Sèng-chheh Kong-hōe Ê Pò-kò
|
聖冊公會ê報告 |
Ko Kim-seng |
高金聲 |
Peh-sèⁿ teh siong-thong, nā bô lō͘ chiū bē ēng-tit. Chóng-sī lō͘ ū kó͘ kim ê hun-piat. Kó͘-chá--ê bô ha̍p chit-tia̍p; hiān chāi sè-kài tōa siong-thong, peh-sèⁿ heng-ōng ê sî-chūn, tio̍h káng-kiù khah lī-piān ê hoat-tō͘, hō͘ tn̂g ê lō͘ ē kiu té, nā bô siat thi̍h-lō͘ chiū bē-ē. Nā-sī chit jī “lō͘”-jī ta̍k kok lóng ū kúi-nā ê ì-sù, ū ti̍t ēng--ê, ū chioh ēng--ê; chhin-chhiūⁿ lâng teh cháu ê lō͘, chhia bé teh kiâⁿ ê lō͘, í-ki̍p oa̍h-miā ê lō͘, ta̍k kok ê sèng-hiân sui ū chí-sī lâng chai tio̍h ji̍p hó ê tē-pō͘, nā-sī ka-tī iáu m̄ chai chiàⁿ lō͘. In kà lâng ê tō-lí, sī chhin- chhiūⁿ lō͘-n̍i̍h ê kha-jiah, chí-ū ē chhōa lâng kàu chng-siā, bē-ē chhōa lâng kiâⁿ tī kap Siōng-tè siong-thong ê lō͘.
|
百姓teh相通,若無路就bē用tit。總是路有古今ê分別。古早--ê無合這tia̍p;現在世界大相通,百姓興旺ê時陣,著講究較利便ê法度,hō͘長ê路會勼短,若無設鐵路就bē會。若是這字「路」--字逐國攏有幾若ê意思,有直用--ê,有借用--ê;親像人teh走ê路,車馬teh行ê路,以及活命ê路,逐國ê聖賢雖有指示人知著入好ê地步,若是家己iáu m̄知正路。In教人ê道理,是親像路--n̍i̍h ê腳跡,只有會chhōa人到庄社,bē會chhōa人行tī kap上帝相通ê路。 |
Taⁿ ū chi̍t lâng kap chèng lâng bô saⁿ-tâng, m̄-nā I só͘ kóng iâⁿ-kòe pêng- siông lâng, chiū I ê tì-hūi, iā bô lâng kap I ē pí-tit. Chit lâng chiū-sī Iâ-so͘ Ki-tok Siōng-tè ê Kiáⁿ. I chhim chai sè- kan lâng kiâⁿ bê-lō͘, só͘-í tī 2000 nî chêng kàng-seng tī Iû-thài kok, ài pò lâng chai oa̍h-miā ê lō͘. Pún-sin ū kóng, Góa sī lō͘, sī chin-lí, sī oa̍h-miā.
|
今有一人kap眾人無相同,m̄ 若伊所講贏過平常人,就伊ê智慧,也無人kap伊會比tit。這人就是耶穌基督上帝ê子。伊深知世間人行迷路,所以tī 2000年前降生tī猶太國,ài報人知活命ê路。本身有講:我是路,是真理,是活命。 |
Beh siông-sè chai Iâ-so͘ ê tāi-chì, tio̍h tùi Sèng-chheh; lâng nā tha̍k, bô koh-iūⁿ chhin-ba̍k khòaⁿ I. Án-ni Sèng- chheh si̍t-chāi sī lâng-lâng só͘ eng-kai tio̍h ū ê iàu-kín chheh. Tāi-Eng Sèng-chheh Kong-hōe chai án-ni, chiah tī 100 nî chêng siat-li̍p Kong-hōe, hoan- e̍k Sèng-chheh, hō͘ thiⁿ-ē ê lâng thang kong-ke tit-tio̍h lī-ek.
|
Beh詳細知耶穌ê代誌,著tùi聖冊;人若讀,無各樣親目看伊。Án-ni聖冊實在是人人所應該著有ê要緊冊。大英聖冊公會知án-ni,chiah tī100年前設立公會,翻譯聖冊,hō͘天下ê人thang公家得著利益。 |
Chhâ-khó só͘ hoan-e̍k ê Sèng-chheh, lân-san pún í-keng ū 412 téng ê khiuⁿ. Tī Tiong-kok ū hoan-e̍k chò bûn-lí, koaⁿ-ōe, Kńg-tang ōe, Kheh-ōe, Sòaⁿ- thâu ōe, Ē-mn̂g ōe, Hok-chiu ōe, Lêng-pho ōe. M̄-nā tī Tiong-kok ū hoan-e̍k kúi-nā khiuⁿ, chiū-sī Ìn-tō͘, A-hui-lī-ka, Lâm A-bí-lī-ka í-ki̍p Au-lô-pa iā-sī án-ni. Iàu-kín beh hō͘ thiⁿ-ē ê peh-sèⁿ ē chiàu in ka-tī ê thó͘-im khòaⁿ Sèng- chheh, lâi tit-tio̍h oa̍h-miā ê lō͘.
|
查考所翻譯ê聖冊,零星本已經有412等ê腔。Tī中國有翻譯做文理、官話、廣東話、客話、汕頭話、廈門話、福州話、寧波話。M̄若tī中國有翻譯幾若腔,就是印度、阿非利加、南阿米利加以及歐羅巴也是án ni。要緊beh hō͘天下ê百姓會照in家己ê土音看聖冊,來得著活命ê路。 |
Sèng-chheh Kong-hōe, tû hoan-e̍k Kū-iok 39 pún, Sin-iok 27 pún í-gōa, tio̍h koh ìn lâi hoat khì ta̍k kok. Tī Tiong-kok ta̍k séng teh pun bē Sèng- chheh kap kóng Sèng-chheh ê lâng ū 400, só͘ bē ê chheh-kè put-chí pān-gî. Tû chóng hoat-hêng-só͘ hoat-chhut--ê, kap ta̍k só͘-chāi ha̍k-hāu ê ha̍k-seng, í-ki̍p pēⁿ-īⁿ lāi ê lâng, kaⁿ lāi ê hoān-lâng èng-iōng í-gōa, ū bē Sèng-chheh chi̍t-pah jī-cha̍p gō͘ bān pún khah ke. Jī- cha̍p nî chêng, Tiong-kok lâng nā khòaⁿ tio̍h Sèng-chheh, pe̍h-pe̍h sàng i iā m̄ ài siu; taⁿ tōa cheng-choa̍h; bé khì tha̍k-ê, ū káng pah bān lâng.
|
聖冊公會,除翻譯舊約39本,新約27本以外,著koh印來發去逐國。Tī 中國逐省teh分賣聖冊kap講聖冊ê人有400,所賣ê冊價不止便宜。除總發行所發出--ê,kap逐所在學校ê學生,以及病院內ê人,監內ê犯人應用以外,有賣聖冊125萬本較加。20年前,中國人若看著聖冊,白白送伊也m̄ ài收;今大cheng-choa̍h ;買去讀ê,有講百萬人。 |
Ū lâng mn̄g kóng, Kìⁿ-nā khòaⁿ chit hō chheh ê lâng, kiám ka-tī ē chhōe tio̍h oa̍h lō͘? Ìn kóng, Chheh-lāi sui-jiân ū chē-chē ūi oh bêng ê tō-lí, iáu-kú Iâ-so͘ ê tō-lí lâng nā tha̍k, bô lūn gâu-ê gōng- ê lóng ē hiáu-tit. Taⁿ chiong kúi-nā lâng tha̍k Sèng-chheh sòa chhōe tio̍h chiàⁿ-lō͘ ê in-iú kì tī ē-té.
|
有人問講,見若看這號冊ê人,kiám家己會chhōe著活路?應講:冊內雖然有濟濟位難明ê道理,iáu-kú耶穌ê道理人若讀,無論gâu-ê、憨ê攏會曉tit。今將幾若人讀聖冊續chhōe著正路ê因由記tī下底。 |
Tī Lū-sòng kin-nî chhun-thiⁿ ê sî, ū pang-chān hoan-e̍k Sèng-keng ê pún-tē lâng kóng i lâi thàn tō-lí, sī tùi tha̍k Sèng-chheh. I khòaⁿ Iok-hān Hok-im toān 4:24 kóng, Siōng-tè sī sîn, pài I ê lâng tio̍h ēng sîn ēng sêng-si̍t, tùi án- ni chiah chhéⁿ-gō͘ pài pu̍t ê m̄-tio̍h, chiām-chiām chìn-pō͘ tī chèng tō. Tng i siū kám-hòa ê khí-thâu, i ê pē kap i kóng ōe. I chiū chiong Sèng-chheh chi̍t lâng chi̍t pún hō͘ in, kah in tio̍h tha̍k; āu-lâi i ê pē kap i ê hiaⁿ iā sòa hoán-hóe lâi ji̍p kàu.
|
Tī呂宋今年春天ê時,有幫贊翻譯聖經ê本地人講伊來趁道理,是tùi讀聖冊。伊看約翰福音傳4:24講:「上帝是神,拜伊ê人著用神用誠實,tùi aⁿí 才醒悟拜佛ê m̄著,漸漸進步tī正道。」當伊受感化ê起頭,伊ê父kap伊講話。伊就將聖冊一人一本hō͘ in,kah in著讀;後來伊ê父kap伊ê兄也續反悔來入教。 |
Bián-tiān ê kiaⁿ-siâⁿ ū chi̍t ê nî-ko͘, tit-tio̍h chi̍t pún Sèng-chheh, khòaⁿ chhin-chhiūⁿ pó-pòe, in-ūi i hit lāi-bīn ê tō-lí thang tùi-tiōng. Lîm-chiong ê sî i siàu-liām Sèng-chheh ê ōe, sim-lāi put-chí tek-ì. Beh sí ê sî chiū chiong hit pún chheh sàng i ê pêng-iú. Hit ê lâng ū khì tha̍k, sòa lâi pài Siōng-tè. I khòaⁿ Sèng-keng ê ì-sù put-chí sin kî, só͘-í siông-siông khì chhù-piⁿ thoân tit-kiù ê tō-lí, kū-nî sòa tú-tio̍h hō͘ lâng phah. Āu-lâi pún hōe bē chheh ê lâng khòaⁿ i tī pēⁿ-īⁿ teh tiau-ióng; pēⁿ hó, chiū chhōa i lâi kàu-hōe lāi, kà-sī i chèng-tō lâi chiap-la̍p i.
|
緬甸ê京城有一個尼姑,得著一本聖冊,看親像寶貝,因為伊hit內面ê道理thang tùi重。臨終ê時伊數念聖冊ê話,心內不止得意。Beh死ê時就將hit本冊送伊ê朋友。Hit ê人有去讀,續來拜上帝。伊看聖經ê意思不止新奇,所以常常去厝邊傳得救ê道理,舊年續tú著hō͘人扑。後來本會賣冊ê人看伊tī病院teh調養;病好,就chhōa伊來教會內,教示伊正道來接納伊。 |
Eng-kok chi̍t ê tng peng ê Ìn-tō͘ lâng miâ Tàn-nî-lân, kúi-nā nî chêng tī Tāi-kî-léng ê tē-hng, tit-tio̍h chi̍t pún Sèng-chheh, tùi-tiōng i chhin-chhiūⁿ sèng-ê hú-khò͘. In-ūi i kóng, Chheh-lāi ê ōe sī chhin-chhiūⁿ tiān-khì ê la̍t hiah sio, ē ké-ōaⁿ lâng ê liām-thâu, koh thang chò tîm-lûn tī chōe-ok tiong ê lâng ê hó kiù io̍h. Āu-lâi chit lâng kap i ê pêng-iú lóng sī tha̍k chit pún Sèng- chheh, tī Bián-tiān Bo̍k-bí-hā ê kàu- hōe ji̍p kàu.
|
英國一個當兵ê印度人名Tàn-nî-lân,幾若年前tī大奇嶺ê地方,得著一本聖冊,tùi重伊親像聖ê府庫。因為伊講,冊內ê話是親像電氣ê力hiah燒,會計換人ê念頭,koh thang做沈淪tī罪惡中ê人ê好救藥。後來這人kap伊ê朋友攏是讀這本聖冊,tī緬甸Bo̍k-bí-hā ê教會入教。 |
Pún-hōe bē Sèng-chheh ê lâng bat tī Hoat kok Lô-nî soaⁿ-kok lāi ê kheh-tiàm hiah khùn, teh chia̍h pn̄g ê sî, ū tiàm- lāi ê hū-jîn lâng kap i teh tâm-lūn kúi- nā nî chêng bē chheh hō͘ i ê sū. Kóng i kap in tiōng-hu in-ūi tha̍k Sèng-chheh chiah chai tit-kiù ê tō-lí, to̍k-to̍k tio̍h sìn Iâ-so͘, í-gōa bô pa̍t mi̍h hoat-tō͘. Chóng-sī in ang bó͘ tha̍k kàu pòaⁿ-lō͘, hit chūn iáu-bōe sìn chit tiâu chhián- hiān ê tō-lí, sim-lāi put-chí hoân-ló, chiū pàng hiat-ka̍k m̄ tha̍k, ǹg-bāng chit chân sū ē bē kì-tit, nā-sī nn̄g lâng lóng tiāⁿ-tiāⁿ kì-tit. Tùi án-ni, tī bó͘ ê- hng in tiōng-hu thiaⁿ-kìⁿ ná-chún ū siaⁿ teh kā i kóng, Lí tio̍h khì the̍h chheh lâi tha̍k, chiū lí ê lêng-hûn ē tit pêng-an. In tiōng-hu chiū the̍h Sèng-chheh lâi tha̍k, hut-jiân sim tit pêng-an. Só͘-í tùi hit tia̍p kàu taⁿ, in nn̄g lâng sim lāi chám-jiân khoài-lo̍k.
|
本會賣聖冊ê人bat tī法國羅尼山谷內ê客店hiah睏,teh食飯ê時,有店內ê婦人人kap伊teh談論幾若年前賣冊hō͘伊ê事。講伊kap in丈夫因為讀聖冊才知得救ê道理,獨獨著信耶穌,以外無別物法度。總是in翁某讀到半路,hit陣iáu-bōe信這條淺現ê道理,心內不止煩惱,就放hiat-ka̍k m̄讀,向望這層事會bē記tit,若是兩人攏定定記tit。Tùi án-ni,tī某ê-hng in丈夫聽見那準有聲teh kā伊講,你著去提冊來讀,就你ê靈魂會得平安。In丈夫就提聖冊來讀,忽然心得平安。所以tùi hit tia̍p到今,in兩人心內chám然快樂。 |
Soaⁿ-tang ê hū-jîn lâng lóng sī tùi-tiōng pài pu̍t, nā ngiâ-sîn sài-hōe, á-sī lo̍h-kî ê ji̍t, hū-jîn lâng chū-chi̍p tī chit só͘-chāi m̄-nā nn̄g saⁿ chheng. Beh khì ê sî, ū-ê bat Sèng-chheh, in tiōng-hu the̍h khì khòaⁿ, āu-lâi sòa pìⁿ chò sìn-tô͘. Hiah ê hū-jîn lâng bé chheh, goân-ì sī beh chò nge̍h ê chheh. Chit-tia̍p hia ū chi̍t chng kúi-nā lâng lâi sìn Chú, sī tùi tha̍k-tio̍h in ê hū-jîn lâng só͘ bé ê Iok-hān Hok-im-toān.
|
山東ê婦人人攏是tùi重拜佛,若迎神賽會,或是落旗ê日,婦人人聚集tī這所在m̄若兩三千。Beh去ê時,有ê bat聖冊,in丈夫提去看,後來續變做信徒。Hiah ê婦人人買冊,原意是beh做挾ê冊。這tia̍p hia有一庄幾若人來信主,是tùi讀著in ê婦人人所買ê約翰福音傳。 |
Thoat-kok Siu-lu̍t-īⁿ ê úi-oân, Phî Chiong-kun, tī Kian-la̍p-su-pó khui Sèng-chheh hōe, ián-soat ê sî, tùi heng-chêng the̍h chi̍t pún pháiⁿ-pháiⁿ koh kū ê Sèng-chheh chhut-lâi. Chiū kóng, Chit pún chheh tī kau-chiàn ê sî, iā tòa tī seng-khu--n̍i̍h, ê-hng sî ū chò chím-thâu. Ū chi̍t pái sèⁿ-miā ē oa̍h sī khò chit pún, in-ūi kau-chiàn ê sî, ū nn̄g lia̍p chhèng-chí ti̍t-ti̍t phah-tio̍h heng-chhah ê tâng-kak téng, phùn cháu khì; nā bô góa ê miā bô-khì lah! Thiaⁿ-kìⁿ kóng, chit pún chheh sī in lāu-bó hō͘ i, i khòaⁿ chò chhin-chhiūⁿ bô kè pó.
|
Thoat國修律院ê委員,皮將軍,tī Kian-la̍p-si-pó開聖冊會,演說ê時,tùi胸前提一本歹歹koh舊ê聖冊出來。就講:「這本冊tī交戰ê時,也tòa tī身軀--n̍i̍h,e昏時有做枕頭。有一擺生命會活是靠這本,因為交戰ê時,有兩粒銃子直直扑著胸坎,佳哉擋著這本冊ê銅角頂,噴走去;若無,我ê命無去lah ! 」聽見講,這本冊是in老母hō͘伊,伊看做親像無價寶。 |
Ìn-tō͘ ê thoân-tō ū kóng-khí Bo̍k-tek-bí-lâi-an-bûn biō ê hôe-siūⁿ ji̍p kàu. Chit keng biō sī tī Kó͘-lân-kài-nî ê tē-hng, Ìn-tō͘ lâm-hng káng-chheng káng bān ê lâng khì hia kèng-pài. Chit ê hôe-siūⁿ tī 1903 nî khì Ài-jî-hū-to ê lé- pài-tn̂g khòaⁿ tio̍h lâng pài Siōng-tè ê hoat-tō͘, put-chí siū kám-tōng, siông-siông kì sim. Tò-khì ê sî kap kàu biō hit-tia̍p i pí khòaⁿ-kìⁿ ê sî-chūn, koh khah siū kám-tōng, hit-sî chiū bé Sèng-chheh khì tha̍k. Kàu góa khì hia thoân- tō, i chhut lâi ìn-tap m̄ sìn Iâ-so͘ ê lâng ê mn̄g-tê. Góa oa̍t-thâu lâi mn̄g i, i ìn kóng, i sī Iâ-so͘ ê gín-ná, chiū ài beh siū sé-lé lâi ji̍p Sèng-kàu. Kū-nî 12 goe̍h Ìn-tō͘ ê kam-tok mn̄g tō-lí ê sî, chit ê lâng í-keng pâi-lia̍t tī him-bō͘ tō- lí ê lâng ê tiong-kan.
|
印度ê傳道有講起Bo̍k-tek-bí-lâi-an-bûn廟ê和尚入教。這間廟是tī Kó͘-lân-kài-nî ê地方,印度南方講千講萬ê人去hia敬拜。這個和尚tī 1903年去Ài-jî-hū-tôe禮拜堂看著人拜上帝ê法度,不止受感動,常常記心。返去ê時kap到廟hit-tia̍p伊比看見ê時陣,koh較受感動,hit時就買聖冊去讀。到我去hia傳道,伊出來應答m̄信耶穌ê人ê問題。我越頭來問伊,伊應講:伊是耶穌ê囡仔,就ài beh受洗禮來入聖教。舊年12月印度ê監督問道理ê時,這個人已經排列tī欣慕道理ê人ê中間。 |
Tâi-chiu Ló͘ Bo̍k-su kóng Siōng-tè ê tō-lí oa̍h-oa̍h tāng-tāng ê chèng-kù kì tī ē-té: --
|
台州魯牧師講上帝ê道理活活動動ê證據記tī下底:-- |
Góa khí-thâu khòaⁿ-tio̍h Chiúⁿ Hui- phiau sī tī 1870 nî, hit-tia̍p i ê kha hō͘ kún chúi thǹg-tio̍h, in lāu-pē āiⁿ i lâi góa chia beh i-tī. Nā-sī góa sui-jiân bô ha̍k-si̍p i-hoat, khiok ū chiong thn̂g kiáu sap-bûn chò ko-io̍h lâi kô͘, kô͘ liáu chiū hó, nā-sī chit lâng kúi-nā nî kú bô koh khòaⁿ-tio̍h.
|
我起頭看著蔣飛標是tī 1870年,hit-tia̍p伊ê腳hō͘滾水燙著,in老父āiⁿ 伊來我chia beh醫治。若是我雖然無學習醫法,卻有將糖攪雪文做膏藥來糊,糊了就好,若是這人幾若年久無koh看著。 |
Chia kiàn-tì ìn chheh-pâng liáu-āu, in lāu-pē chhiáⁿ góa tio̍h chhiàⁿ i lâi ìn chheh. I put-chí bô hoaⁿ-hí chit hō kang, koh kap hok-im chò tùi-te̍k, só͘-í kúi-nā goe̍h ji̍t ê tiong-kan, ta̍k chá- khí goán teh kî-tó ê sî i chin oàn-hīn.
|
Chia建置印冊房了後,in老父請我著倩伊來印冊。伊不止無歡喜這號工,koh kap福音做對敵,所以幾若月日ê中間,逐早起阮teh祈禱ê時伊真怨恨。若是阮一發替伊祈禱,向望伊得著聖神ê感化。無偌久這人心性就換新,因為伊teh拾台州土音新約ê印版,所以快受感化。Hit tia̍p了後,凡做祈禱會伊比別人較敬虔;逐安息日來禮拜,chám然有去舊換新ê款。Tī 1880年有領洗禮,伊kā我講伊ê心受感動,是tùi拾新約ê字。Tiàm冊房做工幾若年,也真心學道理,然後派伊去別位傳道。Tùi hit-tia̍p到今iáu合伊ê職份,雖然無gâu講論,若是伊ê行做較贏伊ê口才。兩年前hō͘人舉伊做台州內地會頭日ê牧師。所以翻譯印台州ê聖冊,m̄ 若hō͘濟濟人會讀上帝ê道理,koh tùi án-ni加得著一個牧師。這人今做這所在ê大幫手,真著感謝上帝。 |
Tī Lâm A-bí-lī-ka kīn Pa-se ê tē-hng, ū sè-tīn ê kàu-tô͘ chi̍t tīn, put-chí phoh- si̍t. Peh nî chêng bē chheh ê lâng tùi hia kòe, ū bē chin chē chheh. Lâng bé khì tha̍k lâi káng-kiù, chiū ū kúi-nā lâng chū-chi̍p tī chi̍t só͘-chāi lâi chhâ- khó chit hō chheh, khòaⁿ i pí pa̍t mi̍h chheh khah iâⁿ. Chóng-sī só͘ kóng ê tō- lí m̄ chai sī sio̍k sím-mi̍h kàu, sī Tek- kok kàu, Eng-kok kàu á-sī Bí-kok kàu, bô tè thang hun-piat. Nā-sī chit khoán ê chheh tek-khak m̄-sī Lô-má kàu, in- ūi in khòaⁿ-tio̍h chheh lāi ū húi-pòng Lô-má kàu ê hong-sio̍k, chiū-sī in khòaⁿ- tio̍h Iok-hān kiâⁿ sé-lé bô the̍h lâng ê chîⁿ. Siōng-tè só͘ siúⁿ-sù bô thang bé ê tō-lí, in chhim-chhim kî-koài. Chit kàu iā tek-khak m̄-sī Iâ-so͘ kàu, in-ūi in ê sîn-hū bat kóng, Iâ-so͘ kàu m̄ sìn Siōng- tè kap Ki-tok, m̄-kú chit chheh-lāi móa- móa kì-chāi Siōng-tè ê tāi-chì. Āu-lâi in khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê Iâ-so͘ kàu ê thoân-tō khì hia, in chin gông-ngia̍h, in-ūi hit ê thoân-tō só͘ sìn ê kap in só͘ siú ê kàu sī saⁿ-tâng.
|
Tī南亞美利加近巴西ê地方,有細陣ê教徒一陣,不止樸實。8年前賣冊ê人tùi hia過,有賣真濟冊。人買去讀來講究,就有幾若人聚集tī一所在來查考這號冊,看伊比別物冊較贏。總是所講ê道理m̄知是屬甚mi̍h教,是德國教,英國教或是美國教,無tè thang分別。若是這款ê冊的確m̄是羅馬教,因為in看著冊內有毀謗羅馬教ê風俗,就是in看著約翰行洗禮無提人ê錢。上帝所賞賜無thang買ê道理,in深深奇怪。這教也的確m̄是耶穌教,因為in ê神父bat講,耶穌教m̄信上帝kap基督,m̄-kú這冊內滿滿記在上帝ê代誌。後來in看見一個耶穌教ê傳道去hia,in真gông-ngia̍h ,因為hit ê傳道所信--ekapîn所守ê教是相同。 |
(Tâi-lâm Kàu-hōe-pòe tē 294 koàn, 1909 nî 9 ge̍h)
|
(台南教會報第294卷,1909年9月) |