首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有12個段落,25個語句,700個語詞,1038個音節
Kò͘ Ang Sek-kim Tiúⁿ-ló ê Sió-toān 故翁錫金長老ê小傳
O͘ Sam-khàm 歐三崁
Âng Sek-kim Tiúⁿ-ló, tī Chú-āu 1855 nî 2 ge̍h 18 ji̍t chhut-sì, i goân-pún tòa tī Koan-im-khiⁿ Lāi-giâm ê só͘-chāi, i ê ka-sè sui-jiân m̄-sī hù-jū, chóng-sī i tī iù-liân ê sî chin un-khûn khó͘-ha̍k, thâu-bóe chin bián-kióng, kàu-bóe tit-tio̍h sêng-kong. 洪錫金長老,tī主後1855年2 月18 日出世,伊原本tòa tī觀音坑內岩ê所在,伊ê家世雖然m̄是富裕,總--是伊tī幼年ê時真殷勤苦學,頭尾真勉強,到尾得著成功。
Hit-sî i tī 18 hè ê sî, chiū chin hó-táⁿ, tī Khe-chiu-té khai-siat o̍h-tn̂g, chiū sì-kòe chio ha̍k-seng put-chí chōe, i chiū chin jīn-chin kà-sī ha̍k-seng, bô jōa-kú, tit-tio̍h chin hó ê hong-phêng, tùi hit-sî chiū chin chhut-miâ. Hit 時 伊tī 18 歲ê時,就真好膽,tī溪洲底開設學堂,就四界招學生不止濟,伊就真認真教示學生,無偌久,得著真好ê風評,對hit時就真出名。
Kàu Chú-āu 1875 nî, i chiū hō͘ Kai Bo̍k-su chhiáⁿ lâi Pat-lí-hun kà gī-o̍h. I tī hit-sî sui-jiân teh kà gī-o̍h, chóng-sī tī lé-pài-ji̍t thoân-tō teh kóng tō-lí, I sui-jiân chē tī toh-á chêng, bīn sī khòaⁿ tī toh-á āu. Thoân-tō chiū mn̄g i, i chiū chin kiau-ngō͘ ìn i kóng, Góa sī niá Kai Bo̍k-su kà chheh ê sin-súi, m̄-sī niá i thiaⁿ tō-lí ê sin-súi; āu-lâi tō-lí ná thiaⁿ ná ū. 到主後1875年,伊就hō͘ 偕牧師請來八里岔教義學。伊tī hit時雖然teh 教義學,總--是tī禮拜日傳道teh講道理,伊雖然坐tī桌仔前,面是看tī桌仔後。傳道就問伊,伊就真驕傲應伊講,我是領偕牧師教冊ê薪水,m̄是領伊聽道理ê薪水;後--來道理那聽那有。
Kàu 1891 nî 11 ge̍h 15 ji̍t, hit ji̍t I beh niá sóe-lé, Kai Bo̍k-su ū kiò i khì Tâi-pak Tōa-tiū-tiâⁿ ê pài-tn̂g kā i kiâⁿ sóe-lé. I tùi hit-sî liáu-āu, tō-lí ji̍t-ji̍t ná chhim-sìn, ia̍h siông-siông káⁿ ēng tō-lí kà-sī i ê ha̍k-seng. 到1891年11月15日,hit日伊beh領洗禮,偕牧師有叫伊去台北大稻埕ê拜堂kā伊行洗禮。伊對hit時了後,道理日日那深信,亦常常káⁿ用道理教示伊ê學生。
Kàu 1899 nî 6 ge̍h 18 ji̍t, i chiū hō͘ kàu-hōe kéng chòe chip-sū, liân-sòa tng chip-sū 20 nî kú. 到1899年6月18日,伊就hō͘教會揀做執事,連續當執事20年久。
Kàu 1919 nî 6 ge̍h 15 ji̍t, chiū hō͘ kàu-hōe kàm-soán chòe tiúⁿ-ló, chiap-sòa 15 nî kú. I tùi thiaⁿ tō-lí kàu kin-nî 60 nî kú, lūn i tùi ji̍p Ki-tok-kàu, thâu-bóe si̍t-hêng Ki-tok-kàu ê kàu-gī. I chhut-chhùi chiū kóng hô-pêng ê ōe, khoán-thāi lâng-kheh chin khiam-sùn, khek-khiām ho͘N3-si, thiàⁿ lâng chhin-chhiūⁿ ka-kī, giâm-siú hàu-tō, giân-hēng it-tì, tùi sìn tō-lí kàu i kè-óng, m̄-bat hioh lé-pài. 到1919年6月15日,就hō͘教會監選做長老,接續15年久。伊對聽道理到今年60年久,論伊對入基督教,頭尾實行基督教ê教義。伊出嘴就講和平ê話,款待人客真謙遜,克儉好施,疼人親像家己,嚴守孝道,言行一致,對信道理到伊過往,m̄-bat 歇禮拜。
Lūn Ang Tiúⁿ-ló, tùi Bêng-tī 28 nî siū Tâi-pak koān-thiaⁿ bēng-lēng i chòe Tiong-chng ê iok-siú, kàu Bêng-tī 30 nî 3 ge̍h 25 ji̍t, koh jīm-bēng chòe Ē-ko͘-á ê iok-siú, sòa-chiap kàu Bêng-tī 31 nî 8 ge̍h, kái-jīm chòe Hái-kîⁿ-chhù ê pó-kah-kio̍k-tiúⁿ. Kàu Bêng-tī 32 nî koh kái-jīm chòe Hō͘-bóe pān-hū-sū tē 2 khu Chng-tiúⁿ, sòa-chiap kàu Bêng-tī 37 nî 1 ge̍h 1 ji̍t, jīm-bēng chòe Sió-pat-lí-hun ê Khu-tiúⁿ. Sòa-chiap kàu Tāi-chèng 9 nî 3 ge̍h 31 ji̍t, in-ūi sin-teh2 soe-lám, chiū i-goān bián-chit choan-bū hiu-ióng. 論洪長老,對明治28年受台北縣廳命令伊做中庄ê約首,到明治30年3 月25 日,koh任命做下罟仔ê約首,續接到明治31年8 月,改任做海墘厝ê保甲局長。到明治32年koh 改任做滬尾辦賦署第二區庄長,續接到明治37年1 月1 日,任命做小八里岔ê區長。續接到大正9 年3 月31 日,因為身体衰lám,就伊願免職專務休養。
Lūn Ang Tiúⁿ-ló, le̍k-jīm 27 nî-kú ê kong-bū, pān tāi-chì sī chì kong bû su, un-khûn chiat-chè, 27 nî kú lóng bô chhiàⁿ siáu-sú, i ka-kī sòa kiam bû liāu ê siáu-sú, koh chiong i ê chhù chòe ia̍h-tiûⁿ ê sū-bū-só͘, lóng bô siu in ê chhù-sòe. I chin gâu thiàⁿ i ê pō͘-hā, só͘-í chin thang chòe lán-ê bô͘-hoān. Ū chi̍t-pái Chóng-tok-hú ê sio̍k-koaⁿ lâi tī ia̍h-tiûⁿ, i chiū phàu tê chhiáⁿ i, hit-sî hit ê sio̍k-koaⁿ chiū mn̄g i kóng, Khu-tiúⁿ ū tī-teh á bô ? I chiū ìn-tap i kóng, Góa chiū-sī Khu-tiúⁿ, hit-sî sio̍k-koaⁿ chīn-chāi kám-sim--i. 論洪長老歷任27年久ê公務,辦事誌是至公無私,殷勤節制,27年久攏無倩小使 ,伊家己續兼無料ê小使,koh將伊ê厝做役場ê事務所,攏無收in ê厝稅。伊真gâu疼伊ê部下,所以真thang做咱ê模範。有1擺總督府ê屬官來tī役場,伊就泡茶請--伊,hit 時hit個屬官就問伊講:「區長有tī-leh抑無?」伊就應答伊講:「我就是區長,」hit時屬官盡在感心--伊。
Taⁿ lūn i ê só͘ chòe, m̄-nā chòe pún chng-bîn ê hó bô͘-hoān, tī khu-tiúⁿ hōe-gī ê sî, sòa chiong i chòe ōe lâi bián-lē chèng khu-tiúⁿ, i it-seng ê só͘ chòe, hō͘ téng-si-koaⁿ só͘ kám-sim ê só͘-chāi chin chōe. Só͘-í chèng-hú ū siúⁿ-sù i 6 ê bo̍k-poe, nn̄g ê gûn-poe, kong-chiong, sin-chiong cha̍p-gōa ê, kî-thaⁿ, siúⁿ-chn̄g, po-chn̄g ia̍h chin-chōe. 今論伊ê所做,m̄-nā做本庄民ê好模範,tī區長會議ê時,續將伊做話來勉勵眾區長,伊一生ê所做,hō͘頂司官所感心ê所在真濟。所以政府有賞賜伊6個木杯、2個銀杯、功章、紳章10外個,其他賞狀、褒狀亦真濟。
Lūn Ang Tiúⁿ-ló ê thian-sèng ho͘N3 ha̍k, só͘-í i chin tì-ì tī kàu-io̍k, i khòaⁿ chng-bîn ê chú-tē chhin-chhiūⁿ ka-kī chi̍t-iūⁿ, chiū hoaⁿ-hí hi-seng chīn-la̍t ūn-tōng kàu-hòa ê sū. Tùi hit-sî i chiū tùi kok hong-bīn ūn-tōng, chhéng-kiû koaⁿ-thiaⁿ tio̍h ún i kiàn-siat kong-ha̍k-hāu, i chia̍p-chia̍p chhéng-goān bô soah, āu-lâi chèng-hú siū kám-tōng, chiū kóaⁿ-kín hí-khó hō͘ i kiàn-siat kong-ha̍k-hāu, hit-sî chi̍h-tio̍h hí-khó, hit ê hoaⁿ-hí kóng bōe chīn. Āu-lâi sûi-sî chi̍t-bīn ī-pī keng-hùi, chi̍t-bīn siat-kè, bô kú chiū heng-kang. Tùi kong-ha̍k-hāu khí hó, chiū chhut-la̍t sì-kòe khoàn-iú seng-tô͘, tùi hit-sî liáu-āu nî-nî ke-thiⁿ, kàu kin-ná-ji̍t siū chit keng ha̍k-hāu chai-pôe ê lâng, hiān-sî tī koaⁿ-thiaⁿ, ha̍k-hāu, siong-tiûⁿ, kok kài teh oa̍h-tāng ê lâng, che chiū-sī i ê kong-chek. 論洪長老ê天生好學,所以伊真致意tī教育,伊看庄民ê子弟親像家己一樣,就歡喜犧牲盡力運動教化ê事。對hit時伊就對各方面運動,請求官廳著允伊建設公學校,伊捷捷請願無煞,後--來政府受感動,就趕緊許可hō͘伊建設公學校,hit時接著許可,hit個歡喜講bē盡。後--來隨時1面預備經費,1面設計,無久就興工。對公學校起好,就出力四界勸誘生徒,對hit四時了後年年加添,到今仔日受這間學校栽培ê人,現時tī官廳、學校、商場、各界teh活動ê人,這就是伊ê功績。
Taⁿ i hióng-siū 80 hòe chiū lī-khui-sè-kan, si̍t-chāi chin thang hō͘ lán siong-pi ê só͘-chāi, in-ūi sit-lo̍h chi̍t ê chiah hó ê Tiúⁿ-ló, hoán tò-tńg lâi siūⁿ, lán nā o̍h i, āu-lâi lán ōe kap i hióng-siū bô pīⁿ, bô kan-khó͘, siān-chiong kui Chú. 今伊享壽80歲就離開世間,實在真thang hō͘咱傷悲ê所在,因為失落1個chiah好ê長老,反倒轉來想,咱若學伊,後--來咱會kap伊享受無病、無艱苦、善終歸主。
(Tâi-oân Kàu-hōe Kong-pò tē 618 hō, 1936 nî 9 goe̍h) (台灣教會公報第618號,1936年9月)
回上一頁    日治時期,   1936年,   散文