Gô͘ Têng-hong Thoân-tō ê Sió-toān
|
吳廷芳傳道ê小傳 |
| Kai Jōe-liâm |
偕叡廉 |
|
Gô͘ Têng-hong Thoân-tō ê pún só͘-chāi chiū-sī Báng-kah. I tī Bêng-tī 3 nî, 10 ge̍h 24 ji̍t chhut-sì. Sòe-hàn ê sî ū tha̍k Hàn-o̍h; kàu khah tōa hàn chin jīn-chin gián-kiù Khong-chú chheh. Kàu 15 hè hit-sî Hoat-kok lâi phah Tâi-oân(Se-á-hoán) tī tōe-hng chōe-chōe só͘-chāi put-chí jiáu-loān. Tī Báng-kah hiah ê Sam-tāi-sèng(N̂g, Lîm, Gô͘) tōa khún-tio̍k kàu-hōe, kóng, nā ū Lé-pài-tn̂g chiū bô Sam-tāi-sèng, nā ū Sam-tāi-sèng chiū bô lé-pài-tn̂g. Peh-sìⁿ tōa jiáu-loān beh thiah Lé-pài-tn̂g. Hit-sî Gô͘ Têng-hong phah-lô tī koe-lō͘, chhut-la̍t kiò lâng lâi thiah pài-tn̂g. Bô-kú kúi-nā chheng lâng kia̍h ke-si, lâi thiah pài-tn̂g.
|
吳廷芳傳道ê本所在就是艋舺。伊tī明治3年10月24日出世，細漢ê時有讀漢學；到較大漢真認真研究孔子冊。到15歲hit時法國來扑台灣 (西仔反) tī地方濟濟所在不止擾亂。Tī 艋舺hiah ê 三大姓（黃、林、吳）大窘逐教會，講：「若有禮拜堂，就無三大姓，若有三大姓就無禮拜堂。」百姓大擾亂beh 拆禮拜堂。Hit時吳廷芳扑鑼tī街路，出力叫人來拆拜堂。無久幾若千人kia̍h ke-si來拆拜堂。 |
|
Keng-kè kúi-nā nî kú, Gô͘ Têng-hong chiū khì kiâⁿ gê-mn̂g, í-ki̍p chòe Sian-siⁿ. Kàu Bêng-tī 29 nî 4 ge̍h,I poaⁿ khì Sek-kháu (Siông-san) chòe sian-siⁿ. Tī hia Sek-kháu ê Thoân-tō Tân Lêng ín-chhōa i lâi chiū-kūn Chú. Tùi-te̍k pìⁿ-chòe pêng-iú, Khóng-chú ê ha̍k-seng chiâⁿ-chòe Ki-tok ê chhin-peng. Gô͘ Têng-hong Sian-siⁿ chhē-tio̍h oa̍h-miā ê lō͘ koh thiaⁿ-kìⁿ Ki-tok ê siaⁿ kóng, “Tè góa,” i chū pàng-sak it-chhè lâi tè Chú.
|
經過幾若年久，吳廷芳就去行衙門，以及做先生。到明治29年4月，伊搬去錫口（松山）做先生。Tī hia 錫口ê傳道陳能引chhōa伊來就近主。對敵變做朋友，孔子ê學生成做基督ê親兵。吳廷芳先生chhōe著活命ê路koh聽見基督ê聲講，「tòe--我，」伊就放sak一切來tòe主。 |
|
Ū chi̍t ji̍t chha-put-to 32 nî chêng, Tân Lêng Thoân-tō chhōa i kàu Báng-kah Lé-pài-tn̂g, kóng ū chi̍t ê tha̍k-chheh-lâng him-bō͘ ài ji̍p Sîn-ha̍k tha̍k-chheh. Hit ji̍t góa ê lāu-pē tú-tú tī Báng-kah, góa iā tī-teh. Tân Lêng Thoân-tō kóng, “kai Bo̍k-su, chit ūi sian-siⁿ ài chòe thôaⁿ-tō, kūn-lâi siông-siông lâi Sek-kháu lé-pài.” Gô͘ Sian-siⁿ chheng chi̍t niá chhíⁿ-saⁿ, tì óaⁿ-bō chē tī í-n̍i̍h, ba̍k-chiu kim-kim khòaⁿ góa ê lāu-pē. I chiū kap i kóng chōe-chōe ōe, sòa mn̄g kóng, “Lí siūⁿ ài chòe thoân-tō? Gô͘ Sian-siⁿ ìn kóng. “Kai Bo̍k-su, góa beh chòe thoân-tō kàu chi̍t-sì-lâng.” Siāng hit nî, 1897, Gô͘ Sian-siⁿ ji̍p Tām-chúi Sîn-ha̍k chòe ha̍k-seng.
|
有1日差不多32年前，陳能傳道chhōa伊到艋舺禮拜堂，講有1個讀冊人欣慕ài入神學讀冊。Hit日我ê老父tú-tú tī艋舺，我也tī--leh,陳能傳道講：「偕牧師，這位先生ài做傳道，近來常常來錫口禮拜。」吳--先生穿1領青衫，戴碗帽，坐tī椅--n̍i̍h,目珠金金看我ê老父。伊就kap伊講濟濟話，續問講：「你想ài 做傳道?」吳--先生應講：「偕牧師，我beh做傳道到1世人。」像hit年1897吳--先生入淡水神學做學生。 |
|
In-ūi sī tha̍k-chheh-lâng, hàn bûn i bat put-chí chhim, i iā chin gâu siá-jī. Tī Tâi-oân chin-chōe lâng chin him-bō͘ i ê jī.
|
因為伊是讀冊人，漢文伊bat不止深，伊也真gâu寫字。Tī台灣真濟人真欣慕伊ê字。 |
|
Tī 1898 nî, 4 ge̍h 22 ji̍t, phài i khì Chú-tńg-kha chòe thoân-tō. Tī hia kúi-nā nî kú chòe kang, kap tāi-ke put-chí chhin-chhiat. Āu-lâi khì tiàm Thô-hn̂g, Sin-tek, Keo-lâng, Pak-tâu, Sū-lîm chiah ê lé-pài-tn̂g. Bô-lūn khì sím-mi̍h só͘-chāi i kap chèng-lâng chin khoài se̍k-sāi, in-ūi i gâu kau-pôe pêng-iú.
|
Tī 1898年4月22日，派伊去水返腳做傳道。Tī hia 幾若年久做工，kap大家不止親切。後--來去tiàm桃園、新竹、雞籠、北投、士林chiah ê 禮拜堂。無論甚mi̍h所在，伊kap眾人真快熟悉，因為伊gâu交陪朋友。 |
|
Tī chit 30 nî koh 3 ge̍h ji̍t kú, Gô͘ Thoân-tō put-chí un-khûn chòe Chú ê kang. In-ūi i chin hó kháu-châi, siaⁿ-im hó, koh oa̍h-tāng, tùi án-ni chōe-chōe lâng ài thiaⁿ i ê ián-soat. I iā chin ài pò-iông Chú ê hok-im; lóng bōe ià-siān, nā chhiáⁿ i ián-káng i m̄-bat the-sî.
|
Tī 這 30年koh 3月日久，吳傳道不止殷勤做主ê工。因為伊真好口才、聲音好、koh活動，對án-ni濟濟人ài聽伊ê演說。伊也真ài報揚主ê福音；攏bē厭siān,若請伊演講伊m̄-bat推辭。 |
|
Tī chit kúi nî ê tiong-kan i tìm tī Sū-lîm chòe thoân-tō, chóng-sī múi lé-pài i iā chhut-la̍t pò͘-tō tī Ē-kot-hú-teng Lé-pài-tn̂g. Lō͘-bé pái soat-kàu iā-sī tī hia. Hit àm i chiong “Ài” chòe tôe-ba̍k. Theh hún-pit siá chi̍t jī “Ài” tī o͘-pang n̍i̍h. Sin-thé sui-jiân tām-po̍h loán-jio̍k, i iā-sī chīn i só͘ ōe ê lâi thoân. Hit-ji̍t chiū-si 6 ge̍h 5 ji̍t. Kàu 6 ge̍h 11 ji̍t ē-po͘ 4 tiám cheng hut-jiân hō͘ siōng-chú kéng-tiàu. Hit chá-khí i ê seng-khu bô pīⁿ-thiàⁿ. Kàu ē-tàu iáu kap ke-lāi chē-toh, āu-lâi khì the, hioh-khùn, koh bô lōa-kú Thiⁿ-pē kéng-tiàu i; hióng-siū 60 hè.
|
Tī 這幾年ê中間，伊tiàm tī士林做傳道，總--是每禮拜伊也出力佈道tī 下街府町禮拜堂。路尾擺說教也是tī hia。Hit 暗伊將「愛」做題目。提粉筆寫1字「愛」tī 烏板--n̍i̍h。身体雖然淡薄軟弱，伊也是盡伊所會ê來傳。Hit日就是6月5日。到6月11日e 晡4點鐘忽然hō͘上主揀召。Hit 早起伊ê身軀無病痛。到e晝iáu kap家內坐桌，後來去the、歇睏，koh無偌久天父揀召--伊，享壽60歲。 |
|
Tī 6 ge̍h 18 ji̍t, ē-po͘ 2 tiám cheng tī Sū-lîm Lé-pài-tn̂g ū chòe chòng-sek.
|
Tī 6月18日e晡2點鐘tī士林禮拜堂有做葬式。 |
|
Chú-lí: Tiuⁿ Bo̍k-su
|
主理:張牧師 |
|
Tha̍k Sèng-keng: Chiong Bo̍k-su
|
讀聖經:章牧師 |
|
Lí-le̍k: Kai Sian-siⁿ
|
履歷:偕--先生 |
|
Soat-kàu: Bêng Bo̍k-su
|
說教:明牧師 |
|
Tha̍k tiàu-tiān: Chhî Chhun-kheng Tiúⁿ-ló
|
讀弔聯:徐春卿 長老 |
|
Tap-siā: Gô͘ Sū-mūi
|
答謝:吳思妹 |
|
Chiok-tó, pì-sek: Tiuⁿ Bo̍k-su
|
祝禱、閉式:張牧師 |
|
Jiân-āu goán sàng i kàu tī Sū-lîm ê bōng-tōe, tī i lō͘-bé an-hioh ê so͘-chāi.
|
然後阮送伊到tī士林ê墓地，tī伊路尾安歇ê所在。 |
|
( Tâi-oân Kàu-hōe-pò tē 532 koàn,1929 nî 7 ge̍h)
|
(台灣教會報第532卷，1929年7月) |
