Kán-thé-jī ūn-tōng kap Sèng-keng Tāi-chiòng-hòa
|
簡體字運動kap聖經大眾化 |
| Tīⁿ Jî-gio̍k |
鄭兒玉 |
|
Khó-chhì-īⁿ hù Ī-tiúⁿ Lô Ka-lûn Sian-siⁿ, tī 3 goe̍h 18 ji̍t hoat-piáu “Kán-thé-jī ê thê-chhiòng chin pit-iàu ê lūn-bûn í-āu, siū kok-kài ê chàn-sêng kap hoán-tùi. Góa tha̍k liáu chin chhù-bī, kám-kak che kap Sèng-keng ê tāi-chiòng-hòa ū koan-liân tī-teh.
|
考試院副院長羅家倫先生，tī 3月18日發表「簡体字ê提倡真必要」ê論文以後，受各界ê贊成kap反對。我讀了真趣味，感覺che kap聖經ê大眾化有關連tī--leh。 |
|
Tong-jiân bûn-jī sī thoân-ta̍t su-sióng ê khì-kū, chit ê khì-kū ná kán-tan, ná chió-jī, ná hó tha̍k, lâng chiū ēng ná chió ê sî-kan, ē-thang piáu-hiān i ê su-sióng. Chóng-sī Tiong-kok bûn-jī sī hok-cha̍p koh chōe jī, beh tha̍k kàu ē-hiáu thang piáu-sī su-sióng, ài lōng-hùi chin chōe ê sî-kan kap sim-sîn. Hong-kiàn sî-tāi bûn-jī sī te̍k-koân kai-kip ê thit-thô mi̍h, chóng-sī hiān-tāi í-keng kái-hòng tī it-poaⁿ peh-sìⁿ ê chhiú-ni̍h. M̄-kú kàu-taⁿ iáu-kú ū hit ê hong-kiàn-tek ê sek-chhái tī-teh, chiū-sī ho̍k-cha̍p koh chōe jī ê bûn-jī, m̄-sī tāi-chiòng-tek--ê, peh-sìⁿ bē-tit-thang sûi-sî chiū-kūn--ê.
|
當然文字是傳達思想ê器具，這個器具那簡單，那少字，那好讀，人就用那少ê時間，會thang表現伊ê思想。總是中國文字是複雜koh濟字，beh 讀到會曉 thang表示思想，ài浪費真濟ê時間kap心神。封建時代文字是特權階級ê thit-thô 物，總是現代已經解放tī一般百姓ê 手--ni̍h。M̄-kú到今iáu-kú有hit個封建tek ê色彩tī--leh，就是複雜koh 濟字ê 文字，m̄是大眾tek--ê,百姓bē-tit-thang 隨時就近--ê。 |
|
Tiong-kok sui-bóng sī bûn-jī ê kok, chóng-sī kok-bîn ê 80% sī bûn-bông ê goân-in ê chi̍t hāng sī tī-chia. Só͘-í tùi chá í-lâi to ū chōe-chōe sian-kak-chiá teh thê-chhiòng kóng, tio̍h ài kái-kek Tiong-kok bûn-jī.
|
中國雖罔是文字ê國，總是國民ê 80% 是文盲ê原因ê一項是tī-chia。 所以tùi早以來都有濟濟先覺者teh 提倡講，著ài改革中國文字。 |
|
Nā-sī kó-jiân tio̍h ài tāi-chiòng-hòa, só͘ tio̍h kiâⁿ ê tē-it kai-tōaⁿ tông-jiân sī kán-thé-hòa. Ēng peh-sìⁿ só͘ teh kóng ê pe̍h-ōe, ēng kán-thé-hòa ê bûn-jī lâi piáu-hiān che su-sióng, che kiám-chhái iā sī bîn-chú chú-gī ê kai-tōaⁿ.
|
若是果然著ài大眾化，所著行ê第一階段當然是簡体化。用百姓所teh講ê白話，用簡体化ê文字來表現che思想，che kiám-chhái 也是民主主義ê階段。 |
|
Chú Iâ-so͘ ēng tng-sî peh-sìⁿ só͘ teh kóng ê pe̍h-ōe, A-lân ōe lâi thoân thian-kok ê hok-im, Sin-iok Sèng-keng sī ēng tong-sî chòe tē-it thong-iōng ê Hi-lī-nî ōe lâi siá. Democracy (bîn-chú chú-gī) ê iû-lâi, sī tùi Hi-lī-nî ōe-demos5 lâi--ê, chit kù ōe ê ì-sù sī peh-sìⁿ, sī Sèng-keng iā ū chhut kúi-nā pái. Tùi chiah ê sū-si̍t hō͘ lán thang ná kám-kak Sèng-keng sī peh-sìⁿ ê chheh, Ki-tok ê kà-sī sī pêng-bîn ê hok-im.
|
主耶穌用當時百姓所teh 講ê白話，A-lân 話來傳天國ê福音，新約聖經是用當時最第一通用ê Hi-lī-nî話來寫。Democracy (民主主義) ê由來，是tùi Hi-lī-nî話demos來--ê,這句話ê意思是百姓，tī聖經也有出幾若擺。Tùi chiah ê事實hō͘ 咱thang ná感覺聖經是百姓ê冊，基督ê教示是平民ê福音。 |
|
Sui-bóng tiong sè-kí ê Thian-chú kàu-hōe ū Kìm-chí peh-sìⁿ tha̍k Sèng-keng, á-sī Sèng-keng tio̍h ài ēng kap peh-sìⁿ bô iân ê Lia̍p-teng-gú lâi siá. Chóng-sī chiah ê sī ki-hêng ê chōng-thāi. Āu-lâi Má-teng Lō͘-tek ê ló͘-le̍k, Sèng-keng chiah koh tùi Thian-chú Kàu-hōe the̍h tò-tńg lâi peh-sìⁿ ê chhiú-ni̍h. I pún-sin e̍k Sèng-keng chò peh-sìⁿ só͘ teh kóng ê pe̍h-ōe, só͘ teh ēng ê bûn-jī lâi siá. Che sī ho̍k-tò Sèng-keng goân-lâi ê chin biān-bo̍k.
|
雖罔中世紀ê天主教會有禁止百姓讀聖經，抑是聖經著ài用kap 百姓無緣ê 拉丁語來寫。總是chiah ê是畸形ê狀態。後--來馬丁路德ê努力，聖經才koh tùi天主教會提倒轉來百姓ê手--ni̍h。伊本身譯聖經做百姓所teh講ê白話，所teh用ê文字來寫。Che是復到聖經原來ê真面目。 |
|
Cha̍p-káu sè-kí í-lâi, hái-gōa soan-tō sêng-kong ê goân-in ê chi̍t hāng, iû-goân iā sī chiong Sèng-keng e̍k chò tong-tē peh-sìⁿ ê pe̍h-ōe, ēng chòe kán-tan ê Lô-má-jī lâi siá--ê, chit ê chòe hó ê lē, chiū-sī lán ê Tâi-oân.
|
十九世紀以來，海外宣導成功ê原因ê一項，猶原也是將聖經譯做當地百姓ê 白話，用最簡單ê羅馬字來寫--ê,這個最好ê例，就是咱ê台灣。 |
|
Í-siōng chiah ê sū-si̍t, khó-í hō͘ hiān-chāi ê Tiong-kok lâng chò thaⁿ-san chi chio̍h. Sè-kài í-keng chìn-ji̍p goân-chú sî-tâi, bo̍h-tit iông-ún lán kò͘-chip kap tiû-tû. Ǹg-bāng Kàu-io̍k-pō͘ tong-kio̍k ēng tōa eng-toàn kóaⁿ-kín chi̍t ji̍t kong-pò͘ kán-thé-jī, chhin-chhiūⁿ kong-pò͘ “Siông-iōng bûn-jī” án-ni, bián-tit hō͘ kok-bîn poa̍h-lo̍h bûn-jī ê hām-khiⁿ, kiám-chió peh-sìⁿ o̍h jī ê lô-khó͘, sàu-tû bûn-bông. Tùi che chū-jiân peh-sìⁿ chiū ná ū ki-hōe thang chiū-kūn Sèng-keng, hō͘ Sèng-keng chāi tī Tiong-kok ná tāi-chiòng-hòa, hoat-hui i ê goân-lâi ê sù-bēng.
|
以上chiah ê事實，可以hō͘ 現在ê中國人做他山之石。世界已經進入原子時代，莫得容允咱固執kap 躊躇。向望教育部當局用大英斷趕緊一日公佈簡体字，親像公佈「常用文字」án-ni,免得hō͘國民跋落文字ê陷坑，減少百姓學字ê勞苦，掃除文盲。Tùi che自然百姓就ná有機會thang 就近聖經，hō͘ 聖經在tī 中國ná大眾化，發揮伊ê原來ê使命。 |
|
Chit ê ōe kap lí chin kūn, chiū-sī tī lí ê chhùi, tī lí ê sim, hō͘ lí thang lâi kiâⁿ i.
|
這個會kap你真近，就是tī你ê嘴，tī你ê心，hō͘你thang來行--伊。 |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe-kong-pò tē 786 kî, 1954 nî 6 ge̍h)
|
(台灣教會公報第786期，1954年6月) |
