首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有32個段落,133個語句,2109個語詞,2838個音節
Sin-bûn ê cha̍p-lio̍k_02 新聞ê 雜錄_02
Bô Chù-bêng 無注明
4. Chá-bó͘-kiáⁿ thòe Lāu-pē Kî-tó 4. 查某子替老父祈禱
Tāi Bí kok bó͘ hiuⁿ-siā gō͘-cha̍p nî chêng ū Sèng-sîn kàng-lîm, chōe-chōe lâng tit-tio̍h têng- thâu-siⁿ lâi sìn Iâ-so͘. Chiah ê lâng ê tiong- kan ū chi̍t ê sòe-hàn ê cha-bó͘ gín-ná, miâ kiò Iû-lī-a, nî sī káu hè. 大美國某鄉社50年前有聖神降臨,濟濟人得著重頭生來信耶穌。Chiah ê 人 ê 中間有一個細漢 ê 查某囡仔,名叫 Iû -lī -a,年是9歲。
I sui-jiân sòe-hàn, iáu-kú chhim chai iàu- kín ê tō-lí; chai ka-kī ū chōe, bô khùi-la̍t ōe kiâⁿ hó, ia̍h chai ū chi̍t ê Kiù-chú m̄-nā tōa lâng thang óa-khò, sòe-hàn ê ia̍h thang; in-ūi I bat kóng, “Iông-ún sòe-hàn ê gín-ná chiū-kūn Góa, bo̍h-tit kìm.i.” Chit ê cha-bó͘ gín-ná pí chōe-chōe tōa lâng ê sìn Chú sī koh khah chhim. I ê lāu-pē ok-to̍k chīn pháiⁿ miâ-siaⁿ. Hiuⁿ-siā ê lâng khah chōe phah-sǹg chit hō lâng lóng bô thang ǹg-bāng, hok-im ê tō-lí, ia̍h bōe kám-hòa; to̍k-to̍k chit ê cha-bó͘ gín- ná bô chhin-chhiūⁿ chèng lâng án-ni phah-sǹg. Chit ê gín-ná iú-hàu, ài i ê lāu-pē tit-tio̍h lī-ek; chai lāu-pē ê khiàm-kheh, ia̍h chai Iâ-so͘ chòe lîn-bín ê Kiù-chú, só͘-í chhut-la̍t thòe lāu-pē kî-tó. 伊雖然細漢,iáu -kú 深知要緊ê 道理;知家己有罪,無氣力會行好,亦知有一個救主m̄若大人thang 倚靠,細漢--ê亦thang;因為伊bat 講:「容允細漢 ê 囡仔就近我,莫得禁--伊。」這個查某囡仔比濟濟大人 ê 信主是koh較深。伊ê 老父惡毒真歹名聲。鄉社 ê 人較濟扑算這號人攏無thang 向望,福音 ê 道理,亦bōe感化;獨獨這個查某囡仔無親像眾人án -ni扑算。這個囡仔有孝,ài伊ê 老父得著利益;知老父 ê 欠缺,亦知耶穌做憐憫 ê 救主,所以出力替老父祈禱。
Kúi-nā lâng ia̍h tàu pang-chān pek-chhiat thòe i kiû. Nā-sī i ê lāu-pē chīn ok-to̍k, chiah ê lâng sui-bóng thòe i kî-tó, lóng m̄-káⁿ chiong chit ê tāi-chì kap i gī-lūn. Chit- ê cha-bó͘ gín-ná khah tōa táⁿ, beh khì kî-tó hōe ê sî, chiū lâi chhē lāu-pē, ēng un-jiû ê khoán-sit, hó ê siaⁿ, kiû i kóng, “A-tia goán beh khì lé-pài, ài lí saⁿ-kap khì, lí beh mah ?” I ê lāu-pē pìⁿbīn siū-khì, m̄ khì. Cha-bó͘ gín- ná sim-koaⁿ tōa iu-būn ka-kī khì. Kàu bîn-á ji̍t, beh khì lé-pài ê sî, koh chhē i ê lāu-pē, chhiáⁿ i khì; lāu-pē tōa lîm siū-khì, cha-bó͘ gín-ná m̄-káⁿ koh kóng, sim tōa iu-būn, ka-kī khì lé-pài. Tē saⁿ ji̍t koh chhē lāu-pē, lâu ba̍k- sái, kiû i tio̍h lâi saⁿ-kap khì. Lāu-pē it-hoat tōa siū-khì, kóaⁿ i chhut-khì. Cha-bó͘ gín-ná iû-goân khì lé-pài. Chōe-chōe lâng chū-chi̍p, bo̍k-su teh kóng tō-lí ê sî, hut-jiân chit ê cha- bó͘ gín-ná ê lāu-pē ji̍p lâi chē í, khoán-sit chhin-chhiūⁿ sòe-sim teh thiaⁿ bo̍k-su só͘ kóng ê tō-lí. 幾若人亦鬥幫贊迫切替伊求。若是伊ê 老父真惡毒,chiah ê 人雖罔替伊祈禱,攏m̄敢將這個事誌佮伊議論。這個查某囡仔較大膽,beh去祈禱會 ê 時,就來chhē老父,用溫柔ê款式,好ê 聲,求伊講:「阿爹阮beh 去禮拜,ài你相佮去,你beh --mah ?」伊 ê 老父變面受氣,m̄去。查某囡仔心肝大憂悶家己去。到明仔日,beh去禮拜 ê 時,koh chhē伊ê 老父,請伊去;老父大臨受氣,查某囡仔m̄敢koh講,心大憂悶,家己去禮拜。第3日koh chhē 老父,流目屎,求伊著來相佮去。老父越發大受氣,趕伊出去。查某囡仔猶原去禮拜。濟濟人聚集,牧師teh講道理ê 時,忽然這個查某囡仔 ê 老父入來坐椅,款式親像細心teh 聽牧師所講ê 道理。
Chèng-lâng khòaⁿ-kìⁿ chiū put-chí kî-koài. Bo̍k-su hit-tia̍p só͘ gī-lūn ê tō-lí chiū-sī Iâ- so͘ chòe lán ê Kiù-chú ê tāi-chì. Chit ê lâng ná thiaⁿ, ná chhíⁿ-gō͘ ka-kī ê chōe; ná thiaⁿ ná m̄ an. Bo̍k-su kóng bêng-pe̍k, chit ê lâng chiū kūi teh, ngiauh2-ngiauh2 chhoah, ai-ai chhan, kiû Siōng-tè lîn-bín. Chèng-lâng lâu ba̍k-sái, ū-ê thòe i kî-tó. Khòaⁿ chit ê lâng pún sī chin ok, hō͘ lâng kiaⁿ, i ê cha-bó͘ kiáⁿ chhiáⁿ i khì lé-pài ê sî, chin siū-khì , m̄ khì lé-pài, koh tiap-á-kú lâi chèng-lâng ê tiong-kan thiaⁿ tō- lí, kiû Siōng-tè lîn-bín, ta̍k lâng chai sī in-ūi ū tit-tio̍h Sèng-sîn ê kám-hòa. Lé-pài soah kàu- lāi nn̄g ê lâng chhōa i tò-khì; i ê cha-bó͘ kiáⁿ ia̍h tè i tò-khì, lâu ba̍k-sái, kám-siā Siōng-tè. 眾人看見真不止奇怪。牧師hit -tia̍p所議論 ê 道理就是耶穌做咱 ê 救主ê 事誌。這個人那聽,那醒悟家己 ê 罪;那聽,那m̄ 安。牧師講明白,這個人就跪teh,ngiauh2 -ngiauh2 chhoah,哀哀呻,求上帝憐憫。眾人流目屎,有ê 替伊祈禱。看這個人本是真ok,hō͘ 人驚,伊ê 查某子請伊去禮拜 ê 時,真受氣,m̄ 去禮拜,koh tiap仔久來眾人 ê 中間聽道理,求上帝憐憫,逐人知是因為有得著聖神 ê 感化。禮拜煞教內兩個人chhōa伊倒去;伊ê 查某子亦tè伊倒--去,流目屎,感謝上帝。
Bîn-á-ji̍t hit ê lâng koh khì lé-pài, chóng-sī chin hoaⁿ-hí khì, in-ūi í-keng sìn Chú, sim- koaⁿ tōa pêng-an. Sèng-chheh kóng, “Iâ-hô- hoa hō͘ sòe-hàn ê gín-ná chia̍h-lin ê eⁿ-á chīn-la̍t lâi o-ló.” Chit chat ū èng-giām. 明仔日hit 個人koh去禮拜,總--是真歡喜去,因為已經信主,心肝大平安。聖冊講:「耶和華hō͘ 細漢 ê 囡仔、食奶 ê 嬰仔盡力來o -ló。」這節有應驗。
5. Tiam Ôe.ê chòe Ông ê kiáⁿ 5. 砧鞋 --ê 做王 ê子
Chá-chêng tī Tek-kok ū chi̍t-ê Tiam ôe ê lâng, nî-hè lāu koh sòng-hiong, iáu-kú bīn-sek chhiò- iông sim-koaⁿ pêng-an hoaⁿ-hí. Joa̍h thiⁿ ji̍t chhiâ ê sî hit lâng chē mn̂g-kháu chhiū-kha ê só͘- chāi teh tiam ôe. Tiam ôe --ê ū sî thêng kang tiap-á kú, hoaⁿ-hí gîm chi̍t nn̄g chat ê si, chiah koh-chài chòe kang. Bó͘ ji̍t beh-àm ê sî, ū chi̍t-ê siàu-liân tha̍k-chheh lâng, put-chí thé- biān ê khoán-sit, tùi hia keng-kè, khòaⁿ-kìⁿ chit-ê lāu-lâng teh tiam ôe, bīn-sek chhiò-iông, hoaⁿ-hí chòe kang, hoaⁿ-hí gîm-si, khoán-sit put-chí khoàiⁿ-oa̍h. Siàu-liân.ê chiū thêng pō͘ kā i kóng, “Lāu-siok.ah, góa khòaⁿ lí ê khoán- sit pêng-an ti-chiok ho͘N !” 早前tī 德國有一個砧鞋 ê 人,年歲老 koh 散hiong,iáu -kú 面色笑容心肝平安歡喜。熱天日斜ê 時hit 人坐門口樹腳 ê 所在 teh 砧鞋。砧鞋--ê有時停工tiap仔久,歡喜吟1、2節 ê 詩,才koh再做工。某日beh暗 ê 時,有一個少年讀冊人,不止體面 ê 款式,tùi hia 經過,看見這個老人 teh 砧鞋、面色笑容、歡喜做工、歡喜吟詩、款式不止快活。少年-- ê 就停步kā伊講:「老叔--ah,我看你ê 款式平安知足--hó͘!」
Tiam ôe --ê ìn kóng, “Tōa--ê --ah, góa si̍t-chāi pêng-an,siáⁿ-sū m̄-thang pêng-an ? ” 砧鞋--ê應講:「大--ê--ah,我實在平安,啥事m̄ -thang平安?」
Siàu-liân.ê kóng, “Chōe-chōe lâng bô pêng- an; góa khòaⁿ lí ê khoán-sit sī put-chí sòng- hiong, phah-sǹg káⁿ lí sī ka-kī chi̍t-lâng, lóng bô ke-koàn, chiah bô khòa-lū.” 少年--ê 講:「濟濟人無平安;我看你ê 款式是不止散hiong,扑算敢你是家己一人,攏無家眷,才無掛慮。」
Tiam ôe.ê kóng, “Tōa--ê--ah, lí án-ni kóng, m̄-tio̍h, góa ū chi̍t ê bó͘, chhit-ê kiáⁿ cha-bó͘ kiáⁿ, lóng-kiōng ū káu ê thâu-chhùi; chí nn̄g ki chhiú tio̍h thàn chîⁿ hō͘ in chia̍h, chhēng, ēng. Góa si̍t-chāi sòng-hiong, iáu-kú phah-sǹg thang pêng-an chòe kang, che tio̍h m̄-tio̍h ?” 砧鞋--ê 講:「大--ê-- ah,你án -ni講,m̄著,我有一個某,7個子查某子,攏共有9個頭嘴;這兩支手著趁錢hō͘ in 食、穿、用。我實在散hiong,iáu -kú扑算thang 平安做工,che著m̄著 ?」
Siàu-liân.ê kóng, “Chòe kang ê lâng sòng-hiong chhin-chhiūⁿ lí, iáu-kú sim-koaⁿ ti-chiok kàu chiah pêng-an, hō͘ góa chin kî-koài. Lí án-ni sī cháiⁿ-iūⁿ ? Góa lóng bōe hiáu tit.” 少年--ê 講:「做工 ê 人散hiong親像你,iáu -kú 心肝知足到才平安,hō͘ 我真奇怪。你án -ni是怎樣?我攏bōe曉得。」
Tiam ôe.ê chiū pàng lo̍h i ê khang-khòe, khí lâi khan siàu-liân lâng ê chhiú, bīn sek pìⁿ chòe toan-chiàⁿ, kóng, “Tōa.ê ah, lí sī kè-lō͘ lâng, m̄ bat góa; góa ê sòng-hiong m̄-sī chhin- chhiūⁿ lí só͘ phah-sǹg chiah siong-tiōng, góa kú sī Ông ê kiáⁿ.” 砧鞋--ê 就放落伊ê 工課,起來牽少年人 ê手,面色變做端正,講:「大--ê--ah,你是過路人,m̄ bat我;我ê 散hiong m̄是親像你所扑算chiah傷重,我kú是王 ê子。」
Siàu-liân.ê khòaⁿ-kìⁿ i chit hō ê khoán-sit, koh thiaⁿ-kìⁿ chit ê ōe, liâm-piⁿ chòe i khì, ka-kī siūⁿ kóng, “Khó-sioh chit ê lâng mô͘- sîn ! I si̍t-chāi sòng-hiong, ka-kī phah-sǹg hó- gia̍h; góa khí-thâu khòaⁿ-kìⁿ i ê khoán-sit, chiū lio̍h-lio̍h-á ǹg-bāng i ū tit-tio̍h sím-mi̍h pêng-an ê hó-pō͘, thang kā góa kóng; he sī góa chhò. ” 少年--ê 看見伊這號ê 款式,koh 聽見這個話,liâm -piⁿ做伊去,家己想講:「可惜這個人魔神!伊實在散hiong,家己扑算好額;我起頭看見伊ê 款式,就略略仔向望伊有得著甚物平安 ê 好步,thang kā 我講;he是我錯。」
Kè chi̍t lé-pài kú, hit ê siàu-liân lâng koh tùi hit tiâu lō͘ keng-kè, khòaⁿ-kìⁿ chit ê lāu-lâng iû-goân tī hia teh-chē tiam ôe, hoaⁿ-hí chòe kang, hoaⁿ-hí gîm-si, chhin-chhiūⁿ chêng ji̍t chi̍t poaⁿ-iūⁿ. Siàu-liân.ê siūⁿ beh kap i kún-chhiò, chiū kiâⁿ-lé kiong-kèng.i, thǹg i ê bō-á lâi pài.i, kóng, “Thài-chú.ah, chhéng-an.lí.” 過一禮拜久,hit個少年人 koh tùi hit 條路經過,看見這個老人猶原tī hia teh坐砧鞋、歡喜做工、歡喜吟詩,親像前日一般樣。少年 --ê 想beh佮伊滾笑,就行禮恭敬--伊,褪伊ê 帽仔來拜--伊,講:「太子--ah,請安--你。」
Tiam ôe.ê chiū pàng-lo̍h i ê khang-khòe, kā i kóng, “Tōa.ê ah, chhiáⁿ lí thêng chi̍t-pō͘, ài kap lí kóng kúi kù ê ōe, hó.mah ? Hit ji̍t lí liâm-piⁿ lī-khui góa,chòe lí khì, khoán-sit káⁿ sī phah-sǹg góa mô͘-sîn, sī m̄ sī ? ” 砧鞋--ê 就放落伊ê 工課,kā伊講:「大--ê--ah,請你停一步,ài佮你講幾句ê 話,好--mah?Hit日你liâm -piⁿ離開我,做你去,款式敢是扑算我魔神,是m̄ 是?」
Siàu-liân.ê ìn kóng, “Tio̍h láu-sit kā lí kóng, ū iáⁿ, góa si̍t-chāi ū án-ni phah-sǹg.” 少年--ê應講:「著老實 kā 你講,有影,我實在有án -ni扑算。」
Tiam ôe.ê kóng, “Góa m̄ sī mô͘-sîn; hit-ji̍t sī tì-ì kā lí kóng sit-sit tio̍h-tio̍h ê ōe. Góa si̍t-chāi sī Ông ê kiáⁿ; taⁿ chhiáⁿ lí chē lâi thiaⁿ, góa beh siông-sè kā lí kóng.” 砧鞋--ê 講:「我m̄是魔神;hit日是致意kā 你講,實實著著 ê 話。我實在是王 ê子;今請你坐來聽,我beh詳細kā 你講。」
Chit ê siàu-liân lâng sī Iû-thài cho̍k ê lâng. Iû-thài lâng tùi kó͘-chá kàu taⁿ put-chí tùi- tiōng Kū-iok ê Sèng-chheh, sòe-jī lâi kà-sī in ê kiáⁿ-jî. Hit ê chheh bêng-bêng kóng Bí-sài- a beh lâi ê tāi-chì. In nā káng-kiù Sin-iok ê Sèng-chheh, chiū ōe chai Kū-iok só͘ kóng ê ū èng-giām, Bí-sài-a í-keng kàu. Khó-sioh Iû- thài lâng m̄ sìn Sin-iok, ia̍h lóng m̄ khòaⁿ, só͘- í iáu-kú teh ǹg-bāng Bí-sài-a beh kàu, m̄ chai siáⁿ-sū iân-chhiân. Chí lō͘-bé Iû-thài lâng ê tiong-kan, kúi-nā lâng teh siūⁿ, taⁿ í-keng iân- chhiân kàu chiah kú, lóng bô lâi, chiū phah- sǹg Kū-iok kóng chit ê tāi-chì lóng bô iáⁿ, sòa m̄ sìn. 這個少年人是猶太族ê 人。 猶太人tùi 古早到今不止對重舊約 ê 聖冊,細膩來教示inê子兒。Hit個冊明明講彌賽亞beh來ê 事誌。In若講究新約ê聖冊,就會知舊約所講 ê有應驗,彌賽亞已經到。可惜猶太人m̄ 信新約,亦攏m̄看,所以iáu-kú teh向望彌賽亞beh到,m̄知啥事延chhiân。這路尾猶太人ê中間,幾若人teh 想,今已經iân-chhiân到才久,攏無來,就拍算舊約講這個事誌攏無影,續m̄ 信。
Chit ê siàu-liân lâng sī chit hō ê khoán-sit, i sòe-hàn ê sî, chiàu sī-tōa lâng ê kà-sī, siông- siông tha̍k Kū-iok ê Sèng-chheh, lóng-chóng sìn; kàu tōa-hàn ê sî, lóng-chóng pàng-sak hit ê chheh, m̄ sìn, sòa m̄ tha̍k. Taⁿ teh tiû-tû put- koat, m̄-chai tō-lí cháiⁿ-iūⁿ: sī chhin-chhiūⁿ kiâⁿ- chûn ê lâng,tī gōa hái, sit-lo̍h kan-kiⁿ, chûn hō͘ hong éng phian-liû m̄-chai beh tùi tah-lo̍h khì, si̍t-chāi kan-khó͘ lóng bōe an-sim. 這個少年人是這號ê 款式,伊細漢 ê 時,照序大人ê 教示,常常讀舊約 ê 聖冊,攏總信;到大漢 ê 時,攏總放sak hit個冊,m̄信,續m̄讀。今teh 躊躇不決,m̄知道理怎樣:是親像行船ê 人,tī 外海,失落干經 ,船hō͘ 風湧偏流m̄知 beh tùi tah落去,實在艱苦攏bōe 安心。
Chit-ê siàu-liân.ê chiū chē lo̍h lâi thiaⁿ tiam ôe.ê só͘ beh kóng ê ōe. Tiam ôe.ê chiū ín Kū- iok ê Sèng-chheh chōe-chōe chat ê chhàm-gú, kóng ū chi̍t-ê tōa êng-hián ê Ông beh lâi sè- kan, chòe kiù sè Chú, chián-koán thiⁿ-ē bān- kok ê lâng. Mô͘-se ê lu̍t-lē, sian-ti lâng ê chheh, kap Si-phian lóng-chóng ū kóng-khí chit-ê tōa êng-hián ê Ông ê tāi-chì. Tiam ôe.ê ín Kū-iok bêng-pe̍k, chiū koh ín Sin-iok kúi nā só͘-chāi, hō͘ siàu-liân ê lâng chai Kū-iok ê chhàm-gú tāi-seng kóng.ê, lóng ū èng-giām, chiū-sī Iâ-so͘ Ki-tok chòe chit-ê tōa êng-hián ê Ông. 這個少年--ê 就坐落來聽砧鞋 --ê所beh講 ê 話。砧鞋--ê 就引舊約 ê 聖冊濟濟節 ê 懺語,講有一個大榮顯ê 王beh來世間,做救世主,掌管天下萬國ê 人。摩西 ê 律例,先知人ê冊,佮詩篇攏總有講起這個大榮顯 ê 王 ê 事誌。砧鞋--ê 引舊約明白,就koh 引新約幾若所在,hō͘ 少年 ê 人知舊約ê 懺語第先講--ê,攏有應驗,就是耶穌基督做這個大榮顯ê 王。
Tiam ôe.ê koh kóng, “Iâ-so͘ in-ūi lán ê chōe siū kan-khó͘, sí-tī si̍p-jī-kè, tâi tī bōng.n̍i̍h, tē saⁿ-ji̍t koh oa̍h tùi bōng chhut--lâi, koh-chài chiūⁿ thiⁿ, chē Siōng-tè ê tōa-pêng êng-hián ê ūi. Ū hoan-hù I ê lô͘-po̍k sì-kòe khì thong thiⁿ-ē, pò hó ê siau-sit, hō͘ chèng-lâng chai Siōng-tè ê Kiáⁿ thòe lâng siok-chōe, ia̍h put- lūn sím-mi̍h lâng hoán-hóe chōe, lâi sìn Iâ so͘, chiū tit-tio̍h sià-bián chōe, kap Siōng-tè hô-hó, chit-sì lâng sim-koaⁿ pêng-an, sí-āu chiūⁿ thian-tông, hióng-siū éng-oán ê hok- khì. ” 砧鞋--ê koh 講:「耶穌因為咱 ê 罪受艱苦,死tī 十字架,埋tī 墓 --n̍i̍h,第3日koh活 tùi 墓出 --來,koh再上天,坐上帝 ê 大爿榮顯ê 位。有吩咐伊ê 奴僕四界去通天下,報好ê 消息,hō͘眾人知上帝 ê子替人贖罪,亦不論甚物人反悔罪,來信耶穌,就得著赦免罪,佮上帝和好,這世人心肝平安,死後上天堂,享受永遠 ê 福氣。」
Tiam ôe.ê kóng chit-hō ê tō-lí, siàu-liân ê lâng chù sîn teh thiaⁿ; i chá ta̍uh-ta̍uh tha̍k Kū-iok ê Sèng-chheh, chiū chai hiah-ê chhàm-gú, nā-sī m̄-chai sī chí Iâ-so͘ Ki-tok; chit-ê sī sin ê tō-lí, hō͘ i put-chí kî-koài. 砧鞋--ê 講這號 ê 道理,少年 ê人注神 teh 聽;伊早ta̍uh -ta̍uh讀舊約 ê 聖冊,就知hiah -ê 懺語,若是m̄在是指耶穌基督;這個是新 ê 道理,hō͘伊不止奇怪。
Tiam ôe.ê koh kóng, “Tōa-ê.ah, góa tāi-seng kā lí kóng, góa sī Ông ê kiáⁿ, kiám m̄-sī si̍t- tio̍h ê ōe ? Góa ê sim-koaⁿ kiám bōe ti-chiok pêng-an ? Góa sī sio̍k Iâ-so͘, ū kèng I ū sìn I, ū thiàⁿ I; chiāu Sèng-chheh kóng, bān-hāng tāi-chì ta̍uh-ta̍uh lâi, bô m̄-sī lī-ek góa. Che kiám m̄-sī kàu-gia̍h hō͘ góa ê sim-koaⁿ ti-chiok pêng-an khoài-lo̍k ?” 砧鞋--ê koh 講:「大 --ê --ah, 我第先kā你講,我是王 ê子,敢m̄是實著 ê 話?我ê 心肝敢 bōe知足平安?我是屬耶穌,有敬伊有信伊,有痛--伊;照聖冊講,萬項 事誌ta̍uh -ta̍uh來,無m̄是利益我。Che敢m̄是夠額hō͘ 我ê 心肝知足平安快樂?」
Siàu-liân.ê chiū mn̄g, “Taⁿ góa tùi tah-lo̍h thang siông-sè chai chit hō ê tāi-chì ah ? Khòaⁿ- kìⁿ lí án-ni sìn, chiū pêng-an ti-chiok, góa ia̍h put-chí ài.” 少年--ê 就問:「今我tùi 佗落thang 詳細知這號ê 事誌--ah?看見你án -ni 信,就平安知足,我亦不止愛。」
Tiam ôe.ê chiū chiong Sèng-chheh sàng.i, chhiáⁿ i tio̍h tòa tò khì, siông-sè khòaⁿ, kî-tó Siōng-tè hō͘ i thong-ta̍t. Siàu-liân ê lâng thàn i ê chhùi, bô jōa-kú tit-tio̍h hō͘ sim-koaⁿ pêng- an ê hó-pō͘,jiân-āu chhē i siâng cho̍k ê lâng, pò-iông tō-lí hō͘ Iû-thài lâng thiaⁿ, kàu chi̍t-sì-lâng. 砧鞋--ê 就將聖冊送 --伊,請伊著tòa倒去,詳細看,祈禱上帝hō͘伊thang達。少年 ê 人趁伊 ê 嘴,無偌久得著hō͘ 心肝平安 ê 好步,然後差伊仝族 ê 人,播揚道理hō͘ 猶太人聽,到一世人。
6. Lâng phah-sí Chhâi-lông 6. 人扑死豺狼
Pah-gōa nî chêng, Tāi Bí kok tī tāng-pak sì, chi̍t só͘-chāi ū chit-lâng in-ūi phah sí chi̍t chiah chhâi-lông tit-tio̍h miâ-siaⁿ, Tāi-chì chhin-chhiūⁿ ē-tóe. 百外年前,大美國tī 東北勢,一所在有一人因為扑死一隻豺狼得著名聲,事誌親像下底。
Hit lâng sìⁿ Put-lām, sī choh-sit lâng, ka- kī ū chhân-hn̂g chhù-the̍h; ū cheng-siⁿ, iûⁿ-kûn chōe-chōe. I ê chhù-piⁿ kúi-nā lâng ta̍uh-ta̍uh sit-lo̍h iûⁿ, hō͘ chhâi-lông mî sî lâi kā sí. Kúi-nā nî chhin-chhiūⁿ án-ni. Ū chi̍t-mî Put- lām ê iûⁿ-kûn sit-lo̍h chhit-cha̍p chiah, sī hō͘ chhâi-lông kā sí. Khòaⁿ-kìⁿ sng-seh-lāi ê kha- jiah, chiū chai sī chi̍t chiah chhâi-lông tiāⁿ- tiāⁿ, chiong iûⁿ kā sí, chia̍h tām-po̍h hui̍h tiāⁿ-tiāⁿ. Put-lām chiū kap chhù-pīⁿ kúi-nā lâng kia̍h chhèng tòa la̍h káu, khì chhē hit chiah chhâi-lông, koat-ì beh chhē kàu tio̍h, lâi tû-khì, chiū tè kha-jiah put-chí hn̄g kàu chi̍t- ê soaⁿ-khang, tī chio̍h-pôaⁿ-lāi, chai sī hit chiah chhâi-lông ê siū. Siat-hoat beh ín i chhut lâi, kóaⁿ i chhut lâi lóng bōe, ēng chháu, chhâ, jiû-n̂g í-keng to̍h, hiat tī lāi-bīn, khòaⁿ ōe kek-sí, ia̍h lóng bô hoat tit. Kúi-nā pái kah káu ji̍p lāi-bīn, chiah-ê káu ta̍k pái chhut lâi tōa-kiaⁿ, ū tio̍h-siong lâu hui̍h, m̄-káⁿ koh-chài ji̍p.khì. Chha-put-to kúi ji̍t khang-khang tio̍h-bôa, lō͘-bé Put-lām kóng ka-kī tiāⁿ-tio̍h ê ì-sù put-lūn gûi-hiám kàu cháiⁿ-iūⁿ, koat-toàn behphah-sí hit chiah chhâi-lông. Hit人姓Put-lām,是做穡人,家己有田園厝宅;有精牲、羊群濟濟。伊ê 厝邊幾若人ta̍uh-ta̍uh 失落羊,hō͘ 豺狼瞑時來咬死。幾若年親像án -ni。有一瞑Put-lām ê羊群失落70隻,是hō͘豺狼咬死。看見霜雪內 ê 腳跡,就知是一隻豺狼tiāⁿ-tiāⁿ,將羊咬死,食淡薄血tiāⁿ-tiāⁿ。Put-lām就佮厝邊幾若人舉銃tòa獵狗,去chhē hit隻豺狼,決意beh chhē 到著,來除去,就tè 腳跡不止遠到一個山孔,tī 石盤內,知是hit隻豺狼 ê siū。設法beh 引伊出--來,趕伊出--來攏bōe,用草、柴、硫磺已經毒,hiat tī 內面,看會激死,亦攏無hoat得。幾若擺kah 狗入內面,chiah -ê 狗逐擺出--來大驚,有著傷留血,m̄敢koh再入--去。差不多幾日空空著磨,路尾Put-lām 講家己定著 ê意思不論危險到怎樣,決斷beh扑死hit 隻豺狼。
Hit-ê khang-kháu iok-lio̍k nn̄g-chhioh koâiⁿ, saⁿ-chhioh khoah, kàu saⁿ-sì tn̄g chhim, chiah ū khui chi̍t-ê tōng khah khoah. Put-lām ēng soh-á, chi̍t-thâu pa̍k i ê kha, chi̍t-thâu hō͘ gōa- bīn ê lâng khiú, kā in kóng, “Góa nā chhut kì-hō, tio̍h liâm-piⁿ thoa góa chhut lâi.” Put-lām chiū kia̍h hé-pé, chòe sì-kha-káu pê ji̍p. Chhâi-lông lāi-bīn hāⁿ-hāⁿ háu, Put-lām ûn-ûn-á óa, kàu hit-ê tōng ê só͘ chāi, chiū khòaⁿ- kìⁿ chhâi-lông tī tùi-bīn, nn̄g-ba̍k tōa-lúi hiông-hiông teh-siòng.i, siông-sè khòaⁿ-kìⁿ sè-bīn tio̍h cháiⁿ-iūⁿ, chiū chhut kì-hō hō͘ gōa-bīn ê lâng thoa i chhut. Hit個空口約略2尺高,3尺闊,到3、4丈深,才有開一個洞較闊。Put-lām 用索仔,一頭縛伊ê 腳,一頭hō͘ 外面 ê 人khiú,kā in 講:「我若出記號,著liâm -piⁿ 拖我出--來。」Put-lām 就舉火把,做四腳狗爬--入。豺狼內面hāⁿ -hāⁿ 哮,Put-lām 勻勻仔倚,到hit個洞 ê 所在,就看見豺狼tī 對面,兩目大蕊hiông-hiông teh相--伊,詳細看見勢面著怎樣,就出記號 hō͘ 外面 ê 人拖伊出。
Gōa-bīn lâng kiaⁿ-liáu Put-lām teh-beh hō͘ chhâi-lông kā, chiū chhut-la̍t thoa chhut lâi lóng bô sòe-jī, m̄ nā phah-pháiⁿ saⁿ- á-khò͘, koh seng-khu kha̍p-tio̍h kúi-nā khang put-chí thiàⁿ. Put-lām bô iàu-kín, iáu-kú koat- ì, chiū kia̍h i ê chhèng kap hé-pé, kha iû- goân pa̍k soh, koh-chài pê-ji̍p.khì. Chhâi-lông iû-goân hāⁿ-hāⁿ háu, Put-lām ûn-ûn-á óa, chhèng kia̍h-khí-lâi piān-piān, kàu khòaⁿ-kìⁿ chhâi-lông tián-ui teh beh thiàu--lâi, chiū siòng cheng-cheng, tùi chhâi-lông ê ba̍k-chiu khui chhèng; gōa-bīn ê lâng thiaⁿ-kìⁿ siaⁿ, liām-piⁿ thoa-chhut. Soaⁿ-khang oe̍h-oe̍h, chhèng thâu ê siaⁿ chhò-tiō hī-khang, chhèng-io̍h ê ian sahN- ji̍p nâ-âu, koh thoa-chhut iû-goân kha̍p-tio̍h, chiū chit pái chhut lâi, pí tāi-seng khah siong- tiōng, lâng chha-put-to beh hūn--khì. Taⁿ Put- lām tio̍h hioh-khùn lio̍h-á khah kú, chiū koh-chài kia̍h chhèng kap hé-pé tē saⁿ pái pê ji̍p.khì, khòaⁿ-kìⁿ chhâi-lông tó tī tōng-lāi ê thô͘- kha, sí khiàu-khiàu, chiū khiú chhâi-lông ê hī-á-tûn,chhut kì-hō hō͘ gōa-bīn lâng chai chiū lóng-chóng thoa-chhut. Tāi-ke ke̍k tōa hoaⁿ-hí, ia̍h chit ê tāi-chì pò-iông tī hn̄g-kūn, chèng- lâng o-ló Put-lām chīn hó-táⁿ. 外面人驚了Put-lamteh7 -beh hō͘ 豺狼咬,就出力拖出--來攏無細膩,m̄若扑歹衫仔褲,koh身軀磕著幾若孔不止痛。Put-lām無要緊,iáu -kú 決意,就舉伊ê 銃佮火把,腳猶原縛索,koh再爬入去。豺狼猶原hāⁿ -hāⁿ哮,Put-lām 勻勻仔倚,銃舉起來便便,到看見豺狼展威teh beh 跳--來,就相精精,tùi 豺狼 ê 目珠開銃;外面 ê 人聽見聲,liām -piⁿ拖出。山空隘隘,銃頭 ê聲剉tiō 耳空,銃藥 ê 煙sahN入嚨喉,koh 拖出猶原磕著,就這擺出--來,比第先較傷重,人差不多beh 暈--去。今Put-lām著歇睏略仔較久,就koh再舉銃佮火把第3擺爬--入--去,看見豺狼倒 tī 洞內 ê 土腳,死翹翹,就khiú 豺狼 ê 耳仔唇,出記號 hō͘ 外面人知就攏總拖出。大家極大歡喜,ia̍h這個事誌播揚tī遠近,眾人o-ló Put-lām 真好膽。
Hit-tia̍p Put-lām jī-la̍k hè, cha̍p-jī nî iû-goân choh-sit, jiân-āu kéng i chòe bú-koaⁿ, khí-thâu sòe--ê, siông-siông chīn-tiong, kúi-nā pái hián-bêng ke̍k tōa hó-táⁿ koh tōa pún-sū, chiū ûn- ûn ko-seng kàu chòe tōa-koaⁿ, thong kok-lāi hó miâ-siaⁿ, khah-lāu kò-ló, tò-khì siān-chiong. Tī i ê bōng-pâi lâng phah jī-kù, kóng, “Pa̍t- lâng nā káⁿ tè āu-bīn, i chiū kán chòe thâu- chêng.” Hit -tia̍p Put-lām 26 歲,12年猶原作穡,然後揀伊做武官,起頭細 --ê,常常盡忠,幾若擺顯明極大好膽 koh 大本事,就勻勻高升到做大官,通國內好名聲,較老告老,倒去善終。Tī伊ê 墓牌人扑字句,講:「別人若敢tè 後面,伊就kán 做頭前。」
回上一頁    日治時期,   1913年,   散文