Chhut-sí-sòaⁿ_01
|
出死線_01 |
|---|---|
| Tēⁿ Khe-phoàn | 鄭溪泮 |
|
1 Ū Chi̍t Ê Lú-chú
|
1有1個女子 |
|
Tâi-lâm chhi-gōa chi̍t só͘-chāi, kó͘-chhêng chin-chē, tek-phō ām-ām, put-sî chhiū-bak chhiⁿ-chhùi, pah-hoe siông-khui. Ta̍k—ji̍t poe-chiáu, chheng-chheng bān-bān, tī hit chhiū-téng, ki-ki-kiuh-kiuh, poe-lâi-poe-khì, chhiū-nâ ê bō͘-sēng thang chai; ná-chún Seng-chheh kóng, Kóa-chhài tōa-châng, poe-chiáu lâi hioh i ê ki. In-ūi Iû-thái ê kóa-chhiá, chhù-téng gōa goân. Ūi-tioh chiáu kap chhêng hiah-chē, chiū kió hit só-chāi Chiáu-chhêng-chng. Chng-lāi chi̍t-sian Sam-lāu-iâ, sī chng-bîn teh hok-sāi, ng-bāng pó-pì chng-tháu. Gōa-ūi ê sin-sū siok-lú, iā siông-siông lâi chia sio-hiuⁿ tiám-hóe, sio-kim poah-poe.
|
台南市外1所在，古榕真濟，竹phō ām-ām,不時樹木青翠，百花常開。逐日飛鳥，千千萬萬，tī hit樹頂，ki-ki kiuh-kiuh，飛來飛去，樹林ê 茂盛thang知；若準聖冊講「芥菜大欉，飛鳥來歇伊ê 枝」。因為猶太ê芥菜，厝頂外懸。為著鳥 kap 榕hiah 濟，就叫hit所在「鳥榕庄」。庄內一仙三老爺，是庄民teh服事，向望保庇庄頭。外圍ê 紳士淑女，也常常來chia燒香點火，燒金poa̍h-poe。 |
|
Chng-gōa m̄-sī chhân chiū-sī hn̂g, sī chit-chng ê lâng teh keng-êng.
|
庄外m̄ 是田就是園，是這庄ê人teh經營。 |
|
***
|
* * * |
|
Chng-lāi ū chi̍t-ê lú-chú, miâ-kió Chi-khin, ki-kut tàu-tah, kha-chhiú bin-chiat. Hit-nî 16 hòe (1887 nî), pē-bó iáu tī-teh, sió-tī chi̍t-ê. Lāu-pē Khó͘ Tek sī tōa choh-sit-ka, gû kah chhia, ta̍k-hāng ū. Lāu-bú sit-bêng, sió-tī sè-hàn, lóng-sī Chì-khîn teh chò lāu-pē ê pang-chān. Sui-sī iù-chíⁿ; iáu-kú chò-kang khîn-khîn, kha-chhiú mé-lia̍h. Móe-pái lo̍h-hn̂g siah chià-bóe, iâⁿ-kóe lâm-chú to-to; nā chiuⁿ-soaⁿ chhoah han-chî, iā-si sèng-kòe hū-lú chē-chē. Tāi-ke óa-óa-kiò. Chi-khîn sī hàu-sūn pē-bó ê lâng, thàu-chá khi-lâi, nā m̄-sī chiūⁿ-soaⁿ pang-chān lāu-pē keng-lông piān-si khan in 4, 5 chiah gû-káng khì chhī, ta̍k-ji̍t sī án-ni
|
庄內有1個女子，名叫至勤，枝骨tàu-tah，腳手敏捷。Hit年16歲（1887 年），父母iáu tī--teh，小弟1個，老父許德是大做穡家，牛 kap 車，逐項有。老母失明，小弟細漢，攏是至勤 teh 做老父ê 幫贊。雖是幼chíⁿ，iau-kú 做工勤勤，腳手mé-lia̍h。每擺落園削蔗尾，贏過男子多多；若上山chhoah蕃薯，也是勝過婦女濟濟。逐家òa-òa--叫。至勤是孝順父母ê人，透早--起來，若m̄ 是上山幫贊老父耕農便是牽4、5隻牛káng去飼，逐日是án-ni。 |
|
2 Chhn̂g-chêng Ê Chê-bî-thûi
|
2床前ê 齊眉槌 |
|
Hit-nî 2:26 ji̍t, chhoah han-chû ê sî, chháu-phō͘ tng-teh kheh kam-chiá. O͘-môa kap thô͘-tāu siu-sêng liáu, peh-thn̂g kái kúi-nā cha̍p lāu. Kó͘-chá ê lāu, sī chhin-chhiūⁿ tâng-cheng tiau-tò ǹg, téng-bīn khoah, ē-té chiam, kóa 1-ê khang. Sī ēng poh-poh ê thô͘ khí sio, chhin-chhiūⁿ hiā ê sek-tī, chha-put-to ū am-kng hiah-koân hiah-tōa.
|
Hit年2月26日，chhoah蕃薯ê 時，草phō͘ tng teh kheh甘蔗。烏麻 kap 塗豆收成了，白糖kài幾若十lāu。古早ê lāu,是親像銅鐘吊倒向，頂面闊，下底尖，kmá 1個孔。是用薄薄ê塗去燒，親像瓦ê 色緻，差不多有am缸hiah懸hiah大。 |
|
Hit-sî o͘-thn̂g chin sio̍k, Chì-khîn ê lāu-pē, bé-siu chin-chē lâi ji̍p-tī lāu-ni̍h, téng-bin kô͘ khe-té ê hún-thô͘ Hit-ê thô͘, kô͘ ê sî, lāi-bin o͘-sek ê thng-chúi, lāu-tùi ē-té chhut-khì, chit-ê chúi thang gô chiú. Téng-bin ê thô͘ nā ta chiū koh ōaⁿ, án-ni 3-pái, āu-lâi lāu-lāi ê thng chiū kian-tēng pìⁿ-chô peh-thn̂g, chin ū kè-tat.
|
Hit時烏糖真俗，至勤ê老父，買收真濟來入tī lāu--ni̍h，頂面糊溪底ê 粉塗。Hit個塗，糊ê 時，內面烏色ê 糖水，流tùi 下底--出去，這個水thang gô酒。頂面ê 塗若礁就koh 換，an-ni 3 擺，後--來lāu內ê 糖就堅tēng變做白糖，真有價值。 |
|
Ūi-tio̍h in sī tōa choh-lio̍h ê lông-ka, koh-sī hó-kòe ê ka-têng, só͘-i tōng-liáu cheng-piàng-chha̍t ê sim lah!
|
為著in是大做穡ê農家，koh 是好過ê 家庭，所以動了cheng-piàng賊ê心--lah。 |
|
Hit-ji̍t lāu-pē khì soaⁿ-ni̍h tòa liâu, hit e-hn̄g Chì-khîn chhī gû tńg-lâi, koaiⁿ gû tī gû-tiâu ta̍k-hāng chheng-chhó, chiū khì khùn.
|
Hit日老父去山--ni̍h tòa寮，hit下昏至勤飼牛轉來，關牛tī 牛椆，逐項清楚，就去睏。 |
|
Chhù-chêng chi̍t-chōa nâ-tâu hāng, gōa-bin chhiū-nâ lāi ū 1-tīn ê thó͘-húi lâi chak tī-hia teh chè tōa-ko. In-ūi cheng-piàng-chha̍t bōe chhiúⁿ-lâng ê sî, tio̍h tāi-seng chè-hiàn in ê sîn-bêng, chhah 1-ki kî tī tiong-kan. Kim-chóa sio-liáu, khòaⁿ hit-ki kî, tó-tùi tó-ūi, chit-sì tak7-ke chiū khì chhiúⁿ hit-ūi. Sè-siok ê sîn-bêng, si̍t-chāi sī lī-ek pún-sin hāi pa̍t-lâng.
|
厝前1 chōa林投巷，外面樹林內有1 tīn ê 土匪來chak tī hia teh 做大哥。因為cheng-piàng賊beh搶人ê 時，著ài先祭獻in ê神明，插一支旗tī中間。金紙燒了，看hit支旗，倒tùi 佗位一勢，逐家就去搶hit位。世俗ê 神明，實在是利益本身害別人。 |
|
Chì-khîn bōe-khùn ê sî, lāu-bó tī thiáⁿ-ni̍h kóng:
|
至勤未睏ê時，老母tī廳--ni̍h講： |
|
Bó: Khîn-ah, gōa-bīn he sáⁿ-hòe teh to̍h?
|
母：「勤--ah，外面he啥貨teh著？」 |
|
Khîn: Án-niá, he káⁿ-sī pa̍t-lâng teh pàng-hun, kā gû hun-báng.
|
勤：「阿娘，he敢是別人teh 放薰，kā牛薰蚊。」 |
|
Lāu-lâng bak-chiu hoe; khòaⁿ-tio̍h nâ-tâu gōa chha̍t-á teh sio-kim, khòaⁿ bē-bêng, Chì-khîn iā put-kái-kî-ì, chiū koaiⁿ-mn̂g khí khùn.
|
老人目珠hoe；看著林投外賊仔teh 燒金，看bē 明，至勤也不解其意，就關門去睏。 |
|
Hit-sî 2-goeh 26-mî sǹg-sī chin kôaⁿ, keⁿ-chhim ê sî, chháu-á-phō͘ kheh kam-chià ê lâng lâi beh kiò thâu-kòa-gû. Sī hit-mê tú-tú tio̍h Chì-khîn ê gû chò thâu-kòa. In-ūi kheh kam-chià ê chioh-chhia téng-bīn ū 1-ki 4,5 tn̄g tn̂g ê chhâ teh chò kô, hō͘ gû lâi tioh. Kô nā tńg ê sî, chio̍h-chhia chiū tńg. Tī hit lāi-té sī thâu-kòa, gōa-bīn sī 2 kòa, khah gōa-bīn sī 3 kòa.
|
Hit時2月26暝算是真寒，更深ê 時，草仔phō͘ kheh 甘蔗ê 人來beh 叫頭kòa牛。是hit暝抵抵著至勤ê 牛做頭kòa。因為kheh 甘蔗ê 石車頂面有一支4、5丈長ê 柴teh 做kô,hō͘ 牛來tioh。Kô若轉ê 時，石車就轉。Tī hit內底是頭kòa,外面是2 kòa,較 外面是3 kòa。 |
|
Hit-tiap kiò gû ê lâng thâu-khak chhi̍h-chhi̍h, kàu-ūi khòaⁿ-tio̍h chha̍t, kiaⁿ chi̍t-ē lóng beh sì. Sui-sî piàⁿ tńg-khì phō͘-ni̍h. Lâng mn̄g i siáⁿ-sū, i lóng bē kóng; kan-ta ēng chhiu ti̍t-ti̍t ia̍t, kóng tiām...tia....ā kaⁿ ā káⁿ. Ì-sù sī iā-kiaⁿ iā-kôaⁿ. I chiū chò i cháu-khì hóe-kheⁿ hang-hóe, bô-lâng chai i ê ì-sù.
|
Hit-tia̍p叫牛ê 人頭殼chhi̍h-chhi̍h，到位看著賊，驚一下攏beh 死。隨時拚轉去phō͘--ni̍h。人問伊啥事？伊攏bē講。Kan-ta用手直直iat，講：「恬恬 …也kaⁿ也kâⁿ。」意思是「也驚也寒」。伊就做伊走去火坑烘火，無人知伊ê 意思。 |
|
* * *
|
* * * |
|
Pòaⁿ-mê ū lìn-lòng-kiò ê siaⁿ, lāu-bó kiò kóng,
|
半暝有lìn-lòng叫ê聲，老母叫講-- |
|
Bó: Khîn ah, Khîn ah, gû teh sio-tak.
|
母：「勤--ah，勤--ah，牛teh相tak。」 |
|
In-ūi éng-sî siông-siông tī mê-sî, gû bat sio-tak. Chì-khîn hiahN8 chi̍t-chhéⁿ, lûi i ê bak-chiu, thí-khui chi̍t-khòaⁿ. Gòa! Chha̍t-á phah-bīn ōe hó͘-niau, 3-ê ji̍p-pâng lâi liauh! Thâu chi̍t-ê chiong i só͘ kiah siâm-gōa tn̂g ê chê-bî-thûi, chhut-la̍t chiū tùi-bīn hmh--lâi.
|
因為往時常常tī 暝時，牛bat相tak。至勤hiahN8--1 醒，擂伊ê 目珠，thí開一看，Gòa!賊仔扑面畫虎貓，3 個入房來--liauh！頭1個將伊所舉siâm外長ê 齊眉槌，出力就tùi 面hmh--來。 |
|
Kai-chài thûi-bóe khê-tī tek bîn-chhn̂g ê jia-hong. Chì-khîn, kín-mé tùi thûi-bóe sa--teh, pâng-keng e̍h-e̍h, chhek chi̍t-ē bé-sì,
|
佳哉槌尾khê tī 竹眠床ê 遮風。至勤緊猛tùi 槌尾sa--teh，房間隘隘，策1個馬勢。 |
|
Hit...lah! chiū tian-tò kā i lòng tò-tńg. Hit 3-ê chha̍t sio-e-sio-kheh, tó-lò teh-leh tī thô͘-kha. Chì-khîn chiû khan sió-tī kap lāu-bó chhut-khì, thó͘-húi to ā m̄-káⁿ kāng i. Sǹg-lâi sī lú eng-hiông. Hit-sî gōa-bīn í-keng teh pàng-hóe.
|
「Hit...--lah！」就顛倒kā 伊lòng倒轉。Hit 3個賊相e相kheh，倒落teh leh塗腳。至勤就牽小弟 kap 老母出--去，土匪都也m̄ 敢kāng --伊。算--來是女英雄。Hit時外面已經teh放火。 |
|
Chiàⁿ chhin-chhiūⁿ si kóng:
|
正親像詩講： |
|
Pù-ū lông-ka chhut Chì-khîn,
|
富有農家出至勤， |
|
Khîn-bián léng-lī sèng chng-bîn;
|
勤勉伶俐勝庄民； |
|
It-iā hiông-chhat hut-jiân kàu,
|
一夜雄賊忽然到， |
|
Chhn̂g-chêng pí-bú chê-bî thâu.
|
床前比武齊眉頭。 |
|
3 I ê sí ōaⁿ góa ê oa̍h
|
3伊 ê 死換我 ê 活 |
|
Chì-khîn chhut-lâi, khòaⁿ-kìⁿ thó͘-húi khan gû, siūⁿ beh chhiúⁿ tò-tńg; nā-sī khòaⁿ-tio̍h chhù teh hoat-hóe, chiū bē-kò͘-tit, sûi-sî ńg han-chî-tîn lâi sut hiah-ê hóe hō͘ i hoa. In-ūi chha̍t lâi chhiúⁿ-mi̍h, tiâu-tî pàng-hóe sio-chhù, hō͘-lâng bē-kò͘-tit jiok, hit-sî bô pa̍t-lâng lâi pang-chān, chí-ū Chì-khîn ka-tī teh kap chha̍t chò tùi-thâu. Chha̍t kín pàng-hóe, i iā kín-kín jiok-khì phah hō͘ hoa. I ê khó͘-chiàn bô-su Lí Lêng cheng-hoat hiong-lô͘ chhun i ka-tī, chi̍t-lâng tòng chi̍t-chheng lâng. Sio̍k-gú kóng, "Béng-hó͘ bē-tù-tit tōa-tīn kâu," Āu-bīn ê chha̍t khòaⁿ chit-ê eng-ióng ê lú-chú hiah pún-sū, nā-bô hē-liáu to̍k-chhiú, in ê chha̍t-kè ē sit-pāi. Chek-sî mo͘h chi̍t-ki thûi-á, bô-tiuⁿ-tî tùi Chì-khîn ê thâu-khak-sim, piàⁿ-la̍t,
|
至勤出--來，看見土匪牽牛，想beh搶倒轉；但是看著厝teh發火，就bē顧--得，隨時ńg番薯藤來sut hiah-ê火hō͘伊hoa。因為賊來搶物，刁持放火燒厝，hō͘人bē顧得jiok。Hit時無別人來幫贊，只有至勤家己teh kap 賊做tùi 頭。賊緊放火，伊也緊緊jiok去拍hō͘ hoa。伊ê苦戰無輸李稜征伐匈奴偆伊家己，1人擋1000人。俗語講「猛虎bē tm̂ tit大tīn猴」，後面ê賊看1個英勇ê女子hiah本事，若無下了毒手，In ê 賊計會失敗。即時mo͘h 1支槌仔無張持tùi 至勤ê 頭殼心，拚力~ |
|
HehN...ah, hō͘ lí sí...ah! chiū kòng—lo̍h-khì.
|
「HehN...ah，hō͘你死--啊！」就摃--落去。 |
|
Hit-tiap sī pòaⁿ-mê chú-sî, Chì-khîn ê thâu-khak hō͘ chha̍t kòng chi̍t-âm, hoeh ti̍t-ti̍t chhèng, ná-chún chéⁿ-té teh chhut-chôaⁿ. Chì-khîn ūi-tio̍h tì-ì phah-hóe, sui-sī hoeh teh chhèng iā m̄-chai; kan-ta chit-sî o͘-àm, soah bē-kò͘-tit phah. Tùi án-ni hóe chiūⁿ-chhù. Chì-khîn koh piàⁿ-miā cháu-khì beh phah-hóe, chi̍t-ê chha̍t khòaⁿ i thâu-khak tio̍h tāng-siong iáu-ē cháu, chiū pui̍h 1-ki tn̂g-to jiok-lâi, àn-sǹg beh it-to-lióng-toān. Nā-sī Chì-khîn oa̍t-thâu khòaⁿ-kìⁿ, chiū-kín thiàu-tùi hóe-tiong kòe-khì, chha̍t soah jiok bô tio̍h chōa. Hit-pêng ê lâng khòaⁿ-kìⁿ Chi-khîn hō͘ chha̍t teh tui, chiū jiok kòe-lâi beh kiù--i. Khòaⁿ-kìⁿ Chì-khîn, hoeh lâu móa sin-khu, tāi-ke chiū kìn-kip kā i chí-hoeh. Chi-khîn chiah-chai i ê thâu-khak téng khui chi̍t-ê thiⁿ-thang, hit-sî chiah kám-kak kan-khó͘ chiū chhut-chāi chhù khì hō͘ hóe to̍h lah!
|
Hit-tiap是半暝子時，至勤ê 頭殼hō͘賊摃1 âm,血直直chhèng,若準井底teh出泉。至勤為著致意拍火，雖是血teh chhèng也m̄知，kan-ta 1時烏暗，煞bē顧tit拍。Tùi án-ni火上厝。至勤koh拚命走去beh拍火，1個賊看伊頭殼著重傷iáu會走，就pui̍h一支長刀jiok--來，按算beh一刀兩斷。但是至勤越頭看--見，就緊跳tùi火中過--去，賊煞jiok無著chōa。Hit爿ê 人看見至勤hō͘賊teh追，就jiok過來beh救--伊。看見至勤，血流滿身軀，逐家就緊急kā伊止血。至勤才知伊ê頭殼頂開1個天窗，hit時才感覺艱苦就chhut在厝去hō͘火著--啦！ |
|
Chì-khîn ê chek Khó͘ Iâⁿ khòaⁿ-kìⁿ Chha̍t lâi, chiū peh-chiūⁿ nâ-kông téng; ēng thi̍h-pē chak--lo̍h-lâi, chân-tio̍h chi̍t-ê chha̍t, chek-sî tó-tē, chha̍t-tóng chiū thoa--chhut-khì.
|
至勤ê叔許營看見賊來，就peh上nâ-kông頂；用鐵耙cha̍k --落--來，chân著1個賊，即時倒地，賊黨就拖--出去。 |
|
Khó͘ Iâⁿ khòaⁿ sū-sè m̄ thò-tòng, chiū siám-tùi pa̍t-keng è nâ-kông téng, ēng mî-chioh-phōe chò tūn-pâi, chhiú gia̍h chi̍t-ki pit-á-bóe (chiam-chiam ê chhiuⁿ-á) tng-tán chha̍t ji̍p-lâi, chiū tùi téng-bīn chak--lo̍h-lâi. Kó-jiân chân-tó chi̍t-ê, in chiū thoa--chhut-khì. Àn-sǹg chha̍t ē sit-táⁿ, thè-chúi tńg-khì. Bô-phah-sǹg koh-khah hiông, kui-tīn chìⁿ ji̍p-lâi, khui-chhèng phah chiūⁿ-khi. Put-hēng mî-phōe am bô bā, kha-thâu-u tio̍h-chhèng, chiū liàn—lo̍h-lâi. Chha̍t chin siū-khì, chiū tùi heng-khám kap thâu-khak koh kā i chân 2-ē, chek-sî bô-miā.
|
許營看事勢m̄妥當，就閃tùi 別間ê nâ-kông頂，用棉chioh被做tîn牌，手舉1支pit仔尾 （尖尖ê chhiuⁿ仔）tng當等賊--入來，就tùi頂面cha̍k--落來。果然chân倒1個，in就拖--出去。按算賊會失膽，退水轉--去。無扑算koh 較雄，歸tīn chìⁿ--入來，開銃扑上去。不幸棉被掩無bā,腳頭u著銃，就liàn--落來。賊真受氣，就tùi 胸坎 kap 頭殼koh kā伊chân兩下，即時無命。 |
|
Á! Khó-sioh! Khòaⁿ ê lâng lóng kóng, Cháiⁿ-iūⁿ m̄ cháu-khì gōa-chng, lâi hoah kiù-lâng sī khah tio̍h.
|
「啊！可惜！」看ê人攏講：「怎樣m̄ 走去外庄來喝救人是較著！」 |
|
***
|
* * * |
|
Hit-sî chhù teh to̍h, Chi-khîn chi̍t-kóa lêng-gîn chhàng-tī tek-kóng-khang, hiah-ê chhiú-khoân, gîn-liān, hō͘ chha̍t péng bô-tio̍h ê, í-kip chhù-lāi ê han-chû-chhiam, bí, chhek, môa, tāu, mi̍h-kiāⁿ chò chi̍t-ê sio liáu-liáu.
|
Hit時厝teh著，至勤一寡龍銀藏tī竹管空，hiah-ê手環、銀鍊，hō͘ 賊 péng無著--ê,以及厝內 ê蕃薯籤、米、粟、麻、豆，物件做一下燒了了。 |
|
Gōa-chng ê lâng kóaⁿ-kín lâi kiù, phah-sí thó͘-húi kúi-nā ê, koh chhiúⁿ chi̍t-chiah gû-káng tò-tńg; kî-û 4-chiah kap lāi-té ê hiān-gîn the̍h-kàu bô pòaⁿ-hāng, só͘-chhun sī hiah-ê hóe-hu nā-tiāⁿ.
|
外庄ê人趕緊來救，扑死土匪幾若個，koh搶1隻牛káng倒轉；其餘4隻 kap 內底ê現銀提到無半項，所偆是hiah-ê火灰--nā-tiāⁿ。 |
|
Hit-mê Chì-khîn ê lāu-pē tī soaⁿ-liâu, thiaⁿ-kìⁿ lâng teh hiu, gia̍h-thâu chi̍t-khòaⁿ, hóe-iām chhèng-khí, ná-chún Só͘-to-má hō͘ thiⁿ-hóe châu-bia̍t chi̍t-iūⁿ. Chiū piàⁿ-sè cháu kàu-tè, khòaⁿ-kìⁿ chhù-theh ke-hóe, chīn-kui o͘-iú; chí-ū tiâⁿ-ni̍h chi̍t-kha to̍h bōe-liáu ê iân-tháng tī gû-chhia téng. Chiū lā hiah-ê hóe-lo͘, siūⁿ-tio̍h chá-ji̍t ê hó-kòe, kin mê-hng it-chhè hòa-hóe, soah hūn-hūn-tó-tó tī thô͘-kha.
|
Hit暝至勤ê老父tī 山寮，聽見人teh hiu，舉頭一看，火焰 chhèng 起，若準所多瑪hō͘天火剿滅一樣。就拚勢走到tè,看見厝宅家伙，盡歸烏有。只有埕--ni̍h一kha著未了ê鉛桶tī牛車頂。就lā hiah-ê火路，想著早日ê好過，今暝昏一切化火，煞昏昏倒倒tī塗腳。 |
|
Chhù-piⁿ ê lâng thiaⁿ-kìⁿ chha̍t thè-chúi, chiū khah chē káⁿ khui-mn̂g chhut-lâi khòaⁿ. In-ūi Chheng-tiâu sî-tāi, peh-sìⁿ kok kò͘ ka-kī ê sim thài-tāng, kiaⁿ-liáu khui-mn̂g sòa hō͘ chha̍t lâi chhiúⁿ in ê mi̍h. Só͘-i chi̍t-ê thiaⁿ-kìⁿ cheng-piàng, ka-kī ê mn̂g-chhòaⁿ it-hoat sng khah ân.
|
厝邊ê人聽見賊退水，就較濟敢開門出來看。因為清朝時代，百姓顧家己ê心太重，驚了開門續hō͘ 賊來搶in ê 物。所以一下聽見cheng-piàng,家己ê門閂一發sng較ân。 |
|
Lāu-pē cheng-sîn liáu-āu, khòaⁿ-kìⁿ Chì-khîn ê thâu-khak hoat-hông, chéng chin tōa-ê, ká-ná bí-táu, thiⁿ-kng khì chhiáⁿ pak-lō͘ ê chhiah-kha sian-siⁿ lâi ho̍k-io̍h, kai-chài khioh-tio̍h miā. Keh-nî lāu-bó kòe-sin, hoan-tńg tang lāu-pē khì-sè, chí-ū chhun sió-tī chi̍t-ê. Sió-tī koh-sī tio̍h-chhèng hit-ê Chek siⁿ--ê.
|
老父精神了後，看見至勤ê頭殼發hông,腫真大個，kah若米斗，天光去請北路ê赤腳先生來服藥，佳哉拾著命。隔年老母過身，反轉冬老父去世，只有偆小弟1個。小弟koh是著銃hit個叔生--ê。 |
|
Ah! Châi-sàn jîn-bông! Chiàⁿ chhin-chhiūⁿ si kóng.
|
Ah！財散人亡！正親像詩講： |
|
Eng-hiông phah-hóe sim bô-kiaⁿ, Mî-phōe chò pâi sàng sìⁿ-miā; Châi-sàn jîn-bông it-chīn khì, In-hô hin pu̍t Sam-lāu-iâ? |
英雄扑火心無驚， 棉被做牌送生命； 財散人亡一盡去， 因何恨佛三老爺？ |
|
Sī in-ūi Chì-khîn kap lāu-pē, siông-siông hàu-kèng chng-ni̍h ê pu̍t Sam-lāu-iā, kiû i pó-pì, put-sî to-sī poa̍h-tio̍h (èng-ún ê) siūⁿ-poe, cháiⁿ-iūⁿ góa kin-ná-ji̍t chiah-chhám? Sam-lāu-iâ to̍h-sī teh pó-pì chng-bîn, cháiⁿ-iūⁿ góa chiah-chhám, i tī biō-lāi teh pêng-an ah! Sam-lāu-iâ sī peh-chha̍t-sîn á--sī ké-pu̍t mah? Gî-būn gî-būn?!
|
是因為至勤 kap 老父，常常孝敬庄--ni̍h ê佛三老爺，求伊保庇，不時就是poa̍h著siūⁿ杯，怎樣我今仔日chiah慘？三老爺就是teh保庇庄民，怎樣我chiah慘，伊tī廟內teh平安！三老爺是白賊神抑是假佛mah？疑問疑問！？ |
|
4 Ji̍p Tāi-chhoan sī ê ke
|
4入大川氏ê家 |
|
Khiok-soat Tāi-chhoan-sī, khiā-khí tī Chēng-chúi piⁿ, ū chi̍t-ê sim-pū-á-bó͘ siⁿ chi̍t-ê kiáⁿ, kiò-chò Chheng-liû. Ūi-tio̍h put-chèng, chiàu tng-sî ê hoat-tō͘, chiū siá lî-chu hō͘ i khì, hit-sî Chheng-liû iáu sòe-hân.
|
卻說大川氏，企起tī 靜水邊，有1個新婦仔某生1個子，叫做清流。為著不正，照當時ê法度，就寫離書hō͘伊--去，hit時清流iau細漢。 |
|
Kong-im chhin-chhiūⁿ chìⁿ, liâm-piⁿ kòe-liáu kúi-nā nî, Chì-khîn í-keng 23 hòe. Sui-jiân bô-pē-bô-bó, iáu-kú in-khîn bô-ià, cheng-chiat khó-chhú, hō͘ chèng-lâng tōa-tōa o-ló. Kài-chē lâng iang-saⁿ-thok-sì lâi beh chò, Chì-khîn khòaⁿ m̄-sī sit, lóng-chóng siā-choat.
|
光陰親像箭，liâm-piⁿ 過了幾若年，至勤已經23歲。雖然無父無母，iáu-kú殷勤無厭，貞節可取，hō͘眾人大大o-ló。Kài濟人央三託四來beh做，至勤看m̄是sit，攏總謝絕。 |
|
Chhù-piⁿ ê lâng thong-thong o-ló i ba̍k-sek chin kiàm.
|
厝邊 ê 人通通 o-ló伊目識真劍。 |
|
Chì-khîn hó lú-tek ê hong-siaⁿ, ū chhoe-kàu Tāi-chhoan hiaⁿ ê hī-khang, chiū siūⁿ, chiah hó lú-tek ê lú-chú, sī lân-tit-chhú. Chiū chi̍t-ji̍t chhōa-khì thau-khòaⁿ, khòaⁿ-liáu kah-ì, chiū thok môe-lâng kiû-chhin.
|
至勤好女德ê風聲，有吹到大川兄ê耳孔。就想，chiah 好女德 ê女子，是難得取。就1日chhōa 去偷看，看了 kap 意，就託媒人求親。 |
|
Chì-khîn sī sè-jī ê lú-chú, hut-jiân thiaⁿ-tio̍h chit-ê siau-sit, the-sî m̄-káⁿ. Thiaⁿ-kìⁿ Tāi-chhoan hiaⁿ ê ke sī tek-hiā-chhù, lāu-pē sī iú-miâ ê kun-thâu sai-hū, koh-sī gâu chiap-kut ê ló i-su; iā Tāi-chhoan hiaⁿ sī gâu tiau-khek ê bí-sut-ka. Chiah-kú tī kok-chng teh liû-hêng hit-tàⁿ pò͘-tē hì-ang-á, kóng-sī i khek--ê; iā Chùn-tek-sai hit-tīn Pak-koán teng sī i chè-chò--ê, hui-siōng ê súi. Iū-koh sī chhut-miâ ê giah hì-ang-á sai-hū, koh-sī gâu chhiùⁿ-khek ê Pak-koán-sai. Thiaⁿ-kìⁿ kúi-nā ê Pak-koán sian-siⁿ lâi beh kà-khek, kàu-ūi liâm-piⁿ pau-ho̍k phāiⁿ tò-tńg, bô-thang hó kà: in-ūi só͘-ū ê lâm-koán, pak-koán ta̍k-hāng i lóng bat liáu-liáu. Iū-koh bat chi̍t pak-tó͘-lāi jī. Iā góa chit-hō chháu-tē gû-hū thái-thó káⁿ phit-phòe hit-hō úi-tāi lâm-chú! Chū-hūn, chū-hun!
|
至勤是細膩ê女子，忽然聽著這個消息，推辭m̄敢。聽見大川兄ê家是竹瓦厝，老爸是有名ê拳頭師父，koh是gâu接骨ê老醫師；也大川兄是gâu雕刻ê美術家。Chiah久tī各庄teh流行hit擔布袋戲尪仔，講是伊刻--ê;也俊德師hit-tīn北管燈是伊製作--ê,非常ê súi。又koh 是出名ê舉戲尪仔師父，koh是gâu 唱曲ê北管師。聽見幾若個北管先生來beh教曲，到位liâm-piⁿ 包袱揹倒轉，無thang好教﹕因為所有ê南管、北管逐項伊攏 b了at了。Iū-koh bat一腹肚內字。「也我這號草地愚婦thái-thó敢匹配hit號偉大男子！」自恨，自恨！ |
|
Chì-khîn kiàn-siàu m̄-káⁿ kóng, chiū chò-i ji̍p-khì, chhun chhù-lāi ko͘ tī-hia chē, sió-thêng hit-ê lâng tńg-khì liáu, chhù-lāi ko͘ chiū kiò.
|
至勤見笑m̄敢講。就做伊入去偆厝內孤姑tī hia坐，小停hit個人轉去了，厝內姑就叫﹕ |
|
Ko͘: Khîn...ah!
|
姑：「勤--ah！」 |
|
Khîn: Ôe......sím-mi̍h-tāi?
|
勤：「Ôe...甚物事？」 |
|
Ko͘: Góa kā ín lah neh!
|
姑：「我kā允--lah neh！」 |
|
Khîn: Ái-ioh! Lí chit-ê a-ko͘ thái án-ni?! Lí ā bô thiaⁿ-tio̍h lâng heh ka-têng hiah tōa, heh lâng hiah gâu, lán phâng hit-hō pn̄g-khaⁿ phâng bē-iâⁿ. Thiaⁿ-kìⁿ téng-nî lî chi̍t-ê, lán nā khì, liâm-piⁿ chē hôe-thâu-kiō tò-lâi, m̄-chai ē pháiⁿ-sè bē?!
|
勤：「Ái-ioh！你這個阿姑thái án-ni?！你也無聽著人heh家庭hiah大，heh人hiah gâu,咱捧hit號飯khaⁿ 捧bē贏。聽見頂年離1個，咱若去，liâm-piⁿ 坐回頭轎倒--來，m̄知會歹勢--bē?！」 |
|
Ko͘: Gōng gín-ná, lâng heh-sī chhōe bô hó tùi-thâu; lí sī hiâm i siuⁿ-gâu!
|
姑：「憨囡仔，人heh是chhōe無好tùi 頭；你是嫌伊傷gâu!」 |
|
Khîn: A-ko͘! Góa m̄-sī hiâm i siuⁿ-gâu, sī chū-hūn góa ê ham-bān, m̄-káⁿ... ... Kā lí kóng bat lî-khì chi̍t-ê! Li sī bē-hiáu thiaⁿ.
|
勤：「阿姑！我m̄是嫌伊傷gâu,是自恨我ê 頇顢，m̄敢... Kā你講bat離去1個！你是bē曉聽。」 |
|
Ko͘: Há, só͘ lî hit-ê siáⁿ in-toaⁿ, lí chai mah?
|
姑：「Há,所離hit個啥因端，你知--mah？」 |
|
Khîn: Bô sáⁿ chai.
|
勤：「無啥知。」 |
|
Ko͘: Hit-ê sī ūi-tio̍h kiaⁿ m̄-tio̍h, eng-kai li-ê. Só͘-i ōe-sái-tit kóng-sī gī-khì ê lâm-chú chiah ē-hiáu án-ni chò-hoat.
|
姑：「Hit個是為著行m̄著，應該離--ê。所以會使tit講是義氣ê男子才會曉an-ni做法。」 |
|
Khîn: Taⁿ beh àn-chóaⁿ?
|
勤：「今beh àn-chóaⁿ？」 |
|
Ko͘: Taⁿ, chóng-sī in-iân thiⁿ chù-thiāⁿ, hit-thâu ê lāi-iông lí to iā chai-iáⁿ. Lí taⁿ sǹg iā bô pē-hiaⁿ thang chú-ì, góa chit-ê m̄-chiâⁿ ko͘, kā lí tah-èng chiū-sī.
|
姑：「今，總是姻緣天註定，hit 頭ê內容你都也知影。你今算也無父兄thang主意，我這個m̄成姑，kā你答應就是。」 |
|
Khîn: A-ko͘, góa hoaⁿ-hí thiaⁿ lí ê kà-si!
|
勤：「阿姑，我歡喜聽你ê 教示！」 |
|
Tùi án-ni chiū tiāⁿ-tio̍h, kōaⁿ-tiāⁿ.
|
Tùi án-ni就定著，kōaⁿ定。 |
|
1894 nî Chì-khîn 23 hòe, 10-goe̍h 13 tùi Chiáu-chhêng ji̍p chēng-chúi khe-piⁿ kè-hō͘ Tāi-chhoan--sī. Chì-khîn tì chu-koan, chhēng bóng-ó, tng-sî chit-hō sī liû-hêng ê sin-niû-ho̍k.
|
1894年至勤23歲，10月13 tùi鳥榕入靜水溪邊嫁hō͘大川氏。至勤戴朱冠、穿bóng襖，tng時這號是流行ê新娘服。 |
|
1895 nî 8-goe̍h ka-tī chai ū hoâi-īn; 9-goeh 5-ji̍t Ji̍t-pún-peng chiūⁿ-soaⁿ, chiām-chiām lo̍h-lâi kàu Chēng-chúi khe. Tāi-chhoan hō͘ Ji̍t-pún kiò-khì chhōa-lō͘, sī i lō͘-thâu chin se̍k, iū-koh i sī hàn-hak-chiá, ē ēng siá-jī kap in kóng-ōe, hiah-ê lio̍k -kun chin hoaⁿ-hí.
|
1895年8月家己知有懷孕。9月5日，日本兵上山，漸漸落來到靜水溪。大川hō͘日本叫去 chhōa 路，是伊路頭真熟，又koh 伊是漢學者，會用寫字 kap in講話，hiah-ê 陸軍真歡喜。 |
|
Kàu ū-hiah-kú, Chiū tùi kun-tiúⁿ kóng, Góa ū 2-ê pē-bó chin-lāu, chit-tia̍p tī chhù-ni̍h, góa chin-kú bô khòaⁿ-tio̍h, m̄-chai ū pêng-an á-bô. Chhiáⁿ iông-ún góa tńg-khì, nā khiàm-ēng chiah-koh lâi; hó mah? Kun-tiúⁿ ìn kóng, Hó. Hit-sî Tai-chhoan chhiú kia̍h chi̍t-ki koáiⁿ-á, kiâⁿ-tio̍h sām-sām, chiū ǹg Chēng-chúi khe tńg-khì. Kàu chhù ba̍k-sái ni̍h-ni̍h-lâu, Chì-khîn m̄-chai i teh háu sím-mi̍h.
|
到有hiah久，就tùi 軍長講：「我有2個父母真老，這tia̍p tī 厝--ni̍h，我真久無看--著，m̄知有平安抑無。請容允我轉--去，若欠用chiah koh來；好--mah？」軍長應講：「好。」Hit時大川手舉一支枴仔，行著sām-sām,就向靜水溪轉--去。到厝目屎ni̍h-ni̍h流，至勤m̄知伊teh哮甚物？ |
|
5 Án-niâ, in he teh chò sím-mi̍h?
|
5阿娘，in he teh 做甚物？ |
|
Hit-sî tī tang-pêng chhù-kak-thâu ê chháu-chhù, siông-siông ū chi̍t-ê chheⁿ-mê Siōng hiaⁿ thàu-chá thàu-àm teh gîm-si. Ū chi̍t chá-khí gîm kóng:
|
Hit時tī東爿厝角頭ê草厝，常常有1個青瞑頌兄透早透暗 teh吟詩。有一早起吟講﹕ |
|
1. Thiⁿ-téng koân-koân Iâ-so͘ chē-ūi, Lóng-chóng thian-sîn ho̍k-sāi pài-kūi; Bián-liû chhàn-lān, bīn-māu êng-kng, Koân-pèng bô-hān, hok-khí chiâu-chn̂g. |
1.天頂懸懸耶穌坐位， 攏總天神服事拜跪； 冕旒燦爛，面貌榮光， 權柄無限，福氣齊全。 |
|
2. Thiⁿ-tē bān-mi̍h bōe-ū ê sî, Siōng-tè ê Kiáⁿ kap Pē khiā-khí; Choân-lêng Chú-cháiⁿ éng-oa̍h ê Tō, Thiⁿ-tē bān-mi̍h, sī I chhòng-chō. |
2.天地萬物未有ê時， 上帝ê子 kap 父企起； 全能主宰永活ê 道， 天地萬物，是伊創造。 |
|
3. Bān-bîn hoān-chōe, ûi-ke̍h hoat-tō͘, Tio̍h lo̍h tē-gek, lóng bô oah-lō͘; Siōng-tè put-jím chèng-lâng tîm-lûn, Chhe-khián Iâ-so͘ kiù lán lêng-hûn. |
3.萬民犯罪，違逆法度， 著落地獄，攏無活路； 上帝不忍眾人沈淪， 差遣耶穌救咱靈魂。。 |
|
4. Iâ-so͘ kàng-seng tiàm tē-bīn-chiūⁿ, Phín-hēng sûn-choân chò lán bò͘-iūⁿ; Hián-bêng sîn-jiah thoân thiⁿ tō-lí, Siat-li̍p kong-lô thè-lâng siū-sí. |
4.耶穌降生tiàm地面上， 品行純全做咱模樣； 顯明神蹟傳天道理， 設立功勞替人受死。 |
|
5. Si-liáu 3 ji̍t Iâ-so͘ koh-oa̍h, Piáu-bêng sio̍k-chōe, chi̍t-pái kàu-giah; Chiām-tòa tē-bīn kà-sī ha̍k-seng, Iû-goân chiūⁿ-thiⁿ chip-chiáng koân-pèng. |
5.死了3日耶穌復活， 表明贖罪，1擺夠額； 暫tòa地面教示學生， 猶原上天執掌權柄。 |
|
6. Sè-kan boat-ji̍t thiⁿ-mn̂g khui-khoah, Iâ-so͘ kàng-lîm kiò lâng koh-oa̍h; Sè-kan chèng-lang siū I sim-phòaⁿ, Pò-siúⁿ hêng-hoa̍t tiāⁿ-tio̍h bô ōaⁿ. |
6.世間末日天門開闊， 耶穌降臨救人復活； 世間眾人受伊審判， 保賞刑罰定著無換。 |
|
Hit-ê Siōng hiaⁿ ê siaⁿ chin hó-thiaⁿ, gîm tio̍h chin im-ūn. Só͘ gîm hiah-ê ōe, Chì-khîn thiaⁿ-liáu sim-koaⁿ tín-tāng. Cháiⁿ-iūⁿ Iâ-so͘ hiah-gâu, kàng-sè beh kiù lán lâng, thiⁿ-kha-ē kiám-ū chit-ho lâng?! Tàu-tí chit-ê chheⁿ-mê Siōng hiaⁿ ē-bat án-ni. Chiū mn̄g ta-ke kóng:
|
Hit個頌兄ê 聲真好聽，吟著真音韻。所吟hiah-ê話，至勤聽了心肝振動。怎樣耶穌hiah gâu?降世beh救咱人，天腳下敢有這號人？！到底這個青瞑頌兄會bat an-ni。就問大家講﹕ |
|
Án-niá, in he teh chò sím-mi̍h? Ta-ke bô sáⁿ hoaⁿ-hí, ìn kóng:
|
「阿娘，in he teh 做甚物？」大家無啥歡喜，應講﹕ |
|
Lâng in he lo̍h-kàu-lâng teh gîm-si.
|
「人in he落教人teh吟詩。」 |
|
Chì-khîn chiū-chai, lo̍h-kàu-lâng siⁿ-sêng sī hō͘-lâng oàn-hīn--ê. M̄-kú só͘ gîm ê si hiah hó-thiaⁿ, só͘ kóng ê ì-sù hiah-ni̍h hó, I iā bô tek-chōe lán, lán tian-tò oàn-hīn I, sī lán ka-tī sit-liáu jîn-keh. Siat-sú I só͘ kóng ê Iâ-so͘ nā kó-chin ē kiù-lâng, lán bô chhin-kīn, tian-tò oàn-hīn, sī tōa chhò-gō͘ lah. Chì-khîn siūⁿ beh khì pài-hāu chit-ê chheⁿ-mê-lâng, khòaⁿ Iâ-so͘ sī sáⁿ-hòe, nā-sī kiaⁿ-liáu ta-ke-koaⁿ m̄ hoaⁿ-hí: In-ūi kū-koàn, lâm-lú siū-siū put-chhin, tì-kàu m̄-káⁿ, kan-ta tùi thiaⁿ-tio̍h hit-siú si, put-sî kì-tī sim-lāi, chēng-chēng teh siūⁿ, ná-chún soaⁿ-kha ê chúi-chôaⁿ, ûn-ûn-á teh lâu chhut-lâi chit-iūⁿ.
|
至勤就知，落教人生成是hō͘ 人怨恨--ê。M̄-kú所吟ê詩hiah好聽，所講ê意思hiah-ni̍h好，伊也無得罪咱，咱顛倒怨恨--伊，是咱家己失了人格。設使伊所講ê耶穌若果真會降世救人，咱無親近，顛倒怨恨，是大錯誤--lah。至勤想beh去拜候這個青瞑人，看耶穌是啥貨？但是驚了大家官m̄ 歡喜﹕因為舊慣，男女授受不親，致到m̄ 敢，kan-ta tùi 聽著hit首詩，不時記tī心內，靜靜teh想，若準山腳ê水泉，勻勻仔teh流--出來1樣。 |
|
Chì-khîn ê tiōng-hu Tāi-chhoan-sī, tī hiah-kú ū tùi pêng-iú tit-tio̍h chi̍t-pún hàn-bûn Sèng-keng, kap chi̍t-pún si, àm-sî hân-hā chiū káng-kiù. Sim-koaⁿ teh siūⁿ, si-ni̍h kóng,
|
至勤ê丈夫大川氏，tī hiah-kú有tùi朋友得著1本漢文聖經， kap 1本詩，暗時閒暇就講究。心肝teh想，詩--ni̍h講﹕ |
|
Sè-kan ké-pu̍t lâng só͘ khek, Tio̍h chai hok-sāi chin bô-ek. |
世間假佛人所刻， 著知服事真無益。 |
|
Chit 2-kù phah-sǹg ū chin-lí. Âng-kè-téng hit-sian má-chó͘-pô kap hit-sian thûi-á-chó͘, pí góa só͘-khek ê lāu-seng sió-toaⁿ, sǹg iáu-khah pháiⁿ-khòaⁿ. Goán Niâ cháiⁿ-iūⁿ ho̍k-sāi kah án-ni! Thàu-chá thàu-àm, chhe-it cha̍p-gō͘, tōa-nî sió-cheh; sio-kim tiám-hóe, phó͘-tō͘ pâi-chè ū liáu-liáu. Hé, gōng-gōng Án-niâ lah neh!
|
這2句扑算有真理。紅格頂hit仙媽祖婆 kap hit仙槌仔祖，比我所刻ê老生小旦，算iau 較歹看。阮娘怎樣服事kah an-ni？透早透暗，初1、15，大年小節；燒金點火，普渡排祭有了了。Hé,憨憨阿娘--lah neh！ |
|
Àm-chīⁿ án-ni siūⁿ, nā-sī m̄-káⁿ chhut-siaⁿ.
|
暗chīⁿ án-ni想，但是m̄敢出聲。 |
|
* *
|
* * * |
|
Tú-tio̍h Chì-khìn chiong-kīn lim-sán ê kî-ji̍t, khioh-má ji̍p-pâng, hoan-hù siuⁿ-á, toh-kūi, thoah-á lóng tio̍h khui, gin-ná chiah ē khoài chhut-sì. Tāi-chhoan ê lāu-bó sī gâu kiàn-kó͘ ê lâng, thiaⁿ-tio̍h khioh-má án-ni kóng, chiū iā chàn-sêng án-ni chò; koh tī má-chó͘-pô ê bīn-chêng, sio liáu chi̍t-pé ê àn-pat-hiuⁿ, ǹg-bāng má-chó͘-pô pó-pì sun-á pûi-pûi peh-peh khoài chhut-sì.
|
抵著至勤將近臨產ê期日，拾媽入房，番咐箱仔、桌櫃，屜仔攏著開，囡仔才會快出世。大川ê老母是gâu建古ê人，聽著拾媽án-ni 講，就也贊成an-ni 做；koh tī媽祖婆 ê 面前，燒了1把ê àn-pat香，向望媽祖婆保庇孫仔肥肥白白快出世。 |
|
Mn̂g-thang khui-liáu, hiuⁿ-chek iā to̍h-kòe, bú-liáu chiâⁿ pòaⁿ-ji̍t iáu-bōe chhut-sì. Lāu-lâng chiū kiò Tāi-chhoan kóng: Tōa-thâu eh! Lâng kóng lo̍h-kàu-lâng ê kî-tó chin èng-hāu, iá bô, khì kiò Siōng hiaⁿ lâi kā I kî-tó no͘h! (Lāu ta-ke kiò Tāi-chhoan koàn-sì lóng kiò I chò tōa-thâu-ê)
|
門窗開了，香燭也著--過，舞了誠半日iáu-bōe出世。老人就叫大川講﹕「大頭--eh！人講落教人 ê祈禱真應效，抑無，去叫頌兄來kā 伊祈禱！」 （老大家叫大川慣勢攏叫伊做「大頭--ê」） |
|
Tāi-chhoan kóng, Hó, góa tō iā-teh siūⁿ koh.
|
大川講：「好，我tō也teh想ko̍h。」 |
|
Chiū-khì chhiáⁿ i, Siōng hiaⁿ mn̄g kóng, Lin lāu-lâng hoaⁿ-hí chiah thang neh! Ìn kóng, To-sī I hoaⁿ-hí, góa chiah káⁿ lâi kiò lí. Siōng hiaⁿ koh mn̄g, Iá lín khan-chhiú--ê ài bô?
|
就去請--伊，頌兄問講：「Lín老人歡喜才thang--neh！應講：「就是伊歡喜，我才敢來叫--你。」頌兄koh問：「Ín lín牽手--ê愛--無？」 |
|
Tāi-chhoan kóng, Hé, ún-tàng. Siōng hiaⁿ kóng, Hó lâi-khì. Chiū tī-hia pek-chhiat kî-tó, kiû Siōng-tè siúⁿ-sû khùi-la̍t hō͘ hū-jîn-lâng, pang-chān eⁿ-á khoài-khoài chhut-sì, iā hō͘ chit kháu-chàu choân-ke ê lâng têng-thâu-seⁿ lâi sìn Lí.
|
大川講：「Hé,穩當。」頌兄講：「好，來去。」就tī hia 迫切祈禱，求上帝「賞賜氣力hō͘ 婦人人，幫贊嬰仔快快出世，也hō͘這口灶全家ê人 重頭生來信你。」 |
|
Kî-tó soah, gin-ná chek-si òaⁿ-òaⁿ-kiò, koh sī hāu-siⁿ, ta-ke kóng, Siōng-hiaⁿ ê Siong-tè khah ū-siàⁿ. Siōng-hiaⁿ kóng, Siong-tè m̄-sī góa-ê nā-tiāⁿ, sī thiⁿ-kha-ē kong-ke ê, lán tāi-ke lóng ū-hūn, só͘-í lán ta̍k-lâng lóng tio̍h kèng-pài I chiah ē-soah-tit. In-ūi Siong-tè sī:
|
祈禱煞，囡仔即時òaⁿ-òaⁿ--叫，koh是後生。大家講：「頌兄 ê上帝較有siàⁿ。」頌兄講：「上帝m̄是我ê--nā-tiāⁿ，是天腳下公家ê。咱逐家攏有份，所以咱逐人攏著敬拜伊才會煞--tit。因為上帝是： |
|
Pó-pì chiàu-kò͘ sè-kan-lâng, Put-lūn pún-kok kap gōa-pang. |
保庇照顧世間人， 不論本國 kap 外邦。」 |
