Hông Hi-seng ê Lông-bîn
|
Hông犧牲ê農民 |
| Tân Chiau-hông |
陳昭宏 |
|
Tâi-oân kòe-khì sī lông-gia̍p ûi chú ê siā-hōe, tī lông-chhoan lāi-té kò͘ 3 tǹg chho͘-pá sī ta̍k-ê siōng tōa ê seng-oa̍h bo̍k-phiau. Siā-hōe-sū iah sī chèng-hú chèng-chhek lóng sī ha̍k-chiá koaⁿ-oân hit kóa tōa-thâu-á teh chè-tēng.
|
台灣過去是農業為主ê社會, tī農村內底顧3 tǹg粗飽是ta̍k-ê siōng大ê生活目標. 社會事iah是政府政策lóng是學者官員hit kóa大頭á teh制定. |
|
M̄-koh chit kóa koaⁿ-oân ha̍k-chiá teh chè-tēng chèng-chhek ê sî-chūn, lóng koaiⁿ tī pān-kong-sek lāi khui-hōe thó-lūn, lóng bô khak-si̍t khì liáu-kái siōng sek-ha̍p jîn-bîn ê chò-hoat.
|
M̄-koh chit kóa官員學者teh制定政策ê時chūn, lóng關tī辦公室內開會討論, lóng無確實去了解siōng適合人民ê做法. |
|
Tō chhiūⁿ chit kái iâⁿ-tūi lâi kàu Pi-thâu-pòe, tō tú-tio̍h a-peh teh kàn-kiāu Khoân-pó-kio̍k, in-ūi choh-sit a-peh teh sio tiū-chháu, soah khì hō͘ Khoân-pó-kio̍k khui hoa̍t-toaⁿ, a-peh kiāu kóng: “Góa ài kòe seng-oa̍h, hit kóa koaⁿ-oân ū siáⁿ-mi̍h lâng lâi khòaⁿ kòe goán choh-sit ê kòe-têng? Ū toh 1 ê lâi mn̄g kòe goán sī án-chóaⁿ beh sio tiū-chháu?”
|
Tō像chit kái營隊來到Pi-thâu-pòe, tō tú-tio̍h a伯teh kàn-kiāu環保局, 因為choh-si̍t a伯teh燒稻草, soah去hō͘環保局開罰單, a伯kiāu講:「Góa ài過生活, hit kóa官員有siáⁿ-mi̍h人來看過goán choh-si̍t ê過程? 有toh 1 ê來問過goán是án-chóaⁿ beh燒稻草?」 |
|
Sio tiū-chháu hoān-sè ē éng-hióng tio̍h khong-khì kap kau-thong, m̄-koh koaⁿ-liâu hē-thóng it-hiòng koàn-sì ēng “kìm-chí” ê chho͘-ló͘ chhiú-hoat, tú-tio̍h siáⁿ-mi̍h būn-tê, nā m̄-sī ēng chho͘-ló͘ ê hong-sek, tō-sī hō͘-siong sak kòe-lâi koh sak kòe-khì. Chèng-hú kám m̄-sī beh thè jîn-bîn ho̍k-bū--ê? Nah ē ti̍t-chiap kìm-chí, m̄-sī tàu siūⁿ kî-thaⁿ thè-tāi ê pān-hoat?
|
燒稻草hoān-sè ē影響tio̍h空氣kap交通, m̄-koh官僚系統一向慣勢用「禁止」ê粗魯手法, tú-tio̍h siáⁿ-mi̍h問題, 若m̄是用粗魯ê方式, tō是互相sak過來koh sak過去. 政府kám m̄是beh替人民服務--ê? Nah ē直接禁止, m̄是tàu想其他替代ê辦法? |
|
Sio tiū-chháu ē éng-hióng khong-khì kap kau-thong, ē-sái kái-chò hun-khu sio, iah sī soán-tek hong ê hiòng lâi sio, mā ē-sái chèng-hú khai-chîⁿ bé tiū-chháu hôe-siu chài lī-iōng, chhú-lí ê hong-hoat chin chē, hiān-chhú-sî mā ū hôe-siu ê ki-chè, sī án-chóaⁿ chiah-ê koaⁿ-liâu bô beh chú-tōng lâi kái-koat būn-tê? In sī án-chóaⁿ beh am-khàm, chiah koh ēng hoa̍t-toaⁿ lâi pek lông-bîn--leh?
|
燒稻草ē影響tio̍h空氣kap交通, ē-sái改做分區燒, iah是選擇風ê向來燒, mā ē-sái政府khai錢買稻草回收再利用, 處理ê方法真chē, 現此時mā有回收ê機制, 是án-chóaⁿ chiah-ê官僚無beh主動來解決問題? In是án-chóaⁿ beh掩khàm, chiah koh用罰單來迫農民--leh? |
|
Chèng-hú chit-má chek-kek beh khai-hòng sam-thong, koh ū ka-ji̍p WTO ê éng-hióng, tōa-liōng kè-siàu kē ê lông-sán-phín siau lâi Tâi-oân chhī-tiûⁿ, ap-pek tio̍h Tâi-oân lông-gia̍p ê hoat-tián kap seng-chûn, tû-khì lông-sán-phín siu-ji̍p kiám-chió, mā éng-hióng tio̍h lông-bîn kè-sio̍k chèng-choh ê ì-goān.
|
政府chit-má積極beh開放三通, koh有加入WTO ê影響, 大量價siàu kē ê農產品銷來台灣市場, 壓迫tio̍h台灣農業ê發展kap生存, 除去農產品收入減chió, mā影響tio̍h農民繼續種choh ê意願. |
|
Hiān-chhú-sî chhân-chng-lâng jú chò jú liáu-chîⁿ, m̄-koh chóng--sī koh ē siūⁿ kóng chhân-tē khang-khang chiâⁿ phah-sńg, m̄-koh siàu-liân-pòe--ê tō bô án-ne siūⁿ--a. Chit chióng chêng-hêng nā kè-sio̍k lo̍h--khì, Tâi-oân lông-gia̍p tio̍h-ài soan-pò͘ sí-bông, lán seng-chûn siōng ki-pún ê su-iàu, nā-sī tio̍h óa-khò chìn-kháu, óa-khò China, lán sī beh án-chóaⁿ kiâⁿ hiòng khí-kok--leh?
|
現此時田庄人愈做愈了錢, m̄-koh總--是koh ē想講田地空空chiâⁿ phah損, m̄-koh少年輩--ê tō無án-ne想--a. Chit種情形若繼續落--去, 台灣農業tio̍h-ài宣佈死亡, lán生存siōng基本ê需要, 若是tio̍h óa靠進口, óa靠China, lán是beh án-chóaⁿ行向起國--leh? |
|
(TGB Thong-sìn tē 58 kî, 2004 nî 7 goe̍h)
|
(TGB通訊第58期，2004年7月) |
