Jî-tông Chong-kàu Kàu-io̍k Siáu-soat_Só͘ ǹg-bāng ê Kiáⁿ_04
|
兒童宗教教育小說：所向望 ê子_04 |
|---|---|
| Siú-gû | 守愚 |
|
13. Kan-khó͘ ū sî kòe
|
13. 艱苦有時過 |
|
Sî-ji̍t teh kòe chin kín, ba̍k-chi̍t-ni̍h Bûn-hôa m̄-nā kok-bîn ha̍k-hāu pit-gia̍p, iā í-keng ko-tiong pit-gia̍p, siâng hit nî tit-tio̍h Siōng-tè un-tián, ū khó ji̍p lán ê Sîn-ha̍k-īⁿ, chit-chân sū tùi tī Siok-cheng chip-sū ta̍t-tit thang o-ló, chin tōa ê koat-sim. In-ūi i chū siàu-liân chí ū chiah chiú chit ê kiáⁿ, ko͘-toaⁿ chi̍t ê kiáⁿ, só͘ ǹg-bāng ê kiáⁿ, khiām-tn̂g neh-tō͘, kiâm, sng, khó͘, chiáⁿ, bóng tō͘ kòe-ji̍t lâi pôe-iúⁿ chit ê kiáⁿ. Jî-chhiáⁿ tī ko-tiong pit-gia̍p chin iu-siù ê sêng-chek, in ha̍k-hāu ê kàu-tō chú-jīm, lóng kó͘-lē i khó tāi-ha̍k, jî-chhiáⁿ pó-sàng iā ū kàu chu-keh, nā sī Siok-cheng lóng chin kian-koat kā in the-sî, koh Bûn-hôa pún-sin iā chhim-chhim chai che sī Siōng-tè ê tiàu-bēng. Só͘-í sim-chì lóng bô iô-tāng, ti̍t-ti̍t ǹg só͘ chhah ê pio lâi cháu. Hit nî iok 50 miâ ê lâm-lú khì khó Sîn-ha̍k-īⁿ, i khó tē-jī miâ ji̍p-ha̍k. Lán Sîn-ha̍k-īⁿ chin-chiàⁿ hoan-gêng chit khoán ko-châi ê ha̍k-seng lâi ji̍p-o̍h. Ū sî lâng siông-siông kóng goán bó͘-lâng nā khó i-ha̍k-īⁿ bô tio̍h, á-sī tāi-ha̍k bô tio̍h chiah hō͘ i khì Sîn-ha̍k-īⁿ, á-sī hit ê seng-khu bô tauh-tah ê chiah lâi hiàn hō͘ Chú, che chin chiàⁿ sī khòaⁿ-khin Chú ke̍k-tōa ê un-sù, Kū-iok sî-tāi, beh hiàn sio-chè tio̍h kéng bô hâ-chhû ê iûⁿ-ko, chit sî lán iā eng-kai tùi ka-kī ê chèng-kiáⁿ tiong kéng hit ê siāng gâu, siāng chiâⁿ-mi̍h--ê lâi hiàn hō͘ Chú chiah tio̍h, lí siūⁿ kiám iā m̄ sī án-ni mah?
|
時日teh過真緊，目chi̍t-ni̍h文華m̄-nā國民學校畢業，也已經高中畢業，siâng hit年得著上帝恩典，有考入咱 ê 神學院，這層事tùi tī淑貞執事值得thang o-ló,真大 ê 決心。因為伊自少年只有才chiú這個子，孤單1個子，所向望ê子，khiām腸neh肚，鹹、酸、苦、chiáⁿ，罔度過日來培養這個子。而且tī高中畢業真優秀ê成績，in學校ê教導主任，攏鼓勵伊考大學，而且保送也有夠資格，若是淑貞攏真堅決kā in推辭，koh文華本身也深深知這是上帝ê召命。所以心志攏無搖動，直直向所插 ê 標來走。Hit年約50名ê男女去考神學院，伊考第二名入學。咱神學院真正歡迎這款高才ê學生來入學。有時人常常講阮某人若考醫學院無著，抑是大學無著才hō͘伊去神學院，抑是hit ê身軀無tauh-tah ê才來獻hō͘主，這真正是看輕主極大ê恩賜，舊約時代，beh獻燒祭著揀無瑕疵 ê 羊羔，這時咱也應該tùi家己ê眾子中揀hit ê siāng gâu、siāng chiâⁿ-mi̍h--ê來獻hō͘主才著，你想kiám也m̄是án-ni mah？ |
|
Taⁿ Siok-cheng chhim-chhim kám-siā Chú ê un-tián, chiū kam-goān chiong chòe pó-pòe ê lé-mi̍h, chiū-sī ko͘-siⁿ ê kiáⁿ lâi hiàn hō͘ Chú. Ūi-tio̍h i ū chit hō ê iú-sim, kám-tōng chē-chē lâng kā Bûn-hôa chòng-hêng, koh kàu-hōe K tiúⁿ-ló sòa tùi Siōng-tè li̍p-iok, i hoaⁿ-hí èng-oān chit ê chheng-liân kàu pit-gia̍p. Nā-sī Siok-cheng chin sè-jī ti̍t-ti̍t the-sî, tān-sī tiúⁿ-ló chin hó-ì, kàu-bóe Siok-cheng chiah kā i chiap-siū, lūn Bûn-hôa chin-chiàⁿ sī chiâⁿ-mi̍h, m̄ nā tùi lāu-bó iú-hàu, khì ha̍k-hāu iā-sī hō͘ īⁿ-tiúⁿ í-hā chèng kàu-siū só͘ o-ló, iā sī hō͘ chèng-iú só͘ thiàⁿ-sioh, i pêng-sî tī chhù-n̍i̍h tī kàu-hōe, bô lūn tùi Chú-ji̍t-o̍h, Sèng-koa-pan, Chheng-liân thoân-khè, ìn chiu-pò, kap kî-thaⁿ kàu-hōe it-chhè ê kang-chok to͘-sī chin jia̍t-sim, só͘-í khì ha̍k-īⁿ iā-sī hō͘ lâng o-ló. Siâng hit nî sió-moāi Lē-hôa iā khó-ji̍p chho͘-tiong, chi̍t-ke chin hoaⁿ-hí, Bûn-hôa khì tiàm ha̍k-īⁿ ê siok-sià, taⁿ chí ū chhun sió-moāi tī chhù-n̍i̍h, hut-jiân kám-kak khah bô phōaⁿ, nā sī sim hui-siông ê hoaⁿ-hí.
|
Taⁿ淑貞深深感謝主ê恩典，就甘願將最寶貝 ê 禮物，就是孤生ê子來獻hō͘主。為著伊有這號ê有心，感動濟濟人kā文華壯行，koh教會K長老續tùi上帝立約，伊歡喜èng-oān這個青年到畢業。若是淑貞真細膩直直推辭，但是長老真好意，到尾淑真才kā伊接受，論文華真正是chiâⁿ-mi̍h,m̄ nā tùi老母有孝，去學校也是hō͘院長以下眾教授所o-ló,也是hō͘眾友所疼惜，伊平時tī厝n̍i̍h tī教會，無論tùi主日學、聖歌班、青年團契、印週報，kap其他教會一切ê工作to͘是真熱心，所以去學院也是hō͘人o-ló。Siâng hit年小妹麗華也考入初中，一家真歡喜，文華去tiàm學院ê宿舍，今只有chhun小妹tī厝n̍i̍h,忽然感覺較無伴，若是心非常ê歡喜。 |
|
Keh nî ê hioh-jia̍h, Bûn-hôa tò--lâi, tú-sī Bûn-hôa ê lāu-pē sí móa 10 nî, Bûn-hôa 21 hòe, Lē-hôa 15 hòe, in chiū khui chi̍t ê 10 chiu-nî ê tui-tō-hōe, te̍k-pia̍t chhiáⁿ bo̍k-su lâi chòe chú-lí. Bo̍k-su tha̍k Khé-sī-lio̍k 14:13 lâi chòe tê-ba̍k, kóng “Góa thiaⁿ-kìⁿ tùi thiⁿ ū siaⁿ kóng, Lí tio̍h siá i, taⁿ í-āu tī Chú lâi sí ê lâng ū hok-khì, Sèng Sîn kóng, sī lah, hō͘ in ê tio̍h-bôa lâi an-hioh, in só͘ chòe ê kang iā tè in.” Hit àm bo̍k-su só͘ kóng ê tō-lí put-chí hó, saⁿ-kap khì hù ê hiaⁿ-tī chí-moāi iok-lio̍k ū 50 lâng, lóng tōa siū kám-kek. Te̍k-pia̍t ín-khí tōa si-jîn Teng Iok-hān (16 sè-kí bóe kàu 17 sè-kí chho͘-ia̍p) ê si lâi kóng, si tê-ba̍k kiò chòe “Sí”, hit siú si kóng,
|
隔年ê歇熱，文華倒--來，tú是文華ê老父死滿10年，文華21歲，麗華15歲，in就開1個10週年ê追悼會，特別請牧師來做主理。牧師讀啟示錄14章13節來做題目，講：「我聽見tùi天有聲講：你著寫伊，今以後tī主來死ê人有福氣，聖神講：是lah，hō͘ in ê著磨來安歇，in所做ê工也tè in。」Hit暗牧師所講ê道理不止好，saⁿ-kap去赴ê兄弟姊妹約略有50人，攏大受感激。特別引起大詩人丁約翰（16世紀尾到17世紀初葉）ê詩來講，詩題目叫做「死」，hit首詩講： |
|
“Sí sîn, lí bo̍h kiau-ngō͘, sui-jiân ū lâng kóng lí hêng-chōng khó-phàⁿ, hoat-le̍k bû-pian, chhì-siūⁿ kó͘ lâi jōa chōe hô-kiat sèng-hiân, sī sú jū-kui, kàu-taⁿ chiàu-kū lâu-miâ. It-sí liáu-āu goán beh tit-tio̍h éng-seng, hit-sî lí khiok sí liáu, sí-bông ê sîn.”
|
「死神，你莫驕傲，雖然有人講你形狀可怕、法力無邊，試想古來jōa濟豪傑聖賢，視死如歸，到今照舊留名。一死了後阮beh得著永生，hit時你?死了，死亡ê 神。」 |
|
Lí tha̍k chit-siú si, ū sím-mi̍h kám-sióng? Si̍t-chāi ū iáⁿ, sí ná ū sím-mi̍h thang kiaⁿ. Tùi sí ē kiaⁿ, sī in-ūi ū chōe, chōe kì-jiân tit-tio̍h Chú sé-chheng, sí ah! Lí ê lī-hāi ná iáu ū sím-mi̍h.
|
你讀這首詩，有甚mi̍h感想？實在有影，死ná有甚mi̍h thang驚。 Tùi死會驚，是因為有罪，罪既然得著主洗清，死ah！你ê厲害ná iáu有甚mi̍h。 |
|
Bo̍k-su káng-tō liáu-āu, Siok-cheng in bó-kiáⁿ saⁿ-ê chòe hóe ha̍p chhiùⁿ chi̍t-siú in pêng-sî só͘ ài gîm ê si. Siok-cheng gîm lú kē-sia, Lē-hôa gîm lú koân-siaⁿ, Bûn-hôa gîm lâm kē-siaⁿ, án-ni chòe 3 pō͘ ha̍p chhiùⁿ gîm chin hó-thiaⁿ.
|
牧師講道了後，淑貞in母子3個做伙合唱1首in平時所ài吟ê詩。淑貞吟女低聲，麗華吟女懸聲，文華吟男低聲，án-ni做3部合唱吟真好聽。 |
|
Chù (1): Chit siú-si sī tī A. D. 1925 nî ū chi̍t ê siàu-liân bo̍k-su tú kap i ê bo̍k-su-niû ha̍p-hun chi̍t nî gōa kú, i ê bo̍k-su-niû ūi-tio̍h siⁿ thâu-chiūⁿ kiáⁿ, tī goe̍h-lāi chiū kòe-sin khì. Bo̍k-su-niû in tau sī tē-hng ê bêng-bōng ka, kam-goān hiàn-sin lâi pang-chān bo̍k-su, N̄g-lâng ê thiàⁿ-chêng thang kóng chin-chhim, hut-jiân bo̍k-su-niû siū Chú tiàu, Bo̍k-su hui-siông ê pi-siong, chiū chòe chit siú si lâi siàu-liām i, tit-tio̍h hó pêng-iú Tēⁿ Khe-phoàn bo̍k-su thè i chòe tiāu, hit siú-si chhin-chhiūⁿ ē-bīn.
|
註（1）：這首詩是tī主後1925年有1個少年牧師tú kap伊ê牧師娘合婚1年外久，伊 ê 牧師娘為著生頭chiūⁿ子，tī月內就過身去。牧師娘in兜是地方ê名望家，甘願獻身來幫贊牧師，兩人ê疼情thang講真深，忽然牧師娘受主召，牧師非常ê悲傷，就做這首詩來數念伊，得著好朋友鄭溪泮牧師替伊做調，hit首詩親像下面。 |
|
Ô͘-piⁿ Lô͘-tek
|
湖邊蘆竹 |
|
“Siū-siong ê Lô͘-tek i bô beh at-chi̍h8” Má-thài 12:20
|
「受傷ê蘆竹伊無beh壓折。」馬太福音12章20節 |
|
1. Ka-lī-lī hái Ô-piⁿ Lô͘-tek, Ki-hio̍h bō͘-sēng chhiⁿ-lek, Ah! Khó-sioh ah!! Hong hut-jiân khí, Lô͘-tek siū siong hiám-chi̍h8. (Hô) Siū-siong lô͘-tek, Chú chiàu-kò͘ bô at-chi̍h8, Lí thang an-sim, Chú iā kò͘ lí bô lī. |
1. 加利利海湖邊蘆竹， 枝葉茂盛青綠，Ah！ 可惜ah！！風忽然起， 蘆竹受傷險折。 （和）受傷蘆竹，主照顧無壓折，你thang安心，主也顧你無離。 |
|
2. Sè jîn oán-jiân Ô-piⁿ Lô͘-tek, Ū-sî pêng-an sim chheng, Ah! Khó-sioh ah!! Hō hut-jiân kàu, Hiám choa̍t-bāng, ba̍k-sái lâu. |
2. 世人宛然Ô邊蘆竹， 有時平安心清，Ah！ 可惜ah！！禍忽然到， 險絕望，目屎流。 |
|
3. Siū kòe hong hō͘ Ô-piⁿ Lô͘-tek, Beh koh bō͘-sēng chhiⁿ-le̍k, Lí sui siū-khó͘ iā ū sî kòe, Chú beh sù-hok ka-pōe. |
3. 受過風雨湖邊蘆竹， Beh koh茂盛青綠， 你雖受苦也有時過， 主beh賜福加倍。 |
|
Chù (2): (Khí-thâu chòe ê sî sī 2 chat. Kàu A. D. 1960 nî, siá chit-pún “Só͘ ǹg-bāng ê kiáⁿ” ê sî chiah koh siá tē 3 chat).
|
註（2）：（起頭做 ê 時是2節。到主後1960年，寫這本「所向望 ê 子」 ê 時才koh寫第3節）。 |
|
Tāi-ke thiaⁿ Siok-cheng chip-sū bó-kiáⁿ ha̍p-chhiùⁿ hit siú-si bô m̄ siū chin tōa ê kám-kek, chē-chē lâng thè in hoaⁿ-hí kàu lâu ba̍k-sái, Chú chin-chiàⁿ pàng-sak i só͘ thiàⁿ--ê chòe bô pē ê kiáⁿ, chin-chiàⁿ sī hō͘ chhì-liān chiâⁿ-chòe sèng ê lō͘ ....... Bān-hāng sū ta̍uh-ta̍uh lâi Siōng-tè bô m̄-hāu-le̍k beh lī-ek thiàⁿ Chú ê lâng.
|
大家聽淑貞執事母子合唱hit首詩無m̄受真大ê感激，濟濟人替in歡喜到流目屎，主真正放sak伊所疼--ê做無父ê子，真正是hō͘試練成做聖 ê 路......。萬項事ta̍uh-ta̍uh來上帝無m̄效力beh利益疼主ê 人。 |
|
Tùi án-ni Siok-cheng chi̍t-ke, ji̍t-ji̍t ná chìn-pō͘, ná jia̍t-sim ho̍k-sāi Chú. Bián lōa kú Bûn-hôa iā pit-gia̍p Sîn-ha̍k-īⁿ khì chòe Chú ê kang, sió-moāi Lē-hôa iā chiàu i chû-pi ê thian-sèng khì chòe hō͘-sū, āu-lâi kè i-seng, Siok-cheng tòe kiáⁿ khì kàu-hōe, sui-bóng nî-lāu, iû-goân chin gâu pang-chān kàu-hōe.
|
Tùi án-ni淑貞1家，日日那進步，那熱心服事主。免偌久文華也畢業神學院去做主ê工，小妹麗華也照伊慈悲 ê 天性去做護士，後來嫁醫生，淑貞tòe子去教會，雖罔年老，猶原真gâu幫贊教會。 |
|
(khiàm 39 kî, 1961 nî 5 ge̍h )
|
(欠第39期，1961年5月) |
|
15. Hoán-hóe ê ba̍k-sái
|
15. 反悔ê目屎 |
|
Sè-kan ê khang-hi chhin-chhiūⁿ phû ê hûn, koh ná-chún chá-khí sî ê lò͘-chúi, hit ê êng-hôa hù-kùi chhin-chhiūⁿ chháu-á-hoe. Te̍k-pia̍t pháiⁿ-lâng phàⁿ-chhek chi̍t-poaⁿ, hō͘ hong chhoe khui hut-jiân sòaⁿ, chiah ê ōe tùi kó͘-chá kàu hiān-kim bô m̄ èng-giām.
|
世間ê空虛親像浮 ê 雲，koh ná-chún早起時 ê 露水，hit ê榮華富貴親像草仔花。特別歹人冇chhek一般，hō͘風吹開忽然散，chiah ê話tùi古早到現今無m̄應驗。 |
|
Só͘-í m̄-bián ūi-tio̍h put-gī, áu-hoâiⁿ lâi hoat-châi heng-thong ê lâng lâi put-pêng. Hoe bô pah-ji̍t âng, lâng bô chheng-ji̍t hó, iong-khì bô lo̍h-soe ê kú, âng-khī âng iā ē lut-tì.
|
所以m̄免為著不義、áu橫來發財亨通ê人來不平。花無百日紅，人無千日好，iong-khì無lo̍h衰ê久，紅柿紅也會lut蒂。 |
|
Lîm gī-oân ê cháu-su ū chi̍t-ji̍t iā ē po̍k-lō͘. Tùi i ê pō͘-hā Tân Tōa-tiâu sí āu, ūi-tio̍h Gān-piah bé-thâu ê phài-piat, koh ūi-tio̍h gī-oân kèng-soán ê tóng-cheng, ji̍t-ji̍t tùi-te̍k ná chē. Koh tùi kó͘-chá chiū kóng “Kau koa khêng kau kúi sî, khan-gû hoán-á chia̍h liáu bí.” Ū chia̍h chiū iô-bóe, bô chia̍h chiū kā--lâi. Pa-kiat thái ē thàu ah? Thèng-hāu lí pak-tó͘-piⁿ ū pn̄g-lia̍p ê sî, chòe chi̍t pái chiah kā lí bu̍t-siu chhiong-kong. Tī Tōa-tiâu-à sí lo̍h bô lōa-kú ê sî, Lîm gī-oân ê châi-sán ūi-tio̍h kèng-soán, ūi-tio̍h cháu-su hoat-kak ê bu̍t-siu chhiong-kong, thang kóng chhun iā m̄ chiâⁿ-mi̍h lah. Put-gī lâi ê chîⁿ, chū-jiân iā-sī hō͘ lâng pōe lâi lâu chhut-khì. Tùi án-ni miâ-siaⁿ sè-le̍k it-lo̍k chhian-tiōng. Poa̍h chi̍t-ē tah-té tah-té, kòe-khì lâng tùi i hû-kha sâng-chhiú, taⁿ chîⁿ bô, tē-ūi bô, chin lóe-chì, ná hî bô chúi bē sô, lâng bô chîⁿ chiū so̍h-kô, sòa tài chhin-chhiūⁿ cheng-sîn chhò-loān-chèng thoa nî-gōa kú chiū sí khì. Hián-chó, khòaⁿ in lāu-pē ê boa̍t-lō͘ chū-jiân kám-kak chin chek-bo̍k bô-liâu. M̄ kú chia̍h-chhóe chai chu-bī, it-pún bān-lī ê cháu-su, ná ū hiah khoài kam-goān pàng khì ah? Só͘-í i koat-sim it put-chok, jī put-hiu. Chi̍t-pái chīn ko͘-tù kā i piàⁿ lo̍h, ná poa̍h-kiáu teh lián-pó leh, ē, koh giâ khí--lâi, bē, tó lo̍h khì, sí-ba̍k chiah goān kheh, seⁿ-sí, heng-pāi, ē bē chīn chit ē, chiū chhin-sin chhōa in bó͘ chòe-hóe kòe Hiong-káng, kap tāi-lio̍k ê pháiⁿ-lâng thong, tit-tio̍h chin chē mô͘-hui ji̍p-chhiú, chiong hiah ê hun chòe chin chē pō͘-hūn lâi chhàng, ǹg-bāng the̍h ē kòe-chhiú. Bé sî-pió khak lâi ji̍p, chòe phôe-ê kāu-té--ê, ê-té lóng khang-khak, bé pò͘, kńg pò͘ ê chhâ-pán iā khang-khak, tòa sè-sè-sn̂g ê tiⁿ-kóe, it-chhè ê it-chhè to͘ siūⁿ hoat-tō͘ lâi chhàng, liân in thài-thài to͘ hui-siông ê sat-sim, thâu-mn̂g thì khí--lâi, chiah tì mô͘-kû, tī mô͘-kû té iā chhàng. Bô phah-sǹg thiⁿ put-chiông jîn-goān, ū-iáⁿ lah, nā hō͘ i choán ē kòe-chhúi, ē hoat-chiūⁿ pah-bān, m̄-kú bē, tû in bó͘ só͘ chhàng ê í-gōa lóng hō͘ hái-koan chhiau--tio̍h, án-ni thàn ê tú-liáu ê iáu bô siáⁿ kàu. Hiān put-hiān Hián-chó͘ seng hō͘ lâng khu leh, in bó͘ the̍h kòe-chhiú, tng tī sòaⁿ-khui ê sî, tùi bó͘-bó͘ i-seng kap kúi ê a-phiàn, mô͘-hui kúi ê bô kín-sīn, liân in bó͘ kiōng 20 gōa lâng lóng hō͘ lâng chang--tio̍h, jîn-hoān ê sàn-pò͘ kàu tī choân-séng.
|
林議員ê走私有1日也會暴露。Tùi伊ê部下陳大條死後，為著Gān-piah碼頭ê派別，koh為著議員競選ê黨爭，日日對敵那濟。Koh tùi古早就講：「Kau koa khêng kau幾時，牽牛販仔食liáu米。」有食就搖尾，無食就咬--來。巴結thái會透ah？聽候你腹肚邊有飯粒ê時，做1擺chiah kā你沒收充公。Tī大條仔死lo̍h無偌久ê 時，林議員ê財產為著競選、為著走私發覺 ê 沒收充公，thang講chhun也m̄ chiâⁿ-mi̍h lah。不義來ê錢，自然也是hō͘人pōe來流出去。Tùi án-ni名聲勢力一落千丈（聲勢一落千丈）。跋1下tah底tah底，過去人tùi伊扶腳sâng手，taⁿ錢無、地位無，真餒志，若魚無水bē sô,人無錢就so̍h-kô,續tài親像精神錯亂症拖年外久就死去。顯祖，看in老父ê末路自然感覺真寂寞無聊。M̄ kú食髓知滋味，一本萬利ê走私，ná有hiah快甘願放去ah？所以伊決心一不作、二不休。1擺盡孤tù kā伊拼落，若poa̍h-kiáu teh lián寶leh，會、koh giâ起--來，bē、倒落去，死目才願kheh，生死、興敗，會bē盡這下，就親身chhōa in bó͘做伙過香港，kap大陸 ê 歹人通，得著真濟嗎啡入手，將hiah ê菸做真濟部分來藏，向望提會過手。買時錶殼來入，做皮鞋厚底--ê、鞋底攏空殼，買布、kńg布 ê 柴板也空殼，tòa細細sn̂g ê甜粿，一切ê一切to͘想法度來藏，連in太太to͘非常ê sat心，頭毛剃起--來，chiah tì毛kû,tī毛kû底也藏。無扑算天不從人願，有影lah，nā hō͘伊choán會過嘴，會發上百萬，m̄-kú bē,除in某所藏 ê 以外攏hō͘海關chhiau--tio̍h,án-ni趁ê tú-liáu ê iáu無siáⁿ夠。Hiān put-hiān顯祖先hō͘人拘leh，in某提過手、當tī散開 ê 時，tùi某某醫生kap幾個鴉片、嗎啡鬼ê無謹慎，連in某共20外人攏hō͘人chang--tio̍h,人犯ê散佈到tī全省。 |
|
Kàu chia bô-lūn bu̍t-chèng, jîn-chèng, sî-kan, tiûⁿ-só͘, kap it-chhè hoān-chōe ê sū-chèng lóng chhiong-hun, bô só͘ thang koh piān-bêng. Só͘-í hu-hū lóng siū kong-phòaⁿ, it-chhè ê châi-sán chhiong-kong, sòa soan-phòaⁿ tô͘-hêng 15 nî, pak-toa̍t kong-koân 15 nî, sī in-ūi sī chho͘-hoān, nā bô eng-kai tio̍h sí-hêng. It-chhè oân lah, lí siūⁿ Hián-chó͘ hu-hū nā koaiⁿ 15 nî chhut--lâi hit sî kúi-hòe, chòe lâng iáu ū sím-mi̍h ǹg-bāng, lâm--ê koaiⁿ tī lâm-kaⁿ pâng, lú--ê koaiⁿ tī lú-kaⁿ-pâng. Hián-chó͘ siū phài o̍h chòe tîn-í, Hián-chó͘-só siū phài chòe chhâi-hông, in-ūi i chêng ū o̍h iûⁿ-chhâi, múi-ji̍t chhēng khí kaⁿ-ga̍k lāi it-tēng ê hoān-lâng saⁿ, tī khàn-siú giâm-lē kàm-tok ê ē-bīn lâi thoa-bôa, kàu chia lâi it-seng siū sēng, ēng chîⁿ ná ēng chúi ê Hián-chó͘, saⁿ-tǹg bô hî bah chia̍h bē lo̍h-khì ê hó-miā kiáⁿ, ba̍k-sái chún pn̄g thun, hoán-hóe tî lah.
|
到chia無論物證、人證、時間、場所，kap一切犯罪 ê 事證攏充分，無所thang koh辯明。所以夫婦攏受公判，一切ê財產充公，續宣判徒刑15年、剝奪公權15年，是因為是初犯，若無應該著死刑。一切完lah，你想顯祖夫婦若關15年出--來hit時幾歲，做人iáu有甚mi̍h向望，男--ê關tī男監房，女--ê關tī女監房。顯祖受派學做藤椅，顯祖嫂受派做裁縫，因為伊前有洋裁，每日穿去監獄內一定ê 犯人衫，tī看守嚴厲監督ê下面來拖磨，到chia來一生受sēng、用錢若用水ê顯祖，3頓無魚肉食bē落去ê好命子，目屎chún飯吞，反悔遲lah。 |
|
Ū chi̍t-ji̍t kàu-hòe-su Gô͘ bo̍k-su khì kaⁿ-ga̍k-lāi káng-tō, kóng soah ū chi̍t ê hoān-lâng chhéng beh kiû kìⁿ-bīn, chiū tī hoān-lâng hōe-bīn sek, tùi khàn-siú ê ín-chhōa, tòa chi̍t ê hoān-lâng lâi kap Gô͘ bo̍k-su kìⁿ-bīn, Bûn-hôa chi̍t sî m̄ káⁿ jīn, in-ūi kòe-khì bīn âng-ko chhiah-chhi̍h8, chhēng sī lîn-lô pháng-si, kóng hong téng-pêng ōe ê lâng, chit sî sī jû-thâu sàm-kòe, sîn-khì ko-soe, ba̍k-chiu-á thap-thap, chhùi-chhiu-á tn̂g-tn̂g, ji̍p-lâi thâu-khak chhi̍h-chhi̍h, chi̍t-chhiú khan saⁿ-á-ki khí-lâi chhit ba̍k-kîⁿ. Chin kú chiah gia̍h-thâu kóng, “Kàu-hòe-su sian-siⁿ, lí kóng sī Gô͘ bo̍k-su, kiám sī Bûn-hôa hiaⁿ.” Bûn-hôa thiaⁿ tio̍h i ê siaⁿ-im, khòaⁿ i gia̍h-thâu khí--lâi, chiah jīn-tit i sī Hián-chó͘, chi̍t sî bē-hiáu ìn, sòa gāng-gāng, kàu chin kú chiah ìn kóng, “Lí sī Hián-chó͘ hàⁿ? Taⁿ lí thài ē pìⁿ án-ni.” Hit sî N̄g ê chhiú sio-khan, Hián-chó͘ lâu-chhut hoán-hóe ê ba̍k-sái, sòa kā i kóng i ê hū-jîn-lâng Hông-kiau iā lâi koaiⁿ tī lú-kaⁿ pâng, ba̍k-sái sì-lâm-sûi hò͘ bē lī. Bûn-hôa chi̍t sî siūⁿ khí téng 2, 3 goe̍h-ji̍t chêng Thian-lâi ê siū chhèng-sat, kin-á-ji̍t koh khòaⁿ Hián-chó͘ ê chô-gū, khó-lîn N̄g ê gín-ná pêng-iú kin-á-ji̍t án-ni ê lo̍h-tiûⁿ, chōe ê kang-chîⁿ sī sí, chiū chiong Iâ-so͘ si̍p-jī-kè ê kiù-un thoân hō͘ i, Hián-chó͘ lâu ba̍k-sái kau-tāi i N̄g ê kiáⁿ chi̍t ê lâm--ê, chi̍t ê lú--ê, chhiáⁿ Bûn-hôa thè i siat-hoat hō͘ in ji̍p Io̍k-iù-īⁿ, chhiáⁿ i tāi-lí i chòe lāu-pē, tài-liām chū-sè kau-pôe chòe gín-na pêng-iú ê chêng, ēng Iâ-o͘ ê tō-lí lâi kàu-tok in, ǹg-bāng i ê kiáⁿ ē sìn Iâ-so͘, hui-siông kám-kek him-bō͘ Bûn-hôa chū-sè sìn Iâ-so͘, siū lāu-bú ēng Chú ê tō-lí kàu-tok ê kiat-kó, Bûn-hôa kā i tah-èng, chiū ūi-tio̍h i lâi kà hit N̄g ê gín-ná, iā siông-siông khì chhōe Hián-chó͘ in hu-hū ēng tō-lí lâi thoân hō͘ in.
|
有1日教誨師吳牧師去監獄內講道，講煞有1個犯人chhéng beh求見面，就tī犯人會面室，tùi看守 ê 引chhōa,帶1個犯人來kap吳牧師見面，文華一時m̄敢認，因為過去面紅ko赤chhi̍h8,穿是綾羅紡絲，講hong téng-pêng話ê人，這時是jû頭sàm-kòe、神氣ko衰，目珠仔thap-thap、嘴鬚仔長長，入來頭殼chhi̍h-chhi̍h，1手牽衫仔ki起來拭目沿。真久才舉頭講：「教誨師先生，你講是吳牧師、kiám是文華兄？」文華聽著伊 ê 聲音，看伊舉頭起--來，才認得伊是顯祖，一時bē曉應，續gāng-gāng,到真久才應講：「你是顯祖hàⁿ？今你thài會變án-ni。」Hit時兩個手相牽，顯祖流出反悔ê目屎，續kā伊講伊 ê 婦人人Hông嬌也來關tī女監房，目屎sì-lâm垂hò͘ bē lī。文華一時想起頂2、3月日前天來 ê 受槍殺，今仔日koh看顯祖ê遭遇，可憐兩個囡仔朋友今仔日án-ni ê落場，罪ê工錢是死，就將耶穌十字架ê救恩傳hō͘伊，顯祖流目屎交代伊兩個子1個男--ê、1個女--ê,請文華替伊設法hō͘ in入育幼院，請伊代理伊做老父，tài念自細交陪做囡仔朋友ê情，用耶穌ê道理來教督in,向望伊ê子會信耶穌，非常感激欣慕文華自細信耶穌，受老母用主ê道理教督ê結果，文華kā伊答應，就為著伊來教hit兩個囡仔，也常常去chhōe顯祖in夫婦、用道理來傳hō͘ in。 |
|
Tùi chiah ê sū Bûn-hôa chiah koh khah chù-ì gián-kiù siàu-liân hoān-chōe ê būn-tê, si̍t-chāi chin thang kiaⁿ, múi-nî múi-nî ū ke bô kiám, jî-chhiáⁿ sêng-kûn ká-tóng, chó͘-chit chián-liú thoân, lóng sī bē sêng-liân ê gín-ná kā i gián-kiù hit ê goân-in, chē-chē lóng sī tùi ka-têng kàu-io̍k m̄ hó ê só͘ tì. (Tāi-khài chhin-chhiūⁿ ē-bīn)
|
Tùi chiah ê事文華才koh較注意研究少年犯罪ê問題，實在真thang驚，每年每年有加無減，而且成群ká黨、組織chián-liú團，攏是未成年ê囡仔，kā伊研究hit ê原因，濟濟攏是tùi家庭教育m̄好ê所致。〈大概親像下面〉 |
|
1. Put hô-bo̍k ê ka-têng. 2. Léng-tām bô thiàⁿ-chêng ê ka-têng. 3. Pē-bó hêng-ûi put-chèng ê ka-têng. 4. Pàng kù-chāi i khì ê ka-têng. 5. Koán-kàu kòe giâm ê ka-têng. 6. Kòe-thâu le̍k-ài ê ka-têng. 7. Pē-bó bô chiâu-chn̂g ê ka-têng. 8. Kî-thaⁿ siū phian-thán ê thiàⁿ, á-sī ka-têng sàn-hiong, tòa-tòa lām-lām chham-chham, tì-kàu pē-kiáⁿ, bó-kiáⁿ ê chêng seⁿ khí keh-mo̍͘h, put-jū-ì ê kòe-ji̍t.
|
1.不和睦ê家庭。2.冷淡無疼情ê 家庭。3.父母行為不正ê家庭。4.放kù-chāi伊去ê家庭。5.管教過嚴ê家庭。6.過頭溺愛ê家庭。7.父母無chiâu-chn̂g ê家庭。8.其他受偏袒ê疼，抑是家庭散hiong，tòa-tòa lām-lām chham-chham,致到父子、母子ê情相起隔膜，不如意ê過日。 |
|
(Chhut pháiⁿ gín-ná kap pē-bó ê koan-hē)
|
〈出歹囡仔kap父母ê關係〉 |
|
100 ê pháiⁿ gín-ná ê tiong-kan 1. Tùi pē-bó bû-ti só͘ tì ū 47 ê. 2. Tùi pē-bó hoān-chōe só͘-tì ū 5 ê. 3. Tùi pē-bó sí-bông só͘-tì ū 38 ê. 4. Tùi pē-bó lî-hun só͘-tì ū 13 ê. 5. Tùi pē-bó chân-hòe só͘ tì ū 10 ê. 6. Tùi pē-bó ū m̄-hó ê sī-ho͘N3 só͘-tì ū 11 ê. 7. Tùi pē-bó chòe put-chèng ê sū-gia̍p só͘-tì ū 4 ê. Kî-thaⁿ tùi siā-hōe khoân-kéng ê phái éng-hióng chū-jiân iā bô chió.
|
100個歹囡仔 ê 中間 1. Tùi父母無知所致有47個。2. Tùi父母犯罪所致有5個。3. Tùi父母死亡所致有38個。4. Tùi父母離婚所致有13個。5.Tùi父母殘廢所致有10個。6.Tùi父母有m̄好ê嗜好所致有11個。7. Tùi父母做不正ê事業所致有4個。其他tùi社會環境ê歹影響自然也無少。 |
|
Khó-pí tī ha̍k-hāu, kau pêng-iú, khì gû-lo̍k ê tiûⁿ-só͘, tùi chheh (âng-á-chheh, liân-khoân-tô͘), tiān-iáⁿ, chhōe thâu-lō͘, í-ki̍p hiat-thóng ûi-thoân, kî-thaⁿ chéng-chéng ê koan-hē, si̍t-chāi chin thang kiaⁿ. Taⁿ Bûn-hôa m̄ sī choan-ka, chóng-kóng tùi chiah ê sū hō͘ i chhim-chhim thòng-kám tong-sî 3 ê ka-têng ê kàu-io̍k.
|
可比tī學校，交朋友，去娛樂ê場所，tùi冊（尪仔冊、連環圖），電影，chhōe頭路，以及血統遺傳，其他種種ê關係，實在真thang驚。Taⁿ文華m̄是專家，總講tùi chiah ê事hō͘伊深深thòng感當時3個家庭ê教育。 |
|
1. Bûn-hôa ka-kī siūⁿ lāu-bó ēng Chú ê tō-lí kà in hiaⁿ-moāi. Ēng-thiàⁿ, sìn-gióng, kèng-khiân, giâm-kín, chèng-ti̍t, sêng-si̍t lâi hú-tō ín-chhōa i kap sió-moāi.
|
1. 文華家己想老母用主ê道理教in兄妹。用疼、信仰、敬虔、嚴謹、正直、誠實來輔導引chhōa伊kap小妹。 |
|
2. Tân Tōa-tiâu chek ēng hòng-jīm, ū sî bû-lí ê koegìam, chân-khok ê thé-hêng, chhoh-mē lâi kà, Thian-laekoh5 pún-sin só͘ kiâⁿ put-chèng.
|
2. 陳大條則用放任、有時無理ê過嚴、殘酷ê體刑、chhoh-mē來教，天來koh本身所行不正。 |
|
3. Lîm gī-oân ēng le̍k-ài, koh hòng-sù, bô thêng-tō͘ ê lām-hùi, lâi hú-hòa phah-pháiⁿ i ê kiáⁿ Hián-chó͘.
|
3. 林議員用溺愛、koh放肆、無程度 ê lām費，來腐化扑歹伊 ê 子顯祖。 |
|
Kàu kin-á-ji̍t ê kóe-chì lóng chhut-hiān lah. Bûn-hôa siūⁿ kàu chiah ê tāi-chì, ná-siūⁿ chiū ná thòng-kám chū-sè tio̍h ēng chong-kàu kàu-io̍k lâi ín-chhōa sè-kiáⁿ kàu tī Chú ê pit-iàu, chiū koh-khah kám-kek lāu-bú ê úi-tāi, kap Chú-ji̍t-o̍h, kàu-hōe ha̍k-hāu ê iàu-kín. Put-kak kūi-lo̍h khún-chhiat kî-tó, ǹg-bāng Chú si-in tī chèng sè-kiáⁿ ê téng-bīn, tùi hit sî khí chiū koh-khah koat-sim tùi-tī jî-tông chong-kàu kàu-io̍k lâi hē la̍t, koh chi̍t-bīn it-hoat iú-hàu nî-lāu ê lāu-bú, tōa-tōa kám-siā i chū-sè kàu-tok--i ê un.
|
到今仔日ê果子攏出現lah。文華想到chiah ê代誌，那想就那thòng感自細著用宗教教育來引chhōa細子到tī主ê必要，就koh較感激老母ê 偉大，kap主日學、教會學校ê要緊。不覺跪落懇切祈禱，向望主施恩tī眾細子ê頂面，tùi hit時起就koh較決心tùi-tī兒童宗教教育來下力，koh一面it發有孝年老ê老母，大大感謝伊自細教督--伊ê恩。 |
|
－Oân-
|
－完－ |
|
(Ka-têng ê pêng-iú tē 26,28, 30,32-38,40 kî, 1960 nî 4,6,8,10-12,1961 nî 1-4,6 ge̍h)
|
(家庭ê朋友第26、28、30、32-38、40期，1960年4、6、8、10-12; 1961年1-4、6月) |
