Ke-thúi ê Chu-bī
|
雞腿ê滋味 |
| Tēⁿ Gio̍k-hōng |
鄭玉鳳 |
|
Ke-thúi sī góa chi̍t-sì-lâng siōng ià-siān ê chia̍h-mi̍h, in-ūi i tāi-piáu--ê sī góa sè-hàn tit bē tio̍h ê thiàⁿ kap siū-siong ê thiàⁿ.
|
雞腿是góa chi̍t世人siōng ià-siān ê chia̍h-mi̍h, 因為i代表--ê是góa細hàn得bē tio̍h ê疼kap受傷ê疼. |
|
Ta̍k pái kòe-nî kòe-chiat, khòaⁿ-tio̍h a-bú koh teh thâi-ke thâi-ah khoán seng-lé teh pài, tō ē hō͘ góa siūⁿ-tio̍h khah-chá chin chē tāi-chì. Te̍k-pia̍t sī a-bú nā khai-sí khû tī chàu-kha teh tok ke-á ah-á ê sî, góa ê sim-chêng tō bē pêng-chēng.
|
Ta̍k pái過年過節, 看tio̍h a母koh teh thâi雞thâi鴨款牲禮teh拜, tō ē hō͘ góa想tio̍h khah早真chē tāi-chì. 特別是a母若開始khû tī chàu-kha teh tok雞á鴨á ê時, góa ê心情tō bē平靜. |
|
Sè-hàn ê sî, a-bú lóng sī kā ke-thúi giâ hō͘ sió-tī (lēng-gōa chi̍t-ki sī lâu hō͘ a-kong chia̍h), kiò góa chia̍h si̍t-kò͘. Khut-kiông ê góa ūi-tio̍h chi̍t-ki ke-thúi siū-chīn úi-khut kap put-hok. Góa kan-taⁿ sī siūⁿ bô sī án-chóaⁿ cha-po͘--ê chiah ē-tàng chia̍h ke-thúi , cha-bó͘ gín-á tio̍h-ài jīn pún-hūn. Góa nā thó bô ke-thúi , tō ē khioh-hūn, put-pêng kap kui pak-tó͘ ê úi-khut.
|
細hàn ê時, a母lóng是kā雞腿giâ hō͘小弟(另外1支是留hō͘ a公chia̍h), 叫góa chia̍h翅股. 倔強ê góa為tio̍h 1支雞腿受盡委屈kap不服. Góa kan-taⁿ是想無是án-chóaⁿ cha-po͘--ê chiah ē-tàng chia̍h雞腿, cha-bó͘ gín-á tio̍h-ài認本份. Góa若討無雞腿, tō ē khioh恨, 不平kap kui腹tó͘ ê委屈. |
|
Sió-tī sī a-bú liân-sòa seⁿ saⁿ-ê cha-bó͘ gín-á liáu chiah seⁿ--tio̍h ê cha-po͘--ê. Góa kap sió-tī chha chi̍t-hòe gōa, a-bú seⁿ sió-tī liáu-āu, só͘-ū ê koan-ài tō lóng tùi sió-tī hia khì. Góa siong-sìn sui-bóng sī âng-eⁿ-á, i ê sim-lêng oan-na tùi “pī pak-toa̍t ê kám-siū” chiâⁿ bín-kám, hoān-nā ū piàn-hòa, i kiû seng-chûn ê pún-lêng tō ē khòng-gī kap té-khòng. siūⁿ-siūⁿ--leh, saⁿ-hòe gín-á tō ē hoán-khòng, lâng pī ap-pek pī pak-siah, ūi seng-chûn ē hoán-khòng sī chin pún-lêng koh chū-jiân ê tāi-chì.
|
小弟是a母連續生3 ê cha-bó͘ gín-á了chiah生--tio̍h ê cha-po͘--ê. Góa kap小弟差1歲外, a母生小弟了後, 所有ê關愛tō lóng tùi小弟hia去. Góa相信雖bóng是âng-eⁿ-á, i ê心靈oan-na對「被剝奪ê感受」chiâⁿ敏感, hoān若有變化, i求生存ê本能tō ē抗議kap抵抗. 想想--leh, 3歲gín-á tō ē反抗, 人被壓迫被剝削, 為生存ē反抗是真本能koh自然ê tāi-chì. |
|
Sió-tī seⁿ--lo̍h-lâi, siū-siong siōng tōa--ê tō-sī góa. Sió-sió ê nî-kí tō-sī siūⁿ bô sī án-chóaⁿ ta̍k-hāng ài niū kap góa nî-hòe chha chi̍t-hòe gōa ê sió-tī, góa tō-sī m̄ kam-goān, pún-lêng tō piàⁿ sèⁿ-miā kap sió-tī chhiúⁿ, kap sió-tī cheⁿ. Góa jú cheⁿ, tō jú bē tit-lâng-thiàⁿ; jú bô tit-tio̍h lâng ê koan-ài, góa tō jú ài nāu jú ài o͘-pe̍h-hoe. M̄-koh ji̍t-chí kú--lâi, góa mā bô thó-tio̍h siáⁿ-mi̍h hó--chhù, tian-tò chia̍h bē-chió tek-á-si. A-bú sui-bóng sī chheⁿ-mê-gû, m̄-bat pòaⁿ-jī, soah mā chai “kùn-á kap âng-chhài-thâu ê lí-lūn”. I ē khai-sí lo̍h-nńg hō͘ góa khah jīn-hūn--ê, tng sió-tī ū nn̄g-lia̍p thn̂g-á, i ē khó͘-khǹg sió-tī hō͘ góa chi̍t-lia̍p, góa mā ta̍uh-ta̍uh-á ē phòe-ha̍p, chai-iáⁿ koai-koai--a tō khah hó kòe ji̍t.
|
小弟生--落-來, 受傷siōng大--ê tō是góa. 小小ê年紀tō是想無是án-chóaⁿ ta̍k項ài niū kap góa年歲差1歲外ê小弟, góa tō是m̄甘願, 本能tō拚性命kap小弟搶, kap小弟cheⁿ. Góa jú cheⁿ, tō jú bē得人疼; jú無得tio̍h人ê關愛, góa tō jú愛鬧jú愛烏白hoe. M̄-koh日子久--來, góa mā無討tio̍h siáⁿ-mi̍h好--處, 顛倒chia̍h bē-chió竹á絲. A母雖bóng是chheⁿ-mê牛, m̄-bat半字, soah mā知「棍á kap紅菜頭ê理論」. I ē開始落軟hō͘ góa khah認份--ê, tng小弟有2粒糖á, i ē苦勸小弟hō͘ góa 1粒, góa mā ta̍uh-ta̍uh-á ē配合, 知iáⁿ乖乖--a tō khah好過日. |
|
Ta̍uh-ta̍uh-á, góa ê sim-thāi piàn-chò chiok kiaⁿ sió-tī, kiaⁿ i poa̍h-tó, kiaⁿ i háu, ta̍k-hāng chū-tōng beh niū sió-tī, bô beh cheⁿ bô beh chhá tō-sī beh hō͘ a-bú hoaⁿ-hí. Góa chóng-sǹg chai-iáⁿ sió-tī sī a-bú ê sim-koaⁿ pó-pòe, góa sī seⁿ lâi pó-hō͘ i ê pó-pòe. Jīn-miā koh jīn-hūn, kóng-ōe hêng-tōng lóng khòaⁿ lâng bīn-sek, in-ūi góa sī “cha-bó͘ gín-á-phí”. Tng góa cheⁿ bē iâⁿ ê sî, tō khai-sí tián-hiān góa ê lô͘-châi sèng-keh, ùi hoán-khòng kàu oân-choân phòe-ha̍p, tùi góa lâi kóng, che tō-sī seng-chûn ê tō-lí.
|
Ta̍uh-ta̍uh-á, góa ê心態變做chiok驚小弟, 驚i poa̍h倒, 驚i háu, ta̍k項自動beh niū小弟, 無beh cheⁿ無beh吵tō是beh hō͘ a母歡喜. Góa總算知iáⁿ小弟是a母ê心肝寶貝, góa是生來保護i ê寶貝. 認命koh認份, 講話行動lóng看人面色, 因為góa是「cha-bó͘ gín-á-phí」. Tng góa cheⁿ bē贏ê時, tō開始展現góa ê奴才性格, ùi反抗到完全配合, 對góa來講, che tō是生存ê道理. |
|
Chit-má ê gín-á it-tēng siūⁿ lóng bô ūi-tio̍h chi̍t-ki ke-thúi, ū siáⁿ-mi̍h thang hó cheⁿ thang hó siū-siong--ê, m̄-koh góa soah chiok chheng-chhó͘ i tī góa sèⁿ-miā tiong, lâu lo̍h tn̂g-tn̂g àm-àm ê iáⁿ-jiah.
|
Chit-má ê gín-á一定想lóng無為tio̍h 1支雞腿, 有siáⁿ-mi̍h thang好cheⁿ thang好受傷--ê, m̄-koh góa soah chiok清楚i tī góa性命中, 留落長長暗暗ê影jiah. |
|
(TGB Thong-sìn tē 86 kî, 2006 nî 11 goe̍h)
|
(TGB通訊第86期，2006年11月) |
