首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有39個段落,60個語句,1160個語詞,1779個音節
Puigcerda Noevo_04 Puigcerda Noevo_04
Voyu Taokara Lâu Voyu Taokara劉
Joan lo̍h-soaⁿ liáu-āu, chiap-tio̍h Oe-seng-pō͘ ê kong-bûn, kóng i ê àn-kiāⁿ í-keng tiau-cha kiat-sok--ah, ki-pún siōng in bô jīn-ūi Joan èng-kai ūi-tio̍h pēⁿ-lâng ê chū-sat hū-chek, i ē-sái koh khai-sí chi̍p-hêng i-seng ê gia̍p-bū, m̄-koh in hi-bāng Joan liáu-āu teh beh kā pēⁿ-lâng kóng sím-mi̍h ōe ê sî, ài chai-iáⁿ chúi-pûn chhìn chiah lim. Joan落山了後,接tio̍h衛生部ê公文,講i ê案件已經調查結束--ah,基本上in無認為Joan應該為tio̍h病人ê自殺負責,i ē-sái koh開始執行醫生ê業務,m̄-koh in希望Joan了後teh beh kā病人講sím-mi̍h話ê時,ài chai-iáⁿ水pûn chhìn chiah lim。
Joan bô sûi tńg-khì goân-té chia̍h thâu-lō͘ hit-keng pēⁿ-īⁿ, i tī keh-piah siâⁿ-chhī sòe chi̍t-keng chhù, pêng-siông-sî-á tû-liáu khui chín-só͘ thàng-chia̍h, tō-sī teh chhui-sak “Ka-ⁿ̂g i-tī ūn-tōng”, i tī pò-chóa tiāⁿ-tiāⁿ hoat-piáu bûn-chiuⁿ soan-thoân i ê lí-liām, bô jōa kú i tō chū-chi̍p chi̍t-tīn lâng chhòng-li̍p ki-kim-hōe, sì-kòe ián-káng thoân-lô. Joan無sûi tńg去原底chia̍h頭路hit間病院,i tī隔壁城市sòe一間chhù,平常時á除了開診所thàng-chia̍h,tō是teh chhui-sak「Ka-ⁿ̂g醫治運動」,i tī報紙tiāⁿ-tiāⁿ發表文章宣傳i ê理念,無外久i tō聚集1陣人創立基金會,四kòe演講傳鑼。
Ū chi̍t-kang Joan kàu keh-piah siâⁿ-chhī ê tô͘-su-koán ián-káng, beh lī-khui ê sî, thiaⁿ-tio̍h ū-lâng teh kā hiàm. 有1 kang Joan到隔壁城市ê圖書館演講,beh離開ê時,聽tio̍h有人teh kā hiàm。
“Alonso!” Joan hoan-thâu chi̍t-khòaⁿ, goân-lâi sī í-chêng ê tông-sū Alonso. 「Alonso!」Joan hoan頭chi̍t看,原來是以前ê同事Alonso。
“Joan, chiok kú bô khòaⁿ--tio̍h-ah.” Alonso chhiú chhun--chhut-lâi, kā Joan ê chhiú--n̍i̍h kah ân-ân. 「Joan,足久無看tio̍h--ah。」Alonso手chhun--出來,kā Joan ê手n̍i̍h kah ân-ân。
“Chit-chām-á hó--bô?” 「Chit-chām-á好--無?」
“Joan, lí lī-khui bô jōa kú, góa tō sî-chit--ah, góa ū kā tāi-chì tùi-thâu kah-bóe siūⁿ--kòe, góa kám-kak lí ê chò-hoat chiah sī tio̍h--ê.” Alonso tòe Joan ùi tô͘-su-koán ê ián-káng-thiaⁿ kiâⁿ--chhut-lâi, ná kiâⁿ ná kóng. 「Joan,lí離開無外久,góa tō辭職--ah,góa有kā tāi-chì對頭kah尾想過,góa感覺lí ê做法chiah是tio̍h--ê。」Alonso tòe Joan ùi圖書館ê演講廳行--出來,ná行ná講。
“Hit-tōaⁿ sî-kan góa it-ti̍t siūⁿ beh chhōe--lí, m̄-koh m̄-chai lí tī toh-ūi, lí bē-su chi̍t-poe chúi choaⁿ-á siau-si̍h--khì, chhōe lí bô tō-sī bô.” 「Hit段時間góa一直想beh chhōe--lí,m̄-koh m̄-chai lí tī toh位,lí bē輸一杯水choaⁿ-á消si̍h--去,chhōe lí無tō是無。」
“Góa tńg-khì góa ê hiong-lí chi̍t-chōa.” Joan kā ìn. 「Góa tńg去góa ê鄉里--1 chōa。」Joan kā應。
“Joan, góa siūⁿ beh ka-ji̍p lín ê ki-kim-hōe hó--bô?” 「Joan,góa想beh加入lín ê基金會好--無?」
“He sī tong-jiân hoan-gêng--ah!” Joan koh kóng, “Kî-si̍t ki-kim-hōe ê tāi-chì lú lâi lú chē--ah, góa chin su-iàu chi̍t-ê pì-su, lí nā bô khì-hiâm, kám ē-sái lâi góa ê pān-kong-sek kā góa tàu-saⁿ-kāng?” 「He是當然歡迎--ah!」Joan koh講,「其實基金會ê tāi-chì lú來lú chē--ah,góa chin需要1 ê秘書,lí nā無棄嫌,kám ē-sái來góa ê辦公室kā góa tàu-saⁿ-kāng?」
“Hó--ah!” 「好--ah!」
*  *  *  * *  *  *  *
A-tek koat-tēng beh tī Puigcerda Noevo tòa--chi̍t-chām ah, tû-liáu in-ūi chia ê lâng liông-siān, hō͘ i kám-sim, koh-lâi soaⁿ--n̍i̍h ê chit-ê tē-thâu, kéng-tì chin lè-táu, bē-su sī chi̍t-pak tô͘--leh, koh-khah tiōng-iàu--ê sī, A-tek khì ài-tio̍h Milagros--ah, i m̄-chai chit-siaⁿ nā lī-khui, beh án-chóaⁿ kap Milagros pó-chhî liân-lo̍k, koh chū-chiông Joan lo̍h-soaⁿ liáu-āu, Milagros chi̍t-ê lâng tòa, A-tek mā bē hòng-sim, i sīm-chí ū sî-chūn ē chhióng-pōng siūⁿ-kóng, kì-jiân nn̄g-ê lâng hō͘-siong ì-ài, kui-khì kap Milagros kiat-hun, chi̍t-sì-lâng tòa tī chia, m̄-koh gōa-kháu hong-siaⁿ kúi-háu, put-sî lóng ū chi̍t-kóa tùi Puigcerda Noevo chiâⁿ put-lī ê hong-siaⁿ thoân tò-tńg--lâi, A-tek m̄ chai-iáⁿ chit-khoán khoài-lo̍k ê ji̍t-chí ē-tàng î-chhî jōa kú? A德決定beh tī Puigcerda Noevo tòa--chi̍t-chām ah,除了因為chia ê人良善,hō͘ i感心,koh來山--n̍i̍h ê chit-ê地頭,景緻chin lè-táu,bē輸是1 pak圖--leh,koh khah重要--ê是,A德去愛tio̍h Milagros--ah,i m̄-chai chit聲nā離開,beh án-chóaⁿ kap Milagros保持聯絡,koh自從Joan落山了後,Milagros 1 ê人tòa,A德mā bē放心,i甚至有時chūn ē chhióng-pōng想講,既然2 ê人互相意愛,kui-khì kap Milagros結婚,1世人tòa tī chia,m̄-koh外口風聲鬼哮,不時lóng有1 kóa tùi Puigcerda Noevo chiâⁿ不利ê風聲傳tò tńg來,A德m̄知iáⁿ chit款快樂ê日子ē-tàng維持外久?
I lâi Puigcerda Noevo móa saⁿ-kò-goe̍h hit-àm, goe̍h-niû tō chhin-chhiūⁿ i tē-it-kang lâi-kàu chia ê hit chi̍t-àm kāng-khoán kng-kng-kng, i kā Milagros kóng i siūⁿ beh ka-tī chi̍t-ê lâng chhut-khì kiâⁿ-kiâⁿ--leh, i kiâⁿ-chhut mn̂g-chhùi, iân-tio̍h hit-kang Joan chhōa i kiâⁿ ê hit-tiâu lō͘, ná kiâⁿ ê sî, Joan kā i kóng--ê hiah-ê ōe, tùi i ê kì-tî lāi-té koh thiàu tò chhut--lâi, ná chhin-chhiūⁿ tī i ê hī-khang piⁿ teh chhut-siaⁿ. I來Puigcerda Noevo滿三個月hit暗,月娘tō親像i第1 kang來到chia ê hit 1暗kāng款光光光,i kā Milagros講i想beh ka-tī 1 ê人出去行行--leh,i行出門chhùi,沿tio̍h hit-kang Joan chhōa i行ê hit條路,ná行ê時,Joan kā i講--ê hiah-ê話,tùi i ê記tî內底koh跳tò出--來,ná親像tī i ê耳孔邊teh出聲。
*  *  *  * *  *  *  *
“A-tek, lí chai-iáⁿ Puigcerda Noevo sī án-chóaⁿ lâi--ê 無?” 「A德,lí chai-iáⁿ Puigcerda Noevo是án-chóaⁿ來ê--無?」
A-tek tong-jiân m̄-chai, kan-taⁿ ba̍k-chiu kim-kim siòng Joan khòaⁿ, beh thiaⁿ i koh kóng--lo̍h-khì. A德當然m̄-chai,kan-taⁿ目chiu金金相Joan看,beh聽i koh講--lo̍h去。
“Saⁿ-cha̍p gōa tang chêng, Espana ê chèng-hú liân-ha̍p chi̍t-kóa kok-chè ê kho-ha̍k-ka, khai-sí chi̍t-hāng kè-ōe, lín Tâi-oân ū chi̍t-ê kho-ha̍k-ka mā ū kau-chhap.” 「30外冬前,Espana ê政府聯合1 kóa國際ê科學家,開始1項計劃,lín Tâi-oân有1 ê科學家mā有交chhap。」
“Ū-iáⁿ?” A-tek ba̍k-chiu peh-kim金, “Bo̍k-koài...bo̍k-koài lí tùi Tâi-oân ū ìn-sióng, koh lí hit-chūn thiaⁿ-tio̍h góa sī tùi Tâi-oân lâi ê sî ē hiah gōng-gia̍h.” A-tek tùn-teⁿ--chi̍t-ê, “ah, hit-ê Tâi-oân ê kho-ha̍k-ka hō-chòe sím-mi̍h miâ?” 「有iáⁿ?」A德目chiu peh金,「莫怪……莫怪lí tùi Tâi-oân有印象,koh lí hit-chūn聽tio̍h góa是tùi Tâi-oân來 ê時ē hiah gōng-gia̍h。」A德tùn-teⁿ--chi̍t-ê,「ah,hit-ê Tâi-oân ê科學家號chòe sím-mi̍h名?」
“Silvio Ngô, góa iáu ē kì-tit i ê Hàn-jī ê miâ... Ngô... Kok... sêng...” Joan beh kóng chit-ê miâ ū khah ngē-táu, “i lâi Espana í-āu lóng ēng Silvio chit-ê miâ teh kiâⁿ-ta̍h.” 「Silvio Ngô,góa iáu ē記得i ê漢字ê名……Ngô……Kok……sêng……」Joan beh講chit-ê名有khah ngē-táu,「i來Espana以後lóng用Silvio chit-ê名teh行踏。」
A-tek kám-kak chit-ê miâ kan-ná bat tī tó-ūi thiaⁿ--kòe, “ah...góa siūⁿ--tio̍h-ah, Ngô͘ Kok-sêng, tō-sī hit-ê goân-té tī Bí-kok tō kài chhut-miâ ê seng-hòa-ha̍k-ka, āu--lâi in-ūi chi̍t-ê àn-kiāⁿ hō͘ kéng-chhat lia̍h--khì, tāi-chì tī chha-put-to saⁿ-cha̍p tang chêng nāu kah chin tōa, gún pâ ū kā góa kóng-kòe chit-kiāⁿ tāi-chì.” A德感覺chit-ê名kan-ná bat tī tó位聽--過,「ah……góa想tio̍h--ah,吳國成,tō是hit-ê原底tī美國tō kài出名ê生化學家,後--來因為1 ê案件hō͘警察lia̍h--去,tāi-chì tī 差不多30冬前鬧kah chin大,gún pâ有kā góa講過chit件tāi-chì。」
“I sī chi̍t-ê chin ū châi-chêng ê kho-ha̍k-ka, i hoat-hiān lâng ê chōe-ok-kám ki-in, koh ēng hòng-siā-sèng ê io̍h-bu̍t kā khòng-chè, āu--lâi in-ūi ûi-hoat ēng siàu-liân gín-á chò jîn-thé si̍t-giām, khì hông chang--tio̍h, choaⁿ-á thau-tō͘ chhut-kok, bóe-chhiú sī Espana chèng-hú àm-chēng kā siu-liû.” 「I是1 ê chin有才情ê科學家,i發現人ê罪惡感基因,koh用放射性ê藥物kā控制,後--來因為違法用少年gín-á做人體實驗,去hông chang--tio̍h,choaⁿ-á偷渡出國,尾手是Espana政府暗靜kā收留。」
“Lín...lín ê chèng-hú tàu-té sī teh pìⁿ siáⁿ báng?” 「Lín……lín ê政府到底是teh pìⁿ siáⁿ báng?」
“In siūⁿ beh tùi kin-pún lâi kái-koat lâng ê būn-tê, in beh kā jîn-lūi kái-liông.” Joan án-ne ìn. 「In想beh對根本來解決人ê問題,in beh kā人類改良。」Joan án-ne應。
“Hâⁿ...he sī siáⁿ...?” A-tek lóng sa bo liâu-á-mn̂g. 「Hâⁿ……he是siáⁿ……?」A德lóng sa無寮á門。
“A-tek, jîn-lūi ê le̍k-sú ū kúi-ā chheng nî, kú-tn̂g í-lâi, hoat-seng chiah-n̍i̍h chē tāi-chì, ûi-hui sám-chò ê lâng, nā m̄-sī hāi-lâng lōng-ke sòaⁿ-the̍h, bô tō-sī chi̍t-lâng chò-chha̍t, chi̍t-kok siū-chōe, koh-khah hāi--ê sī hóe-sio-chhù, sio kòe keng, kā choân sè-kài lóng thoa-lūi, lí siūⁿ, tùi lāi-lī-á lāi-té ê chhí-chha̍t, kàu Hitler chit-khoán thâi-lâng ba̍k-chiu bô tńg-lûn ê kiám-kháu-ông, hiān-chhú-sî, choân sè-kài lóng hō͘ he̍k-chú hui-tôaⁿ tùi-chhian, chiah-ê bú-khì tī kúi hun-cheng lāi tō ē-tàng kā bān-hāng mi̍h sàu liáu-laiú, lí siūⁿ khòaⁿ-māi, chit-ê būn-tê ê pún-goân sī sím-mi̍h?” 「A德,人類ê歷史有幾ā千年,久長以來,發生chiah-n̍i̍h chē代誌,為非sám chò ê人,nā m̄是害人lōng ke sòaⁿ the̍h,無tō是1人chò賊、1國受罪,koh khah害ê是火燒chhù,燒過間,kā全世界lóng拖累,lí想,tùi內籬á內底ê鼠賊,到Hitler chit款thâi人目chiu無tńg-lûn ê減口王,現此時,全世界lóng hō͘核子飛彈對chhian,chiah-ê武器tī幾分鐘內tō ē-tàng kā萬項mi̍h掃了了,lí想看māi,chit-ê問題ê本元是sím-mi̍h?」
A-tek siūⁿ chi̍t-khùn chiah ìn, “Lâng-sim ê būn-tê...góa siūⁿ sī lâng ka-tī lāi-té ê būn-tê...” A德想1 khùn才應,「人心ê問題……我想是人ka-tī內底ê問題……」
“Lâng ê sim pí bān-mi̍h khah khúi-khia̍t, pháiⁿ kàu ke̍k-thâu; chī-chūi ē chai i--ah?” Joan koh kóng, “nā ē-tàng kā lâng lāi-té ê khiàm-tiám lóng kā siu-chéng hó-sè, án-ne chit-ê sè-kan chū-jiân tō-sī lo̍k-hn̂g, tō-sī sin ê thian, sin ê tē.” 「人ê心比萬mi̍h khah khúi-khia̍t,pháiⁿ到極頭;chī-chūi ē chai i--ah?」Joan koh講,「nā ē-tàng kā人內底ê欠點lóng kā修整好勢,án-ne chit-ê世間自然tō是樂園,tō是新ê天、新ê地。」
“M̄-koh lâng kóng soaⁿ khó î, sèng put-khó kái.” A-tek án-ne kā ìn. 「M̄-koh人講山可移,性不可改。」A德án-ne kā應。
“Bô m̄-tio̍h, che tō-sī Ngô͘ Kok-sêng téng-téng chit-tīn kho-ha̍k-ka beh chhú-lí--ê.” 「無m̄ tio̍h,che tō是吳國成等等chit陣科學家beh處理--ê。」
“Góa chai-iáⁿ lí ê ì-sù--ah, Puigcerda Noevo tō-sī sin ê jîn-lūi ê chhì-giām-tiûⁿ sī--m̄?” 「Góa知iáⁿ lí ê意思--ah,Puigcerda Noevo tō是新ê人類ê試驗場是--m̄?」
Joan tōa-tōa-la̍t suh chi̍t-kháu-khùi liáu-āu chiah tìm-thâu. “Chit-ê po͘-thâu goân-té í-keng pha-hng, in-ūi chi̍t-ê kè-ōe chiah koh têng kā táⁿ-chéng--khí-lâi, tong-goân-chho͘ ū chham-chhap ê kúi-ê ka-têng lóng sī tùi Puigcerda lâi--ê, só͘-í kā chit-ê só͘-chāi hō-chò Puigcerda Noevo, iā tio̍h sī sin ê Puigcerda ê ì-sù.” Joan大大力suh 1口氣了後才tìm頭。「Chit-ê埠頭原底已經pha-hng,因為chi̍t-ê計劃chiah koh重kā 打整--起來,當原初有參chhap ê幾ê家庭lóng是tùi Puigcerda來--ê,所以kā chit-ê所在號chò Puigcerda Noevo,iā tio̍h是新ê Puigcerda ê意思。」
A-tek siūⁿ chi̍t-khùn koh kóng: “Góa chai-iáⁿ ū chi̍t-kóa ē-tàng éng-hióng lâng ê su-khó kap kiâⁿ-pàng ê hong-hoat, siōng ki-pún--ê tō chhin-chhiūⁿ chèng-tī jîn-bu̍t lâi khòng-chè, siàn-tōng kûn-chiòng ê ián-káng-su̍t; khah hó chhiú-sè--ê, tō-sī kā Pavlov ê káu ê chè-iok si̍t-giām lâi chò kái-chìn, ti̍t-ti̍t ka-kiông sin-thé kap sim-lí ê ap-le̍k, hō͘ chi̍t-ê lâng cheng-sîn kiōng-beh pang-pāi, liáu-āu ēng beh kā sé-náu ê lōe-iông kā àm-sī, án-ne chiah-ê lōe-iông tō ē chiâⁿ-chò i kin-chhim ia̍p-ōng ê ki-pún koan-liām, chi̍t-sì-lâng lóng bô hoat-tō͘ kā choān-liàn-tńg.” A-tek tī tha̍k tāi-ha̍k ê sî, ū khì sim-lí-hē siu kòe chi̍t-nn̄g ê ha̍k-hun, só͘-í tùi chiah-ê tāi-chì mā ū lio̍h-sio̍k-á liáu-kái. A德想chi̍t-khùn koh講:「Góa知iáⁿ有chi̍t-kóa ē-tàng影響人ê思考kap行放ê方法,siōng基本--ê tō親像政治人物來控制、煽動群眾ê演講術;khah好手勢--ê,tō是kā Pavlov ê狗ê制約實驗來chò改進,直直加強身體kap心理ê壓力,hō͘ 1 ê人精神kiōng-beh崩敗,了後用beh kā洗腦ê內容kā暗示,án-ne chiah-ê內容tō ē chiâⁿ-chò i根深葉旺ê基本觀念,一世人lóng無法tō͘ kā choān-liàn-tńg。」A德tī tha̍k大學ê時,有去心理系修過1,2 ê學分,所以對chiah-ê代誌mā有略sio̍k-á了解。
“Hmh7, lí koh chin ū tì-sek, kho-ha̍k-ka ūi-tio̍h beh kái-î jîn-sèng, koh chhì-kòe chin chē kî-thaⁿ ê pō͘-sò͘, pau-khoah Poetzl phok-sū ê ‘ba̍k-ni̍h-á éng-hióng-ki’ (tachistoscope) ê lí-lūn, kap Theodore X. Barber, Milne Branwell téng lâng só͘ gián-kiù ê ‘khùn-bîn bê-hûn-hoat’, chóng--sī chiah-ê pō͘-sò͘ lóng ū phòa-phah, nā m̄-sī siuⁿ-kòe chho͘-chhián, bô tō-sī bô hoat-tō͘ pah-hun chi pah pau ún.” Joan kè-sio̍k teh kái-soeh. 「Hmh7,lí koh chin有智識,科學家為tio̍h beh改移人性,koh試過chin chē其他ê步數,包括Poetzl博士ê『目ni̍h-á影響機』(tachistoscope)ê理論,kap Theodore X。 Barber, Milne Branwell等人所研究ê『睏眠迷魂法』,總--是chiah-ê步數lóng有破phah,nā m̄是siūⁿ過粗殘,無tō是無法度百分之百包穩。」Joan繼續teh解說。
“Só͘-í lín chiah ē siu-liû Ngô͘ Kok-sêng, siūⁿ beh óa-phēng i ê hoat-bêng kap ki-su̍t, tio̍h--bô?” 「所以lín chiah ē收留吳國成,想beh óa-phēng i ê發明kap技術,tio̍h--無?」
“Tio̍h, Ngô͘ phok-sū tī gún chia keng-kòe saⁿ-tang ê hùn-tàu, kā i ê ‘ki-in kiâⁿ-pàng kái-chō-che’(Genetic behavior modifier) chò kái-chìn, kā goân-té ê phòe-phah kái hō͘ hó, hō͘ ka-kiông lâng chōe-ok-kám ê hòng-siā-sèng io̍h-che ē-tàng tī lâng teh chò koat-tēng ê sî lâi hêng-khùi, án-ne lâng chū-jiân bē siūⁿ-choah, mā beh chòe pháiⁿ tāi-chì.” 「Tio̍h,吳博士tī gún chia經過3冬ê奮鬥,kā i ê「基因行放改造劑」(Genetic behavior modifier)chò改進,kā原底ê phòa-phah改hō͘好,hō͘加強人罪惡感ê放射性藥劑ē-tàng tī人teh chò決定ê時來行氣,án-ne人自然bē想choah,mā beh chòe pháiⁿ代誌。」
(Tâi-bûn Bóng-pò tē 100~102 kî, 2005 nî 1~3 goe̍h) (台文罔報第100~102期,2005年1~3月)
回上一頁    終戰後,   2005年,   小說