Hán-iú
|
罕有 |
| Ông Siú-ióng |
王守勇 |
|
Ji̍t-pún thang kóng sī Pu̍t-kàu kok, chóng-sī tùi Bêng-tī chho͘-tāi chiū tām-po̍h-á bat Iâ-so͘ Ki-tok. Tùi hit-tia̍p liáu-āu siū Ki-tok-kàu ê éng-hióng si̍t-chāi oh-tit chhek-to̍k. Tē-it hō͘ lán thang chù-ba̍k--ê, chiū-sī tī gō͘ nî chêng lán ū khui Sè-kài Ji̍t-iàu Ha̍k-hāu Tāi-hōe ( tē-poeh hôe Sè-kài Chú-ji̍t-o̍h Tāi-hōe ) tī Tang-kiaⁿ, ū tōa-tōa éng-hióng tī Pu̍t-kàu.
|
日本thang 講是佛教國，總--是tùi 明治初代就淡薄仔bat 耶穌基督。Tùi hit-tia̍p了後受基督教ê 影響實在oh 得測度。第一 hō͘ 咱thang 注目--ê,就是tī 5 年前咱有開世界日曜學校大會（第8回世界主日學大會）tī 東京，有大大影響tī 佛教。 |
|
Tùi hit-sî í-āu in ū tōa kak-chhíⁿ, chai tio̍h kà-sī gín-ná lâi bat in ê tō-lí ê iàu-kín. Só͘-í chiū thàn lán Ki-tok-kàu ê hoat-tō͘, siat Ji̍t-iàu Ha̍k-hāu ( chiàu Pu̍t-kàu teh kóng in ê Ji̍t-iàu ha̍k-hāu tùi tē La̍k Sè-kí chiū í-keng ū, m̄-kú... ? ) In teh chìn-pō͘ ê siaⁿ, si̍t-chāi hō͘ lán thiaⁿ-liáu kàu ōe kiaⁿ. Phì-lūn lâi kóng, hiān-sî in ê ha̍k-seng chóng-sò͘ ū iâⁿ-kè lán ê saⁿ, sì pē. In ê sian-siⁿ ê chóng-sò͘ ū iâⁿ lán têng-pē khah-ke ( che sī hiān-sî tī Ji̍t-pún ê pí-kàu ).
|
Tùi hit 時以後in 有大覺醒，知著教示囡仔來bat in ê 道理ê 要緊。所以就趁咱基督教ê 法度，設日曜學校（照佛教teh講，in ê 日曜學校tùi 第6世紀就已經有，m̄-kú …？）In teh進步ê 聲，實在hō͘ 咱聽了到會驚。譬論來講，現時in ê 學生總數有贏過咱ê 3、4 倍。In ê 先生ê 總數有贏咱重倍較加（che 是現時tī 日本ê 比較）。 |
|
In ū put-sî teh o̍h lán ê khoán, chiong lán ê bêng-gī khioh khì chòe kà-sī. Chhin-chhiūⁿ lán ū Chàn-bí-koa ( á-sī Ióng-sim Sîn-si ) ; in chiū siat Chàn-pu̍t-koa ( hoan-e̍k sī Ióng-sim Put-si ) , á-sī Chheng-liân-hōe, Hū-jîn-hōe, í-gōa ū chin-chōe khoán. Ia̍h ū ēng hong-khîm gîm-si, lé-pài, kóng tō-lí. Chin hán-iū !
|
In有不時teh 學咱 ê 款，將咱 ê 名義拾去做教示。親像咱有讚美歌（抑是養心神詩）；in 就設讚佛歌（翻譯是養心佛詩），抑是青年會、婦人會，以外有真濟款。亦有用風琴吟詩、禮拜、講道理。真罕有！ |
|
Góa teh siūⁿ chiong-lâi in kiám-chhái ōe pìⁿ-chòe Pu̍t-kàu-phê ji̍p Ki-tok-kàu-āⁿ ê khoán. Kó-jiân nā-sī án-ni, ún-tàng bô khah-su hit khoán Ki-tok-kàu-phê ji̍p Pu̍t-kàu-āⁿ ê Chong-kàu.
|
我teh 想將來in kiám-chhái會變做佛教皮入基督教餡ê 款。果然若是án-ni，穩當無較輸hit 款基督教皮入佛教餡ê 宗教。 |
|
Thiaⁿ-kìⁿ kóng tī Kiaⁿ-to͘, tē-it tāi-seng chhù-téng ū kòa tōa ê Sî-cheng ê chhù, chiū-sī Tông-chì-siā. Chit ê Sî-cheng iáu tī-teh, kó͘-chá ū kâiⁿ, chit chūn iā teh kiâⁿ, khah chá ê lâng lia̍h-chòe kî-koài, hong-siaⁿ pòng-iáⁿ, sì-bīn ê lâng oe-oe tīn-tīn lâi khòaⁿ, bô chi̍t-ê bô tio̍h-kiaⁿ. Chin hán-iú ! Tùi ū chit ê sî-cheng, sì-bīn ê peh-sìⁿ ke chin heng, in-ūi sī bûn-hòa ê kng-teng, bōe bián-tit ū chin-chōe ha̍k-seng, tì-kàu bōe mi̍h ê tiàm-phò͘ ke chin-chōe keng. Taⁿ hiān-sî ha̍k-hāu khiok put-chí tōa-keng, in-ūi kiàn-siat ê ki-chhó͘ sī ēng Ki-tok-kàu ê cheng-sîn, Sin-tó Sian-siⁿ ēng hui̍h-kōaⁿ lâi chiaⁿ--ê, só͘-í tùi siat liáu-āu, ti̍t-ti̍t heng, hiān-sî ha̍k-seng ū sì, gō͘ chheng.
|
聽見講tī 京都，第一第先厝頂有掛大ê 時鐘ê 厝，就是同志社。 這個時鐘iáu tī teh，古早有行，這陣也teh 行，較早ê 人掠做奇怪，風聲謗影 ，四面ê 人oe-oe tīn-tīn來看，無一個無著驚。真罕有！Tùi有這個時鐘，四面ê 百姓加真興，因為是文化ê 光燈，bōe 免tit有真濟學生，致到賣物ê 店舖加真濟間。今現時學校卻不止大間，因為建設ê 基礎是用基督教ê精神，Sin-tó 先生用血汗來成--ê,所以tùi 設了後，直直興，現時學生有4、5 千。 |
|
Koh bô lōa-kú tī Kiaⁿ-to͘ teh-beh siat chi̍t ê put-chí tōa ê Sî-cheng tī Tè-kok Tāi-ha̍k, chiū-sī Tiān-khì Sî-cheng. Sî-cheng-kè ê koân pah-jī chhioh, chí-sī sî-kan ê jī chi̍t jī ti̍t-kèng chhioh-saⁿ, ta̍k-jī ū ji̍p tiān-kiû. Té-chiam sī saⁿ-chhioh-pòaⁿ, tn̂g-chiam gō͘-chhioh poeh tn̂g, chit nn̄g ki chiam ha̍p-teh ū sì-cha̍p poeh koàn ê tāng. Tn̂g, té, chit nn̄g ki chiam iû-goân ji̍p tiān-kiû, só͘-í sui-bóng sī àm-sî, tùi hn̄g-hn̄g ia̍h ōe khòaⁿ-kìⁿ sî-kan. Chit khoán ê sî-cheng tī Sè-kài iā sī bô kúi-ê. Si̍t-chāi Chin hán-iú !
|
Koh無偌久tī 京都teh-beh設1個不止大ê 時鐘tī 帝國大學，就是電氣時鐘。時鐘架ê 懸百2尺，指示時間ê 字1字直徑尺3 ，逐字有入電球。短針是3 尺半，長針5尺8長，這2枝針合teh 有48貫 ê 重。長、短，這2枝針猶原入電球，所以雖罔是暗時，tùi 遠遠亦會看見時間。這款ê 時鐘tī 世界也是無幾個。實在真罕有！ |
|
Kiám-chhái ū lâng beh kóng, cháiⁿ iūⁿ ū chit hō sū, thái-thó ū lâng ōe chòe chit hō khì-khū ? M̄-kú ū, chóng-sī lán tio̍h chai, “ Lâng koh-khah gâu iā bōe kap Thiⁿ chòe tùi-thâu. “ Siōng-tè chāi-chá chhòng-chō ji̍t-thâu, kàu chit-tia̍p m̄-bián chūn, ia̍h m̄-bián chhiâu. I ū tōa koân-lêng, chhùi kóng-chhut chiū sêng. Cháiⁿ-iūⁿ bān-lâng bōe hiáu chun-kèng ? Lâng nā ná bûn-bêng, bô tek-khak hit ê seng-oa̍h chiū ōe ná khòaⁿ-oa̍h. Pù--ê chiâⁿ pù, sàn--ê chiâⁿ sàn, pah-poaⁿ seng-lí chin oh-tit thàn. M̄-kú sui-bóng put-kéng-khì, iáu-kú put-chí chōe lâng ài khòaⁿ hì, tì-kàu liáu-gîn, bô bîn koh sit-sîn, kiam thâu-khak hîn. Só͘-í hì-hn̂g á-sī oa̍h-tāng siá-chin-koán, ūi-tio̍h ài lán ê gîn, chiū chhē-phāng, ēng hoat-tō͘ lâi bê lán ê cheng-sîn, chiong chong-kàu-te̍k ê hì á-sī siá-chin, poaⁿ hō͘ lâng khòaⁿ, lâi chòe thàn-chîⁿ ê chhiú-tōaⁿ. Hiān-sî chit khoán ê Chong-kàu Siá-chin put-chí liû-hêng tī it-poaⁿ ê hì-kài. Phì-lūn lâi kóng Nî-lô-ông khún-tio̍k kàu-hōe, Mô͘-se ê Cha̍p-kài, Sat-lô-bí kiû Iok-hān ê thâu-khak, á-sī Só͘-to-má, Gô͘-mô͘-lia̍p, chit khoán ê siá-chin tī sì-kòe teh poaⁿ. Sui-bóng lâng kàu-ke̍k ài-khòaⁿ, chóng-sī ǹg-bāng tùi án-ni lâi siū kám-hòa, hoán-hóe kóe-pìⁿ--ê, káⁿ chhē bô chi̍t sió-pòaⁿ.
|
Kiám-chhái有人beh 講，怎樣有這hō 事，thái-thó有人會做這hō 器具？M̄-kú有，總--是咱著知，「人koh較gâu也bōe 佮天做對頭。」上帝在早創造日頭，到chit-tia̍p m̄ 免chūn,亦 m̄ 免chhiâu。伊有大權能，嘴講出就成。怎樣萬人bōe 曉尊敬？人若那文明，無的確hit 個生活就會那快活。富--ê誠富，散--ê誠散，百般生理真oh得趁。M̄-kú 雖罔不景氣，iáu-kú不止濟人愛看戲，致到了銀，無眠koh 失神，兼頭殼暈。所以戲園抑是活動寫真館，為著ài 咱ê 銀，就chhē 縫，用法度來迷咱ê 精神，將宗教tek ê 戲抑是寫真，搬hō͘ 人看，來做趁錢ê 手段。現時這款ê 宗教寫真不止流行tī 一般ê 戲界。譬論來講尼羅王窘逐教會、摩西ê 10誡、Sat-lô-bí 求約翰ê 頭殼、抑是所多瑪、俄摩拉，這款ê 寫真tī 四界teh 搬。雖罔人到極愛看，總--是向望tùi án-ni來受感化，反悔改變--ê,敢chhē 無一小半。 |
|
Hiān-sî tī Ji̍t-pún ê Pu̍t-kàu-thoân ū teh-beh cho͘-chit chi̍t khoán pò͘-tō ê Chong-kàu oa̍h-tāng siá-chin. Só͘-í tī Kiaⁿ-to͘ Tang Pûn-goān-sī, í-keng ū teh siat-hoat tī cha̍p-ge̍h tiong, beh chiong “ Mô͘-kong “ ê siá-chin la̍k koàn, lâi soan-thoân in ê chong-kàu tī thong-kok. (“ Mô͘-kong ” ì-sù chiū-sī ēng thâu-mn̂g lâi phah ê soh-á, chi̍t tōa tīⁿ pá-pá ). Chit hō soh-á, chiū-sī khah-chá chi̍t keng biō hō͘ hé sio-khì, āu-lâi teh-beh koh khí, chóng-sī bô hit khoán kàu-ke̍k ióng ê soh-á thang lūi hiah ê tōa sam-thiāu, só͘-í hiah ê jia̍t-sim ê hū-jîn-lâng, kam-goān chiong in só͘ pó-sioh ê thâu-mn̂g hiàn hō͘ in ê Pu̍t chòe lō-ēng. Chit-khoán ê thâu-mn̂g soh-á, chit-chūn iáu gō͘, la̍k tiâu tī-teh, lâng nā kàu Kiaⁿ-to͘ ê sî , sûi-piān thang khòaⁿ. Che si̍t-chāi teh hián-bêng in Pu̍t-kàu ê sìn-chiá ê jia̍t-sim, kam-goān hiàn in só͘ tùi-tiōng só͘ pó-pòe ê mi̍h hō͘ in ê Pu̍t-kàu sím-mi̍h khoán. Chin hán-iú !
|
現時tī 日本ê 佛教團有teh-beh組織1款佈道ê 宗教活動寫真。 所以tī 京都東本願寺，已經有teh 設法tī 10月中，beh 將「Mô͘-kong」ê 寫真6卷，來宣傳in ê 宗教tī 通國。（「Mô͘-kong」意思就是用頭毛來扑ê 索仔，一大tīⁿ飽飽）。這hō 索仔，就是較早一間廟hō͘ 火燒--去，後--來teh-beh koh 起，總--是無hit 款到極勇ê索仔 thang lūi hiah ê 大杉柱，所以hiah ê熱心ê 婦人人，甘願將in 所保惜ê 頭毛獻hō͘ in ê 佛做路用。這款ê 頭毛索仔，這陣iáu 5、6 條tī--teh，人若到京都ê 時，隨便thang 看。Che 實在teh 顯明in 佛教ê 信者ê熱心，甘願獻in 所tùi 重所寶貝ê 物hō͘ in ê 佛教甚物款。真罕有！ |
|
Taⁿ chit khoán ê siá-chin ùn-tàng ōe chōe lâng khòaⁿ, chóng-sī beh tùi che lâi tit-tio̍h sìn-chiá káⁿ chhē bô chi̍t pòaⁿ. In-ūi tāi-ke lia̍h chòe sim-sek, bōe hiáu beh o̍h tō-tek, kiat-kio̍k iû-goân ia̍h sī bô lī-ek.
|
今這款ê 寫真穩當會濟人看，總--是beh tùi che 來得著信者敢chhē 無一半。因為逐家掠做心適，bōe 曉beh 學道德，結局猶原亦是無利益。 |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe-pò, Tē 488 koàn, 1925 nî 11 ge̍h)
|
(台灣教會報第488卷，1925年11月) |
