首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有63個段落,273個語句,4328個語詞,5745個音節
Thian-lō͘ chí-lâm_04 天路指南_04
Bô Chù-bêng 無注明
Góa ê Tāi-piáu. 我ê代表
Kó͘-chá hêng-hoa̍t lâng ê hoat-lu̍t iáu-bē chiâu-pī, hêng-hoa̍t hoān-lâng siông-siông kè-thâu khok-to̍k. Kin-á-ji̍t sè-kài bûn-bêng, hoat-lu̍t jīn-chin kái-liông, í-chêng só͘ ū chân-jím ê hêng-hoat, lóng-chóng khì-sak bô ēng, chit ê pîn-kù sè-kài ê bûn-hòa ū chìn-pō͘. 古早刑罰人ê法律iáu-bē齊備,刑罰犯人常常過頭酷毒。今仔日世界文明,法律認真改良,以前所有殘忍ê刑法,攏總棄sak無用,這個憑據世界ê文化有進步。
Chá ji̍t ê Eng-kok lâng bat chhin ba̍k khòaⁿ-kìⁿ hoān-lâng siū khok hêng, kià phoe hō͘ i ê pêng-iú kóng, “Góa sòe-hàn ê sî khòaⁿ-kìⁿ chi̍t chat sū, kàu taⁿ cha̍p-gōa nî nā chēng-chēng siūⁿ, iáu-kú hun-hun bêng-bêng chhut-hiān tī góa ê sim. Chit hāng sím-mi̍h, lí chai--mah? Chiū-sī góa bat khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê hoān-lâng kha chhiú pa̍k--teh liân tī chhia āu, koh chi̍t ê chân-jím ê chhe-ia̍h ēng piⁿ phah--i, hui̍h lâu bah phùn, ke̍k kî khó-siong, khòaⁿ-kìⁿ--ê bô lâng ū hoat-tō͘ thang kā i seh chêng, chin khó-sioh. Góa mn̄g chit lâng put sî hoān-chōe á m̄ sī? Ìn kóng, m̄ sī, thâu pái hoān tio̍h nā-tiāⁿ.” 早日ê英國人bat親目看見犯人受酷刑,寄批hō͘伊ê朋友講:「我細漢ê時看見一節事,到今十外年若靜靜想,iáu-kú分分明明出現tī我ê心。這項甚mi̍h[mi̍h],你知--mah?就是我bat看見一個犯人腳手縛--teh連tī車後,koh一個殘忍ê差役用鞭撲--伊,血流肉噴,極其可傷,看見--ê無人有法度thang kā伊說情,真可惜。我問這人不時犯罪抑m̄是?應講,m̄是,頭擺犯著nā-tiāⁿ。」
“Koh kúi-nā nî góa ji̍p bó͘ keng ha̍k-hāu tha̍k chheh, bat khòaⁿ-kìⁿ koaⁿ-hú sím-phòaⁿ ta̍k ê siû-hoān, àn-kiāⁿ tēng liáu, chiū khan hoān-lâng iû koe sī chiòng, jiân-āu chhōa khì hêng-hoa̍t--sí. Khì ê sî, hiah ê lâng bīn pìⁿ chhin-chhiūⁿ sí lâng sek, khòaⁿ-kìⁿ--ê put-chí kiaⁿ, chit sî sui-bóng ū hó sim lâng, iû-goân bô hoat-tō͘ thang kā i tàu tam-tng khó͘-thàng. Góa mn̄g, chiah ê lâng ta̍uh-ta̍uh hoān-chōe á bô? Ìn kóng, bô, thâu pái hoān-tio̍h nā-tiāⁿ. Lūn thâu pái hoān-chōe ê lâng sī tiau-kò͘-ì á-sī chhò-gō͘ kiâⁿ, lâng-lâng bōe siông-sè chai, kéng-jiân pān hō͘ i sí, thang kóng sī khok-to̍k. Góa tng sî siūⁿ, siat-sú ū lâng thòe kiû chêng, pàng in tò--khì, i ê pē-bú bó͘ kiáⁿ kìⁿ--tio̍h tek-khak hui-siông hoaⁿ-hí, in-ūi tùi sí koh oa̍h, chit ê kiám m̄-sī thiⁿ-tōe kan chi̍t hāng tē-it sóng-khoài ê sū--mah? Cháiⁿ-iūⁿ tùi chá kàu taⁿ bē bat khòaⁿ-kìⁿ chi̍t pái án-ni chòe, góa bōe kìm tit tōa thó͘-khùi. Góa ēng chi̍t[chit] hāng ì-kiàn kā lâng kóng, thiaⁿ-kìⁿ--ê sòa[soah] kóng, in ka-kī chòe ka-kī tng, ū sím-mi̍h khó-sioh, mi̍h-sái hō͘ lí thòe in bô an-sim.” 「Koh幾若年我入某間學校讀冊,bat看見官府審判逐個囚犯,案件定了,就牽犯人遊街示眾,然後chhōa去刑罰--死。去ê時,hiah ê人面變親像死人色,看見--ê不止驚,這時雖罔有好心人,猶原無法度thang kā伊鬥擔當苦痛。我問,chiah ê人ta̍uh-ta̍uh犯罪抑無?應講,無,頭擺犯著nā-tiāⁿ。論頭擺犯罪ê人是刁故意抑是錯誤行,人人bōe詳細知,竟然辦hō͘伊死,thang講是酷毒。我當時想,設使有人替求情,放in倒--去,伊ê父母某子見--著的確非常歡喜,因為tùi死koh活,這個 kiám m̄是天地間一項第一爽快ê事--mah?怎樣tùi早到今bē bat看見一擺án-ni 做,我bōe禁tit大吐氣。我用這項意見kā人講,聽見ê煞講,in家己做家己當,有甚mi̍h可惜,mi̍h-sái hō͘你替in無安心。」
“Tē saⁿ pái góa só͘ tum?tio?h2-ê koh-khah kî, chōe-hoān bô pa̍t lâng, chiū-sī góa pún-sin. Góa kan hoān thiⁿ ê tō-lí m̄ nā chi̍t pái, phah-sǹg bô kú tek-khak tio̍h siū thiⁿ ê khiàn-chek. Kai-chài ū chi̍t ê Kiù Chú Iâ-so͘ kā góa kiû chêng, sòa thòe góa siū phah tī Hi-lu̍t ông ê bīn-chêng, koh thòe góa tèng sin-khu tī si̍p-jī-kè téng. Góa m̄ nā thang bián tam-tng hoat-lu̍t ê khiàn-chek, thian-kok ê iân-sia̍h ia̍h ū hūn. Chêng ji̍t góa siūⁿ thiⁿ tōe kan tē-it khó-sioh--ê, kéng-jiân ū lâng pó͘ i. Só͘ kiò chòe thiⁿ tōe kan tē-it sóng-khoài ê sū kéng-jiân góa pún-sin tú-tio̍h. Góa bōe kìm tit kha sang chhiú lāng, tńg ai-khàu chòe chhiùⁿ-koa, móa sim hoaⁿ-hí kàu bōe kóng--tit. Goān hó pêng-iú tio̍h saⁿ-kap lâi kui Ki-tok, hióng-siū ke̍k tōa ê khoài lo̍k.” 「第三擺我所tú--著-ê koh較奇,罪犯無別人,就是我本身。我干犯天ê道理m̄若一擺,撲算無久的確著受天ê譴責。佳哉有一個救主耶穌kā我求情,續替我受撲tī希律王ê面前,koh替我釘身軀tī十字架頂。我 m̄若thang免擔當法律ê譴責,天國ê筵席亦有份。前日我想天地間第一可惜--ê,竟然有人pó͘ 伊。所叫做天地間第一爽快ê事竟然我本身tú著。我bōe禁tit腳鬆手弄,轉哀哭做唱歌,滿心歡喜到bōe講--tit。願好朋友著相kap來歸基督,享受極大ê快樂。」
Khòaⁿ téng-bīn ê phoe só͘ kóng, khak-si̍t hō͘ lán thang siūⁿ Siōng-tè ê un-tián bô hān-liōng. Chiàu hoat-lu̍t lâi kóng, chi̍t pái hoān hoat tio̍h thâi bô sià. Chiàu Siōng-tè ê un-tián lâi kóng, bô lūn chōe lōa tāng lóng ōe tit-tio̍h Siōng-tè ê sià-bián. Chit ê choan-choan sī óa-khò Kiù Chú ê jîn-chû, Sèng Sîn ê kám-hòa chiah án-ni. Sek-khia kóng, “Pàng-lo̍h ti-to liâm-piⁿ chòe pu̍t.” Ia̍h sī chit ê ì-sù. Ǹg-bāng sè-kan lâng tio̍h ki̍p-sî oa̍t thâu thàn tō-lí, tek-khak tit-tio̍h Siōng-tè sià-chōe, kiù lí kàu éng-oa̍h. 看頂面ê批所講,確實hō͘咱thang想上帝ê恩典無限量。照法律來講,一擺犯法著thâi無赦。照上帝ê恩典來講,無論罪偌重攏會得著上帝ê赦免。這個專專是倚靠救主ê仁慈,聖神ê感化才án-ni。釋迦講:「放落豬刀liâm-piⁿ做佛。」亦是這個意思。向望世間人著及時越頭趁道理,的確得著上帝赦罪,救你到永活。
Bô To̍k ê Chôa. 無毒ê蛇
Se-kok lâng ta̍k pái kàu hē-thiⁿ, ū ê khì soaⁿ téng, ū ê hioh chúi piⁿ, kéng chheng-hiu hó kéng-tì ê só͘-chāi lâi hioh-joa̍h, ì-sù ài tī chit sî-chūn ióng i ê cheng-sîn, pī-pān kàu chhiu-thiⁿ khah ū la̍t thang chòe kang. Só͘-í hē-thiⁿ sî soaⁿ kha chúi kîⁿ tiāⁿ-tio̍h ū lâng teh thit-thô, kiám-chhái siû chúi, kiám-chhái peh soaⁿ lóng chin hoaⁿ-hí, ia̍h ū kiâⁿ kang-ô͘--ê, sēng chit ê ki-hōe lâi thàn chia̍h, ta̍k hāng put-chí sim-sek. 西國人逐擺到夏天,有ê去山頂,有ê 歇水邊,揀清幽好景致ê所在來歇熱,意思 ài tī這時陣養伊ê精神,備辦到秋天較有力thang做工。所以夏天時山腳水墘定著有人teh thit-thô,kiám-chhái泅水,kiám-chhái peh山攏真歡喜,亦有行江湖--ê,乘這個機會來趁食,逐項不止心適。
Ū chi̍t pái góa hioh joa̍h tī chi̍t ê soaⁿ. Chi̍t ji̍t ji̍t beh lo̍h ê sî chhut mn̂g kiâⁿ-kiâⁿ, khòaⁿ-kìⁿ chi̍t tōa pang lâng ûi tī chi̍t só͘-chāi, góa óa khì khòaⁿ, chiū-sī chi̍t ê lāng chôa ê lâng kiâⁿ lâi kiâⁿ khì tī hit tiong-kan. Lāng chôa--ê hiàn koh khiā teh, chi̍t bé chôa phoa̍h tī i ê sin-khu tîⁿ kúi-nā lìn, chôa ū sî thò͘ chi̍h8 chīⁿ i ê chhiú, khòaⁿ ê lâng lóng kî-koài. Hū-jîn-lâng gín-á m̄ káⁿ kūn-óa khì khòaⁿ, hit ê lâng khiā tiāⁿ-tiāⁿ bô tāi-chì, tùi án-ni chōe chōe lâng hiat chîⁿ siúⁿ--i. Ū chi̍t ê gín-á hó-táⁿ óa khì khòaⁿ, sòa chhun chhiú bong chôa, chôa ia̍h ēng chi̍h8 kā i chīⁿ, gín-á ia̍h bô siū siong. Chiū kā chèng lâng kóng, “Chôa bô to̍k.” In-ūi chhùi lāi ê to̍k í-keng hō͘ lāng chôa--ê tû-khì. 有一擺我歇熱tī一個山。一日日beh落ê時出門行行,看見一大pang人圍tī一所在,我倚去看,就是一個弄蛇ê人行來行去tī hit中間。弄蛇--ê hiàn koh企teh,一尾蛇phoa̍h tī伊ê身軀纏幾若lìn,蛇有時吐舌chīⁿ伊ê手,看ê人攏奇怪。婦人人囡仔m̄-káⁿ近倚去看,hit個人企定定無代誌,tùian-ni濟濟人hiat錢賞--伊。有一個囡仔好膽倚去看,續伸手摸蛇,蛇亦用舌kā伊chīⁿ,囡仔亦無受傷。就kā眾人講:「蛇無毒。」因為嘴內ê毒已經hō͘弄蛇--ê除去。
Chôa ū to̍k, kā tio̍h lâng chiū sí, put-chí thang kiaⁿ, chóng-sī tāi-seng iah khì i ê to̍k, chiū bô hāi, chōe-ok sī lán lâng ê to̍k, chhiok tio̍h chiū sí. Chōe ná tōa chiū siū to̍k ná tāng, kap sí ia̍h ná kūn. Pêng ji̍t ū kóng chi̍t kù m̄ tio̍h ê ōe, chiū-sī tiòng tio̍h chi̍t pái to̍k. Só͘ kiâⁿ ū chi̍t pái siâ, sī koh tiòng tio̍h chi̍t pái to̍k. Liām-thâu ū siūⁿ chi̍t pái m̄ tio̍h, sī iū koh tiòng tio̍h chi̍t pái to̍k. Kàu lîm-chiong ê sî só͘ pē ê chōe kì-jiân tāng, chiū só͘ lim ê to̍k ia̍h ná chōe, chit sî tek-khak ū bōe kóng--tit ê kan-khó͘ tī sim-thâu. Siat-sú ū lâng ōe tû khì lán chit hō to̍k, kiám bô chin khoài-oa̍h--mah? Hit ê ōe kā lán tû to̍k--ê chiū-sī Iâ-so͘ Ki-tok. Só͘-í Pó-lô thàn chèng tō liáu-āu, kià phoe hō͘ i ê pêng-iú kóng, "Im-hú í-keng bô koân, sí-bô ê to̍k í-keng siau." In-ūi im-hú ê koân chiū-sī sí-bô, sí-bô ê to̍k chiū-sī chōe-ok, kui-óa Ki-tok chiū tit-tio̍h sià chōe tû to̍k, to̍k tû, chiū thang chhut sí ji̍p oa̍h, chit ê kiám bô thang chhim-chhim kám-siā Thiⁿ-pē ê thiàⁿ-thàng, Ki-tok ê jîn-ài--mah? 蛇有毒,咬著人就死,不止thang驚,總是代先iah去伊ê毒,就無害,罪惡是咱人ê毒,chhiok著就死。罪那大就受毒那重,kap 死亦那近。平日有講一句m̄著ê話,就是中著一擺毒。所行有一擺邪,是koh中著一擺毒。念頭有想一擺m̄著,是又koh中著一擺毒。到臨終ê時所背ê罪既然重,就所limê毒亦那濟,這時的確有bōe講tit ê艱苦tī心頭。設使有人會除去咱這號毒,kiám無真快活--mah?Hit個會kā咱除毒--ê就是耶穌基督。所以保羅趁正道了後,寄批hō͘伊ê朋友講:「陰府已經無權,死無ê毒已經消。」因為陰府ê權就是死無,死無ê毒就是罪惡,歸倚基督就得著赦罪除毒,毒除,就thang出死入活,這個kiám無thang深深感謝天父ê疼痛,基督ê仁愛--mah?
I Ha̍k-seng Iu-būn Siong-sim. 醫學生憂悶傷心
I ha̍k-hāu ū siat thâi koah chi̍t kho, sī ài hō͘ ha̍k-seng chhì-giām lâng ê sin-thé kut-chat, hui̍h-kńg, ki-bah, phê-hu, chōng-hú, í-ki̍p ta̍k pō͘ ê seng sêng. Hoān-nā ha̍k-seng ài chhì-giām ê lóng tio̍h kàu thâi koah īⁿ, chiong sí-lâng ê sin-si khì thâi koah chhì-giām. Khí-thâu o̍h i-ha̍k ê lâng bô sím-mi̍h[mi̍h] ì-ài chit hō sū, chóng-sī kàu kú koàiⁿ-sì chiū hó, sui-jiân chiong sin-si le̍h kàu chhùi-chhùi hui̍h-chúi sì-kòe lâu, ia̍h chū-chū jiân-jiân kóng hōa[hoa] kóng chhiò. 醫學校有設thâi割 一科,是ài hō͘學生試驗人ê身體骨節、血管、肌肉、皮膚、臟腑以及逐部ê生成。凡若學生ài試驗ê攏著到thâi割院,將死人ê身屍去thâi割試驗。起頭學醫學ê人無甚mi̍h[mi̍h]意愛這號事,總是到久慣勢就好,雖然將身屍le̍h 到碎碎血水四界流,亦自自然然講hōa[hoa]講笑。
Bó͘ keng i-ha̍k-hāu ê ha̍k-seng koàiⁿ-sì hí[hì]-hiauh, kong-khò bêng-pe̍k, kún-chhiò khe-hâi, kóng ōe bô chù-ì sīn-tiōng, sui-jiân bô siáⁿ ha̍p-gî, m̄ kú siàu-liân lâng ê sim-sèng siông-siông án-ni, che sī ha̍k-seng pêng-siông ê pè-pēng. Ū chi̍t ê ha̍k-seng miâ kiò A-lûn, sèng-chêng hong-liû, gâu kóng ōe, tâng o̍h--ê ta̍k pái thiaⁿ-kìⁿ i ê khe-hâi, bô m̄ chhiò tó. Chi̍t ji̍t tī thâi koah pâng thīⁿ sin-si bêng-pe̍k, pín chiam tī heng-chêng kap lâng kóng ōe, tng kóng kàu kau-hèng ê sî, kha that chhiú bú, bô phài-phe chńg-thâu-á hō͘ heng-chêng ê chiam ui--tio̍h, hui̍h oaiⁿ-oaiⁿ lâu tâng o̍h khòaⁿ--kìⁿ put-chí kiaⁿ, in-ūi chiam tú-á thīⁿ chi̍t ê pháiⁿ chèng sí ê sin-si iáu-bē sat to̍k, kiaⁿ-liáu nā tùi chiam tò͘ tio̍h sí lâng ê to̍k, tek-khak bōe i--tit. A-lûn ia̍h put-chí kiaⁿ, kóaⁿ-kín khì mn̄g sian-siⁿ, sian-siⁿ kóng, "Lí í-keng jiám tio̍h to̍k, bô hoat-tō͘ thang kiù--lí, kín-kín tò-khì pī-pān it-chhè ê sū." A-lûn thiaⁿ--kìⁿ tōa hoân-ló, chai sìⁿ-miā chāi e-hng chá-khí nā-tiāⁿ, siūⁿ pêng ji̍t kiâⁿ tāi-chì chòe lâng, beh cháiⁿ-iūⁿ kìⁿ Siōng-tè, ut-chut kan-khó͘ kàu ke̍k. Tâng o̍h khòaⁿ--kìⁿ ia̍h chin hoân-ló, chit tia̍p liáu-āu m̄ káⁿ koh hòng-sù hì-hiauh. 某間醫學校ê學生慣勢戲hiauh ,功課明白,滾笑詼諧,講話無注意慎重,雖然無啥合宜,m̄-kú少年人ê 心性常常án-ni,che是學生平常ê弊病。有一個學生名叫阿倫,性情風流,gâu講話,同學--ê逐擺聽見伊ê詼諧,無m̄笑倒。一日tī thâi割房thīⁿ身屍明白,pín針tī胸前kap人講話,當講到高興ê時,腳踢手舞,無phài-phe 指頭仔hō͘胸前ê針ui--著,血oaiⁿ-oaiⁿ流同學看--見不止驚,因為針tú仔thīⁿ一個歹症死ê身屍iáu-bē殺毒,驚了若tùi針tò͘著死人ê毒,的確bōe醫--tit。阿倫亦不止驚,趕緊去問先生,先生講:「你已經染著毒,無法度thang救--你,緊緊倒去備辦一切ê事。」阿倫聽--見大煩惱,知生命在e昏早起nā-tiāⁿ,想平日行代誌做人,beh怎樣見上帝,鬱卒艱苦到極。同學看--見亦真煩惱,chit tia̍p了後m̄敢koh放肆戲hiauh。
Sí sī thiⁿ-ē lâng-lâng só͘ bōe bián--tit. Sí si̍t-chāi bô kàu-gia̍h thang kiaⁿ, kiaⁿ ia̍h bô lī-ek, to̍k-to̍k tio̍h ki̍p-sî sìn Ki-tok siú tō-lí, pī-pān āu ji̍t éng-oa̍h ê lō͘, sí ji̍t chi̍t ē kàu, sim-koaⁿ pêng-an tiâu kìⁿ Siōng-tè, bián tit lîm sî iu-būn kiaⁿ-hiâⁿ 死是天下人人所bōe免--tit。死實在無夠額thang驚,驚亦無利益,獨獨著及時信基督守道理,備辦後日永活ê路,死日一下到,心肝平安召見上帝,免tit臨時憂悶驚惶。
Ki-hōe M̄ Thang Sit-lo̍h. 機會M̄ Thang失落
Eng-kok So͘-kek-lân ê pak hái ū chin chōe hái-sū, kî-tiong ū tōa chio̍h soaⁿ ti̍t-ti̍t khiā tī hái tiong. Soaⁿ-téng lóng bô thô͘, bōe ōe chèng-choh; sui-bóng ū sî iā ū chhī-iûⁿ ê lâng tī hia teh chhī-iûⁿ, chóng-sī iā put-chí chió. Tī hia in-ūi lâng hán-tit kàu, só͘-í bōe sǹg--tit ê hái chiáu choh siū tī chiah-ê pòaⁿ piah. In só͘ chia̍h--ê chiū-sī hái hî kap hái chhài, tiàm hia siⁿ-thòaⁿ kàu chin chōe, só͘-í chiū kūn ê thó͘-lâng siông-siông chē sió-chûn kàu hái-sū tiong khioh chiáu-N̄g khì chia̍h. M̄ kú in-ūi chio̍h-piah chin kiā, chí ū ōe thang tùi hiah ê khah chhiâ ê só͘-chāi peh-chiūⁿ soaⁿ-téng, jiân-āu ēng soh pa̍k seng-khu ûn-ûn tùi soh lo̍h khì kàu pòaⁿ piah the̍h chiáu-N̄g. 英國蘇格蘭ê北海有真濟海嶼,其中有大石山直直企tī海中。山頂攏無塗,bōe會種做;雖罔有時也有飼羊ê人tī hia teh飼羊,總是也不止少。Tī hia因為人罕tit到,所以bōe算--tit ê海鳥做siū tī chiah-ê半壁。In所食--ê就是海魚kap海菜,tiàm hia生湠到真濟,所以就近ê土人常常坐小船到海嶼中拾鳥卵去食。M̄ kú因為石壁真崎,只有會thang tùi hiah ê 較斜ê所在peh上山頂,然後用索縛身軀勻勻tùi索落去到半壁提鳥卵。
Tng sî ū bó͘ lâng kàu hái-sū ê tiong-kan beh the̍h chiáu-N̄g, khòaⁿ-kìⁿ tī thiⁿ kap hái ê tiong-ng ū chio̍h phòng chhut, chí ū ōe kham-tit khiā--tit khiā kha ê tōa. Tī hia chiáu-siū put-chí chōe, tùi án-ni i chiū chiūⁿ soaⁿ-téng, ēng chi̍t tiâu soh pa̍k chi̍t tiâu tī soaⁿ-téng ê chhiū-kun, jiân-āu pún-sin khîⁿ soh lo̍h--khì, ǹg-bāng ōe kàu tī hit ê chio̍h chân. Kàu kàu ê sî iā siūⁿ bô hoat-tō͘ thang khiā kha. In-ūi soaⁿ-téng pí chit ê chio̍h-chân khah phòng, só͘-í lâng chí ū sī tiàu tī pòaⁿ khong-tiong, ē-bīn ū kúi-cha̍p tn̄g o͘ lang-lâng[lang] ê hái-chúi teh phah soaⁿ-kha, khioh chiáu-N̄g sī tī lap-u ê só͘-chāi, chhiú the̍h bōe tit--tio̍h. To̍k-to̍k chit ê lâng put-chí hó-táⁿ, só͘-í chiong kha lèng soh hō͘ i tín-tāng chhin-chhiūⁿ hìⁿ chhian-chhiu chi̍t iūⁿ. Ná hìⁿ chiū soh ná kūn chio̍h-chân, lō͘-bé i ê kha kó-jiân ōe thang khiā tī chio̍h chân, chiū kóaⁿ-kín àⁿ sin beh khioh chiáu-N̄g hē tī nâ-lāi. Bô phah-sǹg tī tì-ì the̍h N̄g ê sî, hut-jiân chhiú lāi ê soh pàng--khì, soh chiū lī-khui seng-khu ti̍t-ti̍t hi̍t, lâng bīn ǹg piah soh khiú bōe tio̍h, téng-bīn khòaⁿ soaⁿ-téng chhin-chhiūⁿ chhiâ chhiûⁿ tò khàm; ē-bīn chiū hái-éng hoah-hoah háu. Tú-tú tī chit ê chhut sí ji̍t[ji̍p] oa̍h ê tiong-kan, chiū siūⁿ soaⁿ-téng tû soaⁿ-iûⁿ í-gōa, lóng bô pa̍t hāng oa̍h mi̍h. Sui-bóng ū sî ū lâng lâi chia khòaⁿ iûⁿ iā sī put-chí hán--tit, kiám chhàu-tú-khám in kin-á-ji̍t ōe lâi kium?g3oa-mah? Hô-hòng chit tè só͘ khiā ê chio̍h iā sī chin oe̍h, lâng beh hoan-sin siong-chhiáⁿ ûi-lân, oa̍t-thâu khòaⁿ āu-bīn hit tiâu soh iáu-kú teh iô-lâi iô-khì, chiū kín-kín hoan-sin, sim-lāi chin kiaⁿ, kōaⁿ chhin-chhiūⁿ lo̍h hō͘. Chit sî khòaⁿ-kìⁿ hit tiâu soh ná kú lī lâng ná hn̄g, chai nā bô kóaⁿ-kín chhun chhiú khì khîⁿ soh, koh thêng soh nā bô tín-tāng beh cháiⁿ-iūⁿ. Tùi án-ni liâm-piⁿ koat-ì kóng nā bô thàn soh hìⁿ ǹg chiū-kūn seng-khu ê sî thiàu khì khîⁿ, koh lio̍h-á tî-oān ki-hōe ōe sit-lo̍h. Bô thang koh tit--tio̍h, sim ná siūⁿ ná pho̍k, ko͘-put-chiong thàn soh hìⁿ--lâi ê sî ēng la̍t chi̍t ē thiàu, siang chhiú kín-kín khîⁿ soh, soh ē ū pang chiū chē tī hia ti̍t-ti̍t chhoán, hioh-khùn tiap-á kú sim khah pêng-an jiân-āu pian soh chiūⁿ soaⁿ. 當時有某人到海嶼ê中間beh提鳥卵,看見tī天kap海ê中央有石膨出,只有會堪tit企--tit企腳ê大。Tī hia鳥siū不止濟,tùian-ni伊就上山頂,用一條索縛一條tī山頂ê樹根,然後本身khîⁿ 索落--去,向望會到tī hit個石層。到到ê時也想無法度thang企腳。因為山頂比這個石層較膨,所以人只有是吊tī半空中,下面有幾十丈烏lang lâng[lang] ê海水teh撲山腳,拾鳥卵是tī lap-u ê所在,手提bōe得--著。獨獨這個人不止好膽,所以將腳lèng索hō͘伊振動親像hìⁿ韆鞦一樣。那hìⁿ就索那近石層,路尾伊ê腳果然會thang企tī石層,就趕緊àⁿ身beh拾鳥卵下tī籃內。無撲算tī致意提卵ê時,忽然手內ê索放--去,索就離開身軀直直hi̍t,人面向壁索khiú bōe著,頂面看山頂親像斜牆倒khàm;下面就海湧喝喝哮。Tú-tú tī這個出死入活ê中間,就想山頂除山羊以外,攏無別項活物。雖罔有時有人來chia看羊也是不止罕--tit,kiám chhàu-tú-khám in今仔日會來救--我-mah?何況這tè所企ê石也是真隘,人beh翻身尚且為難,越頭看後面hit條索iáu-kú teh搖來搖去,就緊緊翻身,心內真驚,汗親像落雨。這時看見hit條索那久離人那遠,知若無趕緊伸手去khîⁿ索,koh停索若無振動beh怎樣。Tùi án-ni liâm-piⁿ決意講若無趁索hìⁿ向就近身軀ê時跳去khîⁿ,koh略仔遲oān機會會失落。無thang koh得--著,心那想那pho̍k,姑不chiong趁索hìⁿ--來ê時用力一下跳,雙手緊緊khîⁿ索,索下有枋就坐tī hia直直喘,歇睏tiap仔久心較平安然後pian 索上山。
Che chin-chiàⁿ sī tùi sí koh oa̍h. Lâng nā thiaⁿ chit ê kò͘-sū bô m̄ ngia̍uh-ngia̍uh chhoah. Chit hāng tāi-chì thang hō͘ lán chhú kà-sī. Lán sè kan lâng oa̍h tī tōe-bīn-chiūⁿ, ji̍t ge̍h kè--khì chhin-chhiūⁿ chúi, kong-im teh pe chhin-chhiūⁿ chìⁿ. Siⁿ sí ê kî-hān lán lóng m̄ chai, nā bô tit-tio̍h Siōng-tè ê un-tián, Sèng Sîn ê kám-hòa--ê, tio̍h kín-kín sìn Chú ǹg-bāng tit-tio̍h kiù. In-ūi lán chhin-chhiūⁿ khioh chiáu-N̄g ê lâng, kha ta̍h tī hit tè sòe-sòe ê chio̍h-chân, téng-bīn ū thiⁿ, ē-bīn ū hái. Bān it nā thu̍t kha tek-khah[khak] ōe siak--sí. Tio̍h thàn iáu ū kin-á-ji̍t ê ki-hōe óa-khò Iâ-so͘, I ōe kiù lán ê lêng-hûn. Lán kiám-chhái ū lâng í-keng thiaⁿ-kìⁿ tō-lí iā lia̍h chòe bô iàu-kín, put hēng sí chi̍t ē kàu, bān hāng lóng soah. Sio̍k-gú kóng, “Im-kan ê lō͘ bô hun lāu lâng, gín-á.” Chin-chiàⁿ ū iáⁿ. Sī--ah! Sī ah! Ki-hōe m̄-thang sit-lo̍h. Che真正是tùi死koh活。人若聽這個故事無m̄ ngia̍uh-ngia̍uh chhoah。這項代誌thang hō͘ 咱取教示。咱世間人活tī地面上,日月過--去親像水,光陰teh飛親像箭。生死ê期限咱攏m̄知,若無得著上帝ê恩典,聖神ê感化--ê,著緊緊信主向望得著救。因為咱親像拾鳥卵ê人,腳踏 tī hit tè細細ê石層,頂面有天,下面有海。萬一若thu̍t 腳的確會摔--死。著趁iáu有今仔日ê機會倚靠耶穌,伊會救咱ê靈魂。咱kiám-chhái有人已經聽見道理也掠做無要緊,不幸死一下到,萬項攏煞。俗語講:「陰間ê路無分老人、囡仔。」真正有影。是--ah!是--ah!機會m̄-thang失落。
Bián Ta̍uh-ta̍uh Kiû Sià-bián. 免Ta̍uh-ta̍uh求赦免
Chi̍t ji̍t góa kàu kun-iâⁿ--n̍i̍h, khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê lāu peng kā góa kóng, “Góa bat kî-tó Siōng-tè, ia̍h chiàu Sèng-keng ê tō-lí chòe hó lâng, hoān-sū chhut la̍t chīn-tiong, m̄ káⁿ sit-lo̍h pún-hūn, án-ni ōe thang hō chòe Ki-tok-tô͘ á bōe?” Góa kóng, “Tio̍h, chóng-sī lí só͘ tùi Siōng-tè kî-tó--ê sī sím-mi̍h tāi-chì?” Ìn kóng, “Kiû sià chōe.” Góa kóng, “Chōe kiám ōe tùi kî-tó tit-tio̍h sià--mah?” Lāu peng kóng, “Che m̄ sī góa tō͘-choān, sī sèng-keng ū án-ni èng-ún.” Góa kóng, “Ū iáⁿ, chhin-chhiūⁿ lí chiah sêng-si̍t, Siōng-tè í-keng chá-chá kā lí sià--lah. Siōng-tè só͘ ǹg-bāng--lí-ê m̄ sī choan-choan kiû, chiū-sī sêng-siū. Phí-jū ū lâng chhiáⁿ--lí, lâng-kheh lóng chôe, mi̍h-kiāⁿ pâi piān, lí beh cháiⁿ-iūⁿ?” Ìn kóng, “Kám-siā chú-lâng, chiū chia̍h." Góa kóng, "Tio̍h, Siōng-tè ê un-tián pâi-lia̍t tī lí ê bīn-chêng, the̍h bōe liáu ēng bōe chīn, put-kò kám-siā lâi niá-siū, mi̍h-sái ta̍uh-ta̍uh kiû sià-bián? In-ūi sio̍k chōe ê kong-lô, Ki-tok chá-chá chòe chiâⁿ, bián thèng-hāu lí lo-lo so-so bô soah.” Lāu ê peng thiaⁿ liáu sim put-chí sóng-khoài. 一日我到軍營--n̍i̍h,看見一個老兵kā我講:「我bat祈禱上帝,亦照聖經ê道理做好人,凡事出力盡忠,m̄-káⁿ失落本份,án-ni會thang號做基督徒抑bōe?」我講:「著,總是你所tùi上帝祈禱--ê是甚mi̍h代誌?」應講:「求赦罪。」我講:「罪kiám會tùi祈禱得著赦--mah?」老兵講:「Chem̄是我杜撰,是聖經有án-ni應允。」我講:「有影,親像你chiah誠實,上帝已經早早kā你赦--lah。上帝所向望--你-ê m̄是專專求,就是承受。譬喻有人請--你,人客攏齊,物件排便,你beh怎樣?」應講:「感謝主人,就食。」我講:「著,上帝ê恩典排列tī你ê面前,提bōe了用bōe盡,不過感謝來領受,mi̍h-sái ta̍uh-ta̍uh求赦免?因為贖罪ê功勞,基督早早做成,免聽候你lo-lo so-so無煞。」老ê兵聽了心不止爽快。
Hiān-kim ū kàu-iú só͘ kóng só͘ kiâⁿ lóng chin hó, choan sim ho̍k-sāi Siōng-tè, chóng-sī sim iû-goân bōe pêng-an, hit ê in-toaⁿ sī tùi sim gōng, m̄ chai Siōng-tè ê un lī-khui i bô hn̄g, chiū-sī piān-piān tī i ê sin-piⁿ. 現今有教友所講所行攏真好,專心服事上帝,總是心猶原bōe平安,hit個因端是tùi心憨,m̄ 知上帝ê恩離開伊無遠,就是便便tī伊ê身邊。
Chhē Iâ-so͘. Chhē耶穌
Chá chi̍t ê Eng-kok lâng miâ kiò Se-bûn, chòe Sèng kong-hōe ê bo̍k-su. Sòe-hàn ê sî bat ka-kī séng-chhat, chai chi̍t sin to͘ sī chōe-kòa, bô sóe-tû ê hoat-tō͘, sim put-chí hoân-ló. Ū chi̍t ji̍t tha̍k Iû-thài lâng sio̍k-chōe ê chè-bûn kóng, “Iû-thài lâng hiàn cheng-siⁿ tī Siōng-tè ê bīn-chêng, chhiú hōaⁿ cheng-siⁿ ka-kī jīn chōe, jiân-āu chè-si thâi cheng-siⁿ, chiū hit lâng ê chōe sià--lah. Tùi án-ni hiàn chè ê lâng sim lāi pêng-an, phah-sǹg chun-thàn Siōng-tè ê bēng-lēng kiâⁿ, chiū chi̍t sin ê chē-kòa lóng hō͘ cheng-siⁿ thòe khì.” 早一個英國人名叫Se-bûn,做聖公會ê牧師。細漢ê時bat家己醒察,知一身都是坐掛,無洗除ê法度,心不止煩惱。有一日讀猶太人贖罪ê祭文講:「猶太人獻精牲tī上帝ê面前,手hōaⁿ精牲家己認罪,然後祭司thâi精牲,就hit人ê罪赦--lah。Tùi án-ni獻祭ê人心內平安,撲算尊趁上帝ê命令行,就一身ê坐掛攏hō͘精牲替--去。」
Se-bûn tha̍k kàu chia, tōa hiáu-ngō͘ Ki-tok hiàn ka-kī ê sin-khu, lâi tam-tng góa ê chōe. Kó͘-chá ê hiàn-chè sī piáu-bêng Ki-tok pàng-sak sìⁿ-miā ê tiāu-thâu nā-tiāⁿ. Ki-tok ia̍h kiò chòe Siōng-tè ê Sèng-ko, chiū-sī chit ê ì-sù. Chit ê chin-chiàⁿ sī te̍k-piat ê un-tián, tùi taⁿ í-āu tek-khak tio̍h khì chhē Iâ-so͘, bián koh kiû pa̍t ê sià-chōe ê hoat-tō͘. Se-bûn讀到chia,大曉悟基督獻家己ê身軀,來擔當我ê罪。古早ê獻祭是表明基督放sak生命ê兆頭nā-tiāⁿ。基督亦叫做上帝ê聖羔,就是這個意思。這個真正是特別ê恩典,tùi今以後的確著去chhē耶穌,免koh求別ê赦罪ê法度
Liáu-āu Se-bûn chòe Sèng kong-hōe ê bo̍k-su, só͘ chòe ê kang put-chí tōa, phài lâng kàu gōa-kok hn̄g-hn̄g ê só͘-chāi thoân tō-lí, sī tùi i hoat-khí. 。了後Se-bûn做聖公會ê牧師,所做ê工不止大,派人到外國遠遠ê所在傳道理,是tùi伊發起。
Têng-thâu-siⁿ ê Tō-lí. 重頭生ê道理
Nî-ko-tí-bó͘ sī Iû-thài kok sêng-si̍t koh ū bêng-bōng ê tha̍k chheh lâng, bat chi̍t pái lâi kìⁿ Iâ-so͘, Iâ-so͘ kā i kóng, “Lâng nā bô têng-thâu-siⁿ, bōe khòaⁿ-kìⁿ Siōng-tè kok.” Nî-ko-tí-bó͘ thiaⁿ liáu put-chí kî-koài, in-ūi ka-kī phah-sǹg sī Iû-thài kàu ê thiāu-chio̍h, bô chhin-chhiūⁿ gōa-pang pài ngó͘-siōng ê lâng, mi̍h-sái tio̍h pàng-sak kū lâi kè-bô͘ sin, chiah kàu-gia̍h chòe thian-kok ê peh-sìⁿ? Chóng-sī āu--lâi thiaⁿ Iâ-so͘ só͘ kóng ê tō-lí, hoán-hok kóe bêng chiah hiáu-ngō͘ (Khòaⁿ Iok-hān tē 3 chiuⁿ.) 尼哥底母是猶太國誠實koh有名望ê讀冊人,bat一擺來見耶穌,耶穌kā伊講「人若無重頭生,bōe看見上帝國。」尼哥底母聽了不止奇怪,因為家己撲算是猶太教ê柱石,無親像外邦拜偶像ê人,mi̍h-sái著放sak舊來計謀新,才夠額做天國ê百姓?總是後--來聽耶穌所講 ê道理,反復解明才曉悟。(看約翰第3章)
Hiān-kim ū chōe kàu-iú, sui-jiân sêng-sim sìn Chú, chóng-sī têng-thâu-siⁿ ê tō-lí bô siáⁿ bêng-pe̍k, sī kap Nî-ko-tí-bó͘ chi̍t iūⁿ. Góa bat mn̄g lâng kóng, “Lí sī Ki-tok-tô͘ m̄ sī?” Ìn kóng, “He káⁿ sī.” Góa mn̄g, “Cháiⁿ-iūⁿ chai?” Ìn, “Ta̍k pái lé-pài ji̍t ū kàu lé-pài-tn̂g thiaⁿ tō-lí.” Góa kóng, “Án-ni iáu-bē kàu-gia̍h chòe Ki-tok-tô͘ ê pîn-kù. Nā chûn sim kiâⁿ tāi-chì iû-goân chiàu pêng-siông, sui-bóng kàu lé-pài-tn̂g lé-pài, kiám thang liâm-piⁿ chòe Ki-tok-tô͘?” Kiám-chhái lâng kóng, “Góa sī Ki-tok tô͘, in-ūi siū sóe-lé.” Kî-si̍t ia̍h m̄ sī án-ni. Têng-thâu-siⁿ sī lāi sim ê pîn-kù, sóe-lé sī piáu-bêng gōa-phê ê lé-sò͘ nā-tiāⁿ, N̄g hāng ū tōa hun-piat. Kiám-chhái ū ê kóng, “Goán chó͘-kong pē-bú lóng sī ho̍k-sāi Siōng-tè, góa tùi eⁿ-á ê sî chiū niá sóe-lé, kiám m̄ sī Ki-tok-tô͘?” Ia̍h m̄ sī án-ni kóng, Sèng-keng kóng, “Tùi jio̍k-thé tùi Sîn siⁿ ê sio̍k Sîn.” 現今有濟教友,雖然誠心信主,總是重頭生ê道理無啥明白,是kap尼哥底母一樣。我bat問人講:「你是基督徒m̄是?」應講:「He káⁿ是。」我問:「怎樣知?」應:「逐擺禮拜日有到禮拜堂聽道理。」我講:「 Án-ni iáu-bē夠額做基督徒ê憑據。若存心行代誌猶原照平常,雖罔到禮拜堂禮拜,kiám thang liâm-piⁿ做基督徒?」Kiám-chhái人講:「我是基督徒,因為受洗禮。」其實亦m̄是án-ni。重頭生是內心ê憑據,洗禮是表明外皮ê禮數nā-tiāⁿ,兩項有大分別。Kiám-chhái有ê講:「阮祖公父母攏是服事上帝,我tùi嬰仔ê時就領洗禮,kiám m̄是基督徒?」亦m̄是án-ni講,聖經講:「Tùi肉體tùi神生ê屬神。」
Ū chi̍t ê tha̍k chheh lâng kóng, “Chi̍t pái siⁿ, N̄g pái sí, N̄g pái siⁿ chi̍t pái sí.” Chi̍t pái siⁿ N̄g pái sí ê ì-sù sī kóng, jio̍k-thé siⁿ chi̍t pái iā bô koh têng-thâu-siⁿ, jio̍k-thé sí ê sî lêng-hûn ia̍h tio̍h bia̍t-bô. Nn̄g pái siⁿ chi̍t pái sí ê ì-sù chiū m̄ sī án-ni, jio̍k-thé siⁿ liáu iū koh têng-thâu-siⁿ, kàu jio̍k-thé sí ê sî chiū lêng-hûn bōe sí. Só͘-í ài bián lêng-hûn sí-bô ê hoat-tō͘, chí ū kiû Sèng Sîn lâi kā lán têng-thâu-siⁿ nā-tiāⁿ. Sòe-jī séng-chhat Iâ-so͘ ê ōe, thang chai ōe ji̍p thian-kok á bōe, choan-choan sī óa-khò têng-thâu-siⁿ. Pêng-iú! Chhì ka-kī mn̄g, chin-chiàⁿ ū tit-tio̍h têng-thâu-siⁿ á-bô? Chit hāng koan-hē lêng-hûn ê oa̍h sí, m̄ thang pàng chòe bô iàu-kín. Nî-ko-tí-bó͘ m̄ nā sī chòe hó lâng, koh ia̍h chòe Sîn-ha̍k ê sian-siⁿ teh kà-sī Í-sek-lia̍t lâng, siōng-chhiáⁿ bô bêng-pe̍k chit hāng, chiū Hoat-lī-sài lâng koh-khah bōe hiáu-gō͘. 有一個讀冊人講:「一擺生, 兩擺死,兩擺生一擺死。」一擺生兩擺死ê意思是講,肉體生一擺也無koh重頭生,肉體死ê時靈魂亦著滅無。兩擺生一擺死ê意思就m̄是án-ni,肉體生了又koh 重頭生,到肉體死ê時就靈魂bōe死。所以ài免靈魂死無ê法度,只有求聖神來kā咱重頭生nā-tiāⁿ。細膩醒察耶穌ê話,thang知會入天國抑bōe,專專是倚靠重頭生。朋友!試家己問,真正有得著重頭生抑無?這項關係靈魂ê活死,m̄ thang放做無要緊。尼哥底母m̄若是做好人,koh 亦做神學ê先生teh教示以色列人,尚且無明白這項,就法利賽人koh較bōe曉悟。
Kiù-kèng Hâm-hô͘. 究竟含糊
Hiān-kim ê kàu-iú chōe-chōe phah-sǹg í-keng tit-tio̍h tit kiù ê pì-koat, si̍t-chāi lóng sī hâm-hô͘, bô tek-khak ū cha̍p hun bêng-pe̍k. Góa bat ēng chit hō mn̄g--lâng, só͘ ìn--ê lóng bô tâng. Kah kóng, “Tit kiù ê tō-lí chiū-sī chûn sim kng-bêng, bô môa thiⁿ, bô phiàn--lâng, koh bô phiàn ka-kī.” It kóng, “Chīn la̍t kiâⁿ hó, bo̍h-tit chòe pháiⁿ tāi, lō͘-bé tek-khak kàu thian-tông.” Piáⁿ kóng, “Khòaⁿ-kìⁿ hó tio̍h chhut-la̍t chòe, khùi-la̍t nā bô kàu-gia̍h tio̍h kiû Siōng-tè pang-chān.” Teng kóng, “M̄ thang mē--lâng, m̄ thang pe̍h-chha̍t, m̄ thang chòe kiàn-siàu ê tāi-chì.” Khòaⁿ chí sì-lâng só͘ kóng khiok ū tām-po̍h óa ì, chóng-sī iû-goân iáu-bē tit-tio̍h tit kiù ê tō-lí iàu-kín ê só͘-chāi. Sèng-keng kóng, “Sè-kan lâng lóng ū chōe.” Án-ni ài tit-tio̍h kiù tek-khak tio̍h ū bán hôe ê chè, chiah ōe tit-tio̍h sià chōe ê un, m̄ kiû chit hāng, ài ēng siu hēng ǹg-bāng thiⁿ lâi pó-pì, sit[si̍t]-chāi sī oh ê sū. 現今ê教友濟濟撲算已經得著得救ê祕訣,實在攏是含糊,無的確有十分明白。我bat用這號問--人,所應--ê攏無同。甲講:「得救ê道理就是存心光明,無瞞天,無騙--人,koh無騙家己。」乙講:「盡力行好,莫得做歹代,路尾的確到天堂。」丙講:「看見好著出力做,氣力若無夠額著求上帝幫贊。」丁講:「M̄ thang罵--人,m̄ thang白賊,m̄ thang做見笑ê代誌。」看這四人所講卻有淡薄倚意,總是猶原iáu-bē得著得救ê道理要緊ê所在。聖經講:「世間人攏有罪。」Án-ni ài得著救的確著有挽回ê祭,才會得著赦罪ê恩,m̄求這項,ài用修行向望天來保庇,實在是難ê事。
Hong Thàu Hō͘ Tōa, Chōe-jîn Tit Kiù. 風透雨大,罪人得救
Bó͘ pái joa̍h thiⁿ sî, góa khì Lûn-tun ê kong-hn̂g thit-thô, tú-tio̍h tōa hō͘ bi̍h tī tōa chhiū kha, chi̍t ê siàu-liân lâng kap góa chē saⁿ pâi. Góa mn̄g i tùi tá[tah]-lo̍h lâi. Ìn, “Tú-tú tùi Ò-tāi-lī-a beh lâi Lun-tun iû kong-hn̂g.” Góa mn̄g, “Lí tùi hn̄g ê só͘-chāi lâi, tâng chûn khah chōe sī siáⁿ hō lâng?” Ìn, “Chōe-chōe sī hong-liû ê siàu-liân, chin bô bûn-lí. To̍k-to̍k chóng-koán chòe lâng iáu ló-sêng, góa put-chí chun-kèng--i.” Mn̄g, “Chóng-koán ū siáⁿ hó tek-hēng chiah hō͘ lí tùi-tiōng kàu án-ni.” Ìn, “I sī Ki-tok-tô͘, chá àm kî-tó bô làng, êng ê sî, gîm-si chhiùⁿ koa put-chí chū-tek, khòaⁿ--lâi chhin-chhiūⁿ thian-kok lāi ê jîn-bu̍t.” Mn̄g, “Lí chin-chiàⁿ sìn chóng-koán ún-tàng tit-tio̍h kiù--bô?” Ìn, “Sìn.” Mn̄g, “Lí pún sin ài chhin-chhiūⁿ án-ni--bô?” Ìn, “Góa ê pē-bú ū sìn Chú, tī góa sòe-hàn ê sî chhōa góa kàu lé-pài-tn̂g thiaⁿ tō-lí, góa lóng bōe hiáu tit cháiⁿ-iūⁿ chiah ōe tit-tio̍h kiù. Taⁿ khòaⁿ tâng chûn ê lâng kiâⁿ tāi-chì tāi-khài kap góa saⁿ-tâng, lóng sī tē-ge̍k lâi ê lâng--liáu-liáu, tek-khak bōe tit-tio̍h kiù, góa pún-sin ia̍h sī kap in pîⁿ-pîⁿ. 某擺熱天時,我去倫敦ê公園thit-thô,tú著大雨bi̍h tī大樹腳,一個少年人kap我坐相排。我問伊tùi tá[tah]-lo̍h來,應:「Tú-tú tùi澳大利亞beh來倫敦遊公園。」我問:「你tùi遠ê所在來,同船較濟是啥號人?」應:「濟濟是風流ê少年,真無文理。獨獨總管做人iáu老成,我不止尊敬--伊。」問:「總管有啥好德行chiahhō͘你tùi重到án-ni。」應:「伊是基督徒,早暗祈禱無làng,閒ê時,吟詩唱歌不止自得,看--來親像天國內ê人物。」問:「你真正信總管穩當得著救--無?」應:「信。」問:「你本身ài親像án-ni--無?」應:「我ê父母有信主,tī我細漢ê時chhōa我到禮拜堂聽道理,我攏bōe曉tit怎樣才會得著救。今看同船ê人行代誌大概kap我相同,攏是地獄來ê人--了-了,的確bōe得著救,我本身亦是kap in平平。
Sui-bóng góa pêng sî tē-it chù-ì chit hāng, hūn bô lâng chí tiám, m̄ chai mn̂g-lō͘ thang kiâⁿ.” Kóng soah chù ba̍k siòng--góa. Góa chiū tùi tē-á the̍h chhut chi̍t pún Sèng-keng, hian Í-sài-a 53 chiuⁿ, 6 chat hō͘ i khòaⁿ. (Góa bê ji̍p siang chhe lō͘, phì-jū tè bô tīn ê iûⁿ, só͘ khì bô tiāⁿ-tio̍h. Iâ-hô-hoa chiū hō͘ góa ê chōe piàⁿ tī I (Kiù-Chú) ê sin-khu.) Koh hian I Pi[Pí]-tek 2 chiuⁿ 24 chat. (Seng-khu pē sè-kan lâng ê chōe-ok, pàng-sak sìⁿ-miā tī si̍p-jī-kè téng, hō͘ góa tùi chōe sí tùi gī oa̍h. In-ūi I siū siong, lán tit-tio̍h i-hó.) Koh hian Iok-hān 5 chiuⁿ, 24 chat. (Góa si̍t-chai[chāi] kā lín kóng, thiaⁿ góa ê tō-lí koh sìn chhe góa lâi ê Thiⁿ-pē--ê ū éng-oa̍h, bián koh siū sím-phòaⁿ, in-ūi í-keng chhut sí ji̍p oa̍h.) Koh hian Iok-hān 11 chiuⁿ, 7 chat. (Nā kap Iâ-so͘ tâng kiâⁿ tī kng-bêng ê tiong-kan, chiū Iâ-so͘ ê hui̍h sóe chheng lán lóng-chóng ê chōe.) Koh Iok-hān 3 chiuⁿ, 16 chat. (Sìn kiáⁿ--ê ū éng-oa̍h, m̄ sìn--ê bōe oa̍h. Siōng-tè ê siū-khì kàu tī i ê thâu-khak téng.) Siàu-liân lâng khòaⁿ soah, kóng, “Siat-sú chit kúi chat Sèng-keng lóng sī tùi chi̍t lâng kóng--ê, chiū góa ún-tàng thang chòe tit-tio̍h kiù ê lâng.” Góa kóng, “Tio̍h, bêng-bêng kóng sìn chiū tit-tio̍h oa̍h. Lí ōe sìn, kiám bōe tit-tio̍h oa̍h?” Tùi án-ni siàu-liân lâng peh khí-lâi kám-siā kóng, “Tit-tio̍h kiù ê hoat-tō͘ kàu chiah kán koh khoài, góa kúi-nā nî kú ji̍t mî só͘ ǹg-bāng ê kiù un chiū-sī tī ba̍k-chiu chêng, cháiⁿ-iūⁿ chhin-chhiūⁿ bān têng soaⁿ jia teh bōe khòaⁿ--kìⁿ.” Kóng soah kūi lo̍h kî-tó, chhim-chhim kám-siā Siōng-tè si un hō͘--i, ia̍h hē goān tùi chit tia̍p khí, sin-khu lêng-hûn beh hiàn hō͘ Thiⁿ-pē. 雖罔我平時第一注意這項,恨無人指點,m̄ 知門路thang行。」講煞注目相--我。我就tùi袋仔提出一本聖經,掀以賽亞53章6節hō͘伊看。「我迷入雙叉路,譬喻tè無陣ê羊,所去無定著。耶和華就hō͘我ê罪piàⁿ tī伊(救主)ê身軀。」Koh掀彼得Ⅰ 2章24節。「身軀背世間人ê罪惡,放sak生命tī十字架頂,hō͘我tùi罪死tùi義活。因為伊受傷,咱得著醫好。」Koh掀約翰5章24節。「我實在kā lín講,聽我ê道理koh信差我來ê天父--ê有永活,免koh受審判,因為已經出死入活。」Koh掀約翰11章,7節。「若kap耶穌同行tī光明ê中間,就耶穌ê血洗清咱攏總ê罪。」Koh約翰3章16節。「信子--ê有永活,m̄信--ê bōe活。上帝ê受氣到tī伊ê頭殼頂。」少年人看煞,講:「設使這幾節聖經攏是tùi一人講--ê,就我穩當thang做得著救ê人。」我講:「著,明明講信就得著活。你會信,kiám bōe得著活?」Tùi án-ni少年人peh起來感謝講:「得著救ê法度到chiah簡koh 快,我幾若年久日暝所向望ê救恩就是tī目珠前,怎樣親像萬重山jia tehbōe看--見。」講煞跪落祈禱,深深感謝上帝施恩hō͘--伊,亦下願tùi chit tia̍p起,身軀靈魂beh獻hō͘天父。
Lim To̍k Chiú Chí Chhùi-ta. Lim毒酒止嘴礁
Tit-tio̍h kiù ê tō-lí bô pa̍t tiâu, chí ū óa-khò Ki-tok pàng-sak sin-khu lâu hui̍h ê kong-lô nā-tiāⁿ. Nā óa-khò ka-kī siu hēng ê kong-lô, beh ǹg-bāng lêng-bûn[hûn] tit-tio̍h kiù, bô koh-iūⁿ lim to̍h[to̍k] chiú beh chí chhùi-ta, sī ka-kī pek khah kín sí nā-tiāⁿ. 得著救ê道理無別條,只有倚靠基督放sak身軀流血ê功勞nā-tiāⁿ。若倚靠家己修行ê功勞,beh向望靈魂得著救,無各樣 lim毒酒beh止嘴礁,是家己迫較緊死nā-tiāⁿ。
“Chō chhèng Phah Ka-kī.” 「造銃扑家己。」
Chi̍t ê phah-thi̍h sai-hū gâu chòe hêng-kū it-chhè ê kha-khàu chhiú-khàu chi̍t ē the̍h kè chhiú liam[liâm]-piⁿ ōe hiáu pak. Chi̍t pái pian-kài bô an-chēng, kok ông khí peng khì pêng, tiàu sai-hū tiàm kun-iâⁿ chù ke-si. Chi̍t mî chha̍t peng lâi, sai-hū hō͘ in lia̍h--khì, ēng thit[thi̍h]-khàu pa̍k i ê kha. Sai-hū tāi-seng bô lia̍h chòe iàu-kín, siūⁿ bô lâng tī-teh ê sî, tek-khak ōe tháu khui thau cháu. Ji̍t àm, kò͘-siú ê lâng khì, sai-hū beh tháu só͘ pa̍k ê liān, bong chi̍t khoân kè chi̍t khoân, lóng bô chi̍t só͘-chāi tháu ōe khui, in-ūi sī pún-sin só͘ chòe--ê, bīn liam[liâm]-piⁿ lek-sek, chai bô cháu chhut ê ǹg-bāng, chiah thó͘-khùi ka-kī chòe ka-kī siū. 一個撲鐵師父gâu做刑具一切ê腳釦手釦一下提過手liam[liâm]-piⁿ會曉pak。一擺邊界無安靜,國王起兵去平,調師父tiàm軍營鑄ke-si 。一暝賊兵來,師父hō͘ in掠--去,用鐵釦縛伊ê腳。師父代先無掠做要緊,想無人tī-teh ê 時,的確會tháu開偷走。日暗,顧守ê人去,師父beh tháu所縛ê鍊,摸一環過一環,攏無一所在tháu會開,因為是本身所做--ê,面liam[liâm]-piⁿ lek色 ,知無走出ê向望,才吐氣家己做家己受。
Sè-kan lâng kiâⁿ ta̍k hāng ê chōe-gia̍t, kàu bé tek-khak ū ha̍p-gî ê pò-èng. Ló Chú kóng, “Hó pháiⁿ ê pò-èng, chhin-chhiūⁿ iáⁿ tè hêng.” In-ūi hêng siáⁿ khoán, iáⁿ ia̍h sī án-ni. Khó-sioh sè-kan lâng hō͘ ka-kī chòe ê chōe-gia̍t só͘ tîⁿ, tú-tú chhin-chhiūⁿ hō͘ ka-kī chòe ê hêng-kū só͘ pa̍k, bô hoat-tō͘ thang thoat-lī, kiám bô khó siong--mah? 世間人行逐項ê罪孽,到尾的確有合宜ê報應。老子講:「好歹ê報應,親像影tè形。」因為形啥款,影亦是án-ni。可惜世間人hō͘家己做ê罪孽所纏,tú-tú親像hō͘家己做ê刑具所縛,無法度thang脫離,kiám無可傷--mah?
Kiù Chú lâi sè-kan, choan-choan chín-kiù sè-kan lâng thoat-lī chōe-bāng. Só͘-í Sèng-keng kóng, “Ki[Kî]-tó Chú ê miâ ê tek-khak tit-tio̍h kiù.” Cháiⁿ-iūⁿ sè-kan lâng iáu-kú m̄ sìn. 救主來世間,專專拯救世間人脫離罪網。所以聖經講:「祈禱主ê名--ê的確得著救。」怎樣世間人iáu-kú m̄信。
Iâ-so͘ Ki-tok. 耶穌基督
Ē-tóe saⁿ ê tôe-ba̍k, hut-jiân khòaⁿ--kìⁿ chhin-chhiūⁿ bô siáⁿ hun-piat, nā sòe-jī siūⁿ, chiū tōa-tōa bô saⁿ-tâng. 下底三個題目,忽然看--見親像無啥分別,若細膩想,就大大無相同。
1. KI-TOK SĪ CHIT8 Ê KIÙ CHÚ 1、基督是一個救主
Chit tôe put-kò kóng Ki-tok sī Kiù Chú nā-tiāⁿ, chóng-sī bô siông-sè kóng sī sím-mi̍h hō Kiù Chú, á-sī chī-chūi ê Kiù Chú. Thiaⁿ-kìⁿ chit kù--ê, phah-sǹg Ki-tok sui-bóng sī Kiù Chú, nā sī bōe koat-toàn tàu-tí kap góa ū siáⁿ koan-hē? Án-ni chit tôe sī hô͘-hūn ê ōe. 這題不過講基督是救主na-tiāⁿ,總是無詳細講是甚mi̍h號救主,抑是是誰ê救主。聽見這句--ê,撲算基督雖罔是救主,若是bōe決斷到底kap我有啥關係?Án-ni這題是胡混ê話。
2. KI-TOK SĪ TOK8-IT Ê KIÙ CHÚ 2、基督是獨一ê救主
Chit tôe sī kóng thiⁿ-téng tōe-ē kó͘-chá hiān-kim bô pa̍t ê Kiù Chú, to̍k-to̍k Ki-tok chi̍t ê nā-tiāⁿ, pí téng tôe khah ū sió-khóa kài-hān. Chóng-sī kiù-kèng tùi siáⁿ lâng kóng ia̍h bô kóng bêng, chiū kap góa ū siáⁿ koan-hē ia̍h bōe thang chai. Án-ni chit tôe sī sio̍k pòaⁿ bīn ê ōe. 這題是講天頂地下古早現今無別ê救主,獨獨基督一個na-tiāⁿ,比頂題較有小可界限。總是究竟tùi啥人講亦無講明,就kap我有啥關係亦bōe thang知。Án-ni這題是屬半面ê話。
3. KI-TOK SĪ GOÁ Ê KIÙ-CHÚ 3、基督是我ê救主
Chit tôe pí téng-bīn N̄g tôe ū tōa bô tâng, ū bêng-bêng kóng sī “Góa ê” Kiù Chú, só͘-í góa tio̍h kui-óa kèng-pài--I, chhim-sìn kî-kiû I, thàn I chiū oa̍h, m̄ thàn chiū sí. Tit-tio̍h sià-chōe á-bô? Tit-tio̍h un-tián á-bô? Tit-tio̍h kiù á-bô? Lóng-chóng chāi tī góa nā-tiāⁿ. Phì-jū góa ū mi̍h-chia̍h, i-chiûⁿ, chhù-the̍h, góa nā chia̍h chiū ōe pá, bô chia̍h chiū ōe iau. Chhēng chiū ōe sio, bô chhēng chiū ōe kôaⁿ. Khiā-khí chiū an-ún, bô khiā-khí chiū bōe pêng-an. Ài tit-tio̍h hok-khì á-sī kan-khó͘ chāi góa ka-kī chhú--i. Chit ê sī tē saⁿ tôe tē-it iàu-kín ê ōe. 這題比頂面兩題有大無同,有明明講是「我ê」救主,所以我著歸倚敬拜--伊,深信祈求--伊,趁伊就活,m̄趁就死。得著赦罪抑無?得著恩典抑無?得著救抑無?攏總在tī我nā-tiāⁿ。譬喻我有物食、衣裳、厝宅,我若食就會飽,無食就會枵。穿就會燒,無穿就會寒。企起就安穩,無企起就bōe平安。Ài得著福氣抑是艱苦在我家己取--伊。這個是第三題第一要緊ê話。
Lūn tē-it tôe kóng, “Ki-tok sī Kiù Chú,” Ì-sù sī sè-kan lâng lóng kiâⁿ bê-lō͘, tîm lo̍h khó͘-hái, siat-sú bô Kiù Chú tek-khak bia̍t-bô. 論第一題講:「基督是救主。」意思是世間人攏行迷路,沈落苦海,設使無救主的確滅無。
Tē jī tôe, "Ki-tok sī to̍k-it ê Kiù chú." Ì-sù sī Ki-tok í-gōa bô pa̍t ê Kiù Chú thang kiù sè-kan lâng thoat-lī khó͘-lān lâi ji̍p éng-oa̍h. 第二題:「基督是獨一ê救主。」意思是基督以外無別ê救主thang救世間人脫離苦難來入永活。
Tē saⁿ tôe, “Ki-tok sī góa ê Kiù Chú.” M̄ sī kóng Ki-tok bô chòe pa̍t lâng ê Kiù-Chú. Ì-sù sī Ki-tok kì-jiân chòe thong sè-kan ê Kiù-Chú, chū-jiân ia̍h sī góa chi̍t lâng ê Kiù-chú. Kóng thong sè-kan ê Kiù-Chú sī pau-hâm kóng, “góa ê” Kiù-Chú sī pun-khui kóng. Chhì mn̄g khòaⁿ chheh ê pêng-iú! Lí bat lia̍h Ki-tok chòe lí ka-kī ê Kiù-Chú á-bô? 第三題:「基督是我ê救主。」M̄是講基督無做別人ê救主。意思是基督既然做通世間ê救主,自 然亦是我一人ê救主。講通世間ê救主是包含講「我ê」救主是分開講。試問看冊ê朋友!你bat掠基督做你家己ê救主抑無?
Sè-kan Lâng Ka-kī Kiù ê Hoat-tō͘. 世間人家己救ê法度
Ū ê ka-kī phah-sǹg i ê tō-lí sī tio̍h; m̄ chai i kàu bé bia̍t bô. (Chim-giân 14:12.) 有ê家己撲算伊ê道理是著;m̄ 知伊到尾滅無。(箴言14:12)
Ka-kī li̍p kong-tek. (Lô-má 10:3.) 家己立功德。(羅馬10:3)
Hó só͘ kiâⁿ Góa kám-siā Siōng-tè, in-ūi goap2i pa̍t lâng khah gâu chōe-chōe. (Lō͘-ka 18:10.) 好所行我感謝上帝,因為我比別人較gâu濟濟。(路加18:10)
Chín-chè. Góa chiong góa só͘ tit-tio̍h--ê í-kengcha̍p hūn thiu chi̍t hūn. (Lō͘-ka 18:11.) 賑濟。我將我所得著--ê已經十份抽一份。(路加18:11[12])
Chhin-chhiūⁿ chiah ê bô koh-iūⁿ kap sí-sit li̍p-iok, kap im-hú chiù-chōa. (Í-sài-a 28:15.) 親像chiah ê無各樣kap死失立約,kap陰府咒誓。(以賽亞28[18]:15)
Siōng-tè Kiù Sè-kan ê Hoat-tō͘. 上帝救世間ê法度
M̄ sī tùi góa kiâⁿ gī ê kong-lô, (Ko-lîm-to 3:5.) chiū-sī in-ūi Ki-tok ê hui̍h tit-tio̍h chheng-gī. (Lô-má 5:9.) M̄是tùi我行義ê功勞,(哥林多3:5)就是因為基督ê血得著稱義。(羅馬5:9)
In-ūi chai lín siū-sio̍k thoat-chhut tùi chó͘-kong só͘ liû-thoân khang-khang ê kiâⁿ-chòe, m̄-sī ēng ōe pāi-hoāi ê mi̍h, he̍k-sī gûn, á-sī kim; sī ēng pó-hui̍h. (I Pí-tek 1:18.) 因為知lín受贖脫出tùi祖公所流傳空空ê行做,m̄是用會敗壞ê物,或是銀,抑是金;是用寶血。(彼得Ⅰ1:18)
To̍k-to̍k sìn hit ê chheng put-khiân ê lâng chòe gī--ê, i ê sìn chiū kā i sǹg chòe gī. (Lô-má 4:5.) 獨獨信hit個稱不虔ê人做義--ê,伊ê信就kā伊算做義。(羅馬4:5)
Sìn Chú Iâ-so͘, lí kap lí ê ke tek-khak tit-tio̍h kiù. (Sù-tô͘ Hêng-toān 16:31.) 信主耶穌,你kap你ê家的確得著救。(使徒行傳16:31)
Tio̍h chai lán lâng chûn sim kiâⁿ tāi-chì, sui-bóng cha̍p hūn ū káu hūn ha̍p tō-lí, chóng-sī beh tit-tio̍h Siōng-tè hoaⁿ-hí chiap-la̍p, chiū tio̍h óa-khò Ki-tok í-keng chòe chiâⁿ ê kong-lô. In-ūi lâng tio̍h ka-kī chai bô tek-hēng bô châi-lêng, sêng-sim sìn-ho̍k Kiù Chú, jiân-āu it-chhè ê giân-hēng chiah ōe ha̍p tō-lí, chit hō khiam-hu sìn-gióng ê sim kiò chòe “Tō-sim.” (道心) Ū tō-sim chiah ū hó kiat-kó, bô lūn tì-sek, gû-gōng, gâu, put-siàu lóng-chóng sī án-ni. Chóng lâi kóng, tō-sim sī kun-pún, hó phín-hēng sī ki-hio̍h, ēng Ki-tok kiù-sio̍k ê un chòe khí-in, chiah ēng hó phín-hēng chòe kiat-kó tek-khak bô chhò-gō͘, nā ēng hó phín-hēng chòe khí-in, ia̍h ǹg-bāng tit kiù chòe kiat-kó, chiū só͘ siūⁿ kui khang-khang. 著知咱人存心行代誌,雖罔十份有九份合道理,總是beh得著上帝歡喜接納,就著倚靠基督已經做成ê功勞。因為人著家己知無德行無才能,誠心信服救主,然後一切ê言行才會合道理,這號謙虛信仰ê心叫做「道心。」有道心才有好結果,無論智識、愚憨、gâu、不肖攏總是án- ni。總來講,道心是根本,好品行是枝葉,用基督救贖ê恩做起因,才用好品行做結果的確無錯誤,若用好品行做起因,亦向望得救做結果,就所想歸空空。
回上一頁    終戰後,   1956年,   小說