首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有42個段落,217個語句,3935個語詞,5378個音節
Thian-lō͘ chí-lâm_02 天路指南_02
Bô Chù-bêng 無注明
Ēng Hé tú Hé 用火tú火
Pak Bí-chiu ê tiong-pō͘ ū chi̍t ê khoah-tōa ê pîⁿ-iûⁿ, i ê bīn-chek kúi-nā bān hong-lí. Tī chi̍t-pah nî chêng hia lóng bô lâng choh-chhân, chí-ū kui-tīn ê iá-gû, thong ji̍t cháu-lâi cháu-khì. Koh ū kúi-ê bô siū kàu-io̍k ê Ìn-tē-an lâng, sì-sòaⁿ tī ta̍k só͘-chāi teh phah-la̍h kap chhī cheng-siⁿ. Tùi Pe̍h-bīn lâng kàu hia khai-khún í-lâi, hit só͘-chāi chiū chiâⁿ chòe pûi-tōe. Bô kú chiū siat peh-sìⁿ bóe-bōe ê koe-chhī. Chá-sî chòe pha-hng ê tōe, chháu-chhì hoat kàu chin koâiⁿ, āu--lâi chiū khiā-khí ê lâng chin-chōe, koe-chhī lāu-jia̍t, koh ū tōa siâⁿ chin chōe, thi̍h-lō͘ thàu-lâi, thàu-khì, peh-sìⁿ chin chōe, si̍t-chāi sī lâng tē-it an-lo̍k ê só͘-chāi. 北美洲ê中部有一個闊大ê平洋,伊ê面積幾若萬方哩。Tī一百年前hia攏無人做田,只有歸陣ê野牛,通日走來走去。Koh有幾個無受教育ê印地安人,四散tī逐所在teh撲獵kap飼精牲。Tùi白麵人到hia開墾以來,hit所在就成做肥地。無kú就設百姓買賣ê街市。早時最拋荒ê地,草刺發到真懸,後--來就企起ê人真濟,街市鬧熱,koh有大城真濟,鐵路透來透去,百姓真濟,實在是人第一安樂ê所在。
Kúi-cha̍p nî-chêng, chit só͘-chāi iáu-bē khai-khún ê sî, ū chi̍t ê pù-lâng, tiàm tī chit ê pîⁿ-iûⁿ chhò-chhiū, lâi khí chi̍t keng chhâ-chhù, sòa tī hia choh-chhân. Tōe-thó͘ khoah tōa kàu bô kài-hān, só͘-í choh-chhân ê lâng lóng thang chiàu ka-kī ê khùi-la̍t lâi chòe só͘ ài chòe--ê, sui-jiân chhù-piⁿ chin chió saⁿ-lī chin hn̄g, só͘ khiā ê chhù, só͘ ēng ê khì-khū, sui-jiân sī chin chho͘-sio̍k, chóng-sī ta̍k hāng kàu-gia̍h, lóng bô khiàm-kheh ê hoân-ló, pa̍t ji̍t ōe pù á-bōe? M̄-bián thèng-hāu mn̄g iā í-keng thang chai--lah. 幾十年前,這所在iáu-bē開墾ê時,有一個富人,tiàm tī這個平洋chhò樹,來起一間柴厝,續tī hia做田。地土闊大到無界限,所以做田ê人攏thang 照家己ê氣力來做所ài做--ê,雖然厝邊真少相離真遠,所企ê厝,所用ê器具,雖然是真粗俗,總是逐項夠額,攏無欠缺ê煩惱,別日會富抑bōe?M̄免聽候問也已經thang知--lah。
Ta̍k pái kàu chin ta-sò ê sî, thiⁿ-khì chin jia̍t,chia̍h ê-hng āu thiⁿ-khì khah léng, ta̍k lâng tiàm mn̂g-kháu chhin-chhiūⁿ teh kóng-ōe, hn̄g-hn̄g khòaⁿ-kìⁿ piàn-tōe ê gō͘-kak, hō͘ hong chhe-lâi chhe-khì, koh khòaⁿ-kìⁿ gō͘-kak í-keng se̍k, koah ê sî teh-beh kàu, lâng ê sim-koaⁿ put-chí hoaⁿ-hí. Tú-tú ta̍k lâng teh phah-sǹg kin-nî chiah hó nî-tang, si̍t-chāi hō͘ lâng chin hoaⁿ-hí, m̄-bián khòa-lū iau kap kôaⁿ, hut-jiân tī thiⁿ-piⁿ tōa khí o͘-hûn, siông-sè khòaⁿ, tī hûn-ē ū hé-iām. Chit sî, lâng lóng chù-ba̍k sòe-jī khòaⁿ, sim-lāi hut-jiân pho̍k-pho̍k chhéng. 逐擺到真礁燥ê時,天氣真熱,食e昏後天氣較冷,逐人tiàm門口親像teh講話,遠遠看見遍地ê五穀,hō͘風吹來吹去,koh看見五穀已經熟,割ê時teh-beh到,人ê心肝不止歡喜。Tú-tú逐人teh撲算今年chiah好年冬,實在hō͘人真歡喜,m̄免掛慮枵kap寒,忽然tī天邊大起烏雲,詳細看,tī雲下有火炎。這時,人攏注目細膩看,心內忽然pho̍k-pho̍k chhéng。
Che sī sím-mi̍h in-toaⁿ? In-ūi hit só͘-chāi ê lâng, tē-it kiaⁿ khòng-iá ê hé, chiah tōa ê pîⁿ-iûⁿ, tû lâng só͘ choh ê tōe í-gōa, lóng sī hoat chin koâiⁿ ê chháu. Koh ū chhì-phè chhiū-nâ, ko͘-tâ ê chhiū-hio̍h. Nā ū ka-la̍uh chi̍t tiám hé chhiⁿ, liâm-piⁿ khí tōa ê hé-sio lóng phah bōe sit. Koh khòaⁿ-kìⁿ hé hō͘ hong chhe ti̍t-ti̍t toh--lâi, i ê kín chhin-chhiūⁿ khòng-iá ê bé. Chit sî ta̍k lâng lóng bô hoat-tō͘ thang chín-kiù, chí-ū saⁿ tùi-bīn thó͘-khùi nā-tiāⁿ. Tāi-khài lâng keng-kè hé-sio ê sū, chi̍t-sì lâng bô bōe-kì--tit. Koh tī hí chhiū-nâ lāi ū chin-chōe iá-siù, tī iām-hé ê tiong-kan kui-tīn cháu-lâi, cháu-khì. Chhâi-lông, hîm, hó͘, pà, iá-gû, sai-gû, chhiūⁿ, lo̍k, niau, thò͘, bô chi̍t hāng bô, ta̍k chiah teh saⁿ-khoeh loān-loān chǹg. Che是甚mi̍h因端?因為hit所在ê人,第一驚曠野ê火,chiah大ê平洋,除人所做ê地以外,攏是發真懸ê草。Koh有刺phè樹林,ko͘-tâ ê樹葉。若有ka落一點火星,liâm-piⁿ起大ê火燒攏撲bōe熄。Koh看見火hō͘風吹直直toh--來,伊ê緊親像曠野ê馬。這時逐人攏無法度thang 拯救,只有相對面吐氣nā-tiāⁿ。大概人經過火燒ê事,一世人無bōe記--tit。Kohtī hit樹林內有真濟野獸,tī炎火ê中間歸陣走來走去。豺狼、熊、虎、豹、野牛、犀牛、象、鹿、貓、兔,無一項無,逐隻teh相khoeh亂亂鑽。
Pêng-sî ê iá-siù, khah siông sī kiông--ê chia̍h jio̍k--ê. Kàu chit chūn lóng bô thun-chia̍h ê sim, káⁿ-sī in-ūi teh chhē oa̍h ê lō͘, bōe kò͘-tit pa̍t hāng, chit tiong-kan ū ê poa̍h-tó, ū ê bô la̍t, chiū bōe bián-tit hō͘ iām-hé sio--sí. Sèng-chheh Khé-sī-lio̍k 6:15. lūn thiⁿ-tōe ê boa̍t-ji̍t, sè-kan ê ông, tōa-koaⁿ, chiong-kun, pù-lâng, le̍k-sū, chòe lô͘-châi--ê, chū-iû--ê, lóng ka-kī bi̍h tī soaⁿ-khang soaⁿ-hia̍t, kā soaⁿ kóng, “Tó lâi khàm--góa, thang siám-pī chō-ūi--ê ê bīn-chêng, kap Iûⁿ-ko ê siū-khì.” Hit sî chèng-lâng kiám bô chhin-chhiūⁿ khòng-iá hé-sio hiah ê tio̍h-kiaⁿ teh cháu ê iá-siù--mah? Sui-jiân kóng, “Á-sī cháu iā bōe chhē chi̍t ê thò-tòng jia sin-khu ê só͘-chāi.” Tiàm tī pîⁿ iûⁿ ê lâng chí-ū chi̍t ê hoat-tō͘ thang lâi tí-tng chit ê hé, che sī lâng ōe chai nā-tiāⁿ, pa̍t hāng ê tōng bu̍t chiū chit hō bô tì-sek, tàu-tí sī sím-mi̍h hoat-tō͘? Chiū-sī hn̄g-hn̄g khòaⁿ-kìⁿ hé tùi bīn-thâu-chêng ti̍t-ti̍t lâi, chiong só͘ khiā sin-piⁿ sì-bīn ê chháu, tāi-seng tiám hé kā i sio, chiū chit ê hé ǹg gōa-bīn ti̍t-ti̍t sio khì. Gōa-bīn ê hé bē lâi ê tāi-seng, chit só͘-chāi í-keng sio liáu-liáu, lâng thang tiàm hit lāi-bīn, thèng-hāu tùi-bīn teh lâi ê hé, chiū bô chháu thang hō͘ i sio, án-ni m̄-nā lâng ê sìⁿ-miā thang pó-choân, chiū ta̍k hāng ê iá-siù iā thang lâi chia tit-tio̍h oa̍h, chiàu án-ni lūn chiū hāi sìⁿ-miā--ê sī hé, kiù sìⁿ-miā--ê iā sī hé. Téng-bīn só͘ kóng--ê thang chòe sím-phòaⁿ hit ji̍t ê phì-jū, chhin-chhiūⁿ hé sui-jiân sī thang kiaⁿ ê mi̍h, chóng-sī ài tí-tng chit ê hé ê hoat-tō͘ sī put-chí khoài. Taⁿ thang ēng chi̍t kù ōe lâi pau-hâm i kóng, “Ēng hé tí-tng hé.” Siōng-tè ê tōa siū-khì si̍t-chāi sī tē-it thang kiaⁿ, nā-sī tí-tng chit ê tōa siū-khì iā sī put-chí khoài. Siōng-tè to̍k-siⁿ ê kiáⁿ Iâ-so͘ Ki-tok lîm-kàu sè-kan, thòe chèng lâng tam-tng chōe-ok, tī si̍p-jī-kè téng siū ke̍k-tōa ê siū-khì. Hoān-nā sìn hok-im ê lâng, chhin-chhiūⁿ teh siám-pī hé chi̍t-poaⁿ-iūⁿ, lī-khui chit ê beh siū sio ê só͘-chāi, kàu í-keng sio liáu ê só͘-chāi. Só͘-í Sèng-chheh ū kóng, “Siōng-tè thiàⁿ sè-kan kàu siúⁿ-sù I ê to̍k-siⁿ Kiáⁿ, hō͘ hoān-nā sìn--I ê lâng, bián tîm-lûn, ōe tit-tio̍h éng-oa̍h.” Chhiáⁿ lí siūⁿ--i, Siōng-tè ê tōa siū-khì í-keng lîm-kàu lí ê tāi-piáu, āu--lâi koat-koàn bô lîm-kàu lí ê sin-khu, chí-ū ài lí tio̍h tiàm í-keng sio ê só͘-chāi, óa-khò lí ê tāi-piáu chiū hó, nā-sī lí m̄ hoán-hóe kóe-pìⁿ, m̄-sìn tō-lí, m̄ jīn thòe lí siū hêng-hoa̍t ê tāi-piáu, chiū thèng-hāu sím-phòaⁿ ê ji̍t, lí chiū chhin-chhiūⁿ Sèng-keng só͘ kóng, “Chèng lâng ài bi̍h tī soaⁿ-tōng, kàu-bé lóng bōe jia-khàm--lí, hō͘ chē tī pó-chō--ê bōe khòaⁿ--kìⁿ.” Tùi án-ni khòaⁿ, lí kiám m̄ thàn kin-á-ji̍t ê hó ki-hōe, sêng-sim kám-siā Siōng-tè ū thòe lí chòe chiâⁿ. Sìn I ê to̍k-siⁿ Kiáⁿ, lâi siám-pī āu-ji̍t ê hêng-hoa̍t. 平時ê野獸,較常是強--ê食弱--ê。到這陣攏無吞食ê心,káⁿ是因為teh chhē活ê路,bōe顧tit別項,這中間有ê跋倒,有ê無力,就bōe免tithō͘炎火燒--死。聖冊啟示錄6:15 論天地ê末日,世間ê王、大官、將軍、富人、力士、做奴才--ê、自由--ê,攏家己bi̍h tī山空山穴,kā山講:「倒來khàm我,thang閃避坐位--ê ê面前,kap羊羔ê受氣。」Hit時眾人kiám無親像曠野火燒hiah ê著驚teh走ê野獸--mah?雖然講:「抑是走也bōe chhē一個妥當jia身軀ê所在。」Tiàm tī平洋ê人只有一個法度thang來抵當這個火,che是人會知nā-tiāⁿ,別項ê動物就這號無智識,到底是甚mi̍h法度?就是遠遠看見火tùi面頭前直直來,將所企身邊四面ê草,代先點火kā伊燒,就這個火ǹg外面直直燒去。外面ê火bē來ê代先,這所在已經燒了了,人thang tiàm hit 內面,聽候 對面teh來ê火,就無草thang hō͘ 伊燒,án-ni m̄若人ê生命thang保全,就逐項ê野獸也thang來chia得著活,照án-ni論就害生命--ê是火,救生命--ê也是火。頂面所講--ê thang 做審判hit日ê譬喻,親像火雖然是thang驚ê物,總是ài抵當這個火ê法度是不止快。今thang用一句話來包含伊講:「用火抵當火。」上帝ê大受氣實在是第一thang驚,若是抵當這個大受氣也是不止快。上帝獨生ê子耶穌基督臨到世間,替眾人擔當罪惡,tī十字架頂受極大ê受氣。凡若信福音ê人,親像teh閃避火一般樣,離開這個 beh受燒ê所在,到已經燒了ê所在。所以聖冊有講:「上帝疼世間到賞賜伊ê獨生子,hō͘凡若信--伊ê人,免沈淪,會得著永活。」請你想--伊,上帝ê大受氣已經臨到你ê代表,後--來決貫無臨到你ê身軀,只有ài你著tiàm已經燒ê所在,倚靠你ê代表就好,若是你m̄反悔改變,m̄信道理,m̄認替你受刑罰ê代表,就聽候審判ê日,你就親像聖經所講:「眾人ài bi̍htī山洞,到尾攏bōe jia khàm--你,hō͘坐tī寶座--ê bōe看--見。」Tùi án-ni看,你kiám m̄趁今仔日ê好機會,誠心感謝上帝有替你做成。信伊ê獨生子,來閃避後日ê刑罰。
Í-keng Tit--tio̍h, Iáu-kú Ǹg-bāng Sím-mi̍h? 已經得--著,Iáu-kú向望甚mi̍h?
Chi̍t ji̍t, góa tī hái-piⁿ kiâⁿ-kiâⁿ, khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê choh-sit lâng kap chi̍t ê thó-hî lâng saⁿ-kap kóng-ōe. Choh-sit lâng kā thó-hî--ê kóng, “Lí tit-tio̍h Siōng-tè sià-bián iáu-bē?” Thó-hî--ê kóng, “Iáu-bē,” Choh-sit lâng koh kóng, “Góa put-chí teh ǹg-bāng lí góa ê kè-sit lóng ōe tit-tio̍h Siōng-tè sià-bián.” Góa thiaⁿ-kìⁿ sim-lāi siūⁿ put-chí bô tú-hó, chiū kā in kóng, “Nn̄g ūi pêng-iú! Lín chûn sim khiam-pi góa put-chí pōe-ho̍k, chóng-sī ‘Ǹg-bāng’ N̄g jī, bōe bián-tit khah bô thò-tòng. Ki-tok kiám m̄-sī í-keng sí tī si̍p-jī kè, thòe sè-kan lâng sio̍k-chōe--mah?” Koh kóng, “Kìⁿ-nā sìn ê lâng í-keng tit-tio̍h kiù.” Só͘-í góa chhim-chhim ka-kī sìn chá-chá ū tit-tio̍h sià-bián, lī-khui chōe-ok, ji̍p Siōng-tè ê kok--lah. Kiám-chhái ū pêng-iú sàng góa chi̍t hāng mi̍h, í-keng sàng kàu ke-lāi, pa̍t ji̍t saⁿ tú, mn̄g ū tit--tio̍h á-bē? Ìn kóng, “Góa tú-tú teh ǹg-bāng lí sàng--góa.” Án-ni thong--mah? Lán lâng tī sè-kan, bōe-ōe tòa sin-khu chiūⁿ thian-tông, án-ni lâi kóng, “Góa put-chí ǹg-bāng,” iáu-kú khah ū ì-sù. Lín ê chōe-ok í-keng tī sìn, hoán-hóe kóe-pìⁿ ê sî, oân-choân sià-bián--lah, bián thèng-hāu lín “NG3-BAⁿG7.” (Í-sài-a 44:22) Nn̄g lâng thiaⁿ-liáu hoaⁿ-hí thìm[tìm]-thâu, sim-lāi put-chí pêng-an. 一日,我tī海邊行行,看見一個做穡人kap一個討魚人相kap講話。做穡人kā討魚--ê講:「你得著上帝赦免iáu-bē?」討魚--ê講:「Iáu-bē。」做穡人koh講:「我不止teh向望你我ê過失攏會得著上帝赦免。」我聽見心內想不止無tú好,就kā in 講:「兩位朋友!Lín存心謙卑我不止佩服,總是『向望』兩字,bōe免得較無妥當。基督kiám m̄是已經死tī十字架,替世間人贖罪--mah?」Koh講:「見若信ê人已經得著救。」所以我深深家己信早早有得著赦免,離開罪惡,入上帝ê國--lah。Kiám-chhái有朋友送我一項物,已經送到家內,別日相tú,問有得--著á-bē?應講:「我tú-tú teh向望你送--我。」Án-ni通--mah?咱人tī世間,bōe會tòa身軀上天堂,án-ni來講「我不止向望,」iáu-kú較有意思。Lín ê罪惡已經tī信、反悔改變ê時,完全赦免--lah,免聽候lín「向望」。(以賽亞44:22)兩人聽了歡喜thìm[tìm]頭,心內不止平安。
The-sî Un-tián. 推辭恩典
Ū chi̍t ê bōe thô͘-thòaⁿ ê hó-gia̍h lâng, chòe lâng put-chí ū siá-sì, nā chai ū sòng-hiong kan-khó͘ lâng, siông-siông àm-chīⁿ chín-chè. Chi̍t pái tang-thiⁿ sî, seh kāu hong thàu, thiⁿ-khì hui-siông kôaⁿ, chit ê hó-gia̍h lâng siūⁿ-tio̍h bó͘ ke chi̍t ê lāu lâng, bó͘ ke chi̍t ê kóaⁿ-hū, in só͘ khiā ê chhù lóng sī phòa-sàm, kàu chit sî-chūn, tek-khak chin kôaⁿ. Chiū kiò lô͘-po̍k thoa chhia sàng thô͘-thòaⁿ khì, chiong hiah ê só͘-chāi, ta̍k hāng hoan-hù siông-sè. Lô͘-po̍k chiàu só͘ hoan-hù khì kiâⁿ. Kàu, khòaⁿ-kìⁿ N̄g tè sòe keng chhù-á, lāi-bīn khang-khang. Chiū chhut siaⁿ kiò kóng, “Thô͘-thòaⁿ lâi--lah! Liâm-piⁿ chi̍t ê lāu-tōa lâng chhut--lâi. Lô͘-po̍k mn̄g, “Thô͘-thòaⁿ beh hē tá[tah]-lo̍h?” Sòa ēng chú-lâng ê ì-sù kā i kóng. Lāu lâng ìn kóng, “He káⁿ m̄ tio̍h; góa bô chit hō hó pêng-iú.” Lô͘-po̍k kóng, “Chiàu chú-lâng só͘ hoan-hù, mn̂g ê hng-hiùⁿ kap kì-hō, ta̍k hāng lóng tùi-tùi, tek-khak sī sàng lâi lí chia--ê.” Lāu-lâng kiông sî, koaiⁿ-mn̂g chòe i ji̍p--khì. Lô͘-po̍k put-tek-í koh chhia tò-tńg. Kè[Keh] ji̍t, koh niá chú-lâng ê bēng-lēng sàng kàu bó͘ ke, tī hè-toaⁿ ū chù bêng bó͘ lí, bó͘ hō. Kàu phah mn̂g, kóng lâi ê tāi-chì. Chi̍t lâng chhut--lâi, sî kóng, “Thiⁿ-ē thái ū chit hō hó sim lâng? Káⁿ m̄ tio̍h.” Bô beh siu. Lô͘-po̍k kóng, “Kôaⁿ-chhìn sî-chūn, thô͘-thòaⁿ chiàⁿ ha̍p ēng, sì-kòe sàng--lâng, bô lâng beh siu, he ia̍h chin kî-koài.” Nā chhia tò-tńg kiaⁿ-liáu hō͘ chú-lâng kòe-chek, chiū piàⁿ hē mn̂g-kháu chòe i khì. Thiaⁿ-kìⁿ lāi-bīn ê lâng chhut-siaⁿ kóng, “Chú-lâng nā chin-si̍t beh hō͘--góa, góa tio̍h siu, nā m̄ sī, chiah koh lâi put--tò-khì.” 有一個賣塗炭ê好額人,做人不止有捨sì ,若知有散hiong艱苦人,常常暗靜賑濟。一擺冬天時,雪厚風透,天氣非常寒,這個好額人想著某家一個老人,某家一個寡婦,in所企ê厝攏是破sàm,到這時陣,的確真寒。就叫奴僕拖車送塗炭去,將hiahê所在,逐項吩咐詳細。奴僕照所吩咐去行。到,看見兩tè細間厝仔,內面空空。就出聲叫講:「塗炭來--lah!Liâm-piⁿ一個老大人出--來。奴僕問:「塗炭beh下tá[tah]-lo̍h?」續用主人ê意思kā伊講。老人應講:「He káⁿ m̄著;我無這號好朋友。」奴僕講:「照主人所吩咐,門ê方向kap記號,逐項攏對對,的確是送來你chia--ê。」老人強辭,關門做伊入--去。奴僕不得已koh chhia倒轉。隔[keh]日,koh領主人ê命令送到某家,tī貨單有註明某裏、某號。到撲門,講來ê代誌。一人出--來,辭講:「天下thái有這號好心人?Káⁿm̄著。」無beh收。奴僕講:「寒凊時陣,塗炭正合用,四界送--人,無人beh 收,he亦真奇怪。」若chhia倒轉驚了hō͘主人kòe責,就拚下門口做伊去。聽見內面ê人出聲講:「主人若真實behhō͘--我,我著收,若m̄是,才koh來put--倒-去。」
Lô͘-po̍k tò--khì, koh sàng khì chi̍t só͘-chāi, tú-á chi̍t ê hū-jîn-lâng chhut--lâi, lô͘-po̍k chiàu chêng án-ni kóng, ia̍h the̍h hè-toaⁿ só͘ siá mn̂g-pâi ê hō hō͘ i khòaⁿ. Hū-jîn-lâng kóng, “Tōa kôaⁿ tòng bōe tiâu, ū chit hō hó-sim lâng, tek-khak sī hō͘ Thiⁿ-pē ê Sîn só͘ kám-tōng, nā bô, siáⁿ lâng ōe chai góa thô͘-thòaⁿ ēng liáu, bô chîⁿ thang koh bóe.” Chiū chhiáⁿ lô͘-po̍k tò-khì thòe kā chú-lâng seh siā, piàⁿ thô͘-thòaⁿ tī piah-kak. Lô͘-po̍k hoaⁿ-hí kóng, “Tio̍h án-ni chiah tio̍h, m̄ nā bô ko͘-hū lâng ê hó-ì, ia̍h bián hō͘ góa hùi-khì. Khó-sioh tāi-seng N̄g ê, gōng-gōng m̄ bat sū, tì-sek khah m̄ ta̍t chit ê hū-jîn-lâng.” Hoaⁿ hoaⁿ hí-hí, chhia thoa--tò-khì. 奴僕倒--去,koh送去一所在,tú-tú仔一個婦人人出--來,奴僕照前án-ni講,亦提貨單所寫門牌ê號hō͘伊看。婦人人講:「大寒擋bōe-tiâu,有這號好心人,的確是hō͘天父ê神所感動,若無,啥人會知我塗炭用了,無錢thang koh買。」就請奴僕倒去替kā主人說謝,拚塗炭tī壁角。奴僕歡喜講:「著án-ni 才著,m̄若無辜負人ê好意,亦免hō͘我費氣。可惜代先兩個,憨憨m̄ bat事,智識較m̄值這個婦人人。」歡歡喜喜,車拖--倒-去。
Sèng-keng kóng, “Siōng-tè ê un, bô khai-hùi lâi tit--tio̍h.” Koh kóng, “Siōng-tè ê un chiū-sī éng-oa̍h.” Koh kóng, “Siōng-tè lîn-bín thiàⁿ sè-kan lâng, sīm-chì siúⁿ-sù to̍k-siⁿ Kiáⁿ, hō͘ kìⁿ-nā sìn ê lâng, bián-tit bia̍t-bô, hoán-tńg ū éng-oa̍h.” Khó-sioh sè-kan kam-sim hoaⁿ-hí siū I ê un ê lâng chin chió, kiám-chhái kiông-kiông sî m̄ siu, kiám-chhái khó͘-khǹg ê lâng kóng kàu âu-ta chhùi khoah, put-tek-í chiah siu. Iâ-so͘ kóng, “Iân-sia̍h piān--lah, lín tio̍h lâi.” (Lō͘-ka 17:14. Khé-sī-lio̍k 22:17). “Kam-goān ê lâng lóng thang lâi niá oa̍h chúi.” Téng-bīn só͘ kóng chit hō ōe, Sèng-keng ū chōe-chōe só͘-chāi kóng-khí, ì-sù ke̍k-kî kán-tan, khoài-khoài bêng-pe̍k, tio̍h koh hō͘ thoân-tō ê lâng, kóng koh kóng, jiân-āu chiah chai Siōng-tè ê jîn-chû, chhin-chhiūⁿ hit ê kóaⁿ-hū hiân-hōe liáu-chia̍t, bián-tit hùi-khì--ê, si̍t-chāi chin chió. Chóng-sī ū sî hut-jiân thiaⁿ-kìⁿ bô phài-phē[phe] ê hoaⁿ-hí, chū-jiân m̄ káⁿ liâm-piⁿ sìn, m̄ kú hng-hiùⁿ kì-hō kóng kàu hiah tùi, koh chín-chè ia̍h sī pêng-siông ê sū, siūⁿ kàu ka-kī ke chhiah, siū chín-chè, ia̍h sī ha̍p. Siat-sú bô ngī-sim kò͘-chip, ia̍h bô sím-mi̍h thang giâu-gî. Lán lâng tō-tek ū khiàm-kheh, teh ǹg-bāng Ki-tok ê tō-lí, Siōng-tè ê un, pí kôaⁿ ê lâng ǹg-bāng thô͘-thòaⁿ khah pek-chhiat. “Kiû chiū tit--tio̍h, phah mn̂g chiū khui,” che sī Iâ-so͘ chhin-sin kóng ê ōe, cháiⁿ-iūⁿ sè-kan lâng iáu-kú giâu-gî bô beh sêng-siū. 聖經講:「上帝ê恩,無開費來得--著。」Koh講:「上帝ê恩就是永活。」Koh講:「上帝憐憫疼世間人,甚至賞賜獨生子,hō͘見若信ê人,免tit滅無,反轉有永活。」可惜世間甘心歡喜受伊ê恩ê人真少,kiám-chhái強強 辭m̄收,kiám-chhái苦勸ê人講到喉礁嘴渴,不得已才收。耶穌講:「筵席便--lah,lín著來。」(路加17:14、啟示錄22:17)。「甘願ê人攏thang來領活水。」頂面所講這號話,聖經有濟濟所在講起,意思極其簡單,快快明白,著koh hō͘傳道ê人,講 koh講,然後才知上帝ê仁慈,親像hit個寡婦賢慧瞭捷,免tit費氣--ê,實在真少。總是有時忽然聽見無phài-phē[phe] ê歡喜,自然m̄ káⁿ liâm-piⁿ信,m̄ kú方向記號講到hiah對,koh賑濟亦是平常ê事,想到家己家赤,受賑濟,亦是合。設使無硬心固執,亦無甚mi̍h thang giâu疑。咱人道德有欠缺,teh向望基督ê道理、上帝ê恩,比寒ê人向望塗炭較迫切。「求就得--著,撲門就開,」che是耶穌親身講ê話,怎樣世間人iáu-kú giâu疑無beh承受。
Pó-hō͘ 保護
Chá ji̍t Lâm Bí-chiu ū sió kok, sio̍k Se-pan-gâ koán ê sî, tōe-hng bô an-chēng, koaⁿ-hú sì-kòe lia̍h chok-loān ê thâu, chi̍t ê Eng-kok lâng ia̍h siū lia̍h, iáu bē kè tn̂g chiū tēng i ê chōe. Chit ê Eng-kok lâng bat ji̍p Bí-kok che̍k, só͘-í Bí-kok léng-sū-koaⁿ thiaⁿ--kìⁿ, siūⁿ tio̍h khì kā i pàng, só͘ chòe lóng bô chhái kang. Bô lōa kú Eng-kok léng-sū-koaⁿ chai ia̍h tio̍h-kip, khì chhē tōe-hng-koaⁿ kóng, “Peh-sìⁿ hoān-hoat, bē kè tn̂g, cháiⁿ-iūⁿ tēng i sí chōe? Nā án-ni chòe, pè-kok chèng-hú tek-khak kap lí kau-sia̍p.” Tōe-hng-koaⁿ bōe bêng kau-sia̍p ê tōa koan-hē, pàng chòe bô iàu-kín. Kàu bó͘ ji̍t beh chhōa hoān-lâng khì phah chhèng, koaⁿ tòa tūi khan hoān-lâng kàu siâⁿ-piⁿ, khàu i ê kha-chhiú, hō͘ i the siâⁿ-chhiûⁿ, tùi-bīn khiā chi̍t ê kia̍h chhèng ê peng, teh thèng-hāu koaⁿ-tiúⁿ chhut “Khui chhèng” ê hō-lēng. Hut-jiân Eng Bí N̄g kok ê léng-sū-koaⁿ kóaⁿ kàu, chi̍t ê kia̍h chi̍t ki kok-kî, jia hoān-lâng ê sin-khu, tōa siaⁿ kā kia̍h chhèng ê peng kóng, “Lí káⁿ khui chhèng, bú-bān goán ê kok-kî--mah?” Kia̍h chhèng ê peng thiaⁿ-kìⁿ chit hō ōe, chhèng m̄ káⁿ khui, tōe-hng-koaⁿ put-tek-í kiò kia̍h chhèng ê peng khì, chiong hoān-lâng sàng kau léng-sū-koaⁿ, chiàu in pún-kok ê hoat-lu̍t pān-lí. 早日南美洲有小國,屬西班牙管ê時,地方無安靜,官府四界掠作亂ê頭,一個英國人亦受掠,iáu bē過堂就定伊ê罪。這個英國人bat入美國籍,所以美國領事官聽--見,想著去kā伊放,所做攏無采工。無偌久英國領事官知亦著急,去chhē地方官講:「百姓犯法,bē過堂,怎樣定伊死罪?若án-ni做,敝國政府的確kap你交涉。」地方官bōe明交涉ê大關係,放做無要緊。到某日beh chhōa犯人去撲銃,官帶隊牽犯人到城邊,扣伊ê腳手,hō͘伊the城牆,對面企一個kia̍h銃ê兵,teh聽候官長出「開銃」ê號令。忽然英、美兩國ê領事官趕到,一個kia̍h一支國旗,jia犯人ê身軀,大聲kā kia̍h銃ê兵講:「你káⁿ開銃,侮慢阮ê國旗--mah?」Kia̍h銃ê兵聽見這號話,銃m̄-káⁿ開,地方官不得已叫kia̍h銃ê兵去,將犯人送交領事官,照in本國ê法律辦理。
Lán tek-chōe Thiⁿ-pē, pún tio̍h siū sí ê hêng-hoa̍t, kai-chài Ki-tok Iâ-so͘ pàng-sak pún-sin sio̍k lán ê chōe, chhin-chhiūⁿ N̄g ê léng-sū-koaⁿ ê kok-kî pó-hō͘ hoān-lâng chi̍t-iūⁿ. Sèng-keng kóng, “Hoān-nā tī Ki-tok un-tián ê lāi-bīn bô koh tēng chōe.” Só͘-í lán tio̍h sêng-sim hoán-hóe kóe-pìⁿ, chhut-la̍t kiâⁿ Siōng-tè ê chí-ì, nā án-ni, tek-khak óa-khò pó-hō͘ lâi tit-tio̍h kiù. 咱得罪天父,本著受死ê刑罰,佳哉基督耶穌放sak本身贖咱ê罪,親像兩個領事官ê國旗保護犯人一樣。聖經講:「凡若tī基督恩典ê內面無koh定罪。」所以咱著誠心反悔改變,出力行上帝ê旨意,若án-ni,的確倚靠保護來得著救。
Nn̄g Khoán Tōe-ūi 兩款地位
Tng Ná-a ê sî, tōa chúi bia̍t sè-kan, hit sî lâng só͘ tiàm ê tōe-ūi chí ū N̄g khoán. (1) Chûn-lāi tit-tio̍h kiù ê lâng. (2) Chûn-gōa hō͘ chúi im-sí ê lâng. Í-gōa bô só͘-chāi thang hō͘ hit sî ê lâng tiàm. Iâ-so͘ siat phì-jū kóng, thó hî ê lâng pha-tio̍h hî, “Kéng hó--ê hē lo̍h khah-á, pháiⁿ--ê hiat-ka̍k khì.” Koh kóng, “Cha̍p ê chāi-sek-lú ngiâ-chi̍h sin kiáⁿ-sài, chi̍t pòaⁿ gōng--ê, chi̍t pòaⁿ gâu--ê. Gâu--ê hō͘ chú-lâng chiap-la̍p ji̍p chhù, gōng--ê kū-choa̍t tī gōa-bīn bōe tit ji̍p.” Tāi-khài chhin-chhiūⁿ chit hō ê ì-sù. Sèng-keng put-chí chōe só͘-chāi ū kóng-khì, lóng-chóng sī phì-jū sè-kan lâng só͘ tiàm ê tōe-ūi chí ū N̄g khoán. (1) Thian-tông. (2) Tē-ge̍k. Í-gōa bô tē saⁿ khoán ê tōe-ūi thang tiàm. 當挪亞ê時,大水滅世間,hit時人所tiàm ê地位只有兩款。(1)船內得著救ê人。(2)船外hō͘水淹死ê人。以外無所在thang hō͘ hit 時ê人tiàm。耶穌設譬喻講,討魚ê人拋著魚:「揀好--ê下落巧仔 ,歹--ê hiat-ka̍k去。」Koh講:「十個在室女迎接新子婿,一半憨--ê,一半gâu--ê。Gâu--eh53主人接納入厝,憨--ê拒絕tī外面bōe tit入。」大概親像這號ê意思。聖經不止濟所在有講起,攏總是譬喻世間人所tiàm ê 地位只有兩款。(1)天堂(2)地獄,以外無第三款ê地位thang tiàm。
1. Thian-tông. (Khé-sī-lio̍k 7:13-16[15].) Hiah ê chhēng pe̍h-saⁿ--ê, chiū-sī tùi keng-kè tōa hoān-lān, bat ēng Iûⁿ-ko ê hui̍h sóe i ê lâ-sâm, só͘-í tit-tio̍h tiàm tī Siōng-tè ê bīn-chêng. 1、天堂:(啟示錄7:13-16[15])Hiah ê穿白衫--ê,就是tùi經過大患難,bat用羊羔ê血洗伊ê lâ-sâm,所以得著tiàm tī上帝ê面前。
2. Tē-ge̍k. (Khé-sī-lio̍k 6:15,16.) Sè-kan chiah ê ông, koaⁿ-oân, hó-gia̍h ê lâng, ióng-béng ê lâng, chú-lâng, lô͘-po̍k, lóng-chóng bi̍h tī soaⁿ-khang--n̍i̍h, tōa siaⁿ kiò kóng, “Soaⁿ ah! Tio̍h pang-lo̍h-lâi khàm--góa, hō͘ góa bi̍h tī lāi-bīn, thang siám-pī Siōng-tè ê tōa siū-khì.” 2、地獄:(啟示錄6:15、16)世間chiahê王、官員、好額ê人、勇猛ê人、主人、奴僕,攏總bi̍h tī山空--n̍i̍h,大聲叫講:「山ah!著崩落來khàm--我,hō͘我bi̍h tī內面,thang閃避上帝ê大受氣。」
Kang Chîⁿ Kap Siúⁿ-sù ê Hun-pia̍t 工錢Kap賞賜ê分別
Kang-chîⁿ sī chòe kang lâng eng-kai tit-tio̍h ê hūn-gia̍h. Siúⁿ-sù sī chú-lâng tī hūn-gia̍h í-gōa te̍k-pia̍t siúⁿ-sù--ê. Sè-kan lâng bô chi̍t ê bô kè-sit, só͘-í Sèng-keng kóng, “Chōe-ok ê kang-chîⁿ sī sí-bô.” Chóng-sī Siōng-tè ê un-sù sī éng-oa̍h, lâng nā hoán-hóe kóe-pìⁿ, chhim-sìn Iâ-so͘ chiū ōe tit-tio̍h Siōng-tè ê un-sù. In-ūi chōe-ok ê kang-chîⁿ Iâ-so͘ pún-sin í-keng thòe lán hêng, lâu hui̍h, pàng-sak sin-khu thòe chōe-jîn sí, chit ê sī tē it kùi-khì ê kang-chîⁿ. 工錢是做工人應該得著ê份額。賞賜是主人tī份額以外特別賞賜--ê。世間人無一個無過失,所以聖經講:「罪惡ê工錢是死無。」總是上帝ê恩賜是永活,人若反悔改變,深信耶穌就會得著上帝ê恩賜。因為罪惡ê工錢耶穌本身已經替咱還,流血、放sak身軀替罪人死,這個是第一貴氣ê工錢。
Ū Miâ Bô Si̍t ê Gûi-hiám 有名無實ê危險
Bat ū lâng khí-thâu him-bō͘ tō-lí, bô lōa kú niá sóe-lé ji̍p kàu-hōe, sòa tam-tng chip-sū, tiúⁿ-ló í-ki̍p thoân-tō ê chit, ēng Sèng-keng ê tō-lí mn̄g--i, i chin gâu ìn, ū sî tú-tio̍h oh ê tôe-ba̍k, i ia̍h piān-lūn put-chí thàu-thiat bêng-pe̍k, gōa-iông hō͘ lâng khòaⁿ chin thang chun-tiōng, siong-se̍k ê lâng o-ló i chòe kàu-hōe ê thiāu-chio̍h. Bat有人起頭欣慕道理,無偌久領洗禮入教會,續擔當執事、長老以及傳道ê職,用聖經ê道理問--伊,伊真gâu應,有時tú著難ê題目,伊亦辯論不止透徹明白,外容hō͘人看真thang尊重,相熟ê人o-ló伊做教會ê柱石。
Án-ni chiàu gōa-māu khòaⁿ sī ke̍k kî tùi-tiōng tō-lí, ūi-tio̍h kàu-hōe jia̍t-sim chhut-la̍t, chóng-sī sòe-jī kā i chhâ-khó, i ê sim oân-choân bô ha̍p Ki-tok saⁿ-liân. Ki-tok kóng, “Kiò góa chòe Chú--ê, bô tek-khak ta̍k ê ji̍p Thian-kok, to̍k-to̍k chun-thàn Thiⁿ-pē ê chí-ì ê lâng ōe ji̍p.“ “Tng sím-phòaⁿ ê sî, tek-khak ū lâng kóng, góa kiám m̄ sī hōng Kiù Chú ê miâ thoân-tō kóaⁿ-kúi, kiâⁿ ta̍k hāng kî-koài ê tāi-chì kap sîn-jiah--mah? Chú siáⁿ-sū m̄-jīn góa?” Góa tek-khak ìn kóng, “Lín lóng sī chòe pháiⁿ ê lâng, tio̍h kín-kín khì, góa m̄ bat lín.” Taⁿ Kàu-hōe lāi ū lâng, chhùi chheng-ho͘ Kiù Chú, sim-lāi bô kap Kiù Chú saⁿ-liân, só͘ kóng só͘ kiâⁿ bô kap sèng-tō saⁿ-ha̍p, chit hō lâng thái-thó ū thang ǹg-bāng ji̍p Thian-kok, bián-tit tē-ge̍k ê hêng-hoa̍t. Si̍t-chāi chin gûi-hiám. Án-ni照外貌看是極其tùi重道理,為著教會熱心出力,總是細膩kā伊查考,伊ê心完全無合基督相連。基督講:「叫我做主--ê,無的確逐個入天國,獨獨尊趁天父ê旨意ê人會入。」「當審判ê時,的確有人講,我 kiám m̄是奉救主ê名傳道趕鬼,行逐項奇怪ê代誌kap神蹟--mah?主啥事m̄認我?」我的確應講:「Lín攏是做歹ê人,著緊緊去,我m̄ bat lín。」今教會內有人,嘴稱呼救主,心內無kap救主相連,所講所行無kap聖道相合,這號人thái-thó有thang向望入天國,免tit地獄ê刑罰。實在真危險。
Thiⁿ-ē Kan ū Chit Hō Pān-gî Sū--Mah? 天下間有這號便宜事--Mah?
Chi̍t ê bo̍k-su khiā-khí óa-kūn thô͘-thòaⁿ khòng. Ta̍k pái kàu chia̍h ji̍t-tàu ê sî, i chiū ji̍p khòng-lāi thoân Hok-im hō͘ chòe kang lâng thiaⁿ. Ji̍p khòng ê khang khoán-sit chhin-chhiūⁿ chíⁿ, tùi téng-bīn kàu khòng-tóe, ū pah gōa tn̄g chhim. Chú-lâng ū pī-pān ki-khì, ōe chiūⁿ ōe lo̍h, thang chhiūⁿ thô͘-thòaⁿ chhut khòng, bián ēng lâng ê la̍t, put-chí lī-piān. Khòng-lāi só͘-chāi put-chí khui-khoah, ōe iông-ún káng chheng lâng tī lāi-bīn óng-lâi chòe-kang. 一個牧師企起倚近塗炭礦。逐擺到食日晝ê時,伊就入礦內傳福音hō͘做工人聽。入礦ê空款式親像井,tùi頂面到礦底,有百外丈深。主人有備辦機器,會上會落,thang上塗炭出礦,免用人ê力,不止利便。礦內所在不止開闊,會容允講千人tī內面往來做工。
Chi̍t ji̍t bo̍k-su lo̍h khòng-lāi, lóng-chóng ê chòe kang lâng tú teh chia̍h ji̍t-tàu, chiū sēng ki-hōe kóng tō-lí, kóng, “Sè-kan lâng ta̍k ê ū tek chōe thiⁿ, kai-chài óa-khò Ki-tok thòe lâng sí sio̍k chōe, chiah ū thang lâu kàu kin-á-ji̍t bián sí, lán lâng nā khéng hoán-hóe kóe-pìⁿ, chiū khoài-khoài thang thoat-lī tē-ge̍k, lâi chiūⁿ kàu Thian-kok.” 一日牧師落礦內,攏總ê做工人tú teh食日晝,就乘機會講道理,講:「世間人逐個有得罪天,佳哉倚靠基督替人死贖罪,才有thang留到今仔日免死,咱人若肯反悔改變,就快快thang脫離地獄,來上到天國。」
Bô lōa kú, chòe kang lâng chia̍h pá, ū chi̍t ê thâu-ba̍k kā bo̍k-su kóng: “Lí kóng lâng nā khéng hoán-hóe kóe-pìⁿ, chiū khoài-khoài thang chiūⁿ kàu Thian-kok. He kàu[kah] hiah khoài kóng, kiám thiⁿ-ē kan ū chit hō pān-gî sū--mah?” Nn̄g lâng ná kiâⁿ ná kóng, chha-put-to kàu chhut khòng ê só͘-chāi, bo̍k-su kia̍h-thâu khòaⁿ, tùi khòng-tóe kàu téng-bīn, si̍t-chāi put chí koâiⁿ, chiū mn̄g thâu-ba̍k kóng, “Tùi chia kàu tōe-bīn lōa koâiⁿ?” Ìn kóng, “Chi̍t-pah poeh-cha̍p tn̄g.” Bo̍k-su kóng, “Khòng-lāi ta̍k bīn ê piah lóng bô kiā--á, thái-thó ōe khí--khì?” Ìn kóng, “Bo̍k-su ah, lí kiám bô khòaⁿ-kìⁿ tōe-bīn ê ki-khì, ū tiàu chi̍t ê chiūⁿ-lo̍h ê khì-kū tī-teh--mah? Lâng beh khí, á-sī beh lo̍h, nā ji̍p chit ê khì-kū, bô chi̍t ba̍k-ni̍h kú liâm-piⁿ kàu tè.” Bo̍k-su ké-ì kóng, “He kàu hiah iông-īⁿ, pîⁿ-tōe to tio̍h kiâⁿ kú-kú, hô-hòng chit ê beh khí--khì tio̍h ēng chhiūⁿ--ê, lí chiah kóng bián chi̍t ba̍k-ni̍h kú chiū kàu tè, kiám thiⁿ-ē kan ū chit hō pān-gî sū--mah?” Thâu-ba̍k kóng, “Bô, thâu-ke hùi lōa chōe khó͘-sim, khai lōa chōe chîⁿ-gûn, pī-pān chit ê khì-kū, chiah ū kin-á-ji̍t ê lī-piān. Bo̍k-su, lí khòaⁿ khì-kū chi̍t chiūⁿ chi̍t lo̍h, put-kò tiap á kú nā-tiāⁿ--ho͘N7. Che lóng sī thâu-ke keng-êng kúi-nā cha̍p nî, só͘ khai-siau m̄ sī sió-khóa, lí kiám bô khòaⁿ--kìⁿ?” Bo̍k-su ìn kóng, “Tio̍h lah, lâng chiūⁿ kàu Thian-kok ia̍h m̄ sī khoài ê sū, sī tùi Thiⁿ pē tī káng-chheng pah nî chêng, tiau-tî chhe I to̍k-siⁿ ê Sèng Kiáⁿ, lîm-kàu sè-kan, thòe lí góa sio̍k chōe, só͘ khai-siau kap chit ê saⁿ pí, m̄ nā ek, bān, tiāu ê pē-sò͘, lán ia̍h lóng m̄ chai hiah pān-gî.” 無偌久,做工人食飽,有一個頭目kā牧師講:「你講人若肯反悔改變,就快快thang上到天國。He kàu[kah] hiah快講,kiám天下間有這號便宜事--mah?」兩人那行那講,差不多到出礦ê所在,牧師kia̍h頭看,tùi礦底到頂面,實在不止懸,就問頭目講:「Tùi chia到地面偌懸?」應講:「一百八十丈。」牧師講:「礦內逐面ê壁攏無khiā仔 ,thái-thó會起--去?」應講:「牧師ah,你kiám無看見地面ê機器,有吊一個上落ê器具tī-teh--mah?人beh起,抑是beh落,若入這個器具,無一目ni̍h久liâm-piⁿ到tè。」牧師假意講:「He kàu hiah容易,平地就著行久久,何況這個beh起--去著用上--ê,你才講免一目ni̍h久就到tè,kiám天下間有這號便宜事--mah?」頭目講:「無,頭家費偌濟苦心,開偌濟錢銀,備辦這個器具,才有今仔日ê利便。牧師,你看器具一上一落,不過tiap仔久nā-tiāⁿ--ho͘N7。Che攏是頭家經營幾若十年,所開銷m̄是小可,你kiám無看--見?」牧師應講:「著lah,人上到天國亦m̄是快ê事,是tùi天父tī講千百年前,刁持差伊獨生ê聖子,臨到世間,替你我贖罪,所開銷kap這個相比,m̄若億、萬、兆ê倍數,咱亦攏m̄知hiah便宜。」
Chèng chòe kang lâng thiaⁿ-kìⁿ bo̍k-su só͘ kóng--ê, lóng siū kám-tōng, chòe chi̍t ji̍t kui Chú--ê kúi-nā chheng lâng, thâu-ba̍k koh khah jia̍t-sim. 眾做工人聽見牧師所講--ê,攏受感動,做一日歸主--ê幾若千人,頭目koh較熱心。
Chiu-ûi Sī Hó Chúi, Gōng Lâng Chhùi Ta Sí. 周圍是好水,憨人嘴礁--死
Lâm Bí-chiu ê pak-bīn, ū chi̍t tiâu tōa kang miâ A-má-sùn, chúi put chheng ōe lim--tit. Kang-kháu ǹg lâm ji̍p tōa sai-iûⁿ, sì bīn bô soaⁿ bô sū, chúi chhin-chhiūⁿ kap thiⁿ saⁿ-chiap. 南美洲ê北面,有一條大江名阿馬遜,水不清會lim--tit。江口向南入大西洋,四面無山無嶼,水親像kap天相接。
Chá-ji̍t ū chi̍t chiah chûn tùi Au-chiu lâi, hoān-tio̍h hong-thai, chûn sái bōe chìn thang ji̍p kang-lāi. Iân-chhiân kú-kú, chûn-lāi só͘ chek-chū ê chiáⁿ chúi, lóng liáu. Hit sî tú-tú sī joa̍h-thiⁿ, chûn lāi ê lâng-kheh chin chhùi-ta, siūⁿ-ài chhiūⁿ hái-chúi khí-lâi lim, ū ê chó͘-tòng kóng, “Hái-chúi kiâm, lim liáu ōe ná chhùi-ta, sui-jiân lim ê sî chhin-chhiūⁿ lî-á ōe tâm âu, bô lōa kú sin-khu koh khah joa̍h, chhùi koh khah ta, lō͘-bé tek-khak hūn-khì lâi sí.” Lâng-kheh chiū m̄ káⁿ chòe. Koh tiap-á kú, chhùi-ta tòng-bōe-tiâu, sin-khu hui-siông kan-khó͘, chha-put-to beh sí. Gûi-kip ê tiong-kan hut-jiân khòaⁿ-kìⁿ chi̍t chiah phâng-chûn tùi hn̄g-hn̄g lâi, tāi-ke hoaⁿ-hí kiù chhiⁿ kàu--lah. Chiū seng kî kiû kiù, kî só͘ chhut ê kì-hō sī “Bô chúi,” “Khoah--sí,” “Kiû chān” chí la̍k jī. Lâi ê chûn khòaⁿ--kìⁿ ia̍h seng-kî chhut kì-hō ìn, “Chûn gōa,” “Chúi chiáⁿ,” “Thang lim.” Chèng lâng khòaⁿ-kìⁿ liáu put-chí gông-ngia̍h, in-ūi chûn í-keng kàu A-má-sùn kang-kháu, sui-jiân sì-bīn bô soaⁿ bô sū, si̍t-chāi chûn sái ji̍p chiáⁿ-chúi ê kài lāi iā m̄ chai. Chiū ta̍k ê ka-kī chek-pī kóng, “Kiù chhiⁿ tī ba̍k-chêng, lán lâi chhùi-ta--sí, kiám bô chin gōng.” 早日有一隻船tùi歐洲來,犯著風颱,船sái bōe進thang入江內。延chhiân久久,船內所積聚ê chiáⁿ水,攏了。Hit時tú-tú是熱天,船內ê人客真嘴礁,想ài上海水起來lim,有ê阻擋講:「海水鹹,lim了會那嘴礁,雖然lim ê時親像lî仔 會tâm喉,無偌久身軀koh較熱,嘴koh較礁,路尾的確hūn去來死。」人客就m̄-káⁿ做。Koh tiap仔久,嘴礁擋bōe-tiâu,身軀非常艱苦,差不多beh死。危急ê中間忽然看見一隻帆船tùi遠遠來,大家歡喜救星到--lah。就升旗求救,旗所出ê記號是「無水」、「渴--死」、「求贊 」這六字。來ê船看--見亦升旗出記號應,「船外」、「水chiáⁿ」、「Thang lim」。眾人看見了不止gông-ngia̍h,因為船已經到阿馬遜江口,雖然四面無山無嶼,實在船駛入chiáⁿ水ê界內也m̄知。就逐個家己責備講:「救星tī目前,咱來嘴礁--死,kiám無真憨。」
Siōng-tè ê un-tián chû-pi móa-móa, sè-kan lâng tiàm tī hit tiong-kan, bô chi̍t lâng ōe chai, hoán-tńg chhē pa̍t ê chín-kiù ê hoat-tō͘, tú-tú chhin-chhiūⁿ chûn--n̍i̍h chhùi-ta ê lâng chi̍t iūⁿ. Taⁿ ài khó͘-khǹg tāi-ke, lán ê sì-bīn lóng sī Chú ê un-tián, nā khéng hoaⁿ-hí sêng-siū chiū thang tit--tio̍h. Sèng-keng kóng, “Kìⁿ-nā kî-tó Chú ê miâ--ê, tek-khak tit-tio̍h kiù.” 上帝ê恩典慈悲滿滿,世間人tiàm tī hit中間,無一人會知,反轉chhē別ê拯救ê法度,tú-tú親像船--n̍i̍h嘴礁ê人一樣。今ài苦勸大家,咱ê四面攏是主ê恩典,若肯歡喜承受就thang得--著。聖經講:「見若祈禱主ê名--ê,的確得著救。」
Góa To̍k-it ê Kiù Chú. 我獨一ê救主
Góa ǹg-bāng chōe sià-bián lâi tit-tio̍h kiù, chí-ū sìn Ki-tok chòe góa to̍k-it ê Kiù Chú nā-tiāⁿ. 我向望罪赦免來得著救,只有信基督做我獨一ê救主nā-tiāⁿ。
To̍k-it Kiù Chú ê ì-sù, chiū-sī góa sìn á-bô, kap pa̍t lâng bô kan-sia̍p. Kui-óa Ki-tok Iâ-so͘, chiū bān-tāi ê hok-khì, to̍k-to̍k góa hióng-siū, nā bô, chiū éng-oán ê kan-khó͘, ia̍h sī góa ka-kī tam-tng. Só͘-í Tāi-pi̍t ê si (Si-phian 23 phiⁿ) kóng, “Chú sī góa ê bo̍k-chiá.” Chiū-sī chit hō ì-sù. Chóng lâi kóng, Ki-tok chhut-sì ūi-tio̍h kà-sī--góa, sī ūi-tio̍h chín-kiù--góa, só͘-í góa kui-óa sìn-thàn ê sim, tio̍h tùi góa ka-kī ê sim-lāi chhut, m̄ sī pa̍t lâng só͘ ōe thang kā góa thòe. 獨一救主ê意思,就是我信抑無,kap別人無干涉。歸倚基督耶穌,就萬代ê福氣,獨獨我享受,若無,就永遠ê艱苦,亦是我家己擔當。所所以大衛ê詩(詩篇23篇)講:「主是我ê牧者。」就是這號意思。總來講,基督出世為著教示--我,是為著拯救--我,所以我歸倚信趁ê心,著tùi我家己ê心內出,m̄是別人所會thangkā我替。
Hé-chhia Saⁿ-liân ê Kau. 火車相連ê鉤
Hé-chhia teh kiâⁿ, saⁿ-khan saⁿ-thoa pòaⁿ lí gōa tn̂g, ū ê kúi cha̍p tiuⁿ, pôaⁿ niá chhng soaⁿ, lóng put-chí ún-tàng. In-ūi tī ta̍k tiuⁿ chhia ê chêng-āu ū kau-á thang saⁿ-kau. Kau-á m̄ sī súi, bô chhin-chhiūⁿ thâu jī téng chhia-lāi khì-kū hiah hó khòaⁿ, mi̍h-kiāⁿ hiah chiâu-pī, iáu-kú tī beh khui chhia ê tāi-seng, koán chhia--ê, tio̍h kàu ta̍k tiuⁿ sòe-jī sûn-sī ta̍k ê kau-á ū hó-sè saⁿ-kau á-bô, siat-sú bô saⁿ-kau saⁿ-liân, tek-khak bōe thang thoa kàu só͘ ài kàu ê só͘-chāi. 火車teh行,相牽相拖半哩外長,有ê幾十張,盤嶺穿山,攏不止穩當。因為tī逐張車ê前後有鉤仔thang相鉤。鉤仔m̄是súi,無親像頭二等車內器具hiah好看,物件hiah齊備,iáu-kú tī beh開車ê代先,管車--ê,著到逐張細膩巡視逐個鉤仔有好勢相鉤抑無,設使無相鉤相連,的確bōe thang拖到所ài到ê所在。
Kiám-chhái ū lâng kín-sīn i ê kiâⁿ chòe, chún-chat ka-kī ê su-io̍k, án-ni thang kóng bô bak-tio̍h sè-kan só͘ ū ê pháiⁿ. Kiám-chhái chit hō lâng ia̍h ū niá sóe-lé thàn tō-lí, khak-siú Kàu-hōe ê kui-kú lé-gî, só͘ kóng só͘ kiâⁿ, bô chi̍t tiám-á thang hiâm, án-ni chiàu khòaⁿ, thang kóng i sī chi̍t ê hó lâng, m̄ kú bōe tit thang phah-sǹg óa-khò chiah ê chiū chiūⁿ Thian-kok kap Siōng-tè chòe tui. In-ūi Iâ-so͘ Ki-tok phì-jū chhin-chhiūⁿ chhia-thâu, lóng-chóng ê sìn-tô͘ chhin-chhiūⁿ chhia, sìn-tô͘ ê phín-hēng sui-jiân toan-chiàⁿ, siat-sú sim bô kap Kiù Chú saⁿ-liân, ia̍h bōe thang kàu hok-khì khoài-lo̍k ê só͘-chāi. Só͘-í Iâ-so͘ kóng, “Góa sī phû-tô-chhiū, lín lóng sī ki-oāiⁿ, ki siⁿ tī chhiū-sin chiū ōe ām, lī-khui ōe ta.” Tú-tú sī chit hō ì-sù. Kiám-chhái有人謹慎伊ê行做,準節家己ê私慾,án-ni thang講無bak著世間所有ê歹。Kiám-chhái這號人亦有領洗禮趁道理,確守教會ê規矩禮儀,所講所行,無一點仔thang嫌,án-ni照看,thang講伊是一個好人,m̄ kú bōe tit thang撲算倚靠chiah ê就上天國kap上帝做堆。因為耶穌基督譬喻親像車頭,攏總ê信徒親像車,信徒ê品行雖然端正,設使心無kap救主相連,亦bōe thang到福氣快樂ê所在。所以耶穌講:「我是葡萄樹,lín攏是枝oāiⁿ,枝生tī樹身就會ām,離開會礁。」Tú-tú是這號意思。
Koh lūn sìn ê sim sī chòe lán lâng kap Kiù Chú saⁿ-liân ê kau, Ki-tok kóng, “Thiaⁿ-kìⁿ góa só͘ thoân ê tō-lí, koh sìn chhe góa lâi ê Thiⁿ Pē-ê, hit lâng tek-khak tit-tio̍h kiù.” Só͘-í ū tōa sìn sim kap Kiù Chú saⁿ-liân, chiū kiâⁿ thiⁿ-lō͘ tek-khak chin kín, pí hé-chhia teh kiâⁿ koh khah kín. Nā bô liân tī Kiù Chú, sui-jiân kín-sīn kiâⁿ chòe, un-khûn pài-kūi, bô Tek-khak ōe tit-tio̍h Siōng-tè hoaⁿ-hí chiap-la̍p. Koh論信ê心是做咱人kap救主相連ê鉤,基督講:「聽見我所傳ê道理,koh信差我來ê天父--ê,hit人的確得著救。」所以有大信心kap救主相連,就行天路的確真緊,比火車teh行koh較緊。若無連tī救主,雖然謹慎行做,慇勤拜跪,無的確會得著上帝歡喜接納。
Siông-siông khòaⁿ-kìⁿ hé-chhia kiâⁿ kàu pòaⁿ lō͘ ia̍h ū pàng tn̄g--ê, to̍k-to̍k Ki-tok tùi tī ha̍k-seng sī sî-sî saⁿ thiàⁿ saⁿ liân, bô chi̍t sî pàng-sak, siat-sú lâng bô ka-kī pàng-sak, chhin-chhiūⁿ chhia ê kau-á ka-kī tn̄g, chiū tek-khak bōe pòaⁿ lō͘ thêng--khì. Sèng-keng Iok-hān 10:28 kì-chài Ki-tok ê ōe, kóng, “Sìn Góa ê lâng, Góa siúⁿ-sù i éng-oa̍h. éng bōe tîm-lûn, bô lâng ōe tùi Góa ê chhiú chhiúⁿ--khì.” Che sī bêng ê kan-chèng. 常常看見火車行到半路亦有放斷--ê,獨獨基督tùi tī學生是時時相疼相連,無一時放sak,設使人無家己放sak,親像車ê鉤仔家己斷,就的確bōe半路停--去。聖經約翰10:28記載基督ê話,講:「信我ê人,我賞賜伊永活,永bōe沈淪,無人會tùi我ê手搶--去。」Che是明ê幹證。
Ū chi̍t ê tha̍k chheh lâng chhàu-khám hian Sèng-keng teh tha̍k, thong ji̍t thong mî lóng m̄ kam pàng chhiú. Hut-jiân i ê bó͘ hian mn̂g-lî ji̍p, tha̍k chheh lâng tài iu-iông kā i ê bó͘ kóng, “Chiàu Sèng-keng só͘ kóng, chiū lán só͘ chòe bōe bián tit ji̍p m̄ tio̍h ê lō͘”. Koh tha̍k kúi-nā ji̍t, koh kā i ê bó͘ kóng, “Chhám lah, chiàu Sèng-keng ê ōe, chin lí góa tio̍h éng-oán tîm-lûn, bô koh oa̍h ê ǹg-bāng.” Koh tha̍k kúi-nā ji̍t, Sin-iok thong pún lóng-chóng khòaⁿ liáu, chiū pàng Sèng-keng, hoaⁿ-hí kā i ê bó͘ kóng, “Kai-chài ū Ki-tok thòe lán sí. Taⁿ tī sí ê tiong-kan ū oa̍h ê ǹg-bāng--lah, to̍k-to̍k tio̍h sêng-sim sìn-thàn, kap Ki-Tok saⁿ-liân, chiū thang tit--tio̍h. Chá lán ka-kī phah-sǹg kín-sīn kiâⁿ-chòe, ǹg-bāng o̍h chòe hó lâng, ta̍k hāng bô chhò-gō͘, bô phah-sǹg ka-kī lia̍h chòe tio̍h--ê tú-tú sī m̄ tio̍h, che chiū-sī ji̍p tī m̄ tio̍h ê lō͘. Taⁿ tha̍k Sèng-keng, chiah chai Siōng-tè ê Sèng, chheng-khì, lâng só͘ pí bōe ōe tio̍h, tùi chá kàu taⁿ bô chi̍t lâng oân-choân hó, tek-hēng ōe kap Siōng-tè phit-phòe, kham tit hióng-siū thian-kok ê hok-khì, che chiū-sī tio̍h éng-oán tîm-lûn bô oa̍h ê ǹg-bāng. Kàu góa kui pún Sèng-keng tha̍k liáu, chiah chai Siōng-tè lîn-bín sè-kan lâng, pī-pān lō͘ chín-kiù ta̍k lâng ê lêng-hûn, hō͘ hoān-nā sìn ê lâng thang tit-tio̍h kiù, che chiū-sī sí ê tiong-kan ū oa̍h ê ǹg-bāng.” Chit sî liáu-āu chit ê tha̍k chheh lâng kap i ê bó͘ saⁿ-kap kui-óa Kiù Chú, sêng-sim siú tō-lí, chi̍t-sì-lâng bô piàn-ōaⁿ. Chhin-chhiūⁿ chit ê tha̍k chheh lâng kap i ê bó͘, thang kóng ū kap Ki-tok saⁿ-liân. 有一個讀冊人chhàu-khám 掀聖經teh讀,通日通暝攏m̄甘放手。忽然伊ê某掀門籬入,讀冊人帶憂容kā伊ê某講:「照聖經所講,就咱所做bōe免tit入m̄著ê路」。Koh讀幾若日,koh kā伊ê某講:「慘lah,照聖經ê話,真你、我著永遠沈淪,無koh活ê向望。」Koh讀幾若日,新約通本攏總看了,就放聖經,歡喜kā伊ê某講:「佳哉有基督替咱死。今tī死ê中間有活ê向望--lah,獨獨著誠心信趁,kap基督相連,就thang得--著。早咱家己撲算謹慎行做,向望學做好人,逐項無錯誤,無撲算家己掠做著--ê tú-tú是m̄著,che就是入tī m̄著ê路。今讀聖經,才知上帝ê聖、清氣,人所比bōe會著,tùi早到今無一人完全好,德行會kap上帝匹配,堪tit享受天國ê福氣,che就是著永遠沈淪無活ê向望。到我歸本聖經讀了,才知上帝憐憫世間人,備辦路拯救逐人ê靈魂,hō͘凡若信ê人thang得著救,che就是死ê中間有活ê向望。」這時了後這個讀冊人kap伊ê某相kap歸倚救主,誠心守道理,一世人無變換。親像這個讀冊人kap伊ê某,thang講有kap 基督相連。
回上一頁    終戰後,   1956年,   小說