Jī-cha̍p Sè-kí ê Chú-ji̍t-o̍h_12
|
20世紀Ê主日學_12 |
|---|---|
| Tamura | Tamura |
|
Tē 2 Phiⁿ Koán-lí-hoat
|
第2篇管理法 |
|
(Sòa-chiap 11 ge̍h hūn ê Tē 6 chiuⁿ)
|
(續接11月份ê第6章) |
|
(7) Hun-chiong hō͘ in (Bō͘-chi̍p ha̍k-seng ê hoat-tō͘ 6), chi̍t-nî ê tiong-kan nā liân chi̍t-pái iā m̄-bat hioh-khùn ê ha̍k-seng, ēng bêng-ū ê hun-chiong hō͘ in, khak-si̍t ē kó͘-lē ha̍k-seng ê chhut-se̍k, koan-hē chit ê hun-chiong ê sū, siông-sè ū kì tī tē 11 chiuⁿ.
|
(7) 勳章hō͘ in (募集學生ê法度6)，chi̍t年ê中間若連chi̍t-pái也m̄-bat歇睏ê學生，用名譽ê勳章hō͘ in，確實ē鼓勵學生ê出席，關係chit ê勳章ê事，詳細有記tī第11章。 |
|
Í-siōng só͘ siá í-gōa, iáu ū chéng-chéng ê hoat-tō͘ thang bō͘-chi̍p ha̍k-seng, chóng-sī hiah ê hong-hoat Mito (三戶) sian-siⁿ ū choan-bûn ê gián-kiù, só͘-í kóng kàu chia chiū hó.
|
以上所寫以外，iáu有種種ê法度thang募集學生，總是hiah ê方法三戶先生有專門ê研究，所以講到chia就好。 |
|
Tē 7 chiuⁿ Hun-pan ê hoat-tō͘
|
第7章分班ê法度 |
|
Chú-ji̍t-o̍h kap phó͘-thong ê ha̍k-hāu bô sio-siāng, in-ūi bô koân-le̍k, beh koán ha̍k-seng kám-kak put-chí khùn-lân, koh bô chhin-chhiūⁿ phó͘-thong ê ha̍k-hāu ū oân-choân ê siat-pī, só͘-í beh hun-pan kàu oân-choân put-chí ū oh-tit, chóng-sī sui-jiân bē oân-choân, nā bô hun-pan ē loān chhau-chhau, kiat-kio̍k bē tit thang kà.
|
主日學kap普通ê學校無相siāng，因為無權力，beh管學生感覺不止困難，koh無親像普通ê學校有完全ê設備，所以beh分班到完全不止有oh得，總是雖然bē完全，若無分班ē亂chhau-chhau，結局bē得thang教。 |
|
(1) Hun-pan ê phiau-chún
|
(1) 分班ê標準 |
|
Beh hun-pan ū 2 ê phiau-hún, chi̍t ê sī ēng nî-hòe lâi pun, koh chi̍t ê sī ēng ha̍k-le̍k lâi pun, beh hun-pan tek-khak tio̍h chiàu chit 2 ê phiau-chún. Tī Bí-kok ū Chú-ji̍t-o̍h keng-kòe chhì-giām chiah hō͘ ha̍k-seng ji̍p pan, chit khoán tī Ji̍t-pún ê Chú-ji̍t-o̍h sī bô hoat-tō͘ thang si-hêng.
|
Beh分班有2 ê標準，chi̍t ê是用年歲來分，koh chi̍t ê是用學歷來分，beh分班的確tio̍h照chit 2 ê標準。Tī美國有主日學經過試驗chiah hō͘學生入班，chit款tī日本ê主日學是無法度thang施行。 |
|
(2) Hun-pan ê hoat-tō͘
|
(2) 分班ê法度 |
|
Chú-ji̍t-o̍h chì-chió tio̍h seng pun chò 4 pan, chit 4 pan chiah koh hun khah sè-pan. (1) Iù-liân pan, siu-iông 3 hòe khí kàu 7-8 hòe ê ha̍k-seng, chit ê iù-liân-pan, nā ē-tàng, koh pun chò 2 pan, chi̍t-pan sī 4-5 hòe í-hā ê gín-ná lóng bē hiáu tha̍k ê, koh chi̍t-pan sī sió-khóa ē hiáu tha̍k ê 6-7 hòe ê gín-ná, chit 2 pan chò chi̍t hóe kà iā hó, chóng-sī chīn-liōng pun chò 2 pan kà khah hó. Tī Bí-kok, chi̍t ê iù-liân-pan ê lāi-bīn ū koh chi̍t-pan iô-nâ pan, teh siu-iông sìn-tô͘ ê âng-eⁿ-á. (2) Siàu-liân pan: siu-iông 9-12 hòe ê ha̍k-seng. (3) Chheng-liân pan: che tio̍h koh hun 2 pan; chi̍t pan sī 13-15 hòe, koh chi̍t-pan sī 16-18 hòe. (4) Sêng-liân pan: siu-iông 18 hòe í-siōng ê lâm-lú, chit 4 tōa pan tek-khak tio̍h pun, nā bô teh kà ê sî ē kám-kak put-chí bô lī-piān, chiàu án-ni lâi pun ê lâng-sò͘ m̄-thang chhiau-kòe 15 miâ, chòe lí-sióng sī 8 ê chí 10 ê ê tiong-kan. |
主日學至少tio̍h先分做4班，chit 4班chiah koh分khah細班。(1) 幼年班，收容3歲起到7-8歲ê學生，chit ê幼年班，若ē-tàng，koh分做2班，chi̍t班是4-5歲以下ê gín-ná攏bē曉讀ê，koh chi̍t班是sió-khóa ē曉讀ê 6-7歲ê gín-ná，chit 2班做chi̍t夥教也好，總是盡量分做2班教khah好。Tī美國，chi̍t ê幼年班ê內面有koh chi̍t班搖籃班，teh收容信徒ê紅嬰á。 (2) 少年班：收容9-12歲ê學生。 (3) 青年班：che tio̍h koh分2班；chi̍t班是13-15歲，koh chi̍t班是16-18歲。 (4) 成年班：收容18歲以上ê男女，chit 4大班的確tio̍h分，若無teh教ê時ē感覺不止無利便，照án-ni來分ê人數m̄-thang超過15名，最理想是8 ê至10 ê ê中間。 |
|
Chóng-sī sêng-liân cho͘ í-siōng ê nî hòe ê lâng, chò gián-kiù kho, siat chò teh gián-kiù Sèng-keng ê pan sī hó. Chú-ji̍t-o̍h nā chí ū hān-tiāⁿ iù-liân, siàu-liân, chhheng-liân kap sêng-liân nā-tiāⁿ sī m̄-tio̍h.
|
總是成年組以上ê年歲ê人，做研究課、設做teh研究聖經ê班是好。主日學若只有限tiāⁿ幼年、少年、青年kap成年nā-tiāⁿ是m̄-tio̍h。 |
|
(3) Kok pan ê kàu-oân
|
(3) 各班ê教員 |
|
Tī Ji̍t-pún ê iù-liân pan ê ha̍k-seng, lâm-lú chò chi̍t só͘-chāi sī bô iàu-kín, chóng-sī siàu-liân pan í-siōng ê tio̍h hun lâm-lú sī khah hó, só͘-í beh kà ê kàu-oân, iù-liân pan chí ū ēng lú kàu-oân, iā khah tōa-hàn ê pan, lâm-seng ēng lâm kàu-oân, lú-seng ēng lú kàu-oân sī khah hó.
|
Tī日本ê幼年班ê學生，男女做chi̍t所在是無要緊，總是少年班以上ê tio̍h分男女是khah好，所以beh教ê教員，幼年班只有用女教員，iā khah大漢ê班，男生用男教員，女生用教員是khah好。 |
|
(4) Seng-kip
|
(4) 升級 |
|
Ū oân-choân hun-pan ê Chú-ji̍t-o̍h keng-kòe 1-2 nî āu tek-khak tio̍h hō͘ ha̍k-seng seng-kòe khah koân ê pan, 3-4 nî kú tn̂g-tn̂g kè-sio̍k tòa tī kāng pan sī m̄ hó, chīn-liōng m̄ thang hō͘ ha̍k-seng sit-bāng, tio̍h chiām-chiām kā seng kòe khah koân ê pan. Lóng-chóng ê khò-thêng nā lóng ōe-hiáu tha̍k ê lâng, iā tio̍h chhin-chhiūⁿ phó͘-thong ê ha̍k-hāu, ēng pit-gia̍p chèng-su hō͘ in sī khah hó.
|
有完全分班ê主日學經過1-2年後的確tio̍h hō͘學生升過khah koân ê班，3-4年久長長繼續tòa tī kāng班是m̄好，盡量m̄ thang hō͘學生失望，tio̍h漸漸kā升過khah koân ê班。攏總ê課程若攏ōe曉讀ê人，也tio̍h親像普通ê學校，用畢業證書hō͘ in是khah好。 |
|
(5) Hō͘ ha̍k-seng ji̍p pan ê kang
|
(5) Hō͘學生入班ê工 |
|
Sin ha̍k-seng lâi ê sî, hāu-tiúⁿ tio̍h liâm-piⁿ hō͘ i ji̍p tī tú-hó ê pan, m̄-thang hō͘ gín-ná ka-kī loān-lâi. Ū sî hāu-tiúⁿ kap tāi-ke chham-siông liáu, tiāⁿ tio̍h pun-pan ê hoat-tō͘, á-sī ha̍k-seng beh pun ji̍p pan ê sū, koh múi 2 kó͘ ge̍h, hāu-tiúⁿ tek-khak tio̍h siāu-kài sin-ji̍p seng ê miâ, kap in ê pan-miâ hō͘ lóng-chóng ê ha̍k-seng chai.
|
新學生來ê時，校長tio̍h liâm-piⁿ hō͘ i入tī tú好ê班，m̄-thang hō͘ gín-ná家己亂來。有時校長kap大家參詳了，tiāⁿ tio̍h分班ê法度，á是學生beh分入班ê事，koh每2個月，校長的確tio̍h紹介新入生ê名，kap in ê班名hō͘攏總ê學生知。 |
|
(6) Hun pan ê miâ
|
(6) 分班ê名 |
|
Kok pan ê bêng-chheng m̄-thang ēng kàu-oân ê miâ lâi hō. Ji̍t-pún ê Chú-ji̍t-o̍h ê kàu-oân chin gâu ōaⁿ lâng, nā án-ni kìⁿ-nā ōaⁿ kàu-oân ê sî, tio̍h ōaⁿ in ê pan-miâ. Só͘-í pan-miâ tio̍h ēng pa̍t-mi̍h lâi hō, phì-jū nā ēng hoe ê miâ, thang hō͘ mûi-pan, á-sī lân pan, nā ēng tek-hēng hō miâ thang hō sìn pan, á-sī jím pan, á-sī bô hō miâ chí ū chò tē 1 pan, tē 2 pan iā-sī hó, put-kò nā ū án-ni hō miâ, ha̍k-seng tòa 2 nî-āu nā chò bô koh lâi, i ka-kī iā éng-oán ē-kì-tit i sī bat tī sìn-pan á-sī lân-pan, sī chin hó ê sū.
|
各班ê名稱m̄-thang用教員ê名來號。日本ê主日學ê教員真gâu換人，若án-ni kìⁿ-nā換教員ê時，tio̍h換in ê班名。所以班名tio̍h用別mi̍h來號，譬喻若用花ê名，thang hō͘美班，á是蘭班，若用德行號名thang號信班，á是忍班，á是無號名只有做第1班、第2班也是好，不過若有án-ni號名，學生tòa 2年後若做無koh來，i家己也永遠ē記得i是bat tī信班á是蘭班，是真好ê事。 |
|
(7) Phian-chè pan ê khùn-lân
|
(7) 編制班ê困難 |
|
Pun pan hō͘ i khah sè, koh phian-chè hō͘ in ē hó-sè ê oa̍h-tāng, sī put-chí ū khùn-lân, m̄-sī chi̍t-nî pòaⁿ-chài chò ē hó-sè ê sū, in-ūi tio̍h chin tn̂g ê sî-kan, chò kàu-oân ê lâng chò 1 nî khòaⁿ liáu, m̄-thang in-ūi bē hó sè chiū liâm-piⁿ sit-bāng. Ū sî tio̍h ài 5-6 nî-kú ê kî-kan, siat-sú ta̍k-pan kā phian-chè kàu chin hó sè, m̄-kú nā teh kà ê kàu-oân bô hó sè iā-sī bô lō͘-ēng, koh kàu-oân ê kà-hoat iā ū chin chē tio̍h chù-ì ê só͘-chāi, chóng-sī chiah ê sū āu-lâi chiah lēng-gōa tê-ba̍k lâi kóng, tī chia bô beh kóng.
|
分班hō͘ i khah細，koh編制hō͘ in ē好勢ê活動，是不止有困難，m̄是chi̍t年半載做ē好勢ê事，因為tio̍h真長ê時間，做教員ê人做1年看了，m̄-thang因為bē好勢就liâm-piⁿ失望。有時tio̍h ài 5-6年久ê期間，設使ta̍k班kā編制到真好勢，m̄-kú若teh教ê教員無好勢也是無路用，koh教員ê教法也有真chē tio̍h注意ê所在，總是chiah ê事後來chiah另外題目來講，tī chia無beh講。 |
|
Chiàu chêng só͘ kóng tī Chú-ji̍t-o̍h bô-lūn hāu-tiúⁿ á-sī kàu-oân lóng bē thang ēng koân-ui lâi koán ha̍k-seng, chóng-sī sin ji̍p seng beh ji̍p pan ê sî tek-khak tio̍h hō͘ in sūn-thàn kàu-oân ê bēng-lēng, kìⁿ-nā chò kàu-oân ê lâng, chū-jiân tī i ê hong-chhái ê tiong-kan tio̍h ū ui-giâm, ē-thang koán ha̍k-seng chiah hó, nā bô Chú-ji̍t-o̍h liân 1 ji̍t to bē thang chûn-chāi, che iā-sī si̍t-chāi siōng khùn-lân ê tiám.
|
照前所講tī主日學無論校長á是教員攏bē thang用權威來管學生，總是新入生beh入班ê時的確tio̍h hō͘ in順趁教員ê命令，kìⁿ-nā做教員ê人，自然tī i ê風采ê中間tio̍h有威嚴，ē-thang管學生chiah好，若無主日學連1日都bē thang存在，che也是實在上困難ê點。 |
|
Góa tōa-hàn beh khui pò͘-hâng, Beh bōe o͘, chhiⁿ, kap tōa-âng, Liû-hêng pò͘-sek ta̍k-hāng ū, Kín-kín lâi chián khah bōe kū. |
我大漢beh開布行， Beh賣烏、青kap大紅， 流行布色ta̍k項有， 緊緊來剪khah賣kū。 |
|
Góa tōa-hàn ài choh-sit, Ài chèng si-koe, kam-á-bi̍t, Siⁿ-kàu chhân-hn̂g móa-móa sī, Bán khì sàng-hiaⁿ kap sió-tī. |
我大漢愛作sit， 愛種西瓜、柑á蜜， 生到田園滿滿是， 挽去送兄kap小弟。 |
|
Góa tōa-hàn ài khui pīⁿ-īⁿ, Ài tha̍k Tâi-tāi i-ha̍k-īⁿ, Góa beh khui-io̍h chin sòe-jī, Tú-tú ha̍p lí ê phòa-pīⁿ. |
我大漢愛開病院， 愛讀台大醫學院， 我beh開藥真sòe-jī， Tú-tú合你ê破病。 |
|
Góa tōa-hàn ài chò kàu-oân, Ài kà pó͘-si̍p ê jîn-oân, Sêng-chek kà liáu chin-chiàⁿ hó, Beh ji̍p tōa-o̍h m̄-bián khó. |
我大漢愛做教員， 愛教補習ê人員， 成績教了真正好， Beh入大學m̄免考。 |
|
Góa tōa-hàn ài chò koān-tiúⁿ, Kiàn-siat lông-gia̍p kap kang-chhiúⁿ, Chhiáⁿ lín chi̍t-phiò sù hō͘ góa, Chhin-sin pài-thok bián phoe-chóa. |
我大漢愛做縣長， 建設農業kap工廠， 請lín chi̍t票賜hō͘我， 親身拜託免phoe紙。 |
|
Góa nā tiong-ha̍k pit-gia̍p āu, Ài tha̍k Tâi-oân Sîn-ha̍k-hāu, Khì kàu lāi-soaⁿ thoân hok-im, Ūi Chú chò kang chin koan-sim. |
我若中學畢業後， 愛讀台灣神學校， 去到內山傳福音， 為主做工真關心。 |
|
Kòe-nî kàu chin bô êng, Gia̍h sàu-chhiú sàu chàu-chêng. |
過年到真無閒， Gia̍h掃手掃灶前。 |
|
Chheng chhù-téng sé thang-mn̂g, Chheng chúi-kau kap hoe-hn̂g. |
清厝頂洗窗門， 清水溝kap花園。 |
|
Khì tiàm-n̍i̍h chián sin-pò͘, Tò-tńg-lâi chò saⁿ-khò͘. |
去店n̍i̍h剪新布， 倒轉來做衫褲。 |
|
Chhoe kiâm-kóe lām chhài-thâu, Chia̍h liáu-āu khì thì-thâu. |
炊鹹粿lām菜頭， 食了後去剃頭。 |
|
Chìm chu̍t-bí chhoe tiⁿ-kóe, Thèng-hāu tēng chiah thang óe. |
浸糯米炊甜粿， Thèng候tēng chiah thang óe。 |
|
Kōaⁿ chhài-nâ khì bóe chhài, Poa̍h bô tó chin kai-chài. |
Kōaⁿ菜籃去買菜， Poa̍h無倒真kai-chài。 |
|
Bóe hî hê bóe ti-bah, Tò-tńg lâi thâi ke-ah. |
買魚蝦買豬肉， 倒轉來thâi雞鴨。 |
|
Chò kian-á, chham mī-hún, Chìⁿ liáu-āu chhá bí-hún. |
做kian-á，chham麵粉， chìⁿ了後炒米粉。 |
|
Chú chhiⁿ-chhau chún-pī hó, Beh lâi chia̍h seng kî-tó. |
主chhiⁿ-chhau準備好， Beh來食先祈禱。 |
|
Chia̍h bí-hún phòe ke-bah, Tiām-tiām chia̍h bô saⁿ-phah. |
食米粉配雞肉， Tiām-tiām食無saⁿ-phah。 |
|
Chia̍h-chia̍h-pá kiò ló͘-la̍t, Lâng tāi-ke thiàⁿ lí ta̍t. |
食食飽叫ló͘力， 人大家疼你值。 |
