首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有55個段落,176個語句,2775個語詞,3857個音節
Thian-lō͘ Le̍k-thêng_09 天路歷程_09
Bûn Iok-hān 文約翰
Hit-tia̍p tāi-ke jû chhiáng-chhiáng, saⁿ phah kàu tio̍h-siong. Liâm-piⁿ koh thoa nn̄g ê ha̍k-seng khì hō͘ sī-taā mn̄g, kóng-kiò i chhâ koe-chhī--n̍i̍h ê lâng kàu hō͘ in saⁿ phah. Tùi án-ni ū chiong nn̄g ê ha̍k-seng tāng-tāng phah, Ēng thi̍h-liān kā in liān, thoa in khì sì-kòe hō͘ lâng khòaⁿ, hō͘ lâng m̄-káⁿ kap in kiat-tóng, ia̍h liân óa mā-káⁿ kap i óa. Hit-tia̍p nn̄g ê ha̍k-seng ná ka-kī sòe-jī, chiū ná hō͘ lâng pō͘-jio̍k, in ia̍h sī un-jiû thun-lún, koe-chhī--n̍i̍h chiah ū kúi-nā lâng khòaⁿ-kìⁿ che ài beh sìn--i. Chèng-lâng tùi án-ni ná siū-khì, koat-toān ài beh hāi-sí nn̄g ê ha̍k-seng; liâm-piⁿ hoah in kóng, Tû kap liān, che hêng-hoa̍t iáu-bô kàu-gia̍h, lín kú sī chhá kàu thong siâⁿ, bê-he̍k koe-chhī--n̍i̍h ê lâng, lūn chōe kú tio̍h sí. Án-ni chiū hoan-hù lâng kā in koaiⁿ-kaⁿ, thèng-hāu āu-lâi chiah gī-chōe; liâm-piⁿ chiū kā in koaiⁿ, ēng kha-khàu kā in khàu. Hit-tia̍p大家茹chhéng-chhiáng,相扑到著傷。Liâm-piⁿ koh拖兩個學生去hō͘序大問,講kiò伊吵街市n̍i̍h ê人到hō͘ in相扑。Tùi án-ni有將兩個學生重重扑,用鐵鏈kā in鏈,拖in去四界hō͘人看,hō͘人m̄敢kap in結黨,亦連倚m̄敢kap in倚。Hit-tia̍p兩個學生那家己細膩,就那hō͘人暴辱。In亦是溫柔吞忍,街市n̍i̍h 才有幾若人看見che ài beh信--伊。眾人tùi án-ni ná受氣,決斷ài beh害死兩個學生。liâm-piⁿ喝in講:「Tû kap 鏈,che刑罰iáu未夠額,lín kú是吵到通城,迷惑街市--n̍i̍h ê人,論罪kú著死。」Án-ni就吩咐人kā in關監,聽候後來才擬罪。Liâm-piⁿ就kā in關,用腳khàu kā in khàu。
Nn̄g ê ha̍k-seng tī kaⁿ--ni̍h, siūⁿ-tio̍h Thoân-tō bat kā in kóng, sim-koaⁿ nā kian-kò͘ sìn. Hit-tia̍p saⁿ an-ùi, kóng, Lán nn̄g lâng, nā chi̍t-ê siū hām-hāi, koh-khah ū hok-khì, chiah ta̍k-ê lóng ū chun chit-ê ì-goān, nā-sī chai--kiò Siōng-tè sī chiáng-koana bān-mi̍h, tek-khak tāi-ke kam-goān, chhut-chāi Siōng-tè chù-ì, hō͘ i án-ni chiū án-ni. 兩個學生tī監--n̍i̍h,想著傳道bat kā in講,心肝ná堅固信。Hit-tia̍p相安慰,講:「咱兩人,若1個受陷害,koh較有福氣。」才逐個攏有存這個意願。若是知kiò上帝是掌管萬物,的確大家甘願出在上帝主意,hō͘伊án-ni就án-ni。
Kàu hit-ê sím-mn̄g ê ji̍t, chiū hō͘ nn̄g ê ha̍k-seng chhut-lâi siū sím-mn̄g, tit-beh gī in ê chōe. I ê àn-chhat-si tāi-jîn miâ kiò Ok-siān, ū sím-mn̄g nn̄g ê nn̄g ê ha̍k-seng ê ōe tāi-khài sī kóng, in sī chhá-nāu chit-ê koe-chhī, phah-pháiⁿ in ê seng-lí, pái-lōng siâⁿ--n̍i̍h ê lâng, hō͘ in ta̍k-ê saⁿ-chiⁿ, koh ín-iù bê-he̍k kúi-nā lang thàn siâ ê tō-lí. In án-ni kiâⁿ, si̍t-chāi sī hoān-tio̍h ông ê lu̍t-hoat. 到hit個審問ê日,就hō͘兩個學生出來受審問,tit-beh擬in ê罪。伊ê按察司大人名叫惡善 ,有審問兩個學生ê話大概是講,in是吵鬧這個街市,扑歹in ê生理,擺弄城--n̍i̍h ê人,hō͘ in逐個相爭,koh引誘迷惑幾若人趁邪ê道理。In án-ni行,實在是犯著王ê律法。
Chīn-tiong hun-sò͘ kóng, Góa nā ū hoān-tio̍h--i, sī kóng-kiò i ū tùi-te̍k Siōng-tè. Hit ê lâng kóng-kiò góa sī chháu-lāu koe-chhī, lóng bô iáⁿ-chiah. Kiám-chhái ū lâng óa góa, mā-sī góa khì kè-bô͘, sī in khòaⁿ goán cheng-keng bô lām-sám, chiah ū an-ni. Hit-ê lâng lín chheng-chòe ông, sī Siōng-tè ê tùi-te̍k, góa bô beh jīn i. 盡忠分訴 講:「我若有犯著伊,是講kiò伊有對敵上帝。Hit個人講kiò我是吵鬧街市,攏無影跡。Kiám-chhái有人倚我,m̄是我去計謀,是in看我正經無 lām-sám才有án-ni。Hit個人lín稱做王,是上帝ê對敵,我無beh認伊。」
Hit-tia̍p Àn-chhat-si hoan-hù chèng-lâng kóng, Nā ū lâng chai che lâng ê pháiⁿ, kín-kín lâi chòe kan-chèng. Hit-tia̍p ū saⁿ lâng chòe kan-chèng, chiū-sī Chi̍t-toò͘, Sū-kúi , Chhī-ū. Àn-chhat-si mn̄g chit saⁿ-lâng kóng, Chit-ê hoān-lâng lí bat--i mah? I sī sím-mi̍h chōe? Hit-tia̍p Chi̍t-tò͘ chìn-chêng chiù-chōa beh chiàu-si̍t kóng, ū kóng, Che lâng góa bat i kú--lah. I ê miâ khiok hó si̍t-chāi sī tōa pháiⁿ. Put-koán sī jîn-kun, peh-sìⁿ, kok-hoat, hong-sio̍k i lóng pàng hiat-ka̍k bô iáu-kín. I chheng-chheng chhut-la̍t beh ín-iù lâng, ài-tit lâng thàn i ê tō-lí. Góa iū pún-sin bat thiaⁿ-kìⁿ i kóng, Cheh Hi-hôa siâⁿ ê hong-sio̍k kap Siōng-tè ê tō-lí ke̍k tùi-hoán. I án-ni kóng, bêng-bêng sī chiong lán ê hó-sū lia̍h-chòe pháiⁿ, sòa hiâm lán sī ge̍k Siōng-tè. Hit-tia̍p按察司吩咐眾人講:「若有人知che人ê歹,緊緊來做干證。」Hit-tia̍p有3人做干證,就是嫉妒、事鬼 、Chhī譽 。按察司問這3人講:「這個犯人你bat--伊mah?伊是甚mi̍h罪?」Hit-tia̍p嫉妒進前咒詛 beh照實講,有講:「Cheh人我bat 伊久--lah。伊ê名卻好,實在是大歹。不管是人君、百姓、國法、風俗,伊攏放hiat-ka̍k無要緊。伊清清出力beh引誘人,愛得人趁伊ê道理。我又本身bat 聽見伊講cheh虛華城ê風俗kap上帝ê道理極對反。伊án-ni講,明明是將咱ê好事掠做歹,續嫌咱是逆上帝。」
Hit-tia̍p Àn-chhat-si kóng, ia̍h ū sím-mi̍h ōe thang chek-chōe i? Hit-tia̍p按察司講:「亦有甚mi̍h會thang責罪伊?」
Chi̍t-tò͘ kóng, Góa pún-jiân beh kóng kàu chōe-chōe ōe, sī kiaⁿ-liáu iân-chhiân lin chiah e lia̍t-ūi. Nā-sī pa̍t lâng kan-chèng liáu, i m̄-sái sí, góa beh koh kóng, Àn-chhat-si chiū hoan-hù i piⁿ-á khiā. 嫉妒講:「我本然beh講到濟濟話,是驚了延chhiân lín chiah-ê列位。若是別人干證了,伊m̄-sái 死,我beh koh講。」按察司就吩咐伊邊仔企。
Liâm-piⁿ tiàu Sū-kúi cháu-chêng lâi, kí Chīn-tiong kóng, Lí khòaⁿ che hoān-lâng, i sī cháiⁿ-á pháiⁿ, chòe lí kóng. Liâm-piⁿ調事鬼走前來,指盡忠講:「你看cheh犯人,伊是怎仔歹,做你講。」
Hit-tia̍p Sū-kúi chiù-chōa beh kóng láu-si̍t, ū kóng, Góa bô siáⁿ bat cheh lâng, kú ia̍h bô beh bat--i. Nā-sī kúi-nā ji̍t chêng, góa bat kap i kóng, chai-kiò i chin-chiàⁿ sī bê-he̍k peh-sìⁿ, sī cháiⁿ-iūⁿ, i hit-tia̍p teh kóng, lóng sī kóng goán ho̍k-sāi kúi-sîn, kèng pu̍t, che sī m̄-hó, koah hō͘ Siōng-tè siū-khì. Chiàu i án-ni kóng, chiū-sī goán kèng pu̍t, ho̍k-sāi kúi-sîn, lóng sī bô iú-ek, sòa ū hāi, goán ê chōe bô thang sià, soah-bé tek-khak ōe tîm-lûn. Góa ê kan-chèng chiū-sī che. Hit-tia̍p事鬼咒詛 beh講老實,有講:「我無啥bat cheh人,kú亦無beh bat 伊。但是幾若日前,我bat kap 伊講,知kiò伊真正是迷惑百姓。是怎樣?伊hit-tia̍p teh講,攏是講阮服事鬼神、敬佛,che是m̄好,koah hō͘上帝受氣。照伊án-ni講,就是阮敬佛、服事鬼神,攏是無有益,續有害,阮ê罪無thang赦,煞尾的確會沈淪。我ê干證就是che。」
Hit-tia̍p koh tiáu Chhī-ū hō͘ i chiù-chōa, kah i nā chai--ê tio̍h kóng. Hit-tia̍p koh調Chhī譽hō͘伊咒詛,教伊若知--ê著講。
Chhī-ū chiū kóńg, Lia̍t-ūi tāi-jîn--ah, chit-ê lâng góa bat i jōa-kú--lah, i m̄ eng-kai kóng ê ia̍h lām-sám kóng, sī góa ê hông-tè Pia̍t-se-pok, éng-éng hō͘ i húi-pōng mā; koh góa ê hông-tè kùi-khì ê jîn-sîn, chin-chhiūⁿ Îm-lo̍k, Kiáu-chhia, Tham-hoa, chiah-ê tāi-jîn, kap Khek-pa̍k, Hòng-lī , chiah-ê ló-iâ, goán ê siâⁿ chiah-ê sī-tōa koh éng-éng hō͘ i khòaⁿ-khin. Koh kóng, i nā-sī ka-kī ōe chú-tit-ì, chiah-ê tāi-jîn tek-khak beh chá-chá kóaⁿ hō͘ in chhut siâⁿ, m̄ chún in khiā chia; m̄-nā án-ni, i sòa mā lí, kóng, lí sī pháiⁿ-lâng; iáu--ê, kóng bōe liáu. Chhī譽就講:「列位大人--ah,這個人我bat 伊偌久--lah,伊m̄應該講--ê,亦 lām-sám講,是我ê皇帝Pia̍t-se-pok永永hō͘伊誹謗罵。Koh我ê皇帝貴氣ê人神,親像淫慾 、驕奢 、貪花 ,chiah-ê大人,kap Khek剝 、放利 chiah-ê老爺,阮ê城chiah-ê序大koh永永hō͘伊看輕。Koh講伊若是家己會主tit意,chiah-ê大人的確beh早早趕hō͘ in出城,m̄准in企chia。M̄-nā án-ni,伊續罵你,講你是歹人,iáu--ê,講bōe了。」
Hit-tia̍p Chhī-ū kóng soah. Àn-chhat-si tùi Chīn-tiong kóng, Lí chit-hō chha̍t, chiah-ê chèng-keng lâng teh kan-chèng lí, lí ū thiaⁿ-kìⁿ mah? Hit-tia̍p Chhī譽講煞,按察司對盡忠講:「你這號賊,chiah-ê正經人teh干證你,你有聽見--mah?」
Chīn-tiong kóng, Lí tio̍h hō͘ góa lio̍h-lio̍h-á hun-sò͘--teh. 盡忠講:「你著hō͘我略略仔分訴--teh。」
Àn-chhat-si hoah i kóng, Lūn chōe lí tio̍h sí, nā-sī góa bô beh chhiⁿ-kông hāi lâng, chhiáⁿ hō͘ lí hun-sò͘. 按察司喝--伊講:「論罪你著死,但是我無beh chhiⁿ狂害人,且hō͘你分訴。」
Chīn-tiong chiū kóng, Chi̍t-tō͘ teh kan-chèng lóng sī bô iáⁿ. Góa teh kóng, sī kóng-kiò kok-hoat, hong-sio̍k ê tāi-chì, nā-sī kap Siōng-tè ê tō-lí saⁿ tùi-hoán sī m̄-tio̍h. Góa án-ni kóng, nā bī tú-hó, lí tio̍h kà góa, góa beh liâm-piⁿ kái. 盡忠就講:「嫉妒teh干證攏是無影。我teh講,是講--kiò國法、風俗ê代誌,若是kap 上帝ê道理相對反是m̄著。我án-ni講若未 tú好,你著教我,我beh liâm-piⁿ改。」
Kóng, Sū-kúi só͘ kan-chèng ê tāi-chì, góa sī kóng-kiò ho̍k-sāi Siōng-tè iáu-kín tio̍h sêng-si̍t sìn; chi̍t-ê sìn tio̍h ū Sèng-sîn ê kám-hòa chiah ōe. Nā-sī kiám-chhái beh ēng chit sè-kan ê hong-sio̍k, lâi saⁿ-chham, kàu bé bōe tit-tio̍h kiù. 講:「事鬼所干證ê代誌,我是講--kiò服事上帝要緊著誠實信,這個信著有聖神ê感化才會。若是kiám-chhái beh用這世間ê風俗,來相摻,到尾bōe得著救。」
Kóng, Chhī-ū só͘ kan-chèng--ê, góa si̍t-si̍t sī kóng; chit-ê koe-chhī ê sī-tōa, kap chiah-ê tāi-jîn, pún-jiân tio̍h khiā tē-ge̍k, mā eng-kai khiā chit-ê siâⁿ. Góa án-ni kóng, chheng-chheng ǹg-bāng Siōng-tè kiù góa ê lêng-hûn, ia̍h bô pa̍t-mi̍h. 講:「Chhī譽所干證--ê,我實實是講,這個街市ê序大,kap chiah-ê大人,本然著企地獄,m̄應該企這個城。我án-ni講,是向望上帝保庇我,亦無別物。」
Hit-tia̍p ū kúi-nā hiuⁿ-lí ê lāu-tōa, piⁿ-á teh chē beh saⁿ-kap gī chit-ê àn. Àn-chhat-si tùi chiah-ê hiuⁿ-lí ê lāu-tōa kóng, Kiáu-chhá lán ê siâⁿ chiū-sī chit lâng; lia̍t-ūi í-keng ū thiaⁿ-kìⁿ chèng-lâng ê kan-chèng, koh ū pún-sin thiaⁿ-kìⁿ i ka-kī hun-sò͘ ê ōe. Beh hō͘ i sí á-sī beh hō͘ i oa̍h; chhut-chāi lín chú-ì chiū-sī lah. Chóng-sī chit kok ê lu̍t-hoat, kiám-chhái lín bô siông-sè chai, taⁿ góa beh kóng hō͘ lín thiaⁿ. Chêng Hoat-ló nî-kan ū siat chi̍t-ê tiâu-kai,3 chiū-sī pa̍t kàu nā ū siⁿ ta-po͘, lóng-chóng kah i tio̍h hiat-ka̍k hí hô-ni̍h. Che sī kiaⁿ-liáu i siⁿ-thòaⁿ pí i khah chōe. Ni-pò͘ kap Nî-sat ê nî-kan, ia̍h ū siat chi̍t ê tiâu-kài, kìⁿ ū m̄ pài hông-tè ê siōng, chiū hiat-lo̍h hé-lô--n̍i̍h. Koh Tāi-liû-sū nî-kan ia̍h ū siat chi̍t-ê tiâu-kài, tû khì pài ông í-gōa, put-lūn Siōng-tè á-sī sîn, lâng nā ū khì pài I--ê, chiū beh hiat-lo̍h sai-hia̍t. Hit-tia̍p有幾若鄉里ê老大,邊仔teh坐,beh相kap 擬這個案。按察司對chiah-ê鄉里ê老大講:「攪吵咱ê城就是這人,列位已經有聽見眾人ê干證,koh有本身聽是伊家己分訴ê話。Beh hō͘伊死抑是beh hō͘伊活,出在lín主意就是--lah。總是這國ê律法,kiám-chhái lín bōe詳細知,今我beh講hō͘ lín聽。前法老年間有設1個條戒,就是別教若有生ta-po͘,攏總kā伊著hiat-ka̍k hí 河--n̍i̍h。Che是驚了伊生湠比伊較濟。尼布kap尼撒ê年間,亦有設1個條戒,見有m̄拜皇帝ê像,就hiat落火爐--n̍i̍h。大留士年間亦有設1個條戒,除去拜王以外,不論上帝抑是神,人若有去拜伊--ê,就beh hiat落獅穴。
Chí saⁿ ê ông lóng sī góa hông-tè ê jîn-sîn. In só͘ lâu--teh ê tiâu-kài lán tio̍h thàn, chit-tia̍p che kan-chà ê lâng si̍t-chāi ū hoān-tio̍h in ê kài-lu̍t. I mā-sī bô siūⁿ, i ê só͘ kóng só͘ kiâⁿ, si̍t-chāi tiáu-kò͘-ì beh khì hoān-tio̍h--i; lūn kàu i ê chōe, che sī iông-ún i bōe tiáu. Taⁿ í-keng jīn i ê chōe, chiah tio̍h gī hō͘ i sí. Chí 3個王攏是我皇帝ê人神。In所留--teh ê條戒咱著趁,這tia̍p cheh奸詐ê人實在有犯著in ê戒律。伊m̄是無想,伊ê所講所行,實在刁故意beh去犯著--伊。論到伊ê罪,che是容允伊bōe-tiâu。今已經認伊ê罪,才著擬hō͘伊死。」
Hit-tia̍p chèng hiuⁿ-lí ê lāu-tōa ū thê-khí gī-lūn chit chân ê tāi-chì. Chiah-ê lāu-tōa ê miâ chiū-sī Kó͘-chiá, Choa̍t-siān , Oàn-hūn, Sì-io̍k, Sù-sù, Kip-hàn , Kiáu-gō͘, Oàn-tō͘, Soat-hóng, Chân-jím, Ok-kóng , Hēng-oàn. Hit-tia̍p chiah ê lâng ta̍k-ê kóng ka-kī ê ì-kiàn. Kó͘-chiá chiū kóng, Cheh lâng chin īⁿ-toan, góa bêng-bêng khòaⁿ-kìⁿ. Choa̍t-siān chiah kóng, Chit-hō ê lâng m̄-thang chûn i oa̍h tī sè-kan. Oàn-hūn ia̍h kóng, Khòaⁿ-kìⁿ i ê bīn-ba̍k chám-jiân khó-ok. Sì-io̍k ia̍h kóng, Cheh lâng góa pún-jiân bōe iông-ún-tit--i. Sù-sù chiah kóng, Góa ia̍h tòng i bōe tiâu, i sī éng-éng ài hiàm góa ê só͘ kiaⁿ. Kip-hàn sòa kóng, Tio̍h kā i thâi, tio̍h kā i thâi. Kiáu-gō͘ kóng, Chit-hō chho͘-sio̍k lâng chin-chiàⁿ sī lâng ià-chiān, oàn-hūn. Oan-tō͘ kóng, Chi̍t-ê khòaⁿ-kìⁿ cheh lâng, góa ê oàn-hūn ta̍uh-ta̍uh khí-lâi. Soat-hóng kóng, Che sī kông-kùn. Chân-jím kóng, Cheh lâng chiū hō͘ i sí, ia̍h bô kàu-gia̍h. Ok-kong kóng, Tio̍h kín-kín hō͘ i sí. Hit-tia̍p Hêng-oàn ia̍h ū kóng, Lâng chiū nā ēng thiⁿ-kha-ē ê mi̍h hō͘ góa, góa ia̍h bô beh kap i hô; tio̍h kín-kín hō͘ i sí. Chiah-ê hiuⁿ-lí ê lāu-tōa kóng-kiò, Án-ni tio̍h; Chiū chhut-khì tēng i e sí-chōe. Àn-chhat-si chiah ū chhut bēng, chiong Chīn-tiong thoa kàu kah-tiûⁿ, hō͘ i siū ke̍k chhám ê sí. Hit-tia̍p chèng-lâng thoa Chīn-tiong chhut-khì, chiàu i ê lu̍t-hoat pān. Tāi-seng piū phah--i, koh ēng chhiú loān-loān cheng--i, ēng to ta̍uh-ta̍uh le̍h--i; āu-lai koh ēng chio̍h-thâu tìm--i, ēng kiàm chān--i; kàu bé chiong Chīn-tiong pa̍k hí chhâ-thiāu--n̍i̍h, ēng hé kā i sio chòe hu. Hit-tia̍p眾鄉里ê老大有退去議論這層ê代誌。Chiah-ê老大ê名就是瞽者、絕善 、怨恨、嗜慾 、Sù-sù 、急悍 、驕傲、怨妒、說謊、殘忍、惡光 、恆怨 。Hit-tia̍p chiah-ê人逐個講家己ê意見。瞽者就講:「Cheh人chīn異端,我明明看見。」絕善才講:「這號ê人著趕出chí世間ê外面。」怨恨亦講:「看見伊ê面目chám然可惡。」嗜慾亦講:「Cheh人我本然bōe容允tit--伊」。Sù-sù才講:「我亦tong伊bōe-tiâu,伊是永永愛嫌我ê所行。」急悍續講:「著kā伊thâi,著kā伊thâi。」驕傲講:「這號粗俗人真正是人厭賤、怨恨。」怨妒講:「一下看見cheh人,我ê怨恨ta̍uh-ta̍uh起來。」說謊講:「Che是狂棍。」殘忍講:「Cheh人就hō͘伊死,亦無夠額。」惡光講:「著緊緊hō͘伊死。」Hit-tia̍p恆怨亦有講:「人就若用天腳下ê物hō͘我,我亦無beh kap 伊和,著緊緊hō͘伊死。」Chiah-ê鄉里ê老大講--kiò:「Án-ni著。」就出去定伊ê死罪。按察司才有出命將盡忠拖到校場,hō͘伊受極慘ê死,Hit-tia̍p眾人拖盡忠出去照伊ê律法辦。代先用鞭扑--伊,koh用手亂亂cheng--伊,用刀ta̍uh-ta̍uh le̍h--伊,後來koh用石頭tìm--伊,用劍殘--伊,到尾將盡忠縛hí柴thiāu--n̍i̍h,用火kā伊燒做灰。
Góa ū khòaⁿ-kìⁿ chèng-lâng hí piⁿ-á--n̍i̍h ū chhia-bé teh thèng-hāu Chīn-tiong. Chīn-tiong sí liáu, liâm-piⁿ chi̍h-chiap i chiūⁿ chhia, peh-chiūⁿ hûn--n̍i̍h, ti̍t-ti̍t kàu thiⁿ-mn̂g. Hit-tia̍p teh chiūⁿ-khì, góa ū thiaⁿ-kìⁿ chok-ga̍k ê siaⁿ, chīn-chāi hó thiaⁿ. Khah thêng góa iū ū khòaⁿ-kìⁿ chèng-lâng koh chiong Ki-tok-tô͘ thoa-ji̍p kaⁿ-lāi, thèng-hāu pa̍t ji̍t gī chōe. Ki-tok-tô͘ tiàm kaⁿ--n̍i̍h ū hiah kú, Siōng-tè ūēng hoat-tō͘ hō͘ i ōe-tit-thang chhut-lâi, m̄-saia hō͘ in hāi sí. Hit-tia̍p Ki-tok-tô͘ chiah chìn-chêng kiâⁿ, ū gîm-si kóng, 我有看見眾人hí邊仔--n̍i̍h有車馬teh聽候盡忠。盡忠死了,liâm-piⁿ接接伊上車,peh上雲--ni̍h,直直到天門。Hit-tia̍p teh上去,我有聽見作樂ê聲,盡在好聽。較停我又有看見眾人koh將基督徒拖入監內,聽候別日擬罪。基督徒tiàm監ni̍h有hiah久,上帝有用法度hō͘伊會tit-thang出--來,m̄-sái hō͘ in害死。Hit-tia̍p基督徒才進前行,有吟詩講:
Chīn-tiong ū siū hāi kàu sí,
Mi̍h-sài thî-khàu, bô hoaⁿ-hí;
Siōng-tè hoat-tō͘ chi̍t-ê kiaⁿ,
Liâm-piⁿ chiap i chiūⁿ thiⁿ-siâⁿ.
盡忠有受害到死,
Mi̍h-sái啼哭無歡喜;
上帝法度一下行,
Liâm-piⁿ接伊上天城。
Góa bāng-kìⁿ Ki-tok-tô͘ hit-tia̍p lō͘ hit-ê kan-khó͘, koh-chài kiâⁿ, mā-sī ko͘-toaⁿ kiâⁿ. Sī ū chi̍t-ê pêng-iú kap i kiat chòe hiaⁿ-tī saⁿ-kap kiâⁿ. Chit lâng miâ chòe Hiân-bāng. I ū khòaⁿ-kìⁿ Chīn-tiong kap Ki-tok-tô͘ tī Hi-hôa chhī--n̍i̍h, chīn-chāi hó khoán-sit, chiah ài kap i saⁿ-kap chòe phōaⁿ. Tùi án-ni khòaⁿ khí-lâi, lâng nā-sī káⁿ phe-sí lâi kan-chèng tō-lí, chiū ōe kám-hòa pa̍t lâng, sòa hō͘ i chòe sèng-tô͘ kiâⁿ thiⁿ-lō͘. Hit-tia̍p Hiân-bāng chiū kā Ki-tok-tô͘ kóng, Hi-hôa chhī--n̍i̍h iáu ū chōe-chōe lâng teh siōng, khòaⁿ ū ki-hōe chiah beh tè-lâi. 我夢見基督徒hit-tia̍p離hit個艱苦,koh再行m̄是孤單行。是有1個朋友kap 伊結做兄弟相kap 行。這人名做賢望 。伊有看見盡忠kap 基督徒tī虛華市--n̍i̍h,盡在好款式,才ài kap 伊相kap 做伴。Tùi án-ni看--起來,人若是敢phe死來干證道理,就會感化別人,續 hō͘伊做聖徒行天路。Hit-tia̍p賢望就kā基督徒講:「虛華市--n̍i̍h iáu有濟濟人teh相,看有機會才beh tè--來。」
Ki-tok-tô͘ kap Hiân-bāng saⁿ-kap kiâⁿ bô jōa kú, ū khòaⁿ-kìⁿ thâu-chêng ū chi̍t-lâng, miâ kiò Lī-tô͘. In nn̄g ê jip-tio̍h--i, chiū mn̄g i to̍h-lo̍h lâng, beh khì to̍h-lo̍h, I ìn kóng, Tùi Kháu-giân hiuⁿ lâi, beh khì thiⁿ-siâⁿ; iáu lóng m̄ kóng i ê miâ. 基督徒kap 賢望相kap 行未偌久,有看見頭前有1人,名叫利徒 。In兩個jip著--伊,就問伊to̍h落人,beh去to̍h落?伊應講:「Tùi巧言 鄉來,beh去天城。」Iáu攏m̄講伊ê名。
Ki-tok-tô͘ gông-ngia̍h kóng, Kháu-giân hiuⁿ kiám ū hó-lâng? 基督徒gông-ngia̍h講:「巧言鄉kám有好人?」
Lī-tô͘ kóng, Ū--ah! Chiàu góa siūⁿ ia̍h sī ū. 利徒講:「有--ah!照我想亦是有。」
Ki-tok-tô͘ kóng, Góa tio̍h kiò lí siáⁿ miâ? 基督徒講:「我著叫你啥名?」
Lī-tô͘ kóng, Lí góa lóng m̄ saⁿ-bat. Lí nā-sī beh tùi chia khì, góa hoaⁿ-hí kap lí kiâⁿ, nā m̄, góa beh ka-kī kiâⁿ. 利徒講:「你我攏m̄相bat。你若是beh tùi chia去,我歡喜kap 你行,若m̄,我 beh家己行。」
Ki-tok-tô͘ kóng, cheh Kháu-giân hiuⁿ góa ia̍h bat thiaⁿ-kìⁿ, chiàu lâng kóng, cheh hiuⁿ-chhng chin pù. 基督徒講:「Cheh巧言鄉我亦bat 聽見,照人講,cheh鄉社chīn富。」
Lī-tô͘ kóng, Tio̍h. Chit-ê hiuⁿ-siā si̍t-chāi chīn hó-gia̍h. Hia góa ū chōe-chōe chhin-chhek. Ki-tok-tô͘ kóng, Chhiáⁿ mn̄g lí ê chhin-chhek siáⁿ lâng? 利徒講:「著。這個鄉社實在chīn好額。Hia我有濟濟親戚。」基督徒講:「請問你ê親戚啥人?」
Lī-tô͘ kóng, Chit hiuⁿ-lí tōa pòaⁿ sī góa ê chhin-chhek. Khah chhin--ê chiū-sī Kháu-giân, Ki-piàn , Hù-sî , chiah-ê. Chit-ê Kháu-giân hiuⁿ chiū-sī tùi in chó͘ miâ i. Koh ū Lêng-sek , Lióng-hiòng , Sek-khó͘ , chiah-ê, lóng sī góa ê chhin-chhek. Koh hiuⁿ-lí ê bo̍k-su, chiū-sī Lióng-sia̍t Sian-siⁿ, i kap góa ê lāu-bú siāng pē. Góa si̍t-si̍t kā lí kóng, si̍t-chāi sī chun-kùi. Nā-sī chêng góa ê chó͘ sī pian chûn-á-bīn, khòaⁿ tang ka-chiah ǹg sai kiâⁿ thàn chia̍h, góa ê ke-hé ia̍h sī tùi án-ni lâi. 利徒講:「這鄉里大半是我ê親戚。較親--ê就是巧言、機變 、Hū時 chiah-e。這個巧言鄉就是tùi in祖名伊。Koh有令色 、兩向 、適可 chiah-e,攏是我ê親戚。Koh鄉里ê牧師,就是兩舌 先生,伊kap 我ê老母像父。我實實kā你講,實在是尊貴。若是前我ê祖是pian船仔,面看東ka-chiah向西,行趁食,我ê家伙亦是tùi án-ni來。」
Ki-tok-tô͘ kóng, Lí ū ke-koàn á-bô? 基督徒講:「你有某--mah?」
Lī-tô͘ kóng, Ū--ah! Góa ê bó͘ chīn chèng-keng; i ê lāu-bú ia̍h sī chèng-keng lâng. I ê sè-hē ke̍k kùi-khì. in lāu-bú sī hu-jîn, chiū-sī Iông-gî--sī . Góa ê bó͘ sòe-hàn o̍h i ê lé, put-lūn sī ho̍k-sāi sī-tōa, á-sī chi̍h-chiap sī-sòe, ta̍k hāng lóng ōe. Chóng-sī ho̍k-sāi Siōng-tè, goán kap chīn sêng-si̍t ê lâng, ū N̄g hāng-á sió-sū ê cheng-chha, chiah, nā-sī ge̍k-hong ge̍k lâu, goán bô beh kap i thâu-mn̂g khì chhì hé, koh khòaⁿ-kìⁿ tō-lí nā-sī heng-ōng, goán sī chin jia̍t ài thàn--i. 利徒講:「有--ah!我ê某真正經,伊ê老母亦是正經人。伊ê世系極貴氣。In老母是夫人,就是佯儀氏 。我ê某細漢學伊ê禮,不論是服事序大,抑是接接序細,逐項攏會。總是服事上帝,阮kap chīn誠實ê人,有兩項仔小事ê增差,chiah,若是差逆風逆流,阮無beh kap 伊頭毛去試火。Koh看見道理若是興旺,阮是真熱愛趁--伊。」
Ki-tok-tô͘ thiaⁿ-kìⁿ che, chiū kūn-óa Hiân-bōng kóng, Kháu-giân hiuⁿ ū Lī-tô͘, liōng-pit sī cheh lâng; nā-sī án-ni, chit só͘-chāi ê húi-lūi ê lâng, bē ū khah lī-hāi cheh lâng. 基督徒聽見che就近倚賢望講:「巧言鄉有利徒,諒必是cheh人。若是án-ni,這所在ê匪類ê人,bōe有較厲害cheh人。」
Hiân-bōng kóng, Án-hiaⁿ lí siáⁿ-sū m̄ mn̄g i ê miâ, i kiám sī kiàn-siàu m̄ kóng mah? 賢望講:「俺兄你啥事m̄問伊ê名,伊kám是見笑m̄講--mah?」
Ki-tok-tô͘ chiah koh kūn-óa Lī-tô͘ kóng, Chiàu lí kóng, chhin-chhiūⁿ m̄-sī pêng-siông lâng, góa kóng nā-sī bô tōa-lîm cheng-chha, liōng-iok tek-khak chai lí sī sím-mi̍h hō lâng, Lí kám m̄-sī Kháu-giân hiuⁿ Lī-tô͘ mah? 基督徒才koh近倚利徒講:「照你講,親像m̄是平常人,我講若是無tōa-lîm增差,liōng-iok的確知你是甚mi̍h號人,你kám m̄是巧言鄉利徒--mah?」
Lī-tô͘ kóng, Che m̄-sī góa ê miâ, sī lâng oàn góa ēng che kiò góa. Góa bô tâ-tit-ôa tio̍h siū, sī o̍h chiah-ê hó-lâng siông-siông hō͘ pháiⁿ-lâng húi-pòng, chóng tio̍h jím-siū chiū-sī--lah. 利徒講:「Che m̄是我ê名,是人怨我,用che叫我。我無ta-tit-ôa著想,是學chiah-e好人常常hō͘歹人誹謗,總著忍受,就是--lah。」
Ki-tok-tô͘ kóng, Lâng kiò lí chit-ê miâ kiám bô in-toaⁿ mah? 基督徒講:「人叫你這個名kiám無因端--mah?」
Lī-tô͘ kóng, Chin-chiàⁿ bô. Ū chi̍t-hāng kiám-chhái sī tùi án-ni lâng ū hō góa cheh miâ, chiah, sī góa chhàu-tú-khám teh kóng, tú-tú kap chí sè-kan saⁿ-ha̍p, chiah ū chōe-chōe tit-tio̍h iú-ek, chit-ê iú-ek sī ka-kī lâi, m̄-sī góa khì kiû--i. Bô in-toaⁿ oàn góa siáⁿ-sū? 利徒講:「真正無。有1項kiám-chhái是tùi án-ni人有號我che名,chiah,是我chhàu-tú-khám teh講 tú-tú kap 這世間相合,才有濟濟得著有益,這個有益是家己來,m̄是我去求--伊。無因端怨我啥事?」
Ki-tok-tô͘ kóng, Góa bat thiaⁿ-kìⁿ Lī-tô͘ ê miâ, liōng tek-khak sī lí, taⁿ lóng bô cheng-chha; nā-sī góa siūⁿ--khí-lâi, chin-chiàⁿ kiaⁿ-liáu lí ê só͘ kiâⁿ tú-tú sī ha̍h cheh miâ. 基督徒講:「我bat 聽見利徒ê名,量的確是你,今攏無增差。但是我想--起來,真正驚了你ê所行 tú-tú 是合cheh名。」
Lī-tô͘ kóng, Lí liōng-iok án-ni, góa ia̍h bô hoat lí tâ-ôa. Nā-sī lí hoaⁿ-hí kap góa chòe phōaⁿ, āu-lâi tek-khak chai--kiò góa hó. 利徒講:「你liōng-iok án-ni,我亦無法你tâ-ôa。若是你歡喜kap 我做伴,後來的確知--kiò我好。」
Ki-tok-tô͘ kóng, Lí nā kap góa saⁿ-kap kiâⁿ, chiū nā bô sūn-hong sūn-lâu ia̍h tio̍h chìn-chêng kiâⁿ, che si̍t-chāi m̄ ha̍h lí ê ì-sù. Kiám-chhái tō-lí heng-ōng, á-sī siū lâng khún-tio̍k, lóe-mē, lóng pîⁿ-pîⁿ tio̍h hoaⁿ-hí thàn. 基督徒講:「你若kap 我相kap 行,就若無順風順流亦著進前行,che實在m̄合你ê意思。Kiám-chhái道理興旺,抑是受人窘逐、詈罵,攏平平著歡喜趁。」
Lī-tô͘ kóng, Bo̍h-tit bián-kióng góa, tio̍h chhut-chāi góa ka-kī chú-ì, góa chiah beh kap lí kiâⁿ. 利徒講:「莫得勉強我,著出在我家己主意,我才beh kap 你行。」
Ki-tok-tô͘ kóng, Nā bô chiàu góa kóng, liân chi̍t-pō͘ ia̍h m̄ chún lí saⁿ-kap kiâⁿ. 基督徒講:「若無照我講,連1步亦m̄准你行。」
Lī-tô͘ chiū kóng, Góa chêng só͘ thàn ê tō-lí, sī iú-ek bô hām-hāi, góa kàu-bé bô pàng hiat-ka̍k. Lí nā m̄ kap góa kiâⁿ, góa ko͘-put-chiong tio̍h ka-kī kiâⁿ. Khòaⁿ ū pa̍t lâng beh tè góa, hoaⁿ-hí kap góa chòe phōaⁿ. 利徒就講:「我前所趁ê道理,是有益無陷害,我到尾無放hiat-ka̍k。你若m̄ kap我行,我姑不chiong著家己行。看有別人beh tè我,歡喜kap 我做伴。」
Hit-tia̍p góa bāng-kìⁿ N̄g ê ha̍k-seng lī-khui Lī-tô͘, chìn-chêng kiâⁿ, lóng bô kap i chòe phōaⁿ. Ū tia̍p-á-kú oa̍t-kè-lâi khòaⁿ, khòaⁿ-kìⁿ ū saⁿ lâng tè Lī-tô͘ lâi kàu Lī-tô͘ hit-n̍i̍h. Lī-tô͘ ū kap i kiâⁿ lé, saⁿ lâng ia̍h kap i chiap lé. Chí saⁿ lâng chiū-sī Kò͘-châi , Sì-kim , Tin-bu̍t . Lī-tô͘ chêng kap i saⁿ-bat, sī sòe-han8 hit-tia̍p kap i tâng-o̍h. I sian-siⁿ ê miâ chiū-sī Gû-lī , kà o̍h tī Tham-sim hú, Ho͘N3-lī hiuⁿ. Chit-ê sian-siⁿ ū ēng thàn-chîⁿ ê hoat-tō͘ kà i ê ha̍k-seng, kiám-chhái sī ēng kiông-kiông the̍h, á-sī ēng pho͘-pâi, ēng koái-phiàn, ēng pe̍h-chha̍t, lóng sī ēng gōa-phê ké chòe sìn tō-lí. Hit-tia̍p chí sì lâng ia̍h ōe khui o̍h chòe sian-siⁿ. Chí sì lâng tāi-ke kiâⁿ lé soah, Sì-kim ū mn̄g Lī-tô͘ kóng, Thâu-chêng teh kiâⁿ sī siáⁿ lâng? Hit-tia̍p我夢見兩個學生離開利徒進前行,攏無kap 伊做伴。有tia̍p仔久越過來看,看見有3人tè利徒來到利徒hit-n̍i̍h。利徒有kap in行禮,3人亦kap伊接禮。這3人就是顧財 、Sì金 、珍物 。利徒前kap 伊相bat,是細漢hit-tia̍p kap 伊同學。In先生ê名就是漁利 ,教學tī貪心府,好利 鄉。這個先生有用趁錢ê法度教伊ê學生,kiám-chhái是用強強the̍h,抑是用舖排、用拐騙、用白賊。攏是用外皮假做信道理。Hit-tia̍p chí 4人不止有得著in先生ê法度,逐人亦會開學做先生。Chí 4人大家行禮煞,Sì金有問利徒講:「頭前teh行是啥人?」
Lī-tô͘ kóng, hit-ê sī chīn hn̄g ê lâng, i sī chip ka-kī ê phiah kiâⁿ thiⁿ-lō͘. 利徒講:「Hit個是chīn遠ê人,伊是執家己ê癖行天路。」
Sì-kim kóng, Ha̍i̍h! Siáⁿ-sū m̄ thèng-hāu lán kap i tâng kiâⁿ? I kap lán kám m̄-sī tāi-ke kiâⁿ thiⁿ-lō͘ mah? Sì金講:「Ha̍i̍hN!啥事m̄聽候咱kap 伊同行?伊kap咱kám m̄是大家行天路--mah?」
Lī-tô͘ kóng, Si̍t-chāi lóng-chóng sī kiâⁿ thiⁿ-lō͘, chóng-sī hit-ê thâu-chêng kiâⁿ--ê, chīn-chāi ko͘-ta̍k, chip ka-kī ê phiah, khòaⁿ-khin pa̍t lâng. Chiū nā ū sêng-si̍t ê lâng lio̍h-lio̍h-á bô ha̍h i ê ì-sù, i chiū m̄-ti̍h. 利徒講:「實在攏總是行天路,總是hit個頭前行--ê,盡在孤ta̍k,執家己ê癖,看輕別人。就若有誠實ê人略略仔無合伊ê意思,伊就m̄-ti̍h。」
Tin-bu̍t kóng, Che si̍t-chāi m̄-hó. Lí kap i bô saⁿ-ha̍h sī sím-mi̍h tāi-chì? Chhiáⁿ lí kā góa kóng. 珍物講:「Che實在m̄好。你kap 伊無相合是甚mi̍h代誌?請你kā我講。」
Lī-tô͘ kóng, Chit-ê lâng sī chip-phiah, lóng bô kàu-khàm tō-lí, bô khòaⁿ sî-chūn, chheng-chheng beh kiâⁿ; góa sī khòaⁿ hó-sè chiah kiâⁿ. In ê ho̍k-sāi Siōng-tè sī kam-goān chiong in ê ke-hé khòaⁿ chòe bô iàu-kín, nā-sī góa ê ho̍k-sāi Siōng-tè, kú beh lâu góa ê ke-hé koah beh chiàu-kò͘ góa ê sìⁿ-miā. In ê khoán-sit chiū nā hō͘ ta̍k lâng hiâm--i, in iû-goân chip-ì, lóng bô beh ha̍h pa̍t lâng ê ì-sù; góa thàn sèng ê tō-lí, kú sī khòaⁿ hó-sè chiah kiâⁿ. In sī kóng-kiò sèng-kàu kiám-chhái chiū nā chhēng phòa-saⁿ hō͘ lâng khòaⁿ m̄ chiūⁿ ba̍k, ia̍h tek-khak tio̍h thàn; góa sī siūⁿ kiò sèng-kàu tio̍h chhēng kim ê ôe hō͘ lâng o-ló͘ chiah beh thàn. 利徒講:「這個人是執癖,攏無校勘道理,無看時陣,清清beh行。我是看好勢才行。In ê服事上帝是甘願將in ê家伙看做無要緊;但是我ê服事上帝,kú是beh留我ê家伙,koah beh照顧我ê生命。In ê款式就若hō͘逐人嫌--伊,in猶原執意,攏無beh合別人ê意思;我趁聖ê道理,kú是看好勢才行。In是講kiò聖教kiám-chhái就若穿破衫hō͘人看m̄上目,亦的確著趁;我是想kiò聖教著穿金ê鞋hō͘人o-ló 才beh趁。」
Kò͘-châi kóng, Lí só͘ kóng ê ì-sù khiok tio̍h, nā-sī lâng bô beh chiàu-kò͘ só͘ ū ê mi̍h, lām-sám ka-kī phah-sit-lo̍h, góa kóng, i sī bô tì-sek. Tio̍h ‘tì-sek chhin-chhiūⁿ chôa’, Sèng-chheh kám bô kóng mah? Choh-sit lâng ài-tit siu-sêng, tek-khak tio̍h thèng-hāu hó-thiⁿ sî. Tang thiⁿ ê phang iáu-kú chai kiò tio̍h tiàm hí siū--n̍i̍h, m̄-thang chhut-lâi, kàu ū thang thó-chia̍h hit-tia̍p, chiah sì-kòe pe chhut-lâi. Lán tio̍h o̍h i. Thiⁿ-sî ū lo̍h hō͘, ia̍h ū hó-thiⁿ; chit-hō lâng chin gōng, phian-phian thàu hō͘ beh khì, goán ài kiâⁿ, tio̍h thèng-hāu hó-thiⁿ chiah khì. Lâng ho̍k-sāi Siōng-tè tio̍h sòa ōe chiàu-kò͘ mi̍h, chiah ha̍h góa ê ì. Siōng-tè ēng bān-mi̍h siúⁿ-sù lâng, kám m̄-ài lâng kò͘ hit-ê mi̍h, pò-tap i ê un. Án-ni chiàu chêng-lí kóng chin-chiàⁿ sī m̄-thang pàng hiat-ka̍k--i. Chá A-pek-lia̍p-hán, Só͘-lô-bûn, ho̍k-sāi Siōng-tè lóng kàu hó-gia̍h. Iok-pek ia̍h ū kóng, ‘Hó-lâng chek-thiok kim chōe-chōe, chhin-chhiūⁿ tîn-ai.’ Hit-ê thâu-chêng kiâⁿ--ê, nā-sī chiàu lí ê só͘ kóng, kap Iok-pek só͘ kóng--ê tōa cheng-chha. 顧財講:「你所講ê意思卻著,若是人無beh照顧所有ê物,lām-sám家己扑失落,我講伊是無智識。著『智識親像蛇』,聖冊kám無講--mah?作 穡人ài得收成,的確著聽候好天時。冬天ê蜂iáu-kú知kiò著tiàm hí siū--n̍i̍h,m̄-thang出來,到有thang討食hit-tia̍p,才四界飛出來。咱著學伊。天時有落雨,亦有好天。這號人chīn憨,偏偏透雨beh去;阮愛行,著聽候好天才去。人服事上帝著續會照顧物,才合我ê意。上帝用萬物賞賜人,kám m̄愛人顧hit個物,報答伊ê恩?Án-ni照情理講真正是m̄-thang放hiat-ka̍k--伊。早阿伯拉罕、所羅門,服事上帝攏夠好額。約伯亦有講:『好人積蓄金濟濟親像塵埃。』Hit個頭前行--ê,若是照你ê所講,就kap 約伯所講ê大增差。」
Tin-bu̍t kóng, Goán ê ì-kiàn lóng sī pîⁿ-pîⁿ, chiū m̄-sái koh kóng. 珍物講:「阮ê意見攏是平平,就m̄-sái koh講。」
Sì-kim kóng, Cheh tāi-chì chin-chiàⁿ m̄-sái koh kóng, goán ê ì-kiàn lóng sī án-ni, Sèng-chheh kap chêng-lí thang chòe kan-chèng. Sì金講:「Cheh代誌真正m̄-sái koh講,阮ê意見攏是án-ni,聖冊kap 情理thang做干證。」
Lī-tô͘ kóng, Lán taⁿ kiâⁿ cheh lō͘, êng-á-ōe bo̍h-tit kóng, chhiáⁿ lín ēng chi̍t-hāng ê tāi-chì saⁿ-kap kóng, Siat-sú ū chi̍t-lâng, put-lūn sī bo̍k-su, á-sī chòe seng-lí, kiám-chhái tī bīn-chêng ū chi̍t-hāng lī-ek thang tit-tio̍h, nā m̄-sī chhut-la̍t hit-ê chin tō-lí ê tāi-chì, che lī-ek, tek-khak bōe tit-tio̍h, in nā ōe chiàu che kiâⁿ, kiám sī bô sêng-si̍t ê lâng mah? 利徒講:「咱今行cheh路,閒仔話莫得講,請lín用1項ê代誌相kap 講。設使有1人,不論是牧師,抑是做生理,kiám-chhái tī面前有1項利益thang得著,若m̄是出力hit個真道理ê代誌,cheh利益的確bōe得著,in若會照che行,kiám是無誠實ê人--mah?」
回上一頁    日治時期,   1897年,   小說