首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有46個段落,204個語句,2536個語詞,3914個音節
Chhut-sí-sòaⁿ_11 出死線_11
Tēⁿ Khe-phoàn 鄭溪泮
Chin-seng tī-hia kò͘--i. Í-keng khah hó, nǹg-chhut sí-sòaⁿ, Chin-seng ē tōa kiáⁿ kóng, O͘-tó-sàng góa iā ài khì khòaⁿ A-chek. Chin-seng kóng, Hó, chiū chhōa i khì, iā tòa chin-chē phā-ná-pah chò tan-lō͘. It-iông thiaⁿ-kiⁿ ū phā-ná-pah, kúi-nā goe̍h-ji̍t m̄-bat chia̍h, sim siūⁿ ài. Chì-khîn m̄-khéng, kiaⁿ-liáu taⁿ-chiah hó, chiah-liáu bô-poh. It-iông ko͘-chiâⁿ, chi̍t-tiâu hō͘ i phīⁿ chiū hó chiū the̍h hō͘ i, tòa hia kò͘, kiaⁿ i chia̍h-lo̍h-khì. Chin-seng teh siūⁿ tú-á tit-kiù ê lâng, i ê him-bō͘ tō-lí, iau chhùi-ta iā chhin-chhiūⁿ án-ni. Hiah-ê bô pēⁿ ê lâng, khòaⁿ-tio̍h hó-chia̍h ê mi̍h, bô-sáⁿ cheng-choa̍h, sìn-Chú khah-kú ê lâng, khòaⁿ Chin-lí bū-bū-phú-phú iā-sī án-ni. 真聲tī-hia顧--伊。已經較好,nǹg出死線,真聲ê大子講:「O͘-tó͘-sàng我也愛去看阿叔。」真聲講:「好,就chhōa伊去,也tòa真濟Banana做等路。」一陽聽見有Banana,幾若月日M̄-bat食,心想愛。至勤m̄肯,驚了今chiah好,食了無poh。一陽ko͘-chiâⁿ,一條hō͘伊鼻就好,就提hō͘--伊,tòa hia顧,驚伊食--落去。真聲teh想:抵仔得救ê人,伊ê欣慕道理,枵、嘴礁也親像án-ni。Hiah-ê無病ê人,看著好食ê物,無啥cheng-choa̍h,信主較久ê人,看真理bū-bū-phú-phú也是án-ni。
Keh-ji̍t thiaⁿ-kìⁿ beh chò hong-thai, Chin-seng kap sè-kiáⁿ chiū beh tńg-lâi, tú-tio̍h lo̍h tōa-hō͘, kàu Pat-lo̍k-khe, khe-lâu kàu hóe-chhia kiô lâu-lâu-khì, chi̍t-chiah pâi, 2-lâng theⁿ, hong-thai kì-kì-kiò, khe-chúi hòa-hòa-háu, chúi-sè chin hiông, Chin-seng kap sè-kiáⁿ hiám-á péng-pâi sàng sèⁿ-miā. Í-keng an-jiân kòe-khe, ji̍t í-keng àm, Chin-seng bô-sáⁿ khòaⁿ-kìⁿ lō͘, chiū hō͘ sè-kiáⁿ chē chū-choán-chhia ê hoâiⁿ-koaiⁿ, lâi chò un-choán, chí-sī chiàⁿ-pêng tò-pêng, pún-sin chiàu-kū chē-chhia, sòa lap hō͘ i kiâⁿ, 2-ê pē-kiáⁿ saⁿ-kap chìn-hêng, chiū pêng-an kàu chhù. Liáu-āu Chin-seng khòaⁿ chit-ê hong-hoat bē bái, móe-pái nā beh iā-kan pò͘-tō, chiū chio i ê sè-kiáⁿ saⁿ-kap chē-chhia. Pē, chò hoat-tōng-ki; kiáⁿ, chò ūn-choán-chhiú, sè-kan hán-iú. 隔日聽見beh做風颱,真聲 kap 細子就beh轉--來,抵著落大雨,到八鹿溪,溪流到,火車橋流流--去。一隻簰,2人撐,風颱kì-kì-叫,溪水hòa-hòa-哮,水勢真雄,真聲 kap 細子險仔péng簰送生命。已經安然過溪,日已經暗,真聲無啥看見路,就hō͘細子坐自轉車ê橫杆,來做運轉,指示正爿倒爿,本身照舊坐車,續lap hō͘伊行。2個父子相 kap 進行,就平安到厝。了後真聲看這個方法bē bái,每擺若beh夜間佈道,就招伊ê細子相 kap 坐車。父,做發動機;子,做運轉手,世間罕有。
33 Chhò-Gō͘ Ê Hèng-Lí 33錯誤 ê 行李
1923-nî 12-goe̍h 25-mê, tī Soa-tó kàu-hōe ū chò Kiù-chú-tàn Chiok-hō-hōe; keh-nî chiáⁿ-goe̍h-chhe tī Pêng-tó ū sin-chhiáⁿ bo̍k-su; sūn-sòa chiok Sèng-tán, Chin-seng chiū chhōa Soa-tó chi̍t-tīn-á Chú-ji̍t-o̍h ê ha̍k-seng, khì chham-ka nāu-jia̍t. 1923年12月25暝,tī沙島教會有做救主誕祝賀會;隔年正月初tī平島有新請牧師;順續祝聖誕,真聲就chhōa沙島一tīn主日學ê學生,去參加鬧熱。
Keh-ji̍t chiū chiong só͘-ēng ê i-ho̍k mi̍h-kiāⁿ, í-ki̍p Pêng-tó iú-chì-chiá só͘-sèng ê mi̍h, ji̍p-tī liú-ki-siuⁿ, koh ēng chháu-chhio̍h lâi pau, ēng soh-á lâi khún, án-sǹg tńg-lâi chiah lâi hun-hoat. Chit-pái Hūi-chú kap kúi-nā ê lú kàu-oân iā chò-tīn khì. 隔日就將所用ê衣服物件,以及平島有志者所送ê物,入tī柳枝箱,koh用草蓆來包,用索仔來捆,按算轉--來才來分發。這擺惠子 kap 幾若個女教員也做tīn--去。
Sì-kan iáu-bōe kàu, Chin-seng kap ha̍k-seng, chiū tòa hiah-ê mi̍h khì chhia-thâu, chiū lêng-khì hē-tī kià-mi̍h ē só͘-chāi. Chhut-lâi tú-tio̍h Hūi-chú lâi, Chin-seng kā i kóng, Sî-kan iáu-bōe kàu, góa lâi-khì chhī-lāi, lín chhiáⁿ tòa-chia tán-hāu. 時間iáu-bōe到,真聲 kap 學生,就tòa hiah-ê物去車頭,就拎去下tī寄物ê所在。出來抵著惠子來,真聲kā伊講:「時間iáu-bōe到,我來去市內,lín且tòa-chia等候。」
Chin-seng khì ê sî, lâng í-keng teh thiah-toaⁿ, i kiaⁿ-liáu Chin-seng bān-lâi, chiū seng-khì thiah, thiah-liáu chiū chhōe hit-kiāⁿ hêng-lí beh khì kat tâng-pài, phòe hóe-chhia. Khòaⁿ-lâi-khòaⁿ-khì, tī chhia-thâu ê mn̂g-kháu ū chi̍t-kiāⁿ, chiū kā i hû khì kià. Chin-seng kàu-ūi, Hūi-chú kóng, Goán í-keng kià-liáu. Tú-tio̍h teh ka-toaⁿ, tāi-ke kui-tīn chiū khì chē-chhia. 真聲去ê時,人已經teh拆單,伊驚了真聲慢來,就先去拆,拆了就chhōe hit件行李beh去結銅牌,配火車。看來看去,tī車頭ê門口有一件,就kā伊扶去寄。真聲到位,惠子講:「阮已經寄了。」抵著teh ka單,逐家歸tīn 就去坐車。
Ê-hng tńg-lâi, í-keng chia̍h-pá, Chin-seng chiū hû hit-kha hêng-lí beh lâi tháu, chi̍t-ē hû,.......Óa, thài chiah tāng! Soh-á tháu-khui, chháu-chhio̍h hian-khòaⁿ. Ō--hò koh m̄-sī liú-ki-siuⁿ, sī chi̍t-kha kū-siùⁿ ê gû-leng-siuⁿ. Taⁿ,........lán-ê m̄-chai ū tī chhia-thâu bô. 下昏轉--來,已經食飽,真聲就扶hit kha行李beh來tháu,一下扶,……Óa,thài chiah重!索仔tháu--開,草蓆掀看。Ō--hò koh m̄是柳枝箱,是一kha舊siùⁿ ê牛乳箱。今,……咱ê m̄知有tī車頭--無。
Chin-seng chiū-kín cháu-khì Soa-tó-ia̍h, kā i kóng bóe pang-chhia, tī Pêng-tó beh tńg-lâi ê sî, chi̍t-kiāⁿ hêng-lí kap lâng ōaⁿ m̄-tio̍h, ke-lai8 khòaⁿ-chhò, chiong pa̍t-lâng ê jīn-chò ka-tī--ê, m̄-chai goán hit-kiāⁿ iáu-tī Pèng-tó-ia̍h á-bô? Ia̍h-tiúⁿ sī chhin-chhiat ê lâng, chek-sî choān tiān-ōe khì mn̄g. Pêng-tó-ia̍h ê lâng kóng, Bô--o͘h.......Chin-seng chin hoân-ló, siūⁿ-liáu iā hó-chhiò, chóng-bô goán jīn m̄-tio̍h, i iā jīn m̄-tio̍h. I nā kó-jiân the̍h-khì, chit-tia̍p ún-tàng tháu-khui iā teh kî-koài. Ná siūⁿ ná ài-chhiò. 真聲就緊走去沙島驛,kā伊講尾班車,tī平島beh轉來ê時,一件行李 kap 人換m̄著,家內看錯,將別人ê認做家己--ê,m̄知阮hit件iáu-tī平島驛抑無?驛長是親切ê人,即時choān電話去問。平島驛ê人講:「無--o͘h…」真聲真煩惱,想了也好笑,總無阮認m̄著,伊也認m̄著。伊若果然提--去,這tia̍p穩當tháu開也teh奇怪。那想那愛笑。
Chin-seng kā ia̍h-tiúⁿ kóng, Góa ê hêng-lí sī liú-ki-siuⁿ, pau chháu-chhio̍h, khún soh-á, bô tah khan-á, pài-thok Pêng-tó ia̍h-hu chim-chiok khòaⁿ-māi. Thêng ū--hiah-kú, hôe-ho̍k kóng, Khiok ū chi̍t-kiāⁿ bô siá-miâ, chit-tia̍p tī lāi-bīn. Chin-seng kóng, Phah-sǹg sī. Keh chá-khí chiong chit-kiāⁿ chhò-gō͘ ê hêng-lí, phòe bō-chîⁿ ê hóe-chhia, sàng tò-tńg-khì Pêng-tó-ia̍h. Chin-seng khiâ chhia-á khì niá. Kā ia̍h-hu kóng, Cha-hng kóng tiān-oe, hêng-lí the̍h-chhò, chiū-sī chit-kiāⁿ, taⁿ góa hē-tī chia. Ia̍h-hu kóng, Hit-ê Lōe-tē-lâng chhōe lóng bô, í-keng khì pò-kò, lí tio̍h chhiáⁿ tán-hāu, i sáⁿ-thêng ē koh lâi. Chin-seng kóng, Khah sit-lé, chit-ê hèng-lí sī góa bōe-lâi ê sî, hū-jîn-lâng hû m̄-tio̍h, i chhōe bô, sim-koaⁿ ún-tàng kan-khó͘; góa-ê ōaⁿ m̄-tio̍h iā-si 7 chin gêng-sim. Taⁿ, chóng-sī án-nè, góa iā chin bô-êng, hit-tia̍p beh tńg-lâi, i-ê hē-tī chia, góa-ê beh phòe-khì Soa-tó-ia̍h, khah hùi-sîn chiū-sī. I sáⁿ-thêng nā-lâi chhiáⁿ kā i kóng, góa kau-tài beh kā i hōe sit-lé chiū-sī. Kóng soah chiū tńg-khì. Chhù-ni̍h hiah-ê lú kàu-oân, chhiò ka̍h ki̍h8, ki̍h8, ki̍h8! 真聲kā驛長講:「我ê行李是柳枝箱,包草蓆,捆索仔,無貼牽仔,拜託平島驛夫斟酌看覓。停有--hiah-久,回覆講:「卻有一件無寫名,這tia̍p tī內面。真聲講:「扑算是。」隔早起將這件錯誤ê行李,配無錢ê火車,送倒轉去平島驛。真聲騎車仔去領。Kā驛夫講:「昨昏講電話,行李提錯,就是這件,今我下tī chia。」驛夫講:「Hit個內地人chhōe攏無,已經去報告,你著請等候,伊sáⁿ-thêng會koh來。」真聲講:「較失禮,這個行李是我未來ê時,婦人人扶m̄著,伊chhōe無,心肝穩當艱苦;我ê換m̄著也是真凝心。今,總是án-ni,我也真無閒,hit-tia̍p beh轉--來,伊ê下tī chia,我ê beh配去沙島驛,較費神就是。伊sáⁿ-thêng若來請kā伊講『我交帶beh kā伊會失禮就是。』講煞就轉--去。厝--ni̍h hiah-ê女教員,笑ka̍h ki̍h8,ki̍h8,ki̍h8!
34 Mô͘-Hiám Kòe Sí-Hô 34冒險過死河
Chin-seng tiàm-tī Soa-tó, le̍k-kòe kúi-nā nî. Chit-pái khiā-chhiu-sî, kap Hūi-chú keng-kòe Saⁿ-têng-khe, khì-kàu Siōng-kiaⁿ-chng pò͘-tō. Hit-nî ê tōa-chúi, hé chin bô siat-thái. Pò͘-tō liáu, ji̍t lo̍h-soaⁿ, Chin-seng kap Hūi-chú saⁿ-chhōa ǹg Soa-tó-chng chiū tńg-lâi. Kòe-liáu thâu-têng pâi, í-keng àm, kiâⁿ-kàu 2-têng-khe, bô khòaⁿ-kìⁿ lō͘. Hit-sî khe-lâu kàu, chúi-sè tōa, theⁿ-pâi--ê iū tńg-khì: nā beh chìn-chêng sī khe-lâu, nā beh thè-āu iā khe-lâu; beh tò-tńg, chiū tú-á hit-iân theⁿ-pâi--ê iā tò-khì liáu. Chin-seng kap Hūi-chú tòa-hia, sim-kông-hóe-to̍h, ná-chún siok-giân kóng, Kiò-thiⁿ, thiⁿ bē-ìn; kiò-tē, tē bē-ìn. Nā beh tòa khe-kîⁿ, sī tōa-chúi ē im-khí-lâi, kin-tú iā-sī sí. Chit-tiâu khe, siông-siông tū-sí lâng, chin-chiàⁿ sī Si-hô lah. 真聲tiàm-tī沙島,歷過幾若年。這擺企秋時, kap 惠子經過三重溪,去到上京庄佈道。Hit年ê大水,hé真無siat-thái。佈道了,日落山,真聲 kap 惠子相chhōa向沙島庄就轉--來。過了頭重排,已經暗,行到二重溪,無看見路。Hit時溪流到,水勢大,撐簰--ê又轉--去:若beh進前是溪流,若beh退後也溪流;beh倒轉,就抵仔hit下昏撐簰--ê也倒去了。真聲 kap 惠子tòa hia,心狂火著,若準俗言講「叫天,天bē應;叫地,地bē應。若beh tòa溪墘,是大水會淹--起來,kin-tú也是死。這條溪,常常tū死人,真正是死河--lah。
Tiàm-hia ná siūⁿ, ná tōa, nn̄g-lâng koat-sim ǹg Soa-tó-chng, mō͘-hiám chiū lo̍h-khe khì. Chin-seng khan Hūi-chú ê chhiú, it-bōng-bû-chè, ná liâu ná chhim, tū kàu pòaⁿ-sin. Chúi-sè hiông-kài-kài, khe-thâu iū chin-chē chháu-se, chhiū-ki ti̍t-ti̍t lāu--lâi, hoàng-hoàng-kiò, chin tōa-siaⁿ. Chin-seng kap Hūi-chú, khiā lóng bē-tiâu, ài-kín bē chin-pō͘. Liâu ná khì, chúi ná chhim, iū-koh hiông, put-chí kiaⁿ, siūⁿ-tio̍h Ki-tok-tô͘ kap Hiân-bōng, liâu-kòe Sí-hô ê chèng-hêng, sim-koaⁿ chin tông-chêng. Chúi-sè chin tōa, koah-lâi-koah-khì, chi̍t-ê bûn-sin ê Chin-seng, kap chi̍t-ê nńg-chiaⁿ ê Hūi-chú sī gûi-hiám lah! Kúi-nā-pái hiám-hiám kā in pòa-khui; chóng-sī Hūi-chú khîⁿ-tiáu tī Chin-seng; Chin-seng iā ēng chiàⁿ-chhiú khan i chin kian-kò͘, Si-hô ê chúi bô-hoat-tit i ta-ôa lah! Tùi án-ni chiū mō͘-hiám kòe-hô. Kì-tit Pó-lô kā Lô-má-lâng kóng, Chī-chūi ē keh-tǹg lán tī Ki-tok ê thiàⁿ? He̍k-sī hoān-lān, he̍k-sī khùn-khó͘, he̍k-sī khún-tio̍k, he̍k-sī iau-gō, he̍k-sī thńg-theh, he̍k-sī lāi-to ah? ........Hoán-tńg tī chiah-ê sū, lán tùi thiàⁿ lán-ê tek-sèng kàu ū-chhun (Lô-má 8:35-37). Tiàm hia那想,那看那大,兩人決心向沙島庄,冒險就落溪--去。真聲牽惠子ê手,一望無際,那liâu那深,tū到半身。水勢雄kài-kài,溪頭又真濟草se、樹枝直直流--來,hoàng-hoàng-叫,真大聲。真聲 kap 惠子,企攏bē ti,aoâì緊bē進步。Liâu那去,水那深,koh雄,不止驚,想著基督徒 kap Hiân-bōng,liâu過死河ê情形,心肝真同情。水勢真大,koah來koah去,1個文身ê真聲, kap 1個軟chiáⁿ ê惠子是危險--lah!幾若擺險險kā in 撥開;總是惠子khîⁿ-tiâu tī真聲;真聲也用正手牽伊真堅固,死河ê水無法得伊ta-ôa--lah!Tùi án-ni就冒險過河。記得保羅kā羅馬人講「是誰會隔斷咱tī基督ê疼?或是患難,或是困苦,或是khún-tio̍k,或是枵餓,或是褪裼,或是利刀--ah?..........反轉tī chiah-ê事,咱tùi 疼咱的德性到有偆(羅馬8:35-37)。」
Chhù-ni̍h ê lâng niau-niau-khòaⁿ, khah tōa-àm, Chin-seng kap Hūi-chú koh kòe-liáu tē 3-iân, pêng-an kàu-chhù, chiong hit-ê chêng-hêng kóng hō͘ thiaⁿ, tāi-ke kóng, Ái-ioh, hó-kai-chài! 厝--ni̍h ê人niau-niau-看,較大暗,真聲 kap 惠子koh過了第3 沿,平安到厝,將hit個情形講hō͘聽,逐家講:「Ái-ioh,好佳哉!」
* * * * * *
Kòe kúi-nā-ji̍t Chin-seng khiā thi̍h-bé, kòe Lī-ko-soaⁿ kàu Ko-bú-chng beh khì Hú-siâⁿ. Kàu Ko-bú-chng ê sî chiū thêng-kha, oa̍t-ji̍p-khì khì chhōe Se-bûn sian-siⁿ. 過幾若日真聲騎鐵馬,過利高山到高舞庄beh去府城。到高舞庄ê時就停腳,越入去,去chhōe西文先生。
Ō͘!......ji̍p-khì kàu-tè, chēng-chauh-chauh......Koh kiâⁿ-ji̍p lāi-thiaⁿ, ū kúi-nā ê chí-mōe tài iu-iông chē-tī hia; iā āu-piah-lo̍h, ū kúi-cha̍p lâng tī-hia tiām-tiām teh kî-tó. Chin-seng siūⁿ, kin-ná-ji̍t m̄-sī pai-2, iā m̄-sī pài-3, m̄-sī pài-5, koh iā m̄-sī lé-pài-ji̍t, chiáⁿ-iūⁿ teh chò kî-tó-hōe. Siūⁿ put-kái, chiū mn̄g hiah-ê chí-mōe kóng, Se-bûn sian-siⁿ tī tó-ūi? Ìn kóng, I chit-tia̍p tī pâng-lāi, sian-siⁿ-niû in-ūi sán-jio̍k-jia̍t, chin siong-tiōng. Hit-sî Se-bûn sian-siⁿ thiaⁿ-kiⁿ Chin-seng ê siaⁿ, chiū chhut-lâi, chin hoân-ló ê khoán, kìⁿ-tio̍h Chin-seng ba̍k-sái kô-kô-lìn, kóng, Chin-seng bo̍k-su, góa khóaⁿ lí lâi, sim-koaⁿ chin kan-kho͘, Chin-seng bē-hiáu i ê ì-sù. I kóng-liáu, chò i khì āu-bīn kap lâng kî-tó, Chin-seng chiū ji̍p i ê pâng. Hit-tia̍p kúi-nā ê chí-mōe tī-hia, in sió-chek tī chhn̂g-piⁿ teh kā i loa̍h heng-kham. Sian-siⁿ-niû í-keng m̄-chai-lâng, kha-chhiú bē tín-tāng, kan-ta i ê chhùi iáu teh oa̍h nā-tiāⁿ; chóng-sī bē kóng-ōe, bīn iā sit-sek. Chin-seng pêng-sò͘ kap i sī siông-se̍k ê pêng-iú, hut-jiân khòaⁿ i beh tùi chit-ê sè-kài keng-kòe Sí-hô khì hit-ê sè-kài, jîn-chêng bē-kìm-tit lâu ba̍k-sái. I kú-kú thâu-khak bô tín-tāng, sī oa̍t-tī chhn̂g-āu, lâng kā i kóng, Chin-seng bo̍k-su lâi beh khòaⁿ--lí neh! I chek-sî cheng-sîn oa̍h-tāng, ná-chún Ngá-kok thiaⁿ-tio̍h Iok-sek iáu tī-teh, bīn-iông chin hoaⁿ-hí, oa̍t-kòe-lâi khòaⁿ Chin-seng mn̄g i kóng, Sian-siⁿ-niû, lí ê sim pêng-an mah? Ìn kóng, Pêng-an; Chin-seng bo̍k-su ah! Góa chin ài thiaⁿ lí kóng tō-lí, chhiáⁿ lí chit-tia̍p kóng hō͘ góa thiaⁿ. Chin-seng kóng, M̄-sī góa ê tō-lí hó-thiaⁿ: sī lán ê Iâ-so͘ teh hó. I ê chin-lí tek-khak tī lán ê sim-tiong chò chúi-goân lâu bô-soah, kàu éng-oán-oa̍h. Pēⁿ-lâng thìm-thâu sè-siaⁿ kóng, Sī......kàu éng-oán-oa̍h! Chin-seng kóng, Lí chit-tia̍p ài an-chēng, góa m̄-thang kiáu-jiáu lí siuⁿ-kú, chit-sî góa ài thè-lí kî-tó. I thìm-thâu hoaⁿ-hí, kóng, Hó. Ô͘!...入去到tè,靜-chauh-chauh......koh行入內廳,有幾若個姊妹帶憂容坐tī-hia;也後壁落,有幾10人tī-hia恬恬teh祈禱。真聲想:今仔日m̄是拜2,也m̄是拜3,m̄是拜5,koh也m̄是禮拜日,怎樣teh做祈禱會。想不解,就問hiah-ê姊妹講:「西文先生tī佗位?」應講:「伊這tia̍p tī房內,先生娘因為產褥熱,真傷重。」Hit時西文先生聽見真聲ê聲,就出--來,真煩惱ê款,見著真聲目屎kō-kō-lìn,講:「真聲牧師,我看你來,心肝真艱苦。」真聲bē曉伊ê意思。伊講了,做伊去後面 kap 人祈禱,真聲就入伊ê房。Hit-tia̍p幾若個姊妹tī-hia,in小叔tī床邊teh kā伊loa̍h胸坎。先生娘已經m̄知人,腳手bē振動,kan-ta伊ê嘴iáu-teh活--nā-tiān;總是bē講話,面也失色。真聲平素 kap 伊是相熟ê朋友,忽然看伊beh tùi這個世界經過死河去hit個世界,人前bē禁tit流目屎。伊久久頭殼無振動,是越tī床後,人kā伊講:「真聲牧師來beh看--你--neh!」伊即時精神活動,若準雅各聽著約瑟iáu tī-teh,面容真歡喜,越過來看真聲。問伊講:「先生娘,你ê心平安--mah?」應講:「平安;真聲牧師--ah!我真愛聽你講道理,請你這tia̍p講hō͘我聽。」真聲講:「M̄是我ê道理好聽,是咱ê耶穌teh好。伊ê真理的確tī咱ê心中做水源流無煞,到永遠活。」病人thìm頭細聲講:「是......到永遠活!」真聲講:「你這tia̍p愛安靜,我m̄通攪擾你傷久,這時我愛替你祈禱。」伊thìm頭歡喜,講:「好。」
Chin-seng kūi teh, chhiú hōaⁿ i ê thâu-hia̍h kî-tó kóng, Pē-ah! Kiû lí lîn-bín lí ê lú-pī, nā ha̍p lí ê chí-ì, hō͘ i tī sè-kan, thang koh chò lí ê kang, êng-hián lí ê miâ. Chóng-sī chit-ê poe nā tio̍h lim...i, che iā m̄-sī goán ê chú-tit i, goān choân-lêng ê Seng-chhiú hû-chhî i, hō͘ i pêng-an, êng-oán tiàm lí ê sin-piⁿ. A-bēng....... 真聲跪--teh,手hoaⁿ伊ê頭額祈禱講:「父--ah!求你憐憫你ê女婢,若合你ê旨意,hō͘伊tī世間,thang koh做你ê工,榮顯你ê名。總是這個杯若著lim--伊,這也m̄是阮會主tit意,願全能ê聖手扶持--伊,hō͘伊平安,永遠tiàm你ê身邊。A-bēng……」
Kî-tó soah, Chin-seng khan i ê chhiú, kā i saⁿ-sî kóng, Sian-siⁿ-niû, lán tī sè-kan, góa chit-tia̍p beh kap lí saⁿ-kìⁿ, ǹg-bāng saⁿ-lī tī thiⁿ. I chhiò-chhiò, thìm-thâu kóng, sī..... 祈禱煞,真聲牽伊ê手,kā伊相辭講:「先生娘,咱tī世間,我這tia̍p beh kap 你相離,向望相見tī天。伊笑笑,thìm頭講:「是…」
Chit-ê kèng-ài ê chí-mōe, hit-mê chiū tùi Sí-hô kòe-khì liauh! Se-bûn sian-siⁿ, ūi-tio̍h i tōa ē ai-siong. 這個敬愛ê姊妹,hit暝就tùi 死河過去--liauh!西文先生,為著伊大大哀傷。
* * * * * *
Á! Beh kòe-liáu Sí-hô, si̍t-chāi sī chin mō͘-hiám. Chit-pêng ê lâng teh bán-liû, hit-pêng ê sèng-sài teh iau-kiû, Tio̍h lâi tio̍h lâi. Chóng-sī beh kui-khì lâi--hê, ji̍t-chí nā-sī tiāⁿ-tio̍h, hé-sī tio̍h koat-sim lah! Khah mō͘-hiám, khah pi-siong iā-tio̍h ǹg chó͘-ke lâi kiâⁿ. Á! Sí-hô, sí-hô! (Tù-chiá iā ji̍t-ji̍t ná kīn chit-ê Si-hô lah!) Thâu-chêng ū êng-kng, ū chí-ì, āu-bīn ū o͘-àm ū siong-pi. Āi--ah! Tio̍h chhit ba̍k-sái lâi koat-sim lah! Sí-hô ah! Jīm lí lōa hiông-lâu tiòng 7-pōe, góa tek-khak beh mō͘-hiám lâi ta̍h-phòa! Kàu ta̍t bo̍k-tek chiah soah. Á!Beh過了死河,實在是真冒險。這爿ê人teh挽留,hit爿ê聖使teh要求,著來著來。總是beh歸去來--兮,日子若是定著,hé是著決心--lah!較冒險、較悲傷也著向祖家來行。Á!死河,死河!(著者也日日那近這個死河--lah!)頭前有榮光、有旨意,後面有烏暗、有傷悲。Ai--ah!著拭目屎來決心--lah!死河--ah!任你偌雄流漲7倍,我的確beh冒險來踏破!到達目的才煞。
* * * * * *
Kòe kúi-nā lé-pài, se-bûn sian-siⁿ siá chi̍t-siú chū-ùi ê si, kià hō͘ Chin-seng kàu-chèng, sòa thok i chò-tiāu lâi hô. Chin-seng chhiok-kéng-seng-chêng, chiū kia̍h-pit lâi siá-si, chiū-sī kóng. 過幾若禮拜,西文先生寫一首自慰ê詩,寄hō͘真聲校正,續託伊做調來和。真聲觸景生情,就舉筆來寫詩,就是講。
(Tê-ba̍k:Siū-siong ê Lô͘-tek) 題目:受傷ê蘆竹
1. Ka-lī-lī hái, ô͘-piⁿ lô͘-tek.
Ki-hio̍h bō͘-sēng chheⁿ-le̍k;
Ā, khó-sioh ah, hong hut-jiân khí,
Lô͘-tek siū siong hiám chi̍h.
(Hô) Siū-siong lô͘-tek, Chú chiàu-kò͘ bô at-chi̍h,
Lí thang an-sim, Chú iā kò͘-lí bô-lī
Sè-jîn oán-jiân lô͘-tek chêng-hêng,
Ū-sî pêng-an sim-chheng;
Á, khó-sioh ah, hō hut-jiân kàu,
Hiám choa̍t-bāng ba̍k-sái lâu
加利利海,湖邊蘆竹。
枝葉茂盛青綠;
啊!可惜啊!風忽然起,
蘆竹受傷險折。
(合)受傷蘆竹,主照顧無at折,
你通安心,主也顧你無離,
世人宛然蘆竹情形,
有時平安心清;
啊!可惜啊!禍忽然到,
險絕望目屎流
Chin-seng chit-siú si siá-liáu, ná gîm ná ū chu-bī. Á! Beh mō͘-hiám kòe Sí-hô, góa iā chin ài gîm hit-siú si. 真聲這首詩寫了,那吟那有滋味。Á!Beh冒險過死河,我也真愛吟hit首詩。
35 Lí Sī Chin-Seng Mah? 35你是真聲--mah?
Khiok-soat kúi-nî chêng, Chin-seng beh lâi Soa-tó kàu-hōe hit-sî, ū kā Sat-kai bo̍k-su kóng, “Chīn só͘-ē beh lo̍h lâm pang-chān lí”. Chit-kù ōe m̄-káⁿ bē-kì-tit. Ū chi̍t-ji̍t thiaⁿ-kìⁿ Sat-kai bo̍k-su lîm-chiong ê ji̍t beh kàu, Chin-seng khì pēⁿ-sek hóng-mn̄g i, kóng, Sat-kai Sian-siⁿ lí ū sím-mi̍h ōe ài hoan-hù góa? Hit-sî Sat-kai Bo̍k-su í-keng sit-siaⁿ, ài-kóng bē-chhut, Chin-seng áⁿ hī-khang tī i ê bîn-chhn̂g-piⁿ, lâi thiaⁿ i bô-siaⁿ ê ōe. I kóng, Góa m̄-bián hoan-hù, góa chai lí só͘ beh chò, tek-khak iâⁿ-kòe góa só͘ kóng. Chin-seng kóng, Hó, lí tī Thiⁿ-Pē bīn-chêng ê sî, tio̍h thè-góa kî-tó hō͘ góa sim-chì ē chiap-sòa lí ê kha-pō͘...kàu...sêng...kong...Kóng-liáu nâ-âu-kńg tīⁿ, Sat-kai sian-siⁿ kóng, Mi̍h-sái thî-khàu lâi chô-chak góa ê sim ah! Góa ê kang í-keng chheng-chhó, góa ê sim í-keng piān lah, góa hoaⁿ-hí tńg-khì......Chin-seng kóng, Kiû Chú chi̍h-chia̍p lí. Í-keng kóng-soah, Chin-seng chiū tńg-khì. Hit-mê in pêng-tó kàu-hōe khí pài-tn̂g ê siàu kiat chheng-chhó, Sat-kai bo̍k-su chiū lī-pia̍t sè-kan, èng-giām i só͘ kóng, pài-tn̂g nā khí hó, góa chiū beh tńg-lâi-khì. 卻說幾年前,真聲beh來沙島教會hit時,有kā撒該牧師講:「盡所會beh落南幫贊--你」。這句話m̄敢bē記--tit。有一日聽見撒該牧師臨終ê日beh到,真聲去病室訪問伊,講:「撒該先生你有甚物話愛番咐我?」Hit時撒該牧師已經失聲,ài講bē出,真聲áⁿ耳腔tī伊ê眠床邊,來聽伊無聲ê話。伊講:「我m̄免番咐,我知你所beh做,的確贏過我所講。」真聲講:「好,你tī天父面前ê時,著替我祈禱hō͘我心志會接續你ê腳步...到...成...功...」講了嚨喉管tīⁿ,撒該先生講:「Mi̍h-sái啼哭來嘈齪我ê心--ah!我ê工已經清楚,我ê心已經便--lah,我歡喜轉--去........」真聲講:「求主接接你。」已經講煞,真聲就轉--去。Hit暝in平島教會起拜堂ê 數結清楚,撒該牧師就離別世間。應驗伊所講:「拜堂若起好,我就beh轉--來去。」
* * * * * *
Chit-tia̍p liáu-āu, Chin-seng ta̍uh-ta̍uh siūⁿ i kap Sat-kai bo̍k-su chòe-āu ê tām-lūn, kìⁿ-nā ē-hiáu chò, tek-khak beh ūi-tio̍h i ê sim-chì lâi tio̍h-bôa. 這tia̍p了後,真聲ta̍uh-ta̍uh想伊 kap 撒該牧師最後ê談論,見若會曉做,的確beh為著伊ê心志來著磨。
* * * * * *
Āu-lâi kàu-hōe ū siat chi̍t-ê Sáng-eh-suh Sin-pò-siā, sī phài Chin-seng teh kiam-jīm. Khí-thâu chhòng-siat chit-keng hōe-siā, Chin-seng kap tông-chì ê lâng, ū hùi lōa-chē sim-sîn, liáu lōa-chē khó͘-kang. Soa-tó kàu-hōe ê hōe-iú, kóng, Hit-ê bô-chîⁿ-kang cháiⁿ-iūⁿ nî-nî sī lí teh láng, kiám bô pa̍t-lâng thang saⁿ-kāng? Chin-seng kóng, Che-sī kàu-hōe ê sū-gia̍p, chit-tia̍p bô tú-hó lâng thang khì, góa bû-kò chiām-sî î-chhî. Iū-koh che iā-sī sian-jîn Sat-kai bo̍k-sū ê sim, góa kam-goān thè i. In-ūi góa ū chi̍t-ê ku-koài-sèng, Bó͘-hāng tāi-chì nā ín beh hō͘-lâng kau-tiōng, chiū bô-lūn lōa kan-khó͘, góa iā beh khì chò. Hōe-iú thiaⁿ-liáu chhiò-chhiò. 後來教會有設1個Sáng-eh-suh新報社,是派真聲teh兼任。起頭創設這間會社,真聲 kap 同志ê人,有費偌濟心神,了偌濟苦工。沙島教會ê會友,講:「Hit個無錢工怎樣年年是你teh láng,敢無別人thang相kāng?」真聲講:「這是教會ê事業,這tia̍p無抵好人thang去,我無過暫時維持。Koh這也是先人撒該牧師ê心,我甘願替--伊。因為我有1個古怪性,某項事誌若允beh hō͘人交tiōng,就無論偌艱苦,我也beh去做。」會友聽了笑笑。
Chin-seng tùi Soa-tó kàu Sang-eh-suh hōe-siā, lō͘-thâu ū chit 2-phò͘ kòe-khe kòe-chúi. Nā tio̍h chhut-khîn ê ji̍t, sī tòa pn̄g-pau, chhēng ba̍k-kia̍h, tī chháu-le̍h, Tâi-oân-saⁿ, liáu-khe kòe-kiô, khì-tò lóng-sī khiâ thi̍h-bé. Chiàu-khòaⁿ táⁿ-pān chin bô-tio̍k; m̄-kú án-ni chia̍h liâng-chúi ū khah sio̍k. 真聲tùi 沙島到Sang-eh-suh會社,路頭有1、2 phò͘過溪過水。若著出勤ê日,是tòa飯包、穿木屐、戴草笠、台灣衫,liâu溪過橋,去倒攏是騎鐵馬。照看打扮真無tio̍k;m̄-kú án-ni食涼水有較俗。
* * * * * *
Chi̍t-ji̍t Chin-seng tī hōe-siā lāi teh ké-kó, thâu-khak chhi̍h-chhi̍h, hut-jiân chi̍t-ê lōe-tē kéng-chhat ji̍p-lâi. Chin-seng chhiáⁿ i chē, i hm̀-hm̀-kiò lóng bô ìn. Chin-seng mn̄g i sím-mi̍h tāi-chì? I ok-khia̍k-khia̍k, kóng, Lí bô khòaⁿ lín lāi-té chi̍t-ê lâng thng-pak-theh mah? Chin-seng kóng, Tú-á góa to bô khòaⁿ-kìⁿ, nā ū, sī chit-móa taⁿ-chiah thǹg. (Sī in-ūi joa̍h, chit-ê siā-oân thng-saⁿ tiàu-tī thâu-chêng, khì āu-piah lâm léng-chúi, koh-lâi thâu-chêng beh chhēng-saⁿ, tú-tú hit-ê kéng-chhat lâi). Kéng-chhat kóng, Góa tú-á chiū khòaⁿ-kìⁿ, án-chóaⁿ lí chit-tia̍p chiah khòaⁿ-kìⁿ! Chiū kiò hit-lâng óa-lâi, mn̄g i sím-mi̍h miâ, Chin-seng teh siūⁿ, thǹg-saⁿ hoan-hoat, sió-khóa hoa̍t, siū kà-sī iā-sī tio̍h. Lō͘-bóe khòaⁿ-tio̍h hit-ê kéng-chhat, teh mn̄g i sím-mi̍h miâ, i chiū ka i kóng, kéng-chhat bē-hiáu thiaⁿ; chiū kia̍h-pit siá hō͘ khòaⁿ, iū-sī bē-hiáu khòaⁿ; siū-khì tùi i ê chhiú chiū kā i koat--lo̍h-khì. Chin-seng khòaⁿ-liáu phah-kat-kiû, chiū thêng-pit mn̄g i kóng, Lí kì i ê miâ beh sím-mi̍h tāi-chì? Kóng, Beh hoa̍t-kim. Chin-seng kóng, Beh hoa̍t-kim, lí ū-bat kúi-pái kā i tiong-khok bô? Hit-sî kéng-chhat-á sòa jiá-tùi Chin-seng lâi, sòa bô kì i ê miâ, phō͘-á siu-liu khí-lâi, hoa̍h tùi Chin-seng ê toh-á óa-lâi, kóng, Án-chóaⁿ góa tio̍h tiong-khok, bô tiong-khok bē hoa̍t-tit á m̄ sī? Chin-seng kóng, Nā beh hoa̍t, thang hoa̍t, he sī lí ê chú-ì, góa kan-ta ài-chai lí ū kúi pái kiò i m̄-thang thǹg-theh. Kéng-chhat chin siū-khì, mē kóng, Lí m̄-bat kui-kí. 一日真聲tī會社內teh改稿,頭殼chhi̍h-chhi̍h,忽然1個內地警察--入來。真聲請伊坐,伊hm̀-hm̀-叫攏無應。真聲問伊甚物事誌?伊惡khia̍k-khia̍k,講:「你無看lín內底1個人褪腹裼--mah?」真聲講:「抵仔我都無看--見 若有,是chit-móa taⁿ才褪。」(是因為熱,1個社員褪衫吊tī頭前,去後壁淋冷水,koh來頭前beh穿衫,抵抵hit個警察來)。警察講:「我抵仔就看見,àn-chóaⁿ你這tia̍p才看--見?」就叫hit人倚--來,問伊甚物名,真聲teh想,褪衫犯法,小可罰,受教示也是著。路尾看著hit個警察,teh問伊甚物名,伊就ka伊講。警察bē曉聽;就舉筆寫hō͘看,又是bē曉看;受氣tùi伊ê手就kā伊koat--落-。真聲看了扑結球,就停筆問伊講:「你記伊ê名beh甚物事誌?」講:「Beh罰金。」真聲講:「Beh罰金,你有bat幾擺kā伊tiong-khok--無?」Hit時警察仔煞惹對真聲來,煞無記伊ê名,簿仔收liu--起來,hoa̍h tùi 真聲ê桌仔倚--來,講:「Àn-chóaⁿ我著tiong-khok,無tiong-khok bē罰--tit 抑m̄是?」真聲講:「若beh罰,thang罰,he是你ê主意。我kan-ta ài知你有幾擺叫伊m̄通褪裼。」警察真受氣,罵講:「你m̄-bat規矩。」
(gōng-gōng)
(phòng-hong-ku)
(chhàu-chheⁿ-ku)
(憨憨)
(膨風龜)
(臭青龜)
ti̍t-ti̍t beh phah Chin-seng. Nā-sī Chin-seng tiām-tiām, chò i siá-jī, bô beh chhap i. Siūⁿ i nā ài phah, góa iû-goân sī bô tí-khòng-chú-gī. Lō͘-bóe chiū mn̄g, Lí sim-mi̍h miâ? Chin-seng khòaⁿ i beh kì i miâ, chiū bêng-bêng kā i kóng, 直直beh扑真聲。但是真聲恬恬,做伊寫字,無beh chhap--伊。想伊若ài扑,我猶原是無抵抗主義。路尾就問:「你甚物名?」真聲看伊beh記伊名,就明明kā伊講:
Góa sī Soa-tó ê Chin-seng. Hit-ê kéng-chhat thiaⁿ chi̍t-ē tio̍h-kiaⁿ, kóng, 「我是沙島ê真聲。」Hit個警察聽一下著驚,講:
Hâⁿ, lí sī Chin-seng? (Sī in-ūi Chin-seng tī gê-mn̂g ū chhut-miâ, khòaⁿ i chhēng Tâi-oân-saⁿ thoa ba̍k-kia̍h, chiu khòaⁿ i bô-hiān,) Ìn kóng, Sī, góa tú-á mn̄g lí chi̍t-kù khòaⁿ ū kúi pái kā i tiong-khok, lí siáⁿ-sū hiah siū-khì? 「Hâⁿ,你是真聲?(是因為真聲tī衙門有出名,看伊穿台灣衫、拖木屐,就看伊無現。)應講:「是,我抵仔問你1句看有幾擺kā伊tiong-khok,你啥事hiah受氣?」
Kéng-chhat chit-tia̍p chiū tńg sè-siaⁿ kóng, Chiàu hoat-tō͘ m̄-bián tiong-khok, nā khòaⁿ-kìⁿ chiū ē hoa̍t-tit. Chin-seng kóng, Se-kok-lâng ū kóng, Hó ê hoa̍t-lu̍t āu-piah tio̍h tòe lāi-kiàm. Án-ni lí khòaⁿ-kiⁿ chiū beh hoa̍t, iā-sī thang, in-ūi lí m̄-sī khang-khang kòa-kiàm. Kok-ka beh soan-chiàn, siōng-chhiáⁿ tio̍h hān in 24 tiám-cheng, hô-hòng chit-chân sió-khóa sū? Nā-sī goán chong-kàu-ka, hōe-iú ū m̄-tio̍h, èng-kai seng kā i khó͘-khǹg, i nā m̄-thiaⁿ, chiah chiàu kui-kí pān--i. Góa hi-bōng lín kéng-chhat-kài iā tio̍h án-ni. Chit-ê lâng tī-chia só͘ thàn kúi-kak-gîn, ūi-tio̍h chin joa̍h, thng-saⁿ khí-lâi jiû léng-chúi, beh the̍h-saⁿ koh chhēng, chiū tú-tio̍h lí lâi. Che m̄-sī kò͘-ì beh ūi-ke̍h, siat-sú nā tio̍h hoa̍t, góa goān thè i hoa̍t. Só͘-í hoa̍t ê tāi-seng tio̍h seng tiong-khok; nā m̄-thiaⁿ, í-āu koh hoān-tio̍h, chiū-sī ûi-ke̍h, hit-sî èng-kai hoa̍t, kong-tō. Taⁿ tio̍h hoa̍t lōa-chē, góa thè i chhut. 警察這tia̍p就轉細聲講:「照法度m̄免tiong-khok,若看--見就會罰--tit。」真聲講:「西國人有講『好ê法律後壁著tòe利劍』。Án-ni你看見就beh罰,也是thang,因為你m̄是空空掛劍。國家beh宣戰,尚且著限in 24點鐘,何況這層小可事?若是阮宗教家,會友有m̄著,應該先kā伊苦勸,伊若m̄聽,才照規矩辦--伊。我希望lín警察界也著án-ni。這個人tī chia所趁幾角銀,為著真熱,褪衫起來揉冷水,beh提衫koh穿,就抵著你來。這m̄是故意beh違逆,設使若著罰,我願替伊罰。所以罰--ê第先著先tiong-khok;若m̄聽,以後koh犯--著,就是違逆,hit時應該罰,公道。今著罰偌濟,我替伊出。」
Kéng-chhat thiaⁿ-liáu, phō͘-á siu-siu khí-lâi, kóng, Án-ni hó, āu-pái m̄-thang, kóng-soah chiū khì. 警察聽了,簿仔收收起來,講:「Án-ni好,後擺m̄通,講煞就去。」
* * * * * *
Hit ē-tàu Chin-seng sàng chi̍t-ê pêng-iú khì chhia-thâu. Hi̍t-ê pêng-iú kóng, Góa kā lí siāu-kài chi̍t-ê lâng-kheh, Chin-seng kóng, Hó, chiū tòe i ji̍p-chhia. Kā Chin-seng kóng, Chit-ūi sī Kūn-siù, ē-po͘ beh khì Káu-chàn-chng. Chin-seng hit-sî chhēng ba̍k-kia̍h, tì chháu-leh, Tâi-oân-saⁿ, khò͘-kha chiàⁿ-pêng kha-thâu-u phòa chi̍t-âm, siūⁿ-tio̍h chin kiàn-siàu, chiū-kín tùi phòa-khang ê ūi am-teh, kap i kiâⁿ-lé. Pêng-iú iā kā i siāu-kài kóng, Chit-ūi sī Sáng-eh-suh Sin-pò-siā ê chú-pit. Kūn-siù thiaⁿ-kìⁿ chin hoaⁿ-hí, kóng, Góa kú-kú chiū thiaⁿ lí ê miâ, taⁿ chhiá chò-hóe chē. Chiū chin chhin-chhiat, chhiáⁿ Chin-seng chē-tī i ê sin-piⁿ tām-ōe: Chin-seng kóng, Góa chin sit-lé: in-ūi óng-lâi khiâ-chhia kòe-chúi, táⁿ-pān án-ni khah lī-piān, Kūn-siù kóng, hó, bô-hông, bô-hông. Hit下晝真聲送1個朋友去車頭。Hit個朋友講:「我kā你紹介1個人客,真聲講:「好。」就tòe伊入車。Kā真聲講:「這位是郡守,下晡beh去九層庄。」真聲hit時穿木屐、戴草笠、台灣衫,褲腳正爿腳頭u破一âm,想著真見笑,就緊tùi 破空ê位為掩--teh, kap 伊行禮。朋友也kā伊紹介講:「這位是Sáng-eh-suh新報社ê主筆。」郡守聽見真歡喜,講:「我久久就聽你ê名,今請做夥坐。」就真親切,請真聲坐tī伊ê身邊談話。真聲講:「我真失禮!因為往來騎車過水,打扮án-ni較利便。」郡守講:「好,無妨,無妨。」
Tâm-lūn liáu, sī-kan kàu, Chin-seng lo̍h-chhia, Kūn-siù saⁿ-sî chiū khì. 談論了,時間到,真聲落車,郡守相辭就去。
Chin-seng tńg-lâi, kám-kek Kūn-siù ê hó-lé, ná-chún Sèng-chheh kóng, Bô ēng gōa-māu chhú-lâng. Koaⁿ, chò jú tōa jú khiam-pi, jú hó-lé; Ē-sái-tit kóng, Lâng nā sim-chì chū-ko, hoâiⁿ-pō͘, thang toàn hit-ê lâng, jîn-keh bô koân. 真聲轉--來,感激郡守ê好禮,若準聖冊講「無用外貌取人。」官,做愈大愈謙卑,愈好禮。會使tit講「人若心志自懸,橫步,thang斷hit個人,人格無懸。」
回上一頁    日治時期,   1926年,   小說