Sat-hu-sun-tai káng-tō chi̍p_04
|
Sat-hu Sun-tāi 講道集_04 |
| Sabathu Simia Hills |
Sabathu Simia Hills |
|
XX
|
XX |
|
Ìn-tō͘ tiat-ha̍k kap bān-iú Sîn-lūn
|
印度哲學kap萬有神論 |
|
(The Vebanta And Pantheism)
|
（The Vebanta And Pantheism） |
|
(1) Chiàu Ìn-tō͘ ê tiat-ha̍k teh kóng in ê Siōng-tè (Brahma) sī chin-ê, í-gōa ê mi̍h lóng sī khang-khang. Lâng ê lêng-hûn sī kap Siōng-tè saⁿ-tâng, chóng-sī in-ūi lâng ê gû-gōng só͘-í lī-khui Siōng-tè. Kó-jiân nā sī án-ni, in ê Siōng-tè mā sī bông-bông biáu-biáu, kiám ōe kham-tit chheng-ho͘ sī Siōng-tè, Siōng-tè sī chū-iû bô siū khu-sok, ōe chai bān hāng-mi̍h. In ê tiat-ha̍k-chiá kóng choan-sim ê bêng-sióng (Samabhi) tùi tì-sek ōe tit thoat-lī bê-lō͘ (maya). Chóng-sī lán beh mn̄g kóng, siat-sú it-chhè ê mi̍h nā-sī bông-bông biáu-biáu (maya) lâng ná ōe chai tùi bêng-sióng kap tì-sek, ōe thang thoat-lī chit khoán ê bē-lō͘?
|
（1）照印度ê 哲學teh 講in ê上帝（Brahma）是真--ê,以外ê物攏是空空。人ê 靈魂是kap 上帝相同，總是因為人ê 愚憨所以離開上帝。果然若是án-ni，in ê上帝mā 是茫茫渺渺，kiám會堪得稱呼是上帝，上帝是自由無受拘束，會知萬項物。In ê哲學者講專心ê冥想（Samabhi）tùi 智識會得脫離迷路（maya）。總是咱beh問講：設使一切ê物若是茫茫渺渺（maya），人哪會知tùi冥想 kap智識，會thang 脫離這款ê 迷路？ |
|
(2) Siat-sú lán nā sêng-jīn in ê tiat-ha̍k chiū sī kóng lâng kap Siōng-tè sī kâng chi̍t thé, nā-sī án-ni in ê Siōng-tè iû-goân sī teh chìn-pō͘, tùi thoat-lī bu̍t-chit ê bê-he̍k kap piàn-hòa, i ia̍h sī teh kiû beh tit-tio̍h oân-choân. Siat-sú Siōng-tè nā m̄ bián thoat-lī chit khoán ê bē-lō͘ (maya) chiū lán put-sî teh khòa-lū hit ê bê-lō͘ ê tē-it goân-in sī sím-mi̍h; bê-lō͘ ê bo̍k-te̍k kap chòe tē-it hó ê só͘-chāi sī sím-mi̍h, hiah ê tiat-ha̍k-chiá tek-khak tio̍h soat-bêng chiah ōe ēng-tit. Si̍t-chāi lâi kóng, Siōng-tè tī lóng-chóng ê mi̍h, ia̍h lóng-chóng ê mi̍h tī Siōng-tè. Chóng-sī Siōng-tè m̄-sī it-chhè ia̍h it-chhè m̄-sī Siōng-tè. Nā chiong siū chō ê mi̍h kap Chō-bu̍t-chú lâi saⁿ ho͘-hūn ê lâng, sī kàu-ke̍k ê gû-gōng.
|
（2）設使咱若承認in ê哲學就是講人kap 上帝是共一體，若是 án-ni in ê上帝猶原是teh 進步，tùi 脫離物質ê 迷惑kap 變化，伊亦是teh 求beh 得著完全。設使上帝若m̄ 免脫離這款ê 迷路（maya），就咱不時teh 掛慮hit-ê 迷路ê 第一原因是甚mi̍h;迷路ê 目的kap 做第一好ê 所在是甚mi̍h,hiah-ê 哲學者的確著說明才會用--tit。實在來講，上帝tī 攏總ê 物，亦攏總ê 物tī 上帝。總是上帝m̄是一切，亦一切 m̄是上帝。若將受造ê 物kap 造物主來相呼混ê 人是夠極ê 愚憨。 |
|
XXI
|
XXI |
|
Iâ-so͘ Ki-tok sī lán siám-pī ê só͘-chāi
|
耶穌基督是咱閃避ê 所在 |
|
(1) Bi̍t-phang ūi-tio̍h beh chhái-bi̍t, só͘-í pe khì hoe ê só͘-chāi. I hoaⁿ-hí tī hoe teh chhái-bi̍t; chóng-sī ū-sî ōe hō͘ ti-tu kā i tèng. Tèng chi̍t ē thiàⁿ--teh, i chiū hūn-khì, āu-lâi ti-tu chiū kā i kā khì chia̍h. Tú chhin-chhiūⁿ án-ni Sat-tàn m̄-hān-tiāⁿ tī pháiⁿ ê só͘-chāi teh-beh ín-iú lán, liân tī lán teh chòe hó-sū, iú-ek, hoaⁿ-hí ê sū ê sî ia̍h teh ín-iú lán. Só͘-í lán nā bô siông-siông kî-tó, chiū chin gûi-hiám, in-ūi Sat-tàn teh tng-tán lán.
|
（1）蜜蜂為著beh 採蜜，所以飛去花ê 所在。伊歡喜tī 花teh 採蜜；總是有時會hō͘ 蜘蛛kā 伊叮。叮一下疼--teh，伊就暈--去，後來蜘蛛就kā 伊咬去食。Tú 親像 án-ni 撒旦 m̄ 限定 tī 歹ê 所在 teh-beh 引誘咱，連tī 咱teh 做好事、有益、歡喜ê 事ê 時亦teh 引誘咱。所以咱若無常常祈禱就真危險，因為撒旦teh 當等咱。 |
|
(2) Ūi-tio̍h chōe-ok ê só͘-tì, lán ê liông-sim bâ-pì, lán ê sim-chì nńg-chiáⁿ bô khùi-la̍t. Tī chit ê sî, lâng khòaⁿ-kìⁿ gûi-hiám kap sí-si̍t tī bīn-thâu-chêng, sui-bóng ū tōa chì-khì beh lâi siám-pī; m̄-kú bô khùi-la̍t, só͘-í ia̍h sī bōe-ōe. Ū chi̍t-pái tī tang-thiⁿ tng kôaⁿ ê sî ū chi̍t chiah tōa chiah chiáu hioh tī chi̍t ê teh hō͘ chúi lâu ê sí mi̍h, tī hia hit chiah chiáu ti̍t-ti̍t teh, ti̍t-ti̍t chia̍h, kàu m̄ chai thang soah; chóng-sī hit ê sí-mi̍h ti̍t-ti̍t lâu, āu-lâi kàu chi̍t ê tōa chúi-chhiâng-chhē (Niagara Falls) ê sî, i chiū siūⁿ beh pe cháu; m̄-kú i ê kha-jiáu tòng tiâu tī hit ê sí-mi̍h sòa pe bōe khí-lâi, bōe bián-tit tio̍h tī hia lâi tú-tio̍h chhám sí.
|
（2）為著罪惡ê 所致，咱ê 良心麻痺，咱ê 心智軟chiáⁿ 無氣力。Tī 這個時，人看見危險kap 死失tī 面頭前，雖罔有大志氣beh 來閃避；m̄-kú 無氣力，所以亦是bōe會。有一擺tī 冬天當寒ê 時有一隻大隻鳥歇tī 一個teh hō͘ 水流ê 死物，tī hia hit隻鳥直直teh，直直食，到m̄ 知thang 煞；總是hit-ê 死物直直流，後來到一個大水chhiâng-chhē （Niagara Falls）ê 時，伊就想beh飛走；m̄-kú 伊ê 腳爪擋tiâu tī hit-ê 死物煞飛bōe 起來，bōe 免得著tī hia 來tu著慘死。 |
|
(3) Beh siám-pī tùi-te̍k ê kè-chhek kap gûi-hiám, lán tio̍h tòa tī Chú Iâ-so͘, ia̍h chiâⁿ chòe chhin-chhiūⁿ I ê khoán. Tī gâu lo̍h seh ê só͘-chāi, Siōng-tè ū siúⁿ-sù pe̍h ê i-chiûⁿ hō͘ pe-khîm cháu-siù thang chhēng, hō͘ in pe̍h chhin-chhiūⁿ seh, thang siám-pī tùi-te̍k ê hām-hāi. Siat-sú tōe-thó͘ nā koh-iūⁿ, tōng-bu̍t ê sek-tì chiū koh-iūⁿ. Ū chi̍t khoán ê tōng-bu̍t tī chi̍t-ba̍k-n̍i̍h-kú ê sî ōe piàn i ê sek-tì chhin-chhiūⁿ sì-piⁿ ê mi̍h ê sek-tì, só͘-í tùi-te̍k bōe jīn-tit, án-ni lâi siám-pī i ê hām-hāi. Chóng-sī chhiⁿ-mî ê hî bōe-ōe piàn i ê sek-tì, sī in-ūi i bōe khòaⁿ-kìⁿ sì-piⁿ ê sek-tì. Tú chhin-chhiūⁿ án-ni, tē-it iàu-kín ê, chiū-sī lêng-hûn ê ǹg-bāng siông-siông khòaⁿ Iâ-so͘, tè I, chiâⁿ chòe chhin-chhiūⁿ I, tiàm tī I lâi siám-pī tùi-te̍k ê chhiú, tit pêng-an kàu éng-oán.
|
（3）Beh 閃避對敵ê 計策kap 危險，咱著tòa tī 主耶穌，亦成做親像伊ê 款。Tī gâu 落雪ê 所在，上帝有賞賜白ê衣裳hō͘ 飛禽走獸thang 穿，hō͘ in 白親像雪，thang 閃避對敵ê 陷害。設使地塗若各樣，動物ê 色緻就各樣。有一款ê 動物 tī 一目n̍i̍h久ê 時會變伊ê 色緻親像四邊ê 物ê 色緻，所以對敵bōe 認得，án-ni 來閃避伊ê 陷害。總是青瞑ê 魚bōe會變伊ê 色緻，是因為伊bōe 看見四邊ê 色緻。Tú 親像án-ni，第一要緊--ê就是靈魂ê 向望常常看耶穌，tè--伊，成做親像伊，tiàm tī 伊來閃避對敵ê 手，得平安到永遠。 |
|
XXII
|
XXII |
|
Tōa-sòe ê Tùi-te̍k
|
大細ê 對敵 |
|
(1) Lâng ê tōa tùi-te̍k m̄ hān-tiāⁿ sī tōa chiah hó͘, chhâi-lông á-sī tōa-chôa. Chiū tio̍h ēng hián-bî-kiàⁿ chiah khòaⁿ ōe tio̍h ê sòe-bé to̍k-thâng tī chia̍h mi̍h tī chúi-n̍i̍h á-sī tī khong-khì n̍i̍h ê, si̍t-chāi sī koh-khah tōa ê tùi-te̍k; in-ūi tùi che ōe sit-lo̍h sìⁿ-miā. Tú chhin-chhiūⁿ án-ni m̄ hān-tiāⁿ tōa ê chōe-ok ōe sit-lo̍h sìⁿ-miā, chiū pháiⁿ ê liām-thâu bô lūn tōa-sòe iû-goân ōe hāi lán ê sìⁿ-miā. Só͘-í tio̍h kóaⁿ chhut chiah ê pháiⁿ-mi̍h chhut lán ê sim-koaⁿ, thang tit chū-iû lâi thoat-lī in ê pé-pa̍k.
|
（1）人ê 大對敵 m̄ 限定是大隻虎、豺狼抑是大蛇。就著用顯微鏡才看會著ê 細尾毒蟲tī 食物tī 水--n̍i̍h 抑是tī 空氣--n̍i̍h--ê,實在是koh-較大ê 對敵；因為tùi che 會失落生命。Tú 親像án-ni m̄限定大ê 罪惡會失落生命，就歹ê 念頭無論大細猶原會害咱ê 生命。所以著趕出chiah-ê 歹物出咱ê 心肝，thang 得自由來脫離in ê把縛１。 |
|
(2) Tī lán ê sin-khu, ū phòa-pīⁿ ê to̍k-thâng ia̍h ū ióng-kiāⁿ ê thâng tī-teh. Siat-sú nā-sī phòa-pīⁿ ê to̍k-thâng khah chōe, lán chiū tì pīⁿ; nā bô tek-tong ê i-tī, āu-lâi chiū tì-kàu sí. Siat-sú nā-sī ióng-kiāⁿ ê thâng khah ióng lâi kā sí phòa-pīⁿ ê to̍k-thâng, lâng chiū ióng-kiāⁿ. Tú chhin-chhiūⁿ án-ni, lán ê hó liām-thâu nā iâⁿ-kè phái liām-thâu, lán chiū ióng-kiāⁿ m̄-bián siū chōe-ok ê sok-pa̍k. Lán nā bô tit-tio̍h Sèng Sîn ê pang-chān, tiāⁿ-tio̍h bōe tit-tio̍h chit khoán ê sèng-lī, i chiū-sī lóng-chóng ê hó, hoaⁿ-hí kap oân-choân ê goân-thâu.
|
（2）Tī 咱ê 身軀，有破病ê 毒蟲亦有勇健ê 蟲tī--teh。設使若是破病ê 毒蟲較濟，咱就致病；若無得當ê 醫治，後來就致到死。設使若是勇健ê 蟲較勇來咬死破病ê毒蟲，人就勇健。Tú親像án-ni，咱ê 好念頭若贏過歹念頭，咱就勇健m̄免受罪惡ê束縛。咱若無得著聖神ê 幫贊，定著bōe得著這款ê 勝利，伊就是攏總ê 好、歡喜kap完全ê 源頭。 |
|
(3) Lâng nā khǹg pháiⁿ liām-thâu tī-tehh, chiū si̍t-lo̍h lóng-chóng ê ǹg-bāng, kàu bé, chiū-sī chū-chīn. Chóng-sī beh chū-chīn m̄ ta̍t-tio̍h, kiû Siōng-tè lâi pang-chān thang tû-khì chiah ê pháiⁿ liām-thâu, lâi tit tek-sèng. Nā beh ēng to̍k-io̍h á-sī lāi-khì lâi ka-kī hāi, m̄ ta̍t-tio̍h chiong Sèng Sîn ê kiàm---kî-tó---lâi biat2-bô chōe-ok kap i ê kun-tóe. Án-ni chiū m̄ hān-tiāⁿ bô hāi ka-kī, chiū-sī kiù ka-kī, lán nā án-ni chòe ōe pang-chān pa̍t lâng lâi kiù in pún-sin.
|
（3）人若放歹念頭tī--teh，就失落攏總ê 向望，到尾就是自盡。總是beh自盡 m̄ ta̍t著，求上帝來幫贊thang 除去chiah-ê 歹念頭來得勝。若beh用毒藥抑是利器來家己害， m̄-ta̍t著將聖神ê 劍—祈禱─來滅無罪惡kap伊ê 根底。Án-ni 就 m̄ 限定無害家己就是救家己，咱若án-ni 做會幫贊別人來救in 本身。 |
|
(4) Kò͘-kí ê lâng sī teh chhē sí-lō͘, in-ūi Siōng-tè ū hō͘ lán ê châi-tiāu kap khùi-la̍t sī beh pang-chān lī-ek pa̍t-lâng. Tùi pang-chān pa̍t-lâng lán ū thang hoaⁿ-hí ê só͘-chāi, kiat-kio̍k iû-goân iā sī teh pang-chān ka-kī. Che sī lán eng-kai tio̍h kiâⁿ ê lō͘, Siat-sú lán nā bô pang-chān pa̍t lâng chiū sit-lo̍h chit khoán ê hoaⁿ-hí. Nā bô thiàⁿ chhù-piⁿ chhin-chhiūⁿ ka-kī ê lâng sī pōe-ge̍k Siōng-tè. Tùi pōe-ge̍k chiū sit-lo̍h lán lêng-hûn ê bí-niû. Án-ni lán chiū-sī hāi-sí ka-kī. Kò͘-kí ê lâng siūⁿ kóng i sī teh tōa thàn chîⁿ, chóng-sī tī put-ti put-kak ê sî, i ê sún-hāi sī tōa. Siat-sú ta̍k lâng nā koat-sim lâi pàng-sak kò͘-kí ê sū, chit sè-kan chiū bô saⁿ-chiⁿ oan-ke, tōe-chiūⁿ chiū beh chiâⁿ-chòe Thian-kok. It-chhè ê chōe-ok tùi kò͘-kí ê sū, lâi siⁿ-chhut, só͘-í lán ê Chú kā lán kóng “Nā ū lâng ài tè góa, chiū tio̍h khòaⁿ bô ka-kī, ji̍t-ji̍t giâ i ê si̍p-jī-kè lâi tè góa”. (Lō͘-ka 9 : 23).
|
（4）顧己ê 人是teh chhē 死路，因為上帝有hō͘ 咱ê 才調kap 氣力是beh幫贊利益別人。Tùi 幫贊別人咱有thang 歡喜ê 所在，結局猶原也是teh 幫贊家己。Che 是咱應該著行ê 路，設使咱若無幫贊別人就失落這款ê 歡喜。若無疼厝邊親像家己ê 人是背逆上帝。Tùi背逆就失落咱靈魂ê 米糧。Án-ni 咱就是害死家己。顧己ê 人想講伊是teh 大趁錢，總是tī 不知不覺ê 時，伊ê 損害是大。設使逐人若決心來放sak 顧己ê 事，這世間就無相爭冤家，地上就beh 成做天國。一切ê 罪惡tùi 顧己ê 事來生出，所以咱ê 主kā 咱講：「若有人ài tè 我，就著看無家己，日日giâ伊ê 十字架來tè 我」。（路加 9：23） |
|
(5) Siat-sú lán nā siông-siông phoe-phêng lâng, gâu hiâm lâng, án-ni sī tōa hām-hāi pa̍t-lâng kap ka-kī. Chóng-sī lán nā bô khoa-kháu, bô phoe-phêng lâng, chiū ōe kái-kek ka-kī gâu tông-chêng gâu thiàⁿ lâng. Nā chhin-chhiūⁿ án-ni tāi-ke lóng ū lī-ek. Só͘-í lán beh sêng-chiap èng-ún ê tōe, chiū-sī si̍t-chāi ê thiàⁿ ê kok.
|
（5）設使咱若常常批評人、gâu 嫌人，án-ni 是大陷害別人kap 家己。總是咱若無誇口、無批評人，就會改革家己、gâu 同情、gâu 疼人。若親像án-ni，大家攏有利益。所以咱beh 承接應允ê 地，就是實在ê 疼ê 國。 |
|
XXIII
|
XXIII |
|
Tōe-bīn chiūⁿ ê chhut-gōa lâng
|
地面上ê 出外人 |
|
(1) Ū chi̍t ê tiat-ha̍k-chiá lí-hêng tī thong sè-kài, ài chhē an-chēng kap pêng-an ê só͘-chāi; chóng-sī tī ta̍k-ūi to ū pi-ai kan-lân, kap chōe-ok tī-teh. Tùi I ê phok-ha̍k kap keng-giām ê kiat-kó, chit sè-kan m̄-sī si̍t-chāi koh éng-oán ê khiā-khí. Lán ê lêng-hûn só͘ beh tòa ê chhù tek-khak iā ū chi̍t só͘-chāi. Tī hia lán ê lêng-hûn beh tit-tio̍h oân-choân ê khiā-khí.
|
（1）有一個哲學者旅行tī 通世界，ài chhē 安靜kap 平安ê 所在；總是tī 逐位都有悲哀艱難 kap 罪惡tī--teh。Tùi 伊ê 博學kap 經驗ê 結果，這世間 m̄是實在koh 永遠ê 企起。咱ê 靈魂所beh tòa e 厝的確也有一所在。Tī hia 咱ê 靈魂beh 得著完全ê 企起。 |
|
(2) Ū chi̍t pái tī Be̍k-se-ko oan (the Gulp of mexico) ū tn̄g tio̍h chi̍t chiah chiáu-á āu-lâi kā i lia̍h khì kàu poeh-pah gō͘ cha̍p mai ê só͘-chāi, sī ēng chi̍t ê ba̍t-ba̍t ê tû-á kā i tóe teh, só͘-í chit chiah chiáu-á lóng m̄-chai i pún-sin tùi tó lâi. M̄-kú kàu tōa chiah ê sî bô lâng chhōa-lō͘, bô lâng pang-chān, iáu-kú ōe koh pe tò-khì khah chá hō͘ lâng lia̍h tio̍h ê só͘-chāi. Che chiū-sī tùi i ê pún-sèng ê tì-ìm. Tú chhin-chhiūⁿ án-ni, tùi Siōng-tè ê un-tián, liông-sim nā teh oa̍h ê lâng, ōe siū Sèng Sîn ê pang-chān kap ín-chhōa, lī-khui chiām-sî ê sè-kan, kàu Siōng-tè pī-pān beh hō͘ lán éng-oán ê chhù, chiū-sī Thian-tông.
|
（2）有一擺tī 墨西哥灣（the Gulp of mexico）有tn̄g 著一隻鳥仔，後來kā 伊掠去到850 mai ê 所在，是用一個密密ê 櫥仔 kā伊tóe--teh，所以這隻鳥仔攏m̄ 知伊本身tùi tó來。M̄-kú 到大隻ê 時無人chhōa路、無人幫贊，iáu-kú 會koh 飛倒去較早hō͘ 人掠著ê 所在。Che 就是tùi 伊ê 本性ê 致蔭。Tú 親像án-ni，tùi 上帝ê 恩典，良心若teh 活ê 人會受聖神ê 幫贊kap 引chhōa,離開暫時ê 世間到上帝備辦 beh hō͘ 咱永遠ê 厝就是天堂。 |
|
(3) Ū chi̍t ê chū-jiân chú-gī-chiá (Anaturalist) the̍h chi̍t kóa chiáu-á-nn̄g kàu kôaⁿ ê kok-tō͘, ǹg-bāng nn̄g nā chhut ê sî, chiáu-á kiáⁿ káⁿ ōe éng-oán tiàm tī hia. Chóng-sī tùi chhut-khak liáu hiah ê chiáu-á kàu joa̍h-thiⁿ ê sî, lóng pe tńg-khì in ê pún só͘-chāi, iā m̄ bat koh pe--lâi. Tú-tú chhin-chhiūⁿ án-ni, lán sui-bóng chhut-sì tī chit sè-kan; m̄-kú lán m̄-sī sio̍k tī chit sè-kan. Lán nā kàu khám-chām ê sî, lán beh lī-khui kàu lán éng-oán ê chhù.
|
（3）有一個自然主義者（Anaturalist）提一寡鳥仔卵到寒ê 國度，向望卵若出ê 時，鳥仔子káⁿ 會永遠tiàm tī hia。總是tùi 出殼了hiah-ê 鳥仔到熱天ê 時，攏飛轉去in ê本所在，也m̄-bat koh飛--來。Tú-tú 親像án-ni，咱雖罔出世tī 這世間；m̄-kú 咱 m̄是屬tī 這世間。咱若到khám站ê 時，咱beh 離開到咱永遠ê 厝。 |
|
(4) Sin-thé sí ê sî, lêng-hûn bô sí, ia̍h m̄ sī khì hn̄g-hn̄g ê só͘-chāi, keng-kè sí chiū-sī tit-tio̍h sin-ê oa̍h-miā lâi ji̍p sin ê só͘-chāi. Chhin-chhiūⁿ eⁿ-á chhut-sì ê sî, i chiū-sī teh seng-oa̍h tī chit ê sè-kan. Só͘-í lán ê lêng-hûn nā tùi jio̍k-thé chhut-sì ê sî, lán chiū-sī ji̍p tī khah ha̍h lêng-hûn ê kok teh khiā-khí. Eⁿ-á tī lāu-bú ê pak-tó͘ lāi, m̄ chai chit ê sè-kan ê sū, ia̍h tī bah-thé ê lāi-bīn ê lêng-hûn iû-goân m̄ chai Thian-tông ê sū,sī in-ūi khòaⁿ bōe tio̍h ê iân-kò͘. Tùi lāu-bú ê thai-lāi lâi chhut-sì ê eⁿ-á, í-keng chhut-sì liáu beh koh ji̍p khì lāu-bú ê thai-lāi lâi tòa, bōe ēng-tit. Lêng-hûn nā lī-khui seng-khu ê sî ia̍h sī kâng-khoán. Eⁿ-á nā tńg châi liáu chiū lī-khui lāu-bú ê seng-khu, só͘-í lán ê gûn-tòa nā koah-tn̄g ê sî, Lêng-hûn chiū lī-khui sin-thé. (Thoân-tō 12 : 6) Lāu-bú ê pak-tó͘ sī teh pī-pān gín-á chiong-lâi ê seng-oa̍h, siáu-thé sī teh pī-pān lêng-hûn chiong-lâi ê seng-oa̍h. Lêng-hûn tùi siáu-thé chiūⁿ kàu Siōng-tè ê bīn-chêng, tī hia lâi tit chin ê bo̍k-tek kap oân-choân.
|
（4）身體死ê 時靈魂無死，亦m̄ 是去遠遠ê 所在，經過死就是得著新ê 活命來入新ê 所在。親像嬰仔出世ê 時，伊就是teh 生活tī 這個世間。所以咱ê 靈魂若tùi 肉體出世ê 時，咱就是入tī較合靈魂ê 國teh 企起。嬰仔tī 老母ê 腹肚內 m̄ 知這個世間ê 事，亦tī 肉體ê 內面ê 靈魂猶原m̄ 知天堂ê 事，是因為看bōe 著ê 緣故。Tùi 老母ê 胎內來 出世ê 嬰仔，已經出世了beh koh 入去老母ê 胎內來tòa,bōe 用--tit，靈魂若離開身軀ê 時亦是共款。嬰仔若tńg臍了就離開老母ê 身軀，所以咱ê 銀帶若割斷ê 時，靈魂就離開身體（傳道 12：6）。老母ê 腹肚是teh 備辦囡仔將來ê 生活，小體是teh 備辦靈魂將來ê 生活。靈魂tùi 小體上到上帝ê 面前，tī hia來得真ê 目的kap完全。 |
|
XXIV
|
XXIV |
|
Sìn-gióng kap Sûn-kiat
|
信仰kap 純潔 |
|
(1) Nā bô sìn-gióng lâng bōe-ōe chòe pòaⁿ-hāng. Lán lâng nā bô tāi-ke saⁿ sìn-iōng chiū bōe-ōe seng-oa̍h tit. Nā-sī it-chhè lóng óa-khò sìn-iōng, chiū tùi chhòng-chō lán ū sìn-gióng ê sèng-chit ê Siōng-tè, lán nā bô sìn i, kiám m̄-sī chin kiàn-siàu ah! Siat-sú lán nā ū bô hān-liōng ê tì-sek chiū chū-jiân bô khiàm-ēng sìn-gióng, chóng-sī lán ê tì-sek iú-hān, chha-put-to thang kóng sī bô tì-sek, só͘-í lán sî-sî tio̍h khiàm-ēng sìn-gióng. Sui-bóng tī lâi-sè lán ê tì-sek si̍t-chāi iā m̄-sī bô hān-liōng.
|
（1）若無信仰人bōe會做半項。咱人若無大家相信用就bōe會生活--tit。若是一切攏倚靠信用，就tùi 創造咱有信仰ê 性質ê 上帝，咱若無 信--伊，kiám m̄是真見笑--ah！設使咱若有無限量ê 智識就自然無欠用信仰，總是咱ê 智識有限，差不多thang 講是無智識，所以咱時時著欠用信仰。雖罔tī 來世咱ê 智識實在也m̄是無限量。 |
|
Sìn-gióng kap jîn-ài sī lêng-hûn ê tîn, ū soan khì khip tī Siōng-tè, iā khui-chhe, siⁿ-hio̍h kiat chōe-chōe ê ké-chí.
|
信仰kap 仁愛是靈魂ê 藤，有soan去吸tī 上帝，也開叉、生葉結濟濟ê 果子。 |
|
(2) Tùi sìn-gióng lán thang siū Sèng Sîn hé ê sóe-lé. Nā bô siū Sèng Sîn ê sóe-lé, bô kàu-gia̍h thang chiâⁿ sûn-kiat lâi tit-kiù. Chúi ōe sóe kim-gûn ê gōa-phê hō͘ i chheng-khì; chóng-sī bōe-ōe sóe i ê lāi-bīn. To̍k-to̍k hé chiah ōe cheng-liān kim-gûn kàu chheng-khì. Beh hō͘ lán ê lêng-hûn tit-tio̍h oân-choân ê sûn-kiat, chiū-sī lia̍h Sèng Sîn ê hé ê sóe-lé chòe iàu-kín.
|
（2）Tùi 信仰咱thang 受聖神火ê 洗禮。若無受聖神ê 洗禮，無夠額thang 成純潔來得救。水會洗金銀ê 外皮hō͘ 伊清氣；總是bōe會洗伊ê 內面。獨獨火才會精煉金銀到清氣。Beh hō͘ 咱ê 靈魂得著完全ê 純潔，就是掠聖神ê 火ê 洗禮做要緊。 |
|
XXV
|
XXV |
|
Ki-tok ê be̍k-sī
|
基督ê be̍k-sī |
|
(1) Nā bô siū tio̍h Sèng Sîn, sui-bóng lán it-seng lâi tè Chú Iâ-so͘, ia̍h sī bōe-ōe liáu-kái I ê úi-tōa kap Sîn-sèng. Tùi I ê ha̍k-seng ê keng-giām lán thang chai. Iâ-so͘ chio ha̍k-seng, tùi kē ê só͘-chāi kā in seng-koân, tùi lia̍h hî seng kàu lia̍h lâng ê só͘-chāi. In kap I saⁿ-kap tòa saⁿ-nî kú. Tī chit ê tiong-kan in chòe ko-siōng ê kang, chiū-sī thoân chín-kiù ê hok-im hō͘ bān-bîn. Chóng-sī Iâ-so͘ siū sí tâi lo̍h thô͘ ê sî, in ê ǹg-bāng kap i saⁿ-kap tâi tī bōng-lāi. Ha̍k-seng sì-sòaⁿ koh-chài tò-khì pún só͘-chāi koh chòe kū thâu-lō͘. In lóng siūⁿ Iâ-so͘ í-keng sí lah; m̄-kú I tùi sí koh-oa̍h, tī kúi-nā só͘-chāi chhut-hiān hō͘ in khòaⁿ-kìⁿ. Ū chi̍t pái I chhut-hiān tī Ka-lī-lī ê hái-piⁿ, hō͘ Pí-tek khòaⁿ-kìⁿ, i sûi-sî jīn-tio̍h sī Chú Iâ-so͘; chóng-sī ūi-tio̍h kiàn-siàu, sòa thiàu lo̍h chúi, lâi bi̍h, m̄ káⁿ khí-lâi kìⁿ Chú. In-ūi ū nn̄g-hāng ê in-toaⁿ tī-teh, thâu chi̍t-hāng chiū-sī tùi i m̄-jīn Iâ-so͘ í-lâi thâu chi̍t pái khòaⁿ-kìⁿ Iâ-so͘, in-ūi i kóng nā-sī tio̍h pàng-sak sìⁿ-miā ia̍h beh tè Iâ-so͘, tek-khak bô kóng m̄ bat I, chóng-sī si̍t-chāi I ū m̄-jīn Iâ-so͘. Só͘-í chin kiàn-siàu beh thái ōe kham-tit lâi khiā tī Chú ê bīn-chêng…? Tē-jī hāng chiū-sī, kiàn-siàu kàu bōe kóng tit, in-ūi tī saⁿ-nî chêng kap tâng-phōaⁿ iû-goân tī chit ê só͘-chāi siū tiàu lâi chòe I ê ha̍k-seng, teh chòe ko-siōng ê kang, chiū-sī ín-chhōa lâng lâi kui Chú; hiān-sî eng-kai tio̍h sòa-chiap hit ê kang chiah tio̍h; m̄-kú, koh tò-lâi pún só͘-chāi, chit-tia̍p koh teh chòe kū thâu-lō͘. Só͘-í m̄-káⁿ khí-lâi kìⁿ Chú. Chóng-sī Iâ-so͘ tùi sí koh-oa̍h ê sî, in só͘ sit-lo̍h ê ǹg-bāng ia̍h koh-oa̍h. Koh tùi siū Sèng Sîn chhiong-móa ê sî, in chiū bat Iâ-so͘ chiū-sī Siōng-tè, tùi hit tia̍p liáu-āu, sui-bóng siū khún-tio̍k kap hām-hāi, iā sī bô iàu-kín, choan-sim thoân hok-im lâi chīn in siū tiàu ê kang.
|
（1）若無受著聖神，雖罔咱一生來tè 主耶穌，亦是bōe會了解伊ê 偉大kap 神聖。Tùi 伊ê 學生ê 經驗咱thang 知，耶穌招學生tùi 低ê 所在kā in 升koân,tùi 掠魚升到掠人ê 所在。In kap 伊相kap tòa三年久。Tī 這個中間in 做高尚ê 工，就是傳拯救ê 福音hō͘ 萬民。總是耶穌受死埋落塗ê 時，in ê 向望kap 伊相kap 埋tī 墓內。學生四散koh再倒去本所在koh 做舊頭路。In 攏想耶穌已經死--lah；m̄-kú 伊tùi 死復活tī kúi-nā 所在出現hō͘ in 看見。有1擺伊出現tī 加利利 ê 海邊hō͘ 彼得看見，伊隨時認著是主耶穌；總是為著見笑煞跳落海來bi̍h，m̄ 敢起來見主。因為有兩項ê 因端 tī--teh，頭1項就是tùi 伊 m̄認耶穌以來頭1擺看見耶穌，因為伊講若是著放sak 生命亦beh tè 耶穌，的確無講m̄-bat 伊，總是實在伊有m̄ 認耶穌。所以真見笑 beh thái 會堪得來企tī 主ê 面前…？第2項就是見笑到 bōe 講--tit，因為tī 三年前kap 同伴猶原tī 這個所在受召來做伊ê 學生，teh 做高尚ê 工，就是引chhōa 人來歸主；現時應該著續接hit-ê 工才著；m̄-kú koh 倒來本所在，chit-tia̍p koh teh 做舊頭路。所以m̄敢起來見主。總是耶穌tùi 死復活ê 時，in 所失落ê 向望亦復活。Koh tùi 受聖神充滿ê 時，in 就bat 耶穌就是上帝，tùi hit-tia̍p 了後雖罔受窘逐kap 陷害，也是無要緊專心傳福音來盡in 受召ê 工。 |
|
(2) Hiān-sî ê sè-tāi ū chin-chōe lâng lâi teh tè Iâ-so͘, chóng-sī bô tit-tio̍h I ê khùi-la̍t kap keng-giām I ê Sîn-sèng--ê iáu chin-chōe. Só͘-í chit khoán ê lâng khoài siū bê-he̍k. In kan-ta siūⁿ kóng Iâ-so͘ sī chi̍t ê oân-choân ê lâng, iā tī kúi-nā sè-kí chêng í-keng sí-khì lah! Chóng-sī tùi hiah ê hoán-hóe kóe-pìⁿ kap kî-tó ê lâng, tú chhin-chhiūⁿ Pó-lô ū tit-tio̍h Chú ê la̍t, ia̍h Chú ū ēng I ê êng-kng teh hián-bêng I pún-sin tī in ê tiong-kan.
|
（2）現時ê 世代有真濟人來teh tè耶穌，總是無得著伊ê 氣力 kap 經驗伊ê 神聖--ê iáu 真濟。所以這款ê 人快受迷惑。In kan-ta 想講耶穌是一個完全ê 人，也tī 幾若世紀前已經死--去--lah！總是tùi hiah-ê 反悔改變kap祈禱ê 人，tú 親像保羅有得著主ê 力，亦主有用伊ê 榮光 teh 顯明伊本身tī in ê中間。 |
|
XXVI
|
XXVI |
|
Khiam-sùn
|
謙遜 |
|
(1) Ki-tok ê sîn nā bô tòa tī lán ê sim, lán bōe-ōe ēng Ki-tok Iâ-so͘ ê sim chòe sim. I pún ū Siōng-tè ê hêng-chōng, bô lia̍h kap Siōng-tè pîⁿ-téng chòe só͘ tio̍h chip-siú ê, hoán-tńg piàⁿ-khang ka-kī, chhú lô͘-po̍k ê hêng-chōng, chiâⁿ-chòe lâng ê iūⁿ-siùⁿ. (Hui-li̍p-pí 2 : 6—7) Tio̍h khiam-sùn, bo̍h-tit lia̍h ka-kī chòe khoa-kháu, khoa-kháu ōe hō͘ lâng lī-khui chin-lí, kàu-bé chiū-sī sí. Sui-bóng lán ū pí lâng khah chìn-pō͘ tek-khak m̄ thang bōe kì-tit kim-kong-chio̍h kap thô͘-thòaⁿ sī kâng sèng-chit. Sī in-ūi in ê kéng-gū bô saⁿ-tâng, só͘-í chiah ōe cheng-chha hiah chōe; sui-bóng kim-kong-chio̍h sī hiah ta̍t-chîⁿ; iáu-kú kap thô͘-thòaⁿ kâng khoán ōe ēng hé kā i sio kàu pìⁿ hé-hu.
|
（1）基督ê 神若無tòa tī 咱ê 心，咱 bōe會用基督耶穌ê 心。做心伊本有上帝ê 形狀，無掠kap 上帝平等做所著執守--ê,反轉piàⁿ空家己，取奴僕ê 形狀成做人ê 樣相（腓立比 2：6—7）。著謙遜，莫得掠家己做誇口，誇口會hō͘ 人離開真理，到尾就是死。雖罔咱有比人較進步的確m̄-thang bōe 記得金光石kap 塗炭是共性質。是因為in ê境遇無相同所以才會增差 hiah 濟；雖罔金光石是hiah 值錢；iáu-kú kap塗炭共款會用火kā 伊燒到變火灰。 |
|
(2) Lán nā khiā tī pang-soaⁿ téng ê sî, khòaⁿ lo̍h pang-khàm-ē ōe kiaⁿ kàu kha-chhiú-bah phi̍h8-phi̍h8 chhoah; sui-bóng chiah ū kúi pah chhioh chhim nā-tiāⁿ. Chóng-sī lán nā khòaⁿ tùi thiⁿ-téng khí-khì ê sî, sui-bóng kàu-ke̍k koân, m̄ koh bōe kiaⁿ. Chiáⁿ-iūⁿ ná bōe kiaⁿ? Sī in-ūi lán bōe poa̍h tùi thiⁿ-téng khí-khì ê iân-kò͘. Só͘-í lán nā khòaⁿ Siōng-tè ê sî, lâi tiàm tī I, lán chiū pêng-an lóng bô gûi-hiám ê só͘-chāi. Chóng-sī lán ê bīn nā bô ǹg tī Siōng-tè nā oa̍t tùi piⁿ-á khì, lán chiū tùi Siōng-tè poa̍h-lo̍h lâi siak kàu chhùi-iâm-iâm.
|
（2）咱若企tī 崩山頂ê 時，看落崩崁下會驚到腳手肉phi̍h8-phi̍h8 chhoah；雖罔才有幾百尺深nā-tiāⁿ。總是咱若看tùi 天頂起去ê 時，雖罔到極koân m̄-koh bōe 驚。怎樣ná bōe 驚？是因為咱bōe poa̍h tùi天頂起去ê 緣故。所以若看上帝ê 時，來tiàm tī 伊咱就平安攏無危險ê 所在。總是咱ê 面若無向tī 上帝若 oa̍t tùi 邊仔去，咱就tùi 上帝poa̍h落來siak到碎 iâm-iâm。 |
|
XXVII
|
XXVII |
|
Sî-kan kap éng-oán
|
時間kap永遠 |
|
(1) Chin ê sî-kan, chiū-sī kap Siōng-tè ū koan-hē ê sî-kan, che chiū-sī kiò-chòe éng-oán. Lán só͘ chai ê sî-kan chiū-sī chin ê sî-kan teh keng-kè ê iáⁿ. In-ūi Siōng-tè bô kè-liáu bô bē-lâi, lóng sī hiān-chāi tī-teh. Nā tùi tì-sek lâi kóng, kè-liáu kap bē-lâi lóng khiā tī Siōng-tè ê bīn-chêng. Nā-sī lán lâng chiū bô hiān-chāi, lóng sī bē-lâi teh kè-liáu nā-tiāⁿ. Bī-lâi ê chi̍t ba̍k-ni̍h-kú liâm-piⁿ chiū pìⁿ kè-liáu. Só͘-í bī-lâi kap kè-liáu sī tī lán só͘ bōe-tit kàu ê só͘-chāi, án-ni in bô tī lán ê bīn-chêng. Só͘-í sî-kan m̄-sī to̍k-it-chin ê mi̍h.
|
（1）真ê 時間就是kap上帝有關係ê 時間，這就是叫做永遠。咱知ê 時間就是真ê 時間teh 經過ê 影。因為上帝無過了無未來，攏是現在tī--teh。若tùi 智識來講，過了kap 未來攏企tī 上帝ê 面前。若是咱人就無現在，攏是未來teh 過了nā tiāⁿ。未來--ê 一目ni̍h久liâm-piⁿ 就變 過了。所以未來kap 過了是tī 咱所 bōe得到ê 所在，án-ni in無tī 咱ê 面前。所以時間 m̄是獨一真ê 物。 |
|
Lán nā khùn chhíⁿ ê sî, lán m̄-chai khùn khì ê tiong-kan sî-kan kè-liáu gōa-chōe. Chiū tī chhíⁿ ê sî, sî-kan mā sī bô khak-si̍t. Nā tī kan-lân siū-khó͘ ê sî, chi̍t ji̍t oán-jiân chhin-chhiūⁿ chi̍t nî, iā hoaⁿ-hí ê sî chi̍t nî tú chhin-chhiūⁿ chi̍t ji̍t ê kú, só͘-í sî-kan m̄ sī to̍k-it-chin ê mi̍h, To̍k-it-chin ê Sîn bô lūn tī sím-mi̍h sî ia̍h sī chin, in-ūi lán sī tùi éng-oán To̍k-it-chin ê Siōng-tè lâi chhòng-chō ê, só͘-í Lán bô sî-kan ê kám-kak tī-teh.
|
咱若睏醒ê 時，咱 m̄ 知睏去ê 中間時間過了偌濟。就 tī 醒ê 時時間mā 是無確實。若 tī 艱難受苦ê 時一日宛然親像一年，iā 歡喜ê 時一年tú 親像一日ê 久，所以時間 m̄ 是獨一真ê 物。獨一真ê 神無論tī 甚 mi̍h 時亦是真，因為咱是tùi 永遠獨一真ê 上帝來創造--ê,所以咱無時間ê 感覺tī--teh。 |
|
(2) Tī chit ê khong kan (space) lán khòaⁿ-kìⁿ sū-sū ê siⁿ-khí, á-sī sū-bu̍t ê piàn-chhian, chiū hun nî, ge̍h, ji̍t, tiám, hun biáu, kiò-chòe sî-kan. Tī chit khong-kan ê mi̍h ê piàn-hòa sī teh chè-chō sî-kan. Mi̍h nā teh piàn-hòa ê sî, chiū-sī hiān-chāi. Nā piàn-hòa-liáu chiū-sī kè-liáu. Nā-sī teh-beh piàn-hòa ê sî, chiū-sī bī-lâi. Sū-bu̍t nā piàn-hòa ê sî, sî-kan iû-goân kap i saⁿ-kap piàn-ōaⁿ, chòe Bī-lâi á-sī kè-liáu. M̄-kú Siōng-tè bô piàn-ōaⁿ, iā kap i kiat-liân-teh--ê, ia̍h bōe-ōe piàn-ōaⁿ.
|
（2）Tī 這個空間（space）咱看見事事ê 生起抑是事物ê 變遷，就分年、月、日、點、分、秒叫做時間。Tī 這空間ê 物ê 變化是teh 製造時間。物若teh 變化ê 時就是現在。若變化了就是過了。若是 teh-beh 變化ê 時就是未來。事物若變化ê 時時間猶原kap 伊相kap 變化，做未來抑是過了。M̄-kú 上帝無變換，也kap伊結連teh--ê,亦bōe會變換。 |
|
(3) Sî-kan bōe-ōe piàn-ōaⁿ ia̍h bōe-ōe hòe-bô. Chóng-sī lán tī sè-kan só͘ chòe ê sū, bōe hòe-bô beh éng-oán tī-teh.
|
（3）時間bōe會變換亦bōe會廢無。總是咱tī 世間所做ê 事bōe 廢無beh 永遠tī--teh。 |
|
“Sè-kan kap i ê su-io̍k teh kè-khì, to̍k-to̍k kiâⁿ Siōng-tè ê chí-ì--ê éng-oán tī-teh” ( I. Iok-hān 2 : 17 )
|
「世間kap 伊ê 私慾teh 過去，獨獨行上帝ê 旨意--ê 永遠tī-teh。」（約翰一書 2：17 ） |
|
(Liáu )
|
（ 了 ） |
