Gûn Peng-ôe_01
|
銀冰鞋_01 |
|---|---|
| Mary Mapes Dodge | Mary Mapes Dodge |
|
Tē 1 chiuⁿ Hêng-sū kap Kat-la-tí. |
第一章 Hêng-sū kap Kat-la-tí |
|
Chit ê sī Hô-lân kok ê kò͘-sū, khòaⁿ chit ê kò͘-sū, m̄ thang m̄ chai Hô-lân kok, só͘-í tāi-seng chiong Hô-lân kokê chêng-hêng, iok-lio̍k kóng i.
|
這個是荷蘭國ê故事，看這ê故事，m̄ thang m̄ 知荷蘭國，所以代先將荷蘭國ê情形，約略講--伊。 |
|
Hô-lân sī sè-kài tē it kî-koài ê kok. Choân kok ê tōe-sè pí hái-bīn khah kē, só͘-í m̄-nā kok ê piⁿ-kài chōe-chōe khí tē-hōaⁿ, chiū-sī kok-lāi ta̍k só͘-chāi ê hiuⁿ-siā, iā chōe-chōe khí tē-hōaⁿ, tî-hông gûi-hiám, in-ūi án-ni ta̍k nî liāu-lí tē-hōaⁿ, tio̍h hùi bān-bān chîⁿ-gûn, chiū-sī kiaⁿ-liáu tē-hōaⁿ tó-hoāi, hái-chúi lâu ji̍p tì-kàu peh-sìⁿ im-sí. Siat-sú tē-hōaⁿ nā pang, chiū choân kok lóng ōe piàn-chòe chúi-tî, kok-lāi ê peh-sìⁿ chiū tio̍h chòe chúi-lāi ê hî lah! Tī pak-sì ū chi̍t ê tōa hái-oan, kiò-chòe Sài-tek; chiū-sī tī 16 sè-kí ê sî, hái-chúi im ji̍p lâi chiâⁿ-ê, hiuⁿ-siā siū im ba̍t-ê ū 72 só͘-chāi, peh-sìⁿ tú-tio̍h chúi-chai-ê cha̍p-bān lang. Tùi án-ni kok-lāi ê peh-sìⁿ, chin chù-ì tī chiah ê chúi-lō͘, ta̍k só͘-chāi khui hô, khui kau sì-bīn thong-thàu, ín-chúi ji̍p hái. In teh hō͘ chúi lāu-chhut, lóng si8 óa-khò hong-chhia, chhia-chúi tī hô-n̍i̍h, lâi thàu kàu hái-n̍i̍h. Kok-lāi chōe-chōe só͘-chāi ū siat hong-chhia, teh chhia chúi ê sî, chhia-téng ê si̍t ti̍t-ti̍t lìn, hn̄g-hn̄g khòaⁿ chhin-chhiūⁿ chiáu teh pe chi̍t iūⁿ. Kok-lāi in-ūi chúi-lō͘ chin chōe, chiū chûn-chiah iā chōe, chài-hè óng-lâi chin lī-piān, nā-sī kàu tang-thiⁿ sî, thiⁿ-khì chin kôaⁿ ta̍k só͘-chāi ê chúi lóng kian-peng; khiā-khí ê peh-sìⁿ kiâⁿ tī peng-téng, ū-ê chē peng-chhia, ū-ê chhēng peng-ôe kiâⁿ kín kàu chhin-chhiūⁿ pe.
|
荷蘭是世界第一奇怪國。全國ê地勢比海面較低，所以m̄ 但國ê邊界濟濟起地岸，就是國內逐所在ê鄉社，也濟濟起地岸，持防危險，因為án-ni逐年料理地岸，著費萬萬錢銀，就是驚了地岸倒壞，海水流入致到百姓淹死。設使地岸若崩，就全國攏會變做水池，國內ê百姓就著做水內ê魚--lah。Tī北勢有一個大海灣，叫做賽德；就是tī 16世紀ê 時，海水淹入來城--ê,鄉社受淹ba̍t ê有72所在，百姓tú著水災--ê十萬人。Tùi án-ni國內ê百姓，真注意tī chiah ê水路，逐所在開河，開溝四面通透，引水入海。In teh hō͘ 水漏出，攏是倚靠風車，車水tī 河--n̍i̍h,來透到海--n̍i̍h。國內濟濟所在有設風車，teh車水ê 時，車頂ê翼直直lìn,遠遠看親像鳥teh飛一樣。國內因為水路真濟，就船隻也濟，載貨往來真利便，若是到冬天時，天氣真寒逐所在ê水攏堅冰；企起ê百姓冰頂，有ê 坐冰車，有ê 穿冰鞋行緊到親像飛。 |
|
Hô-lân kok ê peh-sìⁿ tē-it khùn-lân ê tāi-chì, chiū-sī chiah ê tē-hōaⁿ, in-ūi án ni khùn-lân, chiū siⁿ-chhut thiàⁿ kok ê sim, siⁿ-chhut thun-lún ê sim, siⁿ-chhut un-khûn ê sim, siⁿ-chhut chiat-khiām ê sim, só͘-í kok sui-jiân chin sòe, bô chi̍t ê ōe pí-tit in ê ióng-kám, m̄-nā án-ni, chiū-sī chhâ-khó sin ê mi̍h, hoat-bêng sin ê lí, gián-kiù seng-lí, í-ki̍p chû-siān chiah ê tāi-chì, hán-tit khóaⁿ-kìⁿ ōe chhin-chhiūⁿ in chit-iūⁿ ê jīn-chin.
|
荷蘭國ê百姓第一困難ê代誌，就是chiah ê地岸，因為án-ni困難，就生出疼國ê心，生出吞忍ê心，生出殷勤ê心，生出節儉ê心，所以國雖然真細，無一個會比得in ê勇敢，m̄ 但án-ni，就是查考新ê物，發明新ê 理，研究生利，以及慈善chiah ê代誌，罕tit看見會親像in這樣ê認真。 |
|
Hô-lân bó͘ só͘-chāi ū chi̍t ê Pek-chím ê ke, ū lâm-lú nn̄g ê gín-ná, á-hiaⁿ miâ Hêng-sū, nî cha̍p-gō͘ hè, sió bē miâ Kat-la-tí, chí-ū cha̍p-jī hè, sin-sè chin hó ki-kut, ba̍k-chiu Kng-bêng, chin sī súi.
|
荷蘭某所在有一個Pek嬸ê家，有男女兩個囡仔，阿兄名Hêng-sū，年十五歲，小妹名Kat-la-tí，只有十二歲，身世真好枝骨，目珠光明，真是súi。 |
|
Bó͘ tang-thiⁿ chá-khí, nn̄g lâng khû tī chi̍t ê peng-khoe ê hōaⁿ-téng, tī hia chiong peng-ôe pa̍k tī in ê kha, in ê peng-ôe m̄-sī tùi tiàm-lāi bóe ê, sī ka-kī ēng chhâ siah chiâⁿ to ê khoán-sit, téng-bīn chha̍k khang, ēng soh pa̍k, in-ūi in ê ke chin sòng-hiong, bô chîⁿ thang thòe gín-ná bóe peng-ôe. In nn̄g lâng chiong ôe pa̍k hó, Hêng-sū tōa siaⁿkiò i ê sió-bē kóng, “Kat-la-tí, taⁿ thang lâi liu-peng kè-khoe khì.”
|
某冬天早起，兩人khû tī 一個冰溪ê岸頂，tī hia將冰鞋縛tī in ê腳，in ê冰鞋m̄ 是tùi店內買--ê,是家己用柴削成刀ê款式，頂面chha̍k孔，用索縛，因為in ê家真散hiong，無錢thang 替囡仔買冰鞋。In 兩人將鞋縛好，Hêng-sū大聲叫伊ê 小妹：「Kat-la-tí，今thang來溜冰過溪去。」 |
|
I ê sió-bē chhiò kóng, “Chi̍t kha iáu-bē ū pa̍k hó, chā-ji̍t khì chiūⁿ koe hō͘ tòa-á sǹg góa ê kha chin thiàⁿ, chit tia̍p bōe-ōe koh-chài pa̍k ân.”
|
伊ê小妹笑講：「一腳iáu-bē有縛好，昨日去上街hō͘ 帶仔sǹg 我ê腳真疼，這tia̍p bōe會koh再縛ân。」 |
|
Hêng-sū kóng, “Pa̍k khah koâiⁿ tām-po̍h chiū ōe-chòe-tit.”
|
Hêng-sū講：「縛較懸淡薄就會做--tit。」 |
|
Kat-la-tí kóng, “Tòa-á chiah té, góa beh cháiⁿ-iūⁿ pa̍k ni̍h?” Hêng-sū kóng, “Lí chin sī pūn, lí kiám bô ū pa̍t siang phê-ôe mah?”
|
Kat-la-tí講：「帶仔chiah 短，我beh怎樣縛--ni̍h？」Hêng-sū講：「你真是笨，你kiám 無有別雙皮鞋--mah ?」 |
|
Kat-la-tí kóng, “Ai-ah, lí bōe-kì-tit lāu-pē chiong chi̍t siang hó-hó ê sin ôe, hiat tī hé-lāi mah? Kàu góa chai khì khòaⁿ ê sî, í-keng chiâⁿ hé-hu liáu, lí thòe góa chòe chit siang chhâ-ôe, iā ōe chhēng-tit, góa tio̍h khah sòe-jī chaúna-tiāⁿ.” Hêng-sū chiū tùi i ê tē á lāi the̍h-chhut chi̍t tiâu tòa-á, kūi-lo̍h thòe Kat-la-tí ēng la̍t lâi pa̍k chat, i e sió-bē tōa siaⁿ hoah kóng, “A-hiaⁿ ah, thiàⁿ ah, thiàⁿ kàu-ke̍k ! Tùi án-ni Hêng-sū lio̍h-á khah khin. Thòe i pa̍k hó, nn̄g ê khan chhiú tī peng-téng liu-lâi liu-khì, lí sak góa, góa sak lí, tāi-ke hah-hah chhiò, chin sī chhù-bī. Tú-tú teh ko-hèng, hut-jiân thiaⁿ-kìⁿ khin-iù ê siaⁿ kiò kóng,“Hêng-sū, Kat-la-tí, kín tò-lâi.”
|
Kat-la-tí講：「Ai--ah，你bōe 記得老父將一雙好好ê新鞋，hiat tī 火內--mah？到我知去看ê 時，已經成做火灰--了，你替我做這雙柴鞋，也會穿--得，我著較細膩走nā-tiāⁿ。」Hêng-sū就tùi 伊ê 袋仔內提出一條帶仔，跪落替Kat-la-tí用力來縛紮，伊ê 小妹大聲喝講：「阿兄--ah，疼--ah，疼到極！Tùi án-niHêng-sū略仔較輕。替伊縛好，兩個牽手tī 冰頂溜來溜去，你sak我，我sak你，逐家hah-hah笑，真是趣味。Tú tú teh高興，忽然聽見輕幼ê聲叫講：「Hêng-sū、Kat-la-tí，緊倒--來。」 |
|
Hêng-sū kóng, “Chit ê tek-khak sī a-bú teh kiò lán, kín lâi khì.”
|
Hêng-sū講：「這個的確是阿母teh叫咱，緊來去。」 |
|
Chit sî ji̍t-kng tú-tú chiò tī peng-téng, ngó͘-chhái kim-kim cha̍p-hun súi, hiaⁿ-bē nn̄g lâng, sui-jiân m̄ kam goān liâm-piⁿ lī-khui hit só͘-chāi, iáu-kú in sī hó ê gín-ná, m̄ káⁿ ûi-ke̍h lāu-bú ê bēng-lēng, chiong peng-ôe thǹg-khì, cháu tò khì ke-lāi.
|
這時日光tú-tú照tī冰頂，五彩金金十分súi,兄妹兩人，雖然m̄ 甘願liâm-piⁿ離開hit所在，iáu-kú in是好ê囡仔，m̄敢違ke̍h老母ê命令，將冰鞋褪--去，走倒去家內。 |
|
In ê ke ê chhù sui-jiân oe̍h-sòe, khiok siu-chéng chin chheng-khì, in ê lāu-bú Pek-chím kha chhēng chhâ-ôe, thâu tì pe̍h-bō, sin chhēng i-ho̍k chheng-khì bô lâ-sâm, chòe lâng hó khòaⁿ iā bín-chia̍t chòe tāi-chì, hō͘ lâng khòaⁿ liáu, bô m siⁿ-khí him-bō͘. In ê lāu-pē, So͘ Pek-hok tiàm tī tē-hōaⁿ chòe kang, sin-lô iā bô chió. Chi̍t ji̍t in-ūi hoat tōa chúi, tī tē-hōaⁿ chīn la̍t chòe kang, bô phah-sǹg tùi tē-hōaⁿ-téng poa̍h-lo̍h-lâi, piàn-chòe chi̍t ê gōng lâng, bōe-ōe koh-chài chòe kang thàn chia̍h. Hit sî, Kat-la-tí iáu sòe-hàn, Hêng-sū ōe kì-tit i ê lāu-pē bē ū tio̍h-pīⁿ ê sî, chòe tāi-chì un-khûn chin ū thiàⁿ sim, siông-siông khoài lo̍k, nā ū êng ê sî chiū chiong Hêng-sū kî tī keng-thâu-téng chhiùⁿ-koa thit-thô, chin ū chhù-bī. Taⁿ lāu-pē í-keng put-ti jîn-sū, lāu-bú chin kan-khó͘, ta̍k ji̍t khò bōe chhài kap pháng-cheh ê tām-po̍h chîⁿ, chiah lâi tō͘-pá. M̄-nā ke-sū liân-lūi kàu chin tāng, koh i ê tiōng-hu sui-jiân bô ti-kak, khùi-la̍t chin tōa, ū-sî gōng-pīⁿ hoat-khí, hìⁿ óaⁿ, to óng-lâi tiô-thiàu, la̍t bōe-ōe at-chí i, siat-sú Hêng-sū tī ke-lāi, chiū ū thang pang-chān, nā chí-ū i chi̍t lâng tī ke-n̍i̍h chiū bô hoat-tit i.
|
In ê家ê厝雖然隘細，卻修整真清氣，in ê老母百嬸腳穿柴鞋頭戴白帽，身穿衣服清氣無lâ-sâm,做人好看也敏捷做代誌，hō͘人看了，無m̄ 生起欣慕。In ê老父，So͘ Pek-hok tiàm tī 地岸做工，薪勞也無少。一日因為發大水，tī 地岸盡力做工，無扑算tùi地岸頂跋落來，變做一個憨人，bōe會koh再做工趁食。Hit時，Kat-la-tíiáu細漢，Hêng-sū會記得伊ê 老父未有著病ê 時，做代誌殷勤真有疼心，常常快樂，若有閒ê 時就將Hêng-sūkî tī肩頭頂唱歌thit-thô,真有趣味。今老父已經不知人事，老母真艱苦，逐日靠賣菜kap紡cheh ê淡薄錢，才來度飽。M̄ 但家事連累到真重，koh伊ê 丈夫雖然無知覺，氣力真大，有時憨病發起，hìⁿ 碗、刀往來tiô跳，力bōe會遏止伊，設使Hêng-sū tī家內，就有thang幫贊，若只有伊一人tī 家--n̍i̍h就無發得伊。 |
|
Chi̍t ji̍t Hêng-sū ê lāu-bú tùi i kong, “Ai-ah, lí ōe kì-tit mah? Chá-chêng lí ê lāu-pē sī chi̍t ê chin ōe thun-lún tio̍h-bôa, koh chin gâu ê lâng, ū tì-sek chhin-chhiūⁿ lu̍t-su, liân koāiⁿ-koaⁿ ū-sî bat kap i saⁿ-kap gī-lūn tāi-chì, hiān-sî khó-sioh i bōe jīn-tit góa sī i ê bó͘, iā bōe jīn-tit lín sī i ê kiáⁿ cha-bó͘-kiáⁿ.”
|
一日Hêng-sūê老母對伊講：「Ai--ah，你會記--得mah？早前你ê 老父是一個真會吞忍著磨，koh真gâu ê人，有智識親像律師，連縣官有時bat kap伊議論代誌，現時可惜伊bōe認得我是伊ê 某，也bōe認得lín 是伊ê 子查某子。」 |
|
Hêng-sū kóng, “A-bú, lí ê ōe bô chhò, góa ōe-kì-tit lāu-pē chin sī ióng-kám hoân-sū ōe chòe, koh chin ài chhiùⁿ-koa.”
|
Hêng-sū講：「阿母，你ê 話無錯，我會記得老父真是勇敢凡事會做，koh真愛唱歌。」 |
|
Lāu-bú kóng, “Lín chiah-ê ōe-kì-tit i hó ê sî ê kong-kéng, góa chin sī khoài-lo̍k,” tú-tú kóng kàu chia hut-jiân kín-kín kiò kóng, “Kat-la-tí kín chiong lín lāu-pē chhiú-n̍i̍h ê be̍h-chiam the̍h-khí-lâi, nā bô chiū i ōe chha̍k-tio̍h iê ba̍k-chiu, kín kā i chhēng ôe, lí khòaⁿ i ê kha í-keng tàng chhin-chhiūⁿ sng chi̍t-iūⁿ.” Kat-la-tí chiū kín-kín chiong chiam chhiúⁿ-lâi, the̍h ôe kā i ê lāu-pē chhēng, chiah bô tāi-chì. In ke-lāi sió-khóa ê sū, to sī in hiaⁿ-bē nn̄g lâng pang-chān chòe, Kat-la-tì chin gâu chòe chhiú-kang kap chhiùⁿ-koa, gâu chòe ke-lāi ê kang, nā-sī bô sím-mi̍h tha̍k chheh ê châi; Hêng-sū ū-sî chhut-gōa chhò-chhâ, ū-sî tī ke-lāi choh-hn̂g, koh gâu tha̍k-chheh, i tī o̍h-tn̂g, in-ūi sī sòng-hiong ê gín-ná, i-ho̍k koh pháiⁿ, ū-sî siū tông-chhong ê khòaⁿ-khin, nā-sī i ê ha̍k-būn chòe choân-o̍h ê thâu, koh bē bat siū sian-siⁿ ê chek-pī, chóng-sī in bô êng thang kui-nî khì tha̍k chheh, sī tio̍h kàu tang thiⁿ, hit sî chúi lóng kian peng, gōa-bîn bô kang thang chòe, chiah thang khì tha̍k tām-po̍h kú. Chit sî in-ūi in lāu-pē phòa-pīⁿ khah siong-tiōng, Kat-la-tí kap Hêng-sū ge̍h-gōa-ji̍t bô thang khì tha̍k chheh in-ūi tio̍h pang-chān lāu-pú chòe ke-lāi ê sū kap chiàu-kò͘ lāu-pē, iā tio̍h chit be̍h chhiah chhiú-sok hit-hō, khì koe-lō͘ bōe.
|
老母講：「Lín chiah-ê會記得伊好ê 時ê光景，我真是快樂，」tú-tú講到chia忽然緊緊叫講：「Kat-la-tí緊將lín老父手--n̍i̍h ê襪針提--起來，若無就伊會chha̍k 著伊ê目珠，緊ā伊穿鞋，你看伊ê腳已經凍親像霜一樣。」Kat-la-tí就緊緊將針搶--來，提鞋kā 伊ê 老父穿，才無代誌。In家內小可ê事，都是in兄妹兩人幫贊做，Kat-la-tí真gâu做手工kap唱歌，gâu做家內ê工，若是無甚mi̍h讀冊ê材；Hêng-sū有時出外剉柴，有時家內作園，koh gâu讀冊，伊tī學堂，因為是散hiong ê囡仔，衣服koh歹，有時受同窗ê看輕，但是伊ê 學問做全學ê頭，koh bē bat受先生ê責備，總--是in 無閒thang歸年去讀冊，是著到冬天，hit 時水攏堅冰，外面無工thang做，才thang去讀淡薄久。這時因為in老父破病較傷重，Kat-la-tí kap Hêng-sū月外日無thang去讀冊因為著幫贊老父做家內ê事kap6照顧老父，也著織襪刺手束hit號，去街路賣。 |
|
Ū chi̍t ji̍t in tú-tú teh pang-chān lāu-bú chòe tāi-chì, hut-jiân ū jī-cha̍p-gōa gín-ná, tùi o̍h-tn̂g chhut-lâi, lâi liu-peng thit-thô, kî-tiong ū kúi-nā ê, khì-siōng léng-lī, sin-thé oa̍h-tāng, chin gâu liu-peng. Gín-ná ê tiong-kan ū chi̍t ê koāiⁿ-koaⁿ ê cha-bó͘-kiáⁿ, miâ-kiò Hek-tek, sin chhēng ke̍k kùi-khì ê phê-saⁿ, gōa-bīn chhēng chi̍t niá jiông ê gōa-saⁿ, iā tī hia thit-thô. Tú-tú thit-thô ê sî ū koh chi̍t ê cha-bó͘ gín-ná lâi, miâ-kiò Khái-tē, hiah ê gín-ná khòaⁿ-kìⁿ i lâi, kóng, “Khái-tē, lí bat thiaⁿ-kìⁿ beh siat pí-sài liu-peng ê thit-thô mah? Lí iā tio̍h lâi pí-sài thit-tô͘.”
|
有一日in tú-tú teh幫贊老母做代誌，忽然有十外囡仔，tùi學堂出--來，來溜冰thit-thô,其中有幾若個，氣象 伶俐，身體活動，真gâu溜冰。囡仔ê中間有一個縣官ê查某子，名叫Hek-tek，身穿極貴氣ê皮衫，外面穿一領絨ê外衫，也tī hia thit-thô。Tú-tú thit-thô ê 時有koh一個查某囡仔來，名叫凱娣，hiah ê囡仔看見伊來，講：「Khái-té,你bat聽見beh設比賽溜冰ê thit-thô-- mah ? 你也著來比賽thit-thô。」 |
|
Khái-tē chhiò kóng, “Sím-mi̍h liu-peng thit-thô, góa thiaⁿ bô bêng.”
|
Khái-té笑講：「甚mi̍h溜冰thit-thô,我聽無明。」 |
|
Chi̍t ê ìn kóng, “Pún ge̍h 30 hō, sī koāiⁿ-koaⁿ ê siⁿ-jit,i ài khòaⁿ chī-chūi sī tē-it gâu liu-peng ê lâng, chiū beh hō͘ i chi̍t hāng ke̍k hó ê siúⁿ.”
|
一個應講：「本月30號，是縣官ê生日，伊愛看是誰是第一gâu 溜冰ê人，就beh hō͘ 伊一項極好ê賞。」 |
|
Kui kûn ê gín-ná ìn kóng, “Sī, sī, sī chi̍t siang hó-khòaⁿ ê gûn-peng-ôe, cha̍p-hun ê súi, ôe-téng iā ū gûn ê liang-á, gûn-khàu chiah ê mi̍h. Chit ê tāi-chì chiū-sī Hek-tek pān-lí ê.” In tú-tú teh kóng ê sî, thiaⁿ-kìⁿ khoe-piⁿ ê o̍h-tn̂g kòng cheng, tāi-ke chiū kín cháu ji̍p o̍h, kóng tio̍h thèng-hāu pàng-hē chiah koh-chài kóng.
|
歸群ê囡仔應講：「是，是，是一雙好看ê銀冰鞋，十分ê súi,鞋頂有銀ê liang仔，銀釦chiah ê物。這ê代誌就是Hek-tek辦理--ê。」In tú-tú teh講ê 時，聽見溪邊ê學堂kòng鐘，大家就緊走入學，講著聽候pàng-hē 才koh再講。 |
|
Tē 2 chiuⁿ Hek-tek chòe Pêng-iú. |
第二章 Hek-tek做朋友 |
|
Ji̍t-tàu pàng-hē ê sî, o̍h-tn̂g ê gín-ná lóng chhut-lâi, saⁿ-kap liān liu-peng, ài pī-pān pí-sài-hōe, tú-tú hit sî Hêng-sū kap Kat-la-tí iā lâi teh liu-peng. Ū chi̍t ê ta-po͘ gín-ná miâ-kiò Cha-li̍p, tùi Hek-tek kóng, “Lí khòaⁿ, ū chi̍t tùi khioh phòa-pò͘ ê thé-biān gín-ná tùi peng-téng cháu-lâi, in ê peng-ôe kap chèng lâng bô siâng, tiāⁿ-tio̍h sī gōa-kok lâi ê.”
|
日晝pàng-hē ê 時，學堂ê囡仔攏出來，相kap練溜冰，ài備辦比賽會，tú-tú hit 時Hêng-sū kap Kat-la-tí也來teh溜冰。有一個查甫囡仔名叫Cha-li̍p,對Hek-tek講：「你看，有一對拾破布ê體面囡仔tùi冰頂走--來，in ê冰鞋kap眾人無像，定著是外國來--ê。」 |
|
Hek-tek kóng, “In chin ū jím-nāi ê sim chhēng chit hō kî-koài ê peng-ôe, put-kò sī ke-tiong sòng-hiong, chit ê peng-ôe tāi-lio̍k sī in ka-kī chòe ê.”
|
Hek-tek講：「In真有忍耐ê心穿這號奇怪ê冰鞋，不過是家中散hiong，這個冰鞋大略是in家己做--ê。」 |
|
Cha-li̍p chiū oa̍t bīn choāi chhùi ǹg pa̍t ūi kóng, “In sui-jiân ū jím-nāi ê sim to̍k-to̍k kiaⁿ-liáu in bōe-ōe liu-peng.”
|
Cha-li̍p就越面choāi 嘴向別位講：「In雖然有忍耐ê心獨獨驚了in bōe會溜冰。」 |
|
Hek-tek iā bô lí-chhái i, cháu kà Kat-la-tí ê bīn chêng, mn̄g kóng, “Lí kiò sím-mi̍h miâ ?” Ìn kóng, “Góa miâ Kat-la-tí, góa ê a-hiaⁿ miâ Hêng-sū.”
|
Hek-tek也無理睬--伊，走到Kat-la-tí ê面前，問講：「你叫甚mi̍h名？」應講：「我名Kat-la-tí，我ê 阿兄名Hêng-sū。」 |
|
Hek-tek kóng, “Hêng-sū chin ióng-chòng, i ê sin-khu chhin-chhiūⁿ ū hé-lô͘ chi̍t iūⁿ, to̍k-to̍k lí sin-thé loán-jio̍k chhin-chhiūⁿ ū kiaⁿ kôaⁿ, eng-kai chhēng khah chōe saⁿ.”
|
Hek-tek講：「Hêng-sū真勇壯，伊ê身軀親像有火爐一樣，獨獨你身體軟弱親像有驚寒，應該穿較濟衫。」 |
|
Kat-la-tí bián-kióng chhiò kóng, “Góa bô kôaⁿ.” Kóng hit hō ōe sī in-ūi i bô pa̍t niá saⁿ, kiaⁿ-liáu Hek-tek chhiò i.
|
Kat-la-tí勉強笑講：「我無寒。」講hit 號話是因為伊無別領衫，驚了Hek-tek笑--伊。 |
|
Hek-tek kóng, “Góa chí-ū 14 hè, in-ūi góa chhēng khah chōe saⁿ chiū khòaⁿ-liáu pí pa̍t lâng khah tōa-hán, nā-sī lí nā chhēng khah chōe saⁿ tek-khak pí góa khah tōa-hàn.”
|
Hek-tek講：「我只有14歲，因為我穿較濟衫就看了比別人較大漢，若是你若穿較濟衫的確比我較大漢。」 |
|
Hêng-sū khòaⁿ-kìⁿ Kat-la-tí ba̍k-chiu teh-beh lâu ba̍k-sái chin kiàn-siàu chiū kóng, “Kūn ji̍t thiⁿ-khì sui-jiân tōa kôaⁿ, lâng-lâng to chai léng, góa ê sió-bē khiok bô kiaⁿ léng.”
|
Hêng-sū看見Kat-la-tí目珠teh-beh流目屎真見笑就講：「近日天氣雖然大寒，人人都知冷，我ê 小妹卻無驚冷。」 |
|
Kat-la-tí kóng, “Góa si̍t-chāi bô kôaⁿ, koh liu-peng ê sî iáu-kú kiaⁿ hiâm joa̍h, sió-chiá lí chin sī hó lâng, lí nā bô kóng, góa siūⁿ bōe kàu.”
|
Kat-la-tí講：「我實在無寒，koh溜冰ê 時iáu-kú驚嫌熱，小姐你真是好人，你若無講，我想bōe到。」 |
|
Hek-tek kóng, “Góa ài lí chòe chi̍t hāng sū.” Hêng-sū liân-liân kóng, “Sím-mi̍h sū? Sió-chiá ah, bô lūn sím mi̍h sū góa to͘ ōe chòe.”
|
Hek-tek講：「我ài你做一項事。」Hêng-sū連連講：「甚mi̍h事？小姐--ah，無論甚mi̍h事我to͘會做。」 |
|
Hek-tek kóng, “Góa put-kò ài lín pí-sài liu-peng, in-ūi lín nn̄g lâng lóng sī gâu liu ê, bô lūn sím-mi̍h lâng, nā tit-tio̍h iâⁿ, lóng thang tit-tio̍h siúⁿ.”
|
Hek-tek講：「我不過ài lín比賽溜冰，因為lín 兩人攏是gâu溜--ê,無論甚mi̍h人，若得著贏，攏thang得著賞。」 |
|
Hêng-sū hut-jiân kóng, Góa ê peng-ôe sī ngī chhâ chòe ê, khoài-khoài poa̍h-tó, só͘-í bōe-ōe tâng liu-peng, nā-sī kàu hit ji̍t, goán thang lâi khòaⁿ mah ?”
|
Hêng-sū忽然講：「我ê 冰鞋是硬柴做ê,快快跋倒，所以bōe會同溜冰，若是到hit日，阮thang來看--mah？」 |
|
Hek-tek kóng, “Chū-jiân ōe khòaⁿ.” Kóng liáu un-sûn khòaⁿ in nn̄g lâng, chit sî i sim-lāi siūⁿ, ài pang-chān chí nn̄g ê gín-ná, khó-sioh í-keng chiong só͘ tit-tio̍h chi̍t ge̍h ji̍t ê chîⁿ bóe hoe piⁿ kap chong sek phín, chí-ū chhun poeh kak gûn, chit poeh kak gûn chí-ū thang bóe chi̍t siang peng-ôe, siūⁿ-liáu koh khòaⁿ in, thó͘-khùi chi̍t ē mn̄g kóng,“Lín nn̄g lâng tah-lo̍h chi̍t ê khah ōe liu-peng ?”
|
Hek-tek講：「自然會看。」講了溫馴看in兩人，這時伊心內想，ài幫贊chí兩個囡仔，可惜已經將所得著一月日ê錢買花邊kap裝飾品，只有chhun八角銀，這八角銀只有thang買一雙冰鞋，想了koh看in，吐氣一下問講：「Lín兩人tah落一個較會溜冰？」 |
|
Hêng-sū kóng, “Sió-bē tē-it gâu.”
|
Hêng-sū講：「小妹第一gâu。」 |
|
Kat-la-tí kóng, “A-ko tē-it ōe.”
|
Kat-la-tí講：「阿哥第一會。」 |
|
Hek-tek chhiò kóng, “Khó-sioh góa bōe-ōe bóe nn̄g siang peng-ôe, chiū-sī chi̍t siang hó peng-ôe ê chîⁿ iā bô kàu-gia̍h, lín thang chiong chí poeh kak gûn the̍h khì, ka-kī phòe-ēng, tah-lo̍h chi̍t ê khah ōe liu peng chiū thòe i bóe peng-ôe.” Kóng liáu chiū chiong chîⁿ the̍h hō͘ Hêng-sū, kóng,“Chài-hōe,” chiū tńg sin cháu-khì. Hêng-sū tú-tú teh kat peng-ôe tòa, iáu-bē chat hó, khòaⁿ sió-chiá hō͘ i chîⁿ, chiū kín kiò kóng, “Sió-chiá, sió-chiá, góa bōe-ōe siu chit ê chîⁿ, góa sui-jiân chai lí sī hó-ì hō͘ góa, to̍k-to̍k chit ê m̄-sī góa thàn ê chîⁿ, góa toàn-toàn bōe-ōe siu.” Hek-tek thiaⁿ-kìⁿ kóng chit ê ōe, chiū khiā-teh, khòaⁿ-kìⁿ Kat-la-tí ām-kún chi̍t kōaⁿ chhâ-khek ê chu-á, chiū chioh ōe kóng,“Chhiáⁿ lí thòe góa chòe chi̍t kōaⁿ chu-á, chhin-chhiūⁿ lí ê sió-bē ām-kún kòa chit hō.”
|
Hek-tek笑講：「可惜我bōe會買兩雙冰鞋，就是一雙好冰鞋ê錢也無夠額，lín thang將chí八角銀提--去，家己配用，tah落一個較會溜冰就替伊買冰鞋。」講了就將錢提hō͘ Hêng-sū講：「再會。」就轉身走--去。Hêng-sū tú-tú teh結冰鞋帶，iáu-bē紮好，看小姐hō͘ 伊錢，就緊叫講：「小姐，小姐，我bōe會收這個錢，我雖然知你是好意hō͘ 我，獨獨這個m̄是我趁ê錢，我斷斷bōe會收。」Hek-tek聽見講這個話，就企--teh，看見Kat-la-tí頷頸一kōaⁿ 柴刻ê珠仔，就借話講：「請你替我做一kōaⁿ珠仔，親像你ê 小妹頷頸掛這號。」 |
|
Hêng-sū kóng, “Hó, sió-chiá, góa tek-khak chīn la̍t thòe lí chòe chi̍t kōaⁿ, góa ê ke-lāi iáu ū pe̍h-chhâ, chhin-chhiūⁿ chhiūⁿ-gê chi̍t iūⁿ. Bîn-á-ji̍t chòe hó chiū sàng hō͘ lí. Kóng liáu iû-goân chiong chîⁿ the̍h hō͘ Hek-tek.
|
Hêng-sū講：「好，小姐，我的確盡力替你做一kōaⁿ，我ê 家內iáu有白柴，親像象牙一樣。明仔日做好就送hō͘ 你。」講了猶原將錢提hō͘ Hek-tek。 |
|
Hek-tek kóng, “Góa koat-toàn m̄ chún lí hêng góa ê chîⁿ, chit poeh kak gûn bóe lí ê chu-á iáu bē kàu-gia̍h.” Tùi án-ni kóaⁿ-kín cháu.
|
Hek-tek講：「我決斷m̄ 准你還我ê錢，這八角銀買你ê 珠仔iáu-bē夠額。」Tùi án-ni趕緊走。 |
|
Hêng-sū kóng, “Góa thang chiong chit ê chîⁿ chhiáⁿ siu kóaⁿ-kín chīn la̍t thòe i chòe, nā-sī lāu-bú ún góa tiám la̍h-chek, góa kin-àm chòe kàu pòaⁿ-mî chiū thang chòe bêng-pe̍k.”
|
Hêng-sū講：「我thang將這個錢且收趕緊盡力替伊做，若是老母允我點蠟燭，我今暗做到半暝就thang做明白。」 |
|
Kat-la-tí kóng, “Chit ê sió-chiá chin hó, nā a-bú bîn-á-ji̍t chhe lán ji̍p siâⁿ, lí chiū thang sūn-piān bóe chi̍t siang peng-ôe.”
|
Kat-la-tí講：「這個小姐真好，若阿母明仔日差咱入城，你就thang順便買一雙冰鞋。」 |
|
Hêng-sū iô-thâu kóng, “Hit ê sió-chiá sui-jiân hō͘ góa thàn chí poeh kak gûn lâi chòe bóe peng-ôe ê lō͘-ēng, nā-sī góa siūⁿ tē-it hó tio̍h thòe lí bóe tām-po̍h phòng-se chòe chi̍t niá phòng-se saⁿ.” Hêng-sū koh khòaⁿ hit ê chîⁿ koh siūⁿ i ê sió-bē chin gâu liu-peng, kiám-chhái i ōe tit-tio̍h hit ê siúⁿ, chiū tùi Kat-la-tí kóng, “Lí m̄ sái niá-kun, góa chiū thòe lí bóe chi̍t siang peng-ôe hó mah ?
|
Hêng-sū搖頭講：「Hit ê小姐雖然hō͘ 我趁chí八角銀來做買冰鞋ê路用，但是我想第一好著替你買淡薄膨紗做一領膨紗衫。」Hêng-sū koh看hit ê錢koh想伊ê 小妹真gâu溜冰，kiám-chhái伊會得著hit ê賞，就對Kat-la-tí講：「你m̄-sái領巾，我就替你買一雙冰鞋好--mah ?」 |
|
I ê sió-bē kóng, “Góa m̄ ti̍h niá-kun, góa iā m̄ ti̍h peng-ôe, lí tio̍h ka-kī bóe chi̍t siang peng-ôe, chiū-sī lah.” Koh kóng, “Chit ê chîⁿ sī sió-chiá hō͘ lí ê, góa m̄ thang the̍h.”
|
伊ê 小妹講：「我m̄ ti̍h 領巾，我也m̄ ti̍h冰鞋，你著家己買一雙冰鞋，就是--lah。」Koh講：「這個錢是小姐hō͘ 你--ê ，我m̄ thang 提。」 |
|
Hêng-sū kóng, “Góa tek-khak tio̍h thòe lí bóe.”
|
Hêng-sū講：「我的確著替你買。」 |
|
I ê sió-bē kóng, “Góa ū chi̍t ê hoat, bóe chi̍t siang ôe, nā-sī lí chhēng lio̍h-á khah sòe, góa chhēng lio̍h-á khah tōa, án-ni lán nn̄g lâng thang chhēng, chit ê hoat hó mah ?
|
伊ê 小妹講：「我有一個法，買一雙鞋，若是你穿略仔較細，我穿略仔較大，án-ni咱兩人thang穿，這個法好--mah ?」 |
|
Hêng-sū kóng, “Hāiⁿ-ah, lí cháiⁿ-iūⁿ ōe chhēng hiah tōa ê ôe n̍i̍h ?”
|
Hêng-sū講：「Hāiⁿ-- ah，你怎樣會穿hiah大ê鞋--n̍i̍h?」 |
|
Hêng-sū sui-jiân sim-tiong ka-kī siūⁿ ài chi̍t siang ôe, iû-goân khéng niū hō͘ i ê sió-bē, thang khòaⁿ sī chi̍t ê chin hó ê gín-ná, koh kóng, “Góa ài lí ji̍t-ji̍t chhì-liān thèng-hāu kàu 30 hō hit chi̍t ji̍t, lí chai thang tit-tio̍h chi̍t siang gûn chòe ê peng-ôe.” I ê sió-bē thiaⁿ-kìⁿ chit ê ōe hoaⁿ-hí chhiò bô soah. Chit sî thiaⁿ-kìⁿ in lāu-bú kiò in nn̄g lâng, chiū ìn kóng, “Lâi lah.” Tùi án-ni nn̄g lâng kóaⁿ-kín tò-khì ke-n̍i̍h.
|
Hêng-sū雖然心中家己想愛一雙鞋，猶原肯讓hō͘ 伊ê 小妹，thang看是一個真好ê囡仔，koh講：「我愛你日日試鍊聽候到30號hit一日，你知thang得著一雙銀做ê冰鞋。」伊ê 小妹聽見這個話歡喜笑無煞。這時聽見in老母叫in兩人，就應講：「來--lah。」Tùi án-ni兩人趕緊倒去家--n̍i̍h。 |
|
Beh kūn 30 hō hit kúi ji̍t, Hêng-sū sim-lāi sī hui-siông ê khoài-lo̍k, khòaⁿ-kìⁿ i ê sió-bē kha chhēng sin ê peng-ôe, tī peng-téng liu lâi lui khì, chhin-chhiūⁿ pe chi̍t iūⁿ, hit ê jîn-ài ê Hek-tek sió-chiá koh lēng-gōa sàng i chi̍t tiâu niá-kun, in hiaⁿ-bē nn̄g lâng cha̍p-hun ê kám-kek. Ū chi̍t ê gín-ná miâ-kiò Pí-tek, khòaⁿ-kìⁿ Kat-la-tí tī peng-téng chin gâu kiâⁿ, chhin-chhiūⁿ ū nn̄g ê si̍t chi̍t iūⁿ, chiū kóng, “Nā hō͘ chit hō sòe-hàn gín-ná tit-tio̍h siúⁿ, hit ê chin ū chhù-bī lah.”
|
Beh近30號hit幾日，Hêng-sū心內是非常ê快樂，看見伊ê 小妹腳穿新ê冰鞋，tī 冰頂溜來溜去，親像飛一樣，hit ê仁愛ê Hek-tek小姐koh另外送伊一條領巾，in兄妹兩人十分ê感激。有一個囡仔名叫彼得，看見Kat-la-tí tī冰頂真gâu行，親像有兩個翼一樣，就講：「若hō͘ 這號細漢囡仔得著賞，hit ê真有趣味--lah。」 |
|
Cha-li̍p kóng, “M̄ thang chòe siaⁿ, hit ê chhēng phòa saⁿ sòe ko͘-niû, sī Hek-tek sió-chiá tē-it thiàⁿ ê lâng, i ê kha chheng ê peng-ôe iā sī Hek-tek sió-chiá sàng i ê.”
|
Cha-li̍p講：「M̄ thang做聲，hit ê穿破衫細姑娘，是Hek-tek小姐第一疼ê人，伊ê 腳穿ê冰鞋也是Hek-tek小姐送--伊ê 。」 |
|
Pí-tek chhiò kóng, “Ū iáⁿ bô ?”
|
彼得講：「有影--無？」 |
|
Ìn kóng, “Ū iáⁿ, i kò͘-ì chòe chit ê sū, beh hián-chhut i ê miâ-siaⁿ.”
|
應講：「有影，伊故意做這個事，beh顯出伊ê名聲。」 |
|
Cha-li̍p kóng chit hō ōe in-ūi Hek-tek kap Kat-la-tí kiat chòe hó ê pêng-iú, sim-lāi chin oàn-hūn, bô phah-sǹg Pí-tek kap Hek-tek iā sī hó pêng-iú, thiaⁿ-kìⁿ chit ê ōe chin sī chàn-sêng, iā beh bóe chi̍t siang peng-ôe hō͘ Hêng-sū.Kap Hek-tek gī-lūn liáu chiū cháu-khì tùi Hêng-sū kóng,“Chhiáⁿ lí thòe góa ê sió-bē khek chi̍t chhǹg chu-á chhin-chhiūⁿ lí ê sió-bē só͘ kòa ê chit iūⁿ.” Hêng-sū èng-ún, chiū tī Sèng-tàn chêng nn̄g mî, tiám teng thòe Pí-tek chīn la̍t kóaⁿ-kín chòe, sīm-chì chhiú chńg-thâu-á koah-tio̍h, āu-lâi chu khek bêng-pe̍k, i iā ū chîⁿ thang kàu siâⁿ-lāi koh-chài bóe chi̍t siang peng-ôe.
|
Cha-li̍p講這號話因為Hek-tek kap Kat-la-tí結做好ê朋友，心內真怨恨，無扑算彼得kap Hek-tek也是好朋友，聽見這個話真是贊成，也beh買一雙冰鞋hō͘ Hêng-sū。Kap Hek-tek議論了就走去對Hêng-sū講：「請你替我ê 小妹刻一chhǹg珠仔親像你ê 小妹所掛ê這樣。」Hêng-sū應允，就tī 聖誕前兩暝，點燈替彼得盡力趕緊做，甚至手chńg頭仔割--著，後--來珠刻明白，伊也有錢thang到城內koh再買一雙冰鞋。 |
