Kui-lô Toān_03
|
Kui-lô 傳_03 |
| Bô Chù-bêng |
無注明 |
|
Tē chhit chiuⁿ
|
第7章 |
|
Kiâⁿ kàu pòaⁿ lō͘, thiaⁿ-kìⁿ ū chhia siaⁿ, lâi kàu bīn-chêng, chē chhia ê lâng mn̄g góa kóng, Lí beh kap góa chē chhia mah? Góa khòaⁿ-kìⁿ hit tiuⁿ chhia chài gō͘-kak, téng-bīn choh-chhân chú teh chē chiū-sī Iok-lo̍k peh, chhia chiū thêng-teh, i chiū khan góa chiūⁿ chhia, mn̄g góa kóng, Lí beh tá-lo̍h khì? Góa phah-sǹg lí sī beh khì goán tau khòaⁿ lín tōa-chí. Góa kóng, M̄ sī ah, tiâu-kò͘-ì sī beh lâi chhē lí. I kóng, Lí sī beh chhē góa, che chin chhàu-tú- khám, chit tia̍p sī siu gō͘-kak ê sî, góa hán- tit tiàm tī hí chhù; lín lāu-bú kah lí lâi sím-mi̍h tāi-chì? Góa kóng, M̄ sī goán lāu- bú kah góa lâi, sī Pí-tek kah góa lâi. I chit tia̍p ū so hiah ê chháu-soh, siūⁿ lí káⁿ tio̍h ēng, chiah kah góa lâi mn̄g lí. I kóng, Tio̍h, tio̍h ēng, che teh siu tang ê sî, chháu-soh ū jōa chōe lō͘-ēng, koh kin-nî khah bô tè thang khì bóe. I ū lōa chōe? lóng kā góa lâu-teh. Taⁿ thiaⁿ-kìⁿ i ōe so soh-á, chin sī thang hoaⁿ-hí.
|
行到半路，聽見有車聲，來到面前，坐車ê人問我講：「你beh kap我坐車mah？」我看見hit張車載五穀，頂面作田主teh坐就是育祿伯，車就停--teh，伊就牽我上車，問我講：「你beh tá落去？」我扑算你是beh去阮兜看lín大姊。我講：「m̄是ah，刁故意是beh來chhē你。」伊講：「你是beh chhē我，che真chhàu-tú-khám,這tia̍p是收五穀ê時，我罕 tit tiàm tī hí厝；lín老母教你來甚mi̍h代誌？」我講：「M̄是阮老母kah我來，是彼得kah我來。伊這tia̍p有so hiah ê草索，想你káⁿ著用，才教我來問你。」伊講：「著！著用！Che teh收冬ê時，草索有偌濟路用，koh今年較無tè thang去買。伊有偌濟？攏kā我留teh。今聽見伊會so索--仔，真是thang歡喜。」 |
|
Góa kóng, Pí-tek i iā chin ài chòe sió- khóa kang, pang-chān lāu-bú, nā-sī bāng hê ê tāi-chì, i sī bōe-ōe tàu pang-chān. Iok-lo̍k peh kóng, Khó-sioh hit ê gín-á ōe chit ê, bōe hit ê, hiān-chāi i ū lōa chōe soh-á beh bōe? Góa chiū chiong Pí-tek só͘ so ê, kā i kóng. I kóng, Hé kú chōe, iā chám-jiân bōe tit chōe chîⁿ; lí kap Kho-ní nā beh kā i the̍h-lâi, thang chiong soh-á chòe chi̍t-ē khún-khí-lâi, kin ē-po͘ lín nn̄g lâng kng kàu goán tau, khòaⁿ ta̍t-tit lōa chōe chîⁿ chiū hō͘ lí, lí chiah the̍h khì hō͘ Pí-tek; góa siūⁿ i tek-khak ài ka-kī the̍h kau lín lāu-bú. Góa kì-tit sòe-hàn ê sî, iā sī án-ni, lí chit tia̍p lâi kā góa kóng, chin sī hó gín-á, m̄ sī khang-khang kiâⁿ ê. I án-ni teh o-ló góa, góa hoán-tńg kiàn-siàu, in-ūi i m̄ chai góa kin chá-khí ū khí siū- khì, bô iàu-kín Pí-tek, chí kò͘ ka-kī.
|
我講：「彼得伊也真ài做小可工，幫贊老母，若是網蝦ê代誌，伊是bōe會鬥幫贊。」育祿伯講：「可惜hit 個囡仔會這個，bōe hit個，現在伊有偌濟索--仔beh賣？我就將彼得所so--ê,kā伊講。」伊講：「彼kú濟，也嶄然賣得濟錢；你kap Kho-ní若beh kā伊提來，thang將索--仔做一下捆起來，今e晡lín兩人扛到阮兜，看值得偌濟錢就hō͘你，你才提去hō͘彼得；我想伊的確ài家己提交lín老母。我記得細漢ê時，也是án-ni，你這 tia̍p來kā我講，真是好囡仔，m̄是空空行--ê。」伊án-ni teh o-ló我，我反轉見笑，因為伊m̄知我今早起有起受氣，無要緊彼得，只顧家己。 |
|
Iok-lo̍k peh tùi góa thâu-khak tah-tah teh kóng, Lí tōa-hàn lah, tio̍h chòe chi̍t ê hó cha-bó͘ gín-á, chhin-chhiūⁿ lín tōa- chí Má-lī, chiah ōe an-ùi lín lāu-bú ê sim. Góa thiaⁿ-liáu, koh khah chai tng bōe khí, chóng-sī sim-lāi teh siūⁿ kóng, bōe kham-tit hō͘ i o-ló kàu án-ni. Kàu in tau, ū chòe kang ê lâng, kā góa hû-lo̍h chhia, kah góa khì chàu-kha chhē goán tōa-chí. Kàu chàu-kha, khòaⁿ-kìⁿ goán tōa-chí kap in thâu-ke-niû, kóaⁿ-kín teh chú ji̍t-tàu, beh hō͘ chòe kang lâng chia̍h, i kah góa hí í-liâu chē, phâng chi̍t óaⁿ lin kap mī-pau beh hō͘ góa chia̍h. In thâu-ke-niû m̄ sī teh chú pn̄g sī teh chú chhài, chi̍t piⁿ chòe i chú, chi̍t piⁿ kap góa kóng-ōe, mn̄g goán tau ê tāi-chì, un-un khûn-khûn phâng hō͘ góa, chóng-sī kiaⁿ góa chia̍h bōe pá. Góa chia̍h-liáu, chiū peh-khí-lâi beh tò-khì. I kóng, Ū chi̍t koàn lin hō͘ lí the̍h-khì hō͘ lín lāu-bú chia̍h, chiū the̍h chi̍t ê kim-kim ê bé-kháu- thi̍h koàn, chiong lin tò hē teh. Góa chiū chiong ûi-sin-kûn thǹg-khí-lâi, chi̍h chòe chi̍t thia̍p, hē tī thâu-khak téng, chiong hit koàn lin khòa tī téng-bīn, chiū tì tò- lâi khì goán tau.
|
育祿伯tùi我頭殼tah-tah teh講：「你大漢--lah，著做一個好查某囡仔，親像lín大姊瑪莉，chiah會安慰lín老母ê心。」我聽了，koh較知tng bōe起，總是心內teh想講，bōe堪 tit hō͘伊o-ló到án-ni。到in兜，有做工ê人，kā我扶落車，kah我去灶腳chhē阮大姊。到灶腳，看見阮大姊kap in頭家娘，趕緊teh煮日晝，beh hō͘做工人食，伊kah我hí椅寮坐，捧一碗奶kap麵包beh hō͘我食。In頭家娘m̄是teh煮飯是teh煮菜，一邊做伊煮，一邊kap我講話，問阮兜ê代誌，殷殷勤勤捧hō͘我，總是驚我食bōe飽。我食了，就爬起來beh轉去。伊講：「有一罐奶hō͘你提去hō͘ lín老母食，就提一個金金ê馬口鐵罐，將奶倒下teh。」我就將圍身裙褪起來，折做一疊，下tī頭殼頂，將hit罐奶跨tī頂面，就戴倒轉來去阮兜。 |
|
Hit sî sim-lāi pí chá-khí khah khòaⁿ-oa̍h. Kiâⁿ kàu Pí-tek teh thèng-hāu góa hia, khòaⁿ-kìⁿ i, chiū chiong Iok-lo̍k peh só͘ kóng ê ōe, lóng kā i kóng. I iā ín thèng- hāu kàu ē-po͘, kah góa kap Kho-ní chiah kng soh-á khì hō͘ i. Kàu goán tau chiong lin-koàn lok tī mn̂g-kháu, chiū ji̍p-khì kā goán lāu-bú kóng, Chá-khí góa ū khí siū- khì, he m̄ sī hó gín-á ê khoán-sit, taⁿ beh kóe-pìⁿ o̍h hó lah, lí nā ū sím-mi̍h tāi-chì, tek-khak beh chīn sim kóaⁿ-kín khì chòe. I thiaⁿ chit ê ōe, chiū oa̍t-thâu khòaⁿ góa, liâm-piⁿ kā góa chim chhùi; chá-chêng goán lāu-bú lóng bô án-ni, taⁿ kā góa chim chhùi, góa chīn hoaⁿ-hí kàu bōe kò͘- tit.
|
Hit時心內比早起較看活。行到彼得teh聽候我hia，看見伊，就將育祿伯所講ê話，攏kā伊講。伊也允聽候到e晡，教我kap Kho-ní 才扛索--仔去hō͘伊。到阮兜將奶罐lok tī門口，就入去kā阮老母講：「早起我有起受氣，he m̄是好囡仔ê款式，今beh改變學好--lah，你若有甚mi̍h代誌，的確beh chīn心趕緊去做。」伊聽這個話，就越頭看我，liâm-piⁿ kā我chim嘴；早前阮老母攏無án-ni，今kā我chim嘴，我chīn歡喜到bōe顧tit。 |
|
Lāu-bú kóng, Góa ê tāi-chì lóng bōe thàn sim, chi̍t pòaⁿ sī ài siū-khì, góa thong ji̍t chhiú bâng kha loān, tāi-chì siuⁿ chōe, sim kap sin-khu lóng bô thang êng, siūⁿ beh hioh-khùn chi̍t tia̍p-á kú iā bōe-ōe, tî-hui tio̍h kàu bōng-ni̍h, chiah ōe. Góa chiū óa i sin-piⁿ khiā-teh kóng, Góa beh kap lí kóng chi̍t chat Sèng-chheh, lí beh siū-khì mah? I kóng, Eⁿ-á góa m̄ siū-khì, lí beh kóng sím-mi̍h, chòe lí kóng. Góa chiū chiong hit ê Le̍k-tek-ko͘ só͘ kà ê hit chat Sèng-chheh liām hō͘ i thiaⁿ, kóng, “Lín kìⁿ-nā tio̍h-bôa taⁿ tāng tàⁿ ê, tio̍h chiū-kūn góa, góa beh hō͘ lín an-hioh.”
|
老母講：「我ê代誌攏bōe趁心，一半是ài受氣，我通日手忙腳亂，代誌siuⁿ濟，心kap身軀攏無thang閒，想beh歇睏一tia̍p仔久也bōe會，除非著到夢--ni̍h，chiah會。」我就倚伊身邊企teh講：「我beh kap你講一節聖冊，你beh受氣mah？」伊講：「嬰仔，我m̄受氣，你beh講甚mi̍h,做你講。」我就將hit 個 Le̍k-tek-ko͘所教ê hit節聖冊念hō͘伊聽，講：「Lín見若著磨擔重擔ê,著就近我，我beh hō͘ lín安歇。」 |
|
Liām liáu, i hut-jiân chē-teh thî-khàu, góa chīn kî-koài, koh kiaⁿ, in-ūi tùi goán gī-hū sí-liáu, lóng bô khòaⁿ-kìⁿ i khàu kàu án-ni. Hit sî góa chiū soah bô ì-sù, m̄ chai tio̍h cháiⁿ-iūⁿ kóng chiah hó͘, koh siūⁿ káⁿ tio̍h lâi khì kiò Kho-ní. Tia̍p-á kú i khàu soah, ēng ûi-sin-kûn chhit ba̍k-sái kóng, Lí khòaⁿ góa án-ni khàu, lia̍h chòe kî-koài mah? chá-chêng góa iā bat thiaⁿ-kìⁿ, sòe-hàn iā ōe liām-tit, lí thang koh liām chi̍t piàn.
|
念了，伊忽然坐teh啼哭，我chīn奇怪，koh驚，因為tùi阮義父死了，攏無看見伊哭到án-ni。Hit時我就煞無意思，m̄知著怎樣講chiah好，koh想káⁿ著來去叫Kho-ní。Tia̍p仔久伊哭煞，用圍身裙拭目屎講：「你看我án-ni哭，掠做奇怪mah？早前我也bat聽見，細漢也會唸tit，你thang koh念一遍。」 |
|
Góa chiū kah liām chi̍t piàn, sòa kóng, Che sī Iâ-so͘ kóng ê, tek-khak sī ū iáⁿ. I koh kóng, Si̍t-chāi sī ū iáⁿ, nā-sī kiaⁿ-liáu m̄ sī tùi góa kóng ê. Chá-chêng goán lāu- bú iā kā góa kóng lah, nā-sī só͘ kiâⁿ ê lō͘, kap goán bú bô saⁿ-tâng, kiaⁿ-liáu chiong lâi bōe chòe chi̍t tui. Lí tio̍h chòe hó gín- á, ū-sî siū-khì lí, lí m̄ sái khǹg tī sim-ni̍h; hiān sî chin bô êng, lí m̄ sái koh kap góa kóng. Góa chiū chēng-chēng bô chòe siaⁿ, chiong lin koàn the̍h-ji̍p-lâi, chiàu siông kap i chòe kang.
|
我就kah念一遍，續講：Che是耶穌講--ê,的確是有影。伊koh講：「實在是有影，若是驚了m̄是tùi我講--ê。早前阮老老母也kā我講lah，若是所行ê路，kap阮母無相同，驚了將來bōe做一堆。你著做好囝仔，有時受氣你，你m̄ sái囥tī心ni̍h；現時真無閒，你m̄ sái koh kap我講。」我就靜靜無做聲，將奶罐提入來，照常kap伊做工。 |
|
Ē-po͘ góa kap Kho-ní khì siâⁿ-lāi bōe hê, bōe liáu tò-lâi, koh chiong soh-á kng khì hō͘ hit ê choh-chhân ê thâu-ke, chiū chiong-kūn beh àm lah. Tùi hia tò-lâi, bōe gō͘ ê sió kim-á tī chhiú-ni̍h, chha-put-to ta̍t-tit se-kok chîⁿ cha̍p chheng chîⁿ, Tiong- kok chîⁿ jī-cha̍p-gōa chheng, pí chêng só͘ kó͘ ê kè, hoán-tńg bōe khah ke, chiū kóaⁿ- kín tò-lâi. Tī lō͘-ni̍h teh kiâⁿ, siūⁿ khah- thêng Pí-tek nā khòaⁿ-kìⁿ bōe chiah ê chîⁿ, tek-khak hoaⁿ-hí kàu bōe kò͘-tit, siūⁿ chiū lāu-bú iā tek-khak hoaⁿ-hí. Kiâⁿ kàu Pí- tek hia, Kho-ní chiong hit-ê kim-á chi̍t-ê chi̍t-ê sǹg hē tī i chhiú-ni̍h. I chiū tōa hoaⁿ- hí, in-ūi chit-ê sī i thâu chi̍t pái ê thàn-chîⁿ. I kóng, Beh the̍h-khì hō͘ lāu-bú, lín nn̄g lâng kap góa lâi khì, m̄ kú chit sî lāu- bú bô tī lán tau, chhiáⁿ chē chí soa-ni̍h thèng-hāu i tò-lâi.
|
E晡我kap Kho-ní去城內賣蝦，賣了轉來，koh將索--仔扛去hō͘ hit 個作田ê頭家，就將近beh暗--lah。Tùi hia轉來，賣5個小金仔tī手ni̍h，差不多值得西國錢十千錢，中國錢二十外千，比前所估ê價，反轉bōe較加，就趕緊轉來。Tī路n̍i̍h teh行，想較較停彼得若看見賣chiah ê錢，的確歡喜到bōe顧得，想就老母也的確歡喜。行到彼得hia，Kho-ní將hit個金仔一個一個算下tī伊手--ni̍h。伊就大歡喜，因為這個是伊頭一擺ê趁錢。伊講：「Beh提去hō͘老母，lín兩人kap我來去，m̄ kú這時老母無tī咱兜，請坐chí沙--ni̍h聽候伊轉來。」 |
|
Tùi góa khì Le̍k-tek-ko͘ in tau tha̍k- chheh, chit pái khiok sī thâu chi̍t pái bô khì, sim chin m̄ chhèng-ì. Kho-ní tùi góa kóng, Lán lâi khì hí hōaⁿ-ni̍h lia̍h kóaⁿ súi- koe, thang chòe mi̍h-phè. Pí-tek iā ín beh thèng-hāu goán tò-lâi, chiah chiong gûn kau hō͘ lāu-bú. Goán bô lia̍h kàu lōa chōe chiū tò-lâi, kiâⁿ kàu lī Pí-tek hia bô lōa hn̄g, thiaⁿ-kìⁿ i ê siaⁿ ná teh khàu, chiū kín-mé cháu kàu i ê bīn-chêng, khòaⁿ-kìⁿ Hó͘-ní tī i bīn-chêng, bīn chhàu kiâ-kiâ, kap i teh chháu-lāu. Pí-tek khòaⁿ-kìⁿ goán kàu chiū kóng, Kho-ní, Kho-ní, Hó͘-ní kim-á kā góa the̍h-khì. Hó͘-ní kóng, Lí che chin gōng-ah, góa kiám m̄ sī kóng the̍h chí gō͘-ê khì, kè kúi ji̍t chiū be hêng lí cha̍p ê, che kiám m̄ sī hō͘ lí khah phiⁿ mah? Pí-tek koh khàu kóng, Kho-ní bo̍h-tit hō͘ i kā góa the̍h-khì, nā i the̍h-khì sī lóng bōe chòe-tit, góa pún ū kóng beh chiong che kim-á hō͘ lán lāu-bú.
|
Tùi我去Le̍k-tek-ko͘ in兜讀冊，這擺卻是頭一擺無去，心真m̄稱意。Kho-ní tùi我講：「咱來去hí岸--ni̍h掠寡水雞，thang做物配。」彼得也允beh聽候阮轉來，才將銀交hō͘老母。阮無掠到偌濟就轉來，行到離彼得hia無偌遠，聽見伊ê聲那teh哭，就緊mé走到伊ê面前，看見Hó͘-ní tī伊面前，面臭kiâ-kiâ,kap伊teh吵鬧。彼得看見阮到就講：「Kho-ní!Kho-ní!Hó͘-ní金仔kā我提去。」Hó͘-ní講：「你che真憨ah，我kiám m̄是講提這5個去，過幾日就beh還你10個，che kiám m̄是hō͘你較phiⁿmah？」彼得 koh哭講：「Kho-ní莫得 hō͘伊kā我提去，若伊提去是攏bōe做tit，我本有講beh將che金仔hō͘咱老母。」 |
|
Hó͘-ní thiaⁿ-liáu che ōe, ēng chhiú tah i ê tē-á kóng, chîⁿ tī chí lāi-bīn lah, khòaⁿ chī- chūi-á káⁿ lâi the̍h? Chiū chè Kho-ní hō͘ góa chi̍t ē chhia i chiū tó-lo̍h-khì, lóng m̄ sái chhut-la̍t. Kho-ní khòaⁿ kìⁿ Pí-tek ti̍t-ti̍t khàu, sim-lāi tòng-bōe-tiâu, chiū n̍i̍h kûn-thâu-bú, chhin-chhiūⁿ beh khì kap Hó͘-ní saⁿ-cheng. Hó͘-ní chhiò kóng, Chòe lí lâi, chòe lí lâi. Góa chiū kā Kho-ní phō teh, m̄ hō͘ i khì, chi̍t piⁿ tùi Hó͘-ní kóng, Lí beh kah chiah hó-táⁿ ah? kì-jiân chòe chha̍t, chhiúⁿ-liáu Pí-tek ê kim-á, koh beh tōa-hàn phah sòe-hàn?
|
Hó͘-ní聽了che話，用手tah伊ê袋仔講：「錢tī chí內面lah，看是誰仔敢來提？」就chè Kho-ní hō͘我一下chhia伊就倒落去，攏m̄ sái出力。Kho-ní看見彼得直直哭，心內擋bōe-tiâu,就n̍i̍h拳頭姆，親像beh去kap Hó͘-ní相cheng。Hó͘-ní笑講：「做你來，做你來。」我就kā Kho-ní抱teh，m̄ hō͘伊去，一邊tùi Hó͘-ní講：「你beh kah chiah好膽ah？既然做賊，搶了彼得ê金仔，koh beh大漢扑細漢？」 |
|
Hó͘-ní kóng, Chī-chūi kóng sī chhiúⁿ i, góa kā sió-tī chioh chîⁿ, kiám ōe kóng sī chhiúⁿ i mah? Góa kóng, góa kā lí kóng, lí si̍t-chāi kap chòe chha̍t bô siáⁿ cheng- chha, Pí-tek tek-khak sī m̄ chioh lí, lí chit tia̍p nā bô beh hêng i, góa beh khì kā lán lāu-bú kóng, lí khòaⁿ i lâi lí beh cháiⁿ-iūⁿ? Hó͘-ní pún bô kiaⁿ goán lāu-bú, m̄ chai beh thái chit tia̍p bô beh hō͘ góa khì kiò goán lāu-bú, kiaⁿ-liáu hō͘ i chai, chiū chiong tē-á ê kim-á tò-chhut-lâi, iû-goân hêng Pí-tek kóng, Góa sī kap lí kún- chhiò, beh chhì Kho-ní, khòaⁿ i káⁿ kap góa cháiⁿ-iūⁿ mah? Koh kā Kho-ní kóng, Lí chin sī ū tám-tì, che sió Kui-lô chhùi iā chin lāi. Kóng-liáu chiū chòe i khì. Chiah-ê ōe sui sī chhiò-chhiò teh kóng, i khiok siū-khì, bīn pìⁿ pe̍h. Goán lóng ū khòaⁿ-kìⁿ, koh kiaⁿ, koh khó-lîn.
|
Hó͘-ní講：「是誰講是搶伊，我kā小弟借錢，kiám會講是搶伊mah？」我講：「我kā你講，你實在kap做賊無啥增差，彼得的確是m̄借你，你這tia̍p若無beh還伊，我beh去kā咱老母講，你看伊來你beh怎樣？」Hó͘-ní本無驚阮老母，m̄知beh thái這tia̍p無beh hō͘我去叫阮老母，驚了hō͘伊知，就將袋仔ê金仔倒出來，猶原還彼得講：「我是kap你滾笑，beh試Kho-ní,看伊敢kap我怎樣mah？」Koh kā Kho-ní講：「你真是有膽智，che小Kui-lô嘴也真利。」講了就做伊去。Chiah-ê話雖是笑笑teh講，伊卻受氣，面變白。阮攏有看見，koh驚，koh可憐。 |
|
Goán lāu-bú lâi kàu goán ê só͘-chāi kóng, Lín chháu-lāu sím-mi̍h tāi-chì? Hó͘-ní tah-lo̍h khì? i chit ge̍h ê kang-chîⁿ lóng bô lâi kau góa. Pí-tek kóng, I tú-á tùi chia khì, chit tia̍p m̄ sái khì mn̄g i; góa chiong só͘ thàn ê kau lí, chiū the̍h gō͘ ê sió kim-á kau hō͘ lāu-bú. Lāu-bú kóng, Lí só͘ kóng góa bô siáⁿ bêng, che chîⁿ lí thàn ê mah? I kóng, Sī ah, che sī Kui-lô kà góa so soh-á, góa so lōa chōe lah, khì bōe Iok-lo̍k peh, tit-tio̍h gō͘ ê sió kim-á. Iáu-kú beh so chōe-chōe, thang thàn chōe-chōe gûn.
|
阮老母來到阮ê所在講：「Lín吵鬧甚mi̍h代誌？Hó͘-ní tah落去？伊這月ê工錢攏無來交我。」彼得講：「伊tú仔tùi chia去，這tia̍p m̄ sái去問伊；我將所趁ê交你，就提五個小金仔交hō͘老母。」老母講：「你所講我無啥明，che錢你趁--ê mah ？ 」伊講：「是--ah，che是Kui-lô教我so索--仔，我so偌濟--lah，去賣育祿伯，得著5個小金仔 。iáu-kú beh so濟濟，thang趁濟濟銀。」 |
|
Lāu-bú kóng, Che chiah sī koai eⁿ, lí chòe án-ni ōe hō͘ lí hoaⁿ-hí sim, bián-tit chē kàu ut-ut chut-chut, koh thang chān góa kè ji̍t-chí, chí kúi ji̍t bô khòaⁿ-kìⁿ lí ê bīn, chiū-sī teh chòe án-ni, góa si̍t-chāi siūⁿ bô kàu. Pí-tek hoaⁿ-hí kàu tah chhiú chhiò kóng, Góa chòe chit-ê, siūⁿ chiong-lâi ōe chiām-chiām chiâⁿ chòe pù lâng, kā lí khí chi̍t keng tōa chhù, hō͘ lí chhēng hó chia̍h hó, chi̍t ji̍t kàu àm, lóng m̄ sái chòe chi̍t hāng á. Kho-ní kap Kui-lô iā thang chòe chi̍t ē tiàm. Hó͘-ní nā hó khoán-thāi góa, chiū iā beh hō͘ i saⁿ-kap tiàm. I kóng liáu, chiū ha̍h-ha̍h tōa chhiò. Goán lāu-bú iā tè i chhiò khí-lâi, hoaⁿ-hí kàu lâu ba̍k-sái, chi̍t pak ut-ut chut-chut, kā Pí-tek kóng, Khó-sioh lín pē sí lah, bōe khòaⁿ-kìⁿ lí chòe kang, nā-sī khòaⁿ-kìⁿ chiū m̄ chai beh hoaⁿ-hí kàu chái-iūⁿ.
|
老母講：「Che 才是乖嬰，你做án-ni會hō͘ 你歡喜心，免tit坐到鬱鬱卒卒，koh thang贊我過日子，這幾日無看見你ê面，就是teh做án-ni，我實在想無到。」彼得歡喜到搭手笑講：「我做這個，想將來會漸漸成做富人，kā你起一間大厝，hō͘ 你穿好食好，一日到暗，攏m̄-sái做一項仔。Kho-ní kap Kui-lô也thang做一會tiàm。Hó͘-ní若好款待我，就也beh hō͘ 伊相kap tiàm。」伊講了，就ha̍h-ha̍h 大笑。阮老母也tè伊笑起來，歡喜到流目屎，一腹鬱鬱卒卒，kā彼得講：「可惜lín父死--lah，bōe看見你做工，若是看見就m̄ 知beh歡喜到怎樣。」 |
|
Pí-tek chiū kóng, Āu-lâi lí m̄ sái kóng bô lō͘-ēng ê lâng lah; chá m̄ sī góa bô beh tàu chòe kang, sī Kui-lô bô kà góa, góa chiah bōe ōe pòaⁿ hāng. Góa kóng, Che m̄ sī góa ê ì-sù, sī Le̍k-tek-ko͘ beh tāi-seng kà góa ōe, chiah kah góa kà lí. Lāu-bú kóng, chit ê chú-ì sī chhut tùi Le̍k-tek-ko͘ mah? Góa thiaⁿ i án-ni mn̄g, ǹg-bāng i kah góa koh khì tha̍k chheh, i to lóng bô kóng. Koh kā Pí-tek kóng, Góa beh khì chú ê-hng, lí thang lâu chi̍t ê ka-kī ēng, in-ūi che sī thâu chi̍t pái thàn ê, lí beh bóe sím-mi̍h, thèng-hāu Kho-ní ji̍p siâⁿ, chiah kah i kā lí bóe. Pí-tek liân che chîⁿ iā m̄ lâu-teh, kóng, Lóng kau lí, ū chi̍t hāng tāi-chì ǹg-bāng lí ín, pí góa lâu che kim-á khah hó. Lāu-bú kóng, Chòe lí khah kín kóng sī sím-mi̍h tāi-chì? góa bô êng thang thèng-hāu, kiaⁿ-liáu han-chû tāu-á chú kàu nōa kô͘-kô͘.
|
彼得就講：「後--來你m̄-sái講無路用ê人--lah；早m̄ 是我無beh鬥做工，是Kui-lô無教--我，我才 bōe會半項。」我講：「Che m̄ 是我ê意思，是Le̍k-tek-ko͘ beh代先教我會，才kah我教--你。」老母講：「這個主意是出tùi Le̍k-tek ko͘--mah？」我聽伊án-ni問，向望伊教我koh去讀冊，伊都攏無講。Koh kā彼得講：「我beh去煮e昏，你thang留一個家己用，因為che是頭一擺趁--ê,你beh買甚mi̍h,聽候Kho-ní入城，才教伊kā你買。」彼得連che錢也m̄ 留--teh，講：「攏交--你，有一項代誌向望你允，比我留che金仔較好。」老母講：「做你較緊講是甚mi̍h代誌？我無閒thang聽候，驚了蕃薯豆仔煮到爛糊糊。」 |
|
Pí-tek kóng, Kiû lāu-bú chún Kui-lô the̍h Sèng-chheh khì Le̍k-tek-ko͘ hia khì tha̍k. Góa thiaⁿ i án-ni kóng, kiaⁿ lāu-bú siū-khì; i iā bô oa̍t kè-lâi khòaⁿ góa, kóng, Hó, góa chún i khì, sui-jiân án-ni, chóng- sī m̄ nā ti̍t-ti̍t khì tha̍k-chheh, iā tio̍h sió- khóa pang góa chòe kang. Koh tùi góa kóng, Liáu-āu lí koh khì tha̍k chheh, iā thang khì o̍h Sèng-keng Hōe, góa tùi sòe- hàn iā bat tha̍k, nā-sī só͘ tha̍k ê chha-put-to lóng bōe kì-tit. I kóng-liáu, chiū kóaⁿ-kín ji̍p khì chhù-lāi. Góa bô phài-phe hiah kan-khó͘, taⁿ liam-piⁿ kàu chiah khùiⁿ-oa̍h, chiū hoaⁿ-thiⁿ hí-tōe, put-kò ūi-tio̍h Hó͘-ní kūn-lâi ê khoán-sit, ū lio̍h-á m̄ pàng sim.
|
彼得講：「求老母准Kui-lô提聖冊去Le̍k-tek-ko͘ hia去讀。」我聽伊án-ni講，驚老母受氣；伊也無越過來看--我，講：「好，我准伊去，雖然án-ni，總--是m̄ 若直直去讀冊，也著小可幫我做工。」Koh tùi我講：「了後你koh去讀冊，也thang去學聖經會，我tùi細漢也bat讀，但是所讀ê 差不多攏bōe記--tit。」伊講了，就趕緊入去厝內。我無phài-phe hiah艱苦，今liam-piⁿ 到chiah快活，就歡天喜地，不過為著Hó͘-ní近來ê款式，有略仔m̄ 放心。 |
|
Tē poeh chiuⁿ
|
第8章 |
|
Tùi góa khì o̍h Sèng-keng Hōe, sim lóng bô sǹg chòe kàu-gia̍h, koh siông-siông chiong só͘ o̍h ê, tò-lâi tha̍k hō͘ Kho-ní thiaⁿ. Kè nn̄g saⁿ lé-pài, i iā siūⁿ beh kap góa khì, goán nn̄g lâng chiū chiong che ì-sù kā Le̍k-tek-ko͘ kóng. Kho-ní koh kóng, Kóng kàu khì góa chin beh, nā-sī iáu ū lio̍h-á m̄ ài. Le̍k-tek-ko͘ kóng, Siáⁿ-sū m̄ ni̍h? Káⁿ sī bô beh kap pí lí khah sòe-hàn ê gín-á chòe chi̍t tui tha̍k mah? I kóng, M̄ sī lah, sī ūi-tio̍h i-chiûⁿ. Ta̍k ji̍t chhēng khì lo̍h-hái, che ōe chòe-tit, nā beh chhēng khì Sèng-keng Hōe, hé kiaⁿ-liáu kiàn-siàu, bōe kìⁿ-tit lâng; nā beh kā goán lāu-bú kóng, kah i hō͘ góa chhēng pa̍t niá, hé kiaⁿ-liáu oh-tit, in-ūi i iúⁿ-chhī goán, thong ji̍t chòe kang, chiah tit-tio̍h kè ji̍t, beh thái-thó káⁿ kā i kóng beh i-chiûⁿ. Góa kóng, Lí khòaⁿ góa ê saⁿ kiám m̄ sī kap lí pîⁿ pháiⁿ mah? Le̍k-tek-ko͘ kóng, Lín nn̄g lâng ê saⁿ chha-put-to, put-kò Kho-ní hit niá pó͘ khah chho͘ nā-tiāⁿ. Góa kóng, Bô lâng kā góa pó͘, lí nā beh kà góa, chiū thang chiong Kho-ní ê saⁿ pó͘ khah iù, pîⁿ-pāng koh tēng-tauh.
|
Tùi我去學聖經會，心攏無算做夠額，koh常常將所學--ê,轉來讀hō͘ Kho-ní聽。過兩三禮拜，伊也想beh kap我去，阮兩人就將che意思kā Le̍k-tek-ko͘ 講。Kho-ní koh講：「講到去我真beh，但是iáu有略仔m̄ ài。」Le̍k-tek-ko͘ 講：「啥事m̄--ni̍h ？Káⁿ是無beh kap比你較細漢ê囡仔做一堆讀--mah？」伊講：「M̄是--lah，是為著衣裳。逐日穿去落海，che會做--tit，若beh穿去聖經會，hé驚了見笑，bōe見得人；若beh kā阮老母講，kah伊hō͘ 我穿別領，hé驚了oh-tit，因為伊養飼阮，通日做工，才得著過日，beh thái-thó káⁿ kā伊講beh衣裳。」我講：「你看我ê衫kiám m̄ 是kap你平歹--mah ？」Le̍k-tek-ko͘ 講：「Lín兩人ê衫差不多，不過Kho-ní hit領補較粗nā-tiāⁿ。」我講：「無人kā我補，你若beh教我，就thang將Kho-ní ê衫補較幼，pîⁿ-pāng koh tēng-tauh。」 |
|
Le̍k-tek-ko͘ kóng, Chit niá sī bōe pó͘-tit lah, pò͘ lóng hu, chiam thīⁿ kè-khì, sòaⁿ chi̍t ē tioh, chiū li̍h8-li̍h8-khì. Koh kā Kho- ní kóng, Lí ka-kī khì thàn chîⁿ, lâi chòe chi̍t sin-khu sin ê khah hó. I ìn kóng, Góa lóng bōe chòe pa̍t hāng sū nā ōe hiáu- tit bāng hê, só͘ bōe ê chîⁿ lóng kau goán lāu-bú. Le̍k-tek-ko͘ kóng, He, sī eng-kai ê, góa siūⁿ lí iā m̄ sī thong ji̍t teh bāng-hê.
|
Le̍k-tek-ko͘講：「這領是bōe補--tit lah，布攏hu，針thīⁿ 過去，線一下tioh，就裂裂去。」Koh kā Kho-ní講：「你家己去趁錢，來做一身軀新ê較好。」伊應講：「我攏bōe做別項事但會曉得網蝦，所賣ê錢攏交阮老母。」Le̍k-tek-ko͘ 講：「He是應該--ê,我想你也m̄ 是通日teh 網蝦。」 |
|
Kho-ní kóng, khah siông sī pòaⁿ ji̍t êng, chóng-sī sím-mi̍h lâng beh chhiàⁿ góa chit ê gín-ná chòe kang? Le̍k-tek-ko͘ kóng, Góa ū chú-ì, lín tòa teh chē, thiaⁿ góa kóng. Góa chiū kín ài thiaⁿ i chú-ì cháiⁿ-iūⁿ. Le̍k- tek-ko͘ kóng, Lí bat Āu-bûn mah? i iā sī kap lín tī hái-piⁿ khiā, sī pái-kha ê. Kho-ní thiaⁿ liáu thìm thâu. Le̍k-tek-ko͘ koh kóng, Āu-bûn sī góa ê gōa sun, sī chin hó ê gín- á, iā kap góa chin chhin-jia̍t. Téng lé-pài lâi chia kā góa kóng, Hit-ê iá-chhài chīn hó, liâm-piⁿ ōe se̍k, chí kúi nî lóng bô chhin-chhiūⁿ kin-nî chiah tōa châng, koh ām; góa nā sī bô pái-kha, chiū khì khau thang thàn chîⁿ hō͘ pē-bú, in-ūi chit tia̍p lāu-pē phòa-pīⁿ lóng bô chek-thiok, beh siūⁿ-khòa ū hoat-tō͘ thang lâi pó͘-thiap.
|
Kho-ní講：「較常是半日閒，總--是甚mi̍h人beh倩我這個囡仔做工？」Le̍k-tek-ko͘ 講：「我有主意，lín tòa teh坐，聽我講。」我就緊ài聽伊主意怎樣。Le̍k-tek-ko͘ 講：「你bat Āu-bûn --mah ？伊也是kap lín tī 海邊企，是跛腳--ê。」Kho-ní聽了thìm頭。Le̍k-tek-ko͘ koh講：「Āu-bûn是我ê外孫，是真好ê囝仔，也kap我真親熱。頂禮拜來chia kā我講，Hit-ê 野菜chīn好，liâm-piⁿ 會熟，這幾年攏無親像今年chiah大欉，koh ām;我若是無跛腳，就去khau thang趁錢hō͘ 父母，因為這tia̍p老父破病攏無積蓄，beh想看有法度thang來補貼。」 |
|
Chá góa kap Kho-ní sui-jiân chai soaⁿ- piⁿ, hái-chúi im-tioh hit-ê chio̍h phāng, chiū siⁿ-chhut hit ê iá-chhài, ū lâng ēng chhò͘ chìm chòe chhài, khiok bô siūⁿ kàu khau lâi thang bōe. Koh thiaⁿ-kìⁿ Le̍k-tek-ko͘ kóng, Góa in-ūi Āu-bûn kóng che ōe, chiū siūⁿ Kho-ní thang kap i saⁿ-kap khì. Āu-bûn in ū chi̍t chiah lû, iā ū chi̍t tiuⁿ chhia, lí khì kā in lāu-pē chioh, i tek-khak beh chioh lí. Góa kah Āu-bûn chhōa lí khì chhut chhài ê só͘-chāi, kā lí kóng tah-lo̍h chi̍t ūi chhài tōa châng khah hó, lí thang ta̍h chio̍h-thâu chi̍t chân chi̍t chân peh kàu koâiⁿ ê só͘-chāi khì khau chhài, thèng- hāu chhia tīⁿ, chiah thoa-khì siâⁿ-lāi bōe; só͘ bōe ê chîⁿ lín pîⁿ pun, Kho-ní nā pun chi̍t pòaⁿ góa siūⁿ chiū thang bóe chi̍t sin i-chiûⁿ.
|
早我kap Kho-ní雖然知山邊，海水淹著hit個石縫，就生出hit ê野菜，有人用醋浸做菜，卻無想到khau來thang 賣。Koh聽見Le̍k-tek-ko͘講，我因為Āu-bûn講che話，就想Kho-ní thang kap伊相kap去。Āu-bûn in有一隻驢，也有一張車，你去kā in老父借，伊的確beh借--你。我教 Āu-bûn chhōa你去出菜ê所在，kā你講tah落一位菜大欉較好，你thang踏石頭一層一層peh到懸ê所在去khau菜，聽候車tīⁿ，才拖去城內賣；所賣ê錢lín平分，Kho-ní若分一半我想就thang買一身衣裳。 |
|
Kho-ní thiaⁿ liáu, chiū tah chhiú kóng, Hé, án-ni chin hó, chhiáⁿ lí kā Āu-bûn kóng, mn̄g i beh siáⁿ sî khì. Chiū siáⁿ sî khì, hit ê peh soaⁿ pôaⁿ niáⁿ góa chin ōe, nā m̄ sī lí tiám-chhíⁿ góa chit-ê hoat-tō͘ thàn chîⁿ, góa lóng iā siūⁿ bô kàu. Hit-ê Le̍k-tek-ko͘ chiū koh kóng, Lóng sī in-ūi Āu-bûn chit-ê gín-á ke̍k hó, m̄ sī án-ni, chiū bô hō͘ lí kap i khì, góa iā siūⁿ i kap lí chòe tui, sī hō͘ góa an sim.
|
Kho-ní聽了，就搭手講：「Hé,án-ni真好，請你kā Āu-bûn講，問伊beh啥時去。就啥時去，hit ê peh山盤嶺我真會，若m̄ 是你點醒我這個法度趁錢，我攏也想無到。」Hit個Le̍k-tek-ko͘ 就koh講：「攏是因為Āu-bûn這個囡仔極好，m̄是án-ni，就無hō͘ 你kap伊去，我也想伊kap你做堆，是hō͘ 我安心。」 |
|
Le̍k-tek-ko͘ āu-lâi kap Āu-bûn kóng bêng, koh kap góa iok tiāⁿ ji̍t-chí khì khau chhài. Kàu hit ji̍t, góa kap Kho-ní chiū saⁿ-kap khì, khí-thâu i m̄ hō͘ góa khì, góa kah i hō͘ góa khì, beh kap i tàu pang-chān, chiah hō͘ góa khì. Goán kàu Āu-bûn in tau, i chhia í-keng tàu hó, lóng chhòng chiâu-pī. Che chhia pún sī ēng bé thoa, ēng lû lâi thoa khah bô ha̍p-sek. Góa kap Kho-ní chē tī chhia-téng, Āu-bûn chiū khiā tī chhia-ni̍h kóaⁿ chhia. Kho-ní kā góa phō-teh, in-ūi hia lóng sī chhân- ni̍h ê chhiⁿ lō͘, chīn bô pîⁿ.
|
Le̍k-tek-ko͘ 後--來kap Āu-bûn講明，koh kap我約定日子去khau菜。到hit日，我kap Kho-ní就相kap去，起頭伊m̄ hō͘ 我去，我教伊hō͘ 我去，beh kap伊鬥幫贊，chiah hō͘ 我去。阮到Āu-bûn in兜，伊車已經鬥好，攏創齊備。che車本是用馬拖，用驢來拖較無合適。我kap Kho-ní坐tī 車頂，Āu-bûn就企tī 車--ni̍h 趕車。Kho-ní kā我抱--teh ，因為hia攏是田--ni̍h ê 生路，chīn無平。 |
|
Kho-ní mn̄g Āu-bûn kóng, Lí phah-sǹg chiong chhia lâi khòa tī hái piⁿ téng, á-sī thoa khì soaⁿ-ni̍h, khòa tī soa-pho téng, thèng-hāu góa khau chhài? I kóng, Khòa tī hái-piⁿ bōe chòe-tit, chúi thè ê sî, put-kò lō͘-chhut kúi chhioh soa-tōe, iā bōe khòa-tit chhia. Góa í-keng siūⁿ lah, chit tia̍p só͘ kiâⁿ ê lō͘, chiū phah-sǹg chiong chhia thoa chiūⁿ soaⁿ khì, khòa tī ōe thoa-tit chhia ê só͘-chāi; góa kap lí tàu the̍h soh-á kap kheng, kàu ke̍k koâiⁿ ê só͘-chāi, lí chiah khì hí soaⁿ-po͘-ni̍h khau chhài, thèng-hāu khau kàu kheng móa, góa kap Kui-lô ēng soh-á tioh chiūⁿ-lâi, khì hē chhia-ni̍h, lí chiah ēng kheng koh khì khau, chí nn̄g khia kheng ōaⁿ-lâi ōaⁿ-khì. Kho-ní kóng, Hé, chin hó-sè, lán chiū thang chài-tit chi̍t chhia chhài. Chit ê soaⁿ sī tī hái-piⁿ, kap chhut iân-khòng ê soaⁿ saⁿ-liân, tī hit-ê sió soaⁿ-téng ū chi̍t tiâu lō͘, Āu-bûn siūⁿ beh tùi chit tiâu lō͘ chiong hhia thoa kàu hái-piⁿ ê soaⁿ-téng, bô phah-sǹg ná kiâⁿ lō͘ ná kham-khia̍t. Kho-ní chiū kap góa lo̍h chhia.
|
Kho-ní問Āu-bûn講：「你扑算將車來掛tī 海邊等，抑是拖去山--ni̍h，掛tī 沙埔等，聽候我khau菜？」伊講：「掛tī 海邊bōe做--tit，水退ê時，put不過露出幾尺沙地，也bōe掛tit 車。我已經想--lah，這tia̍p所行ê路，就扑算將車拖上山去，掛tī 會拖tit 車ê所在；我kap你鬥提索--仔kap筐，到極懸ê所在，你才去hí 山埔--ni̍h khau菜，聽候khau到筐滿，我kap Kui-lô用索--仔tioh上來，去hē車--ni̍h，你才用筐koh去khau，只兩khia筐換來換去。」Kho-ní講：「Hé,真好勢，咱就thang 載tit 一車菜。」這個山是tī 海邊，kap出鉛礦ê山相連，tī hit-ê小山頂有一條路，Āu-bûn想beh tùi這條路將車拖到海邊ê山頂，無扑算那行路那坎坷。Kho-ní就kap我落車。 |
|
Āu-bûn kóng, Che chhia bōe koh chìn lah, tio̍h khòa-hē chia. Goán chiū sià chhia, pàng lû khì chia̍h chháu. Goán saⁿ lâng tòa kheng kap soh-á, ûn-ûn-á chìn- chêng khì. Che lō͘ sui-bóng pháiⁿ-kiâⁿ, pí pê kàu soaⁿ-piⁿ khì khau chhài khiok ū khah kōe. Goán kàu ke̍k koâiⁿ ê só͘-chāi Āu-bûn m̄ káⁿ pê lo̍h soaⁿ. Kho-ní chiū thǹg saⁿ beh ka-kī lo̍h-khì, góa chiū kah i hō͘ góa kap i saⁿ-kap lo̍h-khì, kóng, Lí chai góa kap lí chi̍t iūⁿ ōe peh sóaⁿ pôaⁿ niá, lóng bô chi̍t tiám-á kiaⁿ, nā sī lán nn̄g lâng lo̍h-khì, tàu kha-chhiú, khau khah kín. Koh só͘ khau ê chhài, thàn hái- piⁿ ê chúi, sóe thōa chheng-khì chiah hó, nā tiàm téng-bīn, chī-chūi-á ōe kā lí sóe? Kho-ní kóng, Lí beh kap góa lo̍h-khì iā ōe chòe-tit; nā sái the̍h soh-á, kàu hit ê ōe khiā-tit ê só͘-chāi, chiū tòa hia sóe chhài, hō͘ góa ka-kī chi̍t lâng khì khau.
|
Āu-bûn講：「Che車bōe koh進--lah，著掛hē chia。」阮就捨車，放驢去食草。阮三人tòa筐kap索--仔，勻勻仔進前去。Che路雖罔歹行，比爬到山邊去khau菜卻有較低。阮到極懸ê所在Āu-bûn m̄ 敢爬落山。Kho-ní就褪衫beh家己落去，我就教伊hō͘ 我kap伊相kap落去，講：「你知我kap你一樣會peh山盤嶺，攏無一點仔驚，若是咱兩人落去，鬥腳手，khau較緊。Koh所khau ê菜，趁海海邊ê水，洗thōa清氣才好，若tiàm頂面，是誰仔會kā你洗？」Kho-ní講：「你beh kap我落去也會做--tit；nā- sái 提索--仔，到hit ê會企--tit ê所在，就tòa hia洗菜，hō͘ 我家己一人去khau。」 |
|
Goán tiàm tī soaⁿ-téng sì-ûi khòaⁿ, chí kìⁿ chêng-bīn ū tōa hái, hái piⁿ ū chōe- chōe thó-hî chûn, khòaⁿ khah hn̄g-ni̍h, chúi-bīn ū chi̍t chiah tōa chûn; āu-bīn ū chân-chân tha̍h-tha̍h ê soaⁿ, ū le̍k-le̍k ê chhiū-nâ, khòaⁿ-kìⁿ ian-tâng lāi kek ian chhut-lâi, chhin-chhiūⁿ o͘ hûn, chó-iū ū chōe-chōe siâⁿ, kap hiuⁿ-siā, koh ū chōe- chōe be̍h-hn̂g, thiaⁿ-kìⁿ hn̄g-hn̄g ū liâm-á kap chhiùⁿ koa ê siaⁿ. Kàu goán pê lo̍h soaⁿ kúi pō͘, chiū lóng bô khòaⁿ-kìⁿ, tùi ē-tóe chi̍t ē khòaⁿ, khòaⁿ-kìⁿ o͘ khâm-khâm ê hái-chúi, só thiaⁿ-kìⁿ nā ū ke̍k tōa hái- éng ê siaⁿ, chit só͘-chāi léng-chēng, bô pòaⁿ lâng, sui sī chheng-thian pe̍k-ji̍t, góa ê sim ia̍h kiaⁿ. Kho-ní tī thâu-chêng kiâⁿ, góa kiò i tò-tńg lâi hû góa lo̍h-khì. Goán kàu lō͘ ê pòaⁿ io, keng-kè chi̍t ê sió soaⁿ- tōng, Kho-ní beh khiā-teh khòaⁿ lāi-bīn, góa thiaⁿ-kìⁿ lāi-bīn ná chhin-chhiūⁿ ū thó͘- khùi ê siaⁿ, chiū khîⁿ i, kah i kín cháu, i khòaⁿ góa ê bīn-sek, kiaⁿ kàu tn̄g ti̍h hui̍h- sek, chiū chhiò góa kóng, Kui-lô, lí phah- sǹg hí lāi-bīn ū sai mah? m̄ sái kiaⁿ, nā ū, góa ōe pó-hō͘ lí. I án-ni an-ùi góa, sī beh kah góa m̄ sái kiaⁿ, hó thang chòe goán ê kang.
|
阮tiàm tī 山頂四圍看，只見前面有大海，海邊有濟濟濟討漁船，看較遠--ni̍h，水面有一隻大船；後面有層層疊疊 ê山，有綠綠 ê樹林，看見煙筒內激煙出--來，親像烏雲，左右有濟濟城，kap鄉社，koh有濟濟麥園，聽見遠遠有帘仔 kap唱歌ê聲。到阮爬落山幾步，就攏無看--見，tùi下底一下看，看見烏khâm-khâm ê海水，所聽--見若有極大海湧ê聲，這所在冷靜，無半人，雖是青天白日，我ê心亦驚。Kho-ní tī 頭前行，我叫伊倒轉來扶我落去。阮到路ê半腰，經過一個小山洞，Kho-ní beh企teh看內面，我聽見內面那親像有吐氣ê聲，就khîⁿ伊，教伊緊走，伊看我ê面色，驚到當滴血色，就笑我講：「Kui-lô,你扑算hí內面有獅--mah？m̄-sái驚，若有，我會保護你。」伊án-ni安慰我，是beh教我m̄-sái驚，好thang做阮ê工。 |
|
Kàu hit ê chhut chhài ê só͘-chāi, Kho- ní kā góa chhē chi̍t ê pîⁿ chheng-khì ê só͘- chāi, kah góa tòa hia sóe chhài. I khau chhài lóng khòa tī góa ê sin-piⁿ, góa sóe chheng-khì chiah khòa tī kheng-ni̍h, nā ū hō͘ Āu-bûn thoa ōe tín-tāng nā-tiāⁿ, góa chiū chhut kì-hō, kah i thoa chiūⁿ-khì, i thoa ê sî chí kìⁿ hit ê kheng ti̍t-ti̍t chiūⁿ-khì. Āu-bûn chi̍t piⁿ thoa goán chi̍t piⁿ koh hē, thèng-hāu i lūi khang kheng lo̍h-lâi, chiah koh chiong tóe chhài ê kheng hō͘ i thoa chiūⁿ-khì, goán ēng nn̄g khia kheng lâi saⁿ thòe-ōaⁿ.
|
到hit ê出菜ê所在，Kho-ní kā我chhē一個平清氣ê所在，教我tòa hia洗菜。伊khau菜攏掛tī 我ê身邊，我洗清氣才掛tī 筐--ni̍h，若有hō͘ Āu-bûn拖會振動nā-tiāⁿ，我就出記號，教伊拖上去，伊拖ê時只見hit ê筐直直上--去。Āu-bûn一邊拖阮一邊koh hē,聽候伊lūi空筐落--來，才 koh將tóe菜ê筐hō͘ 伊拖上去，阮用兩khia筐來相替換。 |
|
Kàu khau ū chōe-chōe kheng, Āu-bûn tùi téng-bīn chhut kì-hō, goán chiū chai tóe tīⁿ-lah, m̄ sái koh khau. Chit sî thiⁿ beh àm-lah, goán tio̍h ûn-ûn-á khí khì, in-ūi lō͘ khòaⁿ bô sím-mi̍h hiān, kàu tú-á-chiah kiâⁿ kè ê soaⁿ-tōng Kho-ní kóng, Lí tòa chia thèng-hāu ba̍k-ni̍h-á kú, góa beh khì lāi-bīn kā i khòaⁿ-khòaⁿ cheh, iân- chhiân iā m̄ sái lōa kú. Góa kóng, Kú àm-lah, lí kàu lāi-bīn iā bōe khòaⁿ-kìⁿ sím-mi̍h. Góa chin m̄ ài i ji̍p khì hí lāi-bīn, koh m̄ ài kóng-chhut, ko͘- put-chiong tiàm tī gōa-bīn teh thèng-hāu i, i khì chi̍t ba̍k-ni̍h-á kú, chiū thiaⁿ-kìⁿ ū kha-pō͘ siaⁿ, khòaⁿ-kìⁿ chi̍t lâng pí Kho-ní khah tōa-hàn, tùi soaⁿ-tōng-ni̍h chhut lâi, kóaⁿ-kín chiūⁿ-khì, góa chin kiaⁿ, in- ūi chi̍t ē khòaⁿ chit lâng ná bīn-se̍k bīn-se̍k, lâi kàu tùi góa bīn-chêng kè, siông-sè khòaⁿ i ê khoán-sit, sī Hō͘-ní. Kho-ní iā tè āu-bīn kín chhut-lâi, khiā tī góa sin-piⁿ, sui sī ji̍t àm góa iáu-kú ōe khòaⁿ-kìⁿ i ê bīn-sek ū pìⁿ, i chiū sòe-á siaⁿ mn̄g góa kóng, Kui-lô, lí ū khòaⁿ-kìⁿ mah? Góa kóng, Ū lah, tú-á kè-khì, sī Hó͘-ní. Kho-ní kóng, Bô chhò, i tī hí lāi-bīn, m̄ chai chòe sím-mi̍h, i kiaⁿ góa khòaⁿ-kìⁿ ū ng i ê bīn, ké chòe m̄ bat góa, káⁿ sī i ū chòe sím-mi̍h put-hoat ê tāi-chì.
|
到khau有濟濟筐，Āu-bûn tùi頂面出記號，阮就知tóe tīⁿ--lah ，m̄-sái koh khau。這時天beh 暗--lah，阮著勻勻仔起--去，因為路看無甚mi̍h現，到tú仔chiah行過ê 山洞Kho-ní講：「你tòa chia聽候目ni̍h仔久，我beh去內面kā伊看看--cheh，延chhiân也m̄-sái偌久。」我講：「Kú暗--lah，你到內面也bōe看見甚mi̍h。」我真m̄ ài伊入去hí內面，koh m̄ ài講出，姑不將tiàm tī 外面teh聽候伊，伊去一目ni̍h仔久，就聽見有腳步聲，看見一人比Kho-ní較大漢，tùi 山洞--ni̍h 出--來，趕緊上去，我真驚，因為一下看這人那面熟面熟，來到tùi我面前過，詳細看伊ê款式，是Hó͘-ní。Kho-ní也tè後面緊出--來，企tī 我身邊，雖是日--暗我iáu-kú會看見伊ê 面色有變，伊就細仔聲問我講：「Kui-lô,你有看見--mah？我講，有--lah，tú仔過--去，是Hó͘-ní。」Kho-ní講：「無錯，伊tī hí內面，m̄ 知做甚mi̍h,伊驚我看--見有掩伊ê面，假做m̄ bat我，káⁿ 是伊有做甚mi̍h不法ê代誌？」 |
|
Góa kóng, Àm lah; bo̍h-tit tòa chia lán tio̍h lâi khì, bān-bān chiah lâi kóng lah. Kho-ní chiū bêng-bêng hoan-hù góa kóng, M̄ sái kā Āu-bûn kóng, iā bo̍h-tit kā lāu- bú kóng.
|
我講：「暗--lah；莫得tòa chia咱著來去，慢慢才來講--lah。」Kho-ní就明明吩咐我講：「m̄-sái kā Āu-bûn講，也莫得kā老母講。」 |
|
Tē káu chiuⁿ
|
第9章 |
|
Goán kìⁿ-tio̍h Āu-bûn kap i su-niû bêng-pe̍k, kah i bîn-á chá-khí ji̍p siâⁿ khì bōe chhài. Góa kap Kho-ní chiū saⁿ-kap tò-khì, ná kiâⁿ ná kóng goán kin-á-ji̍t ōe khau chiah chōe chhài. Koh thê-khí tú-á-chiah Hó͘-ní ê sū. Kho-ní kóng, I khì hia, káⁿ iā bô sím-mi̍h tāi-chì, phah-sǹg sī thit-thô. Góa kóng, Nā bô sím-mi̍h tāi-chì, i siáⁿ-sū kiaⁿ, chiū chòe i cháu? Kho-ní kóng, M̄ chai i khòaⁿ-kìⁿ sī góa á m̄ sī,hit sî góa iā chin kiaⁿ. Góa kóng, Lí tò- khì beh kā lāu-bú kóng mah? I kóng, Ū sím-mi̍h thang kóng? I nā bô kóng, lán chiū m̄ sái kóng; i nā ū kóng-khí, lán chiah kóng, lí m̄ sái chiong chit ê tāi-chì khòa sim.
|
阮見著Āu-bûn kap伊思量明白，kah伊明仔早起入城去賣菜。我kap Kho-ní就相kap倒--去，那行那講阮今仔日會khau chiah濟菜。Koh 提起 tú仔chiah Hó͘-ní ê事。Kho-ní講：「伊去hia，káⁿ 也無甚mi̍h代誌，扑算是thit-thô。」我講：「若無甚mi̍h代誌，伊啥事驚，就做伊走？」Kho-ní講：「M̄ 知伊看見是我抑m̄ 是， hit時我也真驚。」我講：「你倒--去beh kā老母講--mah？」伊講：「有甚mi̍h thang講？伊若無講，咱就m̄ sái講；伊若有講起，咱才講，你m̄ sái將這個代誌掛心。」 |
|
Kè bîn-á chá-khì, Āu-bûn chhài bōe- liáu, bōe chīn chōe chîⁿ. Kho-ní chiū pun kúi chheng chîⁿ, hiah ê chîⁿ chha-put-to ū kàu-gia̍h i bóe tit chi̍t sin i-chiûⁿ. Lāu-bú chiū chin hoaⁿ-hí, ín beh kā i bóe pò͘, sòa kā i chòe i-chiûⁿ. Koh kóng, Pài-la̍k hiuⁿ-chhng ū chū-chi̍p, lín thang kap góa khì chián-pò͘.
|
過明仔早起，Āu-bûn菜賣了，賣chīn濟錢。Kho-ní就分幾千錢，hiah ê錢差不多有夠額伊買得一身衣裳。老母就真歡喜，允beh kā伊買布，續kā伊做衣裳。Koh講：「拜六鄉庄有聚集，lín thang kap我去剪布。」 |
|
Kàu hit ji̍t la̍k tiám cheng, goán chiū beh khì, Hó͘-ní iáu-bē tò-lâi. Lāu-bú chiong choān-sî khòa tī tiāⁿ-tio̍h ê só͘-chāi, khah kōe chhē, chiū saⁿ-kap chhut- lâi. Goán chioh chi̍t chia̍h lû hō͘ Pí-tek khiâ, Kho-ní kā i khan, lāu-bú kap góa tī āu-bīn tè in kiâⁿ, goán lóng hoaⁿ-hí, in-ūi m̄ nā beh kā Kho-ní bóe pò͘ chōe i- chiūⁿ, lāu-bú iā beh bóe óaⁿ-pôaⁿ, kap ka- kī chhēng ê i-chiûⁿ, koh ín beh kā góa bóe nî-sòaⁿ kah góa khì kiû Le̍k-tek-ko͘ kà góa chhiah be̍h. Hiah ê teh chū-chi̍p ê, sī tī hiuⁿ-lí tiong chi̍t ê khàng-tōe, chit ji̍t sī tī iân-khòng chòe kang lâng the̍h kang-chîⁿ ê ji̍t-chí, in ê hū-jîn-lâng chōe- chōe chū-chi̍p khì bóe mi̍h, só͘-í khì chū- chi̍p ê lâng chōe, iā ū thang khòaⁿ pìⁿ kâu- lāng. Goán tāi-seng bô khì khòaⁿ hiah ê, chiū khì bōe hûi-khì ê só͘-chāi, lāu-bú bóe óaⁿ-phiat, koh kā Pí-tek bóe chi̍t tè tê-au, hit ê tê-au ū kim-jī, chhàu-tú-khám sī i ê miâ-jī. Tē it iàu-kín sī beh chián pò͘, bô siūⁿ khì khòaⁿ pa̍t hāng, tī hia goán kéng chi̍t phit ke̍k hó chīn pûi ê pò͘ sī he-sek ê. Lāu-bú mn̄g i ê kè-chîⁿ, sī pí Koh-ní só͘ thàn-ê ke nn̄g chheng chîⁿ. Kho-ní bô kóng beh hit ê pò͘ iā bô kóng pòaⁿ kù ōe, góa chiū beh koh khì pa̍t ūi khòaⁿ, goán lāu-bú chi̍t ē siūⁿ kóng, che pò͘ cha̍p hūn hó, iā bô kùi, chiū thiⁿ chîⁿ kā i bóe.
|
到hit日六點鐘，阮就beh去，Hó͘-ní iáu-bē倒來。老母將choān匙掛tī 定著ê所在，較會chhē,就相kap出--來。阮借一隻驢hō͘ 彼得騎，Kho-ní kā伊牽，老母kap我tī 後面tè in行，阮攏歡喜，因為m̄ 若beh kā Kho-ní買布做衣裳，老母也beh買碗盤，kap家己穿ê衣裳，koh允beh kā我買nî線kah我去求Le̍k-tek-ko͘教我刺襪。Hiah ê teh聚集--ê,是tī 鄉里中一個空地，這日是tī 鉛礦做工人提工錢ê日子，in ê婦人人濟濟聚集去買物，所以去聚集ê人濟，也有thang看變猴弄。阮代先無去看hiah ê,就去賣hûi器ê所在，老母買碗phiat，koh kā彼得買一塊茶甌，hit ê茶甌有金字，chhàu-tú-khám是伊ê名字。第一要緊是beh剪布，無想去看別項，tī hia阮揀一匹極好chīn肥ê布是灰色--ê。老母問伊ê價錢，是比Kho-ní所thàn---ê 加兩千錢。Kho-ní無講beh hit ê布也無講半句會，我就beh koh去別位看，阮老母一下想講，che布十分好，也無貴，就添錢kā伊買。 |
|
Góa lóng bô kóng sím-mi̍h, i ka-kī iā bô bóe pòaⁿ hāng, āu-lâi chiah chai só͘ sīn ê chîⁿ bô kàu bóe i só͘ chhēng ê. Góa chiong pò͘ pau hó, chiū khì bóe nî sòaⁿ, bóe-liáu goán chiah khì khòaⁿ pìⁿ kâu-lāng. Khòaⁿ ià lah, chiū siūⁿ beh tò-khì, goán tāi-ke chiū saⁿ-kap tò-khì; kiâⁿ kàu pòaⁿ-lō͘ Hó͘-ní tùi āu-bīn kóaⁿ lâi, chiong i ê chhiú moa tī Kho-ní ê keng-thâu ûn-ûn-á kiâⁿ, góa tī āu-bīn tè in, lāu-bú kap Pí-tek tī thâu-chêng. Hó͘-ní kóng, Kho-ní lí tio̍h chòe hó lâng, bián-tit hō͘ góa kóng pe̍h-chha̍t, cha-bō͘-ji̍t lí tú-tio̍h góa, m̄ thang kā lāu-bú kóng. Kho-ní kóng, Lí tī hí tōng-lāi chhòng sím-mi̍h? I kóng, Lí m̄ sái koán góa, beh tá-lo̍h khì sī chhut-chāi góa, lí thang khì hí chio̍h tōng-ni̍h, góa chiū m̄ thang khì mah? Lí beh kā lāu-bú kóng, góa iáu beh koh khah hō͘ lí kā lāu- bú kóng ni̍h. Hó͘-ní chi̍t piⁿ kóng, chi̍t piⁿ chhiò.
|
我攏無講甚mi̍h,伊家己也無買半項，後來才知所剩ê錢無到買伊所穿--ê。我將布包好，就去買nî線，買了阮才去看變猴弄。看厭--lah，就想beh倒--去，阮逐家就相kap倒去；行到半路Hó͘-ní tùi後面趕--來，將伊ê手moa tī Kho-ní ê肩頭勻勻仔行，我tī 後面tè --in，老母kap彼得tī 頭前。Hó͘-ní講：「Kho-ní你著做好人，免tit hō͘ 我講白賊，昨暮日你tú著我，m̄-thang kā老母講。」Kho-ní講：「你ti̍h7i洞內創甚mi̍h?」伊講：「你m̄ sái管我，beh tá落去是出在我，你thang去hí石洞--ni̍h ，我就m̄ thang去--mah ？ 你beh kā老母講，我iáu beh koh較hō͘ 你kā老母講--ni̍h。」Hó͘-ní一邊講，一邊笑。 |
|
Kho-ní kóng, Góa sī khì khau chhài, he lí chai. Hó͘-ní kóng, lí thái-thó chai góa m̄ sī khì khau chhài ah? Kho-ní kóng, Lí nā bô chòe m̄ tio̍h ê sū, siáⁿ-sū beh môa lāu-bú? Khòaⁿ lí chit hō khoán si̍t-chāi bōe pîn-sìn-tit, lí kā góa kóng, tàu-tí sī-sím-mi̍h tāi-chì? nā bô beh chiū tio̍h kóng hō͘ lāu-bú chai; lí nā kóng, góa kap Kui- lô chiū bô thê-khì.
|
Kho-ní講，我是去khau菜，he你知。Hó͘-ní講：「你thái-thó知我m̄ 是去khau菜--ah？」Kho-ní講：「你若無做m̄ 著ê事，啥事beh瞞老母？看你這號款實在bōe憑信--tit ，你kā我講，到底是甚mi̍h 代誌？若無beh就著講hō͘ 老母知；你若講，我kap Kui-lô就無提起。」 |
|
I kóng, Lí si̍t-chāi sī hó gín-á, chóng-sī nî-hè khah chió, ū lōa chōe tāi-chì lí bōe hiáu-tit, cha-bō͘-ji̍t góa tī hia ū bōe tit thang kā lí kóng, kap kā lāu-bú kóng ê iân-kò͘, lí bo̍h-tit kā i kóng chiū hó.
|
伊講：「你實在是好囡仔，總--是年歲較少，有偌濟代誌你bōe曉--得，昨暮日我tī hia有bōe tit thang kā你講，kap kā老母講ê緣故，你莫得kā伊講就好。」 |
|
Kho-ní chiū khiā-teh tiām-tiām ka-kī siūⁿ. Hó͘-ní koh kóng, Góa sī lí ê án hiaⁿ, chin thiàⁿ lí, sui-bóng ū-sî-á khoán-thāi lí khah m̄ hó, sim-lāi m̄ kú chai lí sī ke̍k hó ê gín-á, lí nā bô tāi-seng khì kóng, sīn Kui-lô chi̍t ê, lí nā kah i cháiⁿ-iūⁿ i chiū cháiⁿ-iūⁿ.
|
Kho-ní就企teh恬恬家己想。Hó͘-ní koh講：「我是你ê 阿兄，真疼你，雖罔有時仔款待你較m̄ 好，心內m̄ kú知你是極好ê囡仔，你若無代先去講，剩Kui-lô一個，你若教伊怎樣伊就怎樣。」 |
|
Hó͘-ní teh chiong chit hō hó ōe kā i kóng, góa kiaⁿ Kho-ní ín i, chiū tùi saⁿ kā i tioh chi̍t ē, kah i bo̍h-tit ín i. Góa siūⁿ nā ín i sī m̄ tio̍h. Kho-ní iáu bē ìn i, Hó͘-ní koh tùi chîⁿ tē-á lāi, tò-chhut chi̍t ê gûn-á kóng, Lí nā bô beh kóng chit ê tāi-chì, chiū chiong che gûn-á hō͘ lín nn̄g lâng. Kho-ní kóng, M̄ ah, góa siūⁿ-siūⁿ khòaⁿ cheh, tī hia tú-tio̍h lí ê sî bô siūⁿ lí ū sím-mi̍h m̄ hó ê tāi-chì, āu-lâi khòaⁿlí ū hit ê khoán, kap kin-á-ji̍t só͘ kóng ê ōe hoán-tńg hō͘ góa ū gî-ngái m̄ pàng- sim, góa si̍t-chāi m̄ hō͘ lí jia-môa, chóng- sī beh kah góa bô khì kā lāu-bú kóng, góa bô beh.
|
Hó͘-ní teh將這號好話kā伊講，我驚Kho-ní允--伊，就tùi衫kā伊tioh 一會，教伊莫得允--伊。我想若允--伊是m̄ 著。Kho-ní iáu-bē應伊，Hó͘-ní koh tùi錢袋仔內，倒出一個銀仔講：「你若無beh講這個代誌，就將che銀仔hō͘ lín兩人。」 Kho-ní講：「M̄-- ah，我想想看--cheh，tī hia tú著你ê時無想你有甚mi̍h m̄ 好ê代誌，後來看你有hit ê款，kap今仔日所講ê話反轉hō͘ 我有疑ngái m̄ 放心，我實在m̄ hō͘ 你遮瞞，總--是beh 教我無去kā老母講，我無beh。」 |
|
Hó͘-ní kóng, Lí chin-chiàⁿ bô beh mah? góa beh hō͘ lí chhì chu-bī cheh, khòaⁿ chī-chūi-á khah-iâⁿ. Hó͘-ní chiū tùi i ê keng-thâu thoa-lâi sak-khì, hiám-hiám chhia-tó. Góa kia̍h ba̍k sì-kòe khòaⁿ, bô lâng thang pang-chān góa, chiū khîⁿ Kho-ní ê saⁿ kóng, Lí lâi, lí lâi; lán kín cháu tò-lâi khì lah. Hó͘-ní kóng, Chòe lí siūⁿ góa beh hō͘ lí cháu-khì, nā lí kap Kui-lô bô beh kā góa môa-khí-lâi, chiū phah lí.
|
Hó͘-ní講：「你真正無beh-- mah？我beh hō͘ 你試滋味--cheh，看是誰仔較贏。」Hó͘-ní就tùi伊ê肩頭拖來sak去，險險chhia倒。我kia̍h目四界看，無人thang幫贊我，就khîⁿ Kho-ní ê衫講：「你來，你來；咱緊走倒--來去--lah。」Hó͘-ní講：「做你想我beh hō͘ 你走去，若你kap Kui-lô無beh kā我瞞--起--來，就扑--你。」 |
|
Kho-ní kóng, Góa kiám bô kóng bōe chòe tit mah? Hó͘-ní chiū chhut-la̍t kā i phah chi̍t ē. Góa chiū kín tōa siaⁿ âu-kiò, iā sī khang-khang. Kho-ní kóng Kui-lô lí m̄ sái jióng, i beh phah chiū chhut-chāi i phah. Hó͘-ní chīn la̍t phah i, chí kìⁿ i ka- tio̍h chhùi-khí kun lóng bô tín-tāng iā bô chòe siaⁿ. Hó͘-ní phah kàu bô khùi-la̍t chiah thêng chhiú, kóng, Lí che kiān-koai ê gín-á, taⁿ khòaⁿ lí ín á m̄ ín. Kho-ní iáu sī iô thâu bô beh ín, pún Kho-ní sī chin ū tám-liōng ê, tú-tio̍h chit sî-chūn, ba̍k-sái ti̍t-ti̍t lâu, ōe kóng bōe chhut, só͘-í iô thâu.
|
Kho-ní講：「我kiám無講bōe做--tit mah？」Hó͘-ní就出力kā伊扑一下。我就緊大聲喉叫，也是空空。Kho-ní講：「Kui-lô你m̄ sái嚷，伊beh扑就出在伊扑。」Hó͘-ní chīn力扑--伊，只見伊咬著嘴齒筋攏無振動也無做聲。Hó͘-ní扑到無氣力才停手，講：「你che kiān乖ê囡仔，今看你允抑m̄ 允。」Kho-ní iáu是搖頭無beh允，本Kho-ní是真有膽量ê,tú著這時陣，目屎直直流，會講bōe出，所以搖頭。 |
|
Hó͘-ní kóng, Lí phah-sǹg án-ni chiū beh soah mah? góa kā lí kóng, lí nā chiong chā-bō͘-ji̍t kap kin-á-ji̍t ê tāi-chì kā lāu-bú kóng, góa ū hoat-tō͘ hō͘ lí siūⁿ hoán- hóe. Kóng-liáu chiū chòe i khì.
|
Hó͘-ní講：「你扑算án-ni就beh煞--mah？我kā你講，你若將昨暮日 kap今仔日ê代誌kā老老母講，我有法度hō͘ 你想反悔。」講了就做伊去。 |
|
Góa kah Kho-ní chē tī thô͘-kha ni̍h, bīn kā i chhit-chhit kóng, Góa nā sī beh khah tōa-hàn cheh, tek-khak kā i phah, pí i phah lí khah tāng. Kho-ní kóng, Góa m̄ ài thiaⁿ lí chit hō ōe; Hó͘-ní pí góa koh khah thang khó-lîn, góa m̄ ài lí chhin- chhiūⁿ i. Kho-ní kóng-liáu, góa chiū mn̄g i kóng, Hó͘-ní phah lí ê sî, lí beh thái hiah ōe thun-lún tit? Kho-ní chiū bān-bān kóng, Hit sî teh siūⁿ Le̍k-tek-ko͘ só͘ kà Sèng-keng ê ōe, chóng-sī m̄ chai hit ê ì- sù sī ha̍p á m̄ ha̍p. Góa thiaⁿ-liáu, bêng-pe̍k i kóng ê sī sím-mi̍h ì-sù, chiū thìm thâu.
|
我kah Kho-ní坐tī 塗腳--ni̍h，面kā伊拭拭講：「我若是beh較大漢--cheh，的確kā伊扑，比伊扑你較重。」Kho-ní講：「我m̄ ài聽你這號話；Hó͘-ní比我koh較thang可憐，我m̄ ài你親像伊。」Kho-ní講了，我就問伊講：「Hó͘-ní扑你ê時，你beh thái hiah會吞忍--tit？」Kho-ní就慢慢講：「Hit時teh想Le̍k-tek-ko͘ 所教聖經ê話，總--是m̄ 知hit個意思是合抑m̄ 合。」我聽了，明白伊講ê是甚mi̍h意思，就thìm頭。 |
|
I koh kóng, Tng hit ji̍t Iâ-so͘ bô chòe siaⁿ put-lūn sím-mi̍h lâng cháiⁿ-iūⁿ khoán- thāi I, lóng chhut-chāi i; só͘ siūⁿ ê, chiū-sī chit-ê, lí siūⁿ-khòaⁿ tio̍h á m̄ tio̍h? Góa hit sî bōe ìn i pòaⁿ kù, chiū kā i chim- chhùi, ēng chhiú phō i ê bīn, sòa khoeh i ê sin-piⁿ saⁿ-kap háu.
|
伊koh講：「當hit日耶穌無做聲不論甚mi̍h人怎樣款待伊，攏出在伊；所想--ê,就是這個，你想看著抑m̄ 著？」我hit時bōe應伊半句，就kā伊chim嘴，用手抱伊ê面，續khoeh伊ê身邊相kap哮。 |
|
Koh tiap-á kú kho-ní kóng, Lán tio̍h tò-lâi-khì, bián hō͘ lāu-bú teh khòa sim. Góa kóng, Ê-hng lí beh kā lāu-bú kóng mah? I kóng, Bô tiāⁿ-tio̍h, m̄ chai tio̍h cháiⁿ-iūⁿ chiah hó, phah-sǹg m̄ kóng. Góa kóng, Lí khì mn̄g Le̍k-tek-ko͘ hó á m̄ hó? I kóng, thèng-hāu góa siūⁿ-khòaⁿ teh, chóng-sī bîn-á-chài sī lé-pài-ji̍t siūⁿ chit- ê tāi-chì m̄ sái kā lâng kóng. Goán chiū khì hái-piⁿ sóe bīn, sī bô beh hō͘ lāu-bú khòaⁿ chhut goán ê háu. Chit tia̍p Kho-ní kiâⁿ lō͘ lóng bô hó-sè, chhin-chhiūⁿ ū phòa- pīⁿ, góa kiaⁿ lāu-bú khòaⁿ-kìⁿ beh mn̄g; kai- chài goán kàu tè, i tú-tú bô êng, bô chhap goán. Kho-ní chiū khì bîn-chhn̂g ni̍h tó, kàu goán beh khùn ê sî, Hó͘-ní iáu bô tò- lâi, kàu pòaⁿ mî, ū thiaⁿ-kìⁿ kha-pō͘ siaⁿ, sī i tò-lâi.
|
Koh tiap-á久Kho-ní講：「咱著倒--來去，免hō͘ 老母teh掛心。」我講：「E昏你beh kā老母講--mah？」伊講：「無定著，m̄ 知著怎樣才好，扑算m̄ 講。」我講：「你去問Le̍k-tek-ko͘ 好抑m̄ 好？」伊講：「聽候我想看--teh，總--是明仔再是禮拜日，想這這個代誌m̄ sái kā人講。」阮就去海邊洗面，是無beh hō͘ 老母看出阮ê哮。這tia̍p Kho-ní行路攏無好勢，親像有破病，我驚老母看見beh問；佳哉阮到tè,伊tú-tú無閒，無chhap阮。Kho-ní就去眠床--ni̍h 倒，到阮beh睏ê時，Hó͘-ní iáu無倒--來，到半暝，有聽見腳步聲，是伊倒--來。 |
|
Bîn-á-ji̍t sī an-hioh ji̍t, ē pòaⁿ-po͘ Kho-ní kap góa khì hái-hōaⁿ ni̍h chē. I kóng, Chit tia̍p ū goān ì koh khah tio̍h kóe ê tāi- chì. Góa mn̄g i, Sím-mi̍h tāi-chì? I kóng, Thâu chi̍t hāng beh chòe hó gín-á, chá-bō͘ ji̍t mńg-po͘ lí khòaⁿ góa hiah thun-lún, chhin-chhiūⁿ sī hó lâng, beh thái ōe chai góa ê sim-lāi iáu ū oàn-hūn ê ì-sù? Siūⁿ kàu cha-bō͘-ji̍t kā lí kóng ê ōe, hit hō ì-sù chiah bô khì, góa iā goān ì só͘ kiâⁿ só͘ chòe, thang hō͘ Iâ-so͘ hoaⁿ-hí, in-ūi i thòe góa siū ta̍k hō ê kan-khó͘, góa bô sím-mi̍h thang pò-tap I. Góa kóng, Le̍k-tek-ko͘ kiám bô kóng-liáu mah? Lán sui-jiân sī bû-ti ê sòng-hiong kiáⁿ, Iâ-so͘ chiū ài lán thiàⁿ i.
|
明仔日是安歇日，下半晡Kho-ní kap我去海岸--ni̍h坐。伊講：「這tia̍p有願意koh較著改ê代誌。」我問伊：「甚mi̍h代誌？」伊講：「頭一項beh做好囡仔，昨暮日晚晡你看我hiah吞忍，親像是好人，beh thái會知我ê心內iáu有怨恨ê意思？想到昨暮日kā你講ê話，hit號意思才無--去，我也願意所行所做，thang hō͘ 耶穌歡喜，因為伊替我受逐號ê艱苦，我無甚mi̍h thang報答--伊。」我講：「Le̍k-tek-ko͘ kiám無講了--mah？咱雖然是無知ê散hiong子，耶穌就ài咱疼--伊。」 |
|
Kho-ní ûn-ûn-á kóng, Si̍t-chāi thiàⁿ I, chóng-sī he beh sǹg sím-mi̍h? Góa chit hō bô tì-sek ê gōng gín-á, liân I ê miâ iáu-kú m̄ chai, I chiū chin thiàⁿ góa chiàu-kò͘ góa, só͘-í ài chòe tāi-chì hō͘ I hoaⁿ-hí iā put- kò sī kì-liām I khoán-thāi góa ê un-tián. Thêng tia̍p-á kú i koh kóng, Iáu-kú lāu-bú ū-sî bô êng tio̍h-kip, siūⁿ i nā chai ū Iâ- so͘ ê thiàⁿ-sioh, sim-lāi chiū bián hiah chōe iu-būn, i nā chin thiàⁿ lán, siông- siông thòe lán hun sim lô-khó͘, góa chin ài i bêng-pe̍k chit ê tō-lí.
|
Kho-ní勻勻仔講：「實在疼--伊，總--是he beh算甚mi̍h?我這號無智識ê憨囡仔，連伊ê名iáu-kú m̄ 知，伊就真疼我照顧我，所以ài做代誌hō͘ 伊歡喜也不過是紀念伊款待我ê恩典。」停tia̍p仔久伊koh講：「Iáu-kú老母有時無閒著急，想伊若知有耶穌ê 疼惜，心內就免hiah濟憂悶，伊若真疼咱，常常替咱分心勞苦，我真ài伊明白這個道理。」 |
|
Góa kóng, Lí bat ēng che ì-sù tùi Iâ-so͘ kóng á bô? I kóng, Góa ū kóng kúi-nā pái lah, siūⁿ i tek-khak ōe thiaⁿ-kìⁿ, chū-jiân beh chiàu-kò͘ lán an- ùi lán. Góa kóng, Kì-tit Sèng-chheh ū chi̍t kù kóng; nn̄g saⁿ lâng saⁿ-kap kî-tó, góa siūⁿ lí kap góa kî-tó, hó mah? I chiū khan góa ê chhiú, saⁿ-kap kūi-lo̍h khì liām Chú ê î-tó-bûn, liām liáu, i chiū chiong tú-á- chiah kap góa kóng ê tāi-chì lâi kî-tó Chú, kiû Chú pang-chān, iā kiû Chú hō͘ goán ōe chòe I só͘ hoaⁿ-hí ê sū, jia̍t-sim thiàⁿ I. Kî-tó liáu goán chiū tò-khì, chi̍t lō͘ bô ōe kóng.
|
我講：「你bat用che意思tùi耶穌講抑無？」伊講：「我有講幾若擺--lah，想伊的確會聽--見，自然beh照顧咱安安慰咱。」我講：「記得聖冊有一句講；兩三人相kap祈禱，我想你kap我祈禱，好--mah？」伊就牽我ê手，相kap跪落去唸主ê祈禱文，唸了，伊就將tú仔chiah kap我講ê代誌來祈禱主，求主幫贊，也求主hō͘ 阮會做伊所歡喜ê事，熱心疼伊。祈禱了阮就倒--去，一路無會講。 |
