Sat-hu-sun-tai káng-tō chi̍p_01
|
Sat-hu Sun-tāi 講道集_01 |
|---|---|
| Sabathu Simia Hills | Sabathu Simia Hills |
|
Thâu-sū
|
頭序 |
|
Tī chit pún sòe pún chheh só͘ siá-ê, sī tùi bêng-sióng lâi tit-tio̍h ê koan-liām kap soat-bêng nā-tiāⁿ, góa m̄-sī tiat-ha̍k-chiá, iā m̄-sī sîn-ha̍k-chiá. Sī Chú chì-bî-sòe lô͘-po̍k ê chi̍t-ê. Só͘ hoaⁿ-hí teh kám-siā--ê, chiū-sī Siōng-tè ê thiàⁿ kap chhòng-chō sè-kan ê kî-īⁿ. Tī bêng-sióng kap kî-tó ê sî, tùi lāi-bīn ê kám-kak lâi tit-tio̍h ê chin-lí, bōe-ōe lóng-chóng lâi hoat-piáu tit. Giân-gú bōe-ōe lâi chhián-bêng lêng-hûn só͘ kám tio̍h ê chin-lí.
|
Tī 這本小本冊所寫--ê,是tùi 冥想來得著ê 觀念kap說明nā-tiāⁿ，我m̄ 是哲學者，也m̄ 是神學者。是主至微細奴僕ê 一個。所歡喜teh 感謝--ê,就是上帝ê 疼kap 創造世間ê奇異。Tī 冥想kap 祈禱ê 時，tùi 內面ê 感覺來得著ê 真理，bōe會攏總來發表--tit。言語bōe會來闡明靈魂所感--著ê 真理。 |
|
Nā-sī ōe sêng-siū chin-lí ê lâng, sui-bóng bô kō͘ giân-gú, ia̍h sī ōe liáu-kái. Si̍t-chāi lâi kóng, ōe, ōe hō͘ lâng lâi gō͘-kái pí liáu-kái iáu khah chhám.
|
若是會承受真理ê人，雖罔無kō͘言語，亦是會了解。實在來講，話，會hō͘人來誤解比了解iáu較慘。 |
|
Góa koh kóng, bōe-ōe lâi hoat-piáu góa ê só͘-kám kap su-sióng; chóng-sī chiàu góa só͘ ōe, ū siá tām-po̍h ê chin-lí tī-teh. Siat-sú lia̍t-ūi nā tùi chit ê sòe pún chheh ū tit tām-po̍h ê lī-ek, chiū ūi-tio̍h chióng-chióng ê in-toaⁿ chit-tia̍p m̄ káⁿ tùi tāi-ke hoat-piáu ê su-sióng á-sī keng-giām, āu-ji̍t ia̍h siūⁿ beh hoat-piáu.
|
我koh 講，bōe會來發表我ê 所感kap 思想；總是照我所會，有寫淡薄ê 真理tī--teh。設使列位若對這個細本冊有得淡薄ê 利益，就為著種種ê因端chit-tia̍p m̄敢對大家發表ê 思想抑是經驗，後日亦想beh發表。 |
|
Chit-tiap tì-ì kā A, J, Appasamq phok-sū seh-siā, in-ūi tōa tio̍h-bôa lâi hoan-e̍k chòe Eng-gú; Iā kā Calcutta kàm-tok ha̍k-hāu ê w. Pelly bo̍k-su seh-siā, in-ūi goân-kó, ū siū-tio̍h i chin-chōe ê tàu pang-chān.
|
Chit-tiap 致意kā A, J, Appasamq 博士說謝，因為大著磨 來翻譯做 英語；亦kā Calcutta 監督學校ê w Pelly 牧師說謝，因為原稿有受著伊真濟ê 鬥幫贊。 |
|
Sat-hu Sun-tāi kì Sundar Sengh Sabathu, Simia Hills, 1923 : 9 ge̍h |
Sat-hu Sun-tāi 記 Sundar Sengh Sabathu, Simia Hills, 1923年9月 |
|
Siāu-kài
|
紹介 |
|
Sat-hu Sun-tāi, sī Ìn-tō͘ ê Sèng-jîn ia̍h sī hiān-sî sè-kài ê tōa chong-kàu-ka. Thang kóng sī tē-jī ê Pó-lô.
|
Sat-hu Sun-tāi,是印度ê 聖人亦是現時世間ê 大宗教家。Thang講是第二個保羅。 |
|
I tī 1889 nî 9 ge̍h chhoe-saⁿ chhut-sì tī pak-pêng Ìn-tō͘ ê hó-gia̍h lâng ê ke. I ê lāu-bú sī jia̍t-sim gâu pài Sîn ê hū-jîn, ū kap gōa-kok ê Soan-kàu-su á-sī Ko͘-niû kau-pôe, sǹg-sī sin ê hū-jîn, put-chí tùi-tiōng chong-kàu, gâu kà-sī kiáⁿ-jî. Só͘-í tī 7 hè ê sî chiū ōe oa̍t-liām Ìn-tō͘ kàu ê keng-tián. I ê lāu-bú kà-sī i kóng “Lí m̄-thang chhin-chhiūⁿ lí ê hiaⁿ-tī bô tio̍h-bôa, ia̍h m̄-thang siūⁿ beh hióng-siū chit sè-kan ê khoài-lo̍k, to̍k-to̍k tio̍h kiû lêng-hûn ê an-ún kap chin ê sìn-gióng; nā án-ni, lí chá-bān chiū beh tit-tio̍h chiâⁿ-sèng”. Án-ni chiū-sī siū i ê lāu-bú gâu ê kà-sī, kap kám-hòa, lâi tit chiâⁿ-sèng. I kóng “Sè-kài tē-it hó ê Sîn-ha̍k-hāu chiū-sī tī lāu-bú ê heng-chêng”. Che si̍t-chāi sī chin-lí. Chóng-sī put-hēng 14 hè ê sî i ê lāu-bú chiū lī-khui sè-kan; m̄-ku lāu-bú só͘ lâu ê chéng-chí, ū teh khui hoe kiat hó ké-chí.
|
伊tī 1889年9月初3出世tī 北爿印度ê 好額人ê 家。伊ê 老母是熱心gâu 拜神ê 婦人，有kap 外國ê 宣教師抑是姑娘交陪，算是新ê婦人，不止tùi重宗教，gâu教示子兒。所以tī 7歲ê 時就會閱唸印度教ê 經典。伊ê 老母教示伊講：「你m̄-thang 親像你ê 兄弟無著磨，亦m̄-thang 想beh 享受這世間ê 快樂，獨獨著求靈魂ê 安慰kap 真ê 信仰；若án-ni，你早慢就beh 得著成聖。」Án-ni 就是受伊ê 老母gâu ê 教示kap 感化，來得成聖。伊講：「世間第一好ê 神學校就是tī 老母ê 胸前。」這實在是真理。總--是不幸14歲ê 時伊ê 老母就離開世間；m̄-kú 老母所留ê 種子，有teh 開花結好果子。 |
|
I khí-thâu sī chhin-chhiūⁿ Pó-lô hoán-tùi Ki-tok kàu gâu khún-tio̍k kàu-hōe, sī Ìn-tō͘ kàu chīn-tiong ê sìn-chiá. Chóng-sī tùi sit-lo̍h i só͘ thiàⁿ lāu-bú í-āu, i ū si̍t-chāi teh chhē chin-lí, só͘-í Chú Iâ-so͘ ū kéng-tiàu i chòe ha̍k-seng, chiū-sī 1904 nî 12 ge̍h 18 ji̍t. Āu-lâi keng-kè chi̍t nî, 9 ge̍h chhoe-saⁿ, chiū-sī i ê siⁿ-ji̍t, hit sî niá sóe-lé, kap Chú li̍p-iok éng-oán beh chòe Chú ê chhe-ēng. Tùi I ji̍p kàu liáu-āu, i ê lāu-pē kap chhin-lâng tōa hoán-tùi, tōa khún-tio̍k kàu beh kā i hāi-sí; chóng-sī i lóng bô kiaⁿ; hoán-tńg ná jia̍t-sim. Sóe-lé liáu 33 ji̍t khí chiū ū chiâⁿ-sèng ê kak-ngō͘, chiū án-ni chiū sì-kòe soan-thoân Chú Iâ-so͘ ê chin-lí.
|
伊起頭是親像保羅反對基督教gâu 窘逐教會，是印度教盡忠ê 信者。總-是tùi失落伊所疼老母以後，伊有實在teh chhē真理，所以主耶穌有揀召伊做學生，就是1904年12月18日。後--來經過一年，9月初3就是伊ê 生日，hit 時領洗禮，kap 主立約永遠beh 做主ê 差用。Tùi 伊入教了後，伊ê 老父kap 親人大反對，大窘逐到beh kā 伊害--死；總是伊攏無驚；反轉 ná熱心。洗禮了33 日起就有成聖ê 覺悟，就 án-ni 就四界宣傳主耶穌ê 真理。 |
|
Chit tia̍p só͘ beh siāu-kài chit pún chheh “Reality and Religin” sī tī Ìn-tō͘ teh thoân tō-lí ê sî lâi siá ê, in-ūi sī ēng Ìn-tō͘ ōe, só͘-í Appasamy phok-sū kā i hoan-e̍k chòe Eng-gú. Teh tù chit pún chheh ê sî, i ta̍k ji̍t siá 12 tiám cheng-kú, siá 12 ji̍t kú chiah chheng-chhó. Chiàu i só͘ kóng, i m̄-sī tiat-ha̍k-chiá, ia̍h m̄ sī Sîn-ha̍k-chiá, só͘-í i ê bo̍k-tek m̄ sī beh lūn tiat-ha̍k ia̍h m̄ sī beh siá Sîn-ha̍k-soat, kan-ta sī tùi kî-tó kap bêng-sióng lâi tit-tio̍h ê chin-lí, beh ēng chhián-chhián ê ōe lâi chhián-bêng nā-tiāⁿ.
|
Chit tia̍p 所beh 紹介這本冊《Reality and Religin》是tī 印度teh 傳 道理ê 時來寫--ê,因為是用印度話，所以 Appasamy 博士kā 伊翻譯做英語。Teh 著這本冊ê 時，伊逐日寫12點鐘久，寫12日久才清楚。照伊所講，伊 m̄ 是哲學者，亦m̄ 是神學者，所以伊ê 目的m̄ 是beh 論哲學亦m̄ 是beh 寫神學說，kan-ta 是tùi 祈禱kap 冥想來得著ê 真理，beh用淺淺ê 話來闡明nā-tiāⁿ。 |
|
Chit pún sui-bóng sòe-pún; m̄-ku i ê kè-ta̍t m̄ sī sió-khóa. Ū éng-oán ê oa̍h-miā tī-teh. I ê chin-lí chhin-chhiūⁿ oa̍h-chôaⁿ, si̍t-chāi sī lêng-hûn ê bí-niû.
|
這本雖罔細本；m̄-kú 伊ê 價值 m̄ 是小可。有永遠ê 活命tī--teh。伊ê 真理親像活泉，實在是靈魂ê 米糧。 |
|
Chit bô gōa kú, góa tī Tông-chì-siā Tâi-ha̍k Sîn-ha̍k gián-kiù-sek, tit-tio̍h chit pún chheh ê sî, tha̍k liáu siū tōa kám-kek, chin ū kè-ta̍t. Tù-chiá gâu siat phì-jū lâi chhián-bêng Siōng-tè ê tō-lí, I só͘ kà-sī ê chiàⁿ-sī Chú Iâ-so͘ ê chí-ì. Só͘-í sui-bóng put-châi iā bô kiaⁿ kiàn-siàu, hó-táⁿ lâi siāu-kài chit pún chheh hō͘ só͘ kèng-ài Tông-pâu ê hiaⁿ-ché. Ūi-tio̍h put-châi bōe-ōe cha̍p-hun e̍k kàu chheng-chhó sī tōa ûi-hām ê só͘-chāi. In-ūi chhē bô tú-hó ê ōe thang ēng, só͘-í ū só͘-chāi bōe bián-tit tio̍h làng, á-sī e̍k ì-sù nā-tiāⁿ, chhiáⁿ nā ū ki-hōe lâi khòaⁿ Eng-bûn chiū khah chheng-chhó. Goān tāi-ke gâu khoan-iông.
|
這無外久，我tī 同志社大學神學研究室，得著這本冊ê 時，讀了受大感激，真有價值。著者gâu 設譬如來闡明上帝ê 道理，伊所教示--ê 正是主耶穌ê 旨意。所以雖罔不才也無驚見笑，好膽來紹介這本冊 hō͘ 所敬愛同袍ê 兄姊。為著不才bōe會十分譯到清楚是大遺憾ê 所在。因為chhē無tú 好ê 話thang用，所以有所在bōe 免得著làng,抑是譯意思nā-tiāⁿ，請若有機會來看英文就較清楚。願大家gâu 寬容。 |
|
Siat-sú nā ōe pang-chān lán ê sìn-gióng ná kian-kò͘ tī chin-lí lâi ji̍p tī Siōng-tè éng-oán oa̍h ê hok-khì, sī tōa kám-siā put-chīn.
|
設使若會幫贊咱ê 信仰ná 堅固tī 真理來入tī 上帝永遠活ê 福氣，是大感謝不盡。 |
|
1926. 5 : 15. Kiaⁿ-to͘ Ông Siú-ióng. |
1926 5：15 京都 王守勇 |
|
I
|
I |
|
Chòng-chō ê Bo̍k-tek.
|
創造ê目的 |
|
“Tī khí-thâu ū Tō, Tō kap Siōng-tè saⁿ-kap tī-teh, tō chiū-sī Siōng-tè…….Bān-mi̍h tùi Tō lâi chhòng-chō[chō], kìⁿ-nā siū chhòng-chō ê, bô chi̍t hāng m̄-sī tùi I lâi chhòng-chō”. (Iok-hān 1:1—3).
|
「Tī 起頭有道，道kap上帝相kap tī--teh，道就是上帝……萬物 tùi 道來創造，見若受創造--ê,無一項 m̄是tùi 伊來創造」（約翰 1：1—3）。 |
|
Éng-oán ê Tō (Logos) pí lóng-chóng ê khah tāi-seng tī-teh, ia̍h bān-mi̍h bē siū chhòng-chō ê sî, I í-keng tī-teh, Oa̍h-mi̍h á-sī m̄ sī oa̍h-mi̍h lóng sī tùi I lâi chiâⁿ-ê. Bô oa̍h-miā ê mi̍h, bōe ōe ka-kī chiâⁿ-chòe ū oa̍h-miā, ia̍h bōe siⁿ-chhut ū oa̍h-miā ê mi̍h. To̍k-to̍k oa̍h-miā ōe siⁿ-chhut oa̍h-miā nā-tiāⁿ. Oa̍h-miā ê goân-thâu chiū-sī Siōng-tè. Siōng-tè ēng I ê koân-lêng lâi chhòng-chō bān-mi̍h, ia̍h chiong oa̍h-miā hō͘ in. Tī siū chhòng-chō-ê, ê tiong-kan Lâng sī tē-it ko-kùi, “ I pûn oa̍h-khì ji̍p tī lâng hō͘ i ū oa̍h-miā”. Án-ni, “ Siōng-tè chhòng-chō lâng chhin-chhiūⁿ I ê hêng-siōng, koh hō͘ in ū koân thang tī-lí chit ê tōe-bīn-chiūⁿ ê mi̍h”.
|
永遠ê 道（Logos）比攏總--ê 較代先tī--teh，亦萬物未受創造ê 時，伊已經tī--teh，活物抑是 m̄是活物攏是tùi 伊來成--ê。無活命ê 物，bōe會家己成做有活命，亦bōe生出有活命ê 物。獨獨活命會生出活命nā-tiāⁿ。活命ê 源頭就是上帝。上帝用伊ê 權能來創造萬物，亦將活命hō͘ in。Tī 受創造--ê,ê 中間人是第一高貴，「伊pûn活氣入tī 人hō͘ 伊有活命」。Án-ni「上帝創造人親像伊ê 形象，koh hō͘ in 有權thang 治理這個地面上ê 物」。 |
|
(1). Siōng-tè pún-sin sī oân-choân, só͘-í chhòng-chō Bān-mi̍h ê Bo̍k-tek m̄-sī beh lâi-pó͘ I bô chiâu-chn̂g ê só͘-chāi; chiū-sī teh hián-chhut I ū chhòng-chō bān-mi̍h ê pún-sèng tī-teh. I siúⁿ-sù oa̍h-miā, hō͘ lâng thang saⁿ-kap ū hūn tī chit ê oa̍h-miā, che lóng sī tùi Siōng-tè ū siúⁿ-sù oa̍h-miā-koân kap oa̍h-tāng lâi ê chiah ū. Ia̍h Siōng-tè chiong I só͘ chhòng-chō ê mi̍h, siúⁿ-sù lâng chòe hok-khì, koh tùi I siúⁿ-sù oa̍h-miā-koân, hō͘ lán thang tit-tio̍h chin ê hok-khì chin ê hoaⁿ-hí. Che bô m̄-sī tùi I ê Thiàⁿ ê pún-chit lâi chhut ê. Chóng-sī lán tùi siū chhòng-chō ê mi̍h lâi tit-tio̍h ê hok-khì sī iú-hān, To̍k-to̍k tùi Siōng-tè ū thang tit-tio̍h oân-choân ê boán-chiok, I ún-tàng hoaⁿ-hí chiâu-chn̂g lâi èng-ún lán ê só͘ kiû. Siat-sú lâng nā bô chit khoán ǹg-bāng ê hoaⁿ-hí tī-teh, che chiū-sī tùi i bô tì-sek á-sī bô sūn-thàn, pōe-ge̍k Siōng-tè ê só͘-tì.
|
（1）上帝本身是完全，所以創造萬物ê 目的m̄ 是beh 來補伊無齊全ê 所在；就是teh 顯出伊有創造萬物ê 本性tī--teh。伊賞賜活命，hō͘ 人thang 相kap有份tī 這個活命，che 攏是tùi 上帝有賞賜活命權kap 活動來--ê 才有。亦上帝將伊所創造ê 物，賞賜人做福氣，koh tùi 伊賞賜活命權，hō͘ 咱thang得著真ê 福氣、真ê 歡喜。Che 無 m̄ 是tùi 伊ê 疼ê 本質來出--ê。總是咱tùi 受創造ê 物來得著ê 福氣是有限，獨獨tùi 上帝有thang得著完全ê 滿足，伊穩當歡喜齊全來應允咱ê 所求。設使人若無這款向望ê 歡喜tī--teh，che就是tùi 伊無智識抑是無順趁１，背逆上帝ê 所致。 |
|
(2). Tī chit sè-kan bô lūn ōe khòaⁿ-kìⁿ á-sī bōe khòaⁿ-kìⁿ ê mi̍h ū kàu-ke̍k chōe tī-teh. Chiah ê lóng sī teh hián-chhut Siōng-tè ê sêng-si̍t. Ta̍k-khoán ê mi̍h chiàu i ê le̍k-liōng lóng teh hián-chhut Siōng-tè ê sèng-chit.
|
（2）Tī 這世間無論會看見抑是bōe 看見ê 物有夠極濟tī--teh。chiah-ê 攏是teh 顯出上帝ê 誠實。逐款ê 物照伊ê 力量攏teh 顯出上帝ê 性質。 |
|
Sui-bóng ū chōe ê lâng iáu-kú teh hián-bêng Siōng-tè sī Thiàⁿ-thàng ê Pē, siúⁿ-sù i ū ki-hōe thang hoán-hóe kóe-pìⁿ, lâi ji̍p tī Pē Siōng-tè éng-oa̍h ê hô-pêng kap hoaⁿ-hí.
|
雖罔有罪ê 人iáu-kú teh 顯明上帝是疼痛ê 父，賞賜伊有機會thang反悔改變，來入tī 父上帝永活ê 和平kap 歡喜。 |
|
II
|
II |
|
Siōng-tè ê kiáⁿ hòa-sin chòe lâng
|
上帝ê子化身做人 |
|
(1). Gín-á kan-ta ōe hiáu liām chheh-koa kóng “Siōng-tè”, chóng-sī bōe hiáu siūⁿ hit ê chin-lí ê ì-sù. M̄-kú nā ná tōa-hàn, chiū ná ōe hiáu siūⁿ hit ê jī ê ì-sù, iā ōe liáu-kái. Só͘-í chhin-chhiūⁿ án-ni, khí-thâu tī cheng-sîn chiūⁿ teh seng-oa̍h ê lâng, sui-bóng i gōa phok-ha̍k, mā sī kan-ta lia̍h Tō chiâⁿ jio̍k-thé chit ê Ki-tok chòe chi̍t ê tōa jîn-bu̍t, á-sī tōa ê Sian-ti nā-tiāⁿ. Chóng-sī cheng-sîn-siōng ê keng-giām nā ná kú ná kap Ki-tok kau-pôe, I chiū ōe hiáu-ngō͘ Ki-tok chiū-sī Siōng-tè ê hòa-sin, “Siōng-tè sèng-chit ê hong-sēng lóng chiâu-pī tiàm tī I “. (Ko-lo-se 2: 9). “Oa̍h-miā tī I ê lāi-bīn; chit ê oa̍h-miā sī lâng ê kng”. (Iok-hān 1: 4)
|
（1）囡仔 kan-ta 會曉唸冊歌講「上帝」，總--是bōe曉想hit-ê 真理ê 意思。M̄-kú 若大漢，就ná 會曉想hit-ê字ê 意思，亦會了解。所以親像án-ni，起頭tī 精神上teh 生活ê 人，雖罔伊偌博學，mā 是kan-ta 掠道成肉體這個基督做一個大人物，抑是大ê 先知nā-tiāⁿ。總是精神上ê 經驗若ná久ná kap 基督交陪，伊就會曉悟基督就是上帝ê 化身，「上帝性質ê 豐盛攏齊備tiàm tī伊」。（歌羅西2：9）「活命tī 伊ê 內面；這個活命是人ê 光」。（約翰 1：4） |
|
(2). Lâng ê jîn-keh m̄-sī ēng giân-gú ōe chiâu-chn̂g lâi hoat-piáu tit, sui-bóng ū-sî chòe Sin ê giân-gú, á-sī ēng phì-jū iáu-kú bōe-ōe thang piáu-bêng tit. Lán ê siáu-thé ia̍h sī bōe-ōe piáu-hiān jîn-keh ê pún-chit,… chiū-sī tāi-thé ê pún-chit kap lêng-le̍k. Ōaⁿ ōe lâi kóng, chiū-sī lâng ê jîn-keh tōa-pō͘-hūn tī chit Sè-kan sī ún-ba̍t teh, kan-ta chi̍t-pō͘-hūn ū teh hián-chhut nā-tiāⁿ. Tī tāi-thé ê lâng kan-ta tī tāi-thé ê Sè-kài ōe chiâu-chn̂g lâi hoat-piáu ka-kī, koh tī hit sî, gōa-bīn kap lāi-bīn lóng-chóng ê tiâu-kiāⁿ bô m̄-sī beh kiong-kip i ê khiàm-kheh kap pang-chān i ê chìn-pō͘.
|
（2）人ê 人格 m̄是用言語會齊全來發表--tit，雖罔有時做新ê 言語，抑是用譬如iáu-kú bōe會thang表明--tit。咱ê 小體亦是 bōe會表現人格ê 本質，… 就是大體ê 本質kap 能力。換話來講，就是人ê 人格大部分tī 這世間是隱密--teh，kan-ta 一部份有teh 顯出nā-tiāⁿ。Tī 大體ê 人kan-ta tī 大體ê 世界會齊全來發表家己，koh tī hit時，外面 kap 內面攏總ê 條件無m̄ 是 beh 供給伊ê 欠缺kap 幫贊伊ê 進步。 |
|
Siat-sú téng-bīn só͘ lūn lâng ê Sim-lêng ê sū nā-sī chin-lí, chiū Éng-oán ê Tō, tùi Bah-thé beh lâi hián-chhut Siōng-tè ê Sèng-chit kiám m̄-sī kàu-ke̍k ûi-lân mah? Chóng-sī I ū chīn I só͘ ōe lâi piáu-hiān ka-kī kap ūi-tio̍h chín-kiù lâng ê pit-iàu. Só͘-í I ê êng-kng beh tit-chiâⁿ oân-choân tī Thiⁿ-n̍i̍h.
|
設使頂面所論人ê 心靈ê 事若是真理，就永遠ê 道，tùi 肉體beh 來顯出上帝ê 性質kiám m̄是到極為難--mah？總是伊有盡伊所會來表現家己kap 為著拯救人ê 必要。所以伊ê 榮光beh 得成完全tī 天--n̍i̍h。 |
|
(3). Kiám-chhái ū lâng beh mn̄g kóng, Lán bô khòaⁿ-kìⁿ Siōng-tè, iā bô chiâu-chn̂g chai thái-thó ōe sìn-titi8? Góa káⁿ kóng lán beh sìn, m̄-sī lia̍h oân-choân ê tì-sek chòe iàu-kín; phì-lūn lâi kóng, lán ê sìⁿ-miā só͘ óa-khò ê siáu-thé, hit lāi-bīn ê ki-koan, kiám ū lâng bat khòaⁿ-kìⁿ mah? Bô pòaⁿ-lâng bat khòaⁿ-kìⁿ ka-kī ê Thâu-ló kap Sim-koaⁿ. Chóng-sī bô lâng beh jīn kóng, góa bô chiah ê mi̍h. Lán ê Thâu-ló kap Sim-koaⁿ, che sī sìⁿ-miā só͘ óa-khò-ê, tō khòaⁿ bōe tio̍h, beh thái-thó ōe thang khòaⁿ-kìⁿ chhòng-chō lán ê Thâu-ló kap Sim-koaⁿ ê Siōng-tè ah!
|
（3）Kiám-chhái 有人beh 問講：咱無看見上帝，亦無齊全知thái-thó會信--tit？我敢講咱beh 信，m̄ 是掠完全ê 智識做要緊。譬論來講，咱ê 生命所倚靠ê 小體，hit 內面ê 機關，kiám 有人bat 看見--mah？無半人 bat 看見家己ê 頭腦kap 心肝。總是無人beh 認講：我無chiah-ê 物。咱ê 頭腦kap 心肝，這是生命所倚靠--ê,tō看bōe 著，beh thái-thó會thang看見創造咱ê 頭腦kap 心肝ê 上帝--ah！ |
|
III
|
III |
|
Kî-tó
|
祈禱 |
|
(1). Ū chi̍t-khoán ê Si̍t-bu̍t nā-sī ji̍t lo̍h ê sî hit ê hio̍h kap hoe chiū ha̍p teh, nā ji̍t chhut khah sio-lō ê sî, hit ê hio̍h kap hoe chiū koh khui. (E̍k-chiá kóng chhin-chhiūⁿ thô͘-tāu á-sī kiàn-siàu-chháu) Án-ni Si̍t-bu̍t tùi Ji̍t-thâu lâi khip-siu sio-khì kap Oa̍h-miā chiah ōe tōa châng. Tú-tú chhin-chhiūⁿ án-ni, tī kî-tó ê sî, lán ê sim-mn̂g khui, hiòng tī Gī ê ji̍t-thâu, ōe thang siám-pī lóng-chóng ê kan-lân kap tāng tàⁿ, lâi tióng-sêng tī Chú Iâ-so͘ oân-choân ê thé.
|
（1）有一款ê 植物若是日落ê 時hit-ê 葉kap 花就合--teh，若日出較燒lō ê 時，hit-ê 葉kap 花就koh 開（譯者講親像土豆抑是見笑草）。Án-ni 植物tùi 日頭來吸收燒氣kap 活命才會大欉。Tu-tú親像án-ni，tī 祈禱ê 時，咱ê 心門開，向tī 義ê 日頭，會thang閃避攏總ê 艱難kap 重擔，來長成tī 主耶穌完全ê 體。 |
|
(2). Chiàu lâng teh siūⁿ lán ê kî-tó bōe-ōe piàn-ōaⁿ Siōng-tè ê kè-ōe. Chóng-sī teh kî-tó ê lâng i pún-sin ū teh piàn-ōaⁿ. Sui-bóng tī chit ê bô oân-choân ê seng-oa̍h tiong, lán ê tāi-thé ê hêng-siōng tùi kî-tó ta̍k ji̍t chiām-chiām ná teh hiòng tī oân-choân.
|
（2）照人teh 想咱ê 祈禱bōe 會變換上帝ê 計劃。總--是teh 祈禱ê 人伊本身有teh 變換。雖罔tī 這個無完全ê 生活中，咱ê 大體ê 形象tùi 祈禱逐日漸漸ná teh向tī 完全。 |
|
Chhiáⁿ siūⁿ koe-bú teh pū nn̄g ê sū. koe-nn̄g lāi-bīn sī bô hêng bô siōng, ám-ám thng thng ê khoán; m̄-kú koe-bú ná pū ná kú ê sî, koe-nn̄g chiū koh-iūⁿ, pìⁿ chòe koe-á-kiáⁿ chhin-chhiūⁿ koe-bú ê khoán-sit. Án-ni m̄ sī koe-bú ū piàn-khoán, chiū-sī koe-nn̄g ū piàn-ōaⁿ. Án-ni thang kóng tùi kî-tó lán piàn-ōaⁿ chhin-chhiūⁿ Siōng-tè êng-kng ê siōng, sī lán piàn-ōaⁿ m̄-sī Siōng-tè.
|
請想雞母teh 孵卵ê 事。雞卵內面是無形無象，ám-ám 湯湯ê 款，m̄-kú 雞母那孵那久ê 時，雞卵就各樣，變做雞仔子親像雞母ê 款式。Án-ni m̄是雞母有變款，就是雞卵有變換。Án-ni thang講tùi 祈禱咱變換親像上帝榮光ê 像，是咱變換，m̄ 是上帝。 |
|
(3). Chúi-cheng khì ūi-tio̍h ji̍t-thâu ê jia̍t-khì, tùi tōe-bīn peh-chiūⁿ khong-tiong. Sui-bóng ū ín-le̍k ê hoat-chek (the law of gravity) iàu-kú ge̍k chit ê hoat-tō͘, ti̍t-ti̍t peh chiūⁿ khong-tiong, tī hia pìⁿ-chòe hō͘, āu-lâi koh lo̍h lâi ak chhân-hn̂g ngó͘-kok, chòe lâng ê tōa lō͘-ēng. Só͘-í chhin-chhiūⁿ án-ni Sèng Sîn ê hé ngiâ-chi̍h lán ê kî-tó kàu tī Siōng-tè ê bīn-chêng, iâⁿ-kè chōe-ok kap pháiⁿ-tāi, āu-lâi siū Siōng-tè ê chiok-hok koh lo̍h lâi tōe-bīn-chūiⁿ chòe lâng ê lī-ek.
|
（3）水蒸氣為著日頭ê 熱氣，tùi 地面peh上空中。雖罔有引力ê 法則（the law of gravity）， iàu-kú 逆這個法度，直直peh上空中，tī hia 變做雨，後來koh落來ak 田園五榖，做人ê 大路用。所以親像án-ni 聖神ê 火迎接咱ê 祈禱到tī 上帝ê 面前，贏過罪惡kap 歹代，後來受上帝ê 祝福koh 落來地面上做人ê 利益。 |
|
(4). Hái-n̍i̍h ū chi̍t khoán Si̍t-bu̍t, (Ctenophores or sea go͘seberries) sī kàu-ke̍k loán-jio̍k, nā sái chi̍t phoah ê hái-éng chiū ōe kā i thiah kàu chhùi kô͘-kô͘; chóng-sī nā ū hong-thai ê hong-siaⁿ i chiū tîm-lo̍h hái-tóe, tī hia hong-thai bōe tit kàu, hái-éng phoah bōe tio̍h, kek an-ún. Kî-tó ê lâng tú-tú sī chhin-chhiūⁿ án-ni; siat-sú tī chit Sè-kan, nā ū chōe-ok kap hoān-lān ê hong-thai beh kàu, i chiū sûi-sî chǹg-ji̍p Siōng-tè ê Thiàⁿ ê tōa-iûⁿ, tī hia éng-oán pêng-an koh chû-chāi.
|
（4）海--n̍i̍h有一款植物，（Ctenophores or sea go͘seberries）是到極軟弱，若駛一潑ê海湧就會kā 伊拆到碎kô͘-kô͘;總--是若有風颱ê 風聲伊就沉落海底，tī hia風颱bōe tit到，海湧潑bōe 著，極安穩。祈禱ê 人 tu-tu是親像án-ni；設使tī 這世間，若有罪惡kap 患難ê 風颱beh 到，伊就隨時鑽入上帝ê 疼ê 大洋，tī hia永遠平安koh 自在。 |
|
(5). Ū chi̍t ê Tiat-ha̍k-chiá (philosopher) khì chhē chi̍t ê Sîn-pì-ka (mystic) chē. In lóng bô kóng ōe, tiām-tiām chē tiap-á-kú. Āu-lâi Tia̍t-ha̍k-chiá peh khí lâi chiū beh tò-khì, hit-sî, Sîn-pì-ka kā I kóng. “Góa kám tio̍h lí só͘ siūⁿ ê”. Nā-sī Tia̍t-ha̍k-chiá ìn i kóng “M̄-kú góa bōe-ōe chai lí só͘ kám tio̍h ê”. Án-ni sī bêng, tōe-bīn-chiūⁿ ê tì-sek bōe-ōe kám-tio̍h, ia̍h bōe-ōe liáu-kái Siōng-tè (Reality). To̍k-to̍k ēng kî-tó kap Siōng-tè kau-pôe ê lâng chiah si̍t-chāi ōe bat Siōng-tè.
|
（5）有一個哲學者（philosopher）去chhē一個神秘家（mystic）坐。In 攏無講話，恬恬坐tiap仔久。後來哲學者peh起來就beh倒--去hit時，神秘家kā伊講：「我感著你所想--ê」。但[tān]是哲學者應伊講：「M̄-kú我bōe會知你所感--著--ê」。Án-ni 是明，地面上ê智識bōe會感--著，亦bōe會了解上帝（Reality）。獨獨用祈禱kap上帝交陪ê人chiah 實在會bat上帝。 |
|
(6). Kî-tó ê lâng tī kî-tó ê sî só͘ tit-tio̍h ê pêng-an lóng sī tùi ēng chīn-sim chīn-ì tī tāi-thé-siōng kap Siōng-tè kau-pôe lâi tit-tio̍h ê. Tùi hî-tî só͘ peh-chiūⁿ khong-tiong ê chúi-cheng-khì, bōe-ōe chiâⁿ-chòe tōa ê hûn thang pìⁿ-chòe hō͘. To̍k-to̍k tùi tōa-hái-ê chiah ōe chiâⁿ-chòe tōa ê hûn, pìⁿ-chòe hō͘ lo̍h lâi tōe-bīn-chiūⁿ chòe lō͘-ēng. Só͘-í tī kî-tó só͘ tit-tio̍h ê pêng-an, m̄-sī tùi lán ê tì-sek lâi ê, to̍k-to̍k sī tùi tī Siōng-tè bô hān-liōng ê Thiàⁿ ê tōa-hái chiah ū.
|
（6）祈禱ê 人tī 祈禱ê 時得著ê 平安攏是tùi 用真心真意tī 大體上kap 上帝交陪來得著--ê。Tùi 魚池所peh上空中ê 水蒸氣，bōe會成做大ê 雲thang 變做雨。獨獨tùi 大海--ê 才會成做大ê 雲，變做雨落來地面上做路用。所以tī 祈禱所得著ê 平安，m̄ 是tùi 咱ê 智識來--ê,獨獨是tùi tī上帝無限量ê 疼ê 大海才有。 |
|
(7). Ji̍t-thâu put-sî teh chiò kng, ji̍t-mî ê hun-piat, Sì-kùi ê piàn-ōaⁿ, m̄-sī tùi ji̍t-thâu ê koan-hē, chiū-sī tùi Tē-kiû ê ūn-choán só͘-tì. Tú-tú chhin-chhiūⁿ án-ni, Gī ê ji̍t-thâu “Chā-ji̍t kin-ná-ji̍t tâng chi̍t-iūⁿ, ti̍t-kàu tāi-tāi”. (Hi-pek-lâi 13: 8). Siat-sú lán ū sî hoaⁿ-hí ū sî iu-būn,che lóng sī tùi tī lán tùi Siōng-tè ê thài-tō͘ ê cheng-chha só͘-tì. Lán nā khui sim-mn̂g ǹg Siōng-tè, ēng bêng-sióng (meditation) kap kî-tó, Gī ê ji̍t-thâu chiū ōe i-hó lán ê chōe-kòa ê siong-hûn ia̍h hō͘ lán ōe tit-tio̍h oân-choân ê hó (Má-lia̍p-ki 4 : 2).
|
（7）日頭不時teh 照光，日暝ê 分別，四季ê 變換，m̄ 是 tùi 日頭ê 關係，就是tùi 地球ê 運轉所致。Tu-tu親像án-ni，義ê 日頭 「昨日、今仔日同一樣，直到代代。」（希伯來 13：8）。設使咱有時歡喜有時憂悶，這攏是tùi tī 咱 tùi 上帝ê 態度ê 精差所致。咱若開心門向上帝，用冥想（meditation）kap 祈禱，義ê 日頭就會醫好咱ê 坐掛ê 傷痕，亦 hō͘ 咱會得著完全ê 好（瑪拉基4：2）。 |
|
(8). Chū-jiân ê hoat-chek (the law of Nature) sī Siōng-tè ê chhiú-tōaⁿ beh pang-chān lâng kap pa̍t-hāng ê Tōng-bu̍t ê chìn-pō͘ kap lī-ek. Sîn-jiah m̄-sī hoán-tùi chū-jiân ê hoat-chek. Iáu ū put-chí chōe koh khah koân ê chū-jiân-hoat, lán pêng-siông m̄ chai. Nā ēng chiah ê khah koân ê chū-jiân hoat chiū ōe tit thang kiâⁿ sîn-jiah. Tùi kî-tó, lán chiām-chiām thang chai hiah ê khah koân ê hoat-chek.
|
（8）自然ê 法則（the law of Nature）是上帝ê 手段beh 幫贊人kap 別項ê 動物ê 進步kap 利益。神跡m̄是反對自然ê 法則。亦有不止濟koh 較koân ê 自然法，咱平常m̄知。若用hiah-ê較koân ê 自然法就會得thang行神跡。Tùi 祈禱，咱漸漸thang 知hiahê 較koân ê 法則。 |
|
Tē-it koân ê Sîn-jiah chiū-sī ēng pêng-an kap hoaⁿ-hí lâi chhiong-móa lán ê Lêng-hûn. Lán káⁿ beh án-ni kóng tī chit ê chōe-ok, khó͘-thàng ê Sè-kan, kiám ū chit khoán ê pêng-an…? Chóng-sī ū lah! Bōe-ōe beh chiâⁿ-chòe ōe. Phêng-kó tī joa̍h ê só͘-chāi chèng-bōe khí, á-sī bông-kó (Mangoes) tī gâu lo̍h seh ê kok bōe-ōe chèng-tit. Siat-sú chiah ê ké-chí nā-sī tī bô ha̍h ê só͘-chāi chèng ōe khí, lán thang kóng che sī Sîn-jiah. M̄-kú siat-sú in ê tiâu-kiāⁿ nā ū siat-pī hó-sè, sui-bóng jia̍t-tài tōe ê si̍t-bu̍t, tī kôaⁿ ê só͘-chāi iû-goân chèng ōe khí.
|
第一koân ê 神跡就是用平安 kap 歡喜來充滿咱ê 靈魂。咱káⁿ beh án-ni 講tī 這個罪惡、苦痛ê 世間，kiám 有這款ê 平安…？總是有--lah！Bōe會beh 成做會。蘋果tī 熱ê 所在種bōe 起，抑是芒果（Mangoes）tī gâu 落雪ê 國bōe會種--tit。設使 chiah-ê 果子若是tī 無合ê 所在種會起，咱thang講這是神跡。M̄-kú 設使in ê條件若有設備好勢，雖罔熱帶地ê 植物，tī 寒ê 所在猶原種會起。 |
|
(9). Siat-sú bān lâng nā ōe àⁿ hī-khang lâi thiaⁿ Siōng-tè ê siaⁿ, chiū bô khiàm-ēng Sian-ti kap Thoân tō-lí ê lâng, khì sì-kòe soan-thoân Siōng-tè ê Sèng-chí. In-ūi bān-lâng bô án-ni; só͘-í tio̍h sì-kòe pò-iông Siōng-tè ê Hok-im sī chòe iàu-kín. Chóng-sī ū sî tùi kî-tó pí tùi kóng tō-lí hit ê kong-hāu koh khah tōa. Tī ba̍t-pâng àm-chīⁿ choan-sim ê kî-tó, ōe pang-chān lī-ek lâng chin tōa. Hit ê kám-hòa-la̍t kàu-ke̍k ū kong-hāu tī bān-lâng, oán-jiân chhin-chhiūⁿ bô-sòaⁿ-tiān, m̄-bián óa-khò tiān-sòaⁿ, só͘-í lán só͘ kî-tó ê ōe, ōe tōa éng-hióng kàu tī bān lâng.
|
（9）設使萬人若會 àⁿ 耳空來聽上帝ê 聲，就無欠用先知kap 傳道理ê 人，去四界宣傳上帝ê 聖旨。因為萬人無án-ni；所以著四界報揚上帝ê 福音是做要緊。總是有時 tùi 祈禱比tùi 講道理hit-ê 功效 koh較大。Tī密房暗chīⁿ 專心ê 祈禱，會幫贊利益人真大。Hit-ê 感化力到極有功效tī 萬人，宛然親像無線電，m̄-bián 倚靠電線，所以咱祈禱ê 話，會大影響到tī 萬人。 |
|
(10). Ū sî tī bô hō͘-chúi ta-sò ê só͘-chāi, iáu-kú thang khòaⁿ-kìⁿ chhiⁿ-chhùi ê kóe-chí, siⁿ kàu lia̍p-lia̍p-lūi. Chi̍t ē chim-chiok kā i gián-kiù, chiū chai i ê hio̍h chhiⁿ-chhùi, bō͘-sēng, gâu siⁿ ké-chí, sī in-ūi i ê kun ū soan tī thô͘-tóe teh lâu ê oa̍h-chôaⁿ. Ū sî lán ōe tōa gōng-ngia̍h, khòaⁿ-kìⁿ kî-tó ê lâng sui-bóng tī chit ê chōe-ok koàn-boán ê sè-tāi, i ta̍k-ji̍t pêng-an, bīn chhiò-iông, hoaⁿ-hí kè-ji̍t che chiū-sī tùi kî-tó, i ê sìn-gióng ê kun ū soan ji̍p tī oa̍h-chôaⁿ ê goân-thâu, tùi chia lâi tit khùi-la̍t kap oa̍h-miā thang kiat éng-oán oa̍h ê ké-chí. (Si-phian 1; 2, 3).
|
（10）有時tī 無雨水礁燥ê 所在，iáu-kú thang看見青翠ê 果子，生到粒粒纍。一下斟酌kā 伊研究，就知伊ê 葉青翠、茂盛，gâu 生果子，是因為伊ê 根有soan tī 塗底teh 流ê 活泉。有時咱會大憨ngia̍h,看見祈禱ê 人雖罔tī 這個罪惡貫滿ê 世代，伊逐日平安、面笑容，歡喜過日，這就是tùi 祈禱，伊ê 信仰ê 根有soan入tī 活泉ê 源頭，tùi chia 來得氣力kap 活命thang結永遠活ê 果子。（詩篇1；2, 3）。 |
|
(11). Chhiū-á-kun ê bóe-liu tùi i ê pún-lêng kàu-ke̍k lāi, i ê kám-kak chin hó, siat-sú nā bô pûi-thô͘ ê só͘-chāi i ê kun chiū soan-cháu, nā ū pûi ê só͘-chāi ū thang tit-tio̍h chiah-mi̍h ê sî, i chiū koh soan-khì. Kî-tó ê lâng iû-goân ū hun-piat hó-pháiⁿ, tio̍h m̄ tio̍h ê la̍t tī-teh. I ū kàu-gia̍h ê tì-sek thang siám-pī kan-chà, khúi-khiat kap chhò-gō͘, lâi chhē sìⁿ-miā só͘ óa-khò ê Siōng-tè (Reality=Si̍t-chāi).
|
（11）樹仔根ê 尾溜tùi 伊ê 本能到極利，伊ê 感覺真好，設使若無肥塗ê 所在伊ê 根就 soan走，若有肥ê 所在有thang得著食物ê 時，伊就koh soan--去。祈禱ê 人猶原有分別好歹、著 m̄ 著ê 力 tī--teh。伊有夠額ê 智識thang閃避奸詐、詭黠kap 錯誤，來chhē 生命所倚靠ê 上帝（Reality=實在）。 |
|
(12). Nā m̄ bat ēng kî-tó kap Siōng-tè kau-pôe ê lâng, si̍t-chāi bōe kham-tit kóng sī lâng, Chit khoán ê lâng sī chhin-chhiūⁿ chi̍t khoán ê tōng-bu̍t, siū thoàn-liān kàu ōe tī it-tēng ê sî-kan, tī it-tēng ê só͘-chāi lâi chòe it-tēng ê khang-khè ê tōng-bu̍t nā-tiāⁿ, bōe kham-tit chheng-ho͘ sī lâng, chit khoán ê lâng ū sî pí tōng-bu̍t koh khah chhám. In-ūi m̄ hān-tiāⁿ bô chīn in ê gī-bū tī Siōng-tè á-sī lâng kap Siōng-tè ê gī-bū, siōng-chhiáⁿ ōe siat-to̍k Siōng-tè. Chóng-sī kî-tó ê lâng ū koân thang chiâⁿ-chòe Siōng-tè ê kiáⁿ; in-ūi Siōng-tè chhòng-chō lán lâng, hêng-chōng kap I saⁿ-tâng, lán chiām-chiām ōe tióng-sêng chhin-chhiūⁿ I ê khoán-sit.
|
（12）若 m̄-bat 用祈禱kap 上帝交陪ê 人，實在bōe 堪得講是人，這款ê 人是親像一款ê 動物，受鍛鍊到會 tī 一定ê 時間，tī 一定ê 所在來做一定ê 工作ê 動物nā-tiāⁿ，bōe 堪得稱呼是人，這款ê 人有時比動物koh較慘。因為 m̄ 限定無盡in ê義務tī 上帝抑是人kap 上帝ê 義務，尚且會褻瀆上帝。總是祈禱ê 人有權thang成做上帝ê 子；因為上帝創造咱人，形狀kap 伊相同，咱漸漸會長成親像伊ê 款式。 |
|
IV
|
IV |
|
Bêng-Sióng (Meditation)
|
冥想（Meditation） |
|
(1). Thâu-ló sī chin bî-biāu koh bín-chia̍t ê khì-khū, ū chin chōe hó ê kî-koan tī-teh. In-ūi tī Bêng-sióng (Ba̍k-chiu khoeh-khoeh Sok-chēng lâi siūⁿ) lán ōe thang tit-tio̍h khòaⁿ bōe-kìⁿ ê sè-kài ê siau-sit, ia̍h ōe chai pêng-siông lâng só͘ m̄ chai ê siau-sit. Chóng-sī thâu-ló m̄ sī ōe siⁿ-chhut chiah ê siau-sit,sī kan-ta chiong só͘ siūⁿ-tio̍h ê siau-sit lâi chhián-bêng hō͘ lâng chai nā-tiāⁿ. Ū lâng tī bāng-tiong, ū lâng tī īⁿ-siōng á-sī bêng-sióng ê sî lâi tit-tio̍h chiah ê siau-sit.
|
（1）頭腦是真微妙koh 敏捷ê 器具，有真濟好ê 機關tī--teh。因為tī 冥想（目珠khoeh-khoeh 肅靜來想）咱會thang得著看 bōe見ê 世界ê 消息，亦會知平常人所 m̄ 知ê 消息。總是頭腦 m̄ 是會生出chiah-ê 消息，是kan-ta 將所想著ê 消息來闡明hō͘ 人知nā-tiāⁿ。有人夢中、有人tī 異象抑是冥想ê 時來得著chiah-ê 消息。 |
|
Kî-tó ōe pang-chān lán thang hun-piat, lán só͘ siūⁿ-tio̍h ê siau-sit sī ū lō͘-ēng á-sī bô. In-ūi tī chin-si̍t ê kî-tó, Siōng-tè ê kng chiò tī lán, chiū-sī chiò tī liông-sim kap tō-tek ê lêng-hûn ê lāi-tóe. Súi ê sek-tī, hó-thiaⁿ ê im-ga̍k, kàu-ke̍k hó-khòaⁿ ê kéng-tì, kap hiáng-liāng ê siaⁿ-im chiah-ê, tùi bōe khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài lâi ji̍p kàu tī lán ê thâu-ló lāi. Si-jîn á-sī Ōe-ka m̄ bat hit ê chin ê kun-goân, kan-ta tī bû ì-tiong só͘ tit-tio̍h ê, chiong Si á-sī kō͘ ōe lâi piáu-bêng nā-tiāⁿ. Chóng-sī bêng-sióng ê lâng kap Siōng-tè kau-pôe, put-sî tī I ê sin-piⁿ teh hióng-hok, oán-jiân chhin-chhiūⁿ I ê lêng-hûn kap lêng-hûn ê Sè-kài, tùi án-ni chiām-chiām kūn-óa Siōng-tè.
|
祈禱會幫贊咱thang分別，咱所想著ê 消息是有路用抑是無。因 為tī 真實ê 祈禱，上帝ê 光照tī 咱，就是照tī 良心kap 道德ê 靈魂ê 內底。Súi ê 色緻、好聽ê 音樂，到極好看ê 景緻kap 響亮ê 聲音chiah-ê,tùi bōe 看見ê 世界來入到tī 咱ê 頭腦內。詩人抑是畫家m̄-bat hit-ê 真ê 根源，kan-ta tī 無意中所得著--ê,將詩抑是kō͘ 畫來表明nā-tiāⁿ。總是冥想ê 人kap 上帝交陪，不時tī 伊ê 身邊teh 享福，宛然親像伊ê 靈魂kap靈魂ê 世界，tùi án-ni 漸漸近倚上帝。 |
|
(2). Ū sî Lán kàu siⁿ-hūn ê só͘-chāi ê sî, oán-jiân ōe kì-tit ná-chún bat kàu ê khoán; m̄ kú ná lán kap chiah ê só͘-chāi ū m̄ chai ê koan-hē tī-teh. Só͘-í lán thang ēng saⁿ-hāng lâi soat-bêng chit ê sū.
|
（2）有時咱到生份ê 所在ê 時，宛然會記得若準bat 到ê 款；m̄-kú 若咱kap chiah-ê 所在有m̄ 知ê 關係 tī--teh。所以咱thang用三項來說明這個事。 |
|
Thâu chi̍t-hāng, ū lâng bat kàu hit ê só͘-chāi, sui-bóng lán m̄ chai, m̄-kú i chiong i só͘ kàu hit ê só͘-chāi ê koan-liām, tùi Sîn-pì-tek ê la̍t lâi thoân hō͘ lán.
|
頭1項：有人bat 到hit-ê 所在，雖罔咱 m̄ 知，m̄-kú 伊將伊所到hit-ê 所在ê 觀念，tùi 神密的ê 力來傳hō͘ 咱。 |
|
Tē jī-hāng, phì-lūn lán bat kàu pa̍t só͘-chāi, chhin-chhiūⁿ i só͘ khì ê só͘-chāi, kap i kâng-khoán ê koan-liām phû tī lán ê sim-lāi chòe sin ê koan-liām.
|
第2項：譬論咱bat 到別所在，親像伊所去ê 所在kap 伊共款ê 觀念浮 tī 咱ê 心內做新ê 觀念。 |
|
Tē saⁿ-hāng, bē khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài ū hoán-siā tī lán ê sim-lāi, in-ūi lán ê lêng-hûn ū kap chit ê sè-kài kiat-liân tī-teh, koh tī bô ì-tiong lán ū siū hit ê sè-kài ê kám-hòa tī-teh.
|
第3項：未看見ê 世界有反射tī 咱ê 心內，因為咱ê 靈魂有 kap 這個世界結連tī--teh，koh tī 無意中咱有受hit-ê 世界ê 感化tī--teh。 |
|
Ū khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài sī bô khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài ê Siōng, kóng khah bêng chiū-sī chit ê sè-kài ū teh hián-bêng hit ê sè-kài ê chêng-hêng tī-teh. Lán tú sī tī chit nn̄g ê sè-kài ê tiong-kan, ōe siū éng-hióng tī chit ê sè-kài á-sī tī hit ê sè-kài. Lán nā ū kàu-gia̍h ê sî-kan thang Bêng-sióng, chit nn̄g ê sè-kài ê koan-hē chiū chiām-chiām ōe bêng.
|
有看見ê 世界是無看見ê 世界ê 像，講較明就是這個世界有teh 顯明hit-ê 世界ê 情形tī--teh。咱tú 是tī chit 兩個世界ê 中間，會受影響tī 這個世界抑是tī hit-ê 世界。咱若有夠額ê 時間thang冥想，這兩個世界ê 關係就漸漸會明。 |
|
(3). Bêng-sióng ōe chí-sī lán ê Lêng-hûn ê chōng-hóng. Lán chiàu án-ni, chiū ū ki-hōe thang thiaⁿ Siōng-tè ê siaⁿ ia̍h thang tit-tio̍h Siōng-tè ê chiok-hok.
|
（3）冥想會指示咱ê 靈魂e 狀況。咱照án-ni，就有機會thang聽上帝ê 聲亦thang得著上帝ê 祝福。 |
|
Lán ê Su-sióng, giân-gú, á-sī hêng-ûi bōe ōe bô khì, chiah ê lóng ìn-tiâu tī lán ê Lêng-hûn, chiū-sī ìn tī “ Oa̍h-miā ê chheh” Bêng-sióng hō͘ lán ōe hiáu kèng-ùi Siōng-tè ia̍h tī Siōng-tè ê Thiàⁿ lâi chòe ta̍k-hāng, koh hō͘ lán thang pó-chûn hō-hok só͘ óa-khò ê Oa̍h-miā ê chheh.
|
咱ê 思想、言語抑是行為bōe 會無去，chiah-ê 攏印tiâu tī 咱ê 靈 魂，就是印tī《活命ê冊》。冥想hō͘ 咱會曉敬畏上帝亦tī上帝ê 疼來做逐項，koh hō͘ 咱thang保存禍福所倚靠ê 活命ê 冊。 |
|
(4). Siōng-tè sī bô khí-thâu bô soah-bé ê Sîn, lán lâng sī ū khí-thâu iā ū soah-bé. Lán bōe ōe cha̍p-hun lâi liáu-kái chit ê Siōng-tè, chóng-sī I hō͘ lán ū kám-kak thang o-ló I. Hái sī kàu-ke̍k ê khoah-tōa, lán bōe-ōe chhek-to̍k-tit, ia̍h bōe chai hái-tóe hong-hù ê pó-pòe. Chóng-sī nā chhùi-chi̍h8-bóe kā i tam khòaⁿ-teh, chiū chai hái-chúi sī kiâm ê. Án-ni m̄ sī kóng taⁿ lūn hái-n̍i̍h ê sū lóng chai lah, sī kan-ta ēng chhùi-chi̍h8 lâi tam, chiū thang chai hái-chúi tiōng-iàu ê sèng-chit nā-tiāⁿ.
|
（4）上帝是無起頭無煞尾ê 神，咱人是有起頭也有煞尾。咱bōe會十分來了解這個上帝，總是伊hō͘ 咱有感覺thang o-ló 伊。海是到極ê 闊大，咱bōe會測度--tit，亦bōe 知海底豐富ê 寶貝。總是若嘴舌尾kā 伊 tam 看--teh，就知海水是鹹--ê。Án-ni m̄ 是講今論海--n̍i̍h ê 事攏知--lah，是kan-ta用嘴舌來 tam，就thang知海水重要ê 性質nā-tiāⁿ。 |
|
(5). Lâng nā tōa chhiⁿ-kiaⁿ, tōa siū-khì á-sī khí-siáu ōe te̍k-pia̍t chhut chhiⁿ-kông-la̍t, siat-sú thi̍h8-liān mā sī kā i chhoah tn̄g. Goân-lâi chit khoán ê khùi-la̍t lán-lâng pún-ū; chóng-sī kan-ta i ê sim-sîn choan hiòng tī chi̍t hāng mi̍h ê sî chiah ōe hián-chhut. Tú-tú chhin-chhiūⁿ án-ni, tī bêng-sióng ê sî, Siōng-tè ōe kiông-chòng lán ê la̍t ū kàu-gia̍h thang phah-phòa chōe-ok ê sok-pa̍k.
|
（5）人若大生驚、大受氣抑是起痟會特別出生狂力，設使鐵鍊mā 是kā 伊chhoah 斷。原來這款ê 氣力咱人本有；總是kan-ta 伊ê 心神專向tī 一項物ê 時才會顯出。Tu-tu親像án-ni，tī 冥想ê 時，上帝會強壯咱ê 力夠額 thang扑破罪惡ê 束縛。 |
|
Lán ōe chòe tōa koh ū lō͘-ēng ê sū. Ia̍h tī hit-sî chiong chit ê la̍t lâi loān-chú ēng, hit ê gûi-hiám sī chin tōa.
|
咱會做大koh 有路用ê 事。亦 tī hit時將這個力來亂chú 用，hit-ê 危險是真大。 |
|
Chhì-siūⁿ, phàu tân, ki-koan-chhèng, tōa-chhèng hit khoán ê la̍t kap gûi-hiám lī-hāi kàu cháiⁿ-iūⁿ!
|
試想砲彈、機關銃、大銃hit 款ê 力kap 危險厲害到怎樣！ |
|
(6). Lán ê sim-koaⁿ nā chù-sîn teh siūⁿ chi̍t hāng mi̍h ê sî, siat-sú ū hoe chin phang, sui-bóng ū phīⁿ iā bōe phīⁿ; ū im-ga̍k chin hó thiaⁿ, sui-bóng ū hī-khang iā bōe thiaⁿ; Ū hó ê kèng-tì, sui-bóng ba̍k-chiu kim-kim iā bōe khòaⁿ. Tī hit sî chiah ê mi̍h oán-jiân bô tī lán ê bīn-chêng ê khoán. Tú-tú chhin-chhiūⁿ án-ni, lâng ê sim-koaⁿ nā choan-choan hiòng tī sè-kan i chiū bô siūⁿ bē-lâi ê seng-oa̍h, oán-jiân bô lêng-hûn ê khoán.
|
（6）咱ê 心肝若注神teh 想一項物ê 時，設使有花真芳，雖罔有鼻也bōe鼻；有音樂真好聽，雖罔有耳空也bōe 聽；有好ê景緻，雖罔目珠金金也bōe 看。Tī hit 時chiah-ê 物宛然無tī咱ê 面前ê 款。Tu-tu 親像án-ni，人ê心肝若專專向tī世間伊就無想未來ê 生活，宛然無靈魂ê 款。 |
|
“In-ūi in khòaⁿ, ia̍h khòaⁿ bô kìⁿ; thiaⁿ, ia̍h thiaⁿ bô hiān” (Má-thài 13: 13).
|
「因為in 看、亦看無見；聽、亦聽無現」（馬太 13：13）。 |
|
(7). Ū chi̍t-ji̍t góa khòaⁿ chi̍t lúi-hoe, chiū siūⁿ i ê phang kap i ê súi. Koh chim-chiok siūⁿ khah chhim-teh, sui-bóng ēng bah ê ba̍k-chiu khòaⁿ bōe-tio̍h, iáu-kú góa ū khòaⁿ-kìⁿ chhòng-chō hoe ê Siōng-tè tī hoe ê āu-bīn. Só͘-í tī hit-sî góa ê sim chin hoaⁿ-hí. Chóng-sī góa ū khòaⁿ-kìⁿ Siōng-tè kap góa ê Lêng-hûn saⁿ-kap tī-teh ê sî, góa ê sim it-hoat tōa hoaⁿ-hí. Tī hit-sî, góa bōe bián-tit âu-kiò kóng, “Siōng-tè ah! Lí kàu-ke̍k kî-īⁿ lah! Lí lī-khui Lí só͘ chhòng-chō ê mi̍h, m̄-kú Lí ēng Lí êng-kng ê lîm-kàu lâi chhiong-móa tī Lí só͘ chhòng-chō ê mi̍h”.
|
（7）有一日我看一蕊花，就想伊ê 芳kap 伊ê súi。Koh 斟酌想較深--teh，雖罔用肉ê 目珠看bōe著，iáu-kú 我有看見創造花ê 上帝tī 花ê 後面。所以tī hit時我ê 心真歡喜。總--是我有看見上帝kap 我ê 靈魂相kap tī--teh ê 時，我ê 心一發大歡喜。Tī hit時，我bōe 免得喉叫講：「上帝--ah！你夠極奇異--lah！你離開你所創造ê 物，m̄-kú 你用你榮光ê 臨到來充滿tī 你所創造ê 物。」 |
|
(8). Iâ-so͘ Ki-tok m̄ hān-tiāⁿ bô tù-chheh, I ia̍h bô bēng-lēng I ê ha̍k-seng tio̍h siá I ê kà-sī. Thâu chi̍t-hāng, sī in-ūi I ê ōe sī Lêng-hûn kap oa̍h-miā. I chai oa̍h-miā kan-ta ōe kì tī oa̍h-miā ê chheh, m̄ sī ōe siá tit tī sè-kan ê chheh. Tē jī hāng, in-ūi Sian-siⁿ nā kè-sin I ê ha̍k-seng ko͘-put-chiong tio̍h óa-khò chheh, chheh chiū-sī Sian-siⁿ teh oa̍h ê sî ê ōe, chit-tia̍p ēng I ê ōe lâi thòe; chóng-sī lán ê Chú m̄ bat lī-khui I ê ha̍k-seng, I put-sî kap lán tī-teh, teh kap lán kóng-ōe, teh ín-chhōa lán. I chiūⁿ Thiⁿ liáu-āu chhe Sèng Sîn kám-tōng ha̍k-seng tio̍h siá Hok-im-toān.
|
（8）耶穌基督 m̄ 限定無著冊，伊亦無命令伊ê 學生著寫伊ê 教示。頭1項，是因為伊ê 話是靈魂kap 活命。伊知活命kan-ta 會記tī 活命ê 冊，m̄ 是會寫得tī 世間ê 冊。第2項，因為先生若過身，伊ê 學生姑不chiong著倚靠冊，冊就是先生teh 活ê 時ê 話，這tia̍p 用伊ê 話來替；總--是咱ê 主m̄-bat 離開伊ê 學生，伊不時kap 咱tī--teh，teh kap 咱講話、teh 引chhōa 咱。伊上天了後差聖神感動學生著寫福音傳。 |
|
(9). Siat-sú lán nā ēng kâng-khoán ê Su-sióng, giân-gú á-sī hêng-ûi, chi̍t-piàn koh chi̍t-piàn chia̍p-chia̍p têng koh chia̍p-chia̍p têng, chiū pìⁿ chòe si̍p-koàn si̍p-koàn chiū chō-chiâⁿ phín-sèng. Só͘-í lán nā siūⁿ beh kú-chí hêng-tōng, tio̍h chim-chiok siūⁿ hit ê kiat-kó sī hó á-sī pháiⁿ. Kiâⁿ hó-sū tio̍h sòe-jī, nā bô kiaⁿ-liáu ōe sit-lo̍h kiâⁿ hó-sū ê goân-khì. Kiâⁿ hó-sū sī oh; chóng-sī nā beh hō͘ pháiⁿ pìⁿ chòe hó sī koh khah oh; m̄-kú beh hō͘ hó pìⁿ chòe pháiⁿ sī kàu-ke̍k khoài. Beh chèng chi̍t châng chhiū-á kàu tōa-châng tio̍h chin-kú, koh tio̍h ēng put-chí chōe ê khó͘-kang, chóng-sī beh chhò chi̍t châng chhiū-á sī kàu-ke̍k khoài. Chhiū-á nā-sī ko͘-tâ sí-khì bô hoat-tō͘ thang hō͘ i koh-oa̍h.
|
（9）設使咱若用共款ê 思想、言語抑是行為，一遍koh 一遍捷捷重１koh捷捷重，就變做習慣，習慣就造成品性。所以咱若想beh 舉止行動，著斟酌想hit-ê 結果是好抑是歹。行好事著細膩，若無驚了會失落行好事ê 元氣。行好事是oh；總--是若beh hō͘ 歹變做好是koh較oh；m̄-kú beh hō͘ 好變做歹是到極快。Beh種一欉樹仔到大欉著真久，koh著用不止濟ê 苦工，總是beh 剉一欉樹仔是到極快。樹仔若是枯tâ死--去無法度thang hō͘ 伊koh活。 |
