首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有23個段落,123個語句,1951個語詞,2777個音節
Chiong-lâi 將來
Phian-chip-sek 編輯室
Bó͘ só͘-chāi Tiong-ha̍k-hāu ū chi̍t ê ha̍k-seng sèⁿ Lîm miâ Kî-sēng, pêng-sò͘ hòng-chhiòng, bô ài bián-kióng. Ū chi̍t mê kap in ê tâng-phōaⁿ tòa ha̍k-liâu lāi poa̍h pâi-á, kàu hoan saⁿ-tiám gōa cheng, chiah ji̍p khì khùn; sian-siⁿ só͘ kà ê khò-thêng, bô un-si̍p pòaⁿ-hāng. Só͘-í keh ji̍t teh tha̍k-chheh ê sî, mn̄g i le̍k-sú, ìn bē-tit chhut; kah i sǹg-su̍t, sǹg bē-tit lâi; kiò siá Eng-bûn, siá bô lō͘ khì; kah i oa̍t-liām Kok-gú, iā-sī oa̍t-liām bē-tit chhut. 某所在中學校有一個學生姓林名祺盛,平素放縱,無愛勉強。有一暝kap in ê 同伴tòa 學寮內poa̍h牌仔,到翻三點外鐘,才入去睏;先生所教ê 課程,無溫習半項。所以隔日teh讀冊 ê 時,問伊歷史,應bē tit出;kah伊算術,算bē tit來;叫寫英文,寫無路去;kah伊閱念國語,也是閱念bē tit出。
I hit-sî ka-tī siūⁿ,“Góa khiā-teh iā bē pí pa̍t-lâng khah sè-hàn, sin-chhēng iā bē pí pa̍t-lâng khah bái. Lūn-khí bûn-jī, lóng sī ìn bē-tit chhut; sui-jiân sian-siⁿ bô chek-pī, góa ka-tī kiám lóng m̄-chai thang kiàn-siàu?”Só͘-í hit ji̍t chheh tha̍k liáu ê sî, cháu ji̍p-khì kàu pâng-lāi, chiū chiong chheh chhut-la̍t tùi toh-téng piaⁿ--lo̍h-khì, thó͘ chi̍t ê tōa-khùi, kóng,“Góa Lîm Kî-sēng, sui-jiân bô châi-tiāu, liân-tàu sòa pí Ông Bûn-it pí bē chiūⁿ mah? Le̍k-sú i ìn ē chhut, sǹg-su̍t iā sǹg ē lâi; Eng-bûn i siá ē tio̍h; Kok-gú iā oa̍t-liām ē-tit chhut. Hàiⁿ-ah! Tùi taⁿ liáu-āu, góa tio̍h hùn-chì, ēng sim. Chiong-lâi bô lūn sím-mi̍h khò-thêng, góa tio̍h ài tāi-seng ū-pī hó-hó, chò kàu m̄-thang su--lâng, chiah bē hō͘ lâng thí-chhiò; iā thang kè-kàu chit ê làu-khùi tò-tńg lâi, hō͘ lâng khòaⁿ-khòaⁿ leh!” 伊hit時家己想︰「我企teh也bē比別人較細漢間,身穿也bē比別人較 bái。論起文字,攏是應bē tit出;雖然先生無責備,我家己kiám攏m̄知thang見笑?」所以hit日冊讀了ê 時,走入去到房內,就將冊出力tùi桌頂piaⁿ--落去,吐一個大氣,講︰「我林祺盛,雖然無才調,liân到續比王文壹比bē上mah?歷史伊應會出,算術也算會來;英文伊寫會著;國語也閱念會tit出。Hàiⁿ -ah﹗Tùi今了後,我著奮志、用心。將來無論甚mi̍h課程,我著ài代先預備好好,做到m̄ -thang 輸--人,才bē hō͘ 人恥笑;也thang 計較這個漏氣倒轉來,hō͘人看看leh﹗」
Chiong-lâi Lîm Kî-sēng, nā m̄-sī kin-mê tī Lí Chú-bí ê pâng-lāi teh bong pâi-á, chiū-sī hit-mê tī Iûⁿ Kiok-jîn ê pâng-keng teh kiâⁿ-kî, khò-thêng iû-goân bô pī-pān pòaⁿ-hāng. 將來林祺盛,若m̄是今暝tī李子美ê 房內teh 摸牌仔,就是hit暝tī 楊鞠仁ê房間teh 行棋,課程猶原無備辦半項。
Chiong-lâi Lîm Kî-sēng, siat-sú m̄-sī chit mê tī Ông E̍k-jîn pâng-lāi teh kóng chhiàu-tâm, chiū-sī hit-mê tī ka-tī pâng-keng teh khòaⁿ siáu-soat; khò-thêng iā-sī chi̍t hāng to bô khì ū-pī. 將來林祺盛,設使m̄是這暝 tī 王逸仁房內teh講笑談,就是hit暝tī家己房間teh看小說;課程也是一項都無去預備。
Lîm Kî-sēng hiān-chāi sī chit khoán, Chiong-lâi iā sī chit khoán, koh-khah chiong-lâi iû-goân sī chit khoán. 林祺盛現在是這款,將來也是這款,koh 較將來猶原是這款。
Ū chi̍t chá-khí, Lîm Kî-sēng iáu tòa tī bîn-chhn̂g teh chò bāng, hut-jiân-kan thiaⁿ-kìⁿ pâng-mn̂g phah kàu pìn-pòng-kiò. Ū chi̍t tiuⁿ tiān-pò tùi mn̂g-phāng ⁿg--ji̍p-lâi. I chiū ba̍k-chiu jôe-jôe teh, chiong hit tiuⁿ tiān-pò thiah-khui lâi khòaⁿ, goân-lâi sī pò lāu-pē sí--khì ê pháiⁿ siau-sit. I chiū bē kìm-tit“Ai--oh!”chi̍t siaⁿ, chiū tōa khàu--khí-lâi. Hit-sî chiū khì Lāu-tiúⁿ pín kò͘-kè. 有一早起,林祺盛iáu tòa tī眠床teh做夢,忽然間聽見房門扑到pìn-pòng叫。有一張電報tùi 門縫ⁿg--入來。伊就目珠jôe-jôe teh,將hit張電報拆開來看,原來是報老父死--去ê歹消息。伊就bē禁tit 「哀--oh﹗」一聲,就大哭--起來。Hit時就去kā校長稟故假。
Taⁿ hāu-tiúⁿ khòaⁿ-kìⁿ hit tiuⁿ tiān-pò chū-jiân tio̍h chún i tò-khì; tò-lâi kàu in chhù--n̍i̍h, bē bián-tit tio̍h siat-hoat bâi-chòng in lāu-pē ê sū. Kàu tāi-chì bêng-pe̍k liáu-āu, ū chi̍t-ji̍t in lāu-bó kiò i ji̍p-khì pâng-n̍i̍h, kā i kóng,“Kî-sēng ah! Chêng lín lāu-pē tī-teh ê sî, sui-jiân thàn bô lōa-chē chîⁿ, goán nn̄g lâng khiû-khiû khiām-khiām, ke-lāi ê khai-ēng, kap lí ha̍k-hāu ê só͘-hùi, iáu-kú bián-kióng e-lâi sak-khì. Hiān-chāi sī bē-ē lah! Lín ché-hu tī Pak-kiaⁿ ê Iû-piān-kio̍k teh chia̍h thâu-lō͘. Lí khì chhōe i, khòaⁿ i ē kā lí tàu-chhōe chi̍t ê chit-gia̍p bô? Lú-hùi nā bô kàu, sòa chiong góa ê chiam-á-thâu-chhah the̍h khì tǹg. Bô͘ ū sū-gia̍p thang chò ê sî, lí tio̍h chīn-sim khîn-khîn khì chò. Góa taⁿ nî-hòe chiah chē lah, só͘ khò sī lí chi̍t lâng. Lí nā chiàu chêng ê khoán, m̄-chai thiⁿ-tē lōa-tāng, góa chiū oa̍h-oa̍h hō͘ lí khì--sí lah!”Kî-sēng ìn, kóng, “M̄-bián lí lāu-lâng hoan-hù. Góa nā bô͘ ū sū-gia̍p, chū-jiân tio̍h khîn-kín bián-kióng lâi pān. Nā bô, m̄-tān-nā liân-lūi tio̍h ché-hu, kap hō͘ lí lāu-lâng khòa-lū, góa ka-tī beh thàn chi̍t óaⁿ-pn̄g chia̍h, mā sòa hùi-khì. Án-niâ! Góa si̍t-chāi kā lí kóng, góa í-keng li̍p-chìm nā tī Pak-kiaⁿ bô͘-tio̍h sū-gia̍p, m̄-tān-nā hó-hó khì pān, sî-kan-gōa iáu-kú beh ke khòaⁿ kóa chheh, kiû kóa sin ê tì-sek, thang pī-pān chiong-lâi ê hoat-ta̍t.” 今校長看見hit張電報自然著準伊倒去;倒來到in厝--n̍i̍h,bē免得著設法埋葬in老父 ê 事。到代誌明白了後,有一日in老母叫伊入去房n̍i̍h,kā伊講︰「祺盛--ah﹗前lín老父tī-teh ê 時,雖然趁無偌濟錢,阮二人khiû -khiû儉儉,家內 ê開用,kap你學校ê 所費,iáu -kú勉強e來sak去。現在是bē會lah﹗Lín 姊夫tī 北京ê郵便局teh食頭路。你去chhōe伊,看伊會kā你鬥chhōe一個職業無?旅費若無夠,續將我ê 針仔頭插提去當。謀有事業thang做ê 時,你著盡心勤勤去做。我今年歲chiah濟lah,所靠是你一人。你若照前ê 款,m̄知天地偌重,我就活活hō͘你氣--死lah﹗」祺盛應,講︰「M̄免你老人吩咐。我若謀有事業,自然著勤緊勉強來辦。若無,m̄但若連累著姊夫,kap hō͘你老人掛慮,我家己beh趁一碗飯食,mā續費氣。阿娘﹗我實在kā你講,我已經立志若tī 北京謀著事業,m̄但若好好去辦,時間外iáu -kú beh 加看寡冊,求寡新ê 智識,thang備辦將來 ê發達。」
In lāu-bú thiaⁿ kàu chia, chiū cha̍h--lo̍h-khì kóng, “Góa kiáⁿ ah! Lí ū chit hō ê chì-khì, góa mi̍h-sái ke hoan-hù? Lí nā ē án-ne, chiū lín lāu-bó tī chhù--n̍i̍h kan-kan khó͘-khó͘, iā kan-khó͘ chi̍t ê ta̍t.”Kî-sēng kap in lāu-bó kóng chiah ê ōe liáu, chiū tiāⁿ-tio̍h chi̍t ê ji̍t-chí khoán hêng-lí, kap in lāu-bó sio-sî, khí-sin khì Pak-kiaⁿ chhōe in ché-hu lah. In老母聽到chia,就cha̍h--落去講︰「我子ah﹗你有這號 ê 志氣,我mi̍h使加吩咐?你若會án-ne,就lín老母tī 厝--n̍i̍h 艱艱苦苦,也艱苦一個值。」祺盛kap in老母講chiah ê 話了,就定著一個日子款行李,kap in老母相辭,起身去北京chhōe in 姊夫--lah。
Kàu Pak-kiaⁿ ê sî, in ché-hu hó-lé khoán-thāi i, chiū sì-kòe kā i chhōe thau-lō͘, hùi-liáu chin-chē sim-sîn, chiah bô͘ tiāⁿ-tio̍h, hō͘ i tòa Iû-piān-kio̍k chò Au-bûn kiám-sìn-seng (kiám-cha gōa-kok ê phoe-sìn). Siàⁿ chai i kàu Pak-kiaⁿ, chiū chiong tòa ke-lāi só͘ kóng ê ōe, it-khài pàng hiat-ka̍k. Chhut khîn bô chiūⁿ chi̍t lé-pài kú, chiū chò nn̄g, saⁿ chân ê m̄-tio̍h; m̄-sī phoe-sìn kiám chhò khì, chiū-sī bô chiàu sî-kan chhut-khîn, khah-bān nn̄g-tiám gōa cheng chiah kàu sū-bū-só͘. Iû-piān-kio̍k-tiúⁿ khòaⁿ-liáu bē ēng-tit, chiū lo̍h-bēng kā i sî. In ché-hu sui-jiân thiàⁿ-thàng i, iā bô hoat-tō͘ thang tàu pang-chān, ko͘-put-chiong sàng só͘-hùi hō͘ i, kah i tò-khì chhù--n̍i̍h. 到北京 ê 時,in 姊夫好禮款待伊,就四界kā伊chhōe頭路,費了真濟心神,才謀定著,hō͘伊tòa 郵便局做歐文撿信生﹙檢查外國 ê 批信﹚。Siàⁿ知伊到北京,就將tòa家內所講 ê話,一概放hiat-ka̍k。出勤無上一禮拜久,就做二,三層 ê m̄著;m̄是批信撿錯去,就是無照時間出勤,較慢2點外鐘才到事務所。郵便局長看了bē用tit,就落命kā伊辭。In姊夫雖然疼痛伊,也無法度thang鬥幫贊,姑不chiong送所費 hō͘ 伊,kah伊倒去厝--n̍i̍h。
Taⁿ, Kî-sēng ê lāu-bó, sǹg-sī chi̍t ê ùi kiàn-siàu, ū khì chiat ê hó lāu-bó. Tùi in tiōng-hu sí-āu, ka-pōe ê khîn-khó͘, mê-ji̍t pháng-chit chò chiam-chí. Goân-pún ū khǹg chi̍t ê tōa ǹg-bāng tī-teh, chiū-sī choan-choan tī Kî-sēng ê sin-chiūⁿ; ǹg-bāng Kî-sēng tòa Pak-kiaⁿ, kè-bô͘ sū-gia̍p, ē-tit khîn-khiām lâi sêng-ke tì-hóe. Ū chi̍t-ji̍t pò͘ chit-liáu ê sî, kap keh-pa̍i̍h ê tōa-só kóng êng-ōe, i hoaⁿ-hoaⁿ hí-hí chiong Kî-sēng beh chhut-mn̂g hit-sî só͘ kóng ê ōe, kóng hō͘ tōa-só thiaⁿ. Tōa-só thiaⁿ-liáu chiū kóng,“Lí ū chit khoán ê kiáⁿ-jî, chin thang kiong-hí; lūn-kàu góa chiū chin khó-liân.”In nn̄g-ê chi̍t lâng chi̍t kù iáu teh kóng ê sî, hut-jiân khòaⁿ-kìⁿ Kî-sēng cháu ji̍p-lâi, bē bián-tit tōa-kiaⁿ giâu-gî. In lāu-bó chiū kóaⁿ-kín mn̄g i, kóng, “Lí àn-chóaⁿ-iūⁿ liâm-piⁿ tò-lâi?”Kî-sēng ìn, kóng,“M̄-bián kóng! M̄-bián kóng! Sī góa chin pháiⁿ-ūn; sim-lāi siūⁿ beh chò hó, to chò bē chiâⁿ, chiū-sī án-ní lah.” 今,祺盛 ê 老母,算是一個畏見笑,有氣節 ê好老母。Tùi in丈夫死後,加倍 ê 勤苦,暝日紡織做針刺。原本有囥一個大向望tī-teh,就是專專 tī 祺盛 ê 身上;向望祺盛tòa北京,計謀事業,會tit 勤儉來成家致夥。有一日布織了ê 時,kap隔壁ê 大嫂講閒話,伊歡歡喜喜將祺盛beh 出門hit時所講 ê 話,講hō͘大嫂聽。大嫂聽了就講︰「你有這款 ê 子兒,真thang恭喜;論到我就真可憐。」In兩個一人一句iáu teh講 ê 時,忽然看見祺盛走入來,bē免得大驚giâu疑。In老母就趕緊問伊,講︰「你án-chóaⁿ樣liâm -piⁿ 倒來?」祺盛應,講︰「M̄免講﹗M̄免講﹗是我真歹運;心內想beh做好,都做bē成,就是án-ní lah。」
“Góa kàu Pa̍k-kiaⁿ ê sî, goán ché-hu kā góa chiàn tī Iû-piān-kio̍k, chò āu-bûn ê kiám-sìn-seng. Góa pún li̍p-chì beh khîn-kín lâi pān, bô siūⁿ chhut-khîn ê tē-jī ji̍t, hit ê-hng tī hì-hn̂g khòaⁿ hì, siuⁿ àm tò lâi. Tē-saⁿ ji̍t khùn kàu cha̍p-tiám cheng chiah khí-lâi, chiū kóaⁿ-kín pī-pān chia̍h-pn̄g, kàu cha̍p-it tiám cheng chiah kàu sū-bū-só͘. Khòaⁿ-kìⁿ Iû-piān-kio̍k-tiúⁿ to bô ke kóng ōe, lia̍h-chò bô iáu-kín, āu-kòe khah-chá lâi khì, chiū ē ēng-tit. Tē-la̍k ji̍t chá-khí, góa khiā hit keng chhù ê keh-piah, teh poa̍h pâi-á. Góa iā ham in ī; hit ji̍t sī pài-la̍k. Góa teh bong pâi á ê sî-chūn, pún-té siūⁿ beh khí-sin lâi khì. Āu--lâi siūⁿ, kin-á-ji̍t pòaⁿ-ji̍t nā-tiāⁿ, bô khì bô iáu-kín; bîn-á-ji̍t khah-chá lâi khì chiū ōe sái-tit. Kàu tē-chhit ji̍t sui-jiân sī Lé-pài-ji̍t, chiàu-lē iáu ū kúi tiám cheng tio̍h pān sū. Góa beh ji̍p Iû-piān-kio̍k ê sî, goán ché-hu ū it-giū it-cha̍p kā góa kóng. Góa hit-ji̍t tó tī bîn chhn̂g, iā siūⁿ beh lâi khì; āu--lâi siūⁿ, kin-á-ji̍t sī Lé-pài-ji̍t, ta̍k ūi to ū hioh, bô khì mā sī bô iáu-kín. Góa chiū án-ni bô khì.” 「我到北京ê 時,阮姊夫kā 我薦tī 郵便局,做後面ê 撿信生。我本立志beh勤緊來辦,無想出勤ê 第2日,hit e昏tī 戲園看戲,siūⁿ暗倒來。第3日睏到10點鐘才起來,就趕緊備辦食飯,到11 點鐘才到事務所。看見郵便局長都無加講話,掠做無要緊,後過較早來去,就會用tit。第6日早起,我企hit間厝 ê 隔壁,teh poa̍h牌仔。我也ham in ī;hit日是拜六。我teh 摸牌仔ê 時陣,本底想beh 起身來去。後--來想,今仔日半日nā -tiāⁿ,無去無要緊;明仔日較早來去就會使tit。到第7日雖然是禮拜日,照例iáu有幾點鐘著辦事。我beh入郵便局ê 時,阮姊夫有一五一十kā我講。我hit日倒tī 眠床,也想beh來去;後--來想,今仔日是禮拜日,逐位都有歇,無去mā是無要緊。我就án-ni無去。」
“Tùi án-ni Iû-piān-kio̍k-tiúⁿ hiâm góa, kóng, m̄-sī siuⁿ bān, bô chiàu sî-kan, chiū-sī khiàm-khîn. só͘-í tē-jī lé-pài ê pài-it, góa khì sū-bū-só͘ ê sî, i chiū tng-bīn kah góa khì chhōe pa̍t-mi̍h thâu-lō͘.” 「Tùi án -ni 郵便局長嫌我,講,m̄是siūⁿ慢,無照時間,就是欠勤。所以第2禮拜 ê拜一,我去事務所 ê 時,伊就當面kah我去chhōe別物頭路。」
Kî-sēng kóng kàu chia, in lāu-bó í-keng khì kàu hūn-lūn-lo̍h--khì. Kî-sēng kóaⁿ-kín kā i chhah--teh, chiū kóng, “Lí lāu-lâng m̄-bián siū-khì kàu án-ne. Góa put-kò chit-tia̍p kiâⁿ-tio̍h pháiⁿ-ūn. Khòaⁿ miā--ê kā góa kóng, nā chit ê pháiⁿ-ūn kòe, chiū hó lah.” 祺盛講到chia,in老母已經氣到暈lūn落去。祺盛趕緊kā伊chhah--teh,就講︰「你老人m̄免受氣到án-ne。我不過這tia̍p 行著歹運。看命--ê kā我講,若這個歹運過,就好lah。」
In lāu-bó lóng m̄ chò-siaⁿ. Chhut-chāi Kî-sēng àn-chóaⁿ-iūⁿ kóng, i lóng tiām-tiām, m̄ ìn i. Tùi án-ni chi̍t-ji̍t kòe chi̍t-ji̍t, lim, chia̍h, chiām-chiām kiám-chió, mê-ji̍t tó tòa bîn-chhn̂g--n̍i̍h, chin-chiàⁿ oa̍h-oa̍h hō͘ i khì--sí liáu. In老母攏m̄ 做聲。出在祺盛án-chóaⁿ 樣講,伊攏恬恬, m̄ 應伊。Tùi án -ni一日過一日,lim、食、漸漸減少,暝日倒tòa 眠床--n̍i̍h,真正活活hō͘伊氣--死了。
Taⁿ chit ê Kî-sēng tùi in lāu-pē sí āu, í-keng chiū chin sàn, koh chiap-tio̍h in lāu-bó sí, chiū chiong só͘ khiā ê chhù, bē lâi chò song-hùi, kàu song-sū bêng-pe̍k, chhun chi̍t-ê ná lô-hàn ê khoán. Ū chi̍t-ji̍t i ê kū tông-chhong Ông Bûn-it tùi siâⁿ-mn̂g-khang keng-kòe, khòaⁿ-kìⁿ Kî-sēng tó tī thô͘-kha teh khùn, kah chi̍t-niá phòa-nōa ê chháu-chhio̍h, bē kìm-tit tōa kiaⁿ sit-sek, chiū kóng,“Kî-sēng hiaⁿ kīn-lâi bô khòaⁿ-kìⁿ. Àn-chóaⁿ pìⁿ kàu án-ne?”Kî-sēng ìn i, kóng, “M̄-bián kóng, m̄-bián kóng, sī góa kiâⁿ tio̍h pháiⁿ-ūn. Chóng--sī che put-kò chiām-sî án-ne chò, chiong-lâi chiū tio̍h ké-ōaⁿ, ké-ōaⁿ lah. Taⁿ lí beh tó-khì?” Ông Bûn-it kóng, “Góa chi̍t goe̍h-ji̍t chêng tī Hok-im-tn̂g chò lé-pài. N̂g Bo̍k-su sàng góa chit-pún Sèng-keng, góa tòa tò-khì chhù-n̍i̍h khòaⁿ, khòaⁿ liáu put-chí ū tō-lí. In-ūi án-ni, góa koat-ì beh ji̍p Sîn Ha̍k-hāu lâi tha̍k-chheh, thang pī-pān chiong-lâi chò Thoân-tō-su, kā siā-hōe chò chi̍t-tiám-á ho̍k-bū ê kang-hu. N̂g Bo̍k-su sī thâu-náu ke̍k chheng-chhó ê lâng; kap i kóng ōe, khah iâⁿ-kòe tha̍k lōa-chē chheh. Góa kin-á-ji̍t beh lâi khì thàm i, lí iā chò-hóe lâi khì kiâⁿ-kiâⁿ leh, hó--m̄? Nā boeh, góa thǹg chi̍t-niá hiû-á-lam hō͘ lí chhēng, góa chhēng hiû-á chiū hó.”Kî-sēng kóng,“Án-ne góa chiū kap lí lâi khì chhit-thô-lô-leh.” Ông Bûn-it chiū thǹg hiû-á-lam khí-lâi hō͘ i chhēng. Nn̄g lâng saⁿ-kap tùi Hok-im-tn̂g lâi. Kàu-ūi ê sî, Ông Bûn-it chiū siāu-kài hō͘ N̂g Bo̍k-su kap Kî-sēng sio-bat. Nn̄g lâng kóng kúi-kù-á thò-thâu-ōe, Kî-sēng chiū chiong tùi Ha̍k-hāu teh tha̍k-chheh khí, kàu in lāu-bó sí ê pháiⁿ-ūn kan-khó͘, it-gō͘ it-cha̍p, ti̍t-ti̍t kóng hō͘ N̂g Bo̍k-su thiaⁿ. 今這個祺盛tùi in老父死後,已經就真散,koh接著in老母死,就將所企 ê 厝,賣來做喪費,到喪事明白,chhun一個若羅漢ê 款。有一日伊ê 舊同窗王文壹tùi 城門空經過,看見祺盛倒tī 塗腳teh睏,kah一領破爛ê 草蓆,bē禁tit 大驚失色,就講︰「祺盛兄近來無看見。Án-chóaⁿ變到án-ne?」祺盛應伊,講︰「M̄免講,m̄免講,是我行著歹運。總--是che不過暫時án-ne 做,將來就著改換,改換--lah。今你beh tó去?」王文壹講︰「我一月日前tī 福音堂做禮拜。黃牧師送我這本聖經,我tòa 倒去厝n̍i̍h看,看了不止有道理。因為án-ni,我決意beh入神學校來讀冊,thang備辦將來做傳道師,kā社會做一點仔服務ê工夫。黃牧師是頭腦極清楚ê人;kap伊講話,較贏過讀偌濟冊。我今仔日beh來去探伊,你也做伙來去行行leh,好m̄?若boeh,我褪一領裘仔lam hō͘你穿,我穿裘仔就好。」祺盛講︰「Án-ne我就kap 你來去chhit-thô-lô-leh。」王文壹就褪裘仔lam起來hō͘伊穿。二人相kap tùi福音堂來。到位 ê 時,王文壹就紹介hō͘ 黃牧師kap祺盛相bat。二人講幾句仔套頭話,祺盛就將tùi學校teh讀冊起,到in老母死 ê 歹運艱苦,一五一十,直直講hō͘ 黃牧師聽。
N̂g Bo̍k-su í-keng thiaⁿ-liáu, chiū ēng toan-chiàⁿ ê bīn-sek kā i kóng, “Pêng-iú ah, lí ê mâu-pēng chiū-sī tī chit ê só͘-chāi. Tāi-tiōng-hu hiān-chāi li̍p-chì, hiān-chāi chiū tio̍h khì kiâⁿ. Hiān-chāi m̄ khì kiâⁿ, kong-im sū chiàn, ji̍t-goa̍t jû so; ba̍k chi̍t-n̍i̍h kú, chiong-lâi liâm-piⁿ pìⁿ-chiâⁿ hiān-chāi. Koh chi̍t-ē m̄ khì kiâⁿ, chiong-lâi iū pìⁿ-chiâⁿ hiān-chāi. Chhin-chhiūⁿ án-ni chiàu-kū bô ké-pìⁿ, chi̍t-ji̍t thoa-thi̍h8 kòe chi̍t-ji̍t, si̍t-chāi ē gō͘ lâng kàu sí lah. Sèng-keng ū kóng,‘Lí tio̍h thàn ji̍t--sî chò kang; mê--sî nā kàu, lí chiū bē chò lah.’Lí tī ha̍k-hāu, pē-bó lóng tī-teh ê sî, thang kóng sī lí ê ji̍t--sî. Kàu chit-tia̍p khiok sī lí ê mê--sî; lí chiū-sī beh chò, khùi-la̍t iā bē thàn lí ê sim-goān lah. Chóng--sī lí nā khéng koat-ì hoán-hóe ké-pìⁿ, iáu sǹg bē siuⁿ-bān.” 黃牧師已經聽了,就用端正ê 面色kā伊講︰「朋友--ah,你 ê 毛病就是tī這個所在。大丈夫現在立志,現在就著去行。現在m̄去行,光陰似箭,日月如梭;目一n̍i̍h久,將來liâm-piⁿ 變成現在。Koh一下m̄去行,將來又變成現在。親像án-ni 照舊無改變,一日拖thi̍h8過一日,實在會誤人到死lah。聖經有講:「你著趁日--時做工;暝--時若到,你就bē做lah。」你tī 學校,父母攏tī-teh ê 時,thang講是你 ê 日--時。到這tia̍p 卻是你 ê 暝--時;你就是beh做,氣力也bē趁你ê心願--lah。總--是你若肯決意反悔改變,iáu算bē siūⁿ慢。」
Kî-sēng thiaⁿ-liáu tōa hiáu-gō͘, chiū kóng, “Goân-lâi sī án-ni; góa tùi-taⁿ í-āu, chai ka-tī tio̍h àn-chóaⁿ lâi iok-sok lah.”N̂g Bo̍k-su kóng,“Lí nā ū êng, chek-koán lâi chia, tāi-ke tâm-lūn.”Kî-sēng kóng, “Chin to-siā chin ló͘-la̍t!” Hit-sî Ông Bûn-it koh kap N̂g Bo̍k-su kóng kúi kù-ōe, chiū kap Kî-sēng tò-khì. 祺盛聽了大曉悟,就講︰「原來是án-ni;我tùi今以後,知家己著án-chóaⁿ來約束lah。」黃牧師講︰「你若有閒,chek -koán來chia,大家談論。」祺盛講︰「真多謝真努力﹗」Hit時王文壹koh kap 黃牧師講幾句話,就kap 祺盛倒去。
Lîm Kî-sēng tùi chit-pang siū N̂g Bo̍k-su ê kà-sī liáu-āu, tōa-tōa ū chhéⁿ-gō͘, múi lé-pài-ji̍t chiū lâi N̂g Bo̍k-su hia lé-pài. N̂g Bo̍k-su khòaⁿ i chiām-chiām ū chin-chiàⁿ hoán-hóe ké-pìⁿ lah, chiū thiap chîⁿ hō͘ i tī Sîn-ha̍k-hāu tha̍k-chheh. Kàu chit-tia̍p khiok chiâⁿ chò Kiù-chú chi̍t-ūi ê ióng-chiòng lah. 林祺盛 tùi 這pang 受黃牧師 ê 教示了後,大大有醒悟,每禮拜日就來黃牧師hia禮拜。黃牧師看伊漸漸有真正反悔改變 lah,就貼錢hō͘伊tī 神學校讀冊。到這tia̍p卻成做救主一位ê 勇將--lah。
Chiàu téng-bīn chit-chân só͘ khòaⁿ, kàu-gia̍h thang chai Kiù-chú ū tōa koân-lêng, ē ké lâng ê kū-sèng, ōaⁿ lâng ê phín-hēng. 照頂面這層所看,夠額thang知救主有大權能,會改人 ê 舊性,換人 ê品行。
Sio̍k-gú kóng,“San khó î, sèng put-khó kái.”Lâng tī chit sè-kan lóng ū i chi̍t hāng ê mâu-pēng, chi̍t hāng ê phòa-keh tī-teh. Chē-chē ê poa̍h-kiáu lâng, bat hō͘ koaⁿ-hú lia̍h khì kòng kha-chhng, kòng kàu nōa-hap-hap; chi̍t-pái kòe chi̍t-pái i iā bē kiàn-siàu, bē ké-pìⁿ. Chò chha̍t--ê iā-sī án-ni, hō͘ koaⁿ--lâng lia̍h khì koaiⁿ, chi̍t kòe koh chi̍t kòe, pìⁿ-chiâⁿ koàn-tō, khòaⁿ kaⁿ-ga̍k ná-chún chhin-chhiūⁿ in tau. Chia̍h a-phiàn iā-sī án-ni. ū-sî hoān-chōe hông lia̍h khì koaiⁿ, tùi án-ni chiū ké--khí-lâi, nā-sī chhut-lâi chiū koh chia̍h. Iû-goân chi̍t-pái kòe chi̍t-pái, lóng ké bē khí-lâi. 俗語講︰「山可移,性不可改。」人tī 這世間攏有伊一項 ê 毛病,一項 ê破格tī -teh。濟濟 ê poa̍h-kiáu人,bat hō͘ 官府掠去摃尻川,到瀾hap-hap;一擺過一擺伊也bē見笑,bē 改變。做賊--ê也是án -ni,hō͘ 官--人掠去關,一過koh一過,變成慣盜,看監獄若準親像in 兜。食鴉片也是án -ni。有時犯罪hông 掠去關,tùi án -ni就改--起來,若是出來就koh食。猶原一擺過一擺,攏改bē起來。
Chóng--sī nā tùi Iâ-so͘ Sèng-kàu siat-li̍p ê i-koán, lâi kiû ké hun ê, chiū lóng ké kàu lī--lī-lī. Che sī bô pa̍t-mi̍h ê in-toaⁿ, in-ūi siū-tio̍h kiù-chú ê kà-sī, chai che m̄-hó chiū m̄-káⁿ koh khì hoān-tio̍h. M̄-tān-nā chia̍h a-phiàn--ê, chiū-sī poa̍h-kiáu, chò-chha̍t, í-ki̍p hòng-chhiòng koàn-sì, pîn-tōaⁿ sêng-sèng, ta̍k hō ê pháiⁿ-lâng, chi̍t-ē siū-tio̍h tō-lí ê kà-sī, chiū ē ōaⁿ-sin lâi têng-thâu-siⁿ. Bo̍h-kio̍h hit ê Lîm Kî-sēng, goân-pún sī ū châi-tiāu ê lâng, put-kò hòng-tōng pîn-tōaⁿ ê si̍p-koàn, i iā siūⁿ chiong-lâi tio̍h ké-pìⁿ, chiong-lâi m̄-thang án-ni. M̄-kú bōe siū Sèng-keng ê kà-sī, iáu-kú sī nńg-chiáⁿ bô la̍t, bô koat-toàn ê sim, só͘-í chi̍t-ē tit-tio̍h tō-lí, chiū chò Chú tōa lō͘-ēng ê kun-koaⁿ. 總--是若tùi耶穌聖教設立 ê 醫館,來求改薰--ê,就攏改到離離離。Che 是無別物 ê因端,因為受著救主 ê 教示,知che m̄好就m̄敢koh去犯著。M̄但若食鴉片--ê,就是poa̍h-kiáu、做賊,以及放縱慣勢,貧憚成性,逐號ê 歹人,一下受著道理 ê教示,就會換新來重頭生。莫kio̍h hit個林祈盛,原本是有才調 ê 人,不過放蕩貧憚 ê 習慣,伊也想將來著改變,將來m̄ -thang án-ni。M̄-kú bōe受聖經 ê 教示,iáu -kú是軟chiáⁿ無力,無決斷 ê 心,所以一下得著道理,就做主大路用 ê 軍官。
Iâ-so͘ bat kóng: “Góa lâi m̄-sī bhe chio hó-lâng, sī beh chio pháiⁿ-lâng hoán-hóe nā-tiāⁿ.” Chin-chiàⁿ sī ū-iáⁿ. 耶穌bat講︰「我來m̄是beh招好人,是beh 招歹人反悔nā -tiāⁿ。」真正是有影。
(Tâi-oân Kàu-hōe-pò tē 504~505 koàn, 1927 nî 3~4 ge̍h) (台灣教會報第504~505卷,1927年3~4月)
回上一頁    日治時期,   1927年,   小說