Saⁿ chheng Táu Be̍h
|
三千斗麥 |
| Phian-chip-sek |
編輯室 |
|
Ka-ná-tāi sī kôaⁿ ê só͘-chāi só͘-í choh-sit lâng khah chōe lóng sī chèng be̍h. Tī chá-nî put-chí chōe lâng tùi Eng-kok poaⁿ kè khì hia khiā-khí. Kî-tiong ū chi̍t-ê miâ kiò, A-pô-nî, i iā khì tī-hia khai-khún. In-ūi put-chí ū chhun chîⁿ,i chin tōa keng-êng. I ê tōe ū pah-gōa kah. Ū chi̍t nî chin kôaⁿ lo̍h sng. Choh-sit lâng chin kan-khó͘, in ê be̍h lóng hō͘ sng tàng sí, bô thang siu-sêng, chí-ū A-pô-nî ū tún 3000 táu, chêng nî ê be̍h ī chhek-chhng-n̍i̍h. Ū chi̍t ji̍t i ka-kī siūⁿ kóng, Taⁿ pa̍t lâng lóng bô be̍h thang chòe chéng, in tio̍h tùi góa bóe chiah ōe ēng-tit. Kè chîⁿ iā tioh7 chhut-chāi góa sǹg. Chit-pang góa tek-khak hó-gia̍h. Tú-tn̄g hit ji̍t chi̍t ê oe mī-hún-ê lâi chhē i kóng, Lí ū lōa-chōe behthang8 thiò? Ìn kóng, Góa ū 3000 táu. Oe mī-hún-ê sûi-sî kóng, M̄-thang thiò pa̍t lâng, góa lóng beh kā lí tia̍h. Kè-chîⁿ góa chhut têng-pē. A-pô-nî thiaⁿ-liáu chin kî-koài, chiū mn̄g kóng, Siáⁿ-sū ke chhut hiah chōe chîⁿ? I ìn kóng, Góa beh koh thiò lâng khì chòe chéng. Chit pang beh ki-hng, pa̍t lâng longb2o be̍h thang iā. A-pô-nî thiaⁿ-liáu lâu chhìn-kōaⁿ. I sim-koaⁿ teh siūⁿ, nā sī i chiong só͘ ū ê be̍h thiò oe mī-hún-ê, iāi koh-chài thiò koân-kè, chèng lâng tek-khak chin chhiⁿ-chhám. Hit khoán ê chîⁿ i bô ài thàn. A-pô-nî sûi-sî kóng, Bô beh thiò lâng.
|
加拿大是寒ê所在，所以作穡人較濟是種麥。Tī早年不止濟人tùi英國搬過去hia企起，其中有一個名叫阿婆尼，伊也去tī hia開墾，因為不止有偆錢，伊真大經營，伊ê地有百外甲．有一年真寒落霜，作穡人真艱苦，in ê麥攏hō͘霜凍--死，無thang收成，只有阿婆尼有囤3000斗，前年ê麥tī粟倉--n̍i̍h。有一日伊家己想講：今別人攏無麥thang做種，in著tùi 我買才會用得，價錢也著出在我算，這pang 我的確好額。抵當hit日一個oe麵粉ê來chhōe伊講：「你有偌濟麥通糶？」應講：「我有三千斗。」oe麵粉--ê隨時講：「M̄通糶別人，我攏beh kā 你糴，價錢我出重倍。」阿婆尼聽了真奇怪，就問講：「啥事加出hiah 濟錢？」伊應講：「我beh koh糶人去做種，這pang beh 饑荒，別人攏無麥通掖。」阿婆尼聽了流凊汗，伊心肝 teh想，若是伊將所有ê麥糶oe麵粉--ê,也伊koh再糶懸價，眾人的確真悽慘！Hit款ê錢伊無愛趁。阿婆尼隨時講：「無beh 糶--人。」 |
|
Kè-ji̍t sī lé-pài-ji̍t. koh in-ūi i sī tng tiúⁿ-ló ê chit, só͘-í I liōng-chá khì kàu pài-tn̂g. I khiā tī mn̂g-kháu, tán kàu hōe-iú ji̍p-lâi, chiū sòe siaⁿ kā ta̍k-ê kóng, Lí nā bô be̍h thang chò chéng lâi góa hia put. Bián-chîⁿ, pa̍t ji̍t lí nā siu-sêng chiah hêng góa; chi̍t táu hêng chi̍t táu chiū hó. Ta̍k ê tiúⁿ-ló-hōe ê hōe-iú lóng tit-tio̍h chit khoán ê hó siau-sit. Lé-pài soah i koh siūⁿ kóng, Chá-khì góa só͘ chòe sī lī-ek Tiúⁿ-ló-hōe nā-tiāⁿ, m̄-kú tī chit só͘-chāi iáu ū pa̍t lâng chhin-chhiūⁿ Bí-í-bí kàu, Sèng-kóng-hōe, Cho͘-ha̍p-kàu, Thian-chú-kàu, in chiah ê lâng góa iā tio̍h lī-ek in chiah tio̍h. Kè lé-pài i bēng-lēng i ê kiáⁿ, tio̍h khiâ bé khì kàu ta̍k keng ê pài-tn̂g, bô lūn tó chi̍t kàu I ê kiáⁿchiū khì, kā ta̍k ê sìn-chiá kóng, Lí nā bô be̍h thang chòe chéng, lâi goán chhù put. Bián chîⁿ. pa̍t ji̍t lí nā siu-sêng chiah hêng goán, chi̍t táu hêng chi̍t táu chiū hó. Pài-it chá-khí sì-hng ê peh-sìⁿ, oe-oe tīn-tīn chiū khì A-pô-nî ê chhù put be̍h. Ū-ê chi̍t táu, ū-ê nn̄g táu, ū-ê khah ke. A-pô-nî put hō͘ in kóng, Tio̍h kì-tit,chi̍t táu hêng chi̍t táu.
|
隔日是禮拜日，koh因為伊是當長老ê職，所以伊量早去到拜堂。伊企tī門口，等到會友beh 入--來，就細聲kā逐個講：「你若無麥thang做種來我hia put，免錢，別日你若收成才還--我。一斗還一斗就好。」逐個長老會ê會友攏得著這款ê好消息，禮拜煞伊koh想講：早起我所做是利益長老會nā-tiāⁿ，m̄-kú tī這所在iáu有別人親像美以美教、聖功會、組佮教、天主教in chiah-ê人我也著利益in 才著。過禮拜伊命令伊ê子，著騎馬去到逐間ê拜堂，無論佗一教伊ê子就去，kā 逐個信者講：「你若無麥thang做種來我hia put，免錢。別日你若收成才還阮，一斗還一斗就好。」拜一早起四方ê百姓，挨挨陣陣就去阿婆尼ê厝put麥，有ê一斗，有ê 2斗，有ê較加。阿婆尼扒hō͘ in 講：「著記得，一斗還一斗。」 |
|
Pài-it, pài-jī,pài-saⁿ chit saⁿ ji̍t. lâm-hū ló-iù long kàu ūi lâi put. Ta̍k ke lóng ū be̍h chéng. Ta̍k lâng lóng hoaⁿ-hí. A-pô-nî si̍t-chāi ū hián-chhut i jîn-ài ê sim. Kàu tī kin-á-ji̍t hiah ê lâng kap in ê kiáⁿ-sun, iáu teh siàu-liām i.
|
拜一、拜2、拜3這3日，男婦老幼攏到位來put，逐家攏有麥種，逐人攏歡喜。阿婆尼實在有獻出伊仁愛ê心，到tī今仔日hiah-ê人佮in ê子孫iáu teh 數念伊。 |
|
Kúi-nā nî chêng ū chi̍t ê i-seng, chiū-sī A-pô-nî ê sun chhut-gōa tī Sū-lâm ê só͘-chāi. Tī chhia-thâu-n̍i̍h tú-tio̍h chi̍t ê óe-óe ê lāu lâng, ún-ku, ún-ku. Lāu lâng kim-kim siòng i. I-seng chiū mn̄g i khòaⁿ sī siáⁿ tāi. I iô-thâu kóng, A-pô-nî í-keng sí-liáu, nā bô, góa káⁿ kóng lí sī i. Siàu-liân lâng ìn kóng, A-pô-nî chiū-sī goán kong. Lâng kóng góa ê bīn-hêng kap i-ê saⁿ-chhin-chhiūⁿ. Lí kiám iáu ōe kì-tit i? Ōe á bōe kì-tit? Lín kong kiù lōa-chōe sìⁿ-miā, koh góa iā ōe bōe kì-tit. Nā bô lín kong hit sî ki-hng goán pèng sí-liáu. Siàu-liân lâng kiò i kóng khah siông-sè. Lāu-lâng chiū tùi thâu kóng kàu bé, kóng hit-sî ki-hng i iáu sī gín-ná. I ê lāu-pē khì A-pô-nî hia tia̍h be̍h-chéng. Beh tò-khì ê sî A-pô-nî sàng i chi̍t tē mī-hún kóng beh hō͘ gín-ná thang chia̍h. Lāng-gōa koh sàng gû-lin kap thn̂g.
|
幾若年前有一個醫生，就是阿婆尼ê孫出外tī Sū-lâm ê所在。Tī車頭--n̍i̍h抵著一個矮矮ê老人，癮痀癮痀。老人金金相伊。醫生就問伊看是啥事，伊搖頭講：「阿婆尼已經死了，若無，我敢講你是伊。」少年人應講：「阿婆尼就是阮公，人講我ê面形佮伊ê相親像，你敢iáu會記得伊？」「會á bē 記得！Lín公救偌濟生命，koh我也會未記得。若無lín公，hit時饑荒阮pèng 死了。」少年人叫伊講較詳細，老人就tùi頭講到尾，講hit時饑荒伊iáu是囡仔，伊ê老父去阿婆尼hia糴麥種，beh倒--去ê時阿婆尼送伊一袋麵粉，講beh hō͘囡仔thang食，另外koh送牛奶佮糖。 |
|
Kóng kàu chia, lāu lâng thó͘ tōa khùi kóng, Ōe iā bōe kì-tit! Goán ê sìⁿ-miā sī A-pô-nî kiù. Āu-lâi koh kóng, Kè-ji̍t sîn-hū lâi goán tau, goán lāu-bú chiong mī-hún chòe mī-pau chhiáⁿ i. Sîn-hū chi̍t-ē khòaⁿ kóng, Thái ū chit hō mi̍h? Lāu-bú kā i kóng sī A-pô-nî sàng-ê. Sîn-hū chhiú kiah koân kóng, Siōng-tè siúⁿ-sù hok-khì hō͘ chit ê pōe-kàu ê I-seng. Thiaⁿ-liáu chiū mn̄g kóng, Án-ni lí chiū-sī Thian-chú-kàu. Ìn kóng, Sī lah. I-sengkoh kóng m̄ kú A-pô-nî m̄ sī Thian-chú-kàu, i sī sio̍k Tiúⁿ-ló-kàu. Lāu lâng thâu-khak kia̍h koân ìn kóng, Lé-pài-ji̍t i sī sio̍k Tiúⁿ-ló-kàu, chóng-sī la̍k ... ê tiong-kan i sī goán ê chhù-piⁿ.
|
講到hia，老人吐大氣講：「會iā bōe記得！阮ê生命是阿婆尼救。」後來koh講：「過日神父來阮兜，阮老母將麵粉做麵包請--伊。神父一下看講：『Thái有這號物？』老母kā 伊講是阿婆尼送--ê。神父手舉懸講：『上帝賞賜福氣hō͘這個pōe教ê醫生。』」聽了就問講：「án-ni你就是天主教。」應講：「是--啦！」醫生koh講：「m̄-kú阿婆尼m̄ 是天主教，伊是屬長老教。」老人頭殼舉懸應講：「禮拜日我是屬長老教，總--是六日ê中間伊是阮ê厝邊。」 |
