首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有10個段落,15個語句,582個語詞,941個音節
Ū Chun-giâm ê Lô-kang 有尊嚴ê勞工
Pasuya Pasuya
2002 nî Tâi-ní kang-hōe kò͘-būn kang-hōe kò͘-būn Kiàn-chì hiaⁿ jia̍t-sim khan-sòaⁿ, TGB khai-sí kap Chhiū-nâ-á Soaⁿ-á-kha ê Tâi-ní kang-hōe chi̍h-chiap, Tâi-ní sī “ní-chéng-chhiúⁿ”, sī Lâm-a chi̍p-thoân lāi-té ê sū-gia̍p tan-ūi. 2002年台染工會顧問Kiàn-chì兄熱心牽線, TGB開始kap樹林á山á-kha ê台染工會chi̍h接, 台染是「染整廠」, 是南亞集團內底ê事業單位.
TGB 2002 nî chhím khì Tâi-ní kang-hōe ê sî, in ê hōe-oân ū 400 gōa ê, kàu chit-má chhun 200 thóng ê niâ, tang gōa lâi, kong-si it-ti̍t sok-pian, tēng-toaⁿ mā jú chiap jú chió, chin chē gia̍p-būsoahsóa-khì China, khòaⁿ--lâi koaiⁿ-chhiúⁿ sī kín-chá-bān niâ; m̄-koh Tâi-ní kang-hōe kàn-pō͘ chin pháiⁿ thi̍h-thâu, ì-sek kiông koh thoân-kiat, kong-si m̄-káⁿ o͘-pe̍h bú, kàu-taⁿ mā iáu it-ti̍t an-tah kóng ū『永續經營』ê phah-sǹg. TGB 2002年chhím去台染工會ê時, in ê會員有400外ê, 到chit-má chhun 200 thóng ê niâ, 冬外來, 公司一直束編, 訂單mā愈接愈chió, 真chē業務soah徙去China, 看--來關廠是緊早慢niâ; m̄-koh台染工會幹部真pháiⁿ thi̍h頭, 意識強koh團結, 公司m̄敢o͘-pe̍h bú, 到taⁿ mā iáu一直安tah講有『永續經營』ê phah算.
Téng goe̍h-ji̍t khì kang-hōe ê sî, A-pêng hiaⁿ kā goán kóng kang-hōe ê chhú-kéng kap li̍p-tiûⁿ, sui-bóng kong-si chi̍t-pō͘ chi̍t-pō͘ teh tōng-chok, m̄-koh kang-hōe iáu bô beh chhut-chhiú, hiān-chhú-sî khah iàu-kín--ê, sī î-hō͘ hōe-oân hiaⁿ-tī ê kang-chok pó-chiong, chhiúⁿ--ni̍h jīn-hô jîn-sū tiàu-tōng, nā bô chun-tiōng tong-sū-jîn ê ì-goān, koh bô chun-siú kap kang-hōe ê iok-sok, hō͘ tiàu-chit-chiá khah ū pó-chiong ê lô-tōng tiâu-kiāⁿ, kang-hōe it-tēng ē chhut-bīn chhap-chhiú. 頂月日去工會ê時, A-pêng兄kā goán講工會ê處境kap立場, 雖bóng公司1步1步teh動作, m̄-koh工會iáu無beh出手, 現此時khah要緊--ê, 是維護會員兄弟ê工作保障, 廠--ni̍h任何人事調動, 若無尊重當事人ê意願, koh無遵守kap工會ê約束, hō͘調職者khah有保障ê勞動條件, 工會一定ē出面chhap手.
Chit goe̍h-ji̍t koh khì ê sî, kang-hōe ài bīn-tùi--ê, soah ùi “pó-chiong kang-chok-koân” piàn-chò ài chún-pī “cheng-chhú seng-chûn-koân”--a. Chhiúⁿ--ni̍h tn̂g-kú lâi it-ti̍t chhâi-oân, gia̍p-bū-liōng koh it-ti̍t sok--khì, che lóng ū khó-lêng sī koaiⁿ-chhiúⁿ ê chún-pī. Chit-má koh pàng hong-siaⁿ beh si̍t-hêng “seng-sán chek-jīn-chè”. Chit月日koh去ê時, 工會ài面對--ê, soah ùi「保障工作權」變做ài準備「爭取生存權」--a. 廠--ni̍h長久來一直裁員, 業務量koh一直束--去, che lóng有可能是關廠ê準備. Chit-má koh放風聲beh實行「生產責任制」.
“Seng-sán chek-jīn-chè” nā chèng-keng chò--lo̍h, tē-it, lô-kang si̍t-chè sin-súi piàn-chió, chún ka-pan kóaⁿ khang-khòe thang ta̍t-kàu ī-tēng kang-chok-liōng, mā bô ka-pan-hùi, che sī pak-siah ê chhiú-lō͘; tē-jī, pêng-kun kang-chu ki-chún ē kàng-kē, bī-lâi thè-hiu-kim iah sī chu-khaín-hùi ê kim-gia̍h ē kiu-chúi, kong-si ē-tàng séng put-chí-á tōa-pit ê sêng-pún, chún beh koaiⁿ-chhiúⁿ, mā ē-tàng kiàm la̍p chiâⁿ chē hùi-iōng; tē-saⁿ, bô-lūn sī kéng-khì éng-hióng iah sī kong-si bô-sim beh kè-sio̍k keng-êng, liáu--ê soah sóa-lâi kiò sin-lô hū-tam, m̄-koh lô-kang bô siong-tùi chham-ú koán-lí, keng-êng kap liáu-kái kong-si si̍t-chè keng-chè hām chu-kim ūn-iōng chōng-hóng ê koân-le̍k. 「生產責任制」若正經做--落, 第1, 勞工實際薪水變chió, 準加班趕khang-khòe thang達到預定工作量, mā無加班費, che是剝削ê手路; 第2, 平均工資基準ē降低, 未來退休金iah是資遣費ê金額ē kiu水, 公司ē-tàng省不止á大筆ê成本, 準beh關廠, mā ē-tàng減納chiâⁿ chē費用; 第3, 無論是景氣影響iah是公司無心beh繼續經營, 了--ê soah徙來叫薪勞負擔, m̄-koh勞工無相對參與管理, 經營kap了解公司實際經濟hām資金運用狀況ê權力.
Tâi-ní kang-hōe kàn-pō͘ ū kiōng-sek, hoán-tùi “seng-sán chek-jīn-chè” chit-tiâu té-sòaⁿ ài chiú hō͘ tiâu, mā ài pī-bián hōe-oân hiaⁿ-tī hō͘ kong-si pián--khì. Chit hāng koán-lí chè-tō͘ nā bô keng-kòe kang-hōe tông-ì tō ngē kiâⁿ, sǹg sī bô oân-kang tông-ì tō kái-piàn lô-tōng tiâu-kiāⁿ hām lô-tōng khè-iok, kang-hōe bē tiām-tiām kù-chāi kong-si án-ne bú. Che sī kui ê Lâm-a hām Tâi-sok chi̍p-thoân sīm-chì sī Tâi-oân lô-kang lô-tōng tiâu-kiāⁿ ê tàu-cheng, chiú ū tiâu, tùi kang-ūn ē ū kó͘-bú ê ì-gī. 台染工會幹部有共識, 反對「生產責任制」chit條底線ài守hō͘ tiâu, mā ài避免會員兄弟hō͘公司pián--去. Chit項管理制度若無經過工會同意tō ngē行, 算是無員工同意tō改變勞動條件hām勞動契約, 工會bē tiām-tiām據在公司án-ne bú. Che是kui ê南亞hām台塑集團甚至是台灣勞工勞動條件ê鬥爭, 守有tiâu, 對工運ē有鼓舞ê意義.
Lâm-a iah sī Tâi-sok, ná iōng keng-êng khùn-lân chò chioh-kháu, ta̍uh-ta̍uh-á teh chhâi-oân, koh ná kè-sio̍k teh sin-chhéng ín-chìn gōa-lô, chhiūⁿ Bē-liâu ê la̍k-khin koh beh chhiàⁿ ban thóng ê gōa-lô, che piáu-sī seng-sán-sòaⁿ iáu ū khiàm kang-lâng , án-ne sī án-chóaⁿ koh beh chhâi Tâi-oân-kang? Kóng keng-êng khùn-lân beh sok-sió kui-bô͘, nah koh teh thê China tâu-chu kè-ōe? Kóng chu-kim chiâⁿ ân keng-êng chia̍h-la̍t, soah ū châi-tiāu it-ti̍t koaiⁿ Tâi-oân-chhiúⁿ, sóa chu-kim khì China tâu-chu siat-chhiúⁿ? 南亞iah是台塑, ná用經營困難做借口, ta̍uh-ta̍uh-á teh裁員, koh ná繼續teh申請引進外勞, 像麥寮ê六輕 koh beh chhiàⁿ萬thóng ê外勞, che表示生產線iáu有欠工人, án-ne是án-chóaⁿ koh beh裁台灣工? 講經營困難beh束sió規模, nah koh teh提China投資計劃? 講資金chiâⁿ ân經營食力, soah有才tiāu一直關台灣廠, 徙資金去China投資設廠?
Chóng--sī Tâi-oân lô-tōng-chiá ê kang-chok-koân kap seng-chûn-koân, m̄-sī châi-thoân teh kò͘-lū--ê, pak-siah liáu tō bô kè-ta̍t--a, ta̍k-tóng ê chèng-kheh hām koaⁿ-liâu, mā kan-taⁿ beh ti̍h soán-phiò ê sî, chiah ē kā pó-chiong lô-kang ê chèng-tī chi-phiò sa chhut-lâi lāng, chòe-āu beh kau-ōaⁿ, hun-chong lī-ek ê sî, hi-seng--tio̍h-ê, iû-goân sī chiàm siōng chē soán-phiò mā la̍p siōng chē sòe-kim ê lô-tōng kai-kip. 總--是台灣勞動者ê工作權kap生存權, m̄是財團teh顧慮--ê, 剝削了tō無價值--a, ta̍k黨ê政客hām官僚, mā kan-taⁿ beh ti̍h選票ê時, chiah ē kā保障勞工ê政治支票sa出來lāng, 最後beh交換, 分贓利益ê時, 犧牲--tio̍h-ê, 猶原是佔siōng chē選票mā納siōng chē稅金ê勞動階級.
A-pêng hiaⁿ it-ti̍t kiông-tiau, Tâi-oân kang-lâng ài thoân-kiat, ài it-tì, chiah ū oa̍h--lo̍h-khì ê ki-hōe, m̄-thang hō͘ châi-thoân, chèng-kheh kap koaⁿ-liâu phiàn koh-chài phiàn, it-tēng ài kian-chhî lô-tōng-chiá ê li̍p-tiûⁿ, cheng-chhú lô-tōng-chiá ê koân-ek; chún kiâⁿ kah bô-lō͘--a, beh sí, mā tio̍h piàⁿ chi̍t-tù, mài chhāi--leh tán-sí, ài chò ū chun-giâm ê lô-kang. A-pêng兄一直強調, 台灣工人ài團結, ài一致, chiah有活--落-去ê機會, m̄-thang hō͘財團, 政客kap官僚騙koh再騙, 一定ài堅持勞動者ê立場, 爭取勞動者ê權益; 準行kah無路--a, beh死, mā tio̍h拚1 tù, mài chhāi--leh等死, ài做有尊嚴ê勞工.
(TGB Thong-sìn tē 61 kî, 2004 nî 10 goe̍h) (TGB通訊第61期,2004年10月)
回上一頁    終戰後,   2004年,   散文