Hì-chhut Lō͘-tek Kái-kàu
|
戲齣:路得改教 |
| Lîm Bō͘-seng |
林茂生 |
|
Hì-chhut:Lō͘-tek Kái-kàu
|
戲齣:路得改教 |
|
Tē-it chhut: Bē Sià-chōe-hû.
|
第一齣: 賣赦罪符。 |
|
Só͘-chāi: kīn Pit-tian-pek (Wittenberg) chi̍t ê chng-siā ê kàu-hōe. Sî-ji̍t: 1516 nî 10 goe̍h. Jîn-bu̍t: Lō͘-tek (Luther), Thiat-chek (Tetzel), Chheng-liân Bí-ko-niû (Miconius), su-chè, hôe-siūⁿ, gī-oân, kàu-su, ha̍k-seng, kui-tīn ê chhân-chng-lâng, ta-po͘, cha-bó͘.
|
所在：近Pit-tian-pek﹙Wittenberg﹚一個庄社 ê 教會。時日: 1516 年 10 月。人物:路得﹙L u t h e r﹚、Thiat-chek﹙Tetzel﹚、青年Bí-ko-niû﹙Miconius﹚、su-chè、和尚、議員、教師、學生，歸陣 ê 田庄人、查甫、查某。 |
|
Thiat-chek chò thâu-chêng; Su-chè, hôe-siūⁿ, gī-oân, kàu-su í-ki̍p kui-tīn ê chhân-chng-lâng, ta-po͘, cha-bó͘, chò āu-piah; kiah kî, the̍h la̍h-chek, chhiùⁿ koa, pâi-tīn, iân-lō͘ kiâⁿ kàu kàu-hōe ê lé-pài-tn̂g. Pài-tn̂g kháu khiā nn̄g ki tōa kî: chi̍t ki ōe âng ê si̍p-jī-kè, chi̍t ki siá:----Thian-lâi bān-èng-ko ----hok-chōe kai sià khoài-lâi khoài-lâi
|
Thiat-chek做頭前；Su-chè,和尚、議員、教師、學生，歸陣 ê 田庄人、查甫、查某，做後壁；舉旗、提蠟燭、唱歌、排陣、沿路行到教會 ê 禮拜堂。拜堂口企二枝大旗: 一枝畫紅 ê 十字架，一枝寫:—天來萬應膏 一服罪皆赦 快來快來 |
|
Pài-tn̂g lāi pâi chi̍t tè chîⁿ-kūi-toh-á; toh-téng ū chi̍t thōng tōa-tōa thōng ê sià-chōe-hû, chi̍t hong chi̍t hong tha̍h--teh. Thiat-chek chē tī toh ê āu-pêng; khoán-sit chhin-chhiūⁿ kòa chio-pâi teh cháu kang-ô͘ ê lâng. Toh-chêng chak chi̍t tui ê ta-po͘ cha-bó͘ chng-n̍i̍h-lâng: chiông-tiong chi̍t ê lāu cha-bó͘-lâng khiā chìn-chêng óa tī toh--n̍i̍h.
|
拜堂內排一塊錢櫃桌仔；桌頂有一thōng大大thōng ê赦罪符，一封一封疊--teh。Thiat-chek 坐tī 桌ê 後爿；款式親像掛招牌teh走江湖ê 人。桌前chak一堆 ê查甫查某庄n̍i̍h人:從中一個老查某人企進前倚tī 桌--n̍i̍h。 |
|
Lāu cha-bó͘-lâng. (Chi̍t tiuⁿ chóa chiū ē sià lâng ê chōe! Kiám kàu hiah ū lêng-siàⁿ?)
|
老查某人：一張紙就會赦人 ê 罪﹗Kiám到hiah有靈siàⁿ？ |
|
Thiat-chek. (kiau-ngō͘ ê khoán). Heh! Ū ā bô! Lí kiám bô thiaⁿ-kìⁿ Tōa-kam-tok teh kóng: lâng nā bé che chi̍t hong Hoat-ông chhin-sin khàm-ìn ê hû, chiū chiâu-chn̂g ē-tit sià-chōe, thoat-lī liān-ga̍k ê kan-khó͘. M̄-nā án-ni, sīm-chì hiān tī liān-ga̍k-lāi ê sí-lâng iā ē tit-tio̍h sià-chōe. Pa̍t-mi̍h ē giâu-gî--tit. Hoat-ông ê ìn, Tōa-kam-tok ê ōe, kiám ē giâu-gî--tit mah?
|
Thiat-chek﹙驕傲 ê 款﹚：Heh﹗有抑無﹗你kiám無聽見大監督teh講: 人若買che一封法王親身蓋印ê 符，就齊全會tit 赦罪，脫離煉獄ê 艱苦。M̄但án-ni，甚至現tī 煉獄內 ê 死人也會得著赦罪。別物會giâu疑--tit。法王ê 印，大監督 ê 話，kiám會giâu疑--tit mah？ |
|
Lāu cha-bó͘-lâng. (Chhin-chhiūⁿ tio̍h kiaⁿ ê khoán). Êⁿ! Liân sí-lâng iā ū èng-hāu?
|
老查某人﹙親像著驚ê 款﹚：Êⁿ﹗連死人也有應效？ |
|
Thiat-chek. Ū--lah. Gîn nā ji̍p chit ê chîⁿ-kūi-á lāi, án-ni khiang-liang chi̍t-ē, sí-lâng ê lêng-hûn chiū má-siāng tùi liān-ga̍k poe-chhut-lâi.
|
Thiat-chek：有--lah。銀若入這個錢櫃仔內，án -ni khiang-liang 一下，死人 ê 靈魂就馬上tùi煉獄飛出來。 |
|
Lāu cha-bó͘-lâng. Ia̍h hit ê sià-chōe ê âng-si̍p-jī sī sím-mi̍h ì-sù?
|
老查某人：亦hit個赦罪ê 紅十字是甚mi̍h意思？ |
|
Thiat-chek. Sià-chōe ê âng-si̍p-jī sī kap Ki-tok ê Si̍p-jī-kè pêⁿ-pêⁿ ū koân-lêng.
|
Thiat-chek：赦罪 ê 紅十字是kap基督 ê 十字架平平有權能。 |
|
Lāu cha-bó͘-lâng. Chhìn-chhái sím-mi̍h chōe kiám lóng ē sià?
|
老查某人：Chhìn-chhái 甚mi̍h罪敢攏會赦？ |
|
Thiat-chek. Ē. Nā ū Hoat-ông ê phoe, liân kan-hoān-tio̍h Siōng-tè ê lāu-bó ê chōe iā ē tit-tio̍h sià-bián. Chí-ū sì-hāng ê chōe chit tiuⁿ hû sái bē kiâⁿ.
|
Thiat-chek：會。若有法王 ê批，連干犯著上帝 ê 老母ê 罪也會得著赦免。只有4項 ê 罪這張符駛bē行。 |
|
Lāu cha-bó͘-lâng. (Chhin-chhiūⁿ chin tio̍h kiaⁿ ê khoán). Sī sím-mi̍h chōe sái bē kiâⁿ, chhiáⁿ lí kóng lâi góa thiaⁿ.
|
老查某人﹙親像真著驚ê 款﹚：是甚mi̍h罪駛bē行，請你講來我聽。 |
|
Thiat-chek. Thâu chi̍t-tiâu, àm-chēⁿ beh hāi-sí Hoat-ông, á-sī Tōa-kam-tok--ê, chōe bô sià. Tē-jī tiâu, thau ké Sù-tô͘ ê phoe--ê, chōe bô sià. Tē-saⁿ tiâu, sàng kun-chong khì hō͘ sè-sio̍k ê kok--ê, chōe bē sià. Tē-sì tiâu, tùi sè-sio̍k ê kok bé (1) hoân lâi bē hō͘ Ki-tok-kàu kok--ê, chōe iā bē sià.
|
Thiat-chek：頭一條，暗靜beh 害死法王，抑是大監督--ê,罪無赦。第2條，偷假使徒ê 批--ê,罪無赦。第3條，送軍裝去hō͘ 世俗ê 國--ê,罪bē 赦。第4條，tùi世俗 ê 國買﹙1﹚凡來賣hō͘ 基督教國--ê,罪也bē 赦。 |
|
Lāu cha-bó͘-lâng. (Ēng chhiú áⁿ heng). À-men! À-men! Chit sì-hāng kap góa bô kan-sia̍p.
|
老查某人﹙用手 áⁿ胸﹚：阿們﹗阿們﹗這4項kap我無干涉。 |
|
Thiat-chek. Che kiám m̄-sī chhin-chhiūⁿ chó͘-thoân ê bān-èng-ko mah?
|
Thiat-chek：Che kiám m̄是親像祖傳 ê 萬應膏mah？ |
|
Lāu cha-bó͘-lâng. (Thìm-thâu). Hm̄! Káu chheng káu-pah kau-cha̍p la̍k èng. Khiok iā ē kóng-tit sī bān èng.
|
老查某人(Thìm頭)：Hm̄﹗9996 應。卻也會講tit是萬應。 |
|
(Pit-tian-pek Kàu-hōe Lé-pài-tn̂g ê mn̂g-kháu, Lō͘-tek tī-hia teh tah chi̍t tiuⁿ tōa-tōa tiuⁿ ê jī-pe̍h. Teh tah ê sî, pò͘-lî hian--khì-lâi. Tah liáu, Lō͘-tek ê sim-sîn chhin-chhiūⁿ chin heng-hùn ê khoán, chiū thè--chhut-khì. Nn̄g ê chheng-liân ha̍k-seng Bó͘-kah kap Bó͘-it chiūⁿ-tiûⁿ, teh khòaⁿ hit tiuⁿ jī-pe̍h. Ha̍k-seng Bó͘-kah (khòaⁿ hit tiuⁿ jī-pe̍h ū hiah-kú, tùi Bó͘-it kóng). Che sī lán ê Sian-siⁿ Lō͘-tek kàu-siū chhiam-miâ ê jī-pe̍h, lóng-chóng ū 95 tiâu khóaⁿ ê bûn. Khó-sioh La̍h-teng-ōe góa tha̍k liáu bô sím-mi̍h ē chheng-chhó, chhiáⁿ lí hoan-e̍k Tek-kok-ōe hō͘ góa thiaⁿ.
|
﹙Pit-tian-pek 教會禮拜堂 ê門口，路得tī-hia teh 貼一張大大張 ê 字白。Teh 貼ê 時，布簾掀去來。貼了，路得 ê心神親像真興奮 ê款，就退--出去。兩個青年學生某甲kap 某乙上場，teh看hit張字白。學生某甲﹙看hit張字白有hiah久，tùi 某乙講﹚。 Che是咱ê 先生路得教授簽名ê 字白，攏總有95 條款ê 文。可惜拉丁話我讀了無甚mi̍h會清楚，請你翻譯德國話hō͘我聽。 |
|
Ha̍k-seng Bó͘-it (chiū liām).“Hoān-nā sio̍k Ki-tok ê lâng chin-sim hoán-hóe ké-pìⁿ, m̄-bián Hoat-ông ê hû iā ē chiâu-chn̂g tit-tio̍h thoat-lī chōe-kòa ê khó͘-thàng.”Hm̄! (thìm-thâu koh tha̍k).“Ū lâng chō iâu-giân, kóng, nā tùi Hoat-ông tit-tio̍h sià-bián, chiū ē kap Siōng-tè hô, chit hō ōe, lâng tio̍h sè-jī tiuⁿ-tî.”Hm! (thìm-thâu koh tha̍k).“Tû-khì ēng i pún-sin ê koân-pèng lâi pān lâng ê chōe í-gōa, Hoat-ông lóng bô hit hō kā lâng sià-chōe ê koân-lêng.” Hm! (thìm-thâu koh tha̍k).“Lâng in-ūi Hoat-ông lâi chò hó-sū, kap kám-siā Siōng-tè lâi chò hó-sū; pêⁿ-pêⁿ sī hó-sū, Chóng--sī ū tōa cheng-chha. Sèng-keng kóng,‘Gī ê lâng tùi sìn tit-tio̍h oa̍h.’Khó-kiàn Siōng-tè ê in-tián sī chū-iû, pe̍h-pe̍h pun hō͘ lâng. Sîn-ha̍k-chiá Phok-sū Má-teng Lō͘-tek chhiam-miâ.”Hm! (koh thìm-thâu).
|
學生某乙﹙就念﹚：「凡若屬基督 ê 人真心反悔改變，m̄免法王ê 符也會齊全得著脫離罪過 ê 苦通。」Hm̄﹙thìm頭koh 讀﹚。「有人造謠言，講，若tùi 法王得著赦免，就會kap上帝和，這號話，人著細膩張持。」Hm﹗﹙thìm頭koh讀﹚。「除去用伊本身 ê 權柄來辦人ê 罪以外，法王攏無hit號kā人赦罪 ê 權能。」 Hm﹗﹙thìm頭koh 讀﹚。「人因為法王來做好事，kap感謝上帝來做好事；平平是好事，總--是有大精差。聖經講，「義ê 人tùi 信得著活。」可見上帝 ê 恩典是自由，白白分hō͘ 人。神學者博士馬丁路得簽名。」Hm﹗﹙koh thìm頭﹚。 |
|
Chheng-liân Bó͘-kah. Che chiū-sī sin ê hok-im.
|
青年某甲：Che就是新 ê 福音。 |
|
Chheng-liân Bó͘-it. Chiàⁿ sī sin ê hok-im. (Nn̄g lâng pêⁿ-pêⁿ kóng). Ēng chîⁿ bé sià-chōe-hû, m̄ ta̍t-tio̍h pe̍h-pe̍h kiû Siōng-tè chū-iû ê in-tián. Khó-sioh hiah ê chng-ni̍h lâng khì hō͘ Thiat-chek phiàn--khì. Lán taⁿ tio̍h lâi khì soan-thoân chit ê hok-im. (Nn̄g lâng thè-chhut).
|
青年某乙：正是新 ê福音。﹙兩人平平講﹚。用錢買赦罪符，m̄ 值著白白求上帝自由ê 恩典。可惜hiah ê 庄ni̍h人去hō͘ Thiat-chek騙去。咱今著來去宣傳這個福音。﹙兩人退出﹚。 |
|
(Pò͘-lî pàng-lo̍h lâi).
|
﹙布簾放落來﹚。 |
|
Tē-jī chhut: Bó͘-lûn Gī-hōe.
|
第二齣: Bó͘-lûn 議會。 |
|
Tē-it tiûⁿ: Khí-sin.
|
第一場: 起身。 |
|
(Só͘-chāi: Pit-tiân-pek ê siâⁿ-gōa. Sî-ji̍t: 1521 nî 4 goe̍h 2 ji̍t.
|
﹙所在: Pit-tiân-pek ê 城外。時日: 1521 年4月2日。 |
|
Jîn-bu̍t: Lō͘-tek, Pek-cheng-su-tāi-nî (Petzen-steiner), Am-su-tô͘ [Amsdorf], Sū-thê-hoán [Sterphen], Lêng-khu [Link], Mê-lân hi-tun [Melanchton].) Kó͘-siâⁿ Pit-tian-pek ê siâⁿ-gōa, Lō͘-tek kap saⁿ ê tâng-kiâⁿ ê pêng-iú: Pek cheng su-tāi-nî, Am-su-tô͘, Sū-thê-hoán, chē chi̍t tiuⁿ tōa tiuⁿ ê té hòe-mi̍h ê bé-chhia. I ê pêng-iú Lêng-khu kap Mê-lân-hi-tun lâi teh sàng i khí sin beh khì hù Bó͘-lûn ê Hōe-gī.
|
人物：路得、Pek-cheng-su-tāi-nî﹙Petzen-steiner﹚、Am-su-tô͘ [Amsdorf]、Sū-thê-hoán [Sterphen]、Lêng-khu [Link]、Mê-lân hi-tun [Melanchton]。 古城 Pit-tian-pek ê 城外，路得 kap 3個同行 ê 朋友︰Pek-cheng-su-tāi-nî、Am-su-tô͘、Sū-thê-hoán,坐一張大張 ê té 貨物ê 馬車。伊ê 朋友Lêng-khu kap Mê-lân-hi-tun來teh 送伊起身beh去赴Bó͘-lûn ê 會議。 |
|
Lō͘-tek. Hiaⁿ-tī! Tāi-ke chhiáⁿ! (Chhin-chhiūⁿ chin heng-hùn ê khoán).
|
路得：兄弟﹗大家請﹗﹙親像真興奮 ê 款﹚。 |
|
Lêng-khu. Tio̍h sè-jī tî-hông Hoat-ông ê lô-bāng. Lō͘-tek. Góa chai. Góa sìn Chú Iâ-so͘ Ki-tok hiān-sî iáu oa̍h tī-teh, iā kap góa saⁿ-kap tiàm. Góa chiū-sī choân-jiân khò chit ê tì-hūi kap sìn-sim. Só͘-í sui-jiân ū chi̍t bān ê Hoat-ông, góa iā bô kiaⁿ. In-ūi kap góa tī-teh ê sī pí sè-kan chiah ê tē-it tōa-ê koh-khah tōa.
|
Lêng-khu：著細膩持防法王 ê 羅網。路得。我知。我信主耶穌基督現時iáu活tī-teh，也kap我相kap tiàm。我就是全然靠這個智慧kap信心。所以雖然有一萬個法王，我也無驚。因為kap 我tī-teh --ê是比世間chiah ê 第一大ê koh較大。 |
|
Mê-lân-hi-tun. Hiaⁿ-tī ah! Lí khì; m̄-bián hoân-ló lán ê chin-lí kap sū-gia̍p; chò lí hiòng-chêng kau-chiàn.
|
Mê-lân-hi-tun：兄弟ah﹗你去；m̄免煩惱咱ê 真理kap 事業；做你向前交戰。 |
|
Lō͘-tek. Chiàⁿ-sī! Só͘ thiàⁿ ê hiaⁿ-tī ah! Góa sui-jiân bô koh tńg-lâi, sui-jiân ūi-tio̍h án-ni ē hō͘ tùi-te̍k hāi-sí, góa sìn lí tek-khak ē thoân chin-lí, siú chèng-gī lâi chìn-chêng. Lí oa̍h tī-teh ê sî, góa ê sí bē tì-kàu sím-mi̍h hām-hāi.
|
路得：正是﹗所疼 ê 兄弟ah﹗我雖然無koh 轉來，雖然為著án-ni 會hō͘ 對敵害死，我信你的確會傳真理，守正義來進前。你活tī-teh ê 時，我ê 死bē致到甚mi̍h陷害。 |
|
Lêng-khu. Lí seng-khu-piⁿ ū chah Hông-tè só͘ kau-hù ê pó-sin-hō͘-chiò á-bô?
|
Lêng-khu：你身軀邊有chah皇帝所交咐ê 保身護照抑無？ |
|
Lō͘-tek.Ū.
|
路得：有。 |
|
Lêng-khu.Nā ū, chiū khah m̄-bián hoân-ló.
|
Lêng-khu：若有，就較 m̄免煩惱。 |
|
Mê-lân-hi-tun. Bô tek-khak Lí kiám bē kì-tit Hû-su Iok-hān (John Huss) iû-goân ū chah Hông-tè ê pó-sin-hō͘-chiò, iáu-kú tī Khóng-su-tan-su (Con-stance) ê Hōe-gī hō͘ lâng ēng hóe sio sí.
|
Mê-lân-hi-tun：無的確你kiám bē 記得Hû-su 約翰﹙John Huss﹚猶原有chah 皇帝 ê 保身護照，iáu -kú tī Khóng-su-tan-su﹙Con-stance﹚ê 會議hō͘ 人用火燒死。 |
|
Lō͘-tek. Sī; góa ē kì-tit. Chóng--sī sui-jiân Mô͘-kúi chhin-chhiūⁿ chhù-téng ê hiā hiah chē, góa iā tio̍h khì Bó͘-lûn. Hû-su Iok-hān sui-jiân hō͘ lâng sio-sí, iáu-kú chin-lí bô siū sio, éng-oán oa̍h tī-teh. (Tāi-ke tiām-tiām teh siūⁿ chit kù ōe).
|
路得：是；我會記得。總--是雖然魔鬼親像厝頂ê 瓦hiah濟，我也著去Bó͘-lûn。Hû-su 約翰雖然hō͘ 人燒死，iáu-kú 真理無受燒，永遠活tī-teh。﹙大家恬恬 teh 想這句話﹚。 |
|
Lō͘-tek. Hiaⁿ-tī ah! Lí chhiáⁿ! Tāi-ke kóng, Lí chhiáⁿ! Pêng-an! “Goān Chú pó-hō͘ lán āu-hōe ū kî!”
|
路得：兄弟ah﹗你請﹗大家講，你請﹗平安﹗「願主保護咱後會有期﹗」 |
|
(Lō͘-tek bô oa̍t-thâu, chē chhia ti̍t-ti̍t khì, Mê-lân-hi-tun kap Lêng-khu khiā teh kia̍h-thâu khòaⁿ hn̄g-hn̄g, tán kàu chhia ê iáⁿ lóng bô khòaⁿ-kìⁿ, chiah oa̍t-thâu ji̍p-siâⁿ).
|
﹙路得無越頭，坐車直直去，Mê-lân-hi-tun kap Lêng-khu企teh kia̍h頭看遠遠，等到車 ê 影攏無看見，才越頭入城﹚。 |
|
(Pò͘-lî pàng-lo̍h).
|
﹙布簾放落﹚。 |
|
(Pò͘-lî lāi thiaⁿ-kìⁿ chit chat “Goān Chú pó-hō͘ lán āu-hōe ū kî ê koa. Siaⁿ sè-sè chin hô ).
|
(布簾內聽見唱這節「願主保護咱後會有期ê 歌。聲細細真和」) |
|
Tē-jī tiûⁿ: Sím-phòaⁿ.
|
第二場: 審判。 |
|
(Pò͘-lî hian--khí-lâi. Bó͘-lûn ê Gī-sū-tông. Lāi-bīn Chia-lī Tē-gō͘-sè chē tòa tiong-ng. Piⁿ-á ū chiah ê Chu-hô͘-ông chē tī siang-pêng; Bûn-bú pah-koaⁿ pâi-lia̍t tī ē-kha; Hông-tè bīn-thâu chêng pâi chi̍t tè toh. Toh-téng ū thōng chin-chē thōng ê chheh, sī Lō͘-tek só͘ siá--ê. Toh-piⁿ khiā--ê sī Thô-lí [Trier] ê Tōa Kam-tok ê tāi-lí-lâng Ek Iok-hān.
|
﹙布簾掀--起來。Bó͘-lûn ê 議事堂。內面 查理第五世坐tòa 中央。 邊仔有chiah ê 諸侯王坐tī 雙爿；文武百官排列 tī 下腳；皇帝面頭前排一塊桌。桌頂有thōng真濟thōng ê 冊，是路得所寫--ê。桌邊企--ê是 Thô-lí [Trier]ê 大監督 ê 代理人 Ek 約翰。 |
|
Lāu Chiong-kun Hut-bûn-pek khiā tī mn̂g-lāi. Lō͘-tek tùi mn̂g--n̍i̍h ji̍p-lâi. Tú-tú ji̍p-lâi ê sî), Lāu Chiong-kun Hut-lûn-pek (tah Lō͘-tek ê keng-thâu). Chin khó-lîn! Lí kin-á-ji̍t só͘ khiā--teh ê chiàn-tiûⁿ sī góa tī chhian-kun bān-bé ê tiong-kan khó͘-chiàn chē-chē nî só͘ m̄-bat keng-kìⁿ-tio̍h ê chiàn-tiûⁿ. Lí nā-sī sìn kóng ka-tī ê chú-gī sī ha̍h chèng-lí, tio̍h in-ūi Siōng-tè ê miâ lâi chìn-chêng. Bo̍h-tit kiaⁿ, Siōng-tè tek-khak bô pàng-sak lí.
|
老將軍Hut-bûn-pek企tī 門內。路得tùi 門--n̍i̍h入來。Tú-tú入來 ê 時﹚，老將軍Hut-lûn-pek﹙tah路得 ê 肩頭﹚。真可憐﹗你今仔日所企--teh ê 戰場是我tī 千軍萬馬ê 中間苦戰濟濟年所m̄-bat 經見著 ê 戰場。你若是信講家己 ê 主義是合眾理，著因為上帝 ê 名來進前。莫tit驚，上帝的確無放sak你。 |
|
Lō͘-tek. (thiaⁿ-liáu tiām-tiām, thìm-thâu, chìn-chêng kàu Hông-tè bīn-chêng hit tè toh ê toh-chêng khiā--teh).
|
路得：﹙聽了恬恬，thìm頭，進前到皇帝面前hit 塊桌ê 桌前企--teh﹚。 |
|
Ek Iok-hān (chiong toh-téng chi̍t pún chi̍t pún ê chheh sui pún chhiàng miâ iā mn̄g khòaⁿ sī Lō͘-tek só͘ siá--ê m̄-sī, Lō͘-tek sui-pún lóng ìn, kóng, “Sī”liáu). Lí kì-jiân jīn chiah ê chheh sī lí só͘ tù--ê, lí ū beh piān-hō͘ án-chóaⁿ? á-sī ū beh chhú-siau kúi-phō á-bô?
|
Ek 約翰﹙將桌頂一本一本 ê 冊sui本唱名也問看是路得所寫--ê m̄是，路得sui本攏應，講︰「是」了﹚：你既然認chiah ê 冊是你所著--ê,你有beh 辯護án-chóaⁿ？抑是有beh取消幾phō 抑無？ |
|
Lō͘-tek. Góa só͘ siá ê chheh bô siāng chi̍t khoán. Tiong-kan iā ū kan-sia̍p sìn-sim kap tō-tek būn-tê ê. Lūn chit chi̍t khoán sī bān-lâng lóng kong-jīn, bô-lūn tùi-te̍k á-sī pêng-iú lóng ū chàn-sêng--ê; che toàn-jiân bē chhú-siau--tit. Iū-koh chi̍t khoán sī hoán-tùi Hoat-ông ê chèng-hú lâi siá ê. Lūn Hoat-ông ê chèng-hú só͘ kà-sī lâng ê tō-lí kap só͘ kiâⁿ ê bô͘-iūⁿ tōa-pòaⁿ sī hō͘ Ki-tok kàu-hōe ê jio̍k-thé kap sim-sîn pîⁿ-pîⁿ hiú-nōa--ê. Che nā bô kong-kek hoán-tùi, tú-tú sī giâ í-á hō͘ kóe-kha lâi ke-thiⁿ i ê ap-chè. Che iā bē chhú-siau--tit. Tē-saⁿ khoán sī in-ūi beh hoán-tùi pang-chān Lô-má Hoat-ông chèng-hú ê ap-chè ê lâi siá--ê. Chiông-tiong só͘ kóng khiok ū chin kek-lia̍t; m̄-kú che iā bē chhú-siau--tit. In-ūi chhìn-chhái lâng, nā ū liông-sim ê, tek-khak ài thiaⁿ lâng kóng-khí i kòe-sit. Só͘-í góa só͘ siá ê chheh lóng-chóng bē chhú-siau--tit.
|
路得：我所寫 ê 冊無像一款。中間也有干涉信心 kap道德問題 ê。論這一款是萬人攏公認，無論對敵抑是朋友攏有贊成--ê;che 斷然 bē 取消--tit。又koh一款是反對法王 ê 政府來捨 ê。論法王 ê 政府所教示人 ê 道理 kap所行 ê 模樣大半是hō͘基督教會 ê 肉體kap心神平平朽爛--ê。Che若無攻擊反對，tú-tú是giâ椅仔hō͘ kóe腳來加添伊ê 壓制。Che也bē 取消--tit。第3款是因為beh 反對幫贊羅馬法王政府ê 壓制 ê來寫--ê。從中所講卻有真激烈；m̄-kú che 也bē 取消--tit。因為chhìn-chhái 人，若有良心 ê,的確愛聽人講起伊過失。所以我所寫 ê 冊攏總bē 取消--tit。 |
|
Hông-tè Chia-lī Tē-gō͘-sè. Lūn chāi-chá tī Sè-kài Chong-kàu Hōe-gī só͘ koat-tēng ê sū-hāng, tī-chia m̄-bián saⁿ-cheⁿ gī-lūn. Put-kò Khóng-su-tan-su ê Hōe-gī só͘ koat-tēng ê tiâu-hāng, lí só͘ ū kap chit ê tùi-ke̍h ê ōe, goān beh chhú-siau á m̄ ? Tio̍h kán-bêng lâi hôe-tap.
|
皇帝查理第五世：論在早 tī 世界宗教會議所決定ê 事項，tī-chia m̄免相爭議論。不過 Khóng-su-tan-su ê 會議所決定 ê 條項，你所有kap 這個對逆 ê 話，願beh 取消抑m̄?著簡明來回答。 |
|
Lō͘-tek. Hoān-nā hō͘ góa ê sim-koaⁿ Hâng-ho̍k ê, nā m̄-sī Sèng-keng ê pîn-kù, piān-sī ha̍p-lí ê piān-lūn. Góa bē-ē óa-khò Hoat-ông á-sī chong-kàu hōe-gī. In-ūi in só͘ chò só͘ kóng bêng-bêng ū chē-chē hāng ê mâu-tún kap chha-biū. Góa sī hō͘ Sèng-keng só͘ pa̍k ê lâng. Góa ê liông-sim kap Siōng-tè ê ōe pa̍k sio-liân. Góa bē chhú-siau--tit, iā bô siūⁿ beh chhú-siau. In-ūi nā ûi-ke̍h tio̍h liông-sim, chiū bô chèng-ti̍t kap an-choân. (Thêng tia̍p-á-kú). Án-ni bô hoat-tō͘ liáu! Bô lō͘ thang chhú-siau lah! Góa khiā tī-chia. Goān Siōng-tè pang-chān góa. À-bēng.
|
路得：凡若hō͘ 我ê 心肝降服ê,若m̄是聖經 ê 憑據，便是合你 ê 辨論。我bē會倚靠法王抑是宗教會議。因為in 所做所講明明有濟濟項 ê 矛盾kap 差謬。我是hō͘ 聖經所縛ê 人。 我ê 良心 kap 上帝 ê 話縛相連。我bē 取消--tit，也無想beh 取消。因為若違逆著良心，就無正直kap 安全。﹙停tia̍p仔久﹚。Án-ni無法度了﹗無路thang 取消lah﹗我企tī-chia。願上帝幫贊我。阿們。 |
|
(Hông-tè soan-giân pì-hōe liáu. Tāi-ke thè-chhut). (Pò͘-lî pàng-lo̍h).
|
﹙皇帝宣言閉會了。大家退出﹚。﹙布簾放落﹚。 |
|
Tē-saⁿ tiûⁿ: Óa-tek-pó.
|
第三場: Óa-tek-pó。 |
|
(Só͘-chāi: Bó͘-lûn siâⁿ-gōa, kap Óa-tek-pó siâⁿ-tiong [Wartburg]. Sî-ji̍t: 1521 nî 4 goe̍h 26 ji̍t, kap 5 goe̍h 4 ji̍t. Jîn-bu̍t: Lō͘-tek kin-sûi ê lâng í-ki̍p soaⁿ-chha̍t chi̍t kûn).
|
﹙所在: Bó͘-lûn 城外，kap Óa-tek-pó 城中 [Wartburg]。時日:1521 年 4月26日，kap 5月4日。人物: 路得跟隨 ê 人以及山賊一群﹚。 |
|
4 goe̍h 26 ji̍t Lō͘-tek kap kin-sûi ê lâng chē bé-chhia khí-sin lī-khui Bó͘-lûn. Chhut siâⁿ-gōa khòaⁿ-kìⁿ siâⁿ-chhiûⁿ tah chi̍t tiuⁿ jī-pe̍h. Kin-sûi ê lâng óa-khì khòaⁿ, liām kóng,“Sì goe̍h 26 ji̍t í-āu koh keng-kòe 20 ji̍t liáu-āu, tùi Lō͘-tek Má-teng put-lūn sī ēng kóng-ōe á-sī kiâⁿ-chò, hō͘ i tòa á-sī lim-chia̍h ê lâng, lóng tio̍h siū giâm-giâm ê hêng-hoa̍t.”Lō͘-tek thiaⁿ-liáu kóng,“Hm! Chòe-āu ê chhiú-tōaⁿ kàu-liáu!”Koh kiâⁿ tú-tio̍h chi̍t kûn ê soaⁿ-chha̍t, pau-bīn, hoan-hù thêng-chhia, chiū chiong Lō͘-tek kā i thoa lo̍h-chhia, bián-kióng i khiâ-bé tùi soaⁿ-n̍i̍h ti̍t-ti̍t khì).
|
4月26日路得kap跟隨 ê人坐馬車起身離開Bó͘-lûn。出城外看見城牆貼一張字白。跟隨ê人倚去看，念講︰「4月26日以後koh 經過20 日了後，tùi路得馬丁不論是用講話抑是行做，hō͘伊tòa抑是lim食ê 人，攏著受嚴嚴ê 刑罰。」路得聽了講︰「Hm﹗最後ê 手段到了﹗」Koh行tú著一群ê 山賊，包面，吩咐停車，就將路得kā伊拖落車，勉強伊騎馬tùi 山n̍i̍h 直直去﹚。 |
|
(Pò͘-lî chiām-sî pàng-lo̍h koh hian-khui).
|
﹙布簾暫時放落koh 掀開﹚。 |
|
(Óa-tek-pó siâⁿ-lāi chi̍t keng chhù. Lō͘-tek chē tī chhù-lāi kia̍h pit teh siá-jī. Bīn-māu kng-kng. Sin chhēng kun-chong. Iân-lō͘ siá iân-lō͘ liām, kóng, “Gī ê lâng tùi sìn tit-tio̍h oa̍h.”Ná liām ná siá. Hut-jiân-kan ba̍k-chiu khòaⁿ koân chhin-chhiūⁿ siū-tio̍h sím-mi̍h kám-tōng ê khoán).
|
﹙Óa-tek-pó 城內一間厝。路得坐tī厝內舉筆teh寫字。面貌光光。身穿軍裝。沿路寫沿路念，講，「義ê 人tùi信得著活。」那念那寫。忽然間目珠看懸親像受著甚mi̍h感動 ê 款﹚。 |
|
(Pò͘-lî ûn-ûn-á pàng-lo̍h khì.)
|
﹙布簾勻勻仔放落去。﹚ |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe-pò tē 476~479 koàn, 1924 nî 11 goe̍h ~ 1925 nî 2 goe̍h)
|
(台灣教會報第476~479卷，1924年11月~1925年2月) |
