, tī i sí ê sî, ū 4000 lâng chham-ka i ê chòng-sek. 這個Bó͘-buh 後來成做一個有力ê 傳道者,tī 伊死ê 時,有4,000人 參加伊ê 葬式。
Ū Thiaⁿ Sòe-kiáⁿ Ê Kî-tó 有聽細子 Ê 祈禱
Ū chi̍t ūi Ki-tok-kàu ê thoân-tō-chiá, tī Lûn-tun tang-pêng ê pîn-bîn-khut tehthoân-tō. Chi̍t-ji̍t i keng-kòe chi̍t lông liâu-oán ê chhù, chiū thàm chi̍t-keng chi̍t-keng ê pâng-keng, i khòaⁿ-kìⁿ chi̍t keng kiaⁿ-lâng ù-òe ê pâng-keng, chiū sak-khui hit ê mn̂g ji̍p-khi, lāi-bīn chēng-chēng bô lâng, oa̍t-tńg-sin beh chhut-lâi, chóng-sī tī mn̂g-āu ū lâu-thui thong-kàu thian-pông, i kiâⁿ-óa lâu-thui peh-chiūⁿ-khì thian-pông téng, ba̍k-chiu ke̍k-lekkh8oaⁿ àm-sàm oe̍h-sòe ê pâng-keng ê sì-ûi, āu-lâi hoat-hiān piah-kak ū tó chi̍t ê gín-ná, i chium̄?g “Sió pêng-iú! Lí tī chia teh chòe sím-mi̍h?” Gín-ná tio̍h-kiaⁿ kóng “Tiām! Nā hō͘ pa-pa chai chiū ōe hāi! “Tàu-té lí tī chia tehchòe sím-mi̍h?” Koh chi̍t-pái mn̄g-- i, gín-ná chiū oa̍t-tńg-sin hō͘ i khòaⁿ, ka-chiah-phiaⁿ hui̍h-jiah móa-móa, chéng kàu âng-âng, sī hō͘ i ài lim-chiú ê lāu-pē phah kàu móa-sin ê siong-jiah! 有一位基督教ê 傳道者,tī 倫敦東爿ê 貧民窟teh 傳道。一日伊經過一廊遼遠ê 厝,就探一間一間 ê 房間,伊看見一間驚人污 穢ê 房間,就sak 開hit ê 門入 去,內面靜靜無人,越轉身 beh 出來,總是tī 門後有樓梯通到天蓬,伊行倚樓梯peh 上去天蓬頂,目珠極力看暗sàm 隘細ê 房間ê 四圍,後來發現壁角有倒一個囡仔,伊就 問:「小朋友!你tī-chia teh 做甚mi̍h?」囡仔著驚講:「恬!若hō͘ 爸爸知就會害!」「到底你tī-chia teh 做甚mi̍h?」Koh 一擺問--伊,囡仔就越轉身hō͘ 伊看,ka-chiah phiaⁿ 血跡滿滿,腫到紅紅,是hō͘ 伊愛lim 酒ê 老父扑到滿身ê 傷jiah!
“Sió pêng-iú! Lí m̄-thang tiàm chia, ōe sí-khì- -ò͘! Góa kiù lí, chhōa lí lī-khui chit só͘-chāi”, i chìn-chêng beh phō gín-ná, chóng-sī gín-ná kóng “A-peh! Góa gîm goán tī Chú-ji̍t-o̍h só͘ kà ê Chàn-bí-koa hō͘ lí thiaⁿ.” I ê sim tiap-á-kú tio̍h-kip ài thiaⁿ gín-ná só͘ beh gîm chhut- -lâi ê si, gín-ná chiū ēng chin se̍k-liān ê kháu-tiāu kap kî-tó ê sim khai-sí gîm: 「小朋友!你m̄-thang tiàm chia,會死去--ò!我救你,chhōa 你離開這所 在」,伊進前beh 抱囡仔,總是囡仔講:「A伯!我吟阮tī 主日學所教ê 讚美歌hō͘ 你聽。」伊ê 心 tiap仔久著急愛聽囡仔所beh 吟出--來ê 詩,囡仔就用真熟練 ê 口調kap 祈禱ê 心開始吟:
“Un-jiû koh khiam-sùn chhin-ài ê Iâ-so͘, Kiû Lí àⁿ-lo̍h siông khòaⁿ-kò͘, Chú ah! Kiû Lí lîn-bín loán-jio̍k siáu-jî, Iông-ún góa kap Lí khiā-khí, Góa chin ài tī Lí sin-piⁿ, An-hioh tī Lí heng-chêng, Chú Iâ-so͘ ah! Kiû Lí chún góa, Tī Lí pêng-an ê sèng-siâⁿ, Lâu chi̍t-ūi hō͘ Lí sòe-kiáⁿ. 「溫柔koh 謙遜親愛ê 耶穌,求你àⁿ 落常看顧,主--ah!求你憐憫軟弱小人,容允我kap 你企起,我真愛tī 你身邊,安歇tī 你胸前,主耶穌--ah !求你准我,Tī 你平安ê 聖城,留一位hō͘ 你細子。」
Chit ūi thoân-tō-chiá kám-kak sim sng, ná thiaⁿ ná lâu tông-chêng ê ba̍k-sái, i hoan-hù gín-ná an-chēng tī hia thèng-hāu, i ōe sûi-sî tò-tńg-lâi. Kóng liáu-āu chiū lo̍h lâu-thui khì siat-hoat beh hō͘ gín-ná chiām-sî hioh-khùn ê só͘-chāi. I kóaⁿ-kín koh tò-tńg--lâi peh-chiūⁿ lâu-thui, peh-kàu chi̍t-pòaⁿ, seng thàm-thâu khòaⁿ pâng-lāi kèng-jiân bô siaⁿ, tiām-chēng kàu-ke̍k. I kî-koài, chiū chhut-siaⁿ kiò gín-ná “Sió pêng-iú! Sió pêng-iu!” Lóng bôin-siaⁿ, hit sî gín-ná í-keng sí-*khì lah! Chiàu tú-chiah i ka-kī só͘ gîm ê si, Chú Iâ-so͘ ū thiaⁿsòe-kiáⁿ ê kî-tó: 這位傳道者感覺心酸,那聽那流同情ê 目屎,伊吩咐囡仔安靜tī-hia 聽候,伊會隨時倒轉--來。講了後就落樓梯去設法beh hō͘ 囡仔暫時歇睏ê 所在。伊趕緊koh 倒轉--來peh 上 樓梯,peh 到一半,先探頭看房內竟然無聲,恬靜到極。伊奇怪,就出聲叫囡仔「小朋友!小朋友!」攏無應聲,hit 時囡仔已經死--去lah !照 tú 才伊家己所吟ê 詩,主耶穌有聽 細子ê 祈禱:
“Tī Lí pêng-an ê sèng-siâⁿ, Lâu chi̍t-ūi hō͘ Lí sòe-kiáⁿ.” 「Tī 你平安ê 聖城,留一位hō͘ 你細子。」
回上一頁    終戰後,   1961年,   小說