Lâng ê kè-ta̍t
|
人ê價值 |
| Tè Pek-hok |
戴Pek-hok |
|
Lâng ê kè-ta̍t chāi-tī tá-lo̍h? Góa siūⁿ lán nā jīn-bat Sèng-keng, chhim-chai í-hā só͘ kóng chit saⁿ-hāng sū, chiū ōe bêng-pe̍k hit ê kè-ta̍t sī sím-mi̍h: —
|
人ê價值在tī tá落？我想咱若認bat 聖經，深知以下所講這三項事，就會明白hit個價值是甚mi̍h:— |
|
(1) Lâng ê kè-ta̍t sī chāi-tī lí-kái lâng ê lâi-goân. Lâng sī tùi tá-lo̍h lâi--ê? Chìn-hòa-lūn ê Ta̍t-ní-bûn kóng, “Lâng sī tùi kâu lâi chìn-hòa--ê. Pêng-iú! Lâng tàu-tí sī kâu lâi piàn ê mah? Nā-sī án-ni, lâng chiū-sī kâu ê hō͘-è, lí siūⁿ hit ê kè-ta̍t ū gōa-chōe? Si̍t-chāi kâu bōe-ōe piàn-chòe lâng, in-ūi kâu kap lâng ê oa̍h-miā sī bô sio-siâng. Lâng ū lêng, lâng ōe-hiáu kèng-pai Sîn, kâu chiū bōe-ōe. Chìn-hòa-lūn put-kò sī chi̍t ê ha̍k-soat nā-tiāⁿ, m̄-sī chin-lí. Nā-sī án-ni, lâng tàu-tí sī tùi tá-lo̍h lâi--ê? Sèng-keng ê thâu-chi̍t pún kā lán kóng, “Lâng sī Siōng-tè só͘ chhòng-chō--ê, sī Siōng-tè ēng tōe-chiūⁿ ê thô͘-hún chhiau chòe lâng, pûn oa̍h-khùi ji̍p tī lâng ê phīⁿ-khang lāi, chiū chiâⁿ-chòe oa̍h ê lêng-hûn, sī chiàu Siōng-tè ê hêng-siōng kap khoán-sit lâi chō--ê, sī chhòng-chō lâm--ê, lú--ê, in-ūi (1) Lán ê seng-khu sī Siōng-tè chhin-chhiūⁿ só͘ chō ê kia̍t-chok). (2) Lâng ê lêng-hûn sī Siōng-tè chhin-chhiūⁿ pûn oa̍h-khùi ê oa̍h-lâng. (3) Lâng ê sèng-chêng khoán-sit sī chhiong-móa Siōng-tè ê tì-hūi kap chhong-bêng, koh ū Siōng-tè ê Sèng-kiat, jîn-ài, kong-gī, sìn-si̍t kap lîn-bín, sī ke̍k-kî siān-bí kap êng-kng--ê, lí siūⁿ hit ê kè-ta̍t ū jōa-chōe? Siōng-tè ài thê-ko lâng ê tē-ūi, nā-sī sè-kan lâng ka-kī ài kàng-kē, jīn-tēng ka-kī sī kâu lâi chìn-hōa--ê. Si̍t-chāi chin khó-sioh! Pêng-iú! Siōng-tè ài lí sìn I ê ōe, I beh ko-senglí, hō͘ lí thang lâi êng-kng I, lí ū hoaⁿ-hí á-bô?
|
(1)人ê價值是在tī理解人ê來源。人是tùi tá落來--ê?進化論ê達爾文講：「人是tùi猴來進化--ê」。朋友！人到底是猴來變--ê mah？若是án-ni,人就是猴ê後裔，你想hit個價值有偌濟？實在猴bē會變做人，因為猴kap人ê 活命是無相siâng。人有靈，人會曉敬拜神，猴就bē會。進化論不過是一個學說nā-tiāⁿ，m̄是真理。若是án-ni,人到底是對tá落來--ê?聖經ê 頭一本kā咱講：「人是上帝所創造--ê,是上帝用地上ê塗粉chhiau做人，pûn活氣入tī人ê鼻空內，就成做活ê靈魂，是照上帝ê形像kap款式來造--ê,是創造男--ê,女--ê,因為(1)咱ê身軀是上帝親像所造ê傑作。(2)人ê靈魂是上帝親像pûn活氣ê 活人。(3)人ê性情款式是充滿上帝ê智慧kap聰明，koh有上帝ê 聖潔、仁愛、公義，信實kap 憐憫，是極其善美kap榮光--ê,你想hit個價值有偌濟？上帝ài提高人ê地位，若是世間人家己ài降低，認定家己是猴來進化--ê。實在真可惜！朋友！上帝ài你信伊ê話，伊beh高升你，hō͘你thang來榮光伊，你有歡喜抑無？ |
|
(2) Lâng ê kè-ta̍t sī chāi-tī jīn-bat lâng ê oa̍h-miā. Lâng ū jio̍k-thé kap lêng-hûn, lâng ê kè-ta̍t sī chāi-tī i ê lêng-hûn kap oa̍h-miā. Gōa-kok bat-ū chi̍t ê hòa-ha̍k-ka, i hun-sek lâng ê sin-thé, kiat-kó kóng, Lâng ê kè-ta̍t chí-ū chi̍t ê lêng-gûn nā-tiāⁿ, chiū-sī:
|
(2)人ê價值是在tī認bat人ê活命。人有肉体kap靈魂，人ê價值是在tī伊ê靈魂kap活命。外國bat有一個化學家，伊分析人ê 身体，結果講，人ê價值只有一個龍銀nā-tiāⁿ，就是： |
|
(1) Lâng ê sin-thé 100 hūn ê 70-80 sī chúi-hun, chiū-sī ke̍k piān-gî--ê. (2) Lâng ū chí-iû, thang chòe sat-bûn 6 tè. (3) Lâng ū lîn-chit, thang chòe hé-chhat 220 ki. (4) Lâng ū chio̍h-hoe chit, thang siau-to̍k chi̍t ê koe-nâ. (5) Lâng ū jiû-n̂g chit, thang thāu chi̍t-chiah káu ê ka-cháu. (6) Lâng ū thi̍h-hun, thang phah chi̍t ki thi̍h-teng. (7) Ū iâm chi̍t-pé. (8) Ū thn̂g chi̍t au. (9) Ū tām-po̍h iâm-khì thang chòe hé-io̍h lâi pàng chi̍t mn̂g chhèng.
|
(1)人ê 身体100份ê 70-80是水分，就是極便宜--ê。(2)人有脂油，thang 做雪文六塊。(3)人有磷質，thang做火擦220 枝。(4)人有石灰質，thang 消毒一個koe-nâ。(5)人有硫黃質，thang thāu一隻狗ê ka-cháu。(6)人有鐵分，thang 扑一枝鐵釘。(7)有鹽一把。(8)有糖一甌。(9)有淡薄鹽氣thang 做火藥來放一門銃。 |
|
Che-sī hun-sek liáu ê kè-ta̍t. Chóng-sī lâng ê si-thé, lí siūⁿ hit ê kè-ta̍t ū jōa-chōe? Chiū-sī tian-tò the̍h-chîⁿ thiap--lâng, lâng iā m̄-ài ín-siū. Án-ni lán thang chai lâng ê kè-ta̍t sī chāi-tī lâng ê oa̍h-miā. Chú Iâ-so͘ bat kóng, “Lâng tit-tio̍h choân sè-kài lâi sòng-sit i ê sèⁿ-miā ū sím-mi̍h lī-ek? In-ūi lâng beh chhut sím-mi̍h lâi tùi-ōaⁿ i ê sèⁿ-miā? (Mk 8:36). Iâ-so͘ khòaⁿ chi̍t ê lâng ê kè-ta̍t sī chāi-tī i ê oa̍h-miā, chi̍t ê lâng ê lêng-hûn sī pí choân sè-kài khah kùi-khì.
|
Che是分析了ê價值。總--是人ê屍體，你想hit個價值有偌濟？就是顛倒提錢貼--人，人也無ài允受。Án-ni咱thang知人ê價值是在人ê活命。主耶穌bat講：「人得著全世界來喪失伊ê生命有甚mi̍h利益？因為人beh出甚mi̍h來兌換伊ê生命？(Mk 8:36)」耶穌看一個人ê價值是在tī伊ê活命，一個人ê靈魂是比全世界較貴氣。 |
|
Chóng-sī kin-á-ji̍t ū chōe-chōe lâng ūi-tio̍h ài tit-tio̍h bêng, lī, hù, kùi, chiū chiong oa̍h-miā pàng--khì, sio̍k-gú kóng, “Niáu ûi si̍t bông, lâng ûi châi sú”, chōe-chōe lâng tham-ài chîⁿ-châi lâi sòng-sit in ê sèⁿ-miā, iā ū chōe-chōe lâng ūi-tio̍h ài hòng-chhiòng jio̍k-thé ê su-io̍k, khi phiâu, tó͘, ím, lâi hāi in ê sin-thé kap lêng-hûn, si̍t-chāi chin khó-sioh. Téng-kù Chú Iâ-so͘ só͘ kóng ê ōe, sī pau-hâm lêng ê oa̍h-miā, in-ūi tē-it ê A-tong, jîn-lūi ê sí-chó͘ hoān-chōe sit-lo̍h Siōng-tè só͘ sù ê lêng-miā, nā-sī tē-jī ê A-tong, Iâ-so͘ Ki-tok tùi sí koh-oa̍h lâi ho̍k-tò i, beh hō͘ lán sìn-khò I, tiàm tī I lâi tit-tio̍h lêng-miā, hō͘ lán oa̍h teh ū ǹg-bāng, ū pêng-an kap hoaⁿ-hí, lâng nā tit-tio̍h chit ê lêng-miā, ōe-thang sêng-siū éng-oa̍h, hit ê kè-ta̍t sī iâⁿ-kòe choân sè-kài. Pêng-iú! Lí ū hoaⁿ-hí tiàm tī Ki-tok lâi chiap-siū I ê oa̍h-miā bô?
|
總--是今仔日有濟濟人為著ài得著名、利、富、貴，就將活命放棄，俗語講：「鳥為食亡，人為財死」，濟濟人貪ài錢財來喪失in ê 生命，也有濟濟人為著ài放縱肉体ê私慾，去嫖、賭、淫，來害in ê身体kap靈魂，實在真可惜。頂句主耶穌所講ê話，是包含靈ê活命，因為第一個亞當，人類 ê始祖犯罪失落上帝所賜ê靈命，若是第二個亞當，耶穌基督tùi死復活來復到伊，beh hō͘咱信靠伊，tiàm tī伊來得著靈命，hō͘咱活teh有向望，有平安kap歡喜，人若得著這個靈命，會thang承受永活，hit個價值是贏過全世界。朋友！你有歡喜tiàm tī基督來接受伊ê 活命--無？ |
|
(3) Lâng ê kè-ta̍t sī chāi-tī chhim-bat Siōng-tè. Ko͘-chá ū chi̍t ê Hi-pek-lâi ê ông, i ê miâ kiò-chòe Só͘-lô-bûn, lūn i ê êng-hôa hù-kùi kap tì-hūi, sī bô lâng ōe ta̍t-tio̍h i, i kàu nî-lâu ê sî, ū siá chi̍t pún chheh kiò-chòe Thoân-tō-su, i kám-thàn jîn-seng kóng, “Bān-sū lóng sī hi-khang! Lâng tī ji̍t-kng ê ē-bīn it-chhè só͘ lô-le̍k ê, sī chhin-chhiūⁿ sa-iáⁿ lia̍h-hong. Lâng ê kè-ta̍t sui-jiân sī án-ni, I koh kóng, nā-sī lâng ōe-hiáu-tit thàn i siàu-liân ê ji̍t lâi kì-liām chhòng-chō i ê Chú, lâi kèng-ùi I, án-ni chiū ū kè-ta̍t. Pêng-iú! Lí ū hoaⁿ-hí jīn-bat chhòng-chō lí ê Chú lâi kèng-ùi I á-bô? Só͘-lô-bûn ông ê lāu-pē Tāi-pi̍t ông, iā bat chò si kóng, Lâng sī cháiⁿ-iūⁿ ê pi-bî, i kóng, “Lâng chhin-chhiūⁿ pûn chi̍t ê khùi, i ê ji̍t chhin-chhiūⁿ iáⁿ (Si-phian 144:4).
|
(3)人ê 價值是在tī深bat上帝。古早有一個希伯來ê王，伊ê名叫做所羅門，論伊ê榮華富貴kap智慧，是無人會達著伊，伊到年老ê時，有寫一本冊叫做傳道書，伊感嘆人生講：「萬事攏是虛空！人tī 日光ê下面一切所努力ê,是親像sa影掠風。人ê 價值雖然是án-ni,伊koh講，若是人會曉tit趁伊少年ê日來紀念創造伊ê主，來敬畏伊，án-ni就有價值。朋友！你有歡喜認bat創造你ê 主來敬畏伊抑無？所羅門王ê老父大衛王，也bat做詩講，人是怎樣ê卑微，伊講：「人親像pûn一個氣，伊ê日親像影 (詩篇144:4)。」 |
|
Lâng lóng sī hu-ké, pí khong-khì khah khin (S. 62:9). Lâng ê ji̍t-chí chhin-chhiūⁿ chi̍t-pa-chiúⁿ (S. 39:5). Sui-jiân sī án-ni, i koh kóng, Góa ê ǹg-bāng sī chāi-tī lí (S. 39:7). Án-ni hō͘ lán thang chai lâng ê kè-ta̍t sī chāi-tī i jīn-bat ka-kī tī Siōng-tè ê bīn-chêng sī cháiⁿ-iūⁿ ê pi-bî, pāi-hoāi, tông-sî ōe-hiáu-tit jīn-bat Siōng-tè lâi ǹg-bāng óa-khò I, koh lán nā chhim-chai jīn-bat Siōng-tè, I beh hō͘ lán chai-iáⁿ I cháiⁿ-iūⁿ koan-sim thiàⁿ lán sè-kan lâng. Tāi-pi̍t kóng, “Lâng sī sím-mi̍h, lí kèng-jiân bat i, siàu-liām i” (S. 144:3), koh kóng, “Lâng ê kiáⁿ sī sím-mi̍h, lí koàn-kò͘ i?” (S. 8:4).
|
人攏是虛假，比空氣較輕(S. 62:9)。人ê日子親像一巴掌(S. 39:5)。雖然是án-ni,伊koh講，我ê向望在tī你(S.39:7)。Án-ni hō͘ 咱thang知人ê價值是在tī伊認bat家己tī上帝ê面前，是怎樣ê卑微、敗壞，同時會曉tit認bat上帝來向望倚靠伊，koh咱若深知認bat上帝，伊beh hō͘咱知影伊怎樣關心疼咱世間人。大衛講：「人是甚mi̍h，你竟然bat伊，數念伊」 (S. 144:3)，koh講：「人ê子是甚mi̍h，你眷顧伊？」 (S. 8:4). |
|
Lán tī Siōng-tè ê bīn-chêng si̍t-chāi sī pi-bî, bô kè-ta̍t. Sui-jiân sī án-ni, iáu-kú Siōng-tè jīn-bat lán, siàu-liām lán, koàn-kò͘ lán, lí khòaⁿ Siōng-tè thiàⁿ lán kàu án-ni! Lí siūⁿ hit ê kè-ta̍t ū jōa-tōa ah! Iok-pek i bat kóng, “Lâng sī sím-mi̍h, tì-kàu lí lia̍h i chòe tōa, tì-kàu lí chiong i khòa tī sím-mi̍h (Ip. 7:17), án-ni lâng sui-jiân sī bî-sòe, iáu-kú Siōng-tè lia̍h lán chòe tōa, khòa-sim tī lán. Lí khòaⁿ Siōng-tè chiong to̍k-seⁿ Kiáⁿ lán ê Chú Iâ-so͘ siúⁿ-sù lán, ūi-tio̍h lán ê chōe sí tī si̍p-jī-kè téng, lí siūⁿ Siōng-tè cháiⁿ-iūⁿ khòa-sim tī lán! Iok-pek koh kóng, “Sè-kan lâng sī sím-mi̍h, ōe sǹg chòe chheng-khì ah? Hū-jîn-lâng só͘ seⁿ ê sī sím-mi̍h, ōe sǹg chòe kong-gī mah?” (Ip. 15:14).
|
咱tī上帝ê面前實在是卑微，無價值。雖然是án-ni,iáu-kú上帝認bat咱、數念咱、眷顧咱，你看上帝疼咱到án-ni!你想hit個價值偌大--ah！約伯伊bat講：「咱是甚mi̍h，致到你掠伊做大，致到你將伊 khòa tī甚mi̍h(Ip. 7:17)，án-ni人雖然是微細，iáu-kú上帝掠咱做大，掛心tī咱。你看上帝將獨生子咱ê主耶穌賞賜咱，為著咱ê罪死tī十字架頂，你想上帝怎樣心tī咱！」約伯koh講：「世間人是甚mi̍h，會算做清氣--ah？婦人人所生--ê是甚mi̍h，會算做公義--mah？」(Ip. 15:14). |
|
Lán m̄-nā sī pi-bî koh chài chhut-sì, chiū-sī ù-òe ê chōe-jîn, sī put-gī ê lâng, chóng-sī Siōng-tè thiàⁿ lán, hō͘ lán sìn-khò Iâ-so͘, chōe thang tit-tio̍h sià-bián, hō͘ lán tùi Chú Iâ-so͘ ê pó-hui̍h, chōe thang tit-tio̍h sóe-chheng. Siōng-tè koh chheng lán chit ê chōe-jîn chòe-gī, hō͘ lán kap I koh hô, koh thang chòe I ê kiáⁿ-jî, hō͘ lán m̄-bián tîm-lûn, ōe-thang tit-tio̍h éng-oán oa̍h! Lí khòaⁿ Siōng-tè thiàⁿ lán kàu án-ni! Pêng-iú, lí siūⁿ án-ni lâng ê kè-ta̍t ū jōa-tōa ah! Án-ni lâng ê kè-ta̍t sī chāi-tī chhim-chai jīn-bat Siōng-tè lâi sìn-khò I.
|
咱m̄-nā是卑微koh再出世，就是污穢ê罪人，是不義ê人，總--是上帝疼--咱，hō͘咱信靠耶穌，罪thang得著赦免，hō͘咱tùi主耶穌ê寶血，罪thang得著洗清。上帝koh清咱這個罪人做義，hō͘咱kap伊 koh和，koh thang做伊ê子兒，hō͘咱m̄免沉淪，會thang得著永活！你看上帝疼咱到án-ni!朋友，你想án-ni人ê 價值有偌大--ah！Án-ni人ê價值是在tī 深知認bat上帝來信靠伊。 |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe Kong-pò tē 800 kî, 1955 nî 8 goe̍h)
|
(台灣教會公報第800期，1955年8月) |
