Khûn-lô-iâⁿ(Work Camp)sī sím-mi̍h
|
勤勞營(Work Camp)是甚mi̍h |
| Tiuⁿ Hông-chhiong |
張逢昌 |
|
－“Khûn-lô-iâⁿ” sī chiah kú siông-siông thiaⁿ-kìⁿ ê sin-gú. Taⁿ hit ê ì-sù sī sím-mi̍h? Khí-goân sī cháiⁿ-iūⁿ? Tú-hó ū chêng Chheng-liân-chhù ê Chóng-kàn-sū Tiuⁿ Hông-chhiong Bo̍k-su khì Ji̍t-pún si̍t-chè chham-ka, hiān-tē kiàn-bûn, taⁿ tī chia kā lán kái-tap, chhiáⁿ tho̍k-chiá chù-ì. —
|
— 「勤勞營」是chiah久常常聽見 ê 新語。今hit個意思是甚mi̍h? 起源是怎樣？Tú好有前青年處ê總幹事張逢昌牧師去日本實際參加，現地見聞，今tī chia kā咱解答，請讀者注意。— |
|
Joa̍h-thiⁿ kàu lah, tī chit ê sî-kan lán ū chōe-chōe ê chū-hōe, ū ê sī choân séng-sèng ê, ū ê sī Tiong-hōe sèng ê, iā ū ê sī kàu-hōe ka-kī siat-hoat ê tē-hng sèng ê, chiū-sī Hā-lēng-hōe, S. S. kàu-hōe lêng-siu-hōe téng, lán Tâi-oân iā í-keng ū pa̍t só͘-chāi ū, lán iā ū teh hoa̍t-tōng. M̄-kú kî-tiong ū chi̍t hāng lán iáu-bōe ū ê, chiū-sī góa chit sî só͘ ài beh kài-siāu ê “Khûn-lô-iâⁿ” (勤勞營) chit ê bêng-sû, sī góa ka-kī e̍k--ê, í-gōa nā ū khah tú-hó ê ǹg-bāng saⁿ chí-kàu.
|
熱天到--lah，tī這個時間咱有濟濟 ê聚會，有ê是全省性--ê,有ê是中會性--ê,也有ê是教會家己設法ê地方性--ê,就是夏令會，S. S. 教會靈修會等，咱台灣也已經有別所在有，咱也有teh發動。M̄-kú 其中有一項咱iáu未有ê,就是我這時所ài beh介紹ê「勤勞營」，這個名詞，是我譯--ê,以外若有較tú好ê 向望相指教。 |
|
Ūi-tio̍h lán Tâi-oân iáu-bōe ū ê iân-kò͘, kū-nî góa ū siū phài khì Ji̍t-pún ti̍t-chiap kiàn-si̍p chit ê kang-chok, ǹg-bāng tī lán Tâi-oân iā thang i̍t-hêng. Kin-nî ūi-tio̍h chún-pī bōe kàu, só͘-í Bêng Bo̍k-su ū kap góa teh siūⁿ, àn-sǹg mā-nî chiū beh lâi khai-sí.
|
為著咱台灣iáu未有ê緣故，舊年我有受派去日本直接見習這個工作，向望tī咱台灣也thang 實行。今年為著準備bē到，所以明牧師有kap我teh想，按算明年就beh來開始。 |
|
Khûn-lô-iâⁿ ê khí-goân kap cheng-sîn
|
勤勞營ê起源kap精神。 |
|
1920 nî ū chi̍t kûn ê chheng-liân lâm-lú tī joa̍h-thiⁿ kàu tī Hoat-kok. Ūi-tio̍h tú-tio̍h tē I chhù sè-kài tāi-chiàn ê iân-kò͘, chiâⁿ-chòe hong-po͘ ê tē-hng, in tiām-tiām ēng kî-tó kap lâu kōaⁿ lâi teh chòe chài kiàn-siat ê kang-tiâⁿ. Chiah ê chheng-liân lóng sī Ki-tok-tô͘, in sī tùi Sūi-se, Hô-lân, Eng-kok, Bí-kok, sīm-chì iā ū chêng ê tùi-te̍k Tek-kok lâng chāi-lāi.
|
1920年有一群ê青年男女tī 熱天到tī法國。為著tú著第一次世界大戰ê緣故，成做荒埔ê地方，in恬恬用祈禱kap流汗來teh 做再建設ê工程。Chiah ê青年攏是基督徒，in是tùi瑞士、荷蘭、英國、美國，甚至也有前ê 對敵德國人在內。 |
|
In sui-bóng kok-che̍k, jîn-chióng, le̍k-sú, pōe-kéng lóng bô saⁿ-tâng. Chóng-sī ū chi̍t tiám saⁿ-tâng, chiū-sī hoaⁿ-hí tī si̍p-jī-kè ê ē-bīn lâi chia̍h-khó͘ ê cheng-sîn, in 5 ge̍h-ji̍t kú bông-chhím hòe-si̍t (忘寢癈食) lâi ho̍k-bū tī chióng-chióng ê kiàn-siat sū-gia̍p, che chiū-sī kin-á-ji̍t tī choân sè-kài nî-nî tī chōe-chōe kok, ū sò͘-chheng tōe-hng iā ū sò͘-pah-bān ê chheng-liân só͘ teh ho̍k-bū ê khûn-lô-iâⁿ ê khí-goân. In ê kang sī siu-lí tō-lō͘, kiàn-tiok, phah tē-pîⁿ, chèng chhiū-á téng.
|
In 雖罔國籍、人種、歷史、背景攏無相同。總是有一點相同，就是歡喜tī十字架ê下面來食苦ê 精神，in五月日久忘寢癈食來服務tī 種種ê建設事業，che就是今仔日 tī全世界年年tī濟濟國，有數千地方也是數百萬ê青年所teh服務 ê 勤勞營ê 起源。In ê 工是修理道路，建築，扑地坪，種樹仔等。 |
|
Chit ê ūn-tōng khai-sí sī tùi chi̍t ê Sūi-se lâng, i sī sò͘-ha̍k kàu-siū, iā sī pêng sìn-tô͘, miâ kiò-chòe(Pierre Ceresole), só͘-í chit ê khûn-lô-iâⁿ ê ūn-tōng, thang kóng iā sī sûn-chūi ê “Pêng-sìn-tô͘ ūn-tōng” sī tùi pêng sìn-tô͘ lâi khai-sí, iā tùi pêng sìn-tô͘ lâi teh thui-hêng ê kang-chok. Tâng-sî chit ê ūn-tōng iā sī chhiau-oa̍t jîn-chióng, kok-kéng, chong-kàu, bîn-cho̍k. “M̄-sī ēng ōe, sī ēng lâu-kōaⁿ kang-chok,” sī chit ê ūn-tōng ê phiau-gú kap cheng-sîn, tùi chit ê cheng-sîn só͘ siⁿ-chhut î-it ê bo̍k-tek, sī tùi iú-chì chū-hoat-tek thong-kòe lô-tōng, ēng hô-pêng ê hong-hoat lâi kái-koat tùi-li̍p ê hong-hoat, ióng-sêng chhin-siān ê cheng-sîn, lī-khui kò͘ ka-kī ê sim lâi ho̍k-bū. Só͘-í chit ê ūn-tōng hiān-sî sī phó͘-piàn tī choân sè-kài, iā í-keng chiâⁿ-chòe Ki-tok chheng-liân lâm-lú beh “Gián-kiù siā-hōe ê si̍t-giām-sek.”
|
這個運動開始是tùi一個瑞西人，伊是數學教授，也是平信徒，名叫做(Pierre Ceresole，所以這個勤勞營ê運動 thang講也是純粹ê 「平信徒運動」，是tùi 平信徒來開始，也tùi 平信徒來teh推行ê 工作。同時這個運動也是超越人種、國境、宗教、民族。「M̄是用話，是用流汗工作」，是這個運動ê 標語kap精神，tùi這個精神所生出唯一ê目的，是tùi有志自發的通過勞動，用和平ê方法來解決對立 ê方法，養成親善ê精神，離開顧家己ê心來服務。所以這個運動現時是普遍tī全世界，也已經成做基督青年男女beh「研究社會ê 實驗室」。 |
|
Só͘-í chit ê khûn-lô-iâⁿ sī bô ū sím-mi̍h chin chhim oh-tit lí-kái ê lí-lūn, cheng-sîn, á-sī tiat-ha̍k. Khûn-lô-iâⁿ ê tùi-siōng m̄-sī kan-ta ūi-tio̍h kàu-hōe nā-tiāⁿ, iā sī ūi-tio̍h siā-hōe, iā sī hit ê siā-hōe khòaⁿ-chòe chòe su-iàu ê sū-gia̍p, á-sī si-siat chòe tùi-siōng lâi tio̍k-chhiú. Chóng-sī choa̍t-tùi m̄-thang éng-hióng hit tē-hng ê lô-tōng-chiá ê seng-oa̍h chòe tiâu-kiāⁿ.
|
所以這個勤勞營是無有甚mi̍h真深oh-tit理解ê理論，精神，抑是哲學。勤勞營ê對象m̄是kan-ta 為著教會nā-tiāⁿ，也是為著社會，也是hit個社會看做最需要ê事業，抑是施設做對象來著手。總是絕對m̄-thang 影響hit地方ê勞動者ê生活做條件。 |
|
Khûn-lô-iâⁿ ê cheng-sîn tē i sī, “Ho̍k-bū,” bô kiû pò-siû, oân-choân chū-kí hó͘-tēng, só͘-í múi nî ū chin-chōe chheng-liân hoaⁿ-hí hi-seng pó-kùi ê hiu-hâ (休暇), put-tàn ūi ka-kī ê kok-ka, siā-hōe, iā kàu tī pa̍t ê kok-ka khì ho̍k-bū. Che choa̍t-tùi sī ki-pún tī Chú ê thiàⁿ, bô phah sǹg-pôaⁿ, koh chham-ka-chiá sī chū-chú-tek èng-bō͘ (應募), bô siū jīm-hô hong-bīn ê ap-pek chiah chham-ka, che kap chiàn-sî ê khûn-lô hōng-sū-tūi (勤勞奉仕隊) bô saⁿ-tâng.
|
勤勞營ê精神第一是，「服務」，無求報酬，完全自己否定，所以每年有真濟青年歡喜犧牲寶貴ê休暇，不但為家己ê國家、社會，也到tī 別個國家去服務。Che絕對是基本 tī主ê疼，無扑算盤，koh參加者是自主的應募，無受任何方面ê 壓迫才參加，he kap戰時ê 勤勞奉仕隊無相同。 |
|
Tē 2 sī “Kiàn-siat,” khûn-lô-iâⁿ tek-khak tio̍h ū kū-thé-tek ê kiàn-siat, phì-jū khí pài-tn̂g, siu-lí tō-lō͘, chō kiô, pho͘-lō͘ téng.
|
第二是「建設」，勤勞營的確著有具体tek ê建設，譬如起拜堂、修理道路、造橋、舖路等。 |
|
Tē 3 sī “Hō͘-siong lí-kái,” in-ūi só͘ chham-ka ê, khah chōe sī chheng-liân, koh sī ha̍k-seng, kok lâng ê jîn-chióng, bîn-cho̍k, kok-che̍k, chèng-tī lóng bô saⁿ-tâng. Chiah ê keng-kòe sò͘ lé-pài ê kiōng-tông seng-oa̍h, thang tit hō͘-siong lí-kái, siau-bô te̍k-sī (敵視), só͘-í ū lâng kiò khûn-lô-iâⁿ chòe “Hô-pêng ê kiàn-siat.” Sî-kan iā bô it-tēng, ū sî chi̍t-kò ge̍h, á-sī nn̄g-saⁿ ji̍t iā khó-í. Beh chham-ka ê lâng m̄-thang siūⁿ “Beh tit-tio̍h sím-mi̍h?” Sī tio̍h siūⁿ “Góa ōe thang chòe sím-mi̍h, beh hiàn sím-mi̍h?” Só͘-í hù-hōe ê lâng chí-ū tòa “Chîⁿ, Sî-kan kap Seng-khu.” Í-gōa lóng bô su-iàu sím-mi̍h, bô ǹg-bāng lâng ê pò-siû, bô siūⁿ kiat-kó, chí-ū ēng thiàⁿ-sim lâi chòe kang, koh khah iàu-kín ê, sī tio̍h ōe kì-tit, “M̄-sī tī kóng-ōe, sī tī hêng-tōng.” “Not words but Action ê ki-pún cheng-sîn.
|
第三是「互相理解」，因為所參加--ê,較濟是青年，koh是學生，各人ê 人種、民族、國籍、政治攏無相同。Chiah ê 經過數禮拜ê共同生活，thang-tit互相理解，消無敵視，所以有人叫勤勞營做「和平ê建設」。時間也無一定，有時一個月，抑是兩三日也可以。Beh參加ê人m̄-thang想「Beh得著甚mi̍h？」是著想「我會thang做甚mi̍h，beh獻甚mi̍h？」所以赴會ê人只有tòa「錢，時間kap身軀」。以外攏無需要甚mi̍h，無向望人ê報酬，無想結果，只有用疼心來做工，koh較要緊ê,是著會記得「M̄是tī講話，是tī行動」。 『Not words but Action』ê基本精神。 |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe Kong-pò tē 812 hō, 1956 nî 8 ge̍h)
|
(台灣教會公報第812號，1956年8月) |
