首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有33個段落,338個語句,3457個語詞,4971個音節
Chhì-á-lāi ê pek-ha̍p-hoe_10 刺仔內ê百合花_10
Lōa Jîn-seng 賴仁聲
19 19
Tùi siū khu-ji̍p û-sím kaⁿ-pâng hit àm, Khun-hong khí jia̍t kông. In-ūi i khòaⁿ-kìⁿ Hūi-bí chi̍t-thâu chi̍t-bīn lóng sī lō͘-ko͘-moâi, seng-khu tâm lok-lok. Sòa kám-kak sán kho̍k-kho̍k, chi̍h8-á thó͘ tn̂g-tn̂g. Khah-thêng tī bîn-chhn̂g-chêng, i bīn nā oa̍t ǹg-piah chiū cháu-khì bîn-chhn̂g āu. Phōe thoa lâi khàm-bīn, sòa kám-kak teh kā i ji̍h8. Ko͘ put-chiong i chiū tōa-siaⁿ jiáng, hoah kiù lâng. Kò͘-kaⁿ ê lâi khòaⁿ, i sòa kūi lo̍h khì kiò m̄-káⁿ. Khah-thêng gîm Ki-tok-kàu ê si “Góa chōe ke̍k-tāng bē tit the-sî, chiàu thiⁿ lu̍t-hoat èng-kai tio̍h sí, chai bô hoat-tō͘ thang-kiù ka-tī, Iâ-so͘ góa lâi chiū-lí” chiū kūi-lo̍h lâu ba̍k-sái. Khah-thêng chiū chhiùⁿ “Chài-lâi chi̍t-poe, hô-pit kheh-khì, chit-sî hoe tng phang, chiú tng âng, m̄-lim m̄-phiâu, chheng-chhun put-chài lâi.” chiū ha̍h-ha̍h tōa-chhiò. Khah-thêng kiò Iâ-so͘ Siōng-tè, khah-thêng kiò Hu̍t-chó͘, Ông-iâ-kong, khah-thêng kiò Hūi-bí, khah-thêng hoah kóng Bí-chu tó to̍h khì-lah. Khah-thêng jiáng-kóng lóng sī Siù-chhun hāi i, chiū chin siū khì, chhiú tēⁿ kun thâu-bú beh phah, chàm-tê chiū koh tōa-khàu. Āu-lâi chiū kūi leh sè-á siaⁿ kóng Hūi-bí lí oan-hûn mài lâi tîⁿ lah. Góa chiah kā lí chòe Sai-kong, chhiau-tō͘ lah. Khah-thêng chiū kóng “Chú ē-kiù Chú ē kiù”. Chóng-kóng kui mê bô khùn, ū sî ka-tī kóng kai-sí, chiū ka-tī sai chhùi-phóe. Kò͘-kaⁿ ê khòaⁿ liáu chin kiaⁿ chiū khì pò tián-ga̍k-tiúⁿ chai. Bîn-á-chài chiū siat-hoat hō͘ i chiām-sî chhut-ga̍k khì ji̍p-īⁿ. Chiū hō͘ i ji̍p-tī Siōng-hái Sèng Iok-hān tāi-ha̍k ê hù-sio̍k pēⁿ-īⁿ, chún i chēng-ióng chi̍t-lé-pài, āu lâi chiah sím-mn̄g. Ah! Chin-chiàⁿ sī chōe teh lâng, bōe sím-mn̄g seng ka-tī kiaⁿ. Ji̍p-īⁿ tē 4 ji̍t, jia̍t lóng thè khah ē khùn tit. Ū chi̍t-àm goe̍h hóaⁿ-o͘ hóaⁿ-o͘ khí lâi kūi lo̍h tī thô͘-kha, bīn phak tī í-á, liông-sim chhut-hiān, koh siūⁿ tio̍h Siōng-tè lah. Tùi 受拘入û審監房hit 暗,昆芳起熱狂。因為伊看見惠美一頭一面攏是路ko͘糜,身軀tâm lok-lok。煞感覺瘦kho̍k-kho̍k,舌仔吐長長。khah停tī 眠床前,伊面若越向壁就走去眠床後。被拖來蓋面,煞感覺teh kā 伊ji̍h8。姑不chiong 伊就大聲嚷,喝救人。顧監--ê 來看,伊煞跪--落-去叫m̄ 敢。Khah停吟基督教ê 詩「我罪極bē 得推辭,照天律法應該著死,知無法度thang 救家己,耶穌我來就你。」就跪落流目屎。Khah停就唱「再來一杯,何必客氣,這時花tng 芳、酒tng 紅,m̄-lim m̄ 嫖,青春不再來。」就哈哈大笑。Khah停叫耶穌上帝,khah停叫佛祖、王爺公,khah停叫惠美,khah停喝講美珠倒--落-去--lah。Khah停嚷講攏是秀春害伊,就真受氣,手tēⁿ 拳頭母beh 扑,chàm蹄就koh 大哭。後來就跪--leh 細仔聲講:「惠美你冤魂mài 來纏--lah。我才kā 你做司公,超度--lah。」Khah停就講:「主會救!主會救!」總講歸暝無睏,有時家己講該死,就家己sai 嘴phóe。顧監--ê 看了真驚,就去報典嶽長知。明仔載就設法hō͘ 伊暫時出獄去入院。就hō͘ 伊入tī 上海聖約翰大學ê 附屬病院,准伊靜養一禮拜,後來才審問。Ah!真正是罪teh--人,未審問先家己驚。入院第4日,熱攏退,較會睏--tit。有一暗,月反烏反烏,起來跪落tī 塗腳,面仆tī 椅仔,良心出現,koh 想著上帝--lah。
Chiū kî-tó kóng “Siōng-tè ah, kiû Lí lîn-bín sià-bián góa kòe-khì ê chōe. Góa si̍t-chāi ū tek-chōe Lí. Góa ēng kau-kúi ê sim lâi phiàn lâng, iā phiàn Siōng-tè. Taⁿ kàu-chia it-chhè chōe ê kang-chîⁿ lóng kàu-chhiú lah. Ah3! Chōe ê kang-chîⁿ chiū-sī Sí. Taⁿ góa chai tû sí í-gōa, góa ka-tī bô lō͘ thang thoat-lī.” Kî-tó kàu-chia chiū koh khui-siaⁿ háu kàu chheh khùi. Thêng hó-kú chiū koh chiap-sòa kî-tó. “Chá ah! Lí sī lîn-bín ê Chú, Lí kiám m̄ khéng lîn-bín chín-kiù góa? Góa nā-tio̍h siū tēng sí-hêng, Thiⁿ-pē Lí kiám bô beh tài-liām Chú ê bīn, khòaⁿ góa chit-tia̍p chin-si̍t ê thòng-hóe lâi kiù góa ê lêng-hûn?” Chiū koh khui-siaⁿ háu, ná-háu sòa ná chin chhi-chhám kiû kiò kóng “Chú ah! Chú ah! Kiû lí sià-bián góa.” Khàn-hō͘-hū chē-chē sī Ki-tok-tô͘, in-ūi Sèng Iok-hān tāi-ha̍k sī Kàu-hōe siat ê tāi-ha̍k. Khàu-hō͘-hū thiaⁿ i teh háu teh kî-tó, chiū chai i iā ū thiaⁿ tō-lí, chiū lâi mn̄g lâi an-ùi i. Kiò i kín-khùn, m̄-thang sūi-bîn put-chiok khó-lêng ē koh hoat-jia̍t. Āu-lâi sin-thé ē koh phah-pháiⁿ. Teh kóng chiah ê ōe, á-sī i teh kî-tó ê sî, tī pēⁿ-sek āu-bīn ê thang-á gōa ū chi̍t ê lâng khiā tī hia teh thau-khòaⁿ, thau-thiaⁿ, i lóng m̄-chai. Siū lâng khó͘-khǹg chiū an-chēng tó lo̍h khì-khùn. Nā-sī khùn bē-khì, chiū koh peh khí lâi, tùi kò͘-mê lâi sûn pēⁿ-pâng ê hō͘-sū thó chóa-pit. I ê ì-sù sī ài siá ûi-giân-chn̄g hō͘ Hūi-bí. 就祈禱講:「上帝--ah,求你憐憫赦免我過去ê 罪。我實在有得罪你。我用奸鬼ê 心來騙--人,也騙上帝。今到chia 一切罪ê 工錢攏到手--lah。Ah!罪ê 工錢就是死。今我知除死以外,我家己無路thang 脫離。」祈禱到chia,就koh 開聲哮到chheh 氣。停好久就koh 接續祈禱。「主--ah!你是憐憫ê 主,你kiám m̄ 肯憐憫拯救我?我若著受定死刑,天父你kiám 無beh 帶念主ê 面,看我chit-tia̍p 真實ê 痛悔來救我ê 靈魂?」就koh 開聲哮,那哮續那真淒慘求叫講:「主--ah!主--ah!求你赦免我。」看護婦濟濟是基督徒,因為聖約翰大學是教會設ê 大學。看護婦聽伊teh 哮teh 祈禱,就知伊也有聽道理,就來問來安慰伊。叫伊緊睏,m̄-thang 睡眠不足,可能會koh 發熱。後來身體會koh 扑歹。Teh 講chiah-ê 話,抑是伊teh 祈禱ê 時,tī 病室後面ê 窗仔外有一個人企tī hia teh 偷看、偷聽,伊攏m̄ 知,受人苦勸就安靜倒--落-去睏。若是睏bē 去,就koh peh--起-來,對顧暝來巡病房ê 護士討紙筆。伊ê 意思是ài寫遺言狀hō͘ 惠美。
In-ūi kàu chit ê sî i ê sim iáu ū chi̍t ê chin-tōa ê gî-he̍k. (1) Chiū-sī i siūⁿ Hūi-bí ún-tàng sí lah. Sí tī liân-hoe-tî té. Tāi-khài sī thâu-khak tian-tò thâu-chai, chhap-ji̍p tī lō͘-ko͘-moâi té, chúi-chhim m̄-bat ta, chin-chē lòm-lòm ê thô͘. Chū án-ni bô khùi, ko͘-bô, sī sí tī lō͘-ko͘-moâi ê lòm-thô͘ lāi. (2) Hūi-bí bô sí. In-ūi i kám-kak that bô kàu gōa tōa ē, ke̍k-ke sī tǹg-lap-chē, án-chóaⁿ ē poa̍h lo̍h tî. Lo̍h tî án-chóaⁿ ē sòa bô sin-si, chin-chiàⁿ sī kî-koài. Só͘-í chiū koat-sim beh siá ûi-giân-chn̄g hō͘ Hūi-bí. 因為到這ê時,伊ê 心iáu 有一個真大ê 疑惑。(1)就是伊想惠美穩當死--lah。死tī 蓮花池底。大概是頭殼顛倒頭栽,插入tī 路ko͘糜底,水深m̄-bat 礁,真濟lòm-lòm ê 塗。自án-ni 無氣,ko͘ 無,是死tī 路ko͘糜 ê lòm塗內。(2)惠美無死。因為伊感覺踢無到偌大下,極加是tǹg-lap坐,án-chóaⁿ 會跋落池。落池án-chóaⁿ 會煞無身屍,真正是奇怪。所以就決心beh 寫遺言狀hō͘ 惠美。
Hō͘-sū the̍h chóa pit lâi hō͘ i, i chiū-siá. “Só͘ thiàⁿ ê Hūi-bí. Kiû-lí sià-bián góa ê chōe. Góa tùi-lí chin put-chū. Goān-lí tī Siōng-tè ê bīn-chêng thòe góa ai-kiû, in-ūi góa í-keng ū chhim-chhim hoán-hóe chai-chōe. Chêng góa chûn kan-kúi ê sim phiàn-lí, phiàn Siōng-tè. Si̍t-chāi chin kai-sí, taⁿ chit-sî góa tùi sim-té chhim-chhim thòng-hóe, hoat-sim sìn Chú Iâ-so͘. Kiû I un-tián chín-kiù góa ê lêng-hûn. Góa ǹg-bāng ē-tit kap lí saⁿ-kìⁿ tī thiⁿ. Chóng-sī góa iáu ū chi̍t-tiám ê ǹg-bāng, chiū-sī bāng lí khó-lêng iáu tī sè-kan. Nā-sī chit ê ǹg-bāng sī chin po̍h, kiám-chhái sī góa ê gōng-siūⁿ. Chóng-sī góa í-keng chai, góa ē siū hoat-lu̍t ê chhâi-phòaⁿ. Góa bô lō͘ thang ka-tī sé-chheng. Ah! Só͘ thiàⁿ--ê. Siat-sú lí nā iáu-oa̍h, lí kiám bē tài-liām tio̍h chho͘-hōe tī soaⁿ-téng bán Pek-ha̍p-hoe ê sî. Kiám bē siūⁿ tio̍h chòe-hóe kò͘ A-pa tī pēⁿ-chhn̂g. Kiám bē siūⁿ tio̍h góa tui-chhōe lí, chhōe lí tī Hûn-lâm-siâⁿ-gōa ê chi̍t ê hiuⁿ-chng ê sió-tek-ûi ê chêng-kéng. Ah! Nā koh siūⁿ hiah ê tiⁿ-bi̍t ê ài-chêng, góa ê sim si̍t-chāi beh piak-li̍h8.” Siá kàu chia ba̍k-sái hò͘ m̄-khui ti̍t-ti̍t háu chhut--lâi, chiū khí-lâi kiâⁿ-óa āu-piah thang-á-kiⁿ beh the̍h bīn-kin chhit ba̍k-sái. Hut-jiân taⁿ-thâu khòaⁿ thang-á-gōa ū chi̍t ê lâng, hit ê lâng-iáⁿ chhin-chhiūⁿ Hūi-bí! I bô ì-sek kiò chin tōa-siaⁿ “Hūi-bí” chóng-sī hit ê lâng-iáⁿ chū án-ni bô khì. I chin m̄-goān chū chhēng khùn-saⁿ khui-mn̂g jiok chhut--lâi. Kó-jiân ū chi̍t ê lâng teh cháu, jî-chhiáⁿ sī cha-bó͘-lâng ê khoán. In-ūi goe̍h bô kng, tak tio̍h chio̍h-thâu sòa phak-lo̍h-khì, khí náu pîn-hiat, kò͘ mê ê hō͘-sū kín-lâi, iā kap hit ê teh cháu ê lâng iā oat tò-tńg--lâi. Kā i kng ji̍p pēⁿ-pâng. Thêng óa chiâⁿ-khek kú chia cheng-sîn. Sim chin giâu-gî, siōng-sè mn̄g chia ū lâng hō chòe “Lîm Hūi-bí” á-bô? Tāi-ke lóng kā i kóng bô. Chū án-ni chiū ka-tī siūⁿ sī siuⁿ khòa-sim chi̍t sî ê hoàn-kak(幻覺) só͘ tì. 護士提紙筆來hō͘ 伊,伊就寫:「所疼ê 惠美。求你赦免我ê 罪。我對你真不住。願你tī 上帝ê 面前替我哀求,因為我已經有深深反悔知罪。前我存奸鬼ê 心騙你、騙上帝。實在真該死,今這時我tùi 心底深深痛悔,發心信主耶穌。求伊恩典拯救我ê 靈魂。我向望會得kap你相見tī 天。總--是我iáu 有一點ê 向望,就是望你可能iáu tī 世間。但是這個向望是真薄,kiám-chhái 是我ê 憨想。總是我已經知,我會受法律ê 裁判。我無路thang 家己洗清。Ah!所疼--ê,設使你若iáu 活,你kiám bē 帶念著初會tī 山頂挽百合花ê 時。Kiám bē 想著做伙顧阿爸tī 病床。Kiám bē 想著我追chhōe 你,chhōe 你tī 雲南城外ê 一個鄉庄ê 小竹圍ê 情景。Ah!若koh 想hiah-ê 甜蜜ê 愛情,我ê 心實在beh piak 裂。」寫到chia 目屎hò͘ m̄ 開,直直哮--出-來,就起來行倚後壁窗仔kiⁿ,beh 提面巾拭目屎。 忽然taⁿ 頭看窗仔外有一個人,hit個人影親像惠美!伊無意識叫真大聲「惠美」!總是hit個人影就án-ni 無--去。伊真m̄ 願就穿睏衫開門jiok--出-來。果然有一個人teh 走,而且是查某人ê 款。因為月無光,tak 著石頭,煞仆--落-去,起腦貧血,顧暝ê 護士緊來,也kap hit個teh 走ê 人也越倒轉--來。Kā 伊扛入病房。停倚誠刻久chia 精神。心真giâu 疑,詳細問chia 有人號做「林惠美」抑無?大家攏kā 伊講無。自án-ni 就家己想是siuⁿ掛心,一時ê 幻覺所致。
Kàu chi̍t-lé-pài āu chiū koh siū tiàu kàu hoat-īⁿ siū û-sím. Û-sím koaⁿ tāi-seng mn̄g i ê sè-miâ, nî-hòe, chū-chí. Khak-jīn chit-ê lâng kó-jiân sī Tân Khun-hong, Tân Hok-choân sī ké-miâ, it-it chū-jīn. Iā ka-tī chū-jīn sī ūi kiaⁿ chōe, só͘-í chiah tô-chōe lâi Siōng-hái. Thang-kóng 10 hun ê 8.9 i ka-tī seng-jīn Hūi-bí ê sí sī i kā i that lo̍h khì ê. Put-kò ū kúi-nā tiám thang koh tiau-cha chiū-sī. (1) Sī ok-ì, á-sī bû-ì. (2) Sī i chi̍t ê kā i thak lâi tì-sí, á-sī iáu ū pang-chhiú. Nā siat-sú ū pang-chhiú, chiū pìⁿ-chòe ok-ì, kiōng-bô͘. (3) Cháiⁿ-iūⁿ ē bia̍t-si. Án-ni sī poa̍h lo̍h-chúi sí, á-sī tī pa̍t-ūi í-keng kā i chhòng-sí, chiah kng lâi thiām tī Liân-hoe-tî, ké chòe poa̍h-lo̍h-chúi sí. In-ūi sī bia̍t-si, só͘-í lâng poa̍h-lo̍h-chúi ka-tī ko͘-bô, iā bô lâng lâi pò kéng-chhat. Tùi chit 3 tiám iáu bōe bêng. 到一禮拜後就koh 受調到法院受û審。Û審官代先問伊ê 姓名、年歲、住址。確認這個人果然是陳昆芳,陳福全是假名,一一自認。也家己自認是ūi驚罪,所以才逃罪來上海。Thang 講十分ê 八、九伊家己承認,惠美ê 死是伊kā 伊踢--落-去--ê。不過有幾若點thang koh 調查就是。(1)是惡意,抑是無意。(2)是伊一個kā 伊踢來致死,抑是iáu有幫手。若設使有幫手,就變做惡意、共謀。(3)怎樣會滅屍。Án-ni是跋落水死,抑是tī 別位已經kā 伊創死,才扛來填tī 蓮花池,假做跋落水死。因為是滅屍,所以人跋落水家己ko͘ 無,也無人來報警察。Tùi 這三點iáu 未明。
Ūi beh phòaⁿ-koat sí-hêng tek-khak ài ū jîn-chèng(人證) , bu̍t-chèng(物證) , khong-kan, sî-kan, tōng-chok it-chhè iú-le̍k ê chèng-kù, m̄-sī sui-sui piān-piān, chiū koat-tēng chiong chit kiāⁿ àn î tò-khì pún tē-hng ê Tē-hng-hoat-īⁿ. Sòa thang si̍t-tē kiám-chèng. Keh ji̍t chiū liân-jîn tài-àn, ah-sàng lo̍h lâi Chiang-chiu-siâⁿ Tē-hng hoat-īⁿ. Chit-khí àn Kéng-bū-chhù phoe hō͘ Chhòa Thian-pêng sian-siⁿ choan-àn cheng-cha. Só͘-í Chhòa sian-siⁿ chhin-sin ah i lo̍h-lâi Chiang-chiu. Kàu-chia Khun-hong chin-chiàⁿ sī bô bīn thang kìⁿ lâng. Lo̍h hóe-chhia khòaⁿ-kìⁿ ê lâng ū ê bi̍h-chhùi, ū ê phùi-nōa. Tāi-ke kóng i sī liáu-bóe-á-kiáⁿ, hong-îm chiú-sek bô thêng-tō͘. Kàu-ūi keh-ji̍t kap chin-chē hoat-kéng, hoat-i(法醫) , Chhòa Sian-siⁿ chhin-sin khan, thâu-khak kā i tì chháu-lap-á, kan-ta chhun ba̍k-chiu khang hō͘ i khòaⁿ-lō͘, chhiú, khàu chhiú-khàu pa̍k iap-āu. Khan lâi kàu Liân-hoe-tî piⁿ, jîn-san, jîn-hái ê lâng ûi lâi khòaⁿ. Si̍t-chāi chiok kiàn-siàu. Kiò i ka-tī siōng-sè soat-bêng, Hūi-bí tī tó-ūi lám lí ê kha, lín saⁿ ê án-chóaⁿ moa? Lám-kha lám sím-mi̍h sè-bīn? Lám-kha chū án-ni thêng kha khiā leh, á-sī ū lám teh kiâⁿ? Kiâⁿ kúi-pō͘? M̄-chai iáⁿ kàu tî-piⁿ lah á m̄-sī? That gōa tōa ē, pí khòaⁿ-māi? That chi̍t-ē sui-sî poa̍h lo̍h khì, á-sī thêng chi̍t ē-á chiah poa̍h lo̍h khì? Bô sui-sî ìn-siaⁿ poa̍h-lo̍h khì, sī iáu ū lâng tàu that lo̍h khì á m̄-sī? Kàu-chia chit-kù i siūⁿ chin kú bē-hiáu ìn, Kak-tek m̄-sī i that-khì chek-sî poa̍h lo̍h-khì. Ná-chún ū ………, m̄-kú àm-àm, ka-tī ū lim-chiú sió-khóa chùi-chùi, só͘-í kì-ek put-chheng-chhó m̄-káⁿ ìn. Lí ū hoah kiù lâng á-bô? Ū. Lí ū lo̍h khì ko͘ á-bô? Góa chek-sî lo̍h khì hôe. Ū thǹg-ê á-bô? Bô thǹg-ê, kan-ta tī hōaⁿ-téng àⁿ lo̍h khì bong. Án-chóaⁿ koan-hē jîn-bēng hiah ló-chhó, m̄-bián thǹg ê, kín gia̍h hóe lâi bong? Siù-chhun kiò góa mài, kóng chin-kôaⁿ, góa ū lim-chiú, iā sió-khóa kám-tio̍h. Kóng sí to sí lah, bîn-á-chài chiah lâi ko͘. Āu-lâi chū án-ni tán kàu bîn-á-chài á m̄-sī? M̄-sī, góa ū gia̍h tek-ko lâi lā. Hit-sî Siù-chhun tī tó-ūi? I m̄-chhap góa chòe i tó-teh khùn. 為beh 判決死刑的確ài有人證、物證,空間、時間,動作一切有力ê 證據,m̄ 是隨隨便便,就決定將這件案移倒去本地方ê 地方法院。續thang 實地檢證。隔日就連人帶案,押送落來漳州城地方法院。這起案警務處批hō͘ 蔡天枰先生專案偵查。所以蔡--先生親身押伊落來漳州。到 chia 昆芳真正是無面thang 見人。落火車看見ê 人有ê bi̍h嘴,有ê phùi瀾。大家講伊是了尾仔子,荒淫酒色無程度。到位隔日kap真濟法警、法醫,蔡--先生親身牽,頭殼kā 伊戴草lap-á,kan-ta chhun 目珠空hō͘ 伊看路。手,扣手銬縛iap-後。牽來到蓮花池邊,人山、人海ê 人圍來看。實在足見笑。叫伊家己詳細說明,惠美tī 佗位攬你ê 腳,lín 3個án-chóaⁿ moa?攬腳攬甚mi̍h勢面?攬腳自án-ni 停腳企--leh,抑是有攬teh 行?行幾步?M̄ 知影到池邊--lah 抑m̄ 是?踢偌大下,比看māi?踢一下隨時跋--落-去,抑是停一下仔才跋--落-去?無隨時應聲跋--落-去,是iáu 有人鬥踢--落-去抑m̄ 是?到chia 這句伊想真久,bē曉應,覺得m̄ 是伊踢--去即時跋--落-去。那準有………,m̄-kú 暗暗,家己有lim 酒,小可醉醉,所以記憶不清楚m̄ 敢應。「你有喝救人抑無?有thǹg 鞋抑無?」「無thǹg 鞋,kan-ta tī 岸頂àⁿ--落-去摸。」「Án-chóaⁿ 關係人命hiah 潦草,m̄ 免thǹg 鞋,緊gia̍h火來摸?」「秀春叫我mài,講真寒,我有lim 酒,也小可感--著。講死都死--lah,明仔載才來ko͘。」「後來自án-ni 等到明仔載抑m̄ 是?」「M̄ 是,我有gia̍h竹篙來lā。」「Hit 時秀春tī 佗位?」「伊m̄-chhap 我,做伊倒 teh 睏。」
Chhòa sian-siⁿ tē 6 kám sī kám-kak Siù-chhun tùi chit-chân sū iā-sī chi̍t ê Chú-kak, chek-sî kiò chi̍t ê hêng-kéng khì kiò Siù-chhun lâi. Kiò i lâi Liân-hoe-tî-piⁿ kiám-chèng. Hêng-kéng khì ê sî chhōe bô. Tò-tńg lâi pò-kò, kóng lāi-bīn chhōe bô lâng, pâng-keng chí ū chi̍t ê eⁿ-á teh-háu, chin kî-koài, it-hoat khó-gî chit ê lâng ū chōe-hiâm(罪嫌). Só͘-í bēng-lēng choân-chhù-the̍h lāi-gōa chóng so͘-cha. Tauh tí Siù-chhun tùi tó-ūi khì? Kàu-bóe chiah hoat-kiàn i sí tī āu hoe-hn̂g ê kó͘-chíⁿ-té. In-ūi lâng thoa Khun-hong beh lâi kiám-chèng ê sî, i iáⁿ tio̍h Khun-hong bīn tì chháu-lap-á, chhiú hō͘ lâng pa̍k iap-āu, ēng chhiú-khàu khàu leh. Siù-chhun tōa-kiaⁿ, chai sí lah. Koh-sī choân-kok tî-miâ ê Chhòa cheng-thàm choan-àn cheng-pān. Chai hoat-bóng lân-tô. I ka-tī chai, chhâ kàu-bóe chú-hoān(主犯) m̄-sī Khun-hong. Chú-hoān sī i pún-sin, Khun-hong sī bû-ì, nā-sī iú-ì chûn sat-jîn, koh ti̍t-chiap ê tì-sí(致死) sī tùi i ê hêng-tōng. Só͘-í kàu-chia i siūⁿ khí hoat-têng hiān-sì, m̄-ta̍t-tio̍h sí tiàm chhù-ni̍h khah ti̍t. Só͘-í chiong Êng-chong(eⁿ-á) kā i hiat tiàm bîn-chhn̂g, thàn lâng bô chù-ì chū án-ni khì thiàu kó͘-chíⁿ. I m̄-sī ēng thiàu, i sī ēng tian-tò-thâu-chai chai lo̍h khì. Só͘-í ko͘ khí--lâi í-keng kòe-khùi ngē-ngē, sî-kan iā í-keng kòe 30 hun khah ke. Thâu-khak chai tī chíⁿ-té ê lô͘-ko͘-moâi, só͘-í chi̍t chhùi chi̍t phīⁿ, sì-kè lóng sī lô͘-ko͘-moâi that tīⁿ-tīⁿ. Tùi ū chúi-tō, chit ê chéⁿ hán tit ēng chin chhim, chúi iā ū chhàu-bī, kàu-bóe kiù bē oa̍h. Nā-sī tông-sî so͘-cha, tī Hūi-bí ê pâng-keng ū hoat-kiàn tio̍h Hūi-bí chū-sat ê ûi-giân-chn̄g, che-sī chin kî-koài ê sū. 蔡--先生第六感是感覺,秀春tùi 這層事也是一個主角,即時叫一個刑警去叫秀春來。叫伊來蓮花池邊檢證。刑警去ê 時chhōe 無。倒轉來報告,講內面chhōe 無人,房間只有一個嬰仔teh 哮,真奇怪,一發可疑這個人有罪嫌。所以命令全厝宅內外總搜查。Tauh 底秀春tùi 佗位--去?到尾才發見伊死tī 後花園ê 古井底。因為人拖昆芳beh 來檢證ê 時,伊影著昆芳面戴草lap-á,手hō͘ 人縛iap 後,用手銬扣--leh。秀春大驚,知死--lah。Koh 是全國知名ê 蔡偵探專案偵辦。知法網難逃。伊家己知,查到尾主犯m̄ 是昆芳。主犯是伊本身,昆芳是無意,但是有意存殺人,koh 直接ê 致死是tùi 伊ê 行動。所以到chia 伊想起法庭hiān-sì,?-ta̍t-tio̍h死tiàm 厝--ni̍h較直。所以將榮宗(嬰仔)kā 伊hiat tiàm 眠床,趁人無注意自án-ni 去跳古井。伊m̄ 是用跳,伊是用顛倒頭栽栽--落-去。所以ko͘--起-來已經過氣硬硬,時間也已經過三十分較加。頭殼栽tī 井底ê lô͘-ko͘糜,所以一嘴一鼻,四界攏是lô͘-ko͘糜塞tīⁿ-tīⁿ。Tùi 有水道,這個井罕得用真深,水也有臭味,到尾救bē 活。但是同時搜查,tī 惠美ê 房間有發見著惠美自殺ê 遺言狀,che 是真奇怪ê 事。
Án-ni chit ê àn chin tîⁿ. Hó ê chèng-jîn Bí-chú tī Siōng-hái Tē-it lí-siā hō͘ lâng thāu-sí. Ū chú-hoān á-sī tông-bō͘-hoān khó-gî ê Siù-chhun ùi-chōe chū-sat. Î-it ê bu̍t-chèng sī nn̄g-tiâu ê chhiú-kin. Chi̍t-tiâu Hūi-bí ê. Chi̍t-tiâu Siù-chhun ê lóng í-keng chai. Chòe hiâm-gî ê Siù-chhun kì-jiân bê tit chhut-têng. Só͘-í taⁿ chí-ū sím-phòaⁿ Khun-hong. Koat-tēng lâi 12 goe̍h 14 ji̍t beh tī Chiang-chiu siâⁿ Tē-hng hoat-īⁿ kong-phòaⁿ. Hit-ji̍t 8 tiám beh khui-têng. Kòe-khì sī chi̍t ê tē-hng ê bêng-bōng-ka, koh sin-bûn chhut chiah tōa jī, koh chi̍t-sî saⁿ ê bó͘, chiah hia-pai. Hut-jiân 3 ê bó͘ ūi i chi̍t ê chòe tiong-sim lóng sí. Jî-chhiáⁿ sí tit chin lī-kî. Tōa-bó͘ siū that lo̍h-tî sí, tē-jī-hō î-thài-thài hō͘ lâng thāu-sí, tē-it-hō î-thài-thài thiàu kó͘-chéⁿ sí. Lóng sí tī hui-bēng, án-ni sè-sio̍k lâng lóng kóng chi̍t ê Khun-hong tek-khak ē hō͘ cha-bó͘-kúi kau-tîⁿ lâi lia̍h-khì. Oan-hûn tek-khak m̄-sòaⁿ, ē lâi kau-tîⁿ. Kong-phòaⁿ hit-ji̍t chiok-chē lâng, tio̍h the̍h pâi-á-hō chiah ē tit ji̍p khì. Án-ni這個案真纏。好ê 證人美珠tī上海第一旅社hō͘ 人thāu--死。有主犯抑是同謀犯可疑ê 秀春畏罪自殺。唯一ê 物證是2條ê 手巾。1條惠美ê。1條秀春ê,攏已經知。最嫌疑ê 秀春既然bōe 得出庭。所以今只有審判昆芳。決定來12月14日beh tī 漳州城地方法院公判。Hit 日8點beh 開庭。過去是一個地方ê 名望家,koh 新聞出chiah 大字,koh 一時3個某,chiah hiâ-pai。忽然3個某為伊一個做中心攏死,第2號姨太太hō͘ 人thāu--死,第1號姨太太跳古井死。攏死tī 非命,án-ni 世俗人攏講一個昆芳的確會hō͘ 查某鬼交纏來掠--去。冤魂的確m̄ 散,會來交纏。公判hit 日足濟人,著提牌仔號才會得入--去。
20 20
12 goe̍h 14 ji̍t chiàu só͘ û-tēng chiū tī Chiang-chiu siâⁿ Tē-hng hoat-īⁿ khai-têng lâi kong-phòaⁿ. Chiàu-sî siōng-ngó͘ 8 tiám khai-têng. Thâu chi̍t-têng sī sím chi̍t kiāⁿ thong-kan hāi-hu ê àn-kiāⁿ. Chiū-sī sím chi̍t ê cha-bó͘-lâng hiâm i tiōng-hu phòa-pēⁿ phòa-pēⁿ, chiū kap siāng chng ê bó͘ chheng-liân thong-kan. Āu-lâi tông-bô͘ thâi-sí tiōng-hu. Thâu-sí liáu-āu chiah kā i kng chhut-khì hiat tiàm āu-piah kau. Thèng-hāu kan-hu cháu liáu, chiah ka-tī ēng pin-hn̂g-to thâi tò-chhiu ê hó͘-kháu, koh thiah phòa saⁿ. Jiân-āu chiah khì pò kéng-chhat, ké-iàⁿ cháu kàu phēⁿ-phēⁿ chhoán. Kóng sī chha̍t-á lâi, tiōng-hu hō͘ chha̍t thâi-sí, i pún-sin iā siū siong. Chóng-sī chit ê tāi-chì tùi i kap kan-hu ê thong-phoe lâi chhut-phòa. Chèng-kù ta̍k-hāng chhiong-hun, chiū siū phòaⁿ-koat sí-hêng. Chōe-miâ sī thong-kan hāi-hu, kiōng-bô͘ ok-ì-tek ê sat-jîn. 12月14日照所預定就tī 漳州城地方法院開庭來公判。照時上午8點開庭。頭一庭是審一件通姦害夫ê 案件。就是審一個查某人嫌伊丈夫破病破病,就kap siāng 庄ê 某青年通姦。後來同謀thâi 死丈夫。Thâi 死了後才kā 伊扛出去hiat tiàm 後壁溝。聽候奸夫走了,才家己用檳榔刀thâi 左手ê 虎口,koh 拆破衫。然後才去報警察,假佯走到phēⁿ-phēⁿ 喘。講是賊仔來,丈夫hō͘ 賊thâi--死,伊本身也受傷。總--是這個代誌tùi 伊kap奸夫ê 通批來出破。證據逐項充分,就受判決死刑。罪名是通姦害夫,共謀惡意的ê 殺人。
Tē-jī-tn̂g sím chi̍t ê Lú-chú ko-tiong ê im-ga̍k sina-siⁿ îm-loān ka-tī só͘ kà ê ha̍k-seng, í-keng ū sin-īn 4 goe̍h ji̍t lah. Sim-ì ài chhōa--i, nā-sī cha-bó͘ gín-ná ê pē-bó m̄-khéng. Thiàⁿ sòa hoán-oàn, àm-sî chio hit ê cha-bó͘ gín-ná chhut-khì tê-sek chia̍h tê. Phiàn i kóng beh chhut-khì bé kóe-chí-á, kiò i chhiáⁿ tán chi̍t--ē. Ké-iàⁿ khí--lâi kiâⁿ tùi lú-chú ê āu-bīn khì. Chiū chiong só͘ pī-pān chah tī seng-khu ê to̍k-io̍h-chúi tùi thâu-khak kā i lâm lo̍h khì. Io̍h-chúi lâu tùi bīn-ni̍h, tì-kàu chi̍t pêng ê bīn, ba̍k-chiu, hīⁿ-á, thâu-khak-phòe chū án-ni se̍k-se̍k. Sui-jiân ji̍p-īⁿ tī-liâu chóng-sī ba̍k-chiu iû-goân chi̍t-lúi sit-bêng. Hīⁿ-á chi̍t pêng bô thiaⁿ-kìⁿ, thâu-mn̂g lut chi̍t pêng. Bīn pìⁿ chòe chin pháiⁿ khòaⁿ. Ah si̍t-chāi ū kàu chân-jím. Sian-siⁿ sī tha̍k kòe Su-hoān ha̍k-īⁿ, siū kòe ko-téng kàu-io̍k ê lâng. Chòe lâng ê lāu-su, kèng-jiân îm-loān ka-tī ê ha̍k-seng, kàu bóe jî-chhiáⁿ ēng chiah chân-jím ê hong-hoat lâi húi-hoāi tùi hong ê iông-māu. Chèng-kù chhiong-hun chiū phòaⁿ-koat, chhú iú-kî tô͘-hêng 10 nî. Pak-toa̍t kong-koân 5 nî. 第二堂審一個女子高中ê 音樂先生淫亂家己所教ê 學生,已經有身孕四月日--lah。心意ài娶--伊,但是查某囡仔ê 父母m̄ 肯。疼煞反怨,暗時招hit個查某囡仔出去茶室食茶。騙伊講beh 出去買果子仔,叫伊且等--一下。假佯起來行tùi女子後面--去。就將所備辦chah tī 身軀ê 毒藥水tùi 頭殼kā 伊lâm--落-去。藥水流對面--ni̍h,致到一爿ê 面、目珠、耳仔、頭殼皮自án-ni 熟熟。雖然入院治療,總是目珠猶原一lúi 失明。耳仔一爿無聽見,頭毛lut 一爿。面變做真歹看。Ah!實在有夠殘忍。先生是讀過師範學院,受過高等教育ê 人。做人ê 老師,竟然淫亂家己ê 學生,到尾而且用chiah 殘忍ê 方法來毀壞對方ê 容貌。證據充分就判決,處有期徒刑十年。剝奪公權五年。
Tē 3 tn̂g sī beh phòaⁿ “Chiang-chiu siâⁿ ê Liân-hoe-tî sū-kiāⁿ.” Tùi chit-chân sū iú-koan ê chèng-jîn Sài-hoa-lâu ê Bí-chu í-keng sí. Chòe thang giâu-gî ê chú-hoān, he̍k-chiá sī pang-hiong ê chiông-hoān Siù-chhun iā sí. Siù-chhun sī chin tiōng-iàu ê chú-kak ū 3 hāng ê khó-gî. 第三堂是beh 判「漳州城ê 蓮花池事件。」對這層事有關ê 證人賽花樓ê 美珠已經死。最thang giâu 疑ê 主犯,或者是幫兇ê 從犯秀春也死。秀春是真重要ê 主角,有3項ê 可疑。
1. Tî-piⁿ ê tiû chhiú-kin. (1) Tī chin lip-kîⁿ ê só͘-chāi khah tio̍h. (2) Chhiú-kin ê chhiú-hûn. (3) Ian-chi ê sek-tì kap phín-chit, oân-choân sī Siù-chhun ê. 1、池邊ê 綢手巾。(1)Tī 真lip-kîⁿ ê 所在khah著。(2)手巾ê 手痕。(3)胭脂ê 色緻kap品質,完全是秀春ê。
2. Ùi-chōe chiū chū-sat? I ê chū-sat m̄ khah chá m̄ khah bān. Tng kiò i lâi hiān-tiûⁿ tùi chèng ê sî chiah thiàu-chéⁿ. Só͘-í ū ùi-chōe ê khó-gî. 2、畏罪就自殺?伊ê 自殺m̄ 較早m̄ 較慢。Tng 叫伊來現場對證ê 時才跳井。所以有畏罪ê 可疑。
3. Ka-the̍h so͘-cha ê sî ū hoat-kiàn tio̍h Hūi-bí chū-sat ê ûi-giân-su. Keng-kòe hoat-i kiám-giām āu, chiū chai pit-chek kap Hūi-bí chāi-seⁿ só͘ siá ê jī ê pit-che̍k bô tùi. Koh giām ba̍k-chúi ê sek-tì chiū chai m̄-sī Hūi-bí sí ê í-chêng siá--ê. Sī Hūi-bí sí liáu sím-mi̍h lâng siá, lâi mō͘-chhiong chòe Hūi-bí chū-sat ê ûi-giân. In-ūi hit ê pit-jiah, ba̍k-chúi ê sek-tì iáu chin sin. Koh hòa-giām chóa-bīn ê chhiú-hûn, kap tî-piⁿ ê tiû chhiú-kin ū tùi. Án-ni thang toàn-tēng chit tiuⁿ ûi-giân sī Siù-chhun siá--ê, chiū-sī beh ian-bia̍t thaⁿ-sat ê hiâm-gî. 3、家宅搜查ê 時,有發見著惠美自殺ê 遺言書。經過法院檢驗後,就知筆跡kap惠美在生所寫ê 字ê 筆跡無對。Koh 驗墨水ê 色緻,就知m̄ 是惠美死ê 以前寫--ê。是惠美死了甚mi̍h人寫,來冒充做惠美自殺ê 遺言。因為hit個筆跡、墨水ê 色緻iáu 真新。Koh 化驗紙面ê 手痕,kap池邊ê 綢手巾有對。Án-ni thang 斷定這張遺言是秀春寫--ê,就是beh 湮滅他殺ê 嫌疑。
Tùi í-siōng saⁿ-tiám kā i chhui Hūi-bí ê sí kap Siù-chhun tōa koan-hē. Chóng-sī lâng í-keng sí bô hoat-tō͘ thang koh tui-kiù. Î-it ê oa̍h lâng chiū-sī Khun-hong. Khun-hong chhin-sin kā i that. Jî-chhiáⁿ kā i that ê sî, î-chiàu Siù-chhun ê kháu-keng kóng, Khun-hong ū chhoh pháiⁿ-chhùi, jî-chhiáⁿ mē kóng “Beh sí sí-lō-khì, m̄-bián tiāⁿ teh kau-tîⁿ.” Mē án-ni chiah chhut-la̍t kā i that-khì. Só͘-í iā bē-tit kóng m̄-sī ok-ì. Koh tùi kòe-khì ê kiù-hun, kap sū-sū pháiⁿ khoán-thāi Hūi-bí ê sū-si̍t lóng cha-chhut. Kàu kin-á-ji̍t ūi-tio̍h beh chiok nn̄g ê sè-î ê sim-goān, ài hō͘ nn̄g ê sè-î hoaⁿ-hí. Sēng chiú-chùi ê heng-hùn lâi that Hūi-bí. Tùi i that lâi tì sí. Sui-jiân m̄-bián sí-hêng, iā tio̍h Bû-kî tô͘-hêng. Che-sī tong-sî kiám-chhat ê lūn-kò. Chiàu khòaⁿ Bû-kî tô͘-hêng sī chin lân bián tit, he̍k-chiá tio̍h sí-hêng. Tùi 以上三點,kā 伊推惠美ê 死kap秀春大關係。總--是人已經死,無法度thang koh 追究。唯一ê 活人就是昆芳。昆芳親身kā 伊踢。而且kā 伊踢ê 時,依照秀春ê 口供講,昆芳有chhoh 歹嘴,而且罵講:「Beh 死死--落-去,m̄ 免定teh 交纏。」罵án-ni 才出力kā 伊踢--去。所以也bē 得講m̄ 是惡意。Koh tùi 過去ê 糾紛,kap事事歹款待惠美ê 事實攏查出。到今仔日為著beh 足兩個細姨ê 心願,ài hō͘ 兩個細姨歡喜。乘酒醉ê 興奮來踢惠美,對伊踢來致死。雖然m̄ 免死刑,也著無期徒刑。Che 是當時檢察ê 論告。照看無期徒刑是真難免得,或者著死刑。
Khun-hong ū chhiáⁿ chi̍t ê piān-hō͘-sū miâ Tân Chì-hun. I chin chīn-la̍t chú-tiuⁿ kúi-nā tiám. 昆芳有請一個辯護士名陳志分。伊真盡力主張幾若點。
(1) Chia̍h-chiú, ū chùi, sim bô ì-sek. (1)食酒,有醉,心無意識。
(2) Chiàu i that ê le̍k-liōng, kap i khiā ê ūi-tì iáu-bōe ē tì-kàu hō͘ Hūi-bí poa̍h lo̍h tì sí ê thêng-tō͘. (2)照伊踢ê 力量,kap伊企ê 位置iáu未會致到hō͘ 惠美跋落致死ê 程度。
(3) Sui-jiân beh that ê sî ū chhoh. M̄-kú i ū hoah kiù lâng. Pún-sin iā ū khì ko͘, gia̍h tke-ko khì lā. Tùi án-ni thang chai hui ok-ì. Èng-kai tio̍h kiám-hêng. (3)雖然beh 踢ê 時有chhoh。M̄-kú 伊有喝救人。本身也有去ko͘,gia̍h竹篙去lā。Tùi án-ni thang 知非惡意。應該著減刑。
Kiám-chhat kóng án-ni bē kóng-tit. Kiám-chhat ê lūn-kò: 檢察講án-ni bē講--tit。檢察ê 論告:
(1) Nā kóng chia̍h-chiú ū chùi, thang kiò Sài-hoa-= lâu ê thâu-ke lâi chòe-chèng hit-ji̍t ê si̍t-chêng. Koh chhiáⁿ Hoat-i lâi kiám-giām i ê thé-chit, khòaⁿ ū-iáⁿ nn̄g-koàn be̍h-chiú ē chùi á-bē? Iā chhiáⁿ cheng-sîn pēⁿ-kho ê choan-ka lâi kàm-tēng kóng chia̍h nn̄g-koàn be̍h-chiú ê chùi, khó-lêng chiong lâng that-lo̍h tî-té sí iā m̄-chai thang kā i giú khí--lâi. Sòa bia̍t-si ê thêng-tō͘ á-bô? Sûi-sî khì chhiáⁿ Sài-hoa-lâu ê láu-pán, kap Hoat-i, kap cheng-sîn pēⁿ-kho ê choan-ka lâi. (1)若講食酒有醉,thang 叫賽花樓ê 頭家來做證hit 日ê 實情。Koh 請法醫來檢驗伊ê 體質,看有影2罐麥酒會醉抑bē ?也請精神病科ê 專家來鑑定講食2罐麥酒ê 醉,可能將人踢落池底死,也m̄ 知thang kā 伊giú--起-來,續滅屍ê 程度抑無?隨時去請賽花樓ê 老板,kap法醫,kap精神病科ê 專家來。
Lâu-chú ji̍p--lâi. Pò sèⁿ-miâ, chū-chí, chit-gia̍p, nî-lêng, kau chhut sin-hūn-chèng, khak-jīn bô chhò. Kiò i chiù-chōa bô kóng pe̍h-chha̍t. Chiù-chōa liáu chiū kóng. 樓主入--來。報姓名、住址、職業、年齡,交出身份證,確認無錯。叫伊咒誓無講白賊。咒誓了就講。
“Khun-hong siông-siông tī góa hia chhut-ji̍p, i sī góa hia ê kò͘-kheh. I ê chiú-liōng chin tōa. Khó-lêng lim Be̍h-á-chiú chi̍t-táⁿ. Lim nn̄g-koàn tùi i sī bô chùi chiah tio̍h. Chiàu góa só͘ chai sī án-ni.” Kóng liáu chiū chē lo̍h-khì. Piān-hō͘-sū chin siū-khì. Tōa mē Sài-hoa-lâu ê láu-pán. Kóng “Lim nn̄g-koàn tùi i sī bô chùi chiah tio̍h” chit kù lí put èng-kai kóng. Lí m̄-sī i pún lâng, lí ná-ē chai i pún lâng tong-sî ê si̍t-chêng. Lí m̄-sī kàm-tēng-jîn. Put èng-kai án-ni lūn-toàn. 「昆芳常常tī 我hia 出入,伊是我hia ê 顧客。伊ê 酒量真大。可能lim 麥仔酒一打。Lim 2罐對伊是無醉才著。照我所知是án-ni。」講了就坐--落-去。辯護士真受氣。大罵賽花樓ê 老板。講:「Lim 2罐對伊是無醉才著」這句你不應該講。你m̄ 是伊本人,你哪會知伊本人當時ê 實情。你m̄ 是鑑定人。不應該án-ni 論斷。
Chiū chhiáⁿ Hoat-i lâi giām hiat-chit, kap chù-siā hō͘ i hoán-èng. Chai-iáⁿ kó-jiân nn̄g-koàn be̍h-chiú Khun-hong sī bē chùi. Nā ē sī ke̍k kheng-bî. 就請法醫來驗血跡,kap注射hō͘ 伊反應。知影果然2罐麥酒昆芳是bē 醉。若會是極輕微。
Chiū chhiáⁿ Cheng-sîn-kho ê choan-ka lâi kàm-tēng nn̄g-koàn be̍h-chiú ê chiú-cheng-hun ji̍p án-ni ê thé-chit ê lâng i ê cheng-sîn chok-iōng ē éng-hióng kàu cháiⁿ-iūⁿ? Chhiáⁿ i the̍h si̍t-lē lâi kóng. Cheng-sîn-kho ê choan-ka iā chèng-bêng bô kóng án-ni ê chiú-cheng-hun ē tì-kàu hō͘ Khun-hong chit khoán thé-chit ê lâng ē tì-kàu bē kì-tit chêng-āu ê sū. 就請精神科ê 專家來鑑定2罐麥酒ê 酒精分入án-ni ê 體質ê 人,伊ê 精神作用會影響到怎樣?請伊提實例來講。精神科ê 專家也證明無講án-ni ê 酒精分,會致到hō͘ 昆芳這款體質ê 人會致到bē記得前後ê 事。
(2) Sui-jiân i that ê la̍t, kap khiā ê ūi-tì bô cha̍p-hun ē tì-kàu hō͘ Hūi-bí poa̍h-lo̍h tî ê khoán. Chóng-sī che sī lí-lūn. Nā-sī si̍t-chāi to ū poa̍h lo̍h-khì, lí-lūn bô lō͘-ēng, ài àn-chiàu si̍t-chè. (2)雖然伊踢ê 力,kap企ê 位置無十分會致到hō͘ 惠美跋落池ê 款。總--是che 是理論。但是實在都有跋--落-去,理論無路用,ài按照實際。
(3) I sui-jiân ū hoah kiù lâng. Á-sī ū lâi chhōe, nā-sī án-chóaⁿ chhōe bô ê sî m̄-bián pò phài-chhut-só͘. Khòaⁿ tio̍h sin-bûn ê sî bô lâi chū-siú, koh ùi-chōe cháu khì Siōng-hái ún-lek. Jî-chhiáⁿ ōaⁿ-miâ chòe Tân Hok-choân. Koh ū gūi-chō Hūi-bí chū-sat ê ûi-giân-su. Hit-tiuⁿ giām-liáu sī Siù-chhun ê chhiú-pit, m̄-sī Khun-hong gūi-chō ê. M̄-kú iā thang kóng i he̍k-chiá ū tông-ì. (3)伊雖然有喝救人。抑是有來chhōe,但是án-chóaⁿ chhōe 無ê 時m̄ 免報派出所。看著新聞ê 時無來自首,koh 畏罪走去上海隱lek。而且換名做陳福全。Koh 有偽造惠美自殺ê 遺言書。Hit 張驗了是秀春ê 手筆,m̄ 是昆芳偽造--ê。?-kú 也thang 講伊或者有同意。
Piān-hō͘-sū kóng ēng chhui-sióng kóng “He̍k-chiá i ū tông-ì” chit kù m̄-thang kóng. Chhui-sū chhiáⁿ Phòaⁿ-koaⁿ mn̄g Khun-hong pún-lâng. Kóng tùi Hūi-bí chū-sat ê ûi-giân-su ê sū i chai á-m̄-chai? Khun-hong kóng i m̄-chai. Kóng ûi-giân-su ê sū, i chiah siūⁿ tio̍h hiàn chi̍t tiuⁿ ûi-giân-su chhut-lâi. Chiū-sī i tī Siōng-hái ê Sèng Iok-hān tāi-ha̍k pēⁿ-īⁿ siá beh hō͘ Hūi-bí ê ûi-giân-su. Khiok i 10 hun 9.9 m̄-káⁿ kóng Hūi-bí iáu tī sè-kan. Chóng-sī iáu ū chi̍t-si-si ê hi-bāng. Ū, bô, put-koán, i sī ài pài-thok hoat-īⁿ chiong hit-tiuⁿ kià hō͘ in āu-thâu, lâi piáu-pe̍k i hoán-hóe kap thiàⁿ Hūi-bí ê sim-chêng. Chiū the̍h kià têng-tiúⁿ. 辯護士講用推想講「或者伊有同意」這句m̄-thang 講。推事請判官問昆芳本人。講tùi 惠美自殺ê 遺言書ê 事伊知抑m̄ 知?昆芳講伊m̄ 知。講遺言書ê 事,伊才想著獻一張遺言書出來。就是伊tī 上海ê 聖約翰大學病院寫beh hō͘ 惠美ê 遺言書。卻伊10分9.9 m̄ 敢講惠美iáu tī 世間。總是iáu有一絲絲ê 希望。有、無,不管,伊是ài拜託法院將hit 張寄hō͘ in 後頭,來表白伊反悔kap疼惠美ê 心情。就提寄庭長。
Kî-û lóng bô sím-mi̍h thang kóng, hān 10 hun-cheng koh hō͘ Khun-hong siūⁿ. Nā bô chiū beh phòaⁿ-koat Bû-kî tô͘-hêng. Chhun 10 hun, chhun 5 hun, sî-kan ti̍t-ti̍t kòe. Piān-hō͘-sū chin ài kiù Khun-hong. Ǹg-bāng ē-tit bô chōe, á-sī ē-tit kiám-hêng. Chhun 4 hun-cheng, 3 hun-cheng. Phòaⁿ-koaⁿ mn̄g i kiám bô sím-mi̍h thang kóng, chhun 2 hun-cheng. Hut-jiân āu-bīn chi̍t ê cha-bó͘ gín-ná chhēng chi̍t niá kū hoe-á-saⁿ tī chèng-lâng ê tiong-kan hoah kóng “Chit chân sū oan-óng, góa chai-iáⁿ.” Kiám-chhat hoah kóng bēng-lēng kā i kóaⁿ chhut-khì. Chek-sî têng-tiúⁿ bēng-lēng têng-teng kā i kóaⁿ chhut-khì. Piān-hō͘-sū ti̍t-ti̍t kóng put kong-pêng. Che sī Khun-hong î-it ê kiù-chheⁿ. Tio̍h iông-ún i khì chhōe chiah èng-kai. In-ūi Bû-kî-tô͘, kap Sí-hêng, pêⁿ-pêⁿ chi̍t-sì-lâng sī bô lō͘-ēng khì. Chiah iu-siù ê chheng-liân kin-nî 32 hòe chiū soan-kò Bû-kî-tô͘, bē-bián thài phah-sńg. Iau-kiû iân-kî phòaⁿ-koat. Phòaⁿ-koaⁿ chiū kap Pôe-sím-koaⁿ chham-siông. Chiū chún chòe-bān iân-tiông kàu bîn-á-ji̍t chit ê sî. Iā kiò chit ê piān-hō͘-sū khì chhōe hit ê jiáng oan-óng ê cha-bó͘ gín-ná lâi chòe kan-chèng. Nā chhōe bô, chiū beh î-chiàu só͘ lūn-kò lâi pān-lí. Tùi án-ni chiū soan-kò pì-têng. 其餘攏無甚物thang 講,限10分鐘koh hō͘ 昆芳想。若無就beh 判決無期徒刑。Chhun 10分,chhun 5分,時間直直過。辯護士真ài救昆芳。向望會得無罪,抑是會得減刑。Chhun 4分鐘、3分鐘。判官問伊kiám 無甚物thang 講,chhun 2分鐘。忽然後面一個查某囡仔穿一領舊花仔衫,tī 眾人ê 中間喝講:「這層事冤枉,我知影。」檢察喝講命令kā 伊趕--出-去。即時庭長命令庭丁kā 伊趕--出-去。辯護士直直講不公平。Che 是昆芳唯一ê 救星。著容允伊去chhōe 才應該。因為無期徒,kap死刑,平平一世人是無路用--去。Chiah 優秀ê 青年,今年32歲就宣告無期徒,未免太扑sńg。要求延期判決。判官就kap陪審官參詳。就准,最慢延長到明仔日這個時。也叫這個辯護士去chhōe hit個嚷冤枉ê 查某囡仔來做干證。若chhōe 無,就beh 依照所論告來辦理。Tùi án-ni 就宣告閉庭。
Kàu bîn-á-chài iáu khah chē lâng. Chit ê siau-sit chi̍t ē thoân chhut, kui siâⁿ ê lâng lóng chin chhióng-tōng. Kàu-sî boán-têng, jî-chhiáⁿ têng-gōa ê lâng jîn-san jîn-hái ài khòaⁿ chit ê phòaⁿ-koat, kap lâi chòe-chèng ê cha-bó͘ gín-ná tàu-tí sī siáⁿ lâng? Kàu-sî chhōe bô. Sui-jiân piān-hō͘-sū liâm-piⁿ jiok chhut-khì, mn̄g thoa-chhia--ê, mn̄g bē pâi-thoaⁿ--ê, kóng ū khòaⁿ chi̍t ê chhēng o͘-hoe-á saⁿ ê cha-bó͘ gín-ná kōaⁿ chhài-nâ-á tùi hoat-īⁿ chhut-lâi. Taⁿ tùi tó-ūi khì iā-sī chhōe bô? Piān-hō͘-sū chin put-pêng kiám-chhat ê bô-lí. Nā-sī kiám-chhat kóng hit ê cha-bó͘ gín-ná khó-lêng sī siáu--ê. In-ūi lâng beh chòe chèng-jîn èng-kai ài ū siong-tong ê chhiú-sio̍k. Hoat-têng sī sîn-sèng, bē ēng-tit soan-jióng, che sī siông-sek, án-chóaⁿ sûi-piān jiáng. Iā khó-lêng sī piān-hō͘-sū chhiàⁿ--ê. Thiau-tî beh loān-têng lâi thoa-iân phòaⁿ-koat. Put-koán-thaⁿ chhōe bô chiū pā-lūn. Taⁿ èng-kai tio̍h phòaⁿ-koat. 到明仔載iáu 較濟人。這個消息一下傳出,歸城ê 人攏真衝動。到時滿庭,而且庭外ê 人山人海,ài看這個判決,kap來做證ê 查某囡仔tàu 底是啥人?到時chhōe 無。雖然辯護士liâm-piⁿ jiok--出-去,問拖[thoa]車--ê,問賣排攤--ê,講有看一個穿烏花仔衫ê 查某囡仔kōaⁿ 菜籃仔tùi 法院出來。今tùi 佗位去也是chhōe 無?辯護士真不平檢察ê 無理。但是檢察講hit個查某囡仔可能是痟--ê。因為人beh 做證人應該ài有相當ê 手續。法庭是神聖,bē 用tit喧嚷,che 是常識,án-chóaⁿ 隨便嚷。也可能是辯護士倩--ê。刁持beh 亂庭來拖延判決。不管他尋無就罷論。今應該著判決。
Tú beh phòaⁿ-koat ê sî Chhòa Thian-pêng Hêng-sū kho-tiúⁿ. Cheng-tham Chú-jīm chhōa nn̄g ê cha-bó͘ gín-ná ji̍p--lâi. Chi̍t ê cha̍p-gōa-hòe, chi̍t ê 20 gōa hòe. Phòa-koaⁿ tú beh phòaⁿ-koat, Chhòa sian-siⁿ kín cháu-óa khì i ê sin-piⁿ phak tiàm i ê hīⁿ-á piⁿ kā i kóng sè-siaⁿ ōe. Phòaⁿ-koaⁿ chi̍t-sî chin kiaⁿ. Che sī án-chóaⁿ? Ná-lí ū chit hō tāi-chì? Choân-têng ê lâng iā lóng tōa kî-koài, hōa-hōa kiò khiā khí-lâi khòaⁿ. Têng-tiúⁿ hoah tāi-ke an-chēng, chē lo̍h-khì. Tāi-ke chiū chē lo̍h-khì, tāi-ke chhī-bú chhī-chhū kóng taⁿ che tauh-tí sī án-chóaⁿ? Tú beh 判決ê 時,蔡天枰刑事科長、偵探主任chhōa 兩個查某囡仔入--來。一個10外歲,一個20外歲。判官tú beh 判決,蔡--先生緊走倚去伊ê 身邊仆tiàm 伊ê 耳仔kā 伊講細聲話。判官一時真驚。Che 是án-chóaⁿ?哪裡有這號代誌?全庭ê 人也攏大奇怪,hōa-hōa 叫,企起來看。庭長喝大家安靜,坐--落-去。大家就坐--落-去,大家chhi-bú chhī-chhū講,今che 到底 是án-chóaⁿ ?
回上一頁    終戰後,   1954年,   小說