Siàu-liām kò͘ Gô͘ Thiam-iú Tiúⁿ-ló
|
數念故 吳 Thiam-iú 長老 |
| Phoaⁿ Mô͘-lí |
潘Mô͘-lí |
|
Lâm-khàm kàu-hōe ê Gô͘ Thiam-iú Tiúⁿ-ló, tī 8 ge̍h 25 ji̍t ū siū Chú kéng-tiàu lī-khui sè-kan tò-khì thian-tông, hióng-siū 81 hè. Gô͘ Tiúⁿ-ló ê chòe lâng sī phoh-si̍t tiong-hō͘, tùi kàu-hōe, tùi kok-ka chin chhut-la̍t hōng-sū, ū thâu, ū bé; chin sêng-si̍t, chheng-liâm, chèng-khì, jia̍t-sêng sìn Chú; hō͘ lâng-lâng só͘ siàu-liām, chi̍t-ē thiaⁿ-kìⁿ i lī-khui sè-kan, chin m̄-kam. I 3 hè ê sî chiū bô lāu-pē, tit-tio̍h hiân-bó ê khan-sêng, kàu 9 hè ê sî, ū ji̍p chu-pâng tha̍k-chheh. Kàu 14 hè ê sî, chiū chhut tī siā-hōe lâi tam-tng chi̍t ke ê seng-kè, tiàm tī Lâm- khàm tiàm-á chòe sió-khóa ê seng-lí. Kàu 26 hè ê sî, ū choán-gia̍p lâi tī hiān-sî ê só͘-chāi keng-êng lông-gia̍p, ti̍t-ti̍t kàu tī i kè-sin ê ji̍t, chòe chi̍t ê tok-lông-ka tī Lâm-khàm.
|
南崁教會ê吳添友長老，tī 8 月25日有受主揀召離開世間倒去天堂，享壽81歲。吳長老ê做人是樸實忠厚，對教會、對國家真出力奉事，有頭、有尾，真誠實清廉、清氣，熱誠信主；hō͘人人所數念，一下聽見伊離開世間，真m̄甘。1 3歲ê時就無老父，得著賢母ê牽成，到9 歲ê時，有入書房讀冊。到14 歲ê時就出tī社會來擔當1家ê生計，tiàm tī南崁店仔做淡薄ê生理。到26歲ê時，有轉業來tī現時ê所在經營農業，直直到tī伊過身ê日，做1個篤農家tī南崁。 |
|
Lūn Gô͘ Tiúⁿ-ló tùi kok-ka, tùi kàu-hōe, tùi ka-têng ê kòng-hiàn, góa ài pâi-lia̍t tām-po̍h, thang hō͘ lán saⁿ-kap êng-kng Siōng-tè ê miâ.
|
論吳長老對國家、對教會、對家庭ê貢獻，我ài排列淡薄，thang hō͘咱相kap榮光上帝ê名。 |
|
A. Tùi Kok-ka ê chit-bū. Tī Tè-kok léng Tâi tong-sî, Bêng-tī 29 nî, ū tam-tng Hun-kiat-siú, tī 32 nî ū tong-soán chòe Chóng-kiat-siú. 33 nî siū bēng chòe Lîm-sî thó͘-tē tiau-cha úi-oân. 34 nî siū soán chòe pó-chiàⁿ, (Pó-kah chè-tō͘ tùi chit nî chhòng khí), ti̍t-ti̍t kè-sio̍k kàu tī hiān-kim, lóng m̄-bat làng chām. 38 nî siū bēng chòe Lâm-khàm Kong-ha̍k-hāu ha̍k-bū úi-oân. 39 nî siū bēng chòe thó͘-tē chéng-lí úi-oân. Tāi-chèng 9 nî, ū tam-tng Khu-chóng-tāi. Tī Tāi-chèng 4 nî, ū chhut-la̍t tàu chio-ho͘ khoàn-bián lâng lâi ka-ji̍p Lâm-khàm Sìn-iōng cho͘-ha̍p, sòa siū kéng chòe Phêng-tēng úi-oân. Kî-thaⁿ siū cha̍p-gōa thoân-thé ê chiok-thok, kóng bōe chīn. Tùi tī i ū tiong-si̍t, i ê kang ū kòng-hiàn tī siā-hōe, tì-kàu ū siū Chóng-tok ê piáu-chiong 5 pái. Koh-chài Chóng-bū tiúⁿ-koaⁿ, chiu ti-sū, thiaⁿ-tiúⁿ, kūn-siù, chng-tiúⁿ, kî-thaⁿ kok thoân-thé ê piáu-chiong sò͘ cha̍p pái. Chiah-ê thang chèng-bêng Gô͘ Tiúⁿ-ló ê chīn-tiong pò kok.
|
A.對國家ê職務。Tī帝國領台當時，明治29年，有擔當分結守，tī 32年有當選做總結守。33年受命做臨時土地調查委員。34年受選做保正，（保甲制度對這年創起），直直繼續到tī現今，攏m̄ bat làng chām。38年受命做南崁公學校學務委員。39年受命做土地整理委員。大正9年，有擔當區總代。Tī大正4年，有出力鬥招呼勸勉人來加入南崁信用組合，續受揀做評訂委員。其他受10外團体ê囑託，講bē盡。對tī伊有忠實，伊ê工有貢獻tī社會，致到有總督ê表彰5擺。Koh再總務長官、州知事、廳長、郡守、庄長、其他各團体ê表彰數10擺。Chiah-ê thang 証明吳長老ê盡忠報國。 |
|
B. Tùi Kàu-hōe ê chit-bū. Gô͘ Tiúⁿ-ló goân-lâi sī jia̍t-sim sìn ngó͘-siōng chong-kàu ê lâng, put-chí ū chong-kàu sim. Tī Bêng-tī 23 nî, Lâm-khàm chho͘ siat Ki-tok kàu-hōe ê sî, tùi tī i ê chong-kàu-sim ê piáu-hiān, ū ióng-kám lâi gián-kiù tō-lí. Kàu chai chit ê chong-kàu sī chin ê sî, chiū pàng-khì i chêng só͘ ho̍k-sāi ê, lâi niá-siū Chú ê hok-im. Sui-jiân hō͘ lâng thí-chhiò, lóng bô iô- choah, it-hoat jia̍t-sim; tī Bêng-tī 35 nî siū kéng chòe chip-sū, chīn-la̍t tī chip-sū ê kang, chhut-la̍t tī pài-tn̂g ê kái-tiok. Bêng-tī 38 nî siū kéng chòe Tiúⁿ-ló, ti̍t-ti̍t kàu tī lîm-chiong ê ji̍t, lóng bô tn̄g-chām. Siông-siông khì hù Tiong-hōe, iā bat khì hù Tāi-hōe, bat I ê lâng lóng o-ló i ê sìn-tek. I kūn nî khah chōe hè, hī-khang tāng, só͘-í bô khì hù Tiong-hōe; chóng-sī i lō͘-bé pái ê hù Tiong-hōe sī 7 nî chêng, tú-tú sī i ê hāu-siⁿ Gô͘ Thian-bēng siū siat-li̍p chòe Kàu-su ê sî, Siōng-tè ê liap-lí chin kî-biāu.
|
B.對教會ê職務。吳長老原來是熱心信偶像宗教ê人，不止有宗教心。Tī明治23年，南崁初設基督教會ê時，對tī伊ê宗教心ê表現，有勇敢來研究道理。到知這個宗教是真ê時，就放棄伊前所服事ê,來領受主ê福音。雖然hō͘人恥笑，攏無搖choah,一發熱心；tī明治35年受揀做執事，盡力tī執事ê工，出力tī拜堂ê改築。明治38年受揀做長老，直直到tī臨終ê日，攏無斷chām。常常去赴中會，也bat 去赴大會，bat--伊ê人攏o-ló伊ê信德。伊近年較濟歲，耳空重，所以無去赴中會；總--是伊路尾擺ê赴中會是7 年前，tú-tú是伊ê後生吳天命受設立做教師ê時，上帝ê攝理真奇妙。 |
|
C. Tùi Ka-têng ê chit-bū. Thang kóng Gô͘ Tiúⁿ-ló ū tōa heng-khí ê ka-cho̍k. I tī 3 hè ê sî lāu-pē kè-sin, i ê lāu-pē nn̄g hiaⁿ-tī, chí-ū kìⁿ i chi̍t lâng thang thoân-sû. Tī chit khoán ê sî, tit-tio̍h hiân-bó ê khan-sêng kap Siōng-chú ê tì-ìm, i ū tióng-sêng, kiàn-tì ka-têng. I kap Tiúⁿ-ló-niû kiat-hun í-keng 60 nî kú, lâng teh kóng m̄-bat khòaⁿ-kìⁿ in saⁿ ke-ōe, thang kóng chin hô-bok, saⁿ-kap hōng-ióng lāu-bú, iúⁿ-chhī, khan-sêng sī-sè. Saⁿ-kap sìn Chú niá-siū Chú ê un-tián. Tùi in chit khoán oân-boán ê ka-têng, Siōng-tè ū sù in 50 gōa ê sī-sòe tī in ê sin-piⁿ, 60 nî kú tùi in nn̄g lâng ū thoân, nā hâm gōa-sun sòa sǹg, ū óa 80 gōa lâng. Tùi chiah ê sī-sòe, I chin gâu khan-sêng kàu-io̍k, sui-jiân I ê ka-kè m̄-sī hù-jū, iáu-kú gâu chhiâⁿ-tî sī-sòe. Tōa kiáⁿ, sòe kiáⁿ ū siat-hoat sòa-chiap i keng-lông. Tē 2 kiáⁿ chòe I-seng, tē 3 kiáⁿ chòe io̍h-kio̍k-seng pang-chān 2 hiaⁿ. Tē 4 kiáⁿ hiàn hō͘ Chú, hiān-sî tam-jīm Tâi-pak Sîn Ha̍k-hāu kàu-su. Cha-bó͘-kiáⁿ ê tiong-kan. iā chi̍t ê hiàn hō͘ Chú, hiān-sî tī Tām-chúi Lú-ha̍k-īⁿ chòe sià-kam, chai-pôe lú-chú. Kî-thaⁿ ê sun iā-sī lóng tòng-liông--ê. Tōa-sun ū tam-jīm lâm-khàm kàu-hōe ê chip-sū. Tōa-kiáⁿ chit-pái ū siū kéng lâi chiap i chòe Pó-chiàⁿ. Koh-chài i chin tì-ì ín-chhōa chiah ê sī-sòe lâi pài Siōng-tè, put-sî khòa-lū sī-sòe ê sìn-tek. Si̍t-chāi thang kóng tùi ka-têng ê chit-bū ū chīn.
|
C.對家庭ê職務。Thang講吳長老有大興起ê家族。伊tī 3 歲ê時老父過身，伊ê老父兩兄弟，只有見伊1 人thang傳嗣。Tī 這款ê時，得著賢母ê牽成kap上主ê致蔭，伊有長成，建置家庭。伊kap長老娘結婚已經60年久，人teh講m̄-bat看見in 相加話。Thang講真和睦，相kap奉養老母，養餇牽成序細。相kap信主領受主ê恩典。對in 這款完滿ê家庭，上帝有賜in 50外個序細 tī in ê身邊，60年久對in兩人有傳，若含外孫續算，有倚80 外人。對chiah-ê序細，伊真gâu牽成教育，雖然伊ê家計m̄是富裕，iáu-kú gâu chhiâⁿ-tî序細。大子細子有設法續接伊耕農。第2子做醫生，第3子做藥局生幫贊二兄。第4子獻hō͘主，現時擔任台北神學校教師。查某子ê中間也1個獻hō͘主，現時tī淡水女學院做舍監，栽培女子。其他ê孫也是攏棟樑--ê。大孫有擔任南崁教會ê執事。大子這擺有受揀來接伊做保正。Koh 再伊真致意引chhōa chiah-ê 序細來拜上帝，不時掛慮序細ê信德。實在thang 講對家庭ê職務有盡。 |
|
Ū kúi-nā hāng thang hō͘ lán siàu-liām i :--
|
有幾若項thang hō͘ 咱數念伊:-- |
|
(1) Jia̍t-sim sìn Chú. Gô͘ Tiúⁿ-ló m̄-bat hioh-khùn lé-pài-ji̍t téng ē-po͘ ê chū-hōe, nā ū hioh-khùn, sī chhut-gōa á-sī sin-khu bô sóng-khoài. Siông-siông kap thoân-kàu-chiá khì pò͘-tō, i khah-siông sī ēng Sèng-si lâi thoân tō-lí. Chin gâu thé-thiap thoân-kàu-chiá, nā bat khì Lâm-khàm tam-jīm ê thoân-tō-chiá, chiū lóng chai i ê thiàⁿ-sim.
|
1.熱心信主。吳長老m̄-bat 歇睏禮拜日頂e晡ê聚會，若有歇睏，是出外抑是身軀無爽快。常常kap傳教者去佈道，伊較常是用聖詩來傳道理。真gâu体貼傳教者，若bat去南崁擔任ê傳道者，就攏知伊ê疼心。 |
|
(2) Chheng-khì sim-koaⁿ. Jia̍t-sim sìn Chú ê kiat-kó, ū hō͘ i ê sim-koaⁿ chheng-khì, i lóng sī kóng-chhut hó-ōe, góa lâi Lâm-khàm thâu-bé 5 nî kú, m̄-bat thiaⁿ-kìⁿ i kóng chho͘-ló͘ ê ōe, bô tùi kóng-ōe lâi poa̍h-tó. Gô͘ Tiúⁿ-ló si̍t-chāi ū sûn-kiat kap bí-lē tī siā-hōe jîn-kûn-tiong, bô m̄ chhiau-kòe chèng-lâng. Ta̍k lâng him-soān i ê chheng-khì-siùⁿ.
|
2.清氣心肝。熱心信主ê結果，有hō͘伊ê心肝清氣，伊攏是講出好話，我來南崁頭尾5年久，m̄-bat 聽見伊講粗魯ê話，無對講話來跋倒。吳長老實在有純潔kap美麗tī社會人群中，無m̄超過眾人。逐人欣羨伊ê清氣相。 |
|
(3) Siōng-tè chīn-tiong ê lô͘-po̍k. Gô͘ Tiúⁿ-ló chin gâu tàu pang-chān kàu-hōe ê kang. Chòe Tiú-ló iā hoaⁿ-hí tàu pang-chān chip-sū ê kang. Chin khek-kí, kam-goān kàng-kē, lâi ho̍k-sāi lâng, só͘ chòe ū lī-ek lâng. Khòaⁿ sè-jîn teh iau, teh chhùi-ta, siông-siông chiong Chú ê tō-lí hō͘ lâng lim, hō͘ lâng chia̍h. Thang kóng i sī Chú só͘ thiàⁿ ê sin-niû.
|
3.上帝盡忠ê奴僕。吳長老真gâu鬥幫贊教會ê工。做長老也歡喜鬥幫贊執事ê工。真克己，甘願降低來服事人，所做有利益--人。看世人teh枵，teh嘴礁，常常將主ê道理hō͘人lim,hō͘人食。Thang講伊是主所疼ê新娘。 |
|
(4) Gâu hêng-hàu i ê lāu-bú. Góa ū thiaⁿ lâng kóng, Lâm-khàm ū chhut nn̄g ê hàu-chú, chi̍t-ê sī Gô͘ Tiúⁿ-ló, koh chi̍t-ê sī Tiuⁿ Chip-sū. I siông-siông tī kiáⁿ-sun ê bīn-chêng, lâi kóng-bêng i ê lāu-bú ê sū, khoàn-bián in lâi siàu-liām i. Gô͘ Tiúⁿ-ló chit khoán ê sìn-tô͘, ū tit-tio̍h Chú tōa chiok-hok i, hō͘ i tn̂g-hè-siū, tit-tio̍h kì-liām Soān-chio̍h-hun ê ji̍t-chí. Koh i ê sī-sòe lóng ū tè i ê kha-pō͘ ho̍k-sāi Siōng-tè. Thang kóng i sī Chú ê sin-niû, lāi-gōa lóng súi, tī chá-chá chiū hō͘ Iâ-so͘ kòe-tiāⁿ, kàu tī 8 ge̍h 25 ji̍t chiū hō͘ Iâ-so͘ chhōa-khì. I beh kè-sì ê sî lóng bô khòa-lū, in-ūi sè-kan ê sū i lóng chhòng bêng-pe̍k, chhùi lóng sī kóng téng-bīn ê sū, kha phoat-lâi phoat-khì, lâng mn̄g i kán beh án-ni, i kóng Iâ-so͘ kap góa tī-teh, Sèng Sîn kap góa tī-teh, góa teh kiâⁿ lō͘ beh lâi khì thian-tông, choân-jiân bô chi̍t-sut-á ê iu-chhiû. Si̍t-chāi chin kám-siā Siōng-tè ê só͘-chāi.
|
4.Gâu 還孝伊ê老母。我有聽人講，南崁有出2個孝子，1個是吳長老，koh 1個是張執事。伊常常tī子孫ê面前，來講明伊ê老母ê事，勸勉in來數念--伊。吳長老這款ê信徒，有得著主大祝福--伊，hō͘伊長歲壽，得著紀念鑽石婚ê日子。Koh伊ê序細攏有tòe 伊ê腳步服事上帝。Thang講伊是主ê新娘，內外攏súi,tī早早就hō͘耶穌過訂，到tī 8月25日就hō͘耶穌娶去。伊beh 過世ê時攏無掛慮，因為世間ê事伊攏創明白，嘴攏是講面ê事，腳phoat 來phoat 去，人問伊kán beh án-ni，伊講耶穌kap我tī--leh，聖神kap我tī--leh,我teh行路beh 來去天堂，全然無1屑仔ê憂愁。實在真感謝上帝ê所在。 |
|
Lâng chi̍t-ē thiaⁿ-kìⁿ i sí, chin m̄-kam, chèng-gī it-koat, chiū phah 4 tè chio̍h-pi lâi chhāi tī i ê bōng-ni̍h, chòe kú-tn̂g ê kì-liām. Chng-tiúⁿ chi̍t tè siá kóng, Hōng-kong chì-sêng (奉公至誠). Pó-kah liân-ha̍p-hōe chi̍t tè siá kóng, Khek-chit liâm-chèng (克職廉正). Sìn-iōng cho͘-ha̍p chi̍t tè siá kóng, Sí-chiong it-koàn (始終一貫). Lâm-khàm kàu-hōe chi̍t tè siá kóng, Ûi Chú tiong-po̍k (為主忠僕). I si̍t-chāi ōe kham-tit siū chit 4 khoán ê chheng-ho͘.
|
人一下聽見伊死，真m̄甘，眾議一決，就扑四塊石碑來chhāi tī伊ê墓--ni̍h,做久長ê紀念。庄長1塊寫講「奉公至誠」。保甲聯合會1塊寫講「克職廉正」。信用組合1塊寫講「始終一貫」。南崁教會1塊寫講「為主忠僕」。伊實在會堪tit受這 4 款ê稱呼。 |
|
Tī 9 ge̍h 3 ji̍t ū kò-pia̍t-sek, ū koaⁿ-thiaⁿ, bîn-kan, í-ki̍p kàu-hōe kui-nā pah lâng lâi hōe-chòng, ū chōe-chōe lâng tha̍k tiàu-sû, iā ū tiàu-tiān kúi-nā cha̍p tiuⁿ. Tùi Tâi-pak hong-bīn ū kúi-nā ê bo̍k-su lâi hōe-chòng. Úi Pí-tek Bo̍k-su, Sîn Ha̍k-hāu, ha̍k-seng lóng ū pī-pān tiàu-sû lâi ai-tiàu. Lán ū chit khoán sian-pòe lâi chō-chiū chit chām ê hó le̍k-sú tī kàu-hōe, chin-chiàⁿ sī êng-kng ê só͘-chāi. Taⁿ i iáu ū Tiúⁿ-ló-niû kap ûi-cho̍k, ǹg-bāng Siōng Chú an-ùi in, thâu kàu bé, gâu tè in ê sī-tōa ê kha-pō͘ lâi kiâⁿ thiⁿ-lō͘.
|
Tī 9月3日有告別式，有官廳、民間、以及教會幾若百人來會葬，有濟濟人讀弔詞，也有弔電幾若十張。對台北方面有幾若個牧師來會葬。韋彼得牧師、神學校學生攏有備辦弔詞來哀弔。咱有這款先輩來造就這chām ê好歷史tī教會，真正是榮光ê所在。今伊iáu有長老娘kap遺族，向望上主安慰--in,頭到尾，gâu tòe in ê序大ê腳步來行天路。 |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe Kong-pò tē 607 koàn, 1935 nî 10 goe̍h)
|
(台灣教會公報第607卷，1935年10月) |
