Sū chin lân-tit ké
|
事真難得假 |
| Phian-chip-sek |
編輯室 |
|
Chiâⁿ cha̍p nî chêng tī Kńg-tang séⁿ bó͘-mi̍h koān ū nn̄g-ê hiaⁿ-tī á, chi̍t lâng chhōa chi̍t-ê bó͘, tāi-ke chò-hóe siāng chi̍t chhù-lāi khiā. Tī bó͘-goe̍h nn̄g-ê hiaⁿ-só sió-chím kok seⁿ chi̍t-ê kiáⁿ chêng-āu chha-put-to lī nn̄g-saⁿ ji̍t nā-tiāⁿ, āu-lâi ū chi̍t-ji̍t hit-ê sió-chím pa̍t-tè khì, i-ê eⁿ-á chhiáⁿ-hē tī chhù-lāi. In hiaⁿ-só ê eⁿ-á, m̄-chai àn-chóaⁿ-iūⁿ hut-jiân-kan khiok sí--khì. In lāu-bó ê sim-koaⁿ sòa pìⁿ m̄-hó chiah siūⁿ-chhut chi̍t-ê kè-tì, chiong hit-ê sí gín-ná phō tī in sió-chím pâng--n̍i̍h, kā i ōaⁿ hit-ê oa̍h ê gín-ná, chún-chò i-ê kiáⁿ iû-goân ia̍h oa̍h-oa̍h tī-teh; ki̍p-kàu in sió-chím tò-khì, chi̍t-ē ji̍p pâng khòaⁿ i-ê kiáⁿ sí-khì, sòa bong bô liáu-á-mn̂g, m̄-kú siông-sè kā i khòaⁿ, jīn-tit sī in hiaⁿ-só ê; chiū liâm-piⁿ khì mn̄g in hiaⁿ-só, khòaⁿ i àn-chóaⁿ-iūⁿ chiong i-ê sí gín-ná phō tī in pâng-n̍i̍h, i pún-sin ê kiáⁿ nī bô-khì. In hiaⁿ-só chiū tùi i kóng, Góa ê kiáⁿ oa̍h-oa̍h tī-chia, chit-ê chiàⁿ-sī góa ê, góa m̄ chai lí ê kiáⁿ àn-chóaⁿ-iūⁿ sí. In sió-chím tōa siū-khì, chek-sî chiū-khì gê-mn̂g kek-kó͘ hiàm-oan. Hit-sî koaⁿ-oân liâm-piⁿ chē-tn̂g mn̄g-khòaⁿ i hiàm-oan sím-mi̍h tāi-chì. Hit-ê hū-jîn-lâng pá ōaⁿ gín-ná ê chêng-hêng kóng hō͘ i thiaⁿ. Hit-ê koaⁿ-hú sûi-sî chhe gê-ia̍h tiàu in hiaⁿ-só lâi sím-mn̄g. In hiaⁿ-só kóng, chit-ê oa̍h ê gín-ná bêng-bêng sī i ka-tī ê, nā-sī in sió-chím iā sī kóng án-ne. Nn̄g-ê chèⁿ-lâi chèⁿ-khì oh-tit thang piān chin-ké. Hit-ê koaⁿ-hú sim seng chi̍t-kè; chiū kā in nn̄g ê kóng, Lín nn̄g lâng án-ne teh saⁿ-chèⁿ, m̄ ta̍t-tio̍h chiong hit-ê gín-ná phō lâi hō͘ góa. In nn̄g-lâng ko͘-put-chiong tio̍h thiaⁿ i-ê ōe, thêng tiap-á-kú koaⁿ-hú koh kā in kóng, Góa beh chiong chit-ê gín-ná bîn-á-ji̍t phō khì hiat-lo̍h hái, hō͘ lín nn̄g-ê bián-tit saⁿ-chèⁿ. Mn̄g-liáu liâm-piⁿ thè-tn̂g.
|
成10年前tī 廣東省某物縣有兩個兄弟仔，一人娶一個某，大家做伙像一厝內企。Tī某月兩個兄嫂小嬸各生一個子前後差不多離2、3日nā -tiāⁿ，後--來有一日hit個小嬸別地去，伊ê 嬰仔且下tī 厝內。In 兄嫂ê 嬰仔，m̄知án-chóaⁿ樣忽然間卻死去。In老母ê 心肝續變m̄好才想出一個計智，將hit個死囡仔抱tī in 小嬸房--n̍i̍h,kā伊換hit個活ê 囡仔，準做伊 ê 子猶原亦活活tī-teh；及到in 小嬸倒去，一下入房看伊 ê 子死去，續摸無貓仔門，m̄-kú詳細kā伊看，認tit是 in 兄嫂ê;就liâm-piⁿ 去問in 兄嫂，看伊án-chóaⁿ樣將伊 ê 死囡仔抱tī in 房n̍i̍h,伊本身 ê 子nī無氣。In兄嫂就tùi伊講：「我ê 子活活tī-chia，這個正是我ê,我m̄知你ê 子án-chóaⁿ樣死。」In小嬸大受氣，即時就去衙門擊鼓喊冤。Hit時官員liâm -piⁿ坐堂問看伊喊冤甚mi̍h代誌。Hit個婦人人把換囡仔ê 情形講hō͘伊聽。Hit個官府隨時差衙役召in 兄嫂來審問。In 兄嫂講，這個活ê 囡仔明明是伊家己 ê,若是in 小嬸也是講án-ne。兩個爭來爭去oh-tit thang 辨真假。Hit個官府心生一計；就kā in兩個講，Lín兩人án-ne teh 相爭，m̄ 值著將hit個囡仔抱來hō͘ 我。In二人姑不chiong著聽伊ê 話，停tiap仔久官府koh kā in 講，我beh將這個囡仔明仔日抱去hiat落海，hō͘ lín兩個免得相爭。問了liâm -piⁿ 退堂。 |
|
Bîn-á-ji̍t koaⁿ-hú pún-sin chē sì-kiō, chiong gín-ná phō tī chhiú-n̍i̍h, am-kàu ba̍t-chiuh-chiuh, kiaⁿ-liáu siong tio̍h hong. Chi̍t-ē chhut-mn̂g, tōa lô khìⁿ-khoàiⁿ-kiò, chip-sū chi̍t tōa tui, hêng-khū lóng chiâu-pī, i-ê ui-hêng put-chí thang kiaⁿ, chèng peh-sèⁿ thiaⁿ-kìⁿ chit-hō siau-sit chi̍t-chhùi thoân chi̍t-chi̍h8, chiū i chio lí, lí chio góa, tāi-ke hoaⁿ-hí khì-khòaⁿ. Koaⁿ-hú chi̍t-ē kàu hái-kîⁿ, liâm-piⁿ lo̍h-kiō, chiong i chhiú-lāi hit-ê gín-ná chīn-la̍t hiòng chúi-bīn tàn-khì. Nā-sī chi̍t-ê hū-jîn-lâng jím-bē-tit tiâu iā sòa tiô-lo̍h-khì, kóaⁿ-kín khì lám hit-ê gín-ná phō-teh pi-ai; khòaⁿ-kàu siông-sè khiok sī chi̍t bóe hî, ēng gín-ná ê i-chiûⁿ khì pau--teh. Hit-ê koaⁿ-hú khòaⁿ kìⁿ chiah chai hit-ê hū-jîn-lâng sī i-ê lāu-bó, liâm-piⁿ chhe lâng khan i khí--lâi, chiah tùi i kóng, Chit-ê oa̍h ê gín-ná chiàⁿ-sī lí chū-kí-ê, m̄-sī lín hiaⁿ-só ê, góa taⁿ bô gî; chiū chhōa i kàu gê-mn̂g phō hit-ê eⁿ-á tò-khì. Chèng peh-sèⁿ khòaⁿ-kìⁿ án-ni bô chi̍t-ê m̄ o-ló i bêng, kóng i gâu siūⁿ piàn-pō͘, só͘-í khoài ē tit thang kiat-àn. Sio̍k-gú kóng,“Sū chin lân-tit ké,”chiū-sī chhin-chhiūⁿ án-ni.
|
明仔日官府本身坐四轎，將囡仔抱tī 手n̍i̍h,掩到密chiuh -chiuh，驚了傷著風。一下出門，大鑼khìⁿ-khoàiⁿ叫，執事一大堆，刑具攏齊備，伊ê 威刑不止thang驚，眾百姓聽見這號消息一嘴傳一舌，就伊招你，你招我，大家歡喜去看。官府一下到海墘，liâm-piⁿ 落轎，將伊手內hit個囡仔盡力向水面tàn去。但是一個婦人人忍bē tit tiâu也續tiô落去，趕緊去攬hit個囡仔抱teh 悲哀；看到詳細卻是一尾魚，用囡仔 ê 衣裳去包--teh。Hit個官府看見才知hit個婦人人是伊ê 老母，liâm-piⁿ 差人牽伊起--來，才tùi伊講，這個活ê 囡仔正是你自己ê,m̄是lín 兄嫂--ê,我今無疑；就chhōa伊到衙門抱hit個嬰仔倒去。眾百姓看見án -ni無一個m̄ o-ló伊明，講伊gâu想變步，所以快會tit thang 結案。俗語講︰「事真oh-tit假，」就是親像án-ni。 |
|
(Tâi-lâm Hú-siâⁿ Kàu-hōe-pò tē 154 koàn, 1898 nî 1 ge̍h)
|
(台南府城教會報第154卷，1898年1月) |
