首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有19個段落,61個語句,955個語詞,1310個音節
Úi-tāi ê kiō-hu 偉大ê轎夫
An-kî 安琪譯
e̍k
Ū chi̍t ji̍t chi̍t-ê bô pêng-siông ê lâng-kheh lâi góa chhù, i chiū-sī tùi chhim-soaⁿ chhut-lâi ê soaⁿ-pau. Khòaⁿ i ê thāi-tō͘ pèng bô chho͘-ló͘, keng-kòe chi̍t-ūi soan-kàu-su ê kài-siāu, chiū kap góa ak-chhiú, kā góa kóng, “Pêng-an.” Góa si̍t-chāi khòaⁿ che sī Chú ê tō-lí só͘ chō-chiâⁿ ê sîn-jiah. Chi̍t-ê thâi-lâng ê bîn-cho̍k, chiâⁿ-chòe Iâ-so͘ ê ha̍k-seng. Kî-biāu ah! Chú ê tōa lêng-le̍k! 有一日一個無平常ê人客來我厝,伊就就是tùi深山出來ê山胞。看伊ê態度並無粗魯,經過一位宣教師ê介紹,就kap我握手,kā我講:「平安。」我實在看che是主ê道理所造成ê神蹟。一個thâi人ê民族,成做耶穌ê學生。奇妙ah!主ê大能力!
Góa chin hoaⁿ-hí chiap-thāi i chòe goán ê lâng-kheh. Goán saⁿ-kap chia̍h-pn̄g, gîm-si. Góa thiaⁿ-tio̍h i ū chin-súi ê siaⁿ,góa chheng-chàn i ê sî, kóng in soaⁿ-tē lâng lóng sī chin-ài chhiùⁿ-koa, iā kóng i ê siaⁿ pèng bô pí pa̍t-lâng khah súi. Āu-lâi góa chai-iáⁿ in sī chi̍t-ê chhiùⁿ-koa ê bîn-cho̍k, ū sî o̍h chi̍t-tiâu sin ê koa, lâng chiū chhiùⁿ-kàu bô ài chia̍h-pn̄g. Iá-bân ê sèng-chit taⁿ bô khì, iā bô ū oàn-hūn kap sat-jîn. In tùi Ki-tok só͘ niá-siū ê oa̍h-miā tùi in ê koa-siaⁿ piáu-hiān chhut-lâi, inhiông-ok ê bīn-māu iā pìⁿ chòe un-jiû khó-ài lah! 我真歡喜接待伊做阮ê人客。阮相kap食飯、吟詩。我聽著伊有真súi ê聲,我稱讚伊ê時,講in山地人攏是真愛唱歌,也講伊ê聲並無比別人較súi。後來我知影in是一個唱歌ê民族,有時學一條新ê歌,人就唱夠無ài食飯。野蠻ê性質今無--去,也無有怨恨kap殺人。In tùi基督所領受ê活命tùi in ê歌聲表現出來,in雄惡ê面貌也變做溫柔可愛--lah!
“Hiaⁿ-tī, lí cháiⁿ-iūⁿ bô phāiⁿ to? Kiám m̄-sī múi chi̍t-ê thó͘-jîn lóng ài phāiⁿ to mah? tâm-ōe ê sî góa mn̄g i chit ê būn-tê. 「兄弟,你怎樣無phāiⁿ刀?Kiám m̄是每一個土人攏ài phāiⁿ刀mah?」談話ê時我問伊這個問題。
“Sī, goán lóng put-sî ài phāiⁿ to, bô lâng ōe-thang bián-kióng goán pak lo̍h-lâi. Í-chêng ū chi̍t ê koaⁿ kàu goán chng, bēng-lēng m̄-chún phāiⁿ to ji̍p chhī-tiûⁿ, kiat-kó jiá-khí chèng-lâng ê siū-khì, chiū thoa i chhut-lâi thâi-sí, goán iû-goân phāiⁿ to, pa̍t-lâng m̄ káⁿ lâi kan-sia̍p.” 「是,阮攏不時ài phāiⁿ刀,無人會thang勉強阮剝落--來。以前有一個官到阮庄,命令m̄准phāiⁿ刀入市場,結果惹起眾人ê受氣,就拖伊出來thâi死,阮猶原phāiⁿ刀,別人m̄ káⁿ來干涉。」
Góa chiū koh mn̄g i “Án-ni lí ê phāiⁿ tī tó-ūi?” I kóng “Tī kúi nî chêng, góa chiū hiat-ka̍k lah!” “Lí kiám bô ài lí ê to mah?” “Ū, góa ài góa ê to, chóng-sī góa koh khah ài Ki-tok.” “Chī-chūi kiò lí m̄-thang phāiⁿ to?” “Bô, chóng-sī góa sìn Ki-tok liáu-āu chiū siūⁿ, chòe Ki-tok-tô͘ m̄ èng-kai phāiⁿ to, góa chiū pak lo̍h lâi.”“Pa̍t-lâng cháiⁿ-iūⁿ?”“Iā-sī án-ni, lí kàu chhī-tiûⁿ, khòaⁿ-kìⁿ hiah ê bô phāiⁿto ê chiū-sī Ki-tok-tô͘.”Che iā sī kî-chek, Ki-tok ê kám-hòa-la̍t chiah tōa, tòe I ê lâng lóng tit-tio̍h oa̍h-miā ê choán-piàn. Góa chiū koh mn̄g i sìn Chú ê keng-kòe. 我就koh問伊:「Án-ni你-ê phāiⁿ tī tó位?」伊講:「Tī幾年前,我就hiat-ka̍k--lah!」「你kiám無ài你ê刀mah?」「有,我ài我ê刀,總是我koh較ài基督。」「是誰叫你m̄-thang phāiⁿ刀?」「無,總是我信基督了後就想,做基督徒m̄應該phāiⁿ刀,我就剝落--來。」「別人cháiⁿ-iūⁿ?」 「也是án-ni,你到市場,看見hiah ê無phāiⁿ刀--ê就是基督徒。」Che也是奇蹟,基督ê感化力chiah大,tòe伊ê人攏得著活命ê轉變。我就koh問伊信主ê經過。
I kóng “Góa iáu sòe-hàn ê sî, goán ê chng-lāi hut-jiân ū chi̍t-ê kî-koài ê seⁿ-hūn lâng lâi, i chin koâiⁿ-tōa, bīn tài chhiò iông, chóng-sī chin-chōe lâng kóng kap chit ê lâng óng-lâi it-tēng ōe siū sîn ê hêng-hoa̍t. Só͘-í bô lâng ài chhin-kīn i. I lóng teh kóng “Siōng-tè” ê sū, goán siūⁿ ài thiaⁿ, chóng-sī iā chin-kiaⁿ. 伊講:「我iáu細漢ê時,阮ê庄內忽然有一個奇怪ê生份人來,伊真懸大,面帶笑容,總是真濟人講kap這個人往來一定會受神ê刑罰。所以無人ài親近伊。伊攏teh講『上帝』ê事,阮想ài聽,總是也真驚。
Thiaⁿ kóng ū lâng phòa-pīⁿ chin siong-tiōng chia̍h i ê io̍h-oân chiū khoài hôe-ho̍k. Ū lâng chiū-kūn i, chóng-sī bô lâng chiap-siū i só͘ kóng ê Iâ-so͘ Ki-tok, tāi-ke put-kò khòaⁿ i chòe chi̍t-ê hó ê i-seng. 聽講有人破病真siong重食伊ê藥丸就快回復。有人就近伊,總是無人接受伊所講ê耶穌基督,大家不過看伊做一個好ê醫生。
I ê thiàⁿ-sim chin kám-tōng lâng, i pun io̍h hō͘ pīⁿ-lâng, thè in kî-tó, Lâng ê sim chiām-chiām kui-ǹg i, sui-jiân m̄-káⁿchiap-siū i só͘ kóng ê tō-lí, chì-chió iā jīn-tēng i sī chi̍t-ê hó-lâng. 伊ê疼心真感動人,伊分藥hō͘病人,替in祈禱,人ê心漸漸歸向伊,雖然m̄敢接受伊所講ê道理,至少也認定伊是一個好人。
Ū chi̍t-ji̍t chi̍t-kiāⁿ sū iô-tāng choân-chng ê lâng, ū lâng tōa-siaⁿ hoah, in-ūi khòaⁿ-tio̍h hit ê “hó-lâng” kng kiō, kiō-téng só͘ chē ê sī phòa-pīⁿ tîm-tāng ê kiō-hu. Tú-á chit ê “hó-lâng” kiám m̄-sī chē kiō chhut chng khì, cháiⁿ-iūⁿ hiān-chāi sī i teh kng? Tāi-ke chin kî-koài. 有一日一件事搖動全庄ê人,有人大聲喝,因為看著hit個「好人」扛轎,轎頂所坐--ê是破病沈重ê轎夫。Tú--仔這個「好人」kiám m̄是坐轎出庄去,怎樣現在是伊teh扛?大家真奇怪。
Lēng-gōa chi̍t-ê kiō-hu chiū kóng “Tī pòaⁿ-lō͘ góa ê tâng-phōaⁿ phòa-pīⁿ hoat-sio, m̄-chai lâng, chit ê lâng-kheh chiū kóng tio̍h kín tńg lâi chng-lāi, chiū kap góa tàu kng chit ê tâng-phōaⁿ, i si̍t-chāi sī hó-lâng!” Kóng-liáu ū ba̍k-sái lâu lo̍h, chèng-lâng ê ba̍k-chiu iā tâm. Tùi hit sî khí, sìn Iâ-so͘ ê lâng ke-thiⁿ chōe-chōe chhin-chhiūⁿ hóe thòaⁿ kàu choân chng, āu-lâi i kà goán tha̍k pe̍h-ōe-jī, chhiùⁿ-koa. Khó-sioh i taⁿ lī-khui goán khì lah! I khì-sè ê siau-sit thoân-kàu goán tòa ê só͘-chāi ê sî, tāi-ke lóng tōa pi-siong, chhin-chhiūⁿ sit-lo̍h lāu-pē chi̍t-iūⁿ.” 另外一個轎夫就講:「Tī半路我ê同伴破病發燒,m̄知人。這個人客就講著緊轉來庄內,就kap我鬥扛這個同伴,伊實在是好人!」講了有目屎流落,眾人ê目珠也tâm。Tùi hit時起,信耶穌ê人加添濟濟親像火湠到全庄,後來伊教阮讀白話字、唱歌。可惜伊今離開阮去--lah!伊去世ê消息傳到阮tòa ê所在ê時,大家攏大悲傷,親像失落老父一樣。」
Kóng kàu chia i iā lâu ba̍k-sái, góa chin siū kám-tōng, chin ài khì khòaⁿ i ê bōng, chiū kap pêng-iú saⁿ-kap khì. 講到chia伊也流目屎,我真受感動,真ài去看伊ê墓,就kap朋友相kap去。
Thiⁿ-khì chin joa̍h, goán ê sim iā chin jia̍t. Goán kàu bōng-chêng khòaⁿ-tio̍h bōng-pâi siá “Hù Lêng-jîn ê bōng”, tâng-kiâⁿ ê pêng-iú kóng “I chha chi̍t-tiám chiū bô tī chia lah! In-ūi ibat hoe-sim beh tò-khì kò͘-hiong”. Goán chiū iau-kiû i kóng khah chheng-chhó hō͘ goán thiaⁿ. 天氣真熱,阮ê心也真熱。阮到墓前看著墓牌寫「Hù Lêng-jîn ê墓」,同行ê朋友講:「伊差一點就無tī chia--lah!因為伊bat灰心beh轉去故鄉」。阮就要求伊講較清楚hō͘阮聽。
I kóng: Hù sian-siⁿ tī thó͘-jîn tiong kang-chok ê sî, chin-chōe khùn-lân, iā chin gûi-hiám. I chīn-liáu i ê le̍k-liōng, chīn-sim kî-tó, chóng-sī lóng bô kiat-kó. I khòaⁿ-kìⁿ kang-chok ê biâu-bông, tī sit-bāng tiong chiū koat-ì beh tńg-khì, i seng siá phoe hō͘ i nî-lāu ê lāu-bó. 伊講:「傅先生tī土人中工作ê時,真濟困難,也真危險。伊盡了伊ê力量,盡心祈禱,總是攏無結果。伊看見工作ê渺茫,tī失望中就決意beh轉--去,伊先寫批hō͘伊年老ê老母。
“Só͘-thiàⁿ ê ma-ma, lī-khui lí kap kò͘-hiong í-keng chin-chōe nî lah! Góa tī chit ê iá-bân ê só͘-chāi. Kia̍h-ba̍k bô chhin, iā bô ū kang-chok siōng ê an-ùi, góa ná chún sī teh lōng-hùi oa̍h-miā ê le̍k-liōng kap chheng-liân ê sî-kan, it-chhè lóng bô ū oa̍h-khì, bô ū kè-ta̍t, góa koat-ì beh tńg-lâi, Chú it-tēng ōe liáu-kái góa ê thòng-khó͘ ---” 「所疼ê媽媽,離開你kap故鄉已經真濟年--lah!我tī這個野蠻ê所在。Kia̍h目無親,也無有工作上ê安慰,我那準是teh浪費活命ê力量kap青年ê時間,一切攏無有活氣,無有價值,我決意beh轉來,主一定會了解我ê痛苦---」
Chi̍t-tiuⁿ phoe kià kàu chi̍t-ê kùi-cho̍k ê ka-têng, nî-lāu ê lāu-bó ê chhiú ūi-tio̍h chit tiuⁿ phoe teh chhoah, i su-liām i tī hn̄g-hn̄g ê kiáⁿ, chóng-sī i m̄-ài i tńg-lâi, i kūi-lo̍h ūi i kî-tó. I kín-kín siá chi̍t-tiuⁿ kó͘-lē ê phoe hō͘ i. Kî-tiong kúi-kù iàu-kín ê ōe sī án-ni: “Kiáⁿ ah! lí kiám bōe-thang koh thun-lún tiap-á-kú mah? Góa beh khún-chhiat ūi lí kî-tó, góa iā chhiáⁿ chin-chōe thiàⁿ Chú ê lâng ēng kî-tó chi-chhî lí, lí m̄-thang pàng-sak chòe-āu ê sî-kan!” 這張批寄到一個貴族ê家庭,年老ê老母ê手為著這張批teh chhoah,伊思念伊tī遠遠ê子,總是伊m̄-ài伊轉來,伊跪落為伊祈禱。伊緊緊寫一張鼓勵ê批hō͘伊。其中幾句要緊ê話是án-ni:「子--ah!你kiám bōe-thang koh吞忍tiap仔久mah?我beh懇切為你祈禱,我也請真濟疼主ê人用祈禱支持你,你m̄-thang放sak最後ê時間!」
Bô-kú hok-im ê mn̂g tōa-khui, chit ê úi-tāi ê kiō-hu ---kùi-cho̍k ê kiáⁿ, Chú tiong-si̍t ê po̍k-jîn, khòaⁿ-kìⁿ lōa-chōe sit-lo̍h ê lêng-hûn tit-kiù, lōa-chōe lâng ê seng-oa̍h kái-piàn, iu-siong ê ba̍k-sái bô koh lâu, hoaⁿ-hí ê ba̍k-sái chhèng-chhut. I si̍t-chāi sī chi̍t-ūi úi-tāi ê khai-thok-chiá! 無久福音ê門大開,這個偉大ê轎夫---貴族ê子,主忠實ê僕人,看見偌濟失落ê靈魂得救,偌濟人ê生活改變,憂傷ê目屎無koh流,歡喜ê目屎chhèng出。伊實在是一位偉大ê開拓者!
Tī che úi-jîn ê bōng-chêng góa koh khòaⁿ-kìⁿ sin ê kang-chok ê īⁿ-siōng, khòaⁿ-kìⁿ chêng-bīn kang-chok ê kéng-siōng. Tī che偉人ê墓前我koh看見新ê工作ê異像,看見前面工作ê景象。
(Oa̍h-miā ê Bí-niû tē 33 kî, 1957 nî 2 ge̍h) (活命ê米糧第33期,1957年2月)
回上一頁    終戰後,   1957年,   小說