Jōe-lí Hoa-sēng-tùn
|
Jōe-lí 華盛頓 |
| Kai Jōe-liâm |
偕睿廉 |
|
Chha-put-to 160 nî chêng ū chi̍t ji̍t kúi-nā lâng tī Bí-kok lâm-pêng ê chhiū-nâ teh chòe kang. Tiong-kan ū chi̍t ê siàu-liân lâng chin tōa-hàn, iā chin chho͘-ióng, iok-lio̍k ū 18 hè. I tī chhiū-nâ kiâⁿ-lâi kiâⁿ-khì. Hut-jiân tī khoe-piⁿ ū thiaⁿ-kìⁿ hū-jîn lâng ê siaⁿ teh hoah kiù lâng. Thiaⁿ-kìⁿ siaⁿ chit ê siàu-liân lâng sûi-sî cháu chhut chhiū-nâ khì kàu khoe-piⁿ. Hit-sî khòaⁿ-kìⁿ kúi-nā lâng teh khiú chit ê hū-jîn lâng, in-ūi i kiông-kiông beh thiàu-lo̍h chúi-n̍i̍h. Hū-jîn lâng chhut-siaⁿ kóng, Pàng góa khì, pàng góa, góa ê kiáⁿ teh-beh tū sí lah, pàng góa. Thiaⁿ-kìⁿ chiah ê ōe, siàu-liân sûi-sî ōe kì-tit chit ê hū-jîn lâng ê sòe-hàn kiáⁿ, i chin koai, iā chin súi. Hit ē-po͘ i teh thit-thô tī khoe-piⁿ, poa̍h-tó sòa hō͘ chúi koah khì.
|
差不多160 年前有一日幾若人tī 美國南爿ê 樹林teh 做工。中間有一個少年人真大漢，也真粗勇，約略有18 歲。伊tī 樹林行來行去。忽然tī 溪邊有聽見婦人人 ê 聲teh喝救人。聽見聲這個少年人隨時走出樹林去到溪邊。Hit時看見幾若人teh khiú這個婦人人，因為伊強強beh 跳落水n̍i̍h。婦人人出聲講：「放我去，放我，我ê 子teh-beh tū死lah，放我。」聽見chiah ê話，少年隨時會記得這個婦人人 ê 細漢子，伊真乖，也真súi。Hit e晡伊teh thit-thô tī溪邊，跋倒續hō͘ 水割去。 |
|
Khoe-n̍i̍h ê chúi chin tōa, koh lóng sī thoaⁿ, khoe tiong lóng ū tōa chio̍h; ū chōe-chōe lâng khòaⁿ-kìⁿ gín-ná hō͘ chúi lâu khì, iā m̄ káⁿ khì kiù i. In kan-ta khiā teh khòaⁿ. Siàu-liân lâng chi̍t-ē kàu, sûi-sî thǹg i ê saⁿ, ba̍k-chiu sì-kòe khòaⁿ, khòaⁿ-kìⁿ chi̍t tiám pe̍h-pe̍h tī khoe tiong-ng, i sûi-sî chông lo̍h khoe-lâu. I chai hit tiám pe̍h-pe̍h-ê sī gín-ná ê saⁿ. Hū-jîn lâng koh chhut-siaⁿ kóng, Kám-siā Siōng-tè i beh kiù góa ê kiáⁿ, góa só͘ thiàⁿ ê kiáⁿ tī-hia lah, i koh phû khí-lâi. Chèng lâng cháu khì khoe-piⁿ, khòaⁿ-kìⁿ gín-ná, liâm-piⁿ hō͘ khoe-lâu phah phû khí-lâi, bô kú iū-koh hō͘ chúi koah tîm lo̍h-khì. Ū-sî lâu lo̍h thoaⁿ, ū-sî lâu tùi tōa chio̍h ê sin-piⁿ kè. Ū-sî chúi kńg-lê, kā i phah kàu lin-lin gô͘. Ū-sî tîm lo̍h-khì chin kú, ū-sî liâm-piⁿ koh phû khí-lâi. Sui-jiân sī án-ni siàu-liân lâng ti̍t-ti̍t siû, koat-ì beh kiù hit ê gín-ná. Gín-ná ê lāu-bó chin chù-sîn teh khòaⁿ. Teh khòaⁿ hit ê siàu-liân lâng chhut-la̍t siû tì-ì beh kiù i ê kiáⁿ. Ū-sî i siû kàu chin óa, koh 3 tn̄g, koh 2 tn̄g, koh 1 tn̄g chiū kiù-tio̍h. Iáu-kú sui-jiân lī chi̍t tn̄g i iā bōe-ōe siû khah óa.
|
溪n̍i̍h ê 水真大，koh攏是湍，溪中攏有大石；有濟濟人看見囡仔hō͘ 水流去，也m̄ 敢去救伊。In kan-ta企teh看。少年人一下到，隨時褪伊ê 衫，目珠四界看，看見一點白白tī溪中央，伊隨時chông 落溪流。伊知hit點白白 --ê是囡仔ê 衫。婦人人 koh 出聲講：「感謝上帝伊beh 救我ê子，我所疼 ê 子tī -hia lah，伊koh 浮起來。」眾人走去溪邊，看見囡仔，liâm -piⁿ hō͘溪流扑浮起來，無久又koh hō͘ 水割沉落去。有時流落湍，有時流tùi大石 ê 身邊過。有時水捲螺，kā伊扑到li -lin gô。有時沉落去真久，有時liâm-piⁿ koh浮起來。雖然是án-ni 少年人直直泅，決意beh救hit個囡仔。囡仔 ê 老母真注神 teh 看。Teh看 hit個少年人出力泅致意beh救伊ê 子。有時伊泅到真倚，koh 3 丈，koh 2 丈，koh 1 丈就救著。Iáu-kú 雖然離一丈伊也bōe會泅較倚。 |
|
I taⁿ têng-pē chhut-la̍t. I chai koh bô hn̄g chiū kàu tē-it gûi-hiám ê só͘-chāi. Tī chia khoe lâu, chhin-chhiūⁿ hong-thai liáu, hui-siông ê thàu. Chûn kàu chia iā siông-siông tîm lo̍h-khì. Gûi-hiám ê só͘-chāi í-keng kàu lah. I koh tōa chhut-la̍t, gín-ná hiám-hiám hō͘ i khiú-tio̍h. M̄-kú khiú bô tio̍h chiū koh lâu khì. I koh-chài phe-sí iah, phe-sí siû. Taⁿ iū-koh khiú bô tio̍h. Chin khó-sioh.
|
伊今重倍出力。伊知koh無遠就到第一危險 ê 所在。Tī chia 溪流，親像風颱了，非常 ê 透。船到chia 也常常沉落去。危險 ê 所在已經到lah。伊koh大出力，囡仔險險hō͘伊khiú著。M̄-kú khiú無著就koh流去。伊koh再phe死iah，phe死泅。今又koh khiú無著。真可惜。 |
|
Hit-sî gín-ná ê lāu-bó kàu-ke̍k hoân-ló. Koh chi̍t pái siàu-liân lâng hē-miā siû, chèng lâng khòaⁿ kàu tiāu khì. Taⁿ i kó-jiân kiù ōe tio̍h á-bōe? Kàu chia chúi ná chhin-chhiūⁿ kún. Tōa lâng kap gín-ná lóng hō͘ éng khàm khì. Taⁿ koh phû khí-lâi. Siàu-liân lâng koh chhut-la̍t iah 2, 3 ē, chèng lâng chhut-siaⁿ hoah bān-sòe, gín-ná hō͘ i khiú-tio̍h lah. Lāu-bó hoaⁿ-hí kàu bōe kò͘-tit. Chóng--sī hoaⁿ-hí liâm-piⁿ koh-chài pìⁿ chòe iu-būn. In nn̄g-ê koh-chài tîm lo̍h-khì. Taⁿ in lâu-lo̍h thoaⁿ, hō͘ chúi phah-lâi phah-khì. Kai-chài sī chi̍t ba̍k-n̍i̍h-kú nā-tiāⁿ. In koh phû khí lâi. Taⁿ i siû óa kîⁿ. Chi̍t chhiú phō gín-ná, chi̍t chhiú iah, chèng lâng kín cháu óa lâi kā in khiú khí-lâi. Lāu-bó hoaⁿ-hí kàu ná beh siáu, chiū chhut-siaⁿ kóng, Goān Siōng-tè pò-tap lí ê un. I tek-khak pa̍t ji̍t beh hō͘ lí chiâⁿ chòe gâu lâng. Kám-siā put-chīn.
|
Hit時囡仔 ê 老母到極煩惱。Koh一擺少年人下命泅，眾人看到tiāu去。今伊果然救會著抑bōe?到chia水若親像滾。大人kap 囡仔攏hō͘ 湧khàm去。今koh浮起來。少年人koh出力iah 2、3下，眾人出聲喝萬歲，囡仔hō͘伊khiú著lah。老母歡喜到bōe顧tit。總--是歡喜liâm-piⁿ koh再變做憂悶。In兩個koh再沉落去。今in 流落湍，hō͘ 水扑來扑去。佳哉是一目n̍i̍h久nā -tiāⁿ。In koh 浮起來。今伊泅倚kîⁿ。一手抱囡仔，一手iah，眾人緊走倚來kā in khiú起來。老母歡喜到若beh痟，就出聲講，願上帝報答你 ê 恩。伊的確別日beh hō͘ 你成做gâu人。感謝不盡。 |
|
Siàu-liân lâng kó-jiân chiâⁿ chi̍t ê gâu lâng. Bô kú i tng-peng, chòe koaⁿ, lō͘-bé chòe Bí-kok thâu chi̍t ê Tāi-chóng-thóng. I ê miâ-siaⁿ kin-á-ji̍t móa thiⁿ-ē. Jōe-lí Hoa-sēng-tùn chiū-sī i ê miâ.
|
少年人果然成一個gâu人。無久伊當兵，做官，路尾做美國頭一個大總統。伊ê 名聲今仔日滿天下。Jōe-lí華盛頓就是伊 ê 名。 |
|
(Tâi-oân Kàu-hōe-pò tē 399 koàn,1918 nî 6 ge̍h)
|
(台灣教會報第399卷，1918年6月) |
