首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有8個段落,25個語句,565個語詞,841個音節
Ko Sian-siⁿ ê Sió-toān 高先生ê小傳
Phian-chip-sek 編輯室
Sian-siⁿ sìⁿ Ko miâ Tióng; Choân-chiu-hú Chìn-kang-koān ê lâng; chhut-sì tī 1837 nî. Siàu-liân ê sî kòe-lâi Tâi-oân bô͘-seng. 先生姓高名長;泉州府晉江縣ê人,出世tī 1837年,少年ê時過來台灣謀生。
Khí-thâu lāu Má I-seng kòe-lâi Tâi-oân khui I-koán siat-kàu, ū tùi Chiang-chiu chhiáⁿ Bûn-peh kòe-lâi Tâi-oân chò pò͘-tō-su. Ū chi̍t-ji̍t sian-siⁿ pī-pān kim hiuⁿ chek beh khì hē ông-iâ, tú-gū Bûn-peh teh pò͘-to, sian-siⁿ chiū thêng-kha lâi thiaⁿ ; thiaⁿ-liáu sim siū kám-kek, tùi án-ni bô khì hē ông-iâ chiū sìn Chú. 起頭老馬醫生過來台灣開醫館設教,有對漳州請Bûn-peh過來台灣做佈道師;有一日先生備辦金香燭beh 去下王爺,抵遇Bûn- peh佈道,先生就停腳來聽,聽了心受感激,對án-ni無去繫王爺,就信主。
Hit-sî Tâi-oân sìn-chú ê lâng iáu chió, koh gōa-kok ê sian-siⁿ ta̍k ê kiaⁿ--in; só͘-í I-seng ū chhiàⁿ sian-siⁿ lâi liāu-lí tû-pâng ê sū. Bô lōa-kú sit chē kang chió, Sian-siⁿ iā sī jia̍t-sim sìn Chú ê lâng, I-seng chiū chhiáⁿ i chò pò͘-tō-su. Sian-siⁿ tī Tâi-oân thang kóng sī thâu chi̍t-ê thoân-tō sian-siⁿ . Tùi hit-tia̍p khí ū 30 gōa nî chhut-la̍t chò kang tī kàu-hōe; sui-sī sè-hàn bô ki-hōe thang tit-tio̍h chhim ha̍k-bun, iáu-kú sian-siⁿ ūi-tio̍h Chú ū chhut-la̍t lī-ek chē-chē lâng. I chiūⁿ tâi teh ián-soat, á-sī tī ke-lō͘ teh pò͘-tō, kóng liáu chin hun-bêng; góa hó-táⁿ kóng bô khah-su hiān-sî thàu-kha chheⁿ ê thoân-tō. Sian-siⁿ pún-sin bat ūi-tio̍h Chú ê miâ tī Hōng-soaⁿ koān hō͘ lâng phah koh koaiⁿ kaⁿ 40 ji̍t; i bô lóe-chì iû-goân jia̍t-sim ūi-tio̍h Chú chò kan-chèng, ū tòa chē-chē ūi ê kàu-hōe. I só͘ tòa ê só͘-chāi góa bô lóng-chóng chai, put-kò kú-khí kúi-ūi lâi kóng, chhin-chhiūⁿ Po͘-lí-siā, Āu-soaⁿ chiah ê ke̍k-hiám ke̍k kan-khó͘ ê só͘-chāi, sian-siⁿ lóng bat khì tòa. Iā bat tòa Hú-siâⁿ Têng-á-kha ê pài-tn̂g kúi-nā nî, tng i tī Hú-siâⁿ chò-kang put-chí chhut-la̍t; múi ē-po͘ khui pài-tn̂g pò͘-tō hō͘ sè-sio̍k lâng thiaⁿ, sui-sī hit-tia̍p bô liâm-piⁿ khòaⁿ-kìⁿ tōa kong-hāu, chóng-sī chit-tia̍p chit-ê kàu-hōe tōa hoat-ta̍t. Hit時台灣信主ê人iáu少,koh外國ê先生逐個驚--in,所以醫生有chhiàⁿ先生來料理廚房ê事。無偌久穡濟工少,先生也是熱心信主ê人,醫生就請伊做佈道師,先生tī台灣thang講是頭一個ê傳道先生。對hit-tia̍p 起有30外年出力做工tī教會,雖是細漢無機會thang得--著深學問,iáu-kú先生為著主有出力利益濟濟人。伊上台teh演說,抑是tī街路teh佈道,講了真分明,我好膽講無較輸現時透腳青ê傳道。先生本身bat為著主ê名tī鳳山縣hō͘人扑koh關監40日。伊無餒志猶原熱心為著主做干證,有tòa 濟濟位ê教會。伊所tòa ê所在我無攏總知,不過舉起幾位來講,親像埔里社、後山chiah-ê極險極艱苦ê所在,先生攏bat去tòa ;也bat tòa 府城亭仔腳ê拜堂幾nā年。當伊tī府城做工不止出力,每下晡開拜堂佈道hō͘世俗人聽。雖是hit-tia̍p無liâm-piⁿ看見大功效,總是這tia̍p這個教會大發達。
Sian-siⁿ só͘ tòa ê só͘-chai lâng put-chí kèng-ho̍k--i ; i-ê péng-sèng chèng-ti̍t, lâng chò m̄-tio̍h i chiū tāng chek-pī i , sui-sī án-ni, lâng iáu-kú kèng-tiōng i-ê tiong-ti̍t ngē-khì. Sian-siⁿ iā bat kap Kam Bo̍k-su khì Phê-ô͘ siat-kàu, i-ê kong-hāu chit-tia̍p iáu tī--teh; hiān-sî lán Tâi-oân ê Soan-tō-hōe ū siat tī-hia, ū saⁿ só͘-chāi teh chū-chi̍p lé-pài. Tùi chia ū tit-tio̍h kúi-nā ūi ê sian-siⁿ lâi sìn-Chú, chò lán Tâi-oân o̍h-tn̂g ê tōa lō͘-ēng. 先生所tòa ê所在人不止敬服--伊,伊e秉性正直,人做m̄著伊就重責備--伊。雖是án-ni,人iáu-kú敬重伊ê忠直硬氣。先生也bat佮甘牧師去澎湖設教,伊ê功效這tia̍p iáu tī--the。現時咱台灣ê宣道會有設tī hia,有3所在teh聚集禮拜。對chia有得著幾若位ê先生來信主,做咱台灣學堂ê大路用。
Sian-siⁿ sui-sī tiong-liân chiah chhōa sian-siⁿ-niû, chit-tia̍p kiáⁿ-sun iā sī chē, kong-chú chhian-kim 7, 8, lâng; lāi gōa sun 20 gōa lâng. Ū ê chò Bo̍k-su, ū ê chò thoân-tō, ū ê chò i-seng. Nā chiàu jîn-chêng lâi kóng sī hó miā, chóng-sī sian-siⁿ bô lia̍h chiah-ê lâi chò i-ê êng-kng thé-biān; i só͘ ài--ê, khòaⁿ ū sím-mi̍h thang hō͘ kàu-hōe heng-ong i khah hoaⁿ-hí. 先生雖是中年才娶先生娘,這tia̍p子孫也是濟,公子千金7、8人,內外孫兒20外人。有ê做牧師,有ê做傳道,有ê做醫生,若照人情來講是好命。總是先生無掠chiah-ê來做伊ê榮光體面。伊所愛--ê,看有甚物thang hō͘教會興旺伊較歡喜。
Sian-siⁿ-niû kòe-óng liáu-āu, sian-siⁿ iā sī lāu-lâng, hit-sî iáu-kú kam-goān koh tòa kúi-nā ūi ê kàu-hōe, chiū-sī Kong-á-nâ, Bān-tan; in-ūi chit-ê lāu-lâng oh-tit thang ka-tī liāu-lí ke-lāi kap kàu-hōe, só͘-í kò-ló hioh-kang. Tng i hioh-khùn ê sî i siông-siông chhōe ki-hōe thang chò-kang, ū-sî an-hioh-ji̍t kap lâng lûn-liû khì chi-hōe chò chú-lí. Kàu chit nn̄g-nî chêng khah sit náu-la̍t, tāi-chì khoài bē kì-tit, tùi hit-sî khah hán-tit chò-kang. 先生娘過往了後,先生也是老人,hit時iáu-kú甘願koh tòa 幾若位ê教會,就是岡仔嶺、萬丹;因為這個老人難得thang家己料理家內佮教會,所以告老歇工。當伊歇睏ê時,伊常常chhōe機會thang做工,有時安歇日佮人輪流去支會做chú-lí。教一、兩年前較失腦力,事誌快bē 記得,對hit時較罕得做工。
Tī kīn-nî 7, 8, goe̍h kan ū tú-tio̍h lāu-lâng pēⁿ tó-chhn̂g bô koh khí--lâi; tī kin-nî 1912, 9 goe̍h 16 chá an-jiân kòe-óng. 23 ji̍t chhut-soaⁿ, hōe-iú kap sè-sio̍k lâng lâi sàng-chòng ê óa 7,8 pah lâng. Sian-siⁿ kin-nî hióng-siū 75 hòe, thang kóng sī tiông-siū. Tī今年7、8月間有抵著老人病倒床無koh起--來;tī今年1912,9月16早安然過往,23日出山,會友合世俗人來送葬ê倚7、800人。先生今年享壽75歲,thang講是長壽。
Góa siá chiah-ê hō͘ lán chai Sian-siⁿ ê lâi-le̍k, thang o̍h sian-siⁿ ê jia̍t-sim tòe Chú ho̍k-sāi Chú kàu chīn chi̍t-sì-lâng; iā hō͘ lán tâng chò thoân-tō ê lâng o̍h sian-siⁿ ê hó-iūⁿ lâi lī-ek kàu-hōe. 我寫chiah-ê hō͘咱知先生ê來歷,thang學先生ê熱心tòe 主服事主盡一世人,也hō͘咱同做傳道ê人學先生ê好樣來利益教會。
回上一頁    日治時期,   1912年,   散文