首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有17個段落,31個語句,727個語詞,1089個音節
Jī-cha̍p Sè-kí ê Chú-ji̍t-o̍h_05 20世紀Ê主日學_05
Tamura Tamura
Tē 5 Phiⁿ Chóng-lūn 第5篇總論
Tē 5 chiuⁿ 第5章
Chú-ji̍t-o̍h kap ka-têng ê liân-lo̍k 主日學kap家庭ê聯絡
Chong-kàu-tek ê jî-tông kàu-io̍k ê tōa ki-koan, pí Chú-ji̍t-o̍h á-sī í-gōa, siōng ū la̍t sī chāi-tī ka-têng. Siat-sú nā bô ka-têng ê pang-chān, chiū Chú-ji̍t-o̍h ê kàu-io̍k chha-put-to lóng pìⁿ bô hāu. Tùi Chú-ji̍t-o̍h ê jî-tông só͘ si-hêng kàu-io̍k, chi̍t-lé-pài kú chí-ū 1 tiám-cheng, chóng-sī tī ka-têng kàu-io̍k jî-tông, hit ê sî-kan sī bô-hān. Só͘-í jî-tông kàu-io̍k ê tōa pō͘-hūn lóng sī tī ka-têng si-hêng. Thiaⁿ kóng múi-nî ū 400 bān ê âng-eⁿ-á chhut-sì lâi sè-kan, chóng-sī chiah ê eⁿ-á sek bô sio-siāng, iā bô pêⁿ tōa-hàn, m̄-kú nā bô siū lāu-bó ê pó-hō͘ chiū bē tit thang ka-tī seng-chûn, chit ê sū lóng sio-siāng. 宗教的ê兒童教育ê大機關,比主日學á是以外,上有力是在tī家庭。設使若無家庭ê幫贊,就主日學ê教育差不多攏變無效。對主日學ê兒童所施行教育,chi̍t禮拜久只有1點鐘,總是tī家庭教育兒童,hit ê時間是無限。所以兒童教育ê大部份攏是tī家庭施行。聽講每年有400萬ê紅嬰á出世來世間,總是chiah ê嬰á色無相siāng,也無平大漢,m̄-kú若無受老母ê保護就bē得thang家己生存,chit ê事攏相siāng。
Bat ū chi̍t ê lâng kiò chò Hé-à kóng, “A-tong ê lo̍k-hn̂g sī tī ka-têng, chóng-sī chāi-tī lán ka-têng chiū-sī lo̍k-hn̂g”, chhin-chhiūⁿ Bí-kok ê gín-ná siông-siông ài chhiùⁿ “bô pí ka-têng khah hó ê só͘-chāi” ê khoán, chāi-tī jî-tông bô pí ka-têng khah iàu-kín ê só͘-chāi, iā bô khah hoaⁿ-hí ê só͘-chāi. Lâng ê âng-eⁿ-á pí cheng-seⁿ ê kiáⁿ tōa bē hiah kín chiū-sī Siōng-tè ê chí-ì ài beh hō͘ âng-eⁿ-á tī lāu-bó ê sin-piⁿ khah kú. Bat有chi̍t ê人叫做Hé-à講,「A-tong ê樂園是tī家庭,總是在tī lán家庭就是樂園」,親像美國ê gín-ná常常愛唱「無比家庭khah好ê所在」ê款,在tī兒童無比家庭khah要緊ê所在,也無khah歡喜ê所在。人ê紅嬰á比精牲ê kiáⁿ大bē hiah緊就是上帝ê旨意愛beh hō͘紅嬰á tī老母ê身邊khah久。
Ná chhin-chhiūⁿ niau-á-kiáⁿ á-sī káu-á-kiáⁿ ē liâm-piⁿ tōa, chiū m̄-bián hō͘ pē-bó hoân-ló, iā chin chió mâ-hoân, chóng-sī sū-si̍t pē-bó teh iúⁿ-chhī kiáⁿ-jî tio̍h keng-kòe 10 nî, 15 nî hiah tn̂g ê nî goe̍h ê tiong-kan, mê-ji̍t bô pàng-sang chīn-sim teh ióng-io̍k. Án-ni teh kàu-io̍k jî-tông, chòe iàu-kín m̄-sī ēng giân-gú teh kà-sī, sī ēng hêng-ûi teh kā kám-hòa. Ka-têng chòe tōa ê bo̍k-tek sī chāi-tī chō-chiū jîn-keh, só͘-í Ki-tok-tô͘ ê ka-têng ē thang kóng sī chō-chiū chhin-chhiūⁿ Ki-tok ê jîn-keh ê só͘-chāi. A-tó-kín chit ê lâng kóng, “Hē jî-tông tī ka-têng ê lí-iû, chiū-sī in-ūi beh hō͘ i ǹg thiⁿ-ni̍h hoat-ta̍t.” Ná親像貓á-kiáⁿ á是狗á-kiáⁿ ē liâm-piⁿ大,就m̄免hō͘ pē母煩惱,也真少麻煩,總是事實pē母teh養飼kiáⁿ兒tio̍h經過10年、15年hiah長ê年月ê中間,暝日無放鬆盡心teh養育。Án-ni teh教育兒童,最要緊m̄是用言語teh教示,是用行為teh kā感化。家庭最大ê目的是在tī造就人格,所以基督徒ê家庭ē thang講是造就親像基督ê人格ê所在。A-tó-kín chit ê人講,「Hē兒童tī家庭ê理由,就是因為beh hō͘ i ǹg天ni̍h發達。」
Hiān-chāi Ji̍t-pún ê sī-tōa-lâng chin tōa chhò-gō͘ ê só͘-chāi sī siūⁿ kóng kà jî-tông ê só͘-chāi chí-ū sī ha̍k-hāu, iā ka-têng lóng bô koan-hē ê khoán. Só͘-í tùi sàng jî-tông khì ha̍k-hāu ê sū put-chí ū teh ló͘-le̍k, m̄-kú tùi tī ka-têng teh si-hêng kàu-io̍k lóng bô teh chīn-la̍t, kin-á-ji̍t teh chiông-sū tī phó͘-thong kàu-io̍k ê lâng chòe khó͘-sim ê tiám, chiū-sī ài beh hō͘ ha̍k-hāu kap ka-têng khòaⁿ án-chóaⁿ thang saⁿ liân-lo̍k. It-poaⁿ ê pē-bó bô chīn-la̍t tī ka-têng ê kàu-io̍k ê lí-iû, chiū-sī in siūⁿ kóng kàu-io̍k sī chí-ū o̍h nā-tiāⁿ, bô teh siūⁿ kóng sī kā in thoàn-liān, chō-chiū jîn-bu̍t. 現在日本ê序大人真大錯誤ê所在是想講教兒童ê所在只有是學校,iā家庭攏無關係ê款。所以對送兒童去學校ê事不止有teh努力,m̄-kú對tī家庭teh施行教育攏無teh盡力,今á日teh從事tī普通教育ê人最苦心ê點,就是愛beh hō͘學校kap家庭看án-chóaⁿ thang saⁿ聯絡。一般ê pē母無盡力tī家庭ê教育ê理由,就是in想講教育是只有學nā-tiāⁿ,無teh想講是kā in鍛鍊,造就人物。
In siūⁿ kóng chí-ū tī ha̍k-hāu o̍h tha̍k kap siá, chiū ē chō-chiū hó ê jîn-bu̍t. Jî-tông tī ha̍k-hāu só͘ o̍h ê, pē-bó tio̍h hō͘ i tī ka-têng lâi piáu-ián khòaⁿ-māi. Phì-jū nā tī Chú-ji̍t-o̍h ū ha̍k-si̍p tùi Siōng-tè kî-tó, tī ka-têng nā bô hō͘ i kî-tó, koh pē-bó ka-kī nā bô kî-tó, sui-jiân tī Chú-ji̍t-o̍h ū só͘ kà ê, iā lóng bô lō͘-ēng. Khòaⁿ Chú-ji̍t-o̍h chò gín-ná thit-thô ê só͘-chāi, á-sī siūⁿ kóng gín-ná tī chhù-ni̍h kiám-chhá só͘-í kā sàng khì Chú-ji̍t-o̍h, chit-khoán ê siūⁿ-hoat chin m̄-tio̍h. Sui-jiân sī Ki-tok-tô͘ ê pē-bó, iáu-kú m̄-chai jî-tông ê chong-kàu kàu-io̍k só͘-í sàng gín-ná khì phó͘-thong ê ha̍k-hāu chin giâm-keh, m̄-kú sàng khì Chú-ji̍t-o̍h bô siūⁿ kàu hiah iàu-kín. In想講只有tī學校學讀kap寫,就ē造就好ê人物。兒童tī學校所學ê,pē母tio̍h hō͘ i tī家庭來表演看māi。譬喻若tī主日學有學習對上帝祈禱,tī家庭若無hō͘ i祈禱,koh pē母家己若無祈禱,雖然ti主日學有所教ê,也攏無路用。看主日學做gín-ná thit-thô ê所在,á是想講gín-ná tī厝ni̍h減吵所以kā送去主日學,chit款ê想法真m̄-tio̍h。雖然是基督徒ê pē母,iáu-kú m̄知兒童ê宗教教育所以送gín-ná去普通ê學校真嚴格,m̄-kú送去主日學無想到hiah要緊。
Lán kok ê Ki-tok-tô͘ ê jî-tông iáu-kú chió, chóng-sī nā siat-sú in ê pē-bó jīn-chin lóng sàng in ê jî-tông lâi Chú-ji̍t-o̍h, chiū bô-lūn tó-ūi ê kàu-hōe khak-si̍t ē chō-chiâⁿ chin hó ê Chú-ji̍t-o̍h. Koh sui-jiân m̄-sī sìn-tô͘ ê gín-ná, nā liáu-kái Chú-ji̍t-o̍h ê kè-ta̍t, in ê pē-bó ún-tàng iā beh sàng in khì Chú-ji̍t-o̍h. Tī chong-kàu-tek jî-tông kàu-io̍k nā m̄-sī kàu-su kap pē-bó chò-hóe lâi kā kàu-io̍k, bē thang khòaⁿ tio̍h cha̍p-hun ê hāu-kó. Lán國ê基督徒ê兒童iáu-kú少,總是若設使in ê pē母認真攏送in ê兒童來主日學,就無論tó位ê教會確實ē造chiâⁿ真好ê主日學。Koh雖然m̄是信徒ê gín-ná,若了解主日學ê價值,in ê pē母穩當也beh送in去主日學。Tī宗教的兒童教育若m̄是教師kap pē母做夥來kā教育,bē thang看tio̍h cha̍p分ê效果。
Koan-hē Chú-ji̍t-o̍h kap ka-têng ê liân-lo̍k siōng tio̍h chù-ì ê tiâu-kiāⁿ, si: 關係主日學kap家庭ê聯絡上tio̍h注意ê條件,詩:
(1) Chong-kàu kàu-io̍k kap phó͘-thong kàu-io̍k sio-siāng, ūi-tio̍h beh chō-chiū oân-choân ê jîn-bu̍t bô bē-ēng-tit ê, só͘-í tek-khak tio̍h hō͘ jî-tông khì tha̍k Chú-ji̍t-o̍h ê sū. (1) 宗教教育kap普通教育相siāng,為tio̍h beh造就完全ê人物無bē用得ê,所以的確tio̍h hō͘兒童去讀主日學ê事。
(2) Chú-ji̍t-o̍h ê ha̍k-khò tek-khak tio̍h tī chi̍t lé-pài ê tiong-kan hō͘ in chún-pī. (2) 主日學ê學課的確tio̍h tī chi̍t禮拜ê中間hō͘ in準備。
(3) Tī Chú-ji̍t-o̍h só͘ o̍h ê tāi-chì hō͘ in tī ka-têng lâi si̍t-hêng. (3) Tī主日學所學ê代誌hō͘ in tī家庭來實行。
(4) Nā phòa-pēⁿ á-sī ū sū-kò͘ beh khiàm-se̍k ê sî, tio̍h kài chhut chhéng-ká. (4) 若破病á是有事故beh欠席ê時,tio̍h kài出請假。
(5) Hiàn-kim tek-khak tio̍h hō͘ gín-ná chah khì. (5) 獻金的確tio̍h hō͘ gín-ná chah去。
(6) Tio̍h hō͘ in giâm-siú Chú-ji̍t-o̍h ê sî-kan. (6) Tio̍h hō͘ in嚴守主日學ê時間。
Chò pē-bó ê lâng nā kì-tiâu téng-bīn só͘ siá chiah ê sū iā koh kā si̍t-hêng ê sî, kòng-hiàn tī jî-tông ê chong-kàu kàu-io̍k m̄-chai beh lōa tōa! Án-ni Chú-ji̍t-o̍h kap ka-têng ē-thang liân-lo̍k, chiah ē-thang si-hêng oân-choân ê chong-kàu kàu-io̍k. 做pē母ê人若記tiâu頂面所寫chiah ê事也koh kā實行ê時,貢獻tī兒童ê宗教教育m̄知beh lōa大!Án-ni主日學kap家庭ē-thang聯絡,chiah ē-thang施行完全ê宗教教育。
回上一頁    終戰後,   1959年,   散文