首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有21個段落,63個語句,740個語詞,1046個音節
Chó͘-su ê Goân-in 祖師ê原因
Tân Thiam-ōng 陳添旺
I sī Ìn-tō͘ lâng, iā in hia ê lâng sī o͘-bīn ê jîn-chióng, só͘-í lâng chng i ê kim-sin sòa o͘-bīn, tùi án-ni lâng chiū kiò i chòe o͘-bīn ê Chó͘-su-kong. 伊是印度人,也in hit個人是烏面ê人種,所以人粧伊ê全身煞烏黑面,tùi án-ni人就叫伊做烏黑面ê祖師公。
Chó͘-su sī sím-mi̍h hō lâng chòe?Chiū-sī chhut-ke siu-hēng, āu-lâi nā ū tek-tō sêng Hu̍t chiū thang chòe Chó͘-su. Chho͘-tāi thoân-lâi Tiong-kok ê chó͘-su sī Ìn-tō͘ lâng, Ta̍t-mô͘. I thiaⁿ-kìⁿ Liông-bu-tè ho͘N3-sian, ài kiû sêng-sian sêng Hu̍t, saⁿ-pái ài lī-ke khì kiû-sian, āu-lâi hō͘ in ke-lāi lâng lâu-teh. Chit ê Ta̍t-mô͘ ài lâi, kè-hái tùi Kńg-tang ji̍p káng. Lâng khòaⁿ i o͘-bīn kî-koài, chiū chhōa i kìⁿ Bú-tè. Bú-tè ēng chiah ê si siá kā i kóng. Ta̍t--chiū ìn chèng-tō-koa kóng to-bô kong-tek. 祖師是甚物號人做?就是出家修行,後來若有得道成佛就thang做祖師。初代傳來中國ê祖師是印度人,達摩。伊聽見梁武帝好仙,ài求成仙成佛,3擺ài離家去求仙,後來hō͘ in家內人留--teh。這個達摩ài來,過海tùi廣東入港。人看伊烏面奇怪,就chhōa伊見武帝,武帝用chiah ê詩寫kā伊講。達氏就應chèng-to-koa講to無公德。
Chū siōng pò͘-si seng thian-kok,
Iû-jû gióng-thiⁿ siā hu-khong,
Sè-le̍k chīn ê chìⁿ hoân-tūi,
Chiàu-tit lâi-seng put-jû-ì.
自上佈施升天國,
猶如仰天謝虛空,
勢力盡e箭還墜,
照得來生不如意。
Ì-sù sī kóng pò͘-si iáu bô kong-tek, sī khang tio̍h-bôa, ná siā chìⁿ tī khong-tiong, tūi-lo̍h iû-goân tī tōe, bōe lī-ek tī lâi-sè ê sū. 意思是講佈施猶無公德,是空著磨,若射箭tī空中,墜落猶原tī地,bōe利益tī來世ê事。
Bú-tè thiaⁿ chiah ê ōe m̄ hoaⁿ-hí. Ta̍t-mô͘ iā lī-pia̍t i khì sī īⁿ siu-hēng, bīn ǹg-piah káu nî, múi-ji̍t chia̍h tām-po̍h ké-chí, āu-lâi chiū lim chúi, kóng i ê lâng-iáⁿ sòa ìn-ji̍p piah-lāi, kàu-taⁿ iáu tī-teh. (Chhehmn5…h ū kóng, Biān-phek kiú-liân, sí iú chhú-sîn-ngō͘,” chiū-sī chit ê goân-in). 武帝聽chiah ê話m̄歡喜。達摩也離別伊去寺院修行,面向壁9年,每日吃淡薄果子,後來就lin水,講伊ê人影煞印入壁內,到今猶tī-teh。(冊--n̍i̍h有講:「面壁9年,死iú取神臥」,就是這個原因。)
Tē-jī tāi Chó͘-su sī Sîn-kong. I sī Siáu-bûn-sī ê tiúⁿ-ló, thiaⁿ-kìⁿ Ta̍t—sī siu-liān ê biāu-hoat, chiū kùi kìⁿ i, ài chòe Chó͘-su, pài i chòe su-hū lâi thoân-siū. Ta̍t--sī iū kóng bô hiah-khoài, nā m̄-sī khòaⁿ-bô sin-khu chiū bōe-ōe chiâⁿ Sîn-kong chiū the̍h pó-thâu chū chám tò-chhiú, hián-bêng i bô sioh sin-khu. 第2代祖師是辰光。伊是少文寺ê長老,聽見達氏修練ê妙法,就求見伊,ài做祖師,拜伊就師父來傳授。達氏就講無hiah快,若m̄是看無身軀就bōe會成。辰光就提斧頭自斬倒手,顯明伊無惜身軀。
Ta̍t-sī khòaⁿ ōe kham-tit, chiū thoân-siū hō͘ i, koh ēng i-poah thoân hō͘ i. (I sī hê-siūⁿ ê ka-se. Poah sī hê-siūⁿ teh pun-chia̍h ê óaⁿ. Hu̍t-ka ēng chí nn̄g hāng chòe pó-kùi ê mi̍h.) Chá ū ná pun-chia̍h ê khoán. 達氏看會堪得,就傳授hō͘伊,koh用衣缽傳hō͘伊。(「衣」是和尚ê袈裟。「缽」是和尚teh分食ê碗。佛家用這2項做寶貴ê物。)早有那分食ê款。
Tē saⁿ, sì tāi bô miâ-siaⁿ. Gō͘ tāi sī N̂g Mûi. I sī Pak-kiaⁿ ê lâng. I ū khó͘-sim siu-liān, kàu beh sêng-hu̍t ê sî kiò-i ê tô͘-tē chòe khì (“khì” sī gō͘ jī kù, ná koa chi̍t-iūⁿ.) I ê tô-tē Sîn-siù-su chòe chit phiⁿ: 第3、4代無名聲。5代是黃梅。伊是北京ê人。伊有苦心練,到beh成佛ê時,叫伊ê徒弟做「氣」(「氣」,是一字句,若歌一樣。)伊ê徒弟辰秀師做這篇:
Sim ná phô͘-thê chhiū,
Sin sī bêng-kiàⁿ-tâi.
Sî-sî khûn chhéng-chhit,
Put-sú jiá tîn-ai.
心若菩提樹
身是明鏡台
時時勤chhéng拭
不使惹塵埃
In su-hū thiaⁿ-liáu put chí o-ló, kiò chèng tô͘-tē tio̍h liām hit phiⁿ, chin ū chu-bī ê khoán. In師父聽了不止不上o-ló,叫眾徒弟著唸hit篇,真有滋味ê款。
Lāi-tiong ū chi̍t ê Hūi-lêng thiaⁿ-liáu hiâm bô thong, chiū chòe chi̍t phiⁿ:--- 內中有1個慧能聽了嫌無通,就做1篇
Phô͘-thê pún bô chhiu,
Bêng-kiàⁿ iā hui tâi;
Pún-lâi bô it bu̍t,
Hô-chhù jia tîn-ai.
菩提本無樹,
明鏡也非台;
本來無一物,
何處惹塵埃。
I ê su-hū thiaⁿ-liáu koh-khah o-ló, kóng ōe-kham-tit sòa-chiap. 伊ê師父聽了koh較o-ló,講會堪得續接。
Tē la̍k tāi ê Chó-su chiū-sī Hūi-lêng. I sī Lâm-kiaⁿ lâng. Bú-chek-thian ê sî- tāi, sī chi̍t ê khioh-chhâ-hu, thiaⁿ Ng--sī ê biāu-hoat, khì Pak-kiaⁿ kiû kà-sī, khòaⁿ sī chho͘-hu chiū biáu-sī i kiò i cheng-bí saⁿ nî; i iā bô hiâm lô-khó, ài choc3 kì ê sî lâng khòaⁿ-khin i m̄-bat jī, āu-lâi ū lâng thòe i siá. Chit ê khi chi̍t-ê chhut, lâng chin o-ló . Ti mî-tiong in su-hū kiò i kūn-óa, chiū ēng i-poah thoân hō͘ i, kiò i tio̍h tô-cháu pa̍t-ūi. Ū lâng put-ho̍k, chiū tui-jip tī āu-biū, kàu bó͘ só͘-chāi, ēng i-poah hē ti chio̍h-thâu-téng. 第6代ê祖師就是慧能。伊是南京人。武則天ê時代,是1個拾柴夫,聽黃氏ê妙法,去北京求教示,看是粗夫就藐視伊,叫伊cheng米3年;伊也無嫌勞苦,ài做「氣」ê時人看輕伊m̄ bat字,後來有人替伊寫。這個「氣」一下出,人真o-ló。Tī暝中in師父叫伊近倚,就用衣缽傳hō͘伊,叫伊著逃走別位。有人不服,就進jip tī後面,到某所在,用衣缽下tī石頭頂。
Sîn-siù-su tui kàu, chiū kín khì the̍h, m̄-kú the̍h bōe khí, in-ūi i m̄ eng-kai tit. Hit-sî chai ū chhò, chiū kūi-lo̍h kiû-chêng, sī ài kiû kà-si i-poah ê sū. Āu-lâi ka-kī hôe Lâm-kiaⁿ khó͘-siu 36 nî ê kú. Jiân-āu chhut-lâi soat-hoat, tù keng-chheh, hióng-siū 70 gōa hè. 辰秀師追到,就緊去提,m̄-kú提bōe起,因為伊m̄應該得。Hit時知有錯,就跪落求,是ài求教示衣缽ê。慧能後來家己回南京,若修36年久。然後出來說法,著經冊,享壽70外歲。
Khòaⁿ in chiân-tāi ê tô͘-tē ū saⁿ-chiⁿ i-poah, ài chòe chó͘-su, só͘-í í-āu bô ēng-chó͘-su thoân-siū hō͘ lâng, kàu i chòe la̍k tāi chó͘-su chia̍t-chí; í-āu hun-chi pia̍t-phài, kóng, Chô-tông chong, Lîm-chè-chong, kî-thaⁿ iáu kúi-nā phài lóng sī tùi chia thoân-lo̍h-lâi. 看in前ê徒弟有相爭衣缽,ài做祖師,所以以後無用祖師傳授hō͘人,到伊做6代祖師截止;以後分支別派,講:左棠宗,臨濟宗,其它iáu幾若派攏是tùi chia傳落來。
Kim-tông ê chó͘-su sī tùi Chông-cheng-kun ê sî-tāi. Sian-thian ê Chó͘-su sī tùi Chheng-tiàu chiah thoân-hā. Liông-hôa ê chó͘-su iā saⁿ-kūn tī-chia. Án-ni khòaⁿ-lâi iā-sī hun-hun loān-loān, bōe-tit kui it-thóng ê khoán. 金童ê祖師是tùi chông-cheng君ê時代。先天ê祖師是tùi清朝才傳下。龍華ê祖師也相近tī chia。Án-ni看來也是紛紛亂亂,bōe得歸一統ê款。
Góa kì-tit chòe gín-ná ê sî, goán keh-piah chng Gō͘-tó͘ ū lâng chia̍h-chhài ho̍k-sāi Chó͘-su; āu-lâi kā in kiáⁿ-sun kóng, i si m̄-bián siu-bâi, tio̍h hē tī lēng-gōa chi̍t keng, i ōe kui-sian sêng-hu̍t chòe Chó͘-su. khó-sioh bô kú bô lâng káⁿ kàu hia, in-ūi hiú-nōa ê bī, bōe kham-tit óa. Āu-lâi têng-sin siu-bâi. 我記得做囡仔ê時,阮隔壁庄五堵有人食菜服事祖師;後來kā in子孫講:「伊死m̄免收埋,著下tī另外」,問,伊會歸仙成佛做祖師。可惜無久無人敢到hia,因為朽爛ê味,bōe堪得倚。後來重新收埋。
Hiān-sî Tâi-oân ho̍k-sāi Chó͘-su kóng sī Tn̂g-soaⁿ Chheng-siu-giâm hia thoân-lâi, si̍t-chāi ū chhò; goân-thâu sī Ìn-tō͘. Ná ōe chai? Sī chia̍h-chhài ê keng-chheh só͘ ín-khí lâi kì-bêng. 現時台灣服事祖師講是唐山清水巖hia傳來,實在有錯;源頭是印度。哪會知?是食菜ê經冊所引起來記明。
Siá kúi-jī tī chia hō͘ tāi-ke chim-chiok lâi siūⁿ in ê goân-iû sī tio̍h á-bô? 寫幾字tī chia hō͘大家斟酌來想in ê原由是著抑無?
(Tâi-oân Kàu-hōe-pò tē 474 koàn,1924 nî 9 ge̍h) (台灣教會報第474卷,1924年9月)
回上一頁    日治時期,   1924年,   散文