Chhì-á-lāi ê pek-ha̍p-hoe_07
|
刺仔內ê百合花_07 |
| Lōa Jîn-seng |
賴仁聲 |
|
Kiat-bóe lâi kóng “tiⁿ-bi̍t ê ka-têng” chòe-āu ê pì-koat sī tī tó-ūi?
|
結尾來講：「甜蜜ê 家庭」最後ê 祕訣是tī 佗位？ |
|
Chhiáⁿ tāi-ke tha̍k
|
請大家讀 |
|
I Lîm 13 chiuⁿ, Í-hut-só͘ 5:22-33. I Pí-tek 3: 1-9. Thê-to 2:4-6. Ko-lô-se 3:18-19.
|
哥林多前書13章，以弗所書5：22-23。彼得前書 3：1-9. 提多書2：4-6. 歌羅西書3：18-19. |
|
Bô chi̍t lâng só͘ kóng ē pí Siōng-tè ê ōe khah hó.
|
無一人所講會比上帝ê 話較好。 |
|
1. Ēng sìn-gióng chòe tē-ki. Ēng ǹg-bāng chòe thang, mn̂g. Ēng thiàⁿ chòe chhù-téng lâi khàm. Án-ni ê ka-têng chòe an-choân.
|
1、用信仰做地基。用向望做窗、門。用疼做厝頂來khàm。Án-ní ê 家庭最安全。 |
|
2. Tāi-ke sio chun-kèng tī Thiⁿ-pē saⁿ kap chòe I ê kiáⁿ, cha-bó͘-kiáⁿ pêng-téng. Tī Chú Iâ-so͘ ê thiàⁿ sim-lāi saⁿ-liân, ná chhia-lián saⁿ kap koàn-chhoàn tī 1 ki chhia-sim. Tī Sèng Sîn ê léng-tō tâng pō͘-tiau ǹg kng-bêng, éng oa̍h ê thian-hiong lâi chiân-chìn, chòe kng-bêng.
|
2、大家相尊敬tī 天父相kap做伊ê 子、查某子平等。Tī 主耶穌ê 疼心內相連，若車輪相kap貫串tī 一支車心。Tī 聖神ê 領導同步調向光明、永活ê 天鄉來前進，最光明。 |
|
3. Ēng Siōng-tè ê ōe chhut-hoat. Ēng Siōng-tè ê ōe lâi kiâⁿ, lâi sêng-tióng. Ēng Siōng-tè ê ōe lâi chòe kiat-kio̍k. Sî-sî kî-tó siông-chō͘ hit ê ka-têng siāng kian-kò͘.
|
3 、用上帝ê 話出發。用上帝ê 話來行、來成長。用上帝ê 話來做結局。時時祈禱相助，hit個家庭上堅固。 |
|
Chòe-āu chhiáⁿ tha̍k chi̍t-chat sèng-keng.
|
最後請讀一節聖經。 |
|
Iâ-lī-bí 2:2. “Iâ-hô-hoa kóng lí siàu-liân ê un-ài, hun-in ê ài-chêng, lí cháiⁿ-iūⁿ-á tī khòng-iá, tī bōe-bat chèng-choh ê tē, kun-tè Góa; Góa lóng kā lí kì-tit” chit ê ì-sù sī
|
耶利米2：2. 「耶和華講你少年ê 恩愛，婚姻ê 愛情，你怎樣仔tī 曠野，tī 未bat 種作ê 地，跟tè 我；我攏kā 你記得。」這個意思是： |
|
1. Lâng chòe sè-kiáⁿ tī lāu-bú ê hoâi-phāu, teh chia̍h lāu-bú ê leng, sī hô-téng ê su-bō͘ lāu-bú.
|
1、人做細子tī 老母ê 懷抱，teh 食老母ê 乳，是何等ê 思慕老母。 |
|
2. Lâng tú-á kiat-hun ê bi̍t-goe̍h, ang-chhin bó͘-chhin ê hoaⁿ-hí, hit ê saⁿ-thiàⁿ chhin-chhiūⁿ hî tit-tio̍h chúi.
|
2、人tú仔結婚ê 蜜月，翁親某親ê 歡喜，hit個相疼親像魚得著水。 |
|
3. Í-sek-lia̍t peh-sì chhut Ai-ki̍p tī khòng-iá, bōe chèng-choh ê tē, tán Siōng-tè lo̍h Má-ná, bāng Siōng-tè iúⁿ-chhī. Hit-sî ê khò Siōng-tè, him-bō͘ Siōng-tè, kám-siā Siōng-tè ê sim, hit ê chì-sêng jia̍t-chhiat.
|
3、以色列百姓出埃及tī 曠野，未 種作ê 地，等上帝落嗎哪，望上帝養飼。Hit時ê 靠上帝、欣慕上帝、感謝上帝ê 心，hit ê至誠熱切。 |
|
Í-siōng saⁿ khoán ê sim-chêng lóng sī chin chì-sêng, chin súi. Iâ-hô-hoa kóng “Góa lóng kā lí kì-tit.” Chóng-sī lâng chin kiàn-siàu.
|
以上三款ê 心情攏是真至誠、真súi。耶和華講：「我攏kā 你記得。」總是人真見笑。 |
|
1. Tōa-hàn tióng-sêng lah. Sio̍k-gú kóng si̍t-kó͘-bóe-á ta lah. M̄-bat pē-bó lah, bông-un pōe-gī lah.
|
1、大漢長成--lah。俗語講翅股尾仔礁--lah。M̄-bat 父母--lah，忘恩背義--lah。 |
|
2. Bó͘ chhōa liáu kú chhàu-phú lah. Seⁿ kiáⁿ, phòa-pīⁿ bái lah. Sàn-hiong lah. Ài-chêng chiām-se.
|
2、某娶了久臭phú--lah。生子、破病bái--lah，散hiong--lah。愛情漸疏。 |
|
3. Hó-gia̍h thàn ū chia̍h, ngó͘-kok hong-siu, chhek tōa-pūn, chiú tōa àng, gû, lû cheng-siⁿ tōa kûn lah. Siōng-tè ná Siōng-tè. Bô kám-siā lah, m̄-bián Siōng-tè lah.
|
3、好額趁有食，五穀豐收，粟大pūn、酒大甕，牛、驢精牲大群--lah。上帝那上帝，無感謝--lah，m̄ 免上帝--lah。 |
|
Chin kiàn-siàu. Hiaⁿ-ché hiān-sî lán kok-lâng ê hu-hū seng-oa̍h iáu ū chhin-chhiūⁿ kiat-hun tong-sî, bi̍t-goe̍h hit chūn hiah siong-hó á-bô? Nā bô tio̍h oa̍t tò-tńg lâi têng un-si̍p chiah hó. Lí poh-káⁿ bē kì-tit tong-sî ê ài-chêng lah iā bô tek-khak. Lán ê Thiⁿ-pē “lóng kā lí kì-tit.”
|
真見笑。兄姐現時咱各人ê 夫婦生活iáu有親像結婚當時，蜜月hit 陣hiah 相好抑無？若無著越倒轉來重溫習才好。你poh-káⁿ bōe記得當時ê 愛情--lah 也無的確。咱ê 天父「攏kā 你記得。」 |
|
Chhiáⁿ lán sûi-lâng oat-tò-tńg lâi hôe-kò͘ tong-sî ê ài-chêng. Ài-chêng sī kū iáu-kú éng-sin. Koh chi̍t pái khòaⁿ lán kap súi-súi ê ài-kheng. Chheng-chòng ê hu-kun tong-sî kiat-hun ê siōng. Siàu-liām tong-sî ê un-ài(溫愛). Phah-sńg káⁿ m̄-thang oan-ke, m̄-thang siūⁿ beh pun-khui. Nā án-ni siūⁿ sī chin kiàn-siàu. Iâ-hô-hoa Siōng-tè tek-khak tāng-tāng khiàn-chek. Goān Chú chiok-hok lia̍t-ūi hiaⁿ-ché ē-tit kiàn-siat tiⁿ-bi̍t ê ka-têng. Hu-hū ê ài-chêng ē éng-kò͘ lâi êng-kng Siōng-tè ê sèng-miâ. Goān Iâ-hô-hoa chiok-hok.
|
請咱隨人越倒轉來回顧當時ê 愛情。愛情是舊iáu-kú 永新。Koh 一擺看咱kap súi-súi ê 愛卿、青壯ê 夫君當時結婚ê 像。數念當時ê 溫愛。扑算敢m̄-thang 冤家，m̄-thang 想beh 分開。若án-ni 想是真見笑。耶和華上帝的確重重譴責。願主祝福列位兄姐會得建設甜蜜ê 家庭。夫婦ê 愛情會永固來榮光上帝ê 聖名。願耶和華祝福。 |
|
“Chiong-lâi Ngá-kok beh tèng i ê kun, Í-sek-lia̍t beh hoat-gê khui-hoe; in ê kóe-chí beh chhiong-móa sè-kài”(Sài 27:6). À-bēng.
|
「將來雅各beh tèng伊e 君，以色列beh 發芽開花；in ê 果子beh 充滿世界。」（賽 27：6）阿們。 |
|
Án-ni J. S. bo̍k-su ê káng-ián; “Tiⁿ-bi̍t ê ka-têng” oân-pit. Chòe-āu tōa-tōa kiông-tiau sìn-tô͘ m̄-thang chhōa hōe-gōa ê bī-sìn-chiá. Iā m̄-thang kè hōe-gōa ê bī-sìn-chiá. Tōa hi-bōng sìn-tô͘ tio̍h chhōa tông-sìn, kè tông-sìn ê lâng. Sìn, che chiah sī ha̍p Thiⁿ-pē ê sèng chí-ì. Tùi án-ni chiah ē siū chiok-hok, chiah ē pó-siú kap cheng-chìn sìn-tek. Tāi-ke thiaⁿ liáu tōa kám-kek. Chē-chē chheng-liân tùi án-ni li̍p-chì piáu-sī chit ê koat-sim. Sòa ūi-tio̍h kòe-khì chong-kàu-siōng cha̍p-hun(雜婚) ê hiaⁿ-ché ê put-hēng ê sū-si̍t lâi m̄-kam.
|
Án-ní 仁聲牧師ê 講演：「甜蜜ê 家庭」完畢。最後大大強調信徒m̄-thang 娶會外ê 未信者。也m̄-thang 嫁會外ê 未信者。大希望信徒著娶同信、嫁同信ê 人。信，che才是合天父ê 聖旨意。Tùi án-ni才會受祝福，才會保守kap增進信德。大家聽了大感激。濟濟青年tùi án-ni立志表示這個決心。續為著過去宗教上雜婚ê兄姐ê 不幸ê 事實來m̄ 甘。 |
|
Hūi-bí tùi thiaⁿ chiah ê, koh hôe-ek chiah ê, koh siūⁿ tio̍h i ka-tī kap Khun-hong ê sū chiū it-hoat kiaⁿ-sim. Chiū koh khah koat-sim m̄ ài kè hōe-gōa ê lâng.
|
惠美tùi 聽chiah-ê,koh 回憶chiah-ê,koh 想著伊家己kap昆芳ê 事就一發驚心。就koh 較決心m̄ 愛嫁會外ê 人。 |
|
13
|
13 |
|
Kóng ū chi̍t ji̍t Khun-hong in bó-kū Tiuⁿ chiong-kun hut-jiân lâi chhōe Khun-hong, kā i kóng tùi hit-chân chhin-sū taⁿ jû-chhú jû-chhú hó lâi chìn-hêng lah. Bó-kū kiò Khun-hong khì pîn-āu chhùi àⁿ i ê hīⁿ-á piⁿ chhi-bú chhī-chhū m̄-chai kā i kóng sím-mi̍h. Khun-hong chhut-lâi móa-bīn chhun-hong chhiò gī-gī, thâu-khak kho̍k-kho̍k tìm liân siaⁿ hoah “Hâu-hâu”(hó-hó). Piⁿ-á ê lâng kóng bo̍k-bêng kî-biāu. Keh-ji̍t tú-sī lông-le̍k ê 5 goe̍h 13. Siâⁿ-lāi teh ngiâ Sêng-hông-iâ, ke-ke hō͘-hō͘ chin nāu-jia̍t. Thiⁿ-kng-chá Khun-hong chiū bēng-lēng ka-teng thâi-ti tó-iûⁿ, chioh-toh pān chhiⁿ-chhau, pàng-thiap. Lāi-bīn tiám-teng kat-chhái, liân in lāu-bú kap Siù-chhun to m̄-chai ì-sù. Lóng sī lia̍h chòe 5 goe̍h 13 ngiâ Sêng-hông, iā Khun-hong beh te̍k-pia̍t chhiáⁿ lâng-kheh kap lâng èng-siû, iū m̄-koh hô-pi̍t tio̍h thâi-ti tó-iûⁿ leh? Chin kî-koài, tang-sî-á 12 àm in bó-kū chiū tùi Khun-hong chioh ka-teng chiâⁿ-cha̍p ê kap kiò i ê sim-pak ê sū-koaⁿ tòa it-jī-cha̍p ê peng-á tàu chòe-hóe beh óa 2, 30 ê, thàu-mî sēng goe̍h-iáⁿ hâ-hûn ê sî pàng-kiō lâi Su-liông.
|
講有一日昆芳in 母舅張將軍忽然來chhōe 昆芳，kā 伊講對hit層親事，今如此如此好來進行--lah。母舅叫昆芳去屏後，àⁿ 伊ê 耳仔邊chhi-bú chhī-chhū m̄ 知kā 伊講甚物。昆芳出來滿面春風笑gī-gī,頭殼kho̍k-kho̍k tìm連聲喝：「好！好！」邊仔ê 人攏莫名其妙。隔日tú是農曆ê 5月13。城內teh 迎城隍爺，家家戶戶真鬧熱。天光早，昆芳就命令家丁thâi豬tó羊，借桌辦腥臊，放帖。內面點燈結彩，連in 老母kap秀春都m̄ 知意思。攏是掠做5月13 迎城隍，也昆芳beh 特別請人客kap人應酬，又m̄-koh 何必著thâi 豬tó羊--leh？真奇怪，tang時仔12暗，in 母舅就tùi昆芳借家丁chiâⁿ 10個，kap叫伊ê 心腹ê 士官帶一、二十個 兵仔鬥做伙beh 倚2、30個，透暝乘月影霞雲ê 時放轎來士隆。 |
|
Kàu-ūi Lîm tiúⁿ-ló-niû kap Hūi-bí, sim-pū Soat-mûi saⁿ ê lóng tú teh chòe àm-sî ê ka-têng lé-pài, 112 nn̄g ê sun-á lóng teh khùn lah. Nā-sī in lāi-bīn ū chi̍t ê tn̂g-kang thâu kiò chòe Siú-jîn tú chhut-khì bô tī-teh. Hut-jiân hit jī-saⁿ-cha̍p lâng tùi tōa-mn̂g ji̍p--lâi. Bô-hun bô-hōe ti̍t-ti̍t lòng kàu tōa-thiaⁿ, tōa-siaⁿ chiū jiáng kóng ū lâng tī-teh á-bô? Hūi-bí chhut-lâi khòaⁿ, chai sī chi̍t ê kun-jîn sū-koaⁿ, āu-bīn khòaⁿ chi̍t-tui lâng. Mn̄g kóng chiah àm sī beh chhòng sím-mi̍h? Hit ê lâng ìn kóng “Thoân-tiúⁿ Tiuⁿ chiong-kun ū sū ài chhiáⁿ Hūi-bí sió-chiá khì hōe-biān.” Tiúⁿ-ló-niû kap Soat-mûi tī pîn-āu thiaⁿ chi̍t-ē tōa kiaⁿ chhut-lâi khòaⁿ. Khòaⁿ tio̍h hiah chē lâng, koh sī àm-sî Siú-jîn iā bô tī-teh. Nā-sī Hūi-bí chin hó-táⁿ tōa-siaⁿ kap i kóng. “Góa sī chi̍t ê lú-chú ná-lí kap Thoân-tiúⁿ chiong-kun ū koan-hē? I hô-pi̍t tio̍h kap góa hōe-biān. Góa iā bô pit-iàu kap i hōe-biān. Góa pēng-bô sím-mi̍h tāi-chì.” Lāu-bú tiúⁿ-ló-niû kiaⁿ kàu khū-khū chùn, chhùi-ē-táu kho̍k-kho̍k hò͘, chin khó-lîn kūi lo̍h kiû Siōng-tè pó-hō͘. Chi̍t-bīn kiû hit ê sū-koaⁿ chhiú gia̍h-koân, tauh-tí sī sím-mi̍h sū? Hit ê sū-koaⁿ chin siū-khì tōa siaⁿ hoah kóng, “Kiò lí lâi khì chiū lâi khì,” hoah lâng chhah chiūⁿ kiō. Lâng chiū tùi Hūi-bí ti̍t-ti̍t chhah chhut-khì. Sū-koaⁿ tùi io-n̍i̍h thiu-chhut té-chhèng hoah kóng “Tiām-tiām m̄-chún khui-siaⁿ soan-jiáng hoah-kiù. Nā khui-siaⁿ jiáng chiū beh khui-chhèng phah-sí.” Lîm tiúⁿ-ló-niû khui-siaⁿ khàu, “Kiáⁿ ah! Kiû Siōng-tè pó-hō͘ kap lí khì.” Hūi-bí thiaⁿ lāu-bú ai-kiò thî-khàu ê siaⁿ, oa̍t-thâu kóng, “A-bú m̄-bián honâ-ló chòe lí pàng-sim, góa tek-khak kàu-sí siú Chú ê tō-lí.” Hūi-bí hō͘ lâng chhah ji̍p kiō, kiō-mn̂g kiō-thang lóng koaiⁿ-khì ka-teng kng teh lōng. Lāu-bú chū án-ni bē kò͘-tit tó-tó lo̍h khì. Ah! Chhám-ah! Tiōng-hu sí, kiáⁿ sí, cha-bó͘-kiáⁿ hō͘ lâng lia̍h khì. Soat-mûi khòaⁿ ta-ke tó-tó lo̍h khì, pâng-n̍i̍h nn̄g ê gín-ná thiaⁿ-kìⁿ hiah chē lâng tī lāi-bīn kiuh-kiuh jiáng, kiaⁿ cheng-sîn iā khàu be-be. Sió-ko͘ iū hō͘ lâng ngē kng-khì, sim loān chhau-chhau, iū m̄-káⁿ jiáng. Kàu lâng lóng chhut-khì liáu chiah hoah kiù lâng. Chhù-piⁿ tāi-ke iā chin kiaⁿ, sûi-lâng kò͘ ka-tī, bô sū tē-it hó. Sî-kan iā óa chiâⁿ pòaⁿ mî lah, kai-chài chhù-āu ū chi̍t hō͘ hōe-iú tāi-ke khah tâng-sim, kín cháu lâi khòaⁿ, khòaⁿ tio̍h án-ni chi̍t-bīn tàu-kiù tiúⁿ-ló-niû. Chi̍t-bīn kín kiò lâng khì pò Bo̍k-su chai. Bo̍k-su tī bîn-chhn̂g chhia khí--lâi kín thong-ti sì-ûi ê hōe-iú lóng gia̍h thûi-á jiok chhut-khì.
|
到位林長老娘kap惠美、新婦雪梅3個攏tú teh 做暗時ê 家庭禮拜，兩個孫仔攏teh 睏--lah。但是in 內面有一ê 長工頭叫做守仁，tú出--去無tī--teh。忽然hit 2、30人tùi 大門入--來。無hun無hōe直直lòng 到大廳，大聲就嚷講有人tī--teh 抑無？惠美出來看，知是一個軍人士官，後面看一堆人。問講chiah 暗是beh chhòng 甚物？Hit 個人應講：「團長張將軍有事ài請惠美小姐去會面。」長老娘kap雪梅tī 屏後聽一下大驚出來看。看著hiah 濟人，koh 是暗時，守仁也無tī--teh。但是惠美真好膽，大聲kap伊講：「我是一個女子，哪裡kap團長將軍有關係？伊何必著kap我會面？我也無必要kap伊會面。我並無甚mi̍h代誌。」老母長老娘驚到khū-khū chùn,嘴下斗kho̍k-kho̍k hò͘,真可憐跪落求上帝保護。一面求hit個士官手gia̍h懸，到底是甚mi̍h事？Hit個士官真受氣大聲喝講：「叫你來去就來去！」喝人chhah上轎。人就tùi 惠美直直chhah--出-去。士官tùi 腰--ni̍h 抽出短銃喝講：「恬恬m̄ 準開聲喧嚷喝救，若開聲嚷就beh 開銃扑--死！」林長老娘開聲哭，「子--ah！ 求上帝保護kap你去。」惠美聽老母哀叫啼哭ê 聲，越頭講：「阿母m̄ 免煩惱，做你放心，我的確到死守主ê 道理。」惠美hō͘ 人chhah 入轎，轎門轎窗攏關--去，家丁扛teh lōng。老母自án-ni bōe 顧得倒倒--落-去。Ah！慘--ah！丈夫死、子死，查某子hō͘ 人掠--去。雪梅看ta-ke倒倒--落-去，房--ni̍h 兩個囡仔聽見hiah 濟人tī 內面kiuh-kiuh 嚷，驚精神也哭be-be。小姑又hō͘ 人硬扛--去，心亂操操，又m̄ 敢嚷。到人攏出去了才喝救人。厝邊大家也真驚，隨人顧家己，無事第一好。時間也倚誠半暝--lah，佳哉厝後有一戶會友大家較同心，緊走來看，看著án-ni，一面鬥救長老娘，一面緊叫人去報牧師知。牧師tī 眠床chhia--起-來，緊通知四圍ê 會友攏gia̍h槌仔jiok--出-去。 |
|
Tú-gū Siú-jîn chhut-khì, āu-lâi chiah chai sī khì sûn chhân-chúi, gia̍h chi̍t ki ti-thâu tùi hn̄g-hn̄g teh lâi, tāi-khài sī siūⁿ kóng chhân-chúi lóng sûn-liáu beh koah tiū-á ê sî chi̍t ê lâng chòe chi̍t piàn ēng chhiam-taⁿ taⁿ tit 4 tàⁿ chhek. Sì-pah gōa kin, óa 500 kin la̍t. Kúi ê lâng-á óa lâi i bô lún--tio̍h, koh ū o̍h kun-thâu, kha-chhiu chin hó. Goe̍h hō͘ hûn khàm-leh, goe̍h-kng hóaⁿ-o͘ hóaⁿ-o͘. Khòaⁿ thâu-chêng chi̍t-tīn lâng kng chi̍t-téng kiō, kng-teh-chhe̍k, pòaⁿ-káu-cháu. In m̄-káⁿ kng tùi tōa-bé-lō͘, sī cháu tùi sió-lō͘-á, chiah ē hiah tú-hó kap Siú-jîn sio cheng-thâu. Siú-jîn iā put-kái kî-ì iân-lō͘ gîm-si chòe phōaⁿ bô-lām bô-lām kín gîm kín-kiâⁿ. Kiō-lāi Hūi-bí jīn-tit sī Siú-jîn ê siaⁿ àm-àm hoaⁿ-hí, kî-tó Chú pang-chān, ǹg-bāng ū kiù. Tiām-tiām m̄-káⁿ chhut-siaⁿ. Thiaⁿ gîm-si ê siaⁿ ná-kīn, chiū chai Siú-jîn í-keng óa lâi kàu sin-piⁿ, hut-jiân tùi kiō-lāi tōa-siaⁿ kiò. “Siú-jîn kín lâi kiù góa.” Siú-jîn jīn-tit sī Hūi-bí ê siaⁿ koh khòaⁿ sū-koaⁿ chòe chêng kiâⁿ, chi̍t pō͘ hūn ê lâng í-keng cháu chìn-chêng. In-ūi Hūi-bí chin gâu, Siōng-tè hō͘ i ū tì-sek, tùi thiaⁿ Siú-jîn gîm-si ê siaⁿ hit-sî, i tī kiō-lāi thiau-tî ngia̍uh-ngia̍uh-tāng, kiō iô-lâi, iô-khì, ū sî giōng-giōng beh péng-kiō, kng kiō ê sī ka-teng koh m̄-sī kiō-hu, bô koàn-sì, kiò-khó͘ liân-thian. Só͘-í sū-koaⁿ kap chi̍t pō͘-hūn ê peng lóng cháu chìn-chêng khì. Chhun chi̍t pō͘-hūn ka-teng kò͘ kiō cháu bān sûi tī kiō-āu. Siú-jîn thiaⁿ Hūi-bí sió-chiá teh kiò i, chek-sî kám-kak sī páng-húi lia̍h lâng, i sī m̄-chai Khun-hong kap in bó-kū teh pìⁿ-kúi. Siú-jîn ê ti̍t-kám sī páng-húi lia̍h lâng beh kòng hoan-thâu. Che iā-sī Tiuⁿ chiong-kun chá chòe le̍k-lîm páng-siú (綠林綁首) ê kū-thng-thâu. Siú-jîn chek-sî cháu-óa siòng cheng-cheng tùi thâu chêng hit-ê kng-kiō--ê ê kha-kut, ēng ti-thâu-kheng hò͘ chi̍t-ē kha tn̄g lī-lī, kui sian lâng chū án-ni un lo̍h khì. Kui téng kiō chhuh tùi thâu-chêng lo̍h khì. In-ūi sī bô tiuⁿ-tî āu-bīn hit ê kng-kiō ê chū án-ni hō͘ kiō thoa phak lo̍h-khì. Thâu-khak hō͘ chio̍h-thâu kòng chi̍t khang. Ti̍t-ti̍t hoah kiù lâng. Hūi-bí sēng hit ê sè chàm-khui kiō-mn̂g tùi chi̍t tiâu phian-lō͘ ti̍t-ti̍t cháu. Āu-bīn ê ka-teng khang-chhiú bô ke-si, Siú-jîn ū ti-thâu sui ê óa--lâi bu̍t kàu tang-tó sai-oai, khàu-pē kiam khàu-bó. Thâu-chêng ê peng-á ji̍h8 tò-tńg lâi, tû sū-koaⁿ ū té-chhèng í-gōa bô chhèng, peng-á ū to. Sū-koaⁿ chek-sî khui chhèng thâu-mn̂g phah bô tio̍h, in-ūi goe̍h bô siáⁿ kng. Tē jī mn̂g koh phah--lâi, Siú-jîn siám-kòe phah tio̍h chhiú-kó͘-thâu, sió-khóa siong. Siú-jîn chin béng-ióng chhin-chhiūⁿ iá-gû, chhin-chhiūⁿ hiông-sai khòaⁿ tio̍h chia̍h-mi̍h. Hoah-siaⁿ tà-óa-khì ēng ti-thâu khan-thian-bûn tùi thâu-khak kā i bō lo̍h-khì. A̍i̍h8 chi̍t ê ìn-siaⁿ chū án-ni tó lo̍h-khì. Sū-koaⁿ ê thâu-khak chhùi-chhùi, ji̍h8 óa-khì tùi té-chhèng chhiúⁿ khí-lâi. Peng-á lóng poe̍h to beh óa--lâi, Siú-jîn chiong té-chhèng gia̍h tī chhiú-ni̍h kā in kóng mài lâi khah hó. Tāi-ke khòaⁿ m̄-sī Siú-jîn ê tùi-chhiú chiū thè-chúi làu-cháu. Tú hit sî Bo̍k-su kap chi̍t kûn chheng-liân iā jiok kàu, khòaⁿ Hūi-bí teh cháu. Iā thiaⁿ chêng-bīn ū chhèng-siaⁿ kap hiàm sat ê siaⁿ. Thiaⁿ Hūi-bí kóng, chiah chai Siú-jîn lâi kiù. Bo̍k-su kín chhōa Hūi-bí bi̍h tī chi̍t ê tú-hó ê só͘-chāi. Kî-û ê chheng-liân jiok kàu, khòaⁿ lâng to lóng thè khì lah só͘-í bô koh jiok. Tāi-ke chiū lóng tò-lâi Hūi-bí kap Bo̍k-su bi̍h ê ūi. Tāi-ke siūⁿ chit chân sū m̄-sī sió-khóa. Kóng sī Tiuⁿ chiong-kun lâi lia̍h, chiah siūⁿ kìⁿ chêng-ji̍t Khun-hong kap in bó-kū lâi, kài-siāu kóng sī bó͘ Peng-thoân-tiúⁿ Tiuⁿ chiong-kun, án-ni sī beh lâi ēng kiông-toa̍t ê sêng-hun. Taⁿ kì-jiân jiá-chhut jîn-bēng, tek-khak m̄-sī sió-khóa. Só͘-í tāi-ke siong-liông koat-tēng, chiong Sū-liông ê chhù só khí--lâi, chiong lāu-bú kap hiaⁿ-só sun-á lóng poaⁿ khì pài-tn̂g. Tī hia ǹg-bāng tit-tio̍h pó-hō͘. Soat-mûi tò-khì iā khì chòe kàu-hōe hù-siat i-koán ê hō͘-sū.
|
Tú遇守仁出--去，後來才知是去巡田水，gia̍h一枝鋤頭tùi 遠遠teh 來，大概是想講田水攏巡了，beh 割稻仔ê 時，一個人做一遍用chhiam擔擔得四擔粟。四百偌斤，倚五百斤力。幾個人仔倚來伊無忍--著，koh 有學拳頭，腳手真好。月hō͘ 雲khàm--leh，月光反烏反烏。看頭前一陣人扛一頂轎，扛 teh chhe̍k,半狗走。In m̄ 敢扛tùi 大馬路，是走tùi 小路仔，才會hiah tú好kap守仁相爭頭。守仁也不解其意，沿[iân]路吟詩做伴，無lām無lām 緊吟緊行。轎內惠美認得是守仁ê 聲，暗暗歡喜，祈禱主幫贊，向望有救。恬恬m̄ 敢出聲。聽吟詩ê 聲那近，就知守仁已經倚來到身邊，忽然tùi 轎內大聲叫：「守仁緊來救我！」守仁認得是惠美ê 聲，koh 看士官做前行，一部分ê 人已經走進前。因為惠美真gâu,上帝hō͘ 伊有智識，tùi 聽守仁吟詩ê 聲hit 時，伊tī 轎內刁持ngia̍uh-ngia̍uh 動，轎搖來、搖去，有時giōng-giōng beh péng 轎，扛轎ê 是家丁koh m̄ 是轎夫，無慣勢，叫苦連天。所以士官kap一部分ê 兵攏走進前--去。Chhun一部分家丁顧轎走慢，隨tī 轎後。守仁聽惠美小姐teh 叫伊，即時感覺是綁匪掠人，伊是m̄ 知昆芳kapin 母舅teh 變鬼。守仁ê 直感是綁匪掠人beh 摃翻頭。Che 也是張將軍早做綠林綁首ê 舊湯頭。守仁即時走倚siòng 精精，tùi 頭前hit個扛轎--ê 腳骨，用鋤頭kheng hò͘ 一下，腳斷離離，歸仙人自án-ni un--落-去。歸頂轎chhuh tùi 頭前--落-去。因為是無張持，後面hit個扛轎--ê 自án-ni hō͘ 轎拖仆--落-去。頭殼hō͘ 石頭摃一空。直直喝救人。惠美乘hit個勢chàm 開轎門，tùi 一條偏路直直走。後面ê 家丁空手無ke-si，守仁有鋤頭，sui個倚--來bu̍t 到東倒西歪、哭父兼哭母。頭前ê 兵仔ji̍h8 倒轉來，除士官有短銃以外無銃，兵仔有刀。士官即時開銃，頭門扑無著，因為月無啥光。第二門koh 扑--來，守仁閃過，扑著手股頭，小可傷。守仁真猛勇！親像野牛、親像雄獅看著食物。喝聲tà倚去用鋤頭khan天文，tùi 頭殼kā 伊bō--落-去。A̍i̍h8--一下應聲自án-ni 倒--落-去。士官ê 頭殼碎碎，ji̍h8倚--去tùi 短銃搶--起-來。兵仔攏拔刀beh 倚--來，守仁將短銃gia̍h tī 手--ni̍h kā in 講：「Mài 來較好！」大家看m̄ 是守仁ê 對手，就退水làu走。Tú hit 時，牧師kap一群青年也jiok 到，看惠美teh 走。也聽前面有銃聲kap hiàm 殺ê 聲。聽惠美講，才知守仁來救。牧師緊chhōa 惠美bi̍h tī 一個tu好ê 所在。其餘ê 青年jiok 到，看人都攏退--去--lah，所以無koh jiok。大家就攏倒來惠美kap牧師bi̍h ê 位。大家想這層事m̄ 是小可。講是張將軍來掠，才想見前日昆芳kap in 母舅來，介紹講是某兵團長張將軍，án-ni beh 來用強奪ê 成婚。今既然惹出人命，的確m̄ 是小可。所以大家商量決定，將士隆ê 厝鎖--起-來，將老母kap兄嫂、孫仔攏搬去拜堂。Tī hia 向望得著保護。雪梅倒--去也去做教會附設醫館ê 護士。 |
|
Chiah kóng Siú-jîn chhōa Hūi-bí chū án-ni thàu-mî cháu. Ji̍t--sî bi̍h, àm-sî cháu, ti̍t-ti̍t cháu-kàu Hûn-lâm séng-siâⁿ. Khì bi̍h tī Siú-jîn chhin-chhek ê tau. In sī chòe-sit lâng, sī jia̍t-sim ê Ki-tok-tô͘. Tòa tī lī siâⁿ chiâⁿ phò͘-lō͘ chi̍t ê phian-phiah ê hiuⁿ-chng ê sió tek-ûi-á lāi. Só͘-í bô hiah khoài hoat-kiàn tio̍h.
|
Chiah 講守仁chhōa 惠美自án-ni 透暝走。日--時bi̍h、暗時走，直直走到雲南省城。去bi̍h tī 守仁親戚ê 兜。In 是作[choh]穡人，是熱心ê 基督徒。Tòa tī 離城誠舖路，一個偏僻ê 鄉庄ê 小竹圍仔內。所以無hiah 快發見--著。 |
|
Taⁿ hiah ê peng-á chū án-ni thoa sin-si, kap kng tn̄g-kha, tn̄g-chhiú tio̍h-siong--ê tò-khì. Peng-á cháu khì peng-iâⁿ pò sí. Ka-teng tò-khì sòa m̄-káⁿ ji̍p-khì. Chhù-n̍i̍h lâng-kheh kōng-kōng-kún. Khun-hong lé-hok chhēng piān-piān, kàu beh tàu lah tāi-ke chiah chai sī beh chhōa sin-niû. Ti̍t-ti̍t tán, khòaⁿ-sî beh chìn-pâng, sî iā kòe lah, sin-niû kàu-taⁿ iáu-bōe lâi. Tāi-ke ām-kún chhun tn̂g-tn̂g, lóng hong-siaⁿ Tân--kà ê siàu-iâ beh chhōa-chhin. Chiah chē-hòe chiah beh chhōa, chit-pái siù-kiû sī chhin chhiú pha--ê. Lia̍h in bó-kū Tiuⁿ chiong-kun chòe moâi-lâng--ê. Ún-tàng chin-súi, nā m̄-sī ū Goat2-lí Siông-gô͘ ê pān, iā tio̍h ū Sài Se-si ê khoán. Nā bô “Siu-hoa pì-goa̍t ê súi, mā ū tîm-hî lo̍k-gān ê súi”（＝Nā bô hoe khòaⁿ i lâi kiàn-siàu chiū ha̍p khì, goe̍h-niû khòaⁿ i lâi chiū ng-bīn ê súi, iā tek-khak ū lí-hî khòaⁿ i lâi ê súi chiū chhàng lo̍h chúi, gān teh poe khòaⁿ i lâi ê súi chiū hioh lo̍h--lâi ê súi). Jî-chhiáⁿ kè-chng m̄-chai beh kah gōa chē lâi leh. Só͘-í jîn-san jîn-hái ê lâng ài lâi khòaⁿ. Iū-koh sī 5 goe̍h 13 ji̍t, siâⁿ-lāi ngiâ Sêng-hông, hong-siaⁿ pòng-iáⁿ pí beh lâi khòaⁿ tōa-hì ê lâng iáu khah chē. Khun-hong iā iông-iông tek-ì chhun-hong móa-bīn, chi̍t tiám tán kòe chi̍t tiám tán bô. Tán kàu ba̍k-chiu seⁿ bí-lô-á, sim-lāi chian tiⁿ-kóe. Chi̍t-chōa chhut, chi̍t-chōa ji̍p, mn̂g-tēng ta̍h kàu beh ui-khì. Lâng-kheh tán kàu tōa-tn̂g kò sió-tn̂g. Ko͘-put-chiong in bó-kū hoah khui-toh. In bó-kū sim-té àm-àm teh siūⁿ poh-káⁿ ē chhut-sū. Bô, án-chóaⁿ ē bú kàu chiah òaⁿ. Chi̍t-sim siūⁿ kóng sim-pak ê sū-koaⁿ kap iâⁿ-lāi ê ōe-peng khì, che sī siāng thò-tòng ún-tàng ē sūn-sū chiah tio̍h. M̄-kú èng-kai bōe tàu, m̄-sī, sī ài koh khah-chá tio̍h kàu-ūi chiah tio̍h. M̄, kiám-sī siuⁿ-òaⁿ hē chhiú, m̄, kiám-sī lō͘-tiong ū lâng lâi kiap. Siūⁿ liáu chin put-tek khai-khiau. Koh thêng chi̍t-ē-á lâng hōa-hōa kiò teh lâi. Khun-hong siūⁿ kóng tāi-khài sin-niû kàu lah. Kín chìⁿ chòe chêng lâi khòaⁿ, khòaⁿ chit ē nō͘-khì chhiong-thian. Khòaⁿ kng-kiō ê ka-teng Han-chî-ā tn̄g-kha hō͘ lâng āiⁿ.” Koh chi̍t ê ka-teng kng kiō-āu hit ê phak lo̍h-khì, chin tú-chhian-chhian siàng tùi chioh-thâu lo̍h-khì thâu-hia̍h kòng chi̍t khang, phīⁿ iā hiám-hiám-á kòng pêⁿ-khì phīⁿ-hoeh chhia teh tò. Ū ê chhiú lut-khū, tn̄g-khì ê iā ū, khàu-khó͘ liân-thian. Tāi-ke kiu-kiu lun-lun m̄-káⁿ chìn-chêng. Ū chi̍t ê lāu ka-teng hō chòe Chhàu-thâu-á-chek, tāi-ke tu i chòe chêng lâi kóng. Chhàu-thâu-á chìn-chêng kho̍k-lo̍k kūi lo̍h-khì, siang-chhiú kiok-kiong kho̍k-kho̍k hò͘, kiû Siàu-iâ jiâu-miā, “Sin-niû kng …… kng kàu …… kàu pòaⁿ-lō͘.” “Pòaⁿ-lō͘ án-chóaⁿ?” “To …… to hō͘ hō͘ lâng …… lâng …… lâng” koh lo̍h-khì hit kù m̄-káⁿ kóng, kan-ta tiàm-hia lāng-lāng-lāng. Khun-hong hui-siông khì, cháu óa khì pa-sian-chiúⁿ chhut-la̍t siúⁿ chi̍t ê hō͘ i, “kan-ta lāng, pòaⁿ-lō͘ kiám ū lâng teh lāng sin-niû tio̍h bô?” “M̄ …… m̄ …… sī” “M̄-sī, bô án-chóaⁿ lāng” “Hō͘ lâng chhiúⁿ khì lah.” Thiaⁿ chi̍t siaⁿ hō͘ lâng chhiúⁿ-khì, khì chi̍t ē hui̍h hiám-á pûn chhut--lâi. Kha-chiⁿ chū án-ni kā chàm-khì. Lâng-kheh kōng-kōng kún bô koh chia̍h, tāi-ke lóng lī-se̍k. Peng iā lâi pò chiong-kun ê pháiⁿ siau-sit. In bó-kū hoah tāi-ke an-chēng tèⁿ chhìn-chhiò, kóng che sió-sū, che sī gín-ná sū nā-tiāⁿ. Ū lâng tòe chhùi ìn kóng, kah sī Tiuⁿ chiong-kun teh chòe-sū, ná-lí kiaⁿ i m̄-lâi, ū ê sim-té siūⁿ kóng sin-niû ēng kā lâng chhiúⁿ--ê bô chêng-lí, chóng-sī bô lâng káⁿ khui-chhùi. Tāi-ke chin bô ì-sù chū án-ni pāi-hèng sòaⁿ-se̍k.
|
今hiah-ê 兵仔自án-ni 拖身屍，kap扛斷腳、斷手著傷--ê 倒--去。兵仔走去兵營報死。家丁倒--去煞m̄ 敢入--去。厝--ni̍h人客kōng-kōng 滾。昆芳禮服穿便便，到beh 晝--lah，大家才知是beh 娶新娘。直直等，看時beh 進房，時也過--lah，新娘到今iáu 未來。大家頷頸伸長長，攏風聲陳--家ê 少爺beh 娶親。Chiah 濟歲才beh 娶，這擺繡球是親手pha--ê。掠in 母舅張將軍做媒人--ê。穩當真súi,若m̄ 是有月裡嫦娥ê 扮，也著有賽西施ê 款。若無「羞花閉月ê súi,mā 有沈魚落雁ê súi 。」（若無花看伊來見笑就合--去、月娘看伊來就ng 面ê súi;也的確有鯉魚看伊來ê súi就chhàng 落水、雁teh 飛看伊來ê súi 就歇--落來ê súi。）而且嫁妝m̄ 知beh kah偌濟來--leh。所以人山人海ê 人愛來看。又koh 是5月13日，城內迎城隍，風聲pòng 影比beh 來看大戲ê 人iáu 較濟。昆芳也洋洋得意，春風滿面，一點等過一點，等無！等到目珠生bí-lô-á,心內煎甜粿。一chōa 出，一chōa 入，門tēng踏到beh ui--去。人客等到大腸告小腸。姑不chiong in 母舅喝開桌。In 母舅心底暗暗teh 想，poh-káⁿ 會出事？無，án-chóaⁿ會舞到chiah 晏。一心想講心腹ê 士官kap營內ê 衛兵--去，che 是上妥當穩當會順事才著。M̄-kú 應該未晝，m̄ 是，是ài koh 較早著到位才著。M̄,kiám 是siuⁿ晏下手；m̄,kiám 是路中有人來劫？想了真不得khai-khiau。Koh 停一下仔，人hōa-hōa 叫teh 來。昆芳想講大概新娘到--lah。緊chìⁿ 做前來看，看一下怒氣沖天！看扛轎ê 家丁蕃薯仔斷腳hō͘ 人āiⁿ。」Koh 一個家丁扛轎後，hit個仆--落-去，真tú-chhian-chhian siàng tùi 石頭--落-去，頭額摃一空，鼻也險險仔摃平--去，鼻血車teh 倒。有ê 手lut-khū,斷--去--ê 也有，哭苦連天。大家kiu-kiu lun-lun m̄ 敢進前。有一個老家丁號做臭頭仔叔，大家tu 伊做前來講。臭頭仔進前kho̍k-lo̍k跪--落-去，雙手鞠躬 kho̍k-kho̍k hò͘,求少爺饒命，「新娘扛……扛到……到半路。」「半路án-chóaⁿ？」「都……都hō͘ hō͘ 人……人……人」，koh落--去hit 句m̄ 敢講，kan-ta tiàm hia lāng…lāng…lāng。昆芳非常氣！走倚--去，巴仙掌出力賞一下hō͘ 伊，「kan-ta lāng…半路kiám 有人teh lāng 新娘著無？」「M̄……m̄……是」「M̄ 是，無án-chóaⁿ lāng?」「Hō͘ 人搶--去--lah。」聽一聲hō͘ 人搶--去，氣一下血險仔pûn--出-來。腳chiⁿ 自án-ni kā chàm--去。人客kōng-kōng 滾無koh 食，大家攏離席。兵也來報將軍ê 歹消息。In 母舅喝大家安靜，tèⁿ 凊笑，講che 小事，che 是囡仔事nā-tiāⁿ。有人tòe 嘴應講：「Kah是張將軍teh 做事，哪裡驚伊m̄ 來？」有ê 心底想講新娘用kā 人搶--ê,無情理，總是無人敢開嘴。大家真無意思，自án-ni 敗興散席。 |
|
14
|
14 |
|
Lîm tiúⁿ-ló-niû thiaⁿ Bo̍k-su tò-khì só͘ kóng ê siau-sit, chai Hūi-bí siū Siú-jîn kiù khì chiū kúi-hun khah an-sim. Tāi-ke kiû Chú pang-chān ín-chhōa, ǹg-bāng ē sūn-sū. Chóng-sī phah-sí lâng chi̍t tiâu bēng-àn tek-khak ē ū-sū, tùi chit-chân tāi-ke chin khòa-lū. Tiuⁿ chiong-kun thèng-hāu tāi-ke sòaⁿ-se̍k āu, chin siū-khì kiò hia̍h ê ka-teng lâi, sèng hoat tîn-tiâu gia̍h khí--lâi ti̍t bu̍t. Chiok-chhám tio̍h siong bô lâng khó-lîn koh hō͘ lâng bu̍t. Chiong-tiong khah lāu-pòe ê chhàu-thâu-á-chek hō͘ lâng bu̍t siōng thiám. I siàu-liân iā-sī chi̍t ê lô͘-môa. Tiuⁿ chiong-kun mē i án-ni sī chin “sit-hong”（=Iú--ê chòe-sū sit-lo̍h hong-thâu, bô thé-biān). An-chóaⁿ iám-kî sit-kó͘, ná iap-bóe káu bóe-á iap-leh, bīn tì kah-ha̍h, án-ni soe-soe-a tò-lâi. Sit-liáu góa pún chiong-kun ê ui-hong. Khì kàu bô hó khó-jím, chiong chiâⁿ cha̍p ê ka-teng tia̍p tit chi̍t tiûⁿ lo̍k-hoa liû-súi chhi-chhám lo̍k-phek. Khàu-khó͘ liân-thian, oàn-siaⁿ sù-khí. Chhōa sin-niû ê ji̍t sòa pìⁿ chòe loān chhau-chhau thî-khàu ê ji̍t. Chiong-kun bu̍t lâng chhiú káⁿ-sī sng lah, tîn-tiâu pàng-leh, ji̍p--lâi chhiú tùi toh-téng tōa-ē chiū tǹg lo̍h khì, tōa-siaⁿ hoah-kóng nā bô lia̍h chit ê lo̍h-kàu-á-kúi lâi chek-kut tek-khak bô beh pàng i kan-hiu. Keh ji̍t chek-sî chhe lâng lâi Sū-liông tiau-cha. Lâi bô pòaⁿ lâng, chai tiúⁿ-ló-niû kap sim-pū iáu tī--teh, hiān-sî khì tī pài-tn̂g. Ū soan-kàu-su pó-hō͘, sī cha-bó͘ lâng, kap che sū iā bô siang-kan. Iàu-kín sī ài lia̍h Siú-jîn kap Hūi-bí. Tùi án-ni chiū sì-kè àm-hóng. Goân-in ūi-tio̍h sī su-sū, lām-iōng kun-ui, chit-koân lâi jiá-sū, só͘-í m̄-káⁿ hián-jiân tui-chhip. M̄-nā phài-lâng sì-kòe àm-hóng, chiū Khun-hong iā sî-khì Chioh-iû kong-si ê thâu-lō͘ sì-kè lo̍k-lo̍k kiâⁿ, bē su sit-khì ka-tī chhùi-ni̍h beh chia̍h ê bah lâi sì-kè tui-chhōe ê kông káu chi̍t-iūⁿ.
|
林長老娘聽牧師倒--去所講ê 消息，知惠美受守仁救--去就幾分較安心。大家求主幫贊引chhōa,向望會順事。總--是扑死人，一條命案的確會有事，tùi 這層，大家真掛慮。張將軍聽候大家散席後，真受氣，叫hiah-ê 家丁來，性發，藤條gia̍h起來直bu̍t。足慘！著傷無人可憐koh hō͘ 人bu̍t。從中較老輩ê 臭頭仔叔，hō͘ 人bu̍t 上thiám。伊少年也是一個流氓。張將軍罵伊án-ni 是真「失風」（失風＝Iú--ê 做事失落風頭，無體面）。Án-chóaⁿ 掩旗失鼓，那iap 尾狗尾仔iap--leh，面戴kah-ha̍h,an-ni衰衰仔倒--來。失了我本將軍ê 威風。氣到無好可忍，將誠10個家丁tia̍p-tit 一場落花流水、淒慘落魄，哭苦連天、怨聲四起。娶新娘ê 日煞變做亂操操啼哭ê 日。將軍bu̍t--人手káⁿ是酸--lah，藤條放--leh，入--來手tùi 桌頂大下就tǹg--落-去，大聲喝講：若無掠這個落教仔鬼來chek骨，的確無beh 放伊干休。隔日即時差人來士隆調查。來，無半人，知長老娘kap 新婦iáu tī--teh，現時去tī 拜堂。有宣教師保護，是查某人，kap che 事也無相干。要緊是ài掠守仁kap惠美。Tùi án-ni，就四界暗訪。原因為著是私事，濫用軍威、職權來惹事，所以m̄ 敢顯然追緝。M̄ 若派人四界暗訪，就昆芳也辭去石油公司ê 頭路，四界lo̍k-lo̍k行，bē 輸 失去家己嘴--ni̍h beh 食ê 肉來四界追chhōe ê 狂狗一樣。 |
|
Sî-jit5 chin khoài-kòe liam-piⁿ kòe pòaⁿ-nî khah ke, nî-té kàu lah chin kīn chiok Sèng-tàn ê sî, Siú-jîn ji̍t--sî m̄-káⁿ chhut-khì. Àm-sî chiū khì chi̍t-keng hún-chhiúⁿ chòe kang. Hūi-bí iā m̄-bat chhut-khì, siông-siông sī tī lāi-bīn pang-bâng ke-lāi sū. Ū chi̍t-ji̍t thàu-chá Hūi-bí beh chhut-khì sé-saⁿ. Chhiú phâng chi̍t bīn-tháng saⁿ tùi āu-bóe-mn̂g chhut-khì, beh khì āu-piah khe-á. Hut-jiân taⁿ thâu chi̍t khòaⁿ tōa tio̍h-kiaⁿ. Che sī bîn-bāng á-sī chin-chiàⁿ, chiū-sī Khun-hong chhiú hiahN chi̍t-niá tōa hiû, bīn chin siau-sán khiā tī i ê bīn-chêng. Hūi-bí kiaⁿ chi̍t ē sîn-put-hū thé, saⁿ piaⁿ tiàm thô͘-kha oa̍t-thâu chū án-ni piàⁿ teh cháu.
|
時日真快過，liâm-pīⁿ 過半年較加，年底到--lah，真近祝聖誕ê 時，守仁日--時m̄ 敢出--去；暗時就去一間粉廠做工。惠美也m̄-bat 出--去，常常是tī 內面幫忙家內事。有一日透早，惠美beh 出去洗衫。手捧一面桶衫tùi 後尾門--出-去，beh 去後壁溪仔。忽然taⁿ頭一看，大著驚！Che 是眠夢抑是真正？就是昆芳手hiahN 一領大裘，面真消瘦，企tī 伊ê 面前。惠美驚一下神不附體，衫piaⁿ tiàm 塗腳，越頭自án-ni 拚teh 走。 |
|
Khun-hong khòaⁿ chi̍t-ē iā ná-chún tùi bāng-tiong kiaⁿ-chhíⁿ, tōa-hiû hiat-ka̍k khui-pō ti̍t-jiok. Bián kúi pō͘ chiū hō͘ i jiok tio̍h. Hia sī phian-phiah ê hiuⁿ-chng thàu-chá lâng chin-chió, sì-piⁿ lóng bô lâng. Kì-jiân hō͘ i jiok-tio̍h, Hui-bí chiū tòng-tiām, thâu-khak chhi̍h-chhi̍h kióng-chhiú, ba̍k-chiu kheh-kheh kî-tó. I ê sim-lāi siūⁿ kóng chhám-lah, hái sui-bóng khoah-khoah, chûn-thâu e̍h-e̍h, kú iā ē sio-tn̄g. Taⁿ tī chia iū-koh tn̄g tio̍h i. Láu-si̍t kóng i tùi Khun-hong pēng m̄-sī pháiⁿ-ì. Sī m̄-kè bô siāng sìn-gióng ê lâng, koat-sim ài siú lāu-pē ê ûi-giân. Chi̍t sim iā sī chin thiàⁿ--i, m̄-kú nā siūⁿ tio̍h i ná páng-húi ēng ngē-lia̍h--ê si̍t-chāi chin m̄-goān. Iā siūⁿ ūi chit chân sū jiá-khí miā-àn, taⁿ chit pái hō͘ i tú-tio̍h m̄-chai beh cháiⁿ-iūⁿ? Sim-lāi iā siū-khì, iā kiaⁿ-hiâⁿ, iā thiàⁿ--i. Si̍t-chāi sī chi̍t ê khó-ài ê te̍k-jîn, bē-hiáu kóng ê sim-chêng. Chí-ū ba̍k-chiu pàng-kheh kî-tó kau-tài Chú. Phah-sǹg kàu chia chit tiâu bēng-àn phòa lah. Tāi-khài Khun-hong ē chin siū-khì, ē thoa i khì kìⁿ-koaⁿ. Bô phah-sǹg ū sio-lō ê chúi ti̍h tī i ê kha-pôaⁿ. Koh ū teh háu chheh-khùi ê siaⁿ. Hūi-bí ba̍k-chiu thau thí-khui kā i khòaⁿ-māi, chiah chai Khun-hong ê chiàⁿ-kha chi̍t-kha kūi tī thô͘-kha, chhiú ng-bīn teh háu, ti̍h tī i ê kha-pôaⁿ sio-sio ê chúi m̄-sī chúi, sī Khun-hong ê ba̍k-sái, chin kú nn̄g ê lâng bô kóng-ōe. Āu-lâi Hūi-bí tùi chhiú kā i khan khí-lâi. Khun-hong taⁿ-thâu khòaⁿ Hūi-bí kâm-ba̍k-sái ê bīn. Khun-hong liân siaⁿ kiû “Hūi-bí sió-chiá chhiáⁿ lí sià-bián, hō͘ lí siū kiaⁿ, hō͘ lí phun-pho, goān lí sià-bián.” Hūi-‘ bí khòaⁿ Khun-hong ê thài-tō͘ m̄-sī beh lâi tui-chhip i, sī hó-ì lâi chhōe i, sim chiah siū an-ùi. Tùi án-ni bīn tńg-chhiò. Khun-hong khòaⁿ Hūi-bí tńg-chhiò chiah khí--lâi, khan Hūi-bí ê chhiú lâi chim. Tùi án-ni nn̄g-lâng chòe-hóe kiâⁿ ji̍p só͘ bi̍h ê chhù. Tú ji̍p-khì chē-lo̍h ū chi̍t-ē-á Siú-jîn tùi chè-hún kang-tiûⁿ tò-lâi. In-ūi i sī chòe mê-kang, thàu-chá lâng iáu chió-chió bô siáⁿ lâng teh kiâⁿ lō͘ ê sî i chiū tò--lâi. Ji̍p-mn̂g khòaⁿ tio̍h Khun-hong, chi̍t sî hóe to̍h, khì-tit nō͘-hoat chhiong-thian. Tùi chit-kioh hoāi-tong-si hāi-tit chhit-khap peh-chhiò. Lóng bô póe-hōe óa--lâi, ná teh kōaⁿ chháu-cháng án-ni, chi̍t chhiú tùi heng-kháu giú leh, chi̍t-chhiú tùi ē-io kā i chhah khí--lâi, kui-sian lâng kā i hàiⁿ kàu khong-tiong, chhek chi̍t ē bé-sè beh kā i siak tùi chhiûⁿ-piah lo̍h-khì, chit ē hō͘ i siak khì, thâu-khak khì tōng chhiûⁿ-piah, chiū phah-sǹg i teh siàu-iâ tha̍k tāi-ha̍k pi̍t-gia̍p ê ha̍k-sū. In lāu-bó chiū-khì khàu bô kiáⁿ. Khun-hong kiaⁿ chi̍t ê bīn chheⁿ sún-sún, kín kiò kiù lâng. Hūi-bí khòaⁿ chi̍t ē iā hó khì, iá hó chhiò, iā khó-lîn, siūⁿ kóng èng-kai, chóng-sī iā m̄-kam. Kín hoah “Siú-jîn, Siú-jîn lán m̄-thang ēng pháiⁿ pò pháiⁿ. Lán tio̍h thiàⁿ tùi-te̍k, kín kā i pàng lo̍h-lâi.” Siú-jîn thiaⁿ Sió-chiá teh kiò, hit ê siaⁿ ū kâⁿ thiàⁿ-thàng ai-kiû ê siaⁿ, chū án-ni tńg-chhiò un-un-á kā i hôe lo̍h lâi, kā i khǹg tiàm thô͘-kha. Pêng-sî Khun-hong sī bûn-sin, tùi chit chân sū liáu-āu bē chia̍h, chêng-sîn nā chún īⁿ-chōng ê leh. Chi̍t-bīn liong-sim chū-chek, chi̍t-bīn ài-bō͘ i sim-ài ê Hūi-bí. I tiāⁿ kā i pí-phēng chòe khó-ài ê moâi-kùi. Só͘-í pìⁿ chin-chiàⁿ sán, sì-kè liû-lông kin-á-ji̍t chhōe lâi kàu-chia. Tú khì kap Hūi-bí sio-tú, kî-si̍t liân chá-khí to iáu-bōe chia̍h. In-ūi i chai Hūi-bí sī teh keng-kòe bi̍h ê seng-oa̍h, só͘-í i iā-sī ēng àm-sî kap thàu-chá teh chhōe i. Chiah ē tī thàu-chá hō͘ i tú-tio̍h. Láu-si̍t kóng ū khó͘-sim, gō liáu khin-khin to bô 80 kin leh. Ná-lí tù óa 500 kin la̍t ê chòng-sū iá-gû ē tiâu. Tùi heng-khám giú óa-lâi ām-niá sok-ân hiám-hiám bô khùi. Tùi ē-io hō͘ Siú-jîn la̍k chi̍t ē thiàⁿ chi̍t pêng. Koh kā i hàiⁿ hiah koân, lia̍h tian-tò-thâu-chai pí beh kā i siak tùi chhiûⁿ-piah lo̍h khì, kiaⁿ chi̍t ē sîn lóng cháu khì hêng-siōng gōa. Kā i pàng lo̍h lâi chiū án-ni un tiàm thô͘-kha, ba̍k-chiu the̍h-thêng the̍h-thêng lia̍h Siú-jîn kim-kim siòng, chhiú khū-khū chun, kho̍k-kho̍k pài, bē chhut siaⁿ. Hūi-bí khòaⁿ liáu sòa sim-sng, m̄-kam, kín kā i khan khí-lâi, chhiâu í-á hō͘ i chē, khì phâng chi̍t poe sio-tê hō͘ i lim, kā i teh-kiaⁿ, jiân-āu chiah khui-chhùi kóng-ōe. Siú-jîn khòaⁿ-liáu iā chin-chiàⁿ hó khì, iā hó-chhiò, iā khó-lîn i ê sit-thài. Kóng “Kin-á-ji̍t nā m̄-sī goán sió-chiá kiò góa kā lí pàng-khì, lí bô miā lah lí. Lí koh káⁿ ēng chit hō pō͘, ēng lâng lâi ngē-lia̍h, bē su páng-húi, bô-lé thài-sīm.” Khun-hong ti̍t-ti̍t hōe sit-lé, chhē put-sī. Hūi-bí khòaⁿ án-ni, khó͘-khǹg Siú-jîn mài koh thê-khí kòe-khì ê pháiⁿ lâi chek-pī i. Iā chai i iáu-bōe chia̍h chá-khí, chiū tāi-ke chún-pī chá-tǹg chòe hóe chia̍h. Khun-hong hit chá-khí iā kiaⁿ, iā kôaⁿ tio̍h sòa hoat-jia̍t, chū án-ni tī hia tiàm kúi nā ji̍t. Hūi-bí chiàu-kū hó khoán-thāi i. Iā tùi Khun-hong ê thò͘-lō͘, chiah chai in bú-kū tùi hit-sî liáu-āu chit-sî chin siū khì, sì-kè phài-lâng tui-chhōe, kòe kúi goe̍h ji̍t āu chiū ná leng. Ū chi̍t-pái tī tōa chiú-iàn tiong pō ím (暴飲) , chhut-chiú tī iàn-se̍k-tiong chū án-ni tó tùi toh-kha lo̍h khì. Thâu-khak kho̍k tio̍h toh-koaiⁿ, náu-kin chhut-hui̍h sòa poān-sūi, koh bô lōa kú chiū sí-khì. Hit-àm sī 8 goe̍h 15 ji̍t Tiong-chhiu lô-kun ê sî. Tùi án-ni chit chân-sū oân-choân soah khì lah.
|
昆芳看一下也若準tùi 夢中驚醒，大裘hiat-ka̍k 開步直jiok，免幾步就hō͘ 伊jiok--著。Hia 是偏僻ê 鄉庄，透早人真少，四邊攏無人。既然hō͘ 伊jiok--著，惠美就擋tiām,頭殼chhi̍h-chhi̍h，拱手，目珠kheh-kheh祈禱。伊ê 心內想講慘--lah，海雖罔闊闊，船頭隘隘，久也會相tn̄g。今tī chia 又 koh tn̄g著伊。老實講，伊tùi 昆芳並m̄ 是歹意。是m̄ 嫁無像信仰ê 人，決心ài守老父ê 遺言。一心也是真疼--伊，m̄-kú 若想著伊若綁匪用硬掠--ê,實在真m̄ 願。也想為這層事惹起命案，今這擺hō͘ 伊tú--著，m̄ 知beh 怎樣？心內也受氣、也驚惶、也疼--伊。實在是一個可愛ê 敵人，bē 曉講ê 心情。只有目珠放kheh，祈禱交待主。扑算到chia，這條命案破--lah。大概昆芳會真受氣，會拖伊去見官。無扑算有燒lō ê 水，滴tī 伊ê 腳盤。Koh 有teh 哮、chheh-khùi ê 聲。惠美目珠偷thí 開kā 伊看覓，才知昆芳ê 正腳一腳跪tī 塗腳，手ng 面teh 哮，滴tī 伊ê 腳盤燒燒ê 水m̄ 是水，是昆芳ê 目屎！真久兩個人無講話。後來惠美tùi 手kā 伊牽--起-來。昆芳taⁿ 頭看惠美kâm 目屎ê 面。昆芳連聲求：「惠美小姐請你赦免，hō͘ 你受驚、hō͘ 你奔波，願你赦免。」惠美看昆芳ê 態度m̄ 是beh 來追緝伊，是好意來chhōe 伊，心才受安慰。Tùi án-ni 面轉笑。昆芳看惠美轉笑才起來，牽惠美ê 手來chim。Tùi án-ni 兩人做伙行入所bi̍h ê 厝。Tú入去坐落有一下仔，守仁tùi 製粉工場倒--來。因為伊是做暝工，透早人iáu 少少，無啥人teh 行路ê 時伊就倒--來。入門看著昆芳，一時火to̍h,氣得怒發沖天。Tùi 這kioh壞東西，害得七khap 八chhiò。攏無póe 會倚--來，若teh kōaⁿ 草cháng án-ni，一手tùi 胸坎giú--leh，一手tùi 下腰kā 伊插--起-來，歸仙人kā 伊hàiⁿ 到空中，chhek 一會馬勢，beh kā 伊siaktùi 牆壁--落-去，這下hō͘ 伊siak--去，頭殼去tōng 牆壁，就扑算伊teh 少爺讀大學畢業ê 學士，in 老母就去哭無子。昆芳驚一個面青sún-sún,緊叫救人。惠美看一下也好氣、也好笑、也可憐，想講應該，總是也m̄ 甘。緊喝：「守仁，守仁，咱m̄-thang 用歹報歹。咱著疼對敵，緊kā 伊放--落來。」守仁聽小姐teh 叫，hit個聲有kâⁿ 疼痛哀求ê 聲，自án-ni 轉笑，un-un仔kā 伊回--落來，kā 伊囥tiàm 塗腳。平時昆芳是文身，tùi 這層事了後bē 食，精神那準異狀--ê leh；一面良心自責、一面愛慕伊心愛ê 惠美。伊定kā 伊比phēng 做可愛ê 玫瑰。所以變真正瘦，四界流浪[lōng]，今仔日chhōe 來到chia。Tú去kap惠美相tú,其實連早起都iáu 未食。因為伊知惠美是teh 經過bi̍h ê 生活，所以伊也是用暗時透早teh chhōe 伊。才會tī 透早hō͘ 伊tu--著。老實講，有苦心，餓了輕輕都無80斤--leh。哪裡tù 倚5百斤力ê 壯士野牛會tiâu?Tùi 胸坎giú 倚來，頷領束ân,險險無氣。Tùi 下腰hō͘ 守仁la̍k 一下痛一爿。Koh kā 伊hàiⁿ hiah 懸，掠顛倒頭栽比beh kā 伊siak tùi 牆壁--落-去，驚一下神攏走去形上外。Kā 伊放--落來就án-ni un tiàm 塗腳，目珠the̍h-thêng the̍h-thêng,掠守仁金金siòng,手khū-khū chun、kho̍k-kho̍k 拜，bē 出聲。惠美看了煞心酸、m̄ 甘，緊kā 伊牽--起-來，chhiâu 椅仔hō͘ 伊坐，去捧一杯燒茶hō͘ 伊lim，kā 伊teh 驚，然後才開嘴講話。守仁看了也真正好氣、也好笑、也可憐伊ê 失態。講：「今仔日若m̄ 是阮小姐叫我kā 你放--去，你無命--lah你。你koh 敢用這號步，用人來硬掠，bē 輸綁匪，無禮太甚。」昆芳直直會失禮，chhē不是。惠美看án-ni，苦勸守仁mài koh 提起過去ê 歹來責備伊。也知伊iáu 未食早起，就大家準備早頓做伙食。昆芳hit 早起也驚、也寒--著，煞發熱，自án-ni tī hia tiàm 幾若日。惠美照舊好款待伊。也tùi 昆芳ê 吐露，才知in 母舅tùi hit時了後，一時真受氣，四界派人追chhōe,過幾月日後就那leng。有一擺tī 大酒宴中暴飲，出酒！Tī 宴席中自án-ni 倒tùi 桌腳落--去。頭殼kho̍k 著桌koaiⁿ，腦筋出血，煞半，koh 無偌久就死--去。Hit 暗是8月15日中秋勞軍ê 時。Tùi án-ni，這層事完全煞--去-lah。 |
|
Chiah ê tāi-chì Khun-hong in tau thong ke bô lâng hoaⁿ-hí. Chí-ū Siù-chhun siōng hoaⁿ-hí. Ta̍k-hāng i to phah chhiú kóng èng-kai. Ūi tio̍h án-ni Khun-hong it-hoat chia̍h-khì beh kiû kàu Hūi-bí tio̍h. Chóng-sī Hūi-bí chai Khun-hong ū lāu-bú, i lóng m̄-chai iáu ū chi̍t ê chêng-te̍k Siù-chhun, chi̍t ê pí lāu-bú khah lī-hāi, i lóng m̄-chái, in-ūi Khun-hong lóng m̄ bat kóng. Khun-hong tī-hia phòa-pīⁿ siū Hūi-bí un-jiû thiàⁿ-thàng ê chiàu-kò͘. Hūi-bí kīn chiok-sèng-tàn ài kìⁿ lāu-bú ê sim chhiat. Khun-hong tī hia iā chū-kak nā m̄-sī kap i lo̍h-kàu, beh bán chi̍t-lúi súi ê moâi-kùi bô hong-hoat, chiū iā chīn só͘ ē o̍h kî-tó. Sèng-keng chū-jiân tha̍k kok-gú--ê bô būn-tê, chhiáⁿ Hūi-bí kà i gîm-si. Bián kúi-ji̍t giâm-jiân Ki-tok-tô.
|
Chiah-ê 代誌昆芳in 兜通家無人歡喜。只有秀春上歡喜。逐項伊都扑手講應該。為著án-ni，昆芳一發才去beh 求到惠美著。總是惠美知昆芳有老母，伊攏m̄ 知iáu 有一個情敵——秀春，一個比老母較厲害；伊攏m̄ 知，因為昆芳攏m̄-bat講。昆芳tī-hia 破病受惠美溫柔疼痛ê 照顧。惠美近祝聖誕愛見老母ê 心切。昆芳tī hia 也自覺若m̄ 是kap伊落教，beh 挽一蕊 súi ê 玫瑰無方法，就也盡所會學祈禱。聖經自然讀國語--ê 無問題，請惠美教伊吟詩。免幾日，儼然基督徒。 |
|
Ū chi̍t-ji̍t i chiū koh tùi Hūi-bí kiû-chhin, Hūi-bí lâi kàu chia khòaⁿ i ê sêng-ì hō͘ chêng só͘ tîⁿ iā sim-nńg, kap i kóng kúi-nā hāng tiâu kiāⁿ.
|
有一日伊就koh tùi 惠美求親，惠美來到chia 看伊ê 誠意，hō͘ 情所纏也心軟，kap伊講幾若項條件： |
|
1. Lí tio̍h kap góa pài Siōng-tè sìn Chú Iâ-so͘.
|
1、你著kap我拜上帝信主耶穌。 |
|
2. Lí tio̍h pó góa pêng-an, tò lâi khì kìⁿ lāu-bú.
|
2 、你著保我平安，倒來去見老母。 |
|
3. Lí tio̍h pó Siú-jîn bû sū. I sī chīn-tiong ê lô͘-po̍k. Lí iā tio̍h thiàⁿ--i.
|
3 、你著保守仁無事。伊是盡忠ê 奴僕，你也著疼--伊。 |
|
Ta̍k-hāng to ìn hó. Tùi án-ni kap Siú-jîn chham-siông keh-ji̍t chiū khoán hêng-lí chhut-hoat tò lâi Sū-liông. Bián keng-kòe kúi-jit chiū kàu-chhù. Lâng khì pò Tiúⁿ-ló-niû chai, tāi-ke bó kiáⁿ sa-kìⁿ lám teh khàu. Khun-hong iā kūi lo̍h jīn-chhò kiò m̄-káⁿ. Lāu lâng khòaⁿ tio̍h án-ni iā sià-bián--i. Sòa thiaⁿ Khun-hong kiû-chhin, Hūi-bí kap i iok-sok ê sū. Bo̍k-su kóng sū kàu-chia, i nā chòe chin-si̍t ê ki-tok-tô iā-sī khó-í lah. Tùi án-ni Khun-hong chiū koh kap in tī hia kúi-nā-ji̍t, tāi-ke koh poaⁿ-poaⁿ tò lâi ka-tī ê chhù. Tāi-ke hoaⁿ-hí kòe Sèng-tàn-cheh.
|
逐項都應好。Tùi án-ni kap守仁參詳，隔日就款行李出發倒來士隆。免經過幾日就到厝。人去報長老娘知，大家母子相見攬teh 哭。昆芳也跪落認錯叫m̄ 敢。老人看著án-ni 也赦免--伊。煞聽昆芳求親，惠美kap伊約束ê 事。牧師講事到chia，伊若做真實ê 基督徒也是可以--lah。Tùi án-ni，昆芳就koh kap in tī hia 幾若日，大家koh 搬搬倒來家己ê 厝。大家歡喜過聖誕節。 |
|
Khun-hong chiū tò khì, koh chhéng ho̍k-chit phài lâi Sū-liông chòe chām-tiúⁿ. In-ūi chio̍h-iû kong-si iáu ū tī chia chiap-sio̍k teh khai-chhái chio̍h-iû. Tùi koh lâi Sū-liông liáu-āu Khun-hong chiū jia̍t-sim khì siú lé-pài. Put-kò kiò i niá sé-lé, i múi-múi kóng thèng-hāu lāu-bú nî-lāu chiah lâi. Kóng in lāu-bú sī sêng-sim ê chhài-ko͘ chū siàu-liân chiúⁿ chheng-kóaⁿ, chiúⁿ i chi̍t ê, m̄-ài hō͘ i hoân-ló, siū-khì. Án-ni thiaⁿ liáu chin ū lí-iû, ki-si̍t sim-lāi sī bô hiah khoài chiap-la̍p Chú Iâ-so͘, put-kò gōa-māu tek-khak sī Ki-tok-tô͘. Chiàu kū khì kià siok tī Tiúⁿ-ló-niú in tau. Ū chi̍t-ji̍t chit-tùi chheng-liân chiū tī Ông Bo̍k-su ê su-sek-hā i-chiàu ki-tok-kàu-sek kiâⁿ kiat-hun tián-lé. Bô lōa kú iā kā Siú-jîn chhōa bó͘. Iā chiong ke-lāi it-chhè ê sū kau-tài Siú-jîn chiáng-lí. Sî-jit5 chin khoài-kòe bián lōa kú iu kòe chiâⁿ pòaⁿ nî lah. Tiúⁿ-ló-niû nî lāu lah, ū chi̍t pái tùi chia̍h liáu bô tú-hó sòa làu chin kú, sòa pìⁿ bān-sèng chin oh i-tī. Sán kàu chi̍t-têng phôe nê chi̍t ki kut, chóng-sī i ê sim ū pêng-an. In-ūi Húi-bí ê chhin-chiâⁿ iā chò-liáu kè liáu. Sun-á iā koai-koai tōa-hàn lóng ē kiâⁿ lah. Siú-jîn iā chhōa lah, chi̍t-ke chin nāu-jia̍t. Ū chi̍t-mê hut-jiân khí sim-chōng bô la̍t, lóng bô kóng sím-mi̍h ûi-giân chū án-ni tiām-khì. Tāi-ke chin iu-būn.
|
昆芳就倒--去，koh 請復職，派來士隆做站長。因為石油公司iáu 有tī chia 接觸teh 開採石油。Tùi koh 來士隆了後，昆芳就熱心去守禮拜。不過叫伊領洗禮，伊每每講聽候老母年老才來。講in 老母是誠心ê 菜姑，自少年守清寡，守 伊一個，m̄-ài hō͘ 伊煩惱、受氣。Án-ni 聽了真有理由，其實心內是無hiah 快接納主耶穌，不過外貌的確是基督徒。照舊去寄宿tī 長老娘in 兜。有一日，這對青年就tī 王牧師ê 私式下，依照基督教式行結婚典禮。無偌久也kā 守仁娶某。也將家內一切ê 事交待守仁掌理。時日真快過，免偌久，又過誠半年--lah。長老娘年老--lah，有一擺，tùi食了無tú好，煞漏真久，煞變慢性，真oh醫治。瘦到一層皮 nê 一支骨，總是伊ê 心有平安。因為惠美ê 親情也做了、嫁了。孫仔也乖乖大漢攏會行--lah。有一暝，忽然起心臟無力，攏無講甚mi̍h遺言，自án-ni 恬--去。大家真憂悶。 |
