Chhì-á-lāi ê pek-ha̍p-hoe_03
|
刺仔內ê百合花_03 |
| Lōa Jîn-seng |
賴仁聲 |
|
5
|
5 |
|
Khun-hong tò-khì mê-ji̍t tiāⁿ-tiāⁿ siàu-liām Lîm tiúⁿ-ló in ê hó khoán-thāi. Chiong-tiong mê-ji̍t bô-làng ê su-liām Hūi-bí. Tī thiaⁿ-ni̍h, tī pâng-ni̍h, tī gōa-bīn á-sī tī lāi-bīn teh khòaⁿ chheh, bô-m̄ tiāⁿ-tiāⁿ ū Hūi-bí ê chhiò-siaⁿ, kap i ê bīn-iông, te̍k-pia̍t ba-bún-chhiò só͘ hián-chhut chhùi-phóe siang-pêng ê chiú-khut-á, kap hit-tùi bêng-bún ê ba̍k-sîn, si̍t-chāi bô hoat-hō͘ thang tùi i ê sim-té chhit-khí--lâi. Kàu āu-lâi i chiū koat-sim siá-phoe khì kiû-chhin. Iā sòa kā Lîm tiúⁿ-ló in seh to-siā. Seh to-siā ê phoe kap kiû-hun ê phoe ti̍t-chiap siá hō͘ Lîm tiúⁿ-ló. Hit ê ōe kiong-kèng sīn-tiōng ū lé-māu, hián-bêng cha̍p-jī-hun ê un-khûn ê kiû-chhin. Nā-sī lēng-gōa siá chi̍t-tiuⁿ hō͘ Hūi-bí, sòa siá chi̍t tè sū-chêng-si tī lāi-bīn.
|
昆芳倒--去暝日定定數念林長老in ê 好款待。從中暝日無làng ê 思念惠美。Tī 廳--ni̍h，tī 房--ni̍h，tī 外面抑是tī 內面teh 看冊，無m̄ 定定有惠美ê 笑聲kap伊ê 面容，特別ba-bún笑所顯出嘴phóe 雙爿ê 酒窟仔，kap hit 對明bún ê 目神，實在無法度thang tùi 伊ê 心底拭起來。到後來，伊就決心寫批去求親。也續kā 林長老in 說多謝。說多謝ê 批kap求婚ê 批直接寫hō͘林長老。Hit 個話恭敬慎重有禮貌，顯明十二分ê 慇懃ê 求親。但是另外寫一張hō͘ 惠美，續寫一tè抒情詩tī 內面。 |
|
Hit tiuⁿ phoe chin kán, nā-sī ì-gī chin chhim-tiông. Tāi-khài sī siá án-ni:
|
Hit 張批真簡，但是意義真深長。大概是寫án-ni： |
|
“Chhin-ài ê Hūi moāi. Tùi lī-khui lí liáu-āu tò--lâi, chi̍t-lō͘ kàu-chhù put-lūn tī sím-mi̍h só͘-chāi, bô-sî bô-khek bô m̄ siàu-liām lí. Ba̍k-chiu nā pàng-kheh chiū khòaⁿ lí ê bīn tī ba̍k-chêng. Tī sûi [sūi]-bîn tiong tiāⁿ-tiāⁿ hō͘ lí ê chhiò-siaⁿ kiaⁿ-chhíⁿ. Góa chin-chiàⁿ ǹg-bāng ē-tit it-seng siông-siông khòaⁿ lí ê chhiò-iông tī góa ê bīn-chêng. Góa í-keng ū chiong chit ê kiû-chhin ê sū ti̍t-chiap siá phoe hō͘ lēng-chun, kàu-sî lēng-chun nā teng-kiû lí ê ì-kiàn ê sî ǹg-bāng lí hoaⁿ-hí èng-sêng. Chhian-bān láng ê saⁿ-thiàⁿ kàu éng-oán.
|
「親愛ê 惠妹。Tùi 離開你了後倒來，一路到厝，不論tī 甚mi̍h所在，無時無刻無m̄ 數念你。目珠若放kheh 就看你ê 面tī 目前。Tī 睡[sūi]眠中定定hō͘ 你ê 笑聲驚醒。我真正向望會得一生常常看你ê 笑容tī 我ê 面前。我已經有將這個求親ê 事直接寫批hō͘ 令尊，到時令尊若徵求你ê 意見ê 時，向望你歡喜應承。千萬láng ê 相疼會到永遠。 |
|
Iā góa sòa gū-kám chò chi̍t siú si.
|
也我續gū感作一首詩。 |
|
“Chho͘-bún”.
|
「初吻」 |
|
(Siàu-liām tī soaⁿ-téng chòe-hóe bán pek-ha̍p-hoe ê chhiū-kha)
|
（數念tī 山頂做伙挽百合花ê 樹腳） |
|
1. Góa ê sim chin thiòng-khoài, koh ke̍k-tōng, kìm bē-tiâu chiah chim--lí, Góa kak-tek lí nńg-loán sio-lō ê chu-tûn ū bô pí ê sîn-kî, Góa sui-jiân bô tāi-seng kiû, lâi tit lí ún-chún hoaⁿ-hí, Nā-sī tùi chi̍t-ê lú-chú chim-chhùi, góa sī thâu chi̍t-pái chòe án-ni.
|
1、我ê 心真暢快，koh激動，禁bōe tiâu才chim--你，我覺得你軟暖燒lō ê 朱唇有無比ê 神奇，我雖然無代先求，來得你允准歡喜，但是tùi 一個女子chim嘴，我是頭一擺做an-ni。 |
|
Hô
|
和 |
|
M̄-thang kan-ta bīn âng chhùi tū-tū, chhùi-tûn iū khiàu khí-khí, Kā góa kóng lah! Lí kiám bô kap góa tông-kám siāng-khoán thiàⁿ-chêng ê tiⁿ?
|
M̄-thang kan-ta 面紅嘴tū-tū,嘴唇又翹起起，kā我講--lah！你kiám無kap我同感像款疼情ê 甜？ |
|
2. Chhiáⁿ lí boh-tit chhim-chhim gîn góa, āu-lâi koh kā góa chek-pī, Góa che chêng-put-chū-kìm ê hêng-tōng, chin-chiàⁿ sī chhut tùi thiàⁿ-thàng lí, Góa tùi lí só͘ phāu ê sim-chêng, si̍t-chāi sī sûn-chin bô pí, Góa só͘ thiàⁿ--ê! Lí ê súi hō͘ góa móa-sim sū-sū to lóng móa-ì.
|
2、請你莫得深深gîn我，後來koh kā 我責備，我che情不自禁ê 行動，真正是出tùi 疼痛你，我tùi 你所抱ê 心情，實在是純真無比，我所疼--ê!你ê súi hō͘ 我滿心事事都攏滿意。 |
|
3. Góa khòaⁿ lí kàu ji̍p-sîn hit-sî, lí ê thâu mài tiāⁿ-tiāⁿ chhi̍h-chhi̍h, Chhiáⁿ lí gia̍h-thâu khí-lâi, koh hō͘ góa chim chi̍t--ê, súi ah! Iù mī-mī, Kóng chi̍t--kù, chhiò chi̍t--ê, chhiáⁿ lí m̄-bián ùi-siáu-lé, kheh-khì, Ūi sím-mi̍h? Lí thái kan-ta bīn-âng, siū-khì, sòa chòe lí cháu-khì n̍i̍h?
|
3、我看你到入神hit 時，你ê 頭mài 定定chhi̍h-chhi̍h，請你gia̍h 頭起來，koh hō͘ 我chim 一下，súi--ah！幼 mī-mī,講一句，笑一下，請你m̄ 免 ùi-siáu-lé、客氣，為甚物？你thài kan-ta 面紅、受氣，煞做你走--去-ni̍h ？ |
|
Hūi-moāi lí chai-kioh tī soaⁿ-téng chòe lí cháu-khì hit-sî, khòaⁿ lí ê pòe[pōe]-éng ti̍t-ti̍t cháu lo̍h soaⁿ, góa ê sim si̍t-chāi chhin-chhiūⁿ beh piak-li̍h8 ê kan-khó͘, hit ê sit-ì si̍t-chāi oh-tit hêng-iông. Nā-sī siūⁿ tò-tńg sòa it-hoat khim pōe lí ê iú-hàu, lí ê tùi sìn-gióng ê kian-chhî, tùi iú-gî-ài, kap loân-ài ê hun-bêng, cheng-hiat, it-koat hō͘ góa su-bō͘. Chóng kóng góa ê sim chin oh-tit lī-khui lí. Nā ū pit-iàu, góa ūi-tio̍h lí kap lí lo̍h-kàu iā kam-goān.
|
惠妹！你知kioh tī 山頂做你走--去hit 時，看你ê 背[pōe]影直直走落山，我ê 心實在親像beh piak裂ê 艱苦，hit 個失意實在oh得形容。但是想倒轉，煞一發欽佩你ê 有孝、你ê 對信仰ê 堅持，對友誼愛、kap戀愛ê 分明，貞潔，一發hō͘ 我思慕。總講我ê 心真oh得離開你。若有必要，我為著你kap你落教也甘願。 |
|
Lí ê hó pêng-iú Khun-hong siá. Se-kí 1930. 11. 18.
|
你ê好朋友昆芳寫。西紀1930. 11. 18. |
|
Hūi-bí chi̍h tio̍h chit tiuⁿ phoe kap si, koh chi̍t-pái chhim-chhim thòng-hóe chi̍t-sî ê bô kín-sīn. Ūi-tio̍h hiaⁿ-ko sí, sim-sîn ê khang-hi, tùi hó-ì ê lâng bô thê-hông, tì-kàu thài-tō͘ siū gō͘-hōe. Tha̍k kàu sòa bóe hit-kù siāng thòng-sim. Chiū-sī kóng
|
惠美接著這張批kap詩，koh一擺深深痛悔一時 ê 無謹慎。為著兄哥死，心神ê 空虛，對好意ê 人無提防，致到態度受誤會。讀到煞尾hit 句上痛心。就是講 |
|
“Nā ū pit-iàu góa ūi-tio̍h lí kap lí lo̍h-kàu iā kam-goān.” Chit-kù ōe sui-jiân bô ì-sù. Khòaⁿ sìn Iâ-so͘ chòe chi̍t-khoán kiû-hun ê chhiú-tōaⁿ. “Nā ū pit-iàu,” chit-kù tha̍k liáu chin liáu-jiân. Sìn Chú siū sio̍k-hôe, tit sià-chōe, têng-thâu-siⁿ, koh siū chiap-la̍p chiâⁿ-chòe Siōng-tè ê kiáⁿ, che sī hô-téng ê pit-iàu, sī hô-téng ê êng-kng. Sím-mi̍h kóng “Nā ū pit-iàu,” án-ni khó-lêng kàu ū chi̍t-ji̍t, chiū-sī nā koái kòe-chhiú chiū pìⁿ-chòe “Nā bô pit-iàu chiū m̄ kap lí lo̍h-kàu. Chiong sìn-gióng khòaⁿ-chòe…….
|
「若有必要，我為著你kap你落教也甘願。」這句話雖然無意思。看信耶穌做一款求婚ê 手段。「若有必要」這句讀了真了然。信主受贖回、得赦罪、重頭生，koh 受接納成做上帝ê 子，che 是何等ê 必要、是何等ê 榮光。甚物講：「若有必要」，án-ni 可能到有一日，就是若拐過手就變做「若無必要，就m̄ kap你落教。」將信仰看做......。 |
|
Khun-hong siá hit-kù sī beh hián-bêng i ê un-khîn, kam-goān khut-ho̍k pài tī Hūi-bí ê chio̍h-liû-kûn ê ē-bīn. Che sī sio̍k-jîn ūi kiû-ài bô kéng chhiú-tōaⁿ ê lêng-sū. Nā-sī Hūi-bí tha̍k liáu kám-kak khó-thí, khó-liân, khó-náu. Chek-sî kā i thiah chòe nn̄g-pêng, hiat tī jī-chóa-láng. Āu-lâi siūⁿ kóng án-ni bô kàu-gia̍h, chiū koh kā i khioh khí--lâi, liâm hō͘ i chòe-hóe. The̍h hō͘ pa-pa khòaⁿ, sòa kóng i ê sim-chêng. Lāu tiúⁿ-ló chin kám-kek cha-bó͘-kiáⁿ ê sìn-sim kian-kò͘, chin tông-chêng Hūi-bí ê chú-tiuⁿ. Chiū kā i hôe-phoe kū-choa̍t chit ê kiû-chhin.
|
昆芳寫hit 句是beh 顯明伊ê 殷懃，甘願屈伏拜tī 惠美ê 石榴裙ê 下面。Che 是俗人為求愛無揀手段ê 能事。但是惠美讀了感覺可恥、可憐、可惱。即時kā 伊拆做兩爿，hiat tī 字紙籠。後來想講án-ni 無夠額，就koh kā 伊拾起來，黏hō͘ 伊做伙。提hō͘ 爸爸看，續講伊ê 心情。老長老真感激查某子ê 信心堅固，真同情惠美ê 主張。就kā 伊回批拒絕這個求親。 |
|
Khun-hong sui-jiân chiap tio̍h Lîm tiúⁿ-ló ê the-sî, koh chi̍t-bīn iā bô chiap tio̍h Hūi-bí ê hôe-phoe, chai chit pái ê chiap-hia̍p sī sit-pāi. Chóng-sī i lóng bô lóe-chì, bô sí-sim, ti̍t-ti̍t teh tán ki-hōe. Āu-lâi i ū khì hong-chit tī Bí-kok chú-pān ê chúi-iû kong-si. Tī keh-nî chhun-thiⁿ chin tú-hó siū bēng kong-chhut (ūi kong-bū chhut-chhai) lâi Sū-liông tiau-cha iàu-bū. Chiū-sī thiaⁿ kóng tī hit hū-kīn ê soaⁿ-kha ū ē-chhut chio̍h-iû ê hi-bōng. He̍k-chiá ē-tit tī hia ku̍t iû-chíⁿ iā bô tek-khak. Khun-hong kap kî-û kúi-nā ê ki-su̍t-chiá chin ióng-io̍k lâi Sū-liông, beh khai-sí tiau-cha. Ta̍k-lâng lóng khì tiàm lú-siā, chí-ū i chi̍t lâng chin bô kheh-khì, ti̍t-ti̍t lâi kàu tiúⁿ-ló ê tau. Put-lūn thiaⁿ, pâng lóng chin se̍k, ka-tī chiū ji̍p-lâi, kiò chi̍t-siaⁿ chhéng-an ê siaⁿ, chiū chiong hêng-lí ka-tī poaⁿ-poaⁿ ji̍p-lâi í-chêng chòe lâng-kheh ka-tī tiàm hit-keng lâng-kheh pâng. The̍h chin chē lé-mi̍h lâi. Chin un-sûn hó-lé, chhin-sū ê tāi-chì lóng bô koh kóng-khí. Ná-chún ke-lāi ê lâng, tû-khì siōng-pan pān-sū í-gōa tī chhù-ni̍h lóng kui-kui kí-kí, kheh-kheh khì-khì. Múi chá-khí ē-hng ka-têng lé-pài, kî-tó-hōe, lé-pài-ji̍t ê lé-pài tû 12 hun bô-êng í-gōa i m̄-bat bô hù. Si̍t-chāi giám-jiân sī Ki-tok-tô͘. Chêng ū chia̍h-hun taⁿ hun iā ké khí--lâi. Tī tiúⁿ-ló ê ka-têng chū-jiân bô ki-hōe thang lim chiú. Si̍t-chāi sī chi̍t ê hó chheng-liân. Sim-lāi siūⁿ án-chóaⁿ lán sī m̄-chai.
|
昆芳雖然接著林長老ê 推辭，koh 一面也無接著惠美ê 回批，知這擺ê 接洽是失敗。總是伊攏無餒志、無死心，直直teh 等機會。後來伊有去封職tī 美國主辦ê 水油公司。Tī 隔年春天，真tu好受命公出（為公務出差）來士隆調查要務。就是聽講tī hit 附近ê 山腳有會出石油ê 希望。或者會得tī hia 掘油井也無的確。昆芳kap其餘幾若個技術者真踴躍來士隆，beh 開始調查。逐人攏去tiàm 旅社，只有伊一人真無客氣，直直來到長老ê 兜。不論廳、房攏真熟，家己就入來，叫一聲請安ê 聲，就將行李家己搬搬入來以前做人客，家己tiàm hit 間人客房。提真濟禮物來。真溫馴好禮，親事ê 代誌攏無koh 講起。那準家內ê 人，除去上班辦事以外，tī 厝--ni̍h 攏規規矩矩、客客氣氣。每早起e昏家庭禮拜、祈禱會、禮拜日ê 禮拜，除十二分無閒以外，伊m̄-bat 無赴。實在儼然是基督徒。前有食薰，今薰也改起來。Tī 長老ê 家庭自然無機會thang lim 酒。實在是一個好青年。心內想án-chóaⁿ 咱是m̄ 知。 |
|
Bô phah-sǹg ū chi̍t-ji̍t Lîm tiúⁿ-ló tùi bô chù-ì kám-tio̍h sòa khí hì-iām. Lāu-lâng lah chi̍t-sî pēⁿ-sè sòa pìⁿ chin m̄-hó. Chin tú-hó m̄-kín, m̄-bān Soat-mûi lîm-phûn ê kî kàu-lah. Kai-chài Chú in-tián chin khoài-piān chiū seⁿ chi̍t ê ta-po͘ eⁿ-á chin ko͘-chui, chū 8 goe̍h-ji̍t khì hō͘ choan-bûn sán-kho khòaⁿ, kóng khòaⁿ i ê pak-tó͘ hiah tōa-ê, khó-lêng ē siang-siⁿ iā bô tek-khak, koh siàⁿ-tú-siàⁿ thêng óa pòaⁿ tiám-cheng, pak-tó͘ koh chhui-chūn-thiàⁿ koh seⁿ chi̍t ê cha-bó͘ gín-ná chhut--lâi hui-siông súi, chin sêng lāu-bú ê bīn, chi̍t ê sêng lāu-pē ê bīn. Tāi-ke tōa hoaⁿ-hí, chhin-ke, chheⁿ-ḿ iā tōa hoaⁿ-hí. Chiū kā i hō miâ ta-po͘ eⁿ-á kā i hō miâ “Jû-liông” , cha-bó͘--ê chiū kā i hō chòe “Jû-mûi”. Siàu-liām pē-bú, choân-ke nāu-jia̍t kún-kún. M̄-kú koh chi̍t-bīn Lîm tiúⁿ-ló chin tîm-tāng tó tī chhn̂g-ni̍h kha̍h-chhn̂g. Khun-hong chai-iáⁿ i ê ki-hōe kàu-lah, chiū piàⁿ sìⁿ-miā ê un-khûn tàu kò͘ pīⁿ-lâng. In-ūi siāng chi̍t-sî tī ke-lāi ū nn̄g-hāng sū chiok bô êng. Lîm tiúⁿ-ló-niû nî-lāu lah bē kham-tit, kò͘ kàu bóe-ah àm-sî bô hoat-tit, Soat-mûi ka-tī sī goe̍h-lāi. Hūi-bí kò͘ liáu iā kám-kak chin ià-siān, só͘-í lāi-gōa chhiáⁿ i-seng, á-sī àm-sî saⁿ lûn chiàu-kò͘, Khun-hong bô m̄ chīn-la̍t. Ūi-tio̍h thiàⁿ Hūi-bí siông-siông chòe-hóe kò͘, á-sī hō͘ Hūi-bí khì hioh-khùn, i ka-tī chi̍t ê ka-tī kò͘, kò͘ kui-mî chin-chiàⁿ chhin-chhiūⁿ kiáⁿ-jî ê chhin-chhiat, bû-bî put-chì ê chiu-tò hó-ì.
|
無扑算，有一日，林長老tùi 無注意感著，煞起肺炎。老人--lah一時病勢煞變真m̄ 好。真tú好? 緊、m̄ 慢，雪梅臨盆ê 期到--lah。佳哉主恩典！真快便就生一個查甫嬰仔，真古錐！自八月日去hō͘ 專門產科看，講看伊ê 腹肚hiah 大個，可能會雙生也無的確，koh siàⁿ tu siàⁿ 停倚半點鐘，腹肚koh 催陣痛，koh 生一個查某囡仔出來，非常súi,真sêng老母ê 面，一個sêng老父ê 面。大家大歡喜，親家、chheⁿ姆也大歡喜。就kā 伊號名，查甫嬰仔kā 伊號名「如龍」，查某--ê 就kā 伊號做「如梅」。數念父母，全家鬧熱滾滾。M̄-kú koh 一面林長老真沈重，倒tī 床--ni̍h kha̍h床。昆芳知影伊ê 機會到--lah，就拚生命ê 慇懃鬥顧病人。因為siāng一時，tī 家內有兩項事足無閒。林長老娘年老--lah，bē 堪得，顧到尾仔，暗時無法--tit。雪梅家己是月內；惠美顧了也感覺真厭siān,所以內外請醫生、抑是暗時相輪照顧，昆芳無m̄ 盡力。為著疼惠美，常常做伙顧，抑是hō͘ 惠美去歇睏，伊家己一個家己顧，顧歸暝，真正親像子兒ê 親切，無微不至ê 周到好意。 |
|
Saⁿ ji̍t āu chiū phō eⁿ-á lâi hō͘ Lîm tiúⁿ-ló khòaⁿ, ta-po͘-sun, cha-bó͘-sun chin-chiàⁿ chin súi chin kó͘-chui. Tiúⁿ-ló khòaⁿ liáu chin móa-ì, sim tōa siū an-ùi. Chai Siōng-tè pó-sioh thiàⁿ i ê lâng, sui-jiân tio̍h-tak bô tì-kàu poa̍h-tó, sui-jiân poa̍h-tó bô tì-kàu peh bē khí--lâi sòa choa̍t-bāng. Taⁿ Iâ-hô-hoa bô choa̍t i ê hō͘-sû, iû-goân sù i chi̍t-lâm chi̍t-lú ê sun-á, chiū hōaⁿ-chhiú kā sun-á chiok-hok. Liáu-āu bô phah-sǹg tī hit ē-po͘ koh khí tōa kan-khó͘ chiū kòe-sin khì.
|
三日後就抱嬰仔來hō͘ 林長老看，查甫孫、查某孫真正真súi、真古錐。長老看了真滿意，心大受安慰。知上帝保惜疼伊ê 人，雖然tio̍h-tak無致到跋倒，雖然跋倒無致到peh bē起來，續絕望。今耶和華無絕伊ê 後嗣，猶原賜伊一男一女ê 孫仔，就換手kā 孫仔祝福。了後無扑算，tī hit 下晡koh 起大艱苦就過身--去。 |
|
Tng i beh tn̄g-khùi ê sî ûi-giân nn̄g-kù ōe.
|
Tng 伊beh 斷氣ê 時，遺言兩句話。 |
|
1. Tio̍h chiong Jû-liông hiàn-chòe Chú ê kang-lâng.
|
1、著將如龍獻做主ê 工人。 |
|
2. Hūi-bí choa̍t-tùi m̄-thang kè hō͘ bô sìn Chú ê lâng.
|
2、惠美絕tùi m̄-thang 嫁hō͘ 無信主ê 人。 |
|
Tiúⁿ-ló-niû, kap Hūi-bí lóng kūi tī chhn̂g-ni̍h, chi̍t-lâng kā i khan chi̍t-chhiú, kūi lo̍h thòe i kî-tó an-ùi--i. Kā i kóng an-sim, tek-khak chiàu i ê ōe khì kiâⁿ. Tùi án-ni tiúⁿ-ló chiū an-sim ba̍k-chiu pàng-kheh tò-khì Thiⁿ Pē tau. Hit-sî Khun-hong tú bô tī sin-piⁿ, tò--lâi khòaⁿ tiúⁿ-ló kòe-sin iā-sī cha̍p-hun ê ai-siong. Chiū pang-bâng lé chòng-sek, chiū sūn-sū an-chòng.
|
長老娘kap惠美攏跪tī 床--ni̍h，一人kā 伊牽一手，跪落替伊祈禱安慰伊。Kā 伊講安心，的確照伊ê 話去行。Tùi án-ni，長老就安心，目珠放kheh，倒--去天父兜。Hit 時昆芳tú無tī 身邊，倒來看長老過身也是十分ê 哀傷。就幫忙禮葬式，就順序安葬。 |
|
Keh bô lōa-kú Khun-hong sòa siū tiàu-tōng khì pa̍t só͘-chāi. Soat-mûi iā móa-goe̍h lah, án-ni chi̍t-ke siu-jiân ū iu-būn, m̄-kú chi̍t-bīn iā ū an-ùi. Kám-siā Chú ê chiok-hok chi̍t-ke koh chiām-chiām bêng-lóng-hòa. Ka-chài iā ū chi̍t ê chīn-tiong ê tn̂g-kang Siú-jîn teh liāu-lí chòe-sit ê sū.
|
隔無偌久，昆芳煞受調動去別所在。雪梅也滿月--lah，án-ni 一家雖然有憂悶，m̄-kú 一面也有安慰。感謝主ê 祝福，一家koh 漸漸明朗化。佳哉也有一個盡忠ê 長工守仁teh 料理作[choh]穡ê 事。 |
|
Khun-hong tò-khì iā-sī ēng chhian-hong pek-kè ài beh chhōa Hūi-bí. Āu-lâi siūⁿ tio̍h khì chhōe in bó-kū. In bó-kū sī chi̍t ê siáu-chiòng, bó͘ kun-thoân ê Thoân-tiúⁿ, chhiú-ē ū kui-bān-peng. Chá-sî le̍k-lîm (chòe soaⁿ-chha̍t-thâu) chhut-sin--ê, sim-sèng chin thó͘, chin hiông-ok. Bó-kū chi̍t-ē chiū ín-ì, chòe-hóe khiâ-bé lâi, kóng sī beh lâi māi-song. Kî-si̍t sī beh lâi thau-khòaⁿ sin-niû. Kàu-ūi Lîm tiúⁿ-ló-niû in chū-jiân chin hó-ì gêng-chiap. Tùi siāu-kài chiū chai sī Khun-hong ê bó-kū, sī pún-koān bó͘ peng-thoân ê thoân-tiúⁿ Tiuⁿ chiong-kun, só͘-í chin hó-lé saⁿ khoán-thāi. Lâi ê sī iā lóng bô kóng khì chhin-chiâⁿ ê sū, só͘-í Tiúⁿ-ló-niû iā lóng put-kái ki [kî]-ì. Saⁿ-sî tò-khì, tī lō͘-ni̍h Khun-hong chiū mn̄g in bó-kū ê ì-kiàn khòaⁿ liáu án-chóaⁿ? In bó-kū chi̍t-chhùi chiū ìn i “Chin-hó! Kó-jiân sī chi̍t ê hó ê ka-têng só͘-chhut ê siok-lú, put-lūn bīn-māu, lé-gî, tāi-hong, iu-ngá lóng bô thang hiâm. Khó-sioh ū nn̄g-hāng khùn-lân.” In bó-kū kóng liáu sòa hàiⁿ-thâu thò͘ chi̍t--ê tōa-khùi. Khun-hong sim tùi hoaⁿ-hí ê soaⁿ-chiam, hut-jiân siū hiat-lo̍h kàu o͘-àm ê chhim-khiⁿ. Sûi-sî mn̄g in bó-kū ū sím-mi̍h ûi-lân. In bó-kū ìn kóng, “Tē 1. Chong-kàu bô siâng, góa siūⁿ in ún-tàng m̄-khéng. 2. Lín lāu-bú chū-sè chiū kā lí io Siù-chhun, che bêng-bêng sī beh tùi--lí ê. Beh kiò lín lāu-bú pàng Siù-chhun che iā-sī cha̍p-jī-hun khùn-lân.”
|
昆芳倒--去也是用千方百計ài beh 娶惠美。後來想著去chhōe in 母舅。In 母舅是一個少將，某軍團ê 團長，手下有歸萬兵。早時綠林（做山賊頭）出身--ê,心性真土、真雄惡。母舅一下就允意，做伙騎馬來，講是beh 來māi-song。其實是beh 來偷看新娘。到位林長老娘in 自然真好意迎接。Tùi 紹介就知是昆芳ê 母舅，是本縣某兵團ê 團長張將軍，所以真好禮相款待。來--ê 是也攏無講起親情 ê 事，所以長老娘也攏不解其[kî]意。相辭倒--去，tī 路--ni̍h 昆芳就問in 母舅ê 意見，看了án-chóaⁿ？In 母舅一嘴就應伊：「真好！果然是一個好ê 家庭所出ê 淑女，不論面貌、禮儀，大方、優雅攏無thang 嫌。可惜有兩項困難。」In 母舅講了續hàiⁿ頭吐一個大氣。昆芳心tùi 歡喜ê 山尖，忽然受hiat落到烏暗ê 深坑。隨時問in 母舅有甚mi̍h為難。In 母舅應講：「第一，宗教無siâng,我想in 穩當m̄ 肯。二，Lín 老母自細就kā 你io秀春，che 明明是beh tùi--你-ê。Beh 叫lín 老母放秀春，che 也是十二分困難。」 |
|
Khun-hong thiaⁿ-liáu sòa thâu-khak chhi̍h-chhi̍h ba̍k-sái lâu chhut--lâi. Sim-té siūⁿ kóng bó-kū kah bô hoat-tit án-ni bô pān-hoat lah. Chū án-ni kā in bó-kū kóng. “A-kū nā kah sī án-ni, góa iā bô ì-sù ài koh tiàm chhù-ni̍h. Beh chū án-ni lâi khì liû lah.” In bó-kū thiaⁿ tio̍h án-ni sim-ki it-tōng, tông-chêng chit ê gōe-seng, chek-sî ìn i kóng, “Hó, góa ū pān-hoat. Tī chit ê gō͘-goe̍h-cheh chêng-āu tek-khak hō͘ lí oân-hun.” Khun-hong ba̍k-sái iáu khòa tī ba̍k-kîⁿ, chek-sî chhiò chhut--lâi. “Siā-siā bó-kú ê hó-ì, lí beh ēng sím-mi̍h pān-hoat?” “Chit sî bān-chiah hoat-piáu, góa jû-chhú, jû-chhú chū-jiân chiū ū lâng thang kau lí ê chhiú lâi chiâⁿ lí bí-hó ê sim-goān.”
|
昆芳聽了煞頭殼chhi̍h-chhi̍h，目屎流出來。心底想講母舅kah無法--tit，án-ni 無辦法--lah。自án-ni kā in 母舅講：「阿舅，若kah是án-ni，我也無意思ài koh tiàm 厝--ni̍h。Beh 自án-ni 來去流--lah。」In 母舅聽著án-ni，心機一動，同情這個外甥，即時應伊講：「好！我有辦法。Tī 這個五月節前後的確hō͘ 你完婚。」昆芳目屎iáu 掛tī 目墘，即時笑出來：「謝謝母舅ê 好意，你beh 用甚mi̍h辦法？」「這時慢chiah 發表，我如此如此，自然就有人thang 交你ê 手，來成你美好ê 心願。」 |
|
6
|
6 |
|
Nā-sī Hūi-bí tùi chit ê chhin-sū i kian-koat khiā tī sìn-gióng ê li̍p-tiûⁿ lâi kū-choa̍t. Hit ê goân-in chiū-sī tùi pêng-sî ê sìn-gióng kap kòe-khì khì hù Chheng-liân thoân-khè kàn-pō͘ chhun-lēng-hōe thiaⁿ J.S. Bo̍k-su ê káng-ián chiū it-hoat kian-koat. Chit-sî i hôe-ek tio̍h tang-sî Bo̍k-su ê káng-ián. Hit ê tê-ba̍k sī “Tiⁿ-bi̍t ê ka-têng”.
|
但是惠美tùi 這個親事，唉！堅決企tī 信仰ê 立場來拒絕。Hit 個原因就是：Tùi 平時ê 信仰kap過去去赴青年團契幹部春令會，聽J.S.牧師ê 講演就一發堅決。這時伊回憶著當時牧師ê 講演。Hit 個題目是「甜蜜ê 家庭」。 |
|
I. Sím-mi̍h kiò-chòe ka-têng?
|
一、甚mi̍h叫做家庭？ |
|
A. Tī hoat-lu̍t-siōng ê tēng-gī chiū-sī: “It-seng kiōng-tông seng-oa̍h, saⁿ-kap tâng tòa tī chi̍t ê só͘-chāi ê chhin-sio̍k koan-hē, kiò-chòe ka-têng.”
|
A. Tī 法律上ê 定義就是：「一生共同生活，相kap同tòa tī 一個所在ê 親屬關係，叫做家庭。」 |
|
B. Ka-têng ê hun-lūi:
|
B. 家庭ê 分類： |
|
(1) Chiàu lâng ê chē, chió, kap sè-tāi lāi hun-chòe tōa, sè ê ka-têng.
|
（1）照人ê 濟、少，kap世代來分做大、細ê 家庭。 |
|
(2) Chiàu keng-chè ê chōng-hóng, kap seng-oa̍h ê thêng-tō͘ lâi hun-chòe hó-gia̍h, sàn-hiong ê ka-têng.
|
（2）照經濟ê 狀況，kap生活ê 程度來分做好額、散hiong ê 家庭。 |
|
(3) Tùi Chong-kàu ê koan-hē thang hun chòe Ki-tok kàu-tô͘, á-sī Hu̍t, Jû, Hôe-kàu tô͘ ê ka-têng.
|
（3）Tùi宗教ê關係thang分做基督教徒，抑是佛、儒、回教徒ê家庭。 |
|
II. Kiàn-siat ka-têng ê bo̍k-tek chāi tī tó-ūi?
|
二、建設家庭ê 目的在tī 佗位？ |
|
Chiū-sī beh kiōng-tông chō-sêng kèng-khah hēng-hok ê seng-oa̍h.
|
就是beh 共同造成更較幸福ê 生活。 |
|
1. Saⁿ pang-chān.
|
1、相幫贊。 |
|
Chhòng-sè-kì 2:18. “Iâ-hô-hoa Siōng-tè kóng, lâng toaⁿ-sin ka-tī tòa m̄-hó; góa beh kā i chō chi̍t ê pang-chān--ê, lâi phit-phòe i.”
|
〈創世紀〉2：18。「耶和華上帝講，人單身家己tòa m̄ 好；我beh kā 伊造一個幫贊--ê,來匹配伊。」 |
|
Chhong-sè-kì 24:67. “Í-sat chiū khan Lī-pek-ka ji̍p i ê lāu-bú Sat-la̍h ê pò͘-pîⁿ, chhōa i chòe bó͘; koh chin thiàⁿ i. Í-sat tùi lāu-bú sí-āu, kàu chit-tia̍p chiah tit-tio̍h an-ùi.”
|
〈創世紀〉24：67。「以撒就牽利百加入伊ê 老母莎拉ê 布棚，娶伊做某；koh 真疼伊。以撒tùi 老母死後，到這tia̍p 才得著安慰。」 |
|
Thoân-tō 4:11. “Koh, nn̄g lâng saⁿ-kap khùn, chiū ōe sio-lō͘; nā ka-tī chi̍t-lâng thái-thó ōe sio à?”
|
〈傳道〉4：11。「Koh，兩人相kap睏，就會燒lō;若家己一人thái-thó會燒--à?」 |
|
Chiàu í-siōng saⁿ chat Sèng-keng lâi khòaⁿ lâm lú saⁿ-kap kiàn-chō ka-têng, thnag tī bô-phōaⁿ khùn-lân Jîn-seng ê lú-thêng tiong, thang saⁿ-pang-chān, saⁿ an-ùi, saⁿ-kap tit-tio̍h sio-lō un-ài ê seng-oa̍h. Tùi án-ni ǹg-bāng ē-tit saⁿ-kap chō-sêng kèng-khah hēng-hok ê jîn-seng.
|
照以上三節聖經來看男女相kap建造家庭，thang tī 無伴困難人生ê 旅程中，thang 相幫贊，相安慰，相kap得著燒lō恩愛ê生活。Tùi án-ni 向望會得相kap造成更較幸福ê 人生。 |
|
2. Thang seⁿ-thòaⁿ.
|
2、Thang 生湠。 |
|
Ka-têng ê chhut-hoat-tiám sī tùi chi̍t-tùi, chheng-khì ê lâm-lú chheng-liân ê kiat-ha̍p chòe tan-ūi.
|
家庭ê 出發點是tùi 一對清氣ê 男女青年ê 結合做單位。 |
|
Hu-hū chòe-chho͘ ê phit-phòe, hit ê moâi-lâng, sī Siōng-tè. Chèng-hun, chú-hun-jîn iā-sī Siōng-tè. Kóng chiok-sû ê iā-sī Siōng-tè. Thè in pī-pān se̍k-tiûⁿ, pān chhiⁿ-chhau, chòe in ê lâng-kheh saⁿ-kap kā in hoaⁿ-hí ê iā-sī Siōng-tè. (Chhòng 1:2:).
|
夫婦最初ê 匹配，hit 個媒人，是上帝。證婚，主婚人也是上帝。講祝詞ê 也是上帝。替in 備辦席場、辦腥臊，做in ê人客相kap kā in 歡喜ê 也是上帝。（創 1：2） |
|
Tùi ang-bó͘, chiū-ū pē-kiáⁿ, bó-kiáⁿ chiū-ū hiaⁿ-tī, chiū-ū pêng-iú, siā-hōe, kok-ka, kok-chè, sè-kan tùi án-ni hoân-êng. Bûn-hòa, kho-ha̍k, le̍k-sú ê ián-piàn hoat-ta̍t, heng-soe tùi án-ni lâi.
|
Tùi 翁某，就有父子、母子；就有兄弟；就有朋友、社會、國家、國際，世間tùi án-ni繁榮。文化、科學、歷史ê演變發達，興衰tùi án-ni 來。 |
|
3. Chō sêng hēng-hok ka-têng ê iàu-sò͘.
|
3. 造成幸福家庭ê 要素。 |
|
A. Tē-it “Chîⁿ” chiū-sī ū hong-hù ê i-si̍t-chū.
|
A、第一「錢」，就是有豐富ê 衣、食、住。 |
|
B. M̄-sī, “Khong-lo̍k” pí chîⁿ khah iàu-kín, chiū-sī ióng-kiāⁿ ê sin-thé, tâng-sim hô-lo̍k che pí chîⁿ khah iàu-kín.
|
B、M̄是，「康樂」比錢較要緊，就是勇健ê 身體、同心和樂，che 比錢較要緊。 |
|
C. Pí khong-lo̍k ê tāi-seng, tio̍h seng chhōe tio̍h “Lâng”. Chiū-sī sim-sim siang-ìn tâng-sim, tâng-sìn, chin-chiàⁿ saⁿ-thiàⁿ, saⁿ chun-kèng ê lâng. Sûn-kiat ê thiàⁿ sī tùi Sîn Siōng-tè chhut-hoat (1. Iok-hān 4:7, 16)
|
C、比康樂ê 代先，著先chhōe著「人」。就是心心相印同心、同信，真正相疼、相尊敬ê 人。純潔ê 疼是tùi 神上帝出發。（1. 約翰 4：7，16） |
|
Bô sìn Siōng-tè ê lâng, sim bô tit-tio̍h têng-thâu-siⁿ, bô têng-thâu-siⁿ ê lâng chiū-sī hoâi-khǹg Mô͘-kúi ê kū-sim, tī hit bô kng, bô thiàⁿ. Siat-sú ū, he sī sio̍k-chêng ê thiàⁿ. M̄-sī chhut-tùi chin-lí ê sîn só͘ khé-sī, m̄-sī chhut-tùi Siōng-tē hia lâi ê thiàⁿ. Nā-sī sio̍k-chêng ê thiàⁿ sī tùi lī-hāi ê sio koan-hē, ū tiâu-kiāⁿ ê thiàⁿ. Khiā tī chit-khoán sio̍k-tek ê thiàⁿ, m̄-sī chhut tùi Sìn, ǹg-bāng lâi seⁿ-chhut ê thiàⁿ lâi kiat-hun ū gûi-hiám. Jî-chhiáⁿ chit nn̄g khoán bô siāng-khoán ê thiàⁿ, kok-lâng phāu i ê kiàn-kài, chì-hiòng, sìn-sim, bo̍k-phiau bô tâng ê lâng, ūi-tio̍h chi̍t-sî sio̍k-te̍k ê piān-gî lâi kiat-ha̍p, chiong-lâi ē seⁿ-chhut piak-li̍h8, pheng-hoāi, sī chū-jiân--ê. Só͘-í Tio̍h seng-chhōe lâng.
|
無信上帝ê 人，心無得著重頭生，無重頭生ê 人就是懷囥魔鬼ê 各心，tī hit無光、無疼。設使有，he 是俗情ê 疼。M̄ 是出tùi 真理ê 神所啟示，m̄ 是出tùi 上帝hia ê 疼。但是俗情ê 疼是tùi 利害ê 相關係，有條件ê 疼。企tī 這款俗的ê 疼，m̄ 是出tùi 信、向望來生出ê 疼來結婚，有危險。而且這兩款無像款ê 疼，各人抱伊ê 見解、志向、信心、目標無同ê 人，為著一時俗的ê 便宜來結合，將來會生出piak裂、pheng壞，是自然--ê。所以著先chhōe 人。 |
|
Seng chhōe tâng sìn, tâng sim, tâng chì-bōng, m̄-nā saⁿ-thiàⁿ, tio̍h sòa saⁿ chun-kèng ê lâng. Ū lâng chiū ū chîⁿ, ū chîⁿ chiū ū mi̍h. Nā-sī seng kéng ū chîⁿ, ū mi̍h che sī chin pi-phí kiàn-siàu ê gōng-lâng.
|
先chhōe同信、同心、同志望，m̄-nā 相疼，著續相尊敬ê 人。有人就有錢，有錢就有物。但是先揀有錢、有物，che 是真卑鄙、見笑ê 憨人。 |
|
1. Seng kéng ài-chêng it-tì ê lâng.
|
1、先揀愛情一致ê 人。 |
|
Ngá-ko kì “Ài-chêng” 11 pái. Kì “Só͘-thiàⁿ”--ê 18 pái. Kì “Góa só͘ loân-ài--ê” 32 pái.
|
雅歌記「愛情」11擺。記「所疼--ê」18擺。記「我所戀愛--ê」32擺。 |
|
Pôe-kin kóng “Siā-kau tek ê thiàⁿ ē bí-hòa siā-hōe.
|
培根講：「社交的ê 疼會美化社會。 |
|
Jio̍k-io̍k-tek ê siâ-loân ē hú-hòa siā-hōe. Cheng-kiat hu-hū ê loân-ài ē kiàn-siat siā-hōe”.
|
肉慾的ê 邪戀會腐化社會。貞潔夫婦ê 戀愛會建設社會。」 |
|
Hu-hū ê thiàⁿ-chêng kiám-chhái khí-thâu sī tùi chū-su, to̍k-chiàm, chona-it khí, āu-lâi eng-kai tio̍h chìn kàu hō͘-siong hōng-sū, kàu-bóe sī ūi ài lâi sí, lâi hi-seng it-chhè. Só͘-í thiàⁿ m̄-sī chū-su ê kám-chêng, sī hi-seng ê hêng-ûi.
|
夫婦ê 疼情kiám-chhái 起頭是tùi 自私、獨占、專一起，後來應該著進到互相奉事，到尾是為愛來死，來犧牲一切。所以疼m̄ 是自私ê 感情，是犧牲ê 行為。 |
|
Ngá-ko 2:7. 3:5. 8:4.
|
雅歌 2:7. 3:5. 8:4. |
|
“Bo̍h-tit phah-chhíⁿ i, bo̍h-tit kiáu-jiáu góa só͘-thiàⁿ ê, thèng-hāu i ka-kī chêng-goān”.
|
「莫得扑醒伊，莫得攪擾我所疼--ê,聽候伊家己情願。」 |
|
“Phah-chhíⁿ i” ì-sù sī m̄-bián pek--i, ài-chêng sī “chêng-goān--ê”. Sī chū-tōng-tek--ê. Iā-sī éng-oán bē kái-piàn--ê. (Ngá-ko 8:6-7) Nā tūi-tio̍h jîn-chêng, khoân-kéng, bu̍t-chit lâi kái-piàn sī chin kiàn-siàu.
|
「扑醒伊」，意思是m̄免逼伊，愛情是「情願--ê 」、是主動的--ê,也是永遠bē改變--ê。（雅歌8：6-7）若tùi 著人情、環境、物質來改變是真見笑。 |
|
2. Tio̍h kéng ǹg-bāng it-tì ê lâng.
|
2、著揀向望一致ê 人。 |
|
Lán sī Thian-kok bîn (Hui-li̍p-pí 3:20). Lán sī ǹg thâu-chêng ê pio, tùi téng-bīn tiàu lán ê siúⁿ teh cháu ê lâng (Hui 3:12-14). Lán sī chù-sîn khòaⁿ lâ-so͘ lâi cháu ê lâng (Hi-pek-lâi 12:2). Sī bāng thiⁿ-siâⁿ ê lâng (Hi 11:13-16).
|
咱是天國民（腓立比 3：20）。咱是向頭前ê 鏢，tùi 頂面tiàu咱e 賞teh走ê 人（腓 3：12-14）。咱是注神看耶穌來走ê人（希伯來 12：2）。是望天城ê 人（希 11：13-16）。 |
|
3. Chòe-āu tio̍h kéng Sìn-gióng it-tì ê lâng.
|
3. 最後著揀信仰一致ê 人。 |
|
Sìn-gióng nā bô it-tì, ǹg-bāng chiū bô hoat-tō͘ it-tì, thiàⁿ sim iā bô hoat-tō͘ thang it-tì.
|
信仰若無一致，向望就無法度一致，疼心也無法度thang 一致。 |
|
Sím-mi̍h kiò-chòe tiⁿ-bi̍t ê ka-têng?
|
甚物叫做甜蜜ê 家庭？ |
|
A. Tī bô-chêng, pe̍h-ba̍k-chiu, kiò-mē, kong-kek, téng-pha̍k ē-chian ê soa-bô͘ lú-thêng tiong, ka-têng sī le̍k-ìm ê kam-chôaⁿ.
|
A、Tī無情、白目珠、叫罵、攻擊、頂曝下煎ê 沙漠旅程中，家庭是綠蔭ê 甘泉。 |
|
B. Tī chân-khok, léng-gán, kheng-bú, hiat-ka̍k, léng peng-peng ê peng-goân tiong, ka-têng sī un-sek ê lô͘-piⁿ.
|
B、Tī殘酷、冷眼、輕侮、hiat-ka̍k、冷冰冰ê 冰原中，家庭是溫室ê 爐邊。 |
|
C. Tī chhám-thòng, pi-ai, sôe-thâu tàm-chì, khó͘-hái kông-hong ê tōa-lōng-tiong, ka-têng sī Hó káng-oan ê bé-thâu.
|
C、Tī慘痛、悲哀、垂頭tàm 志、苦海狂風ê 大浪中，家庭是好港灣ê 碼頭。 |
|
Chóng-kóng ka-têng sī sím-mi̍h? Ka-têng chiū-sī jîn-seng lú-thêng-tiong jio̍k-thé an-hioh, cheng-sîn an-ùi ê só͘-chāi.
|
總講家庭是甚物？家庭就是人生旅程中肉體安息、精神安慰ê 所在。 |
|
Tī Ngá-ko hêng-iông kóng:
|
Tī雅歌形容講： |
|
“Góa sī Sa-lûn ê mûi-kùi-hoe”=Bô-chêng pek-hāi tiong ê an-ùi. (Ngá-ko 2:1)
|
「我是沙崙ê 玫瑰花」＝無情迫害中ê 安慰。（雅歌 2：1） |
|
“Góa sī Soaⁿ-kok tiong ê pek-ha̍p-hoe”=Pi-chhám lâu ba̍k-sái tiong ê an-ùi. (Ngá-ko 2:1)
|
「我是山谷中ê 百合花」＝悲慘流目屎中ê 安慰。（雅歌 2：1） |
|
“Sī hn̂g-tiong ê Hōng-sian-hoa”=Tio̍h-bôa ià-siān tiong ê an-ùi. (Ngó-ko 1:14)
|
「是園中ê 鳳仙花」＝著磨厭siān中e 安慰。（雅歌 1：14） |
|
Hū-jîn-lâng sī ná chún sím-mi̍h?
|
婦人人是那準甚物？ |
|
“Chhì-á-lāi ê pek-ha̍p-hoe”=It-seng to͘ sī khó͘, chū ū kian-jím, kiat-pe̍k. (Ngá-ko 2:2) (kian-jím)
|
「刺仔內 ê 百合花」＝一生都是苦，只有堅忍、潔白。（雅歌 2：2）（堅忍） |
|
“Chio̍h-phāng lāi ê kap”=Hêng-chōng un-sûn, ba̍k-chiu, siaⁿ-im khó-ài. (Ngá-ko 1:14) (hiân-hūi)
|
「石縫內ê kap」＝形狀溫馴，目珠、聲音可愛。（雅歌 1：14）（賢慧） |
|
“Góa ê sió-moāi, góa ê sin-niû, chiū-sī koaiⁿ-só ê hn̂g; khàm-ba̍t ê chíⁿ, hong-ba̍t ê chúi-chôaⁿ”=Sûn-kiat cheng-chiat. (Ngá-ko 4:12) (cheng-kiat)
|
「我ê 小妹、我ê 新娘、就是關鎖ê 園；khàm密e 井，封密ê 水泉」＝純潔貞節。（雅歌 4：12）（貞潔） |
|
Téng-bīn ê tiong-hu, hū-jîn-lâng sī Ngá-ko só͘ biô-siá lí-sióng ê hu-hū.
|
頂面ê 丈夫、婦人人是雅歌所描寫理想ê 夫婦。 |
|
(Tī chia àm-chí kiáⁿ-sái tiōng-hu sī Chú Iâ-so͘ sin-niû sī sìn-tô͘)
|
（Tī chia暗指子婿、丈夫是主耶穌；新娘是信徒） |
|
III. Beh an-chóaⁿ kéng hó ê téng-tùi?
|
三、Beh án-chóaⁿ揀好ê 等對？ |
|
1. Kéng ê hong-hoat.
|
1、揀ê 方法。 |
|
A. Tio̍h seng kî-tó. (Chhòng 24:12. 21. 26-27) Beh kè iā-sī pîn Sîn ê chí-ì. (Chhòng 24:50-51)
|
A. 著先祈禱。（創 24：12. 21. 26-27）Beh 嫁也是憑神ê 旨意。（創 24：50-51） |
|
B. Hó-bó͘ sī Siōng-tè siúⁿ-sù--ê. (Chim-giân 12: 4. 18:22. 19:13-14)
|
B. 好某是上帝賞賜--ê。（箴言 12：4 . 18：22. 19：13-14） |
|
2. Soán-te̍k ê phiau-chún.
|
2. 選擇ê 標準 |
|
A. Lâm--ê m̄-thang bê tī lú-sèng ê súi, Chham-sun, Tāi-pi̍t, Sò-lô-bûn lóng sit-pāi tī bí-lú.
|
A、男--ê m̄-thang 迷tī 女性ê súi,參孫、大衛、所羅門攏失敗tī 美女。 |
|
B. Lú--ê m̄-thang bê tī cha-po͘ ê chîⁿ, bu̍t-chit.
|
B、女--ê m̄-thang 迷tī 查甫ê 錢、物質。 |
|
C. Tio̍h kéng chhin-chhiūⁿ án-ni ê lú-chú.
|
C、著揀親像án-ni ê 女子。 |
|
(Chhòng 24:11. 17-20. 22-27) =Khîn-lô, hōng-sū, chhin-chhiat, lé-gî toan-chong, chûn-chhûn pē-bó, ū sìn-sim, ū chám-che̍h ê chāi-sek-lú. (Chhòng 24:)
|
（創24：11. 17-20. 22-27）＝勤勞、奉事、親切、禮儀端莊，尊chhûn父母，有信心，有chám-che̍h ê 在室女。（創24：） |
|
D. Tio̍h kéng án-ni ê ta-po͘-lâng chòe ang.
|
D、著揀án-ni ê 查甫人做翁。 |
|
(Chhòng 29:18. 20. 30) =Chiū-sī koat-sim thiàⁿ-lí. Goān ūi lí tio̍h-bôa, hi-seng, kiān-khong, kian-chî, ū lí-tì, un-chhûn gâu thé-thiap ê lâng.
|
（創29：18 . 20. 30）＝就是決心疼你。願為你著磨、犧牲、健康、堅持，有理智、溫chhûn gâu 體貼ê 人。 |
|
3. Sím-mi̍h sī “bí” ê phiau-chún.
|
3. 甚物是「美」ê 標準。 |
|
Chhòng-sè-kì 24:6 “ Ke̍k-kî chùn-bú iau sī chhú-lú”.
|
創世紀24：6「極其俊美還是處女」。 |
|
Chùn=Ū tì-hūi, ióng-kám, hô-kiat, kiān-khong.
|
俊＝有智慧、勇敢、豪傑、健康。 |
|
Chhú-lú=Bōe-bat ū lâng chhin-kīn i. (Ngá-ko 4:7. 12. II Lîm 11:2-3. Hô-se-a 3:1) Lāi sim ê súi tē-it iàu-kín. (1. Pí-tek 3:3-5)
|
處女＝未bat 有人親近伊。（雅歌4：7. 12. II林（指哥林多後書） 11：2-3.何西阿 3：1）內心 ê súi 第一要緊。（1. 彼得 3：3-5） |
|
Súi sī Siōng-tè te̍k-pia̍t siúⁿ-sù--ê, bē tit ka-tī kiau-ngō͘. (Í-se-kiat 16:14)
|
雖是上帝特別賞賜--ê,bē 得家己驕傲。（以西結 16：14） |
|
Lú-sèng ê súi sī kiān-khong, lāi-sim súi, chhù-lú chit 3 hāng tē-it súi. Ta-po͘ lâng só͘ iàu-kiû ê bí-lú sī cheng-kiat, un-sûn, thé-thiap. M̄-sī khiok-sòaⁿ-bí, phôe-hu ê iù-jī, iau-kiau ê mī-thài. Nā kan-ta iàu-kiû jio̍k-hiong jio̍k-io̍k ê boán-chiok, he sī chhái-hoe-phang ê lâm-sèng, chiong lú-sèng tòng chòe thit-thô-mi̍h khoán-thāi ê. M̄-sī chèng-keng hu-hū ê tō-lí.
|
女性ê súi 是健康、內心súi、處女，這三項第一súi。查甫人所要求ê 美女是貞潔、溫馴、體貼。M̄ 是曲線美，皮膚ê 幼膩，妖嬌ê 媚態。若kan-ta要求肉香、肉慾ê 滿足，he 是採花蜂ê 男性，將女性當做thit-thô物款待--ê。? 是正經夫婦ê 道理。 |
|
4. Siāng-hó ê téng-tùi tòa tī tó-ūi?
|
4、上好ê 等對tòa tī 佗位？ |
|
Tī lí ê keh-piah, tī lí ê tâng kàu-hōe, tâng-o̍h, tâng hiuⁿ-lí, chiū-sī chū-sè chiū saⁿ chai sèng-chêng, chòe-hóe kau-pôe, goān tâng-tiⁿ tâng-khó͘ ê lâm pêng-iú, lú pêng-iú sī tē-it hó.
|
Tī 你ê 隔壁，tī 你ê 同教會、同學、同鄉里，就是自細就相知性情，做伙交陪，願同甜同苦ê 男朋友、女朋友是第一好。 |
|
M̄-bián tham-sim, m̄-bián hòⁿ-kî, tē-it kám ê ìn-siōng thài gûi-hiám. M̄-bián lí-sióng kòe-hūn siuⁿ-koân, āu-lâi sî-ki siuⁿ-bān chiah ti̍t-ti̍t lo̍h-chiat. Beh kè tio̍h thàn-chhiⁿ, 18-22 hòe chòe tong-sî. M̄-bián siuⁿ gâu-kéng, ti-á kòe chô-phang. Ài khì chhōe sin-kî ê khòaⁿ-māi. Kàu-sî bē lo̍h-ngauh lí chiū chai-tāi. Sè-kan bô hit-hō la̍k-kha tn̂g-chhiu ê lâng, m̄-bián siuⁿ gâu kéng “pēng-hoān” , chho͘, pêⁿ, ti̍t-á--ê chiū hó.
|
M̄ 免貪心，m̄ 免好奇，第一感ê 印象太危險。M̄ 免理想過分siuⁿ懸，後來時機siuⁿ慢，才直直落chiat。Beh 嫁著趁青，18-22歲最當時。M̄ 免siuⁿ gâu揀，豬仔過槽芳。Ài去chhōe 神奇ê 看覓。到時bē 落ngauh 你就知代。世間無hit 號la̍k腳長鬚ê 人，m̄ 免siuⁿ gâu 揀，「平凡」、粗、平，直仔--ê 就好。 |
|
5. Sió-chiá lí iā tio̍h chòe chú-tōng lâi-kéng.
|
5、小姐你也著做主動來揀。 |
|
Sió-chiá lí m̄-thang tiāⁿ chòe pī-tōng sí-sí, tiāⁿ tán lâng lâi khòaⁿ sin-niû. Soán-te̍k loân-jîn m̄-sī phīn jio̍k-gán lâi khòaⁿ, sī phīn sim-gán lâi chhōe. Tio̍h liōng-chá, m̄-thang kòe sī chiah thó͘-khùi po̍h-miā. Thài-tō͘ tio̍h tāi-hong, tāi-tāi toān-toān, m̄-thang hō͘ lâng keng-thé “bô tāi bô châi”. Tōng tiong tài chēng, chēng-tiong tài tōng tú-tú hó chin oh tio̍h siu-ióng, kú-tōng bûn-ngá. M̄-thang sio̍k-bē lí ê ài-chêng. Lân-sèng ná kông-phang , chi̍t ē chio chiū lâi. Iā m̄-thang khin-khin sêng-siū lâng ê thiàⁿ-chêng. Tio̍h kín-sīn, chhim-siūⁿ, tio̍h kî-tó. Tio̍h kā pē-bó kóng, m̄-thang àm-àm-á kap lâng kau-pôe. Thèng-hāu kàu beh làu-khùi lah chiah chhut phòa chiū chin chhàu-miâ.
|
小姐你m̄-thang 定做被動死死，定等人來看新娘。選擇戀人m̄ 是憑肉眼來看，是憑心眼來chhōe。著量早，m̄-thang 過時才吐氣薄命。態度著大方、大大端端，m̄-thang hō͘ 人keng-thé「無代無才」。動中帶靜、靜中帶動tu-tú好（中庸），真oh著修養，舉動文雅。M̄-thang 俗賣你ê 愛情。男性那狂蜂，一下招就來。也 m̄-thang 輕輕承受人ê 疼情。著謹慎、深想，著祈禱。著kā 父母講，m̄-thang 暗暗仔kap人交陪。聽候到beh 漏氣--lah 才出破，就真臭名。 |
