Piān Sîn-chú Lūn_02
|
辯神主論_02 |
| Ia̍p Hàn-chiong |
葉漢章 |
|
Tē-gō͘ tōaⁿ
|
第五段 |
|
Siat-li̍p Sîn-chú ê m̄-tio̍h
|
設立神主ê m̄ 著 |
|
Taⁿ kó͘-chá tè-ông siat-li̍p sîn-chú ū nn̄g-hō, chi̍t-hō sī si-chú, chi̍t-hō sī bo̍k- chú; chí nn̄g-hō lóng bô ha̍p chêng-lí, tāi-lio̍k ū nn̄g-chân. Tē it chân, lūn si- chú ū nn̄g-hāng ê bô ha̍p chêng-lí. Tē- it hāng, chiū-sī kàu hiàn-chè ê sî ēng i- ê tōa-sun chng chòe chó͘-chong ê si- siōng chiàⁿ-chiàⁿ teh chē, hō͘ tâng-cho̍k ê lâng pâi chè-mi̍h hiàn-chè kūi-pài, piáu-bêng hàu-kèng ê ì-sù; koh ū īⁿ-sèng ê chhin-chhek pêng-iú thang lâi chō͘- chè. Só͘-í kó͘-chá ke̍k tùi-tiōng chit-hō si-chú, chhin-chhiūⁿ Thêng-chú ū kóng, “ Kó͘-jîn chè-sū ēng si, ke̍k ū chhim ì ”. In-ūi lâng sí, hûn-khì í-keng sòaⁿ, hàu- chú kiû i-ê chó͘-chong ê sîn lâi hiàn-chè, nā bô si-siōng chiū bōe-ōe hióng-siū, in- ūi sí ê lâng bōe-ōe chia̍h; só͘-í ēng si-siōng thòe i hióng-siū. Chhin-chhiūⁿ Si-keng Seng-bîn hû-i ê phiⁿ ū kóng, “ Kong-si lâi iàn lâi lêng ”, ì-sù sī kóng, Chó͘-chong ê si-siōng lâi hióng-siū i-ê chè-mi̍h, sòa kàng-lo̍h hok-khì. Chhin-chhiūⁿ án-ni, sui-jiân kóng beh hiàn-chè í-keng sí ê chó͘-chong, si̍t-chāi sī chè-tio̍h iáu-kú oa̍h ê sun-á. Che sī siat-li̍p si-chú bô ha̍p chêng-lí ê thâu chi̍t hāng.
|
今古早帝王設立神主有兩號，一號是尸主，一號是木主；這兩號攏無合情理，大約有兩層。第一層，論尸主有兩項無合情理。第就是到獻祭ê 時用伊ê大孫裝做祖宗ê尸像正正teh坐，hō͘ 同族ê人排祭物獻祭跪拜，表明孝敬ê意思；koh有異姓ê親戚朋友thang來助祭。所以古早極tùi重這號尸主，親像程子有講：「古人祭祀用尸，極有深意」。因為人死，魂氣已經散，孝子求伊ê祖宗ê神來獻祭，若無尸像就bōe會享受，因為死ê人bōe會食；所以用尸像替伊享受。親像《詩經》〈生民〉〈鳧鷖〉 ê篇有講：「公尸來燕來寧」，意思是講，祖宗ê尸像來享受伊ê 祭物，續降落福氣。親像án-ni，雖然講beh獻祭已經死ê祖宗，實在是祭著iáu-kú活ê孫仔。Che是設立尸主無合情理ê頭一項。 |
|
Tē-jī hāng, chiū-sī ēng tōa-sun chng chòe chó͘-chong ê si-siōng, hō͘ thong ke ê lâng hiàn-chè kūi-pài, chiū i-ê pē-bú ê pài si-siōng, sī pài tio̍h i-ê kiáⁿ; nā-sī kiáⁿ siū i-ê pē-bú kūi-pài kiám m̄ sī pōe ngó͘-lûn mah ? Phì-jū chòe-hì ê lâng pē-kiáⁿ tâng chi̍t pan, chiūⁿ-pîⁿ poaⁿ-hì, ū-sî pē chng chòe kiáⁿ, kiáⁿ chng chòe pē, bōe bián-tit pē tio̍h pài kiáⁿ; che sī hì-hiok ê lâng ê só͘ chòe, chèng-keng lâng tek-khak m̄ goān khì chòe, hô- hòng tè-ông kong-hô͘ tāi-hu kun-chú ê lâng khéng chòe chit-hō hì-hiok ê tāi- chì mah ? Che sī siat-li̍p si-chú tē-jī hāng ê bô ha̍p chêng-lí.
|
第2項，就是用大孫裝做祖宗ê尸像，hō͘ 通家ê人獻祭跪拜，就伊ê 父母ê拜尸像，是拜著伊ê 子；但是子受伊ê 父母跪拜敢 m̄ 是背五倫--mah ? 譬喻做戲ê人父子同一班，上棚搬戲，有時父裝做子，子裝做父，bōe免得父著拜子；che是戲謔ê人ê所做，正經人的確m̄願去做，何況帝王公侯大夫君子ê人肯做這號戲謔ê事誌--mah ? Che是設立尸主第2項ê無合情理。 |
|
Tē-jī chân : Lūn siat-li̍p bo̍k-chú ū gō͘- hāng ê bô ha̍p chêng-lí. Tē-it hāng; khe- khó kó͘-chá chí-ū tè-ông chu-hô͘ ōe tit thang siat-li̍p bo̍k-chú; tùi kheng tāi-hu í-hā, lóng-chóng bōe tit thang siat-li̍p bo̍k-chú. Hiān-sî chèng peh-sìⁿ lóng- chóng ū siat-li̍p bo̍k-chú, che sī chhiàm- koân kiâⁿ tè-ông chu-hô͘ ê lé. Koh tè- ông ê siat-li̍p bo̍k-chú, kàu chhit-tāi chiū soah, chu-hô͘ gō͘-tāi, tāi-hu saⁿ-tāi, hiān- sî hiuⁿ-siā ê sû-tn̂g siat-li̍p bo̍k-chú chīn chōe, ū-ê kàu kúi-nā cha̍p tāi. Koh m̄- nā chòe pē-bú kong-má chó͘-chong ê lâng sí-liáu ōe tit thang siat-li̍p bo̍k-chú, liân siàu-liân iáu-siū ê lâng sí-āu ia̍h ū siat-li̍p bo̍k-chú, sī koh-khah pōe-lí. Che sī siat-li̍p bo̍k-chú bô ha̍p chêng-lí ê thâu chi̍t hāng.
|
第2層：論設立木主有5項ê無合情理。第一項，稽考古早只有帝王諸侯會得thang設立木主；對卿大夫以下，攏總bōe得thang設立木主。現時眾百姓攏總有設立木主，che是僭權行帝王諸侯ê禮。Koh帝王ê設立木主，到7代就煞，諸侯5代，大夫3代，現時鄉社ê祠堂設立木主盡濟，有ê 到幾若十代。Koh m̄但做父母公媽祖宗ê人死了會得thang設立木主，連少年夭壽ê人死後亦有設立木主，是koh卡背理。Che是設立木主無合情理ê頭一項。 |
|
Tē-jī hāng; siat-li̍p bo̍k-chú ê lâng, ì-sù sī beh hō͘ i chòe chó͘-chong sîn-hûn ê siū; to̍k-to̍k bô siūⁿ lâng oa̍h, i-ê seng- khu ōe iông-ún tit sîn-hûn--ê, in-ūi ū sim-tn̂g chōng-hú ngó͘-koan sù-chi; kàu sí-liáu sîn-hûn lī-khui seng-khu ji̍p im- kan, siōng-chhiáⁿ bōe koh ji̍p seng-khu lâi koh-oa̍h hō͘ kiáⁿ-sun hōng ióng, beh thái ōe ji̍p tī sîn-chú hō͘ kiáⁿ-sun hiàn- chè ah ? In-ūi bo̍k-chú to̍k-to̍k sī chi̍t- phìⁿ chhâ, sai-hū só͘-chòe, beh thái ōe hō͘ pē-bú kong-má chó͘-chong chòe sîn-hûn ê siū lâi hioh ah ? Che sī siat-li̍p bo̍k-chú bô ha̍p chêng-lí ê tē-jī hāng.
|
第2項；設立木主ê人，意思是beh hō͘ 伊做祖宗神魂的siū;獨獨無想人活，伊ê 身軀會容允得神魂--ê,因為有心腸臟府五官四肢；到死後神魂離開身軀入陰間，尚且bōe koh入身軀來koh活hō͘ 子孫奉養，beh thái會入tī 神主hō͘ 子孫獻祭--ah？因為木主獨獨是一片柴。師父所做，beh thái會hō͘父母公媽祖宗做神魂ê siū來歇--ah？Che是設立木主無合情理ê第2項。 |
|
Tē-saⁿ hāng; lâng kam-goān ēng chîⁿ khì kā bo̍k-chú sai-hū bóe chi̍t-sian bo̍k-chú, chheng-chòe pē-bú kong-má chó͘-chong, m̄-chai kam-goān chheng bo̍k-chú sai-hū chòe sí-chó͘ mah ? Góa chai tek-khak m̄ kam-goān; í-keng m̄ kam-goān chheng sai-hū chòe sí-chó͘, siáⁿ-sū kam-goān chheng sai-hū só͘ chòe ê bo̍k-chú chòe pē-bú kong-má chó͘-chong ah ? Che sī siat-li̍p bo̍k-chú bô ha̍p chêng-lí ê tē-saⁿ hāng.
|
第3項；人甘願用錢去kā木主師父買一仙木主，稱做父母公媽祖宗，m̄ 知甘願稱木主師父做始祖--mah？我知的確m̄ 甘願；已經m̄甘願稱師父做始祖，啥事甘願稱師父所做ê木主做父母公媽祖宗--ah ? Che是設立木主無合情理ê第3項。 |
|
Tē-sì hāng; lâng nā bô kiáⁿ, ōe ēng- gûn bóe pa̍t-lâng ê kiáⁿ lâi chòe ka-kī ê kiáⁿ. iúⁿ-chhī kàu tōa-hàn thang hōng- ióng pē-bú, kap thoân hō͘-sû; che sī jîn-chêng ê só͘ saⁿ-tâng ài--ê. Chhin-chhiūⁿ sio̍k-gú ū kóng, Ióng-jî thāi ló, siⁿ-kiáⁿ thoân-hō͘. Siat-sú nā bô pē-bú kong-má chó͘-chong ōe kam-goān ēng gûn bóe pa̍t-lâng lâi chòe pē-bú kong- má chó͘-chong mah ? Che sī jîn-chêng só͘ m̄ kam-goān. Kì-jiân m̄ kam-goān ēng gûn bóe pa̍t-lâng lâi chòe pē-bú kong-má chó͘-chong, siáⁿ-sū khì bóe chi̍t- sian bo̍k-chú lâi chòe pē-bú kong-má chó͘-chong, lâi hàu-kèng kūi-pài ? Sui- jiân kóng sī beh kèng pē-bú kong-má chó͘-chong, si̍t-chāi sī bú-bān--i; kiám m̄-sī chin gōng mah? Che sī siat-li̍p bo̍k-chú bô chêng-lí ê tē-sì hāng.
|
第4項；人若無驚，會用銀買別人ê子來做家己ê養飼到大漢thang奉養父母，佮傳後嗣；che是人情ê所相同愛--ê。親像俗語有講：「養兒待老，生子傳後。」設使若無父母公媽祖宗會甘願用銀買別人來做父母公媽祖宗--mah？Che是人情所m̄ 甘願。既然m̄ 甘願用銀買別人來做父母公媽祖宗，啥事去買父母一仙木主來做父母公媽祖宗，來孝敬跪拜？雖然講是beh敬父母公媽祖宗，實在是侮慢--伊；敢m̄ 是真憨--mah？Che是設立木主無情理ê第4項。 |
|
Tē-gō͘ hāng; siông-siông khòaⁿ-kìⁿ sè-sio̍k lâng chi̍t-ke kúi-nā cha̍p sian bo̍k-chú, ū-ê sī chó͘-chong, ū-ê sī kong- má, ū-ê sī pē-bú, ū-ê sī ta-koaⁿ ta-ke, ū- ê sī kiáⁿ cha-bó͘-kiáⁿ, ū-ê sī sim-pū, tōa- sòe bô pîⁿ, lâm-lú saⁿ-chham, lóng-chóng tâng chi̍t-kham; chhin-chhiūⁿ án-ni, lâm-lú bô hun-piat, tōa-sòe bô chhù-sū. Siat-sú chiah-ê lâng oa̍h ê sî ōe saⁿ-kap khiā chi̍t-keng chhù, saⁿ-kap chia̍h chi̍t tè toh, saⁿ kap khùn chi̍t tiuⁿ bîn-chhn̂g mah ? Tek-khak bōe ōe. Che sī siat-li̍p bo̍k-chú bô ha̍p chêng-lí ê tē-gō͘ hāng.
|
第5項；常常看見世俗人這家幾若十仙木主，有ê 是祖宗，有ê 是公媽有ê 是父母，有ê 是大官大家，有ê是子查某子，有ê 是新婦，大細無平，男女相參，攏總同一龕；親像án-ni，男女無分別，大細無次序。設使chiah-ê人活ê 時會相佮企一間厝，相佮食一塊桌，相佮睏一張眠床--mah？的確bōe會。Che是設立木主無合情理ê第5項。 |
|
Tē-la̍k tōaⁿ
|
第六段 |
|
Hiàn-chè sîn-chú ê m̄-tio̍h
|
獻祭神主ê m̄ 著 |
|
Taⁿ chit-ê ho̍k-sāi sîn-chú tāi-lio̍k ū saⁿ-hāng ê bô ha̍p chêng-lí. Tē-it hāng; lâng ê chè-hiàn sîn-chú sī phah-sǹg sí ê lâng ū lâi hióng-siū, lâi kàm-la̍p, lóng bô siūⁿ sîn-chú sī chit-phìⁿ chhâ tiāⁿ-tiāⁿ, beh thái ōe lim-chia̍h ? Chhì-khòaⁿ hiàn- chè bêng-pe̍k, mi̍h iû-goân tī-teh, lóng bô sió-khóa kiám, iû-goân sī oa̍h-lâng siu khì chia̍h, kap sîn-chú lóng bô kan- sia̍p; sī khang-khang hiàn-chè, lóng bô lī-ek chó͘-chong. Khe-khó Siōng-tè chhòng-chō bān-mi̍h, to̍k-to̍k in-ūi oa̍h- lâng ê lō͘-ēng, kàu sí-āu chiū m̄-sái ēng mi̍h; in-ūi jio̍k-sin kui-thó͘, sîn-hûn ji̍p im-kan, chit sè-kan ê tāi-chì lóng-chóng bêng-pe̍k. Chhin-chhiūⁿ sio̍k-gú kóng, Saⁿ-chhùn khùi chi̍t-ē tn̄g, bān-hāng tāi-chì soah liáu-liáu; beh thái ōe hióng-siū chè-mi̍h ah ? Chhin-chhiūⁿ án-ni, lâng ê hiàn-chè sîn-chú, sui-jiân sī kóng beh hiàn-chè chó͘-chong, si̍t- chāi sī hiàn-chè ka-kī. Phì-jū ū lâng teh-khùn, nā chú chi̍t-óaⁿ hó-mi̍h, chu-bī chīn-chāi hó chia̍h, hē tī i-ê chhn̂g-chêng, nā bô kiò i chhíⁿ, siōng- chhiáⁿ bōe chia̍h, hô-hòng lâng í-keng sí, thái-thó ōe koh lâi chia̍h kiáⁿ-sun só͘ hiàn ê chè-mi̍h ah ? Siat-sú sí ê lâng nā ōe lâi chia̍h, siáⁿ-sū m̄ chi̍t-ji̍t hàu saⁿ- tǹg; to̍k-to̍k chi̍t-nî ê tiong-kan chí-ū cha̍p-gōa pái hiàn-chè tiāⁿ-tiāⁿ; chhin- chhiūⁿ án-ni, i-ê chó͘-chong kiám bô chiâⁿ chòe im-kan ê iau-kúi mah ? Che sī hiàn-chè sîn-chú tē-it hāng ê bô ha̍p chêng-lí.
|
今這個服事神主大略有3項ê無合情理。第一項；人ê祭獻神主是扑算死ê人有來享受，來鑑納，攏無想神主是這片柴tiāⁿ-tiāⁿ，beh thái會lim 食？試看獻祭明白，物猶原tī--teh，攏無小可減，猶原是活人收去食，佮神主攏無干涉；是空空獻祭，攏無利益祖宗。稽考上帝創造萬物，獨獨因為活人ê路用，到死後就 m̄ 使用物；因為肉身歸土，神魂入陰間，這世間ê事誌攏總明白。親像俗語講：「三寸氣一下斷，萬項事誌煞了了」；beh thái會享受祭物--ah？親像án-ni，人ê獻祭神主，雖然是講beh獻祭祖宗，實在是獻祭家己。譬喻有人teh睏，若煮一碗好物，滋味盡在好食，下tī 伊ê 床前，若無叫伊醒，尚且bōe食，何況人已經死，thái-thó會來食子孫所獻ê祭物--ah？設使死ê人若會來食，啥事 m̄ 一日孝三頓；獨獨一年ê中間只有十外擺獻祭定定；親像án-ni，伊ê 祖宗敢無成做陰間ê枵鬼--mah？Che是獻祭神主第一項ê無合情理。 |
|
Tē-jī hāng; nā-sī chó͘-chong iau-gō kan-khó͘, chiū tek-khak siông-siông lâi thó-chia̍h; in-hô sîn-chú an-jiân chēng chē lóng bô tín-tāng ? Siat-sú i ōe thun- lún iau-gō, kàu hiàn-chè ê sî, pē-bú kong-má chó͘-chong chôe lâi hióng-siū, tek-khak saⁿ-chiⁿ chia̍h. Nā-sī hù-kùi ê ke chè-mi̍h chōe-chōe, san-tin hái-bī pâi-lia̍t móa-toh, kiaⁿ-liáu chó͘-chong chia̍h kàu siuⁿ pá, chek-siong tì-kàu phòaⁿ-pīⁿ. Nā-sī sòng-hiong ê ke, chè- mi̍h chió-chió. put-kò sī chhài-pn̄g tiāⁿ- tiāⁿ, kiaⁿ-liáu chó͘-chong chia̍h bōe pá, iû-goân iau-gō. Góa bē-bat thiaⁿ-kìⁿ im- kan ū phòa-pīⁿ kúi, kap iau kúi. Koh ū lâng bô hō͘-sû thang hiàn-chè, chiū tī im-kan siông-siông chòe iau-kúi, kiám m̄ jiáu-loān chòe-chha̍t mah ? Góa bē- bat thiaⁿ-kìⁿ im-kan ū chha̍t-kúi kap loān-kúi. Siat-sú sîn-chú nā ōe chia̍h, kiaⁿ-liáu bô lâng káⁿ hiàn-chè; án-ni lâng hiàn-chè sîn-chú m̄-sī beh hō͘ chó͘- chong chia̍h, si̍t-chāi sī ka-kī ài chia̍h. Che sī hiàn-chè sîn-chú bô ha̍p chêng- lí ê tē-jī hāng.
|
第2項；若是祖宗枵餓艱苦，就的確常常來討食；因何神主安然靜坐攏無振動？設使伊會吞忍枵餓，到獻祭ê 時，父母公媽祖宗齊來享受，的確相爭食。若是富貴ê家祭物濟濟，山珍海味排列滿桌，驚了祖宗食到傷飽，積傷致到破病。若是散hiong ê家，祭物少少。不過是菜飯定定，驚了祖宗食bōe飽，猶原枵餓。我bē bat聽見陰間有破病鬼，佮枵鬼。Koh有人無後嗣thang獻祭，就tī陰間常常做枵鬼，敢m̄ 擾亂最賊--mah？我bē bat聽見陰間有賊鬼佮亂鬼。設使神主若會食，驚了無人敢獻祭；án-ni人獻祭神主 m̄ 是beh hō͘ 祖宗食，實在是家己愛食。Che是獻祭神主無合情理ê第2項。 |
|
Tē-saⁿ hāng; ū lâng kóng, Sîn-chú sui-jiân bōe ōe chia̍h mi̍h, iáu-kú ōe hióng-siū mi̍h ê khì-bī. Chiū ìn--i kóng, Nā ōe hióng-siū mi̍h ê khì-bī, siáⁿ-sū só͘ chè ê chiú bô khah po̍h, mi̍h ia̍h bô sit- bī, tiⁿ--ê iû-goân tiⁿ, kiâm--ê iû-goân kiâm ah ? Ū lâng koh kóng, Siat chit- ê hiàn-chè ê lé, m̄-sī kóng chó͘-chong ōe chai, ia̍h m̄-sī kóng ū lâi hióng-siū lâi kàm-la̍p, to̍k-to̍k sī ài chīn hàu sim tiāⁿ-tiāⁿ. Chhì mn̄g chó͘-chong kì-jiân m̄ chai, ia̍h bô lâi hióng-siū, cháiⁿ-iūⁿ sī chīn hàu sim ah ? In-ūi hàu-tō kùi- tiōng chin-si̍t, bô kùi-tiōng gōa-phê; nā ài ēng chè-sū lâi piáu-bêng hàu-sim, sī ti̍t-ti̍t ài bóe hàu-chú ê miâ, tī chó͘- chong ū sím-mi̍h lī-ek ah ? Che sī hiàn- chè sîn-chú bô ha̍p chêng-lí ê tē-saⁿ hāng.
|
第3項；有人講，神主雖然bōe會食物，iáu-kú會享受物ê氣味。就應--伊講，若會享受物ê氣味，啥事所祭ê酒無較薄，物亦無失味，甜--ê猶原甜，鹹--ê猶原鹹--ah？有人koh講，設這個獻祭ê禮，m̄ 是講祖宗會知，亦m̄ 是講有來享受來鑑納，獨獨是愛盡孝心tiāⁿ-tiāⁿ。試問祖宗既然m̄ 知，亦無來享受，怎樣是盡孝心--ah ? 因為孝道貴重真實，無貴重外皮；若愛用祭祀來表明孝心，是直直愛買孝子ê名，tī 祖宗有甚物利益--ah？Che是獻祭神主無合情理ê第三項。 |
|
Taⁿ ēng chêng-lí lâi lūn, siat-li̍p sîn- chú hiàn-chè sîn-chú kò͘-chip lia̍h-chòe sī hàu-kèng chó͘-chong, si̍t-chāi sī tāi put-hàu, in-ūi sī khi-phiàn chó͘-chong. Sèng-chheh kà-sī lán m̄-thang khi- phiàn lâng; pa̍t-lâng siōng-chhiáⁿ m̄ thang khi-phiàn, hô-hòng thang khi- phiàn i-ê chó͘-chong mah ? Nā-sī án-ni, chiū-sī tek-chōe chó͘-chong kiám-m̄-sī tāi put-hàu mah ?
|
今用情理來論，設立神主獻祭神主固執掠做是孝敬祖宗，實在是大不孝，因為是欺騙祖宗。聖冊教示咱 m̄-thang欺騙人；別人尚且m̄-thang欺騙，何況thang欺騙伊ê 祖宗--mah ? 若是án-ni，就是得罪祖敢 m̄ 是大不孝--mah？ |
|
Koh tùi ho̍k-sāi sîn-chú ū-sî chhut chōe-chōe kan-khó͘; iúⁿ-kiáⁿ, chhōa sòe- î, bóe lú-pī, ǹg-bāng jîn-teng khah chōe, thang chòe kiông-pâng ngī-kak, thang pun chó͘-kong ê ke-gia̍p khah tōa hūn. Tùi án-ni siông-siông tì-kàu oan-ke hâi-tò͘ saⁿ-kò; ū-ê kiông-pâng khi-hū jio̍k-pâng. Koh ū só͘-chāi hiuⁿ-siā ê lē, lâng nā siⁿ ta-po͘ kiáⁿ, tī chiaⁿ-goe̍h tio̍h pān chōe-chōe mi̍h tī sû-tn̂g--n̍i̍h, hiàn-chè chó͘-chong; jiân-āu chhiáⁿ hiuⁿ-lí ê chiân-têng kap ke-tiúⁿ, hō-chòe pān teng-toh; hó-gia̍h lâng pān ōe khí, sòng-hiong lâng pān bōe khí, ū-ê tio̍h bōe chhân-hn̂g; nā bô chhân-hn̂g ko͘- put-chiong tio̍h bōe i-ê kiáⁿ lâi pān hō͘ lâng chia̍h. Koh ū só͘-chāi ū lûn-liû chè-chó͘ ê lē, chiū-sī ta̍k-nî chòe chó͘- kī ê ji̍t, á-sī nî-tang ge̍h-choeh, ta̍k pâng-thâu tio̍h lûn-liû pān tī sû-tn̂g hiàn-chè chó͘-chong, jiân-āu chhiáⁿ ta̍k pâng-thâu ê lâng; tiāⁿ-tio̍h ta̍k- pái tio̍h pān kúi-óaⁿ, chi̍t-óaⁿ tio̍h jōa- chōe mi̍h, lóng bōe chió--tit; hó-gia̍h lâng pān ōe khí, sòng-hiong lâng pān bōe khí, ia̍h bōe soah tit, ū-ê tio̍h bōe kiáⁿ lâi pān hō͘ lâng chia̍h. Koh ū só͘-chāi ia̍h tio̍h pun ku, chiū-sī tio̍h chiàu i-ê hiuⁿ-siā ê hé-tiáⁿ, chi̍t kháu- chàu pun chi̍t-ê; ū lâng nā bô pun tio̍h chiū beh hiâm--i, ū sî ia̍h ōe tì-kàu oan-ke. Chêng-nî ū chi̍t-ê hiuⁿ-siā ūi- tio̍h pun ku ê tāi-chì, chi̍t-lâng bô pun tio̍h, tì-kàu saⁿ phah, āu-lâi kò tī koaⁿ- hú ê bīn-chêng, siang-pêng liáu gûn kúi- nā pah kho͘. Tùi án-ni khòaⁿ, ho̍k-sāi sîn-chú chin-chiàⁿ sī tāi put-hàu.
|
Koh對服事神主有時出濟濟艱苦；養子、娶細姨、買女婢，向望人丁較濟，thang做強房硬角，thang分祖宗ê家業較大份。對án-ni常常致到冤家械鬥相告，有ê 強房欺負弱房。Koh有所在鄉社ê禮，人若生查甫子，tī 正月著辦濟濟物tī 祠堂--n̍i̍h,獻祭祖宗；然後請鄉里ê前程佮街長，號做辦丁桌；好額人辦會起，散hiong人辦bōe起，有ê 著賣田園；若無田園姑不chiong著賣伊ê 子來辦hō͘人食。Koh有所在有輪流祭祖ê例，就是逐年做祖忌ê日，抑是年冬月節，逐房頭著輪流辦tī 祠堂獻祭祖宗，然後請逐房頭ê人；定著逐擺著辦幾碗，一碗著偌濟物，攏bōe少--得；好額人辦會起，散hiong人辦bōe起，亦bōe煞--得，有ê 著賣子來辦hō͘ 人食。Koh有所在亦著分龜，就是著照伊ê 鄉社ê火鼎，一口灶分一個；有人若無分--著就beh嫌--伊，有時亦會致到冤家。前年有一個鄉社為著分龜ê事誌，一人無分--著，致到相扑，後--來告tī 官府ê面前，雙爿了銀幾若百箍。對án-ni看，服事神主真正是大不孝。 |
|
Ū koh-khah siong-tiōng--ê, chiū-sī tek-chōe Siōng-tè. In-ūi Siōng-tè cha̍p- tiâu kài-lu̍t ê tē-jī tiâu, sī kìm lâng bo̍h- tit tiau-khek ngó͘-siōng, thiⁿ-téng tōe-ē chúi-tiong bān-hāng mi̍h, bo̍h-tit chòe siōng chhin-chhiūⁿ--i, bo̍h-tit kūi-pài, bo̍h-tit ho̍k-sāi, Ia̍h lâng tiâu-kò͘-ì chòe sîn-chú lâi ho̍k-sāi kèng-pài, che sī pōe- ge̍k Siōng-tè. Siat-sú tek-chōe tī iáu- oa̍h ê chó͘-chong chiū tek-khak tio̍h siū i-ê chek-pī; nā-sī chó͘-chong í-keng sí liáu, sui-jiân tek-chōe--i, ia̍h m̄-sái kiaⁿ hō͘ i chek-pī. Chóng-sī tek-chōe Siōng- tè, tek-khak bōe bián-tit siū I-ê chek- pī; in-ūi Siōng-tè sī éng-oa̍h choân- lêng ê Chú-cháiⁿ. I-ê kài-lu̍t ū kóng, In- ūi Góa Iâ-hô-hoa chiū-sī lín ê Siōng-tè, koat-toàn bōe iông-ún ēng pa̍t-ê Siōng- tè phit-phòe góa; oàn-hūn góa ê lâng, kàng chai-ē hō͘ i tùi pē kàu kiáⁿ kàu saⁿ-sì tāi. Nā-sī án-ni, ho̍k-sāi sîn-chú ê lâng tio̍h thàn-chá chhíⁿ-gō͘.
|
有koh較傷重--ê,就是得罪上帝。因為上帝條誡律ê第2條，是禁人莫得彫刻偶像，天頂地下水中萬項物，莫得做像親像--伊，莫得跪拜，莫得服事，亦人刁故意做神主來服事敬拜。che是背逆上帝。設使得罪tī iáu活ê祖宗就的確著受伊ê 責備；若是祖宗已經死了，雖然得罪--伊，亦 m̄ 使驚hō͘ 伊責備。總--是得罪上帝，得罪bōe免得伊ê 責備；因為上帝是永活全能ê主宰。伊ê 戒律有講，因為我耶和華就是lín ê上帝，決斷bōe容允別ê上帝匹配我；怨恨我ê 人，降災厄hō͘ 伊對父到子到3、4代。若是án-ni，服事神主ê人著趁早醒悟。 |
|
Tē chhit tōaⁿ
|
第七段 |
|
Iâ-so͘ ê ha̍k-seng tio̍h tùi-tiōng chin hàu
|
耶穌ê學生著tùi重真孝 |
|
Téng-bīn só͘ lūn ho̍k-sāi sîn-chú sī khi- phiàn chó͘-chong, koh tek-chōe Siōng-tè; chóng-sī sìn-Chú ê lâng í-keng siū Sèng- sîn ê kám-hòa kóe-kū ōaⁿ-sin, hoân-sū tùi-tiōng chin, khì-choa̍t ké, hoaⁿ-hí chip- siú Siōng-tè ê kài-bēng, chīn-sim thiàⁿ Siōng-tè, koh thiàⁿ lâng chhin-chhiūⁿ ka-kī. Chit-ê thiàⁿ lâng chhin-chhiūⁿ ka-kī, tio̍h lia̍h thiàⁿ pē-bú chòe tē-it iàu-kín; só͘-í tē-gō͘ tiâu-kài kóng, Kèng lín-ê pē- bú. Án-ni hàu-kèng pē-bú, sī chòe lâng ê kiáⁿ-jî iàu-kín ê pún-hūn; tāi-lio̍k ū saⁿ- chân thang gī-lūn.
|
頂面所論服事神主是欺騙祖宗，koh得罪上帝；總--是信主ê人已經受聖神ê感化改舊換新，凡事tùi重真，棄絕假，歡喜執守上帝ê戒命，盡心疼上帝，koh疼人親像家己．這個疼人親像家己，著掠疼父母做第一要緊；所以第五條戒講，敬lín ê父母。Án-ni孝敬父母，是做人ê子兒要緊ê本分；大約有三層thang議論。 |
|
Tē-it chân : Lūn tio̍h hàu-kèng pē- bú ê iân-kò͘. In-ūi pē-bú siⁿ lán,iúⁿ- chhī lán, phō lán, chiàu-kò͘ lán, kà-sī lán; i thiàⁿ-kiáⁿ ê sim bô só͘ m̄ kàu, khu-lô ê chhim-un kóng bōe chīn. Chhin-chhiūⁿ Si-keng lio̍k-gô ê phiⁿ ū kóng, “ Io̍k-pò- chi tek, hō-thian-bóng-ke̍k; ” chhin- chhiūⁿ án-ni,chòe lâng ê kiáⁿ-jî,chiū nā kiâⁿ hàu-tō kàu chīn, ia̍h m̄-sī hi-hán ê tāi-chì, put-kò sī ha̍p-kai tiāⁿ-tiāⁿ.
|
第一層：論著孝敬父母ê緣故。因為父母生咱、養飼咱、抱咱、照顧咱、教示咱；伊疼子ê心無所m̄ 到，劬勞ê深恩講bōe盡。親像《詩經》〈蓼莪〉ê篇有講：「欲報之德，昊天罔極；」親像án-ni，做人ê子兒，就若行孝道到盡，亦m̄ 是稀罕ê事誌，不過是合該tiāⁿ -tiāⁿ。 |
|
Tē-jī chân:Lūn pē-bú siⁿ-chêng ê hàu- kèng. Taⁿ pē-bú iáu tī-teh, tio̍h ki̍p-sî hàu-kèng--i,chá-àm tio̍h ho̍k-sāi kam-chí, khûn-khiām lia̍p-chek lâi hōng-ióng--i, pò-tap pē-bú ióng-io̍k ê chhim-un; m̄- nā tio̍h hōng-ióng i ê sin-thé, koh tio̍h hōng-ióng i ê sim-chì, hoân-sū hoaⁿ-hí sūn-thàn--i, siông-siông hō͘ i ê sim hoaⁿ- hí. Chhin-chhiūn Khóng-chú kóng,“Hū- bó͘ kî sūn ī--hô͘. ” In-ūi gōa-bīn kì-jiân ū kiong-kèng ê lé, lāi-bīn tek-khak ū chun-kèng ê sim. Chit-hō sūn-thàn pē- bú ê bēng-lēng, pí hōng-ióng i-ê sin-thé sī koh khah iàu-kín. Siat-sú hōng-ióng pē-bú hō͘ i chia̍h-chhēng chhiong-chiok, nā bô sêng-sūn tit-tio̍h i ê sim hoaⁿ-hí, kap iúⁿ-chhī káu bé ū sím-mi̍h koh-iūⁿ ? Chhin-chhiūⁿ Chú-iû teh mn̄g-hàu, Khóng-chú ìn--i kóng,“Taⁿ ê ū hàu--ê,sī lia̍h-chòe ōe iúⁿ-chhī, kàu tī káu bé lóng pîⁿ-pîⁿ ōe-chhī, nā bô kèng ū sím-mi̍h hun-piat ah ? ” Khó-kiàn ho̍k-sāi pē-bú tek-khak tio̍h lia̍h kèng chòe iàu-kín.
|
第二層：論父母生前ê孝敬。今父母iáu tī-teh，著及時孝敬--伊，早暗著服事甘旨，勤儉粒積來奉養--伊，報答父母養育ê深恩；m̄ 但著奉養伊ê身體，koh著奉養伊ê 心志，凡事歡喜順趁--伊，常常hō͘ 伊ê心歡喜。親像孔子講：「父母其順矣--乎。」因為外面既然有恭敬ê禮，內面的確有尊敬ê心。這號順趁父母ê命令，比奉養伊ê 身體是koh較要緊。設使奉養父母hō͘ 伊食穿充足，若無承順得著伊ê 心歡喜，佮養飼狗馬有甚物各樣？親像子由teh問孝，孔子應--伊講：「今ê有孝--ê,是掠做會養飼，到tī 狗馬攏平平會飼，若無敬有甚物分別--ah ？可見服事父母的確著掠敬做要緊。 |
|
Nā-sī pē-bú ê bēng-lēng ū ha̍p Siōng- tè ê chí-ì, sui-jiân tio̍h-bôa ia̍h m̄-thang the-sî. In-ūi pē-bú thiàⁿ-kiáⁿ, ài i chòe ū lō͘-ēng ê lâng, chiū siông-siông ài hō͘ i tio̍h-bôa; put-lūn sū lông kong siong, tek-khak sî-siông kàu-tok; chhin-chhiūⁿ Khóng-chú kóng,“ Ài--chi lêng-bu̍t lô-- hô͘ ? Án-ni chòe lâng ê kiáⁿ-jî, eng-kai chīn-la̍t lâi kiâⁿ pē-bú só͘ bēng-lēng, m̄- thang bú-bān--i.
|
若是父母ê命令有合上帝ê旨意，雖然著磨亦m̄ thang推辭，因為父母疼子，愛伊做有路用ê人，就常常愛hō͘伊著磨；不論士農工商，的確時常教督；親像孔子講：「愛--之能勿勞m̂乎？Án-ni做人ê子兒，應該盡力來行父母所命令，m̄ thang侮慢--伊。」 |
|
Siat-sú pē-bú só͘ bēng-lēng sī ge̍k Siōng-tè ê chí-ì, chiū m̄-thang thàn--i. In-ūi pē-bú ōe chhò-gō͘, lán m̄-thang kap i saⁿ-tâng chhò-gō͘. Chóng-sī m̄-thang kap i chòe tùi-te̍k, tio̍h at-chí siū-khì, ēng hoaⁿ-hí ê bīn-sek, un-jiû ê siaⁿ-im, oán-choán ê ōe,khí-kèng khí-hàu lâi khó͘- khǹg--i; chhin-chhiūⁿ Khóng-chú kóng, “ Sū hū-bó͘ ki kàn, kiàn-chì put-chiông, iū-kèng; put-ûi,lô jî put-oàn;” án-ni ǹg- bāng i hoaⁿ-hí thiaⁿ, ōe kóe i ê ì-sù, lâi thàn Siōng-tè ê chí-ì; che chiah sǹg chòe “ seng sū chi í lé. ”
|
設使父母命令是逆上帝ê旨意，就m̄-thang趁--伊。因為父母會錯誤，咱m̄-thang佮伊相同錯誤。總--是m̄-thang佮伊做對敵，著遏止受氣，用歡喜ê面色、溫柔ê聲音、婉轉ê話，起敬起孝來苦勸--伊；親像孔子講：「事父母幾諫，見志不從，又敬；不違，勞而不怨。」án-ni向望伊歡喜聽，會改伊ê意思，來趁上帝ê旨意；che才算做「生事之以禮。」 |
|
Koh ho̍k-sū pē-bú, tio̍h o̍h kó͘-chá-lâng ê bô͘-iūⁿ; chhin-chhiūⁿ Chan-chú hōng-ióng i ê lāu-pē Chan Sek, m̄-nā ta̍k-ji̍t ēng hó ê mi̍h ióng-chhī i ê seng-khu, koh hoān-sū chhiáⁿ mn̄g hoaⁿ-hí chun-thàn i ê lau-pē ê sim-chí. Só͘-í Bēng-chú ū kóng: “Sū-chhin nā Chan-chú khó-í.” Koh tioh chhin-chhiūⁿ Sūn ê ho̍k-sū i ê lāu-pē Kó͘-só͘, sui-jiân Kó͘-só͘ chòe khok-to̍k ê lāu-pē, Siū iáu-kú ōe chīn ho̍k-sū pē-bú ê tō-lí, tì-kàu hō͘ i ê lāu-pē Kó͘-só͘ hoaⁿ-hí. Chit-ê sī Tiong-kok chheng tōa-hāu ê lâng, lán tio̍h o̍h i ê khoán-sit.
|
Koh服事父母，著學古早人ê模樣；親像曾子奉養伊ê 老父曾軾，m̄ 但逐日用好ê物養飼伊ê 身軀，koh凡事請問歡喜遵趁伊ê 意思，來養飼伊ê 老父ê心志。所以孟子有講：「事親若曾子可以。」Koh著親像舜ê服事伊ê 老父瞽叟，雖然瞽叟最酷毒ê老父，舜iáu-kú會盡服事父母ê道理，致到hō͘ 伊ê老父瞽叟歡喜。這個是中國稱大孝ê人，咱著學伊ê 款式。 |
|
Koh ū Sèng-keng só͘ kì-chài tāi-hàu ê lâng, lán it-hoat tio̍h o̍h--i; chiū-sī Iok- sek, i tek-chì ê ji̍t, hōng-ióng i-ê lāu-pē Ngá-kok, hō͘ i an-jiân ho̍k-sāi Siōng-tè kàu tī chi̍t-sì-lâng, ia̍h sòa chiàu-kò͘ i-ê thong-cho̍k. Koh ū chi̍t-lâng sûn-choân ū hàu--ê, chiū-sī Kiù-chú Iâ-so͘; i chiâu-chn̂g chun-thàn Thiⁿ-pē ê chí-ì, hōng- chhe lîm-kàu sè-kan, lâi kiâⁿ kiù-lâng ê tāi-chì, kàu chi̍t-sì-lâng bô chi̍t-tiám-á ê khiàm-kheh. Khòaⁿ Iok-hān cha̍p-chhit chiuⁿ, tē-sì chat kóng,“ Góa êng-kng Lí tī sè-kan, Lí só͘ kau-tāi góa kiâⁿ--ê, góa í-keng kiâⁿ--i. ” Chhin-chhiūⁿ án-ni, sìn Chú ê lâng beh kiâⁿ hàu-tō, m̄-nā tio̍h o̍h kó͘-chá chheng tāi-hàu ê lâng ê bô͘-iūⁿ, it-hoat tio̍h o̍h Kiù-chú, chiah thang kóng sī chiâu-chn̂g ê ū hàu.
|
Koh有聖經所記載大孝ê人，咱一發著學--伊；就是約瑟，伊得志ê日，奉養伊ê 老父雅各，hō͘ 伊安然服事上帝到tī 一世人，亦續照顧伊ê 通族。Koh有一人純全有孝--ê,就是救主耶穌；伊齊全遵趁天父ê旨意，奉差臨到世間，來行救人ê事誌，到一世人無一點仔ê欠缺。看〈約翰17章，第4節〉講：「我榮光你tī 世間，你所交代我行--ê,我已經行--伊。」親像án-ni，信主ê人beh行孝道，m̄ 但著學古早稱大孝ê人ê模樣，一發著學救主，才thang講是齊全ê有孝。 |
|
Tē-saⁿ chân : Lūn pē-bú sí-āu ê hàu- kèng. Taⁿ sìn Chú ê lâng, m̄-nā pē-bú oa̍h-teh ê sî tio̍h hàu-kèng,chiū pē-bú sí- āu ia̍h tio̍h hàu-kèng. Chiū-sī pē-bú sí ê sî, tio̍h chīn ai-siong ê chêng, iu-būn thî-khàu; koh chiàu i-ê khùi-la̍t pī-pān koan-kok i-khim lâi chòng--i, lâi an i ê jio̍k-thé; tio̍h khiā bōng-pâi lâi chòe kì- hō; che chiah sǹg chòe “sú, chòng chi í lé.”Kàu tī bâi-chòng liáu-āu,chiū bô mi̍h thang kèng-hōng, nā ū siú saⁿ-nî ê sng- hà, lâi siàu-liām i si̍p-goa̍t hoâi-thai sam- liân jú-pō͘ ê un-te̍k. Lūn-kàu hiàn-chè ê lé chiū m̄-sái ēng, in-ūi sio̍k tī gōa- phê, m̄-sī chin-hàu, lóng bô lī-ek pē-bú, hoán-tńg tek-chōe Siōng-tè, só͘-í m̄- thang kiâⁿ hiàn-chè ê lé.
|
第3層：論父母死後ê孝敬。今信主ê人，m̄ 但父母活--teh ê時著孝敬，就父母死後亦著孝敬。就是父母死ê 時，著盡哀傷ê情，憂悶啼哭；koh照伊ê氣力備辦棺槨衣衾來葬--伊，來安伊ê 肉體；著企墓牌做記號；che才算做「死，葬之以禮。」到tī 埋葬了後，就無物thang敬奉，若有守三年ê喪孝，來數念伊十月懷胎3年乳哺ê恩德。論到獻祭ê禮就m̄ 使用，因為屬tī 外皮，m̄ 是真孝，攏無利益父母，反轉得罪上帝，所以m̄ thang行獻祭ê禮。 |
|
Sui-jiân m̄-sái koh-chài ēng mi̍h khoán-thāi pē-bú, ia̍h m̄ sī kóng hàu-tō kiâⁿ ōe chīn, iáu-kú ū thang kiâⁿ; chiū- sī ang-bó͘ tio̍h hô-ha̍p, khòaⁿ Í-hut-só͘ tē-gō͘ chiuⁿ 22 chat, 28 chat; hiaⁿ-tī tio̍h saⁿ-thiàⁿ, lâi siàu-liām tâng-pau ê gī; khòaⁿ Lô-má 12 chiuⁿ, 10 chat; che sī hàu-kèng pē-bú ê si̍t-sim. Koh tio̍h hô-hó chong-cho̍k, hián-bêng it-pún ê chhin, che sī hàu-kèng pē-bú ê si̍t-sū. Koh tio̍h chiàu-sî sûn-sī pē-bú chó͘- chong ê hûn-bōng lâi chiàu-kò͘ i-ê kut- thâu; ūi i-ê tāi-siū á-sī siáu-éng thang khòaⁿ i-ê bīn-māu. Koh tio̍h chiong i- ê hó ōe, hó ê phín-hēng kì tī chheh--n̍i̍h, thang kà-sī chú-ti̍t chhin-lâng; siat-li̍p cho̍k-phó͘, kì-chài pē-bú chó͘-chong ê seng-sîn ji̍t-ge̍h, kap kè-sì ê nî, ge̍h, ji̍t, sî, kap chòng tī sím-mi̍h soaⁿ, hō͘ le̍k-tāi ê hō͘-è ū thang khe-khó; che sī hàu-kèng pē-bú ê si̍t-iōng. Koh tio̍h li̍p-sin kiâⁿ-hô, chīn-la̍t keng-êng lâi chiàu-kò͘ pē-bú chó͘-chong só͘ lâu ê gia̍p, lâi êng- hián i-ê miâ-siaⁿ; che sī hàu-kèng pē-bú ê si̍t-tek. Chhin-chhiūⁿ án-ni, chiah thang kóng sī “ pò-pún tui-oán, ” “ kè- chì su̍t-sū, ” chīn hàu-tō ê ì-gī.
|
雖然m̄ 使koh再用物款待父母，亦m̄ 是講孝道行會盡，iáu-kú有thang行；就是翁某著和合，看〈以弗所第5章22節，28節〉；兄弟著相疼，來數念同胞ê義；看〈羅馬12章，10節；〉che是孝敬父母ê實心。Koh著和好宗族，顯明一本ê親，che是孝敬父母ê實事。Koh著照時巡視父母祖宗ê墳墓來照顧伊ê 骨頭；畫伊ê 大壽抑是肖影thang看伊ê 面貌。Koh著將伊ê好話，好ê品行記tī 冊--n̍i̍h,thang教示子姪親人；設立族譜，記載父母祖宗ê生辰日月，佮過世ê年、月、日、時，佮葬tī 甚物山，hō͘ 歷代ê後裔有thang稽考；che是孝敬父母ê實用。Koh著立身行和，盡力經營來照顧父母祖宗所留ê業，來榮顯伊ê 名聲；che是孝敬父母ê實德。親像án-ni，才thang講是「報本追遠」「繼志述事」，盡孝道ê意義。 |
|
Kiat-bé.
|
結尾 |
|
Lūn kiâⁿ chīn-hàu tek-khak ū tōa hok-khì.
|
論行盡孝的確有大福氣 |
|
Taⁿ hàu sī chòe chèng-hāng hó-tek ê thâu, sìn-Chú ê lâng nā ōe kiâⁿ téng-bīn só͘-lūn ê chin-hàu, tek-khak ōe tit-tio̍h Siōng-tè só͘ èng-ín ê hok-khì. In-ūi tē- gō͘ tiâu-kài ū kóng,“ Kèng lín ê pē-bú, chiū thang tī Iâ-hô-hoa lín Siōng-tè só͘ siúⁿ-sù ê tōe-hng, lâi hióng-siū tn̂g hè-siū. ” Khòaⁿ chit-kù só͘ pau-hâm--ê sī put-chí khoah; in-ūi tn̂g-hè-siū sī ngó͘- hok ê thâu chi̍t tiâu. Kó͘-chá Sùn ōe chīn ho̍k-sāi pē-bú ê tō-lí, tit-tio̍h chheng-chòe tāi hàu; khòaⁿ Su-keng Giâu-tián kóng,“ Khek-hâi í hàu;”só͘-í tit-tio̍h Siōng-tè só͘ siúⁿ-sù ê chiok-ūi, hōng-lo̍k, miâⁿ-siaⁿ, tn̂g-hè-siū, kàu lāu siān-chiong.
|
今孝是做眾項好德ê頭，信主ê人若會行頂面所論ê真孝，的確會得著上帝所應允ê福氣。因為第五條誡有講：「敬lín ê父母就thang tī 耶和華lín上帝所賞賜ê地方，來享受長歲壽。」看這句所包含--ê是不止闊；因為長歲壽是五福ê頭一條。古早舜會盡服事父母ê道理，得著稱做大孝；看書經堯典講：「克諧以孝；」所以得著上帝上帝所賞賜ê爵位、俸祿、名聲，長歲壽到老善終。 |
|
Goān lán sìn-Chú ê lâng bián-lē lâi kiâⁿ chit-hō chin-hàu ê pún-hūn, ia̍h thang ǹg-bāng ōe tit-tio̍h chit-hō ê hok-khì. Siat-sú bōe tit-tio̍h chit sè-kan gōa-phê chiah-ê hok-khì, iáu-kú ōe tit-tio̍h sim-koaⁿ siông-siông pêng-an, sî- khek kap Siōng-tè saⁿ-chhin,khah-iâⁿ tī gōa-phê ê hok-khì chōe-chōe, kàu tī kè- sì ê ji̍t, thang hióng-siū thian-tông éng- oán oa̍h bû-kiông-chīn ê hok-khì. Sī góa ê sim só͘ goān.
|
願咱信主ê人勉勵來行這號真孝ê本分，亦thang向望會得著這號ê福氣。設使bōe得著這世間外皮chiah ê福氣，iáu-kú會得著心肝常平安，時刻佮上帝相親，較贏tī外皮ê福氣濟濟，到tī 過世ê日，thang享受天堂永遠活無窮盡ê福氣。是我ê心所願。 |
|
Ia̍p Bo̍k-su ê piān Sîn-chú lūn, taⁿ ìn bêng-pe̍k.
|
葉牧師ê辯神主論，今印明白。 |
|
(Tâi-oân Hú-siâⁿ Kàu-hōe-pò tē 18~23 tiuⁿ,1886 nî 12 ge̍h~1887 nî 5 ge̍h)
|
(台灣府城教會報第18~23張，1886年12月~1887年5月) |
