首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有44個段落,94個語句,1415個語詞,2122個音節
Tâi-oân chho͘-tāi kàu-hōe 台灣初代教會
Liāu Tit 廖得
1. Tâi-oân thoân-tō hong-chiam. 1.台灣傳道方針。
Tiong-kok tùi Tông-tiâu, Goân-tiâu, Bêng-tiâu, Chheng-tiâu kàu Bîn-kok ê sî, 1,300 gōa nî kú, soan-kàu-su tōa pō͘-hūn sī chhái-chhú Thoân-tō kap Chèng-tī koan-hē: Koaⁿ-kàu. 中國tùi唐朝、元朝、明朝、清朝到民國ê時,1300外年久,宣教師大部份是採取傳道kap政治關係:官教。
Ji̍t-pún tùi Bêng-tī î-sin āu, sī ēng Kàu-io̍k kap Thoân-tō: Ha̍k-chiá-kàu. 日本tùi明治維新以後,是用教育kap傳道:學者教。
Chóng-sī Tâi-oân tī Chú-āu 1865 nî khí, lâi thoân-tō ê, sī tùi chìn-chêng So͘-kek-lân Tiúⁿ-ló-hōe khì Eng-kiat-lī thàn-chia̍h ê Ki-tok-tô͘ só͘ chó͘-chit ê Kok-gōa Soan-tō-hōe; in ê sìn-tô͘ chóng-sò͘ chiah ū kúi-nā bān lâng nā-tiāⁿ, nî-nî Soan-tō-hōe hiàn-kim bô kàu, soan-kàu-su iā khiàm lâng. 總--是台灣tī主後1865年起,來傳道--ê,是tùi進前蘇格蘭長老會去英吉利趁食ê基督徒所組織 ê 國外宣道會;in ê信徒總數才有幾若萬人nā-tiāⁿ,年年宣道會獻金無夠,宣教師也欠人。
Hit sî choân Tâi ê jîn-kháu pah-gōa bān, chí-ū 7 nî chêng Se-pan-gâ lâng lâi siat Thian-chú-kàu, í-gōa lóng bô pa̍t ê Kong-hōe lâi thoân. Hit時全台ê人口百外萬,只有七年前西班牙人來設天主教,以外攏無別ê公會來傳。
Ūi-tio̍h keng-hùi iú-hān, thoân-tō jîn-oân put-chiok; só͘-í chiū chhin-chhiūⁿ sù-tô͘ Pí-tek kóng, “Kim gûn goán lóng bô, to̍k-to̍k góa só͘ ū ê hō͘ lí. Tī Ná-sat-le̍k Iâ-so͘ Ki-tok ê miâ, lí khí-lâi kiâⁿ.” Soan-kàu-su ê Thoân-tō, I-liâu, Kàu-io̍k ki-koan, bo̍k-tek lóng sī beh khan lâng khò Iâ-so͘ thiàu khí-lâi kiâⁿ, ji̍p sèng-tiān ‘o-ló Siōng-tè’: Kiù-khó͘ kiù-lān ê Peh-sìⁿ-kàu. 為著經費有限,傳道人員不足;所以就親像使徒彼得講:「金銀阮攏無,獨獨我所有ê hō͘--你。Tī拿撒勒耶穌基督ê名,你起來行。」宣教師ê傳道、醫療、教育機關,目的攏是beh牽人靠耶穌跳起來行,入聖殿「o-ló上帝」:救苦救難ê百姓教。
2. Soan-kàu-su ê jîn-phín. 2. 宣教師ê人品。
Khí-thâu Tâi-oân Lâm Pak-pō͘ ê lâm-lú soan-kàu-su, khah chē sī So͘-kek-lân lâng kap So͘-kek-lân chéng--ê; seng-khu ióng, thâu-náu hó, ha̍k-būn chhim, jîm-keh koân; khîn-khiām khóng-khài, ló-sêng kèng-khiân, lé-māu bûn-ngá: 起頭台灣南北部ê男女宣教師,較濟是蘇格蘭人kap蘇格蘭種--ê;身軀勇、頭腦好、學問深、人格懸;勤儉慷慨、老成敬虔、禮貌文雅:
Sin-sū o-ló bo̍k-su sī sèng-jîn!
Bîn-chiòng chông-pài i-seng chò oa̍h-pu̍t.
Chí-mōe khòaⁿ ko͘-niû ná sèng-lú!
Hōe-iú chun-kèng thoân-kàu-ka chhin-chhiūⁿ thiⁿ-sài!!!
紳仕o-ló牧師是聖人!
民眾崇拜醫生做活佛。
姊妹看姑娘若聖女!
會友尊敬傳教家親像天使!!!
Saⁿ, gō͘, chhit ê lâm-lú soan-kàu-su hū-chek choân Tâi ê thoân-tō, bo̍k-hōe, kàu-io̍k kap i-io̍h ê sū-bū. 三、五、七個男女宣教師負責全台ê傳道、牧會、教育kap醫藥ê事務。
3. Pêⁿ-po͘ cho̍k ê sìn-gióng ho̍k-heng. 3. 平埔族ê信仰復興。
Tī 300 gōa nî chêng Hô-lân koán Tâi-oân 38 nî kú; Hô-lân Kui-chèng kàu-hōe tī Sin-káng (Sin-chhī) khí tōa lé-pài-tn̂g, tī Môa-tāu ū siat Sèng-keng Su-īⁿ, kap hoan-e̍k Sèng-keng í-ki̍p Būn-tap; āu-lâi Se-pan-gâ lâi koán pak-pō͘ ê sî, sòa siat Thian-chú-kàu; liáu-āu hō͘ Hô-lân kóaⁿ cháu-khì, in só͘ siat ê Thian-chú kàu-hōe chiū thêng-chí. Tī 300外年前荷蘭管台灣38年久;荷蘭歸正教會tī新港(新市)起大禮拜堂,tī麻豆有設聖經書院,kap翻譯《聖經》以及問答;後--來西班牙來管北部ê時,續設天主教;了後hō͘荷蘭趕走--去,in所設ê天主教會就停止。
Kàu tú-tú 300 nî chêng, Tēⁿ Sêng-kong lâi phah Tâi-oân ê sî, Hô-lân lâng siat ê kàu-hōe iā thêng-chí. 到tú-tú 300年前,鄭成功來扑台灣ê時,荷蘭人設ê教會也停止。
Óa 100 nî chêng, Má I-seng in chiah ê Lâm Pak-pō͘ ê lâm-lú soan-kàu-su lâi thoân-tō, hêng-i, siat ha̍k-hāu ê sî, hiah ê 300 nî chêng Hô-lân só͘ thóng-tī ê Pêⁿ-po͘ cho̍k ê tō-lí ê chéng-chí tōa hoat: Chêng-āu-soaⁿ, lâm pak-pō͘ chē-chē só͘-chāi kui siā, kui soaⁿ, kui cho̍k lâi sìn; pài-tn̂g khí chin tōa keng, sìn-tô͘ hó-gia̍h, jîn-bu̍t chin chē. 倚100年前,馬醫生in chiah ê南北部ê男女宣教師來傳道、行醫、設學校ê時,hiah ê 300年前荷蘭所統治ê平埔族ê道理ê 種籽大發:前後山、南北部濟濟所在歸社、歸山、歸族來信;拜堂起真大間,信徒好額,人物真濟。
Tâi-oân tāi-seng chhiáⁿ bo̍k-su--ê, lóng sī Pêⁿ-po͘ ê kàu-hōe; chhin-chhiūⁿ Nâ-āu, Ba̍k-sa, O͘-gû-lân téng. 台灣代先請牧師--ê,攏是平埔ê教會;親像林後、木柵、烏牛蘭等。
Koh Nâ-āu ê Tâi-oân thâu chi̍t ê pún-tē bo̍k-su Phoaⁿ Bêng-chu iā sī Giâm-chêng ê Pêⁿ-po͘ lâng. Hàn-jī chin súi, ha̍k-būn chīn chhim, kóng tō-lí chhin-chhiūⁿ to chhiat-chhài; pài la̍k tī su-chai, koaiⁿ mn̂g kìm-chia̍h kî-tó, pī-pān tō-lí, bô kìⁿ lâng. Koh林後ê台灣頭一個本地牧師潘明珠也是Giâm前ê平埔人。漢字真súi,學問真深,講道理親像刀切菜;拜六tī書齋,關門禁食祈禱,備辦道理,無見人。
Chá-sî lâm-lú soan-kàu-su tùi chêng-āu-soaⁿ ê Pêⁿ-po͘ kàu-hōe lóng te̍k-pia̍t ài-hō͘, pôaⁿ-soaⁿ kòe-niá, pō͘-kiâⁿ sûn-sī pôe-iúⁿ. Koh só͘ phài khì hia chò thoân-tō ê Ong Pôe-eng, N̂g Sìn-kî kap Tiuⁿ An-kî, Lâu Chùn-sîn khì lāi-soaⁿ chò bo̍k-su ê, lóng sī chin iu-siù ê. 早時男女宣教師對前後山ê平埔教會攏特別愛護,盤山過嶺,步行巡視培養。Koh 所派去hia做傳道ê王培英、黃信祈kap張安琪、劉俊臣去內山做牧師--ê,攏是真優秀--ê。
4. Thoân-tō jîn-châi. 4. 傳道人才。
Khí-thâu phài chhut-khì khiā-tn̂g chò thoân-tō sian-siⁿ ê, ū-ê í-chêng bat keng-kòe phiâu, tó͘, ím--ê, chò chha̍t--ê, poaⁿ hì--ê, chò hoat-su--ê, tiau-pu̍t ōe Koan-im-chhat--ê, chò phah-chhiú ê téng-téng, siā-hōe kiú-liû, kia̍t-chhut ê jîn-bu̍t. 起頭派出去企堂做傳道先生--ê,有ê以前bat經過嫖、賭、淫--ê,做賊--ê,搬戲--ê,做法師--ê,彫佛畫觀音漆--ê,做扑手--ê等等,社會九流、傑出ê人物。
5. Sîn-ha̍k kàu-io̍k. 5. 神學教育。
Tāi-seng tī Kî-āu, Tâi-lâm kap Tām-chúi, lóng ū siat Thoân-tō jîn-oân Hùn-liān-só͘ (Hit sî kiò-chò Tōa-o̍h). Liáu-āu Pa Bo̍k-su ê hiaⁿ-tī hiàn chi̍t bān kho͘ lâi khí chèng-sek ê Tâi-lâm Tōa-o̍h (Hok-im su-īⁿ, hiān-chāi ê Sîn-ha̍k-īⁿ), pún sī beh hóng Lûn-tun ê chi̍t keng Tōa-o̍h ê khoán keng-êng; chóng-sī āu-lâi khòaⁿ-tio̍h Tn̂g-soaⁿ kap Ji̍t-pún ê soan-kàu sū-gia̍p siat-pī chin hó; kang-chok jîn-oân chin chē, iā Chú-āu 1895 nî sìn-tô͘ sò͘: 代先tī旗後、台南kap淡水,攏有設傳道人員訓練所(Hit時叫做大學)。了後巴博士ê兄弟獻一萬箍來起正式ê台南大學(福音書院,現在ê神學院),本是beh 仿倫敦ê一間大學ê款經營;總--是後--來看著唐山kap日本ê宣教事業設備真好;工作人員真濟,也主後1895年信徒數:
Tiong-kok 10,000 lâng, 1 lâng (4 ek).
Ji̍t-pún 1,000 lâng, 1 lâng (4 chheng bān).
Tâi-oân 100 lâng, 1 lâng (2 pah bān).
中國10,000人,1人(4億)。
日本1,000人,1 人(4千萬)。
台灣100人,1 人(2百萬)。
Koh Ji̍t-pún kàu-hōe chiâⁿ-mi̍h ê thoân-kàu-ka, chêng chē-chē cháu khì ji̍p chèng-kài, ha̍k-kài kap si̍t-gia̍p-kài. Koh liáu-āu Tn̂g-soaⁿ Ki-tok-tô͘ khah ū ha̍k-būn ê chheng-liân-lâng iā lóng cháu-ji̍p Tóng chò koaⁿ, kap chia̍h iûⁿ-hâng thâu-lō͘, í-ki̍p khì tòa Ki-tok-kàu Chheng-liân-hōe chò kàn-sū, thàn tōa pah chîⁿ; tì-kàu hiong-chhoan kap soaⁿ-kan phian-phiah í-ki̍p sàn-hiong ê sió kàu-hōe, khiàm siong-tong ê thoân-kàu-ka thang khì thoân-tō bo̍k-hōe; liân káng-kháu kap tōa siâⁿ-chhī ê hó-gia̍h tōa kàu-hōe iā lóng sī chhun hit hō lāu bo̍k-su. Tâi-oân iā ū Pêⁿ-po͘ thoân-tō khì khó-kàu tiòng siù-châi. Koh 日本教會成物ê傳教家,前濟濟走去入政界、學界kap實業界。Koh了後唐山基督徒較有學問ê青年人也攏走入黨做官,kap食洋行頭路,以及去tòa基督教青年會做幹事,趁大pah錢;致到鄉村kap山間偏僻以及散-hiong ê小教會,欠相當ê傳教家thang去傳道牧會;連港口kap大城市ê好額大教會也攏是chhun hit號老牧師。台灣也有平埔傳道去科教中秀才。
Tâi-lâm Sîn-ha̍k ê hong-chiam piàn-ōaⁿ: Hiah ê bé lâi ê sin tô͘-ōe, gî-khì bô ēng; kí-hô, tāi-sò͘, saⁿ-kak kap khah chhim ê kho-ha̍k iā chiām-chiām pàng-sak bô kà. Goán ê Sîn-ha̍k sià-kam sian-siⁿ kā góa kóng, in teh tha̍k Sîn-ha̍k ê sî, hāu-tiúⁿ àm-sî sûn kàu i ê pâng-keng, khòaⁿ-kìⁿ i teh tha̍k Sam-jī-keng, kiò i siu khí-lâi, tha̍k Sèng-keng. 台南神學ê方針變換:Hiah ê買來ê新圖畫、儀器無用;幾何、代數、三角kap較深ê科學也漸漸放sak無教。阮ê神學舍監先生kā阮講,in teh讀神學ê時,校長暗時巡到伊ê房間,看見伊teh 讀《三字經》,叫伊收--起來,讀聖經。
Kàu 50 nî chêng, goán chhéng beh tha̍k Eng-gú, hāu-tiúⁿ kóng, Lín iā m̄-sī beh thoân hō͘ Eng-kok lâng thiaⁿ, o̍h Eng-gú beh chhòng siáⁿ-hòe? Koh Eng-gú ê chheh chin kùi, lín kiám ū chîⁿ thang bé? 到50年前,阮請beh讀英語,校長講:「Lín也m̄是beh傳hō͘英國人聽,學英語beh創啥貨?Koh 英語ê 冊真貴,lín kiám有錢thang 買?」
Hit sî goán só͘ tha̍k--ê: Hàn-bûn sī Sù-su, Khêng-lîm, kó͘-bûn, phoe-chat téng; Ji̍t-bûn sī Kok-bîn tho̍k-pún; sò͘-ha̍k sī pí-lē. Tō-lí sī Kàu-hōe le̍k-sú kap chò tō-lí lūn, Sèng-keng sī tha̍k sian-ti kap Pó-lô phoe-sìn, te̍k-pia̍t Iâ-lī-bí (siū khó͘ ê sian-ti) kap Lô-má 1 chiuⁿ kàu 8 chiuⁿ, tit-kiù ê tō-lí gián-kiù khah siông-sè. Hit時阮所讀--ê:漢文是《四書》、瓊林、古文、批札等;日文是國文讀本;數學是比例。道理是教會歷史Kap做道理論,《聖經》是讀先知kap 保羅批信,特別耶利米(受苦ê 先知)kap〈羅馬〉一章到八章,得救 ê道理研究較詳細。
Gō͘-cha̍p nî chêng, goán choân-o̍h 22 ê ha̍k-seng chián-hoat (ka thâu-chang bóe). Chi̍t ê se kàu-sū khòaⁿ-tio̍h kóng, “Tōa-o̍h Í-ka-phok lah!” Tī lō͘-ni̍h khòaⁿ-tio̍h goán ha̍k-seng chhēng 6 kho͘-gîn ê a-sah ê iûⁿ-ho̍k, hêng-lia̍t beh khì kā lāu ko͘-niû sòng-pia̍t, kóng, “Chhēng kàu hiah súi.” 五十年前,阮全學22個學生剪髮(鉸頭鬃尾)。一個西教士看著講:「大學Í-ka-phok-- lah!」Tī路--ni̍h 看著阮學生穿6箍銀ê a-sah ê洋服,行列beh去kā老姑娘送別,講「穿到hiah súi」。
Goán sîn-ha̍k-seng Chú-ji̍t khì bô thoân-kàu-ka ê kàu-hōe chò kang, m̄-thang chē chhia. Bô lūn khì kàu Koan-biō, Sin-chhī, lōa hn̄g ê só͘-chāi, óng-lâi lóng tio̍h ēng kiâⁿ. Chú-ji̍t bô chhut-gōa ê sî, m̄-thang tôaⁿ khîm, m̄-thang khòaⁿ sin-bûn; tio̍h an-chēng lêng-siu kap khì pài-tn̂g hù lé-pài. 阮神學生主日去無傳教家ê 教會做工,m̄-thang坐車。無論去到關廟、新市,偌遠ê所在,往來攏著用行,主日無出外ê時,m̄-thang彈琴,m̄-thang看新聞;著安靜靈修kap去拜堂赴禮拜。
Góa tī 2 liân beh siá “Thian-tông Tē-ge̍k” ê lūn. Hāu-tiúⁿ kóng i m̄-káⁿ siá, thian-tông tē-ge̍k kóng ná bêng ná m̄-tio̍h. 我tī 2年beh寫「天堂地獄」ê論。校長講伊m̄-káⁿ寫,天堂地獄講那明那m̄著。
Góa 2 liân hioh-joa̍h, tī Chiong-hòa tōa pò͘-tō-hōe ê sî, ū chi̍t mê kóng “Ki-tok-kàu kap ōe-seng”. Āu-lâi tī Tâi-lâm chi̍t ê lāu ko͘-niû kā góa tiong-khok kóng, “Si̍p-jī-kè iàu-kín ê tō-lí m̄ kóng, teh kóng sím-mi̍h ōe-seng!” 我3年歇熱,tī彰化大佈道會ê時,有一暝講「基督教kap衛生」。後--來tī台南一個老姑娘kā我忠告講:「十字架要緊ê道理m̄講,teh講甚mi̍h衛生!」
6. Jîn-chéng kái-liông. 6. 人種改良。
Khí-thâu Hàn-jîn thoân-tō chin-chē chhōa Pêⁿ-po͘ sian-seⁿ-niû. Sian-seⁿ thâu-náu hó, siông-sek ū; sian-seⁿ-niû ióng koh tōa-kho͘, ē bôa-bú, gâu seⁿ-pū; thé-le̍k hō͘-chō͘, tì-sek kau-liû, keng-chè siong-thong; chē-chē thiam-teng kap hoat-châi; ū lâng seⁿ-tio̍h thian-châi kiáⁿ, ū ê chhut tio̍h sîn-tông sun. 起頭漢人傳道真濟chhōa平埔先生娘。先生頭腦好,常識有;先生娘koh大kho͘,會磨舞,gâu生pū;體力互助,智識交流,經濟相通;濟濟添丁kap 發財;有人生著天才子,有ê出著神童孫。
Kòe-khì kap hiān-chāi, tī Tâi-oân kok kai-chân ê koaⁿ-oân, ha̍k-sū, phok-sū, jîn-sū; kàu-hōe ê thoân-tō, bo̍k-su, lâm-lú tiúⁿ-ló kap chip-sū, í-ki̍p gâu ê thài-thài, súi ê sió-chiá, lâi chhōe chit khoán hūn-hiat-jî, tī kok só͘-chāi piàn-piàn ū. 過去kap現在,tī台灣各階層ê官員、學士、博士、人士;教會ê傳道、牧師、男女長老kap執事,以及gâu ê 太太、súi ê小姐,來chhōe這款混血人,tī各所在遍遍有。
Chit hāng sī Tâi-oân kàu-hōe chìn-pō͘ chi̍t hāng tōa ún-pì ê tōa kî-sū. Hiān-sî sè-kài teh gông-ngia̍h Tâi-oân kàu-hōe ê chìn-tián, chóng-sī sìn-tô͘-sò͘ iā tōa pō͘-hūn sī soaⁿ-pau kap Pêⁿ-po͘ cho̍k lah. 這項是台灣教會進步一項大隱秘ê大奇事。現時世界teh gông-ngia̍h台灣教會ê進展,總--是信徒數也大部份是山胞kap平埔族--lah。
7. Kàu-hōe hoat-tián kap sìn-tô͘ seⁿ-oa̍h. 7. 教會發展kap信徒生活。
Tâi-oân ê Hàn-jîn kàu-hōe, tùi Hōng-soaⁿ siat thâu chi̍t keng, āu-lâi thoân lo̍h lâm, liáu-āu chiām-chiām heng chiūⁿ pak. 台灣ê漢人教會,tùi鳳山設頭一間,後--來傳落南,了後漸漸興上北。
Tī 82 nî chêng, ū Hó͘-bóe ê Loah-lāi Ông Khîm peh, kàu Sai-lê tē-hng bē io̍h kiam pò͘-tō. Tùi án-ne Ka-tang-á ū Chiu Ú peh kap Chiu Lâm peh chiap-siū; in chiū khì Ka-gī lé-pài kiû-tō: Pài la̍k khì, pài it tò-tńg, múi lé-pài hùi 3 ji̍t kú, óng-hôe kiâⁿ 12 phò͘ lō͘. Tī 82年前,有虎尾ê Loah內王琴伯,到西螺地方賣藥兼佈道。Tùi án-ne 茄苳仔有周宇伯kap周南伯接受;in就去嘉義禮拜求道:拜六去,拜一倒轉,每禮拜費三日久,往回行十二舖路。
Hit sî hok-im thoân kàu Sai-lê, hong-phêng chin hó. Siā-hōe lâng o-ló Iâ-so͘-kàu sī “Siān-kàu”; kóng bó͘ kàu sī “Ok-kàu.” Hit時福音傳到西螺,風評真好。社會人o-ló耶穌教是「善教」;講某教是「惡教」。
Góa chhut-sì ê chêng-āu, góa ê lāu-pē 2 pái hi-bōng beh khì Ka-tang-á lé-pài kiû-tō. 我出世ê前後,我ê老父兩擺希望beh去茄苳仔禮拜求道。
Góa 5 hòe ê sî, góa hōe-gōa ê lāu-bó tī chi̍t ê ē-tàu-sî kā góa kóng Ki-tok-kàu 5 hāng:- 我5歲ê時,我會外ê老母tī一個e晝時kā我講基督教五項:
(1) Ji̍p-kàu chin hó! Ta-po͘ cha-bó͘ lóng bat jī!!
(2) Ji̍p-kàu chin hó! Cha-bó͘ gín-á bô pa̍k kha!!
(3) Ji̍p-kàu chin hó! M̄ kiaⁿ sîn, m̄ kiaⁿ kúi!!
(4) Ji̍p-kàu chin hó! Bē chò pháiⁿ!!
(5) Ji̍p-kàu chin hó! Kóng sí liáu ē chiūⁿ thian-tông!!!
(1) 入教真好!查甫、查某人bat字!!
(2) 入教真好!查某囡仔無pa̍k腳!!
(3) 入教真好!M̄驚神,m̄驚鬼!!
(4) 入教真好!Bē做歹!!
(5) 入教真好!講死了會上天堂!!!
Góa 9 hòe, lāu-pē pia̍t-sè, góa kap lāu-bó, a-ché 3 lâng, chiū cháu-khì lāu-bó ê gōa-ke Tōa-jī-lūn Iû-chhia tô-seⁿ. Keh nî Ông Khîm peh kàu Jī-lūn pò͘-tō. Hit sî goán tē 9 pâng chhin-tông, Pó-jú peh chiap-siū tō-lí, chiū tī i ê chhù-āu ê iū-á kha ta̍k Chú-ji̍t chū-chi̍p kúi-cha̍p lâng lé-pài; hōe-iú ka-kī lûn-liû, ū sî Sai-lê ê tiúⁿ-ló ū lâi tàu chhōa lé-pài, góa 13 hòe ji̍p kàu-hōe, iā kap lâng lûn. 我九歲,老父別世,我kap老母、阿姊三人,就走去老母ê外家大二崙油車逃生。隔年王琴伯到二崙佈道。Hit時阮第九房親同,寶茹伯接受道理,就tī伊ê厝後ê柚仔腳逐主日聚集幾十人禮拜;會友家己輪流,有時西螺ê長老有來鬥chhōa禮拜,我13歲入教會,也kap人輪。
Hit sî Jī-lūn-á, Kū-chng, Chúi-bóe hiah ê só͘-chāi ê hōe-iú lóng ka-kī sì-kè pò͘-tō chio lâng, ka-kī siat hok-im-tn̂g kap khí pài-tn̂g; āu-lâi ka-kī liân-ha̍p chhut chîⁿ chhiáⁿ sian-seⁿ. Chiū-sī kiàn-siat sù-tô͘ sî-tāi hit hō chū-tī, chū-ióng, chū-thoân, pún-sek ê to̍k-li̍p kàu-hōe. Hit時二崙仔、舊莊、水尾hiah ê 所在ê會友攏家己四界佈道招人,家己設福音堂kap起拜堂;後--來家己聯合出錢請先生。就是建設使徒時代hit號自治、自養、自傳、本色ê 獨立教會。
(Lú-soan Ge̍h-khan Tē 18 kî, 1961 nî 6 ge̍h) ﹝女宣月刊第18期,1961年6月﹞
回上一頁    終戰後,   1961年,   散文