Thiⁿ Chù-tiāⁿ
|
天注定 |
| Keh Chúi-lêng |
郭水龍 |
|
Chù-tiāⁿ sī bōe kóe-ōaⁿ ê ì-sù, kóng chù-tiāⁿ ná chhin-chhiūⁿ kóng bān-mi̍h sī thiⁿ siⁿ-sêng bōe pok-tit, lâng siông-siông ài kóng ta̍k hāng sī chù-tiāⁿ, tī soaⁿ-n̍i̍h tú-tio̍h chhiⁿ-hoan ta̍k lâng cháu-lī, chí-ū bó͘ lâng thâi-khì, sī chù-sí. Bó͘ hōe-iú chi̍t ke chhit lâng kap chhù hō͘ tōa chúi lâu-khì, la̍k lâng sí, chí ū chi̍t ê cha-bó͘ gín-ná cha̍p-sì hè khîⁿ í-á hō͘ chúi lâu-khì, kha̍h tī tek-ûi-n̍i̍h, hō͘ lâng kiù khì, che bô chù-sí. Jī-cha̍p-gōa nî chêng Sam-tiâu lio̍k-kun khán cha̍p lâng khì thâi, chi̍t ê thâi khin-siong, koh kúi-nā tiám cheng kú koh-oa̍h, cháu-khì kô͘-io̍h, hiān-sî iáu tī-teh, chit ê bô chù-sí. Bó sià-jîn i ê pē sí liáu pàng kúi-cha̍p-bān ke-gia̍p hō͘ i, āu-lâi khai-liáu teh kā lâng pun, che chù-tit i khit-chia̍h miā. Koe-lâng Boa̍t-kóng ê thâu-ke chiong lú-koán bōe Y3,5000. Koh kè nn̄g-ji̍t sit-hé choân-pō͘ pìⁿ hé-hu, bóe-chú chù-liáu chîⁿ Sio̍k-gú kóng, Siⁿ sí thiⁿ chù-tiāⁿ; ia̍h kóng, Ū kiáⁿ ū kiáⁿ miā, bô kiáⁿ thiⁿ chù-tiāⁿ; ia̍h kóng, Hó͘-pháiⁿ lí ê miā, in-iân thiⁿ chù-tiāⁿ. Sè-sio̍k lâng lóng án-ni sìn, sī chù tiāⁿ-tio̍h. Hôe-hôe kàu ê sìn-gióng kóng, Bān-sū thiⁿ chù-tiāⁿ. Sèng-chheh iā ū kóng, Bān-sū sī Siōng-tè ê chí-ì. Koh ū bô sìn kàu ê lâng kóng, Bô chù-tiāⁿ, ta̍k hāng sū ka-kī ê châi-lêng, teh chòe kap kéng-gū sî-ki chiū chiâⁿ.
|
注定是bōe 改換 ê 意思，講注定那親像講萬物是天生成bōe卜得，人常常愛講逐項是注定，tī 山--ni̍h 抵著生番逐人走離，只有某人 thâi 去，是注死。 某會友一家 7 人佮厝 hō͘ 大水流去， 6 人死，只有一個查某囡仔 14 歲擒椅仔 hō͘ 水流去，卡 tī 竹圍--ni̍h ， hō͘ 人救起，che--無注死。20外年前三貂陸軍牽 10 人去 thâi ，一個 thâi輕傷， koh 幾若點鐘久koh 活。走去糊藥，現時猶tī-leh，這個無注死。 某舍人伊 ê 父死了放幾 10 萬家業hō͘ 伊，後來開了 teh kā 人分，che 注得伊乞食命。 基隆末廣 ê 頭家將旅館賣Y35000 。Koh 過 2 日失火全部變火灰，買主注了錢。俗語講：「生死天注定」；亦講：「有子有子命，無子天注定」；亦講：「好歹你 ê 命，姻緣天注定」。世俗人攏án-ni 信，是注定著。 回回教 ê 信仰講，萬事天注定。聖冊也有講，萬事是上帝 ê 旨意。 Koh 有無信教 ê 人講：「無注定，逐項屬家己 ê 才能， teh 做佮境遇時機就成。」 |
|
Taⁿ lâi siūⁿ chit ê chù-tiāⁿ ê ì-sù, hōe-iú iā ū lâng ta̍k hāng án-ni siūⁿ sī chù-tiāⁿ. Góa phah-sǹg iā ū chhò-gō͘ tī-teh. Sui-jiân sī ū tiāⁿ-tio̍h, ia̍h sī m̄ thang bê-sìn. Siat-sú bó͘ lâng nā m̄-choh teh chē, kám ū chù-tiāⁿ i bōe gō ū thang chia̍h ? Nā tī liû-hêng-pīⁿ teh phe-sí thi̍h-khí kám thang sìn chù-tiāⁿ bōe sí ? Lâng nā hòng-táⁿ phe-sí thâu-mn̂g chhì-hé, ge̍k-lâu ge̍k-chúi, Thiⁿ-pē kám iā chù-tiāⁿ i bōe hāi mah ?
|
今來想這個注定 ê 意思，會友也有人逐 hāng án-ni 想是注定。 我扑算也有錯誤 tī--leh 。雖然是有定著，亦是 m̄-thang 迷信。 設使某人若 m̄ 做 teh坐，敢有注定伊 bōe 餓有 thang食？ 若 tī 流行病 teh phe 死鐵齒敢 thang 信注定 bōe 死？人若放膽phe 死頭毛試火，逆流逆水， 天父敢也注定伊 bōe 害--mah？ |
|
Góa khì thàm hōe-iú tú-tio̍h i ê gín-á phòa-pīⁿ, góa kā i kóng ū gûi-hiám ê hoân-ló tio̍h chiū i-seng, i kóng: “Káⁿ m̄-bián, che sī thiⁿ-pē ê chí-ì, ū miā m̄ ùi pīⁿ.” Koh 3 lé-pài sí; i iā sìn chù sí. Koh ū chi̍t ê hōe-iú kā góa kóng i ū gû sí, tùi koân-soaⁿ ū chi̍t tè chio̍h iok nn̄g chheng kin lak lo̍h-lâi gû-liâu, gū hō͘ i khàm sí. Góa mn̄g í-chêng bat lak mah? I kóng siông-siông ū, chit-pái thiaⁿ-kìⁿ hū-hū-háu tō kín cháu, ū chi̍t tè kúi-nā pah kin lak lo̍h-lâi, bô cháu tek-khak sí; ia̍h siông-siông lak lo̍h-lâi ti-tiâu, tiū-tiâⁿ. Góa kā i kóng hiah gûi-hiám tio̍h sóa-ūi m̄-thang tiàm hia. I kóng: “Hem̂ iā ū iàu-kín! Seⁿ-sí sī thiⁿ-pē chù hó-hó.” Góa kóng: “Thiⁿ-pē káⁿ ū chù-tēng lí m̄-thang poaⁿ-sóa?” Siōng-tè ho͘N3-seng chi tek sī ài lâng oa̍h, káⁿ ū kā lâng chù-tiāⁿ tio̍h chū-chīn mah? Siōng-tè ài hó oán pháiⁿ, hiah-ê poa̍h-kiáu, chia̍h a-phìⁿ, chò chha̍t, thâi lâng, káⁿ sī Siōng-tè kā i chù-tiāⁿ mah?
|
我去探會友抵著伊 ê 囡仔破病，我 kā 伊講有危險ê 煩惱 著就醫生，伊講：「敢m̄ 免，che--是天父 ê 旨意，有命 m̄ 畏病。」 Koh 3 禮拜死；伊也信--注死。Koh 有一個會友 kā 我講伊有牛死，對懸山有1 tè 石約 2 千斤落落來牛寮，牛 hō͘ 伊khàm 死。 我問以前 bat 落嗎？ 伊講常常有，這擺聽見 hū-hū 吼就緊走，有1 tè 幾若百斤落落來，無走的確死；亦常常落落來豬寮，稻埕。 我 kā 伊講hiah 危險著徙位 m̄-thang tiàm hia 。伊講：「Hem̂也 有要緊！生死是天父注好好。」， 我講：「天父敢有注定你 m̄ thang 搬徙？」上帝好生之德是愛人活，敢有 kā 人注定著自盡嗎？ 上帝愛好遠歹，hiah ê 博局、食鴉片、做賊、thâi 人， 敢是上帝 kā 伊注定嗎？ |
|
Sè-sio̍k-lâng kóng thiⁿ chù-tiāⁿ sī hó, jīn thiⁿ--ni̍h ū chi̍t ê bān-koân ê chú. Hōe-iú koh khah chai thiⁿ chù-tiāⁿ. Chóng-sī m̄-thang chhin-chhiūⁿ sè-sio̍k-lâng ê sìn-gióng. Ū pīⁿ tio̍h chia̍h io̍h, gûi-giám tio̍h siám-pī, m̄ eng-kai tō m̄-thang phe sí. Lâng nā jia̍t-sim sìn Chú siông-siông kî-tó, siat-sú só͘-ūi tú-tio̍h ê hāi thiⁿ-pē iā ē kiù i, thái thang chip-ì sī chù-tiāⁿ?
|
世俗人講天注定是好，認天-- ni̍h 有一個萬權 ê 主。會友 koh 較知天注定。 總是 m̄ thang 親像世俗人 ê 信仰。有病著食藥，危險著閃備， m̄ 應該就 m̄ thang phe死。人若熱心信主常常祈禱，設使所謂抵著ê 害天父也會救伊，thái thang 執意是注定？ |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe-pò tē 426 koàn,1920 nî 9 ge̍h)
|
(台灣教會報第426 卷，1920年9月) |
