Siàu-liām Ko͘ N̂g Ài
|
數念故 黃愛 |
|---|---|
| Khó͘ Tok-lé | 許督禮 |
|
(Siā Káu Tiúⁿ-ló-niû)
|
(謝九長老娘) |
|
Tī 1898 nî, Mûi Bo̍k-su kap Lîm Ha̍k-kiong Bo̍k-su lâi Khe-ô͘ pò͘-tō ê sî, thâu-chúi ê kóe-chí Siā Káu Tiúⁿ-ló hu-hū lâi chiap-siū tō-lí, nā-sī í-chêng ê Káu Tiúⁿ-ló-niû sī jia̍t-sim kèng sîn-hu̍t, chia̍h-chhài 3, 6, 9. Chóng-sī ke-lāi bōe pêng-an, chi̍t ê siⁿ, chi̍t ê sí; tāng, chhiong, thó͘, soah; chò ngó͘-siōng kúi-sîn ê lô͘-châi. 1899 nî chiaⁿ-goe̍h chhe-káu thiⁿ-kong siⁿ, kap hiah ê ngó͘-siōng toān-choa̍t, chiū sìn Iâ-so͘ chò Chú ê peh-sìⁿ. Tī 1901 nî 6 goe̍h 23 ji̍t, 36 hòe tùi Kam Ûi-lîm Bo̍k-su kap tiōng-hu kāng-ji̍t niá sé-lé ji̍p-kàu, 55 nî kú chòe Chú chīn-tiong ê lú-tô͘, gâu pang-chān tiōng-hu, thang kóng sī bô͘-hoān ê sìn-tô͘. Lūn-khí i ê
|
Tī 1898 年，梅牧師kap林學恭牧師來溪湖佈道ê時，頭水ê 果子謝九長老夫婦來接受道理，若是以前ê 九長老娘是熱心敬神佛，食菜3、 6、 9。總--是家內bōe 平安，一個生，一個死；重、沖、thó͘、煞；做偶像鬼神ê奴才。1899年正月初九天公生，kap hiah ê偶像斷絕，就信耶穌做主ê 百姓。Tī 1901年6月23日，36歲 tùi甘為霖牧師kap丈夫kāng日領洗禮入教，55年久做主盡忠ê女徒，gâu幫贊丈夫，thang講是模範ê信徒。論起伊ê |
|
1) Sìn-sim. Jia̍t-sim siú lé-pài, tû-khí tāng-pēⁿ í-gōa, m̄-bat bô chhut-se̍k, kî-tó-hōe bô-lūn hn̄g, kīn tòe kàu tio̍h, sui-jiân 70 gōa hòe iā chham-ka pò͘-tō-tūi, kiâⁿ 8, 9 lí lō͘, thàu hong, lo̍h hō͘ kiâⁿ chòe thâu-chêng. Chò kiàn-chèng, liām Sèng-si, liân hōe-gōa iā o-ló gâu liām si. Siông-siông kàu saⁿ-kiⁿ mî-pòaⁿ bô ià-siān, cháu chò chêng hō͘ siàu-liân-lâng tòe bōe tio̍h, tú-tio̍h hó-pháiⁿ kéng-gū, khò sìn-sim, siông kî-tó.
|
1) 信心。熱心守禮拜，除去重病以外，m̄-bat無出席，祈禱會無論遠，近tòe到著，雖然70外歲也參加佈道隊，行8、9里路，透風、落雨行做頭前。做見証，唸聖詩，連會外也o-ló gâu 唸詩。常常到三更暝半無厭siān,走做前hō͘ 少年人tòe bōe著，tú著好歹境遇，靠信心，常祈禱。 |
|
2) Thiàⁿ-sim. Tùi ke-lāi, tùi hōe-lāi, hōe-gōa gâu chio-ho͘, khoán-thāi lâng it-lu̍t pêng-téng. Te̍k-pia̍t sàn-hiong kan-khó͘ ê lâng gâu khan-sêng, gâu khòaⁿ-kò͘, tùi le̍k-tāi thoân-kàu-chiá bû bî put-chì, khoán-thāi in chhin-chhiūⁿ ke-lāi ê lâng.
|
2) 疼心。對家內，對會內，會外gâu招呼，款待人一律平等。特別散hiong艱苦ê人gâu牽成，gâu看顧，對歷代傳教者無微不至，款待in親像家內ê人。 |
|
3) Hōng-sū. Tùi Khe-ô͘ siat kàu-hōe múi lé-pài-ji̍t, tiong-tàu chú-pn̄g hū-tam chhui-sū ê chek-jīm, bí, kiâm, chhâ, iû, iâm, nā bô kàu, chiū-sī bô hun kong, su the̍h lâi pó͘ kah kàu, sòa hiàn kang chú hō͘ lâng chia̍h, m̄-sī saⁿ gō͘ nî, chiū-sī kàu hui-siông-sî phòe-kip bí, bô pān-hoat thang koh kè-sio̍k ê sî chiah chêng-chí. Chheng-sàu pài-tn̂g, ta̍k hāng ê kang hoaⁿ-hí chhut-la̍t bô e-the, hiòng-chêng khioh khì chò. Hōe-iú nā ū song hí-sū, te̍k-pia̍t koan-sim, kap hoaⁿ-hí ê lâng saⁿ-kap hoaⁿ-hí, kap iu-būn ê lâng saⁿ-kap iu-būn. Seng-oa̍h khiām-phok, só͘ ū ê chîⁿ khiām khí-lâi hiàn-kim, chò kàu-hōe ê lō͘-ēng, m̄-kam chia̍h, m̄-kam khai, nā ūi-tio̍h kàu-hōe chīn-la̍t hōng-hiàn, giân-hēng it-tì, tùi lâng sêng-si̍t.
|
3) 奉事。Tùi溪湖設教會每禮拜日，中晝煮飯負擔炊事ê責任，米、鹹、柴、油、鹽，若無夠，就是無分公、私提來補kah夠，續獻工煮hō͘人食，m̄是3、5年，就是到非常時配給米，無辦法thang koh繼續ê時才停止。清掃拜堂，逐項ê工歡喜出力無挨推，向前拾去做。會友若有喪喜事，特別關心，kap歡喜ê人相kap歡喜，kap憂悶ê人相kap憂悶。生活儉樸，所有ê 錢儉起來獻金，做教會ê路用，m̄甘食，m̄甘開，若為著教會盡力奉獻，言行一致，對人誠實。 |
|
4) Ka-têng. Bōe sìn Chú ê sî, hō͘ lâng khòaⁿ-miā, kóng i chia̍h kàu 34 hòe, bô phah-sǹg sìn Iâ-so͘ chia̍h tn̂g hòe-siū, kin-nî 91 hòe. Káu Tiúⁿ-ló 87 hòe chiah lī-khui sè-kan, bōe sìn Chú ê sî, chi̍t-ê siⁿ, chi̍t-ê sí; sìn Chú liáu-āu, koh seⁿ sì ê cha-bó͘-kiáⁿ, chio-kiáⁿ-sài, taⁿ lāi-gōa sun 118 ê, tē 4 cha-bó͘-kiáⁿ kap kiáⁿ-sài lóng chò tiúⁿ-ló, chiū-sī 楊朝宗、謝天足. In tòe sī-tōa-lâng ê kha-pō͘, kiàn-siat 萬興 kàu-hōe, chò kàu-hōe ê goân-ló. Chi̍t ê sun hiàn-sin chò thoân-tō, chi̍t ê sun-sim-pū chò lú thoân-tō. Ê-hng chá-àm ka-têng lé-pài, ín-chhōa tōa-sè jia̍t-sim ho̍k-sāi Siōng-tè.
|
4) 家庭。未信主ê時，hō͘ 人看命，講伊食到34 歲，無扑算信耶穌食長歲壽，今年91歲。九長老87歲才離開世間，未信主ê 時，一個生，一個死；信主了後，koh生4個查某子，招子婿，今內外孫118個，第4查某子kap子婿攏做長老，就是楊朝宗、謝天足。In tòe大人ê腳步，建設萬興教會，做教會元老。一個孫獻身做傳道，一個孫新婦做女傳道。E昏早暗家庭禮拜，引chhōa 大細熱心服事上帝。 |
|
5) Pia̍t-sè. Pēⁿ tiong, sim chin pêng-an, ū lâng thè i kî-tó, i hoán-tńg thè lâng kî-tó, kā lâng an-ùi, iā siông-siông siàu-liām ài tī lī-khui sè-kan í-chêng, khòaⁿ-kìⁿ Chú ê êng-kng. Kó-jiân chòe-āu an-jiân kóng, “Chú Iâ-so͘ chiap-la̍p góa,” chiū chin pêng-an tńg-khì chó͘-ke. Hit ji̍t, 8 goe̍h 25 ji̍t, keh-ji̍t 26, pài-gō͘; góa iáu tī Tâi-lâm hù Tāi-hōe, hit ji̍t lo̍h tōa hō͘ chò chúi, nā-sī Khe-ô͘ hó thiⁿ, bô joa̍h, bô kôaⁿ, hù chòng-sek ê lâng bô chi̍t ê ak tio̍h hō͘, chin sēng-hóng, chin giâm-siok, hn̄g kīn 3 pah gōa lâng lâi chham-ka. Chin thang kám-siā Siōng Chú chhim-in, thiàⁿ i ê lú-pī.
|
5) 別世。病中，心真平安，有人替伊祈禱，伊反轉替人祈禱，kā人安慰，也常常數念ài tī離開世間以前，看見主ê榮光。果然最後安然講：「主耶穌接納我，」就真平安轉去祖家。Hit日，8月25日，隔日26，拜五；我iáu tī 台南赴大會，hit日落大雨做水，若是溪湖好天，無熱，無寒，赴葬式ê人無一個沃著雨，真盛況，真嚴肅，遠近三百外人來參加。真thang感謝上主深恩，疼伊ê女婢。 |
|
Í-siōng siá chiah ê, ke̍k kán-tan lâi siàu-liām, nā beh siông-sè lâi siá, ún-tàng iáu ū chin-chē i ê bí-tek thang hō͘ lán o-ló, hō͘ lán siàu-liām, hō͘ lán o̍h ê só͘-chāi, bat i ê lâng iáu chin-chē lóng chai, teh siàu-liām i ê bí-tek. I só͘ ài gîm ê si Thian-tông lóng bô khó͘-lān, Éng-oa̍h bô sí.
|
以上寫chiah ê,極簡單來數念，若beh詳細來寫，穩當iáu有真濟伊ê美德thang hō͘咱o-ló, hō͘咱數念，hō͘咱學ê所在， bat伊ê人iáu真濟攏知，teh 數念伊ê美德。 伊所ài吟ê詩:天堂攏無苦難，永活無死。 |
|
Káu Tiúⁿ-ló-niû ê ai-sû
|
九長老娘ê哀詞 |
|
Ah! Sian-bó siū-tio̍h tiàu-bēng lâi lī sè, Pêng-an lī-khui goán tāi-ke, I ê hōng-sū chin-chiàⁿ kú, Gâu thiàⁿ thoân-tō kap bo̍k-su; Tùi tī hiaⁿ-ché chin tông-chêng, Tio̍h-bôa chhui-sū lóng bô thêng; |
Ah！先母受著召命來離世， 平安離開阮逐家， 伊ê奉事真正久， Gâu疼傳道kap牧師； Tùi tī兄姊真同情， 著磨炊事攏無停； |
|
Cheng-sîn bu̍t-chit gâu oān-chō͘, Sī-tōa, sì-sè gâu chio-ho͘; Ūi-tio̍h kàu-hōe lâi kî-tó, Khó͘-khǹg ke-lāi tio̍h hô-hó; I só͘ siàu-liām siōng tāi-seng, Ha̍k-kiong, Kam-bū, Lân I-seng; |
精神物質gâu援助， 序大、序細gâu招呼； 為著教會來祈禱， 苦勸家內著和好； 伊所數念上代先， 學恭、監務、蘭醫生； |
|
Kám-siā saⁿ lâng gâu chòe kang, Chīn-tiong thiàⁿ Chú kap pa̍t-lâng; Sian-bó it-seng chia̍h khó͘-khó͘, Chhōe bô tiⁿ-tiⁿ thang ōaⁿ tō͘; Che sī thiàⁿ kiáⁿ kap thiàⁿ sun, Mî ji̍t bô chia̍h kap bô khùn; |
感謝三人gâu做工， 盡忠疼主kap別人； 先母一生食苦苦， Chhōe無甜甜thang 換肚； Che是疼子kap疼孫， 暝日無食kap無睏； |
|
It-seng thiàⁿ-thàng kap kan-khó͘, Ēng i kha-chiah chòe chóng-pho͘; I ê thiàⁿ-thàng chin cha̍p-chn̂g, Lī sè hō͘ goán sim chin sng; I ê hióng-siū káu-cha̍p hòe, I ê kiáⁿ-sun pah cha̍p-poeh; Goán taⁿ su-liām bē tit kòe, Ǹg-bāng thian-tông koh chū-hōe. |
一生疼痛kap艱苦， 用伊kha-chiah做總舖； 伊ê疼痛真十全， 離世hō͘阮心真酸； 伊ê享壽90歲， 伊ê子孫百十八； 阮今思念bē tit過， 向望天堂koh聚會。 |
|
(Ko͘ ai chú Lîm Khai hui-lē tùn-siú).
|
(孤哀子林開 揮淚頓首) |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe Kong-pò tē 802 hō, 1955 nî 10 goe̍h)
|
(台灣教會公報第802號，1955年10月) |
