Jîn-seng ê lióng ke̍k-thâu
|
人生ê兩極頭 |
| Tiuⁿ Khun-oán |
張崑遠 |
|
Sam-jū-keng ū chi̍t kù, kóng, “Jîn chi chho͘, sèng pún siān.” Koh tī pa̍t pún chheh, kóng, “Jîn chi chho͘, sèng pún ok.” Chit N̄g kù, lóng pîⁿ-pîⁿ sī lán Hàn-bîn-cho̍k úi-tāi ê ha̍k-chiá só͘ chú-tiuⁿ ê, sui-bóng hit ê cheng-chha sī chi̍t jī nā-tiāⁿ, iáu-kú hit ê saⁿ-lī sī “Lióng ke̍k-toan” ê hn̄g. Lâng ê khí-goân sī “Hó” kap lâng ê khí-thâu sī “Pháiⁿ,” chit N̄g khoán ke̍k-toan ê chú-tiuⁿ, put-chí ū thang hō͘ lán chim-chiok ê só͘-chāi, iā put-chí ta̍t-tit lán chù-ì, khak-si̍t lán bô chù-ì, iā sī bōe-ēng-tit. In-ūi chit N̄g ê chú-tiuⁿ, sī choa̍t-tùi bōe-thang saⁿ-óa. Chóng-sī kî-si̍t lán nā chim-chiok gián-kiù ê sî, chit N̄g ê chú-tiuⁿ, tó͘ lóng ū i ê chin-lí tī-teh.
|
三字經有一句，講：「人之初性本善。」Koh tī別本冊，講：「人之初性本惡」。這兩句，攏平平是咱漢民族偉大ê學者所主張ê,雖罔hit個精差是一字nā-tiāⁿ，iáu-kú hit個saⁿ離是「兩極端」ê遠。人ê起源是「好」kap人ê起頭是「歹，」這兩款極端ê主張，不止有thang hō͘咱斟酌ê 所在，也不止值tit咱注意，確實咱無注意，也是bē用tit。因為這兩個主張，是絕對bē-thang 相倚。總--是其實咱若斟酌研究ê時，這兩個主張，都攏有伊ê真理tī--leh。 |
|
Ki-tok-kàu ê Sèng-keng, Chhòng-sè-kì 2:7, 21, 22, ū kì-bêng Siōng-tè chhòng-chō lâng ê chêng-hêng, iā 25 chat ū kóng-bêng lâng ê sèng, goân-pún sī hó, bô chi̍t-tiám-á chho͘-sio̍k, siâ-phiah, ù-òe kap hiān-sî ta̍k ji̍t só͘ teh khòaⁿ, só͘ teh tú-tio̍h ê “Pháiⁿ,” sī kàu-ke̍k ê sûn-chin, sèng-kiat. Che khak-si̍t hō͘ lán thang sêng-jīn lâng ê khí-goân sī “Hó.” Lán iā tio̍h án-ni sêng-jīn, chiah ōe ēng-tit.
|
基督教ê聖經，創2:7, 21, 22，有記明上帝創造人ê情形，也25 節有講明人ê 性，原本是好，無一點仔粗俗，邪癖，污穢kap 現時逐日所teh 看，所teh tú著ê 「歹」是到極ê純真，聖潔。Che 確實hō͘咱thang承認人ê起源是「好」。 咱也著 án-ni承認，才會用tit。 |
|
Siâng-sî lán tùi “Sèng pún ok” ê hong-bīn, iā tio̍h kiám-thó. In-ūi khòaⁿ sè-kài jîn-lūi ê le̍k-sú, lâng ê phín-sèng ná-lâi ná-bái, ná-lâi ná hú-pāi; tō-tek ji̍t-ji̍t ná tūi-lo̍h, kò-jîn tùi kò-jîn ê kám-chêng ná bái; ka-têng tùi ka-têng ê chiap-chhiok, ná só͘-oán; kok-ka tùi kok-ka ê koan-hē, ná lī-khui; bîn-cho̍k tùi bîn-cho̍k ê khì-hun, ná piàn ná hiong; tāi-ke saⁿ chhai-gî, khió-ka̍k, hêng-hiong, cheng-tò͘, bô beh saⁿ niū, iā bô beh saⁿ sià-bián.
|
Siâng時咱tùi「性本惡」ê方面，也著檢討。因為看世界人類ê歷史，人ê品性那來那bái,那來那腐敗；道德日日那墜落，個人tùi個人ê 感情那bái;家庭tùi家庭ê接觸，那疏遠；國家tùi 國家ê關係，那離開；民族tùi民族ê氣氛，那變那凶；逐家相猜疑，行凶，爭鬥，無beh相讓，也無beh相赦免。 |
|
Tùi án-ni, hō͘ lán kám-kak-tio̍h ū-iáⁿ “Jîn chi chho͘, sèng pún ok.” Tī Chhòng-sè-kì 2:17, 3:1-24, koan-hē Siōng-tè só͘ chhòng-chō, thâu chi̍t-tùi ê ang-bó͘ ê chêng-hêng chin siông-sè. Chiū-sī Siōng-tè chhòng-chō lâng ê sî, sèng sī “Hó,” chóng-sī ūi-tio̍h ûi-ke̍h, ge̍k-bēng, bô thiaⁿ-thàn chhòng-chō-chiá Siōng-tè ê bēng-lēng, tì-kàu siâng chi̍t ê lâng, tī té-té ê kî-kan-tiong tùi “Hó,” piàn chòe “Pháiⁿ,” chòe-chhut jîn-lūi lióng ke̍k-toan ê seng-oa̍h ê khí-goân.
|
Tùi án-ni,hō͘咱感覺著有影「人之初性本惡。」Tī 創世記2:17, 3:1-24，關係上帝所創造，頭一對ê翁某ê情形真詳細。就是上帝創造人ê時，性是「好，」總--是為著違ke̍h,逆命，無聽趁創造者上帝ê命令，致到siâng 一個人，tī短短ê期間中tùi「好，」變做「歹，」 做出人類兩極端ê生活ê 起源。 |
|
Tùi chit ê sū-si̍t, hō͘ lán ū ki-hōe thang bêng-pe̍k chi̍t hāng sū, chiū-sī jîn-seng pún-jiân sī “Hó,” ūi-tio̍h ge̍k-bēng, tì-kàu piàn “Pháiⁿ.” Nā án-ni pàng i ti̍t-ti̍t khì, kàu bé ún-tàng sī choa̍t-bāng. In-ūi ūi-tio̍h ge̍k-bēng, chiū siū chiù-chó͘ kóaⁿ-chhut “Lo̍k-hn̂g,” thó͘-tōe iā ūi-tio̍h ge̍k-bēng siⁿ chhì-phè, tùi hit-sî khí, lâng tio̍h tio̍h-bôa keng-choh, chòe khó͘-kang, kōaⁿ lâu móa-bīn chiah ū thang chia̍h, hū-jîn-lâng ū seng-sán ê gûi-hiám kap kan-khó͘. Tùi án-ni, lâng chiū iu-ut khí--lâi, āu-lâi chiū chìn kàu choa̍t-bāng.
|
Tùi這個事實，hō͘咱有機會thang 明白一項事，就是人生本然是「好」，為著逆命，致到變「歹」。若án-ni 放伊直直去，到尾穩當是絕望。因為為著逆命，就受咒詛趕出「樂園」，土地也為著逆命生刺phè,tùi hit時起，人著著磨耕作，做苦工，汗流滿面才有食，婦人人有生產ê 危險kap艱苦。Tùi án-ni,人就憂?--起來，後--來就進到絕望。 |
|
Chóng kóng, lâng siū chō ê sî sī “Hó,” sī tiàm tī “Hó” ê chiam-hong, tī ke̍k-siān ê téng-tiám, sī phiáu-chún ê seng-oa̍h, chòe tē-it bí-boán, bû iu, bû lū, ke̍k-kî kūn-óa tī chō-bu̍t Chú, iā tit-tio̍h chō-bu̍t Chú Siōng-tè chòe in ê pêng-iú. Chit khoán sī jîn-seng tī ōe-tit án-ni kè-sio̍k i ê seng-oa̍h, chiū-sī hui-siông thang móa-ì, chiū bô ū “Hó,” “Pháiⁿ” ê hun-piat, iā chiū bô ū “Jîn-seng ê lióng ke̍k-toan” (thâu).
|
總講，人受造ê時是「好」，是tiàm tī 「好」ê chiam-hong，tī極善ê頂點，是標準ê生活，最第一美滿，無憂，無慮，極其近倚tī造物主，也得著造物主上帝做in ê 朋友。這款是人生tī 會tit án-ni繼續伊ê生活，就是非常thang滿意，就無有「好」「歹」ê分別，也就無有「人生ê兩極端」 (頭)。 |
|
Chóng-sī ūi-tio̍h ge̍k-bēng, chiū thâu chi̍t-tùi siū chhòng-chō ê lâng tùi “Hó” ê ke̍k-thâu, poa̍h-lo̍h kàu tī choa̍t-tùi ko͘-sêng “Pháiⁿ” ê ke̍k-thâu ê chhut-hoat-tiám, iā thang kóng poa̍h-lo̍k kàu tī “Pháiⁿ” ê ke̍k-thâu.
|
總--是為著逆命，就頭一對受創造ê人tùi 「好」ê極頭，跋落到tī絕對ko͘-sêng「歹」ê極頭ê出發點，也thang講跋落到tī「歹」ê極頭。 |
|
Chiū-sī “Ge̍k-bēng,” “Ko͘-sêng,” “Hoān-chōe” bōe thang tit-tio̍h chō-bu̍t Chú chòe in ê pêng-iú, kiù-kèng tio̍h saⁿ pun-lī, iā ná lī ná hn̄g. Kiat-kó, jîn-seng chiū ná “ù-òe,” ná “iu-ut,” chòe-āu chiū kàu tī “choa̍t-bāng,” chiū-sī kàu tī “Pháiⁿ” ê ke̍k-thâu.
|
就是「逆命，」「Ko͘-sêng,」「犯罪」bē thang得著造物主做in ê朋友，究竟著相分離，也那離那遠。結果，人生就那「污穢，」那 「憂?，」最後就到tī「絕望，」就是到tī「歹」ê 極頭。 |
|
Só͘-í chiong-kūn boa̍t-sè ê chit sî ê “lán,” tek-khak tio̍h hui-siông tiuⁿ-tî, kéng-séng, in-ūi lán ōe-hiáu tio̍h ài “Hó,” m̄-thang ài “Pháiⁿ,” m̄-kú lán bōe-ōe chòe hó, hoán-tńg ná chhim-ji̍p tī “Pháiⁿ.” Lán nā ài tùi “Pháiⁿ” ji̍p tī “Hó,” bōe thang ǹg-bāng lán ka-kī ê kái-piàn, tek-khak tio̍h óa-khò chi̍t ê tōa iú-le̍k-chiá lâi kà-sī, pang-chān, ín-chhōa, kiù-sio̍k, lán chiah ū ǹg-bāng thang tùi “Pháiⁿ” ê chit-thâu, ji̍p tī “Hó” ê hit-thâu.
|
所以將近末世ê 這時ê「咱」的確著非常張持，警醒，因為咱會曉著ài「好」，m̄-thang ài「歹」，m̄-kú咱bē會做「好」，反轉那深入tī「歹」。咱若ài tùi 「歹」入tī「好」，bē thang向望咱家己ê 改變，的確著倚靠一個大有力者來教示，幫贊，引chhōa,救贖，咱才有向望thang對「歹」ê 這頭，入tī 「好」ê hit頭。 |
|
Chit ê tōa iú-le̍k-chiá, chiū-sī Iâ-so͘ Ki-tok. I chòe lán ê tiong-pó, chòe lán ê Kiù-chú, thòe lán tèng si̍p-jī-kè, lâu-chhut pó-hui̍h, tùi chōe-ok kiù-sio̍k lán chhut-lâi, chiū-sī hō͘ lán thang kap Siōng-tè koh hô, koh saⁿ chhin-kūn.
|
這個大有力者，就是耶穌基督。伊做咱ê中保，做咱ê救主，替咱釘十字架，流出寶血，tùi罪惡救贖咱出--來，就是hō͘ 咱thang kap上帝koh和，koh相親近。 |
|
Ōaⁿ-ōe lâi kóng, sī hō͘ lán tùi sí (pháiⁿ, choa̍t-bāng) tit-tio̍h tiōng-seng, tit-tio̍h chheng-gī, ho̍k-tò chòe Siōng-tè ê kiáⁿ-jî ê bêng-hūn, tit-tio̍h chiâⁿ-sèng, chòe-āu tit-tio̍h êng-kng, chiū-sī éng-oán kap Siōng-tè saⁿ-kap khiā-khí.
|
換話來講，是hō͘咱tùi死(歹，絕望) 得著重生，得著清義，復到做上帝ê子兒ê 名份，得著成聖，最後得著榮光，就是永遠kap上帝相kap企起。 |
|
Lí ài khiā-khí tī tó chi̍t-thâu? “Hó” á-sī “Pháiⁿ?” Góa khak-sìn lí ài khiā tī “Hó” chit-thâu.
|
你ài企起tī tó 一頭？「好」抑是「歹」？我確信你ài企tī「好」 這頭。 |
|
Chhiáⁿ lí kóaⁿ-kín lâi chiū-kūn Îm lí ê Kiù-chú Iâ-so͘.
|
請你趕緊來就近伊— 你ê救主耶穌。 |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe-kong-pò tē 799 kî, 1955 nî 7 ge̍h)
|
(台灣教會公報第799期，1955年7月) |
