Tâi-gí tap-chhùi-kó͘_02
|
台語答嘴鼓_02 |
| Koeh Bûn-kheng |
郭文卿 |
|
Kiok: Chún kóng sio̍k-gí ū án-ni kóng, góa mā m̄-sī cha-bó͘ lâng .
|
菊：若準講俗語有án-ne講，我mā m̄是查某人。 |
|
Sūn : Ah bô, lí sī cha-po͘--ê .
|
順：Ah無，你是查甫--ê。 |
|
Kiok: M̄-sī.
|
菊：M̄是。 |
|
Sūn : Pòaⁿ lâm iûⁿ--ê.
|
順：半男iûⁿ--ê ？ |
|
Kiok: Khàu iau, lâng góa sī “siáu-chê”, iau bē “kè lâng”--leh.
|
菊：哭枵，人我是【小姐】，iáu未嫁人--leh。 |
|
Sūn : Iáu bē “kè lâng--ê” kiò-chò “siáu chi̍t-ē”，nā “kè káu--ê” , m̄ chiū siáu N̄g-ē ！
|
順：Iáu未「嫁人」--ê 叫做「痟一下」，若嫁狗--ê,m̄就痟兩下！ |
|
Kiok: Siáng beh kè káu? Lí mài o͘-pe̍h kā góa bú-jio̍k.
|
菊：Siáng beh嫁狗？你mài 烏白kā 我侮辱。 |
|
Sūn : Ài kóng “kem?l3ang”, “lâng” tī chia ài kóng chò “khin-siaⁿ”, piáu-sī pó͘-chhiong “kè” ê sû.
|
順：Ài 講「嫁--人」，「人」tī chia ài讀做「輕聲」，表示補充「嫁」ê 詞。 |
|
Kiok: Kiaⁿ sí-lâng, Tâi-gí koh ū hun “khin-siaⁿ”--o͘ ?
|
菊：驚死人，台語koh有分「輕聲」--o͘? |
|
Sūn : Sí-lâng eng-kai sī m̄-chai thang kiaⁿ chiah-tio̍h--lah, ài kóng “kiaⁿ--sí-lâng” “sí-lâng” ài kóng “khin-siaⁿ”.
|
順：死人應該是m̄知thang驚才著--lah，ài 講「驚--死人」，「死人」ài 講「輕聲」。 |
|
Kiok: Kiaⁿ--sí-lâng! Sí-lâng iā ē kóng khin-siaⁿ !
|
菊：驚--死人！死人也會講輕聲！ |
|
Sūn : Lí sī choan-kang beh lia̍h góa ê ōe-kut, “Chhōe” góa ê mâ-hoân.
|
順：你是專工beh掠我ê 話骨，chhōe我ê 麻煩。 |
|
Kiok: Ōe ū ōe-kut--o͘ ? Kám ū ōe-bah ? Chi̍t-kin bē jōa chē ? Ah “Mâ-hoân” sī lóng cháu khì tó-ūi bi̍h ? Nā bô, ná tio̍h choan-kang khì chhōe ?
|
菊：話有話骨--o͘?Kám有話肉？一斤賣偌濟？Ah「麻煩」是攏走去tó位bi̍h？若無，哪著專工去chhōe? |
|
Sūn : Nā chiàu lí chit-ê kò-sèng, hoān-sè m̄-tiāⁿ iōng chhōe-ê niâ,koh tio̍h sì-kè “chhiau” chiah kam-goān.
|
順：若照你這個個性，hoān-sè m̄-tiāⁿ 用chhōe--ê niâ,koh著四界「chhiau」才甘願。 |
|
Kiok: Chhōe kap chhiau ū siáⁿ bô-kāng? Lí kám ē sái kóng lâi hō͘ góa phīⁿ phang--leh.
|
菊：Chhōe kap chhiau有啥無共？你kám會使講來hō͘我鼻芳--leh。 |
|
Sūn : Lán lâi tiâu-kiāⁿ kau ōaⁿ, lí seng kóng “Mâ-hoân” ná ē bē sái chhōe, góa chiah kái-soeh “Chhōe” kap “Chhiau” hō͘ lí thiaⁿ.
|
順：咱來條件交換，你先講「麻煩」哪會bē使chhōe,我chiah解說「chhōe」kap 「chhiau」hō͘你聽。 |
|
Kiok: “Chhōe” sī chhōe bô khòaⁿ--kìⁿ ê mi̍h-kiāⁿ, mâ-hoân ài kóng “Chāu”, chāu mâ-hoân, chhin-chhiūⁿ chāu chîⁿ án-ni, chi̍t-tiuⁿ piàn chò khah chē tiuⁿ, tan-sûn ê tāi-chì bú kàu khah ho̍k-cha̍p chiū sī “Chhōe”, mâ-hoân ná-ū iáⁿ phàng-kiàn--khì, chiū m̄-thang khì “Chhōe”.
|
菊：「Chhōe」是chhōe無看--見ê 物件，麻煩ài講「找（chāu)」。找麻煩，親像找錢án-ne,一張變做較濟張；單純ê 代誌舞到較複雜就是「chhōe」，麻煩若有影phàng見--去，就m̄-thang 去「chhōe」。 |
|
Sūn : Chiah hùi-khì ! “Chhiau” tio̍h ài siang-chhiú khì péng, “Chhōe” iōng ba̍k-chiu khòaⁿ chiū hó, án-ni kóng ū kán-tan--bô.
|
順：Chiah費氣！「Chhiau」著ài 動手去péng,「chhōe」用目珠看就好，án-ne講有簡單--無？ |
|
Kiok: Chiah-n̍i̍h kán-tan ê tō-lí, lí lia̍h-chún góa m̄-chai--o͘ ? Góa iōng kha-thâu-u siūⁿ......, bô,bô--lah, chún góa bô kóng.
|
菊：Chiah-n̍i̍h簡單ê 道理，你掠準我m̄知--o͘?我用腳頭u想......，無，無--lah，準我無講。 |
|
Sūn : Lí ê kha-thâu-u kiám-chhái ū koan-chat-iām, chhiàng[chhiâng]-chāi ē siūⁿ m̄-tio̍h--khì.
|
順：你ê 腳頭u kiám-chhái 有關節炎，chhiâng-chāi 會想m̄ 著--去。 |
|
Kiok: Kha-thâu-u mā ē ū koan-chat-iām !?
|
菊：腳頭u mā會有關節炎？ |
|
Sūn : Lán nā m̄-chai chiū tiām-tiām.
|
順：咱若m̄知就恬恬。 |
|
Kiok: Sí-lâng tio̍h ài kóng khin-siaⁿ.
|
菊：死人著ài 講輕聲。 |
|
Sūn : Tâi-gí kóng--lâi sī chin hó-thiaⁿ. Tiàm chia góa kā lí kóng chi̍t-ê pì-bi̍t, lí bōe sái kā lâng kóng o͘!
|
順：台語講--來是真好聽。Tiàm chia我kā你講一個秘密，你bōe使kā人講o͘! |
|
Kiok: Sím-mi̍h hó-khang--ê, chiah-n̍i̍h sîn-pì neh!
|
菊：甚mi̍h好空--ê,chiah-n̍i̍h神秘neh！ |
|
Sūn: Lí ē-kì-tit lán chêng-pái ū kóng tio̍h “Bú-gí tōa-pó͘-oân” ê tāi-chì bô!
|
順：你會記得咱前擺有講著「母語大補丸」ê代誌無？ |
|
Kiok: Ū ah! Kóng liáu chin-hó ah! Chiok chē lâng, thàu-chá khí lâi lóng kia̍h kok-kî chhiùⁿ kok-koa tōa-pó͘-oân liām saⁿ piàn neh!
|
菊：有--ah！講了真好--ah！足濟人，透早起來攏kia̍h國旗唱國歌大補丸念三遍neh！ |
|
Sūn: Bô-iáⁿ bô chiah, kóng liáu tùi-tùi. Góa sī kóng A-pìⁿ-á mā thiaⁿ tio̍h lán “Bú-gí tōa-pó͘-oân” ê hòng-sàng, thiaⁿ liáu chiâⁿ kám-tōng, te̍k-pia̍t chhōe góa khì i ê chhù--n̍i̍h ha-tê khai-káng, koh hō͘-siōng gián-kiù Tâi-gí bûn-hòa ê khùn-kéng neh.
|
順：無影無跡，講了對對。我是講阿扁仔mā聽著咱「母語大補丸」ê放送，聽了誠感動，特別chhōe我去伊ê厝--ni̍h哈茶開講，koh互相研究台語文化ê困境--neh。 |
|
Kiok: Án-ni lí án-cháiⁿ kap A-pìⁿ-á kóng neh!
|
菊：Án-ni你án-cháiⁿ kap阿扁仔講--neh！ |
|
Sūn: Lí tō m̄-chai kap A-pìⁿ-á kóng-ōe sī chi̍t-chióng hiáng-siū, bô-lūn lí án-cháiⁿ kā chhò-kàn la̍k-kiāu, i lóng mā chhiò-chhiò thiaⁿ, hō͘ lí kóng kah sóng, i chiah liâu-liâu ìn. Góa kā kóng lín chip-chèng-tóng ū kàu khòaⁿ khin lán Tâi-oân-lâng, tī soán-kí ê sî, kóng Tâi-gí kóng kah chhùi-kak choân pho, chi̍t--ê hōaⁿ chhiú-thâu chiū bōe-kì liáu-liáu, kòe-khì ū ê chèng-tóng sī iōng-chîⁿ teh bé phiò, tǹg hō͘ i siāng bô mā ū chîⁿ thang khai, chia̍h N̄g-tǹg chheⁿ-chhau, chit-má tńg hō͘ lín, sím-mi̍h lóng bô, beh chia̍h hô͘-sîn ka-tī ha̍p, si̍t-chāi chiok m̄-kam-goān, lâng sī kim-kong-tóng, lín sī khi-phiàn-o͘-pe̍h kóng, tùi bú-gí ê kian-chhî tian-tó thè-pō͘, hō͘ lâng kám-kak chiok sit-bōng ah!.
|
順：你tō m̄知kap阿扁仔講話是一種享受，無論你án-cháiⁿ kā chhò-kàn la̍k-kiāu,伊攏mā笑笑聽，hō͘你講kah爽，伊才liâu-liâu應。我kā講lín執政黨有夠看輕咱台灣人，tī選舉ê時，講台語講kah嘴角全波，一下 hōaⁿ手頭就bōe記了了。過去有ê政黨是用錢teh買票，tǹg hō͘伊上無mā有錢thang khai,食兩頓chheⁿ-chhau。Chit-má tǹg hō͘ lín,甚mi̍h攏無，beh食胡蠅家己ha̍p,實在足m̄甘願。人是金光黨，lín是欺騙烏白講，對母語ê堅持顛倒退步，hō͘人感覺足失望--ah！ |
|
Kiok: Ah A-pìⁿ-á ū sím-mi̍h hoán-ìn neh!
|
菊：Ah阿扁仔有甚mi̍h反應neh？ |
|
Sūn: A-pìⁿ-á thó͘ chi̍t-ê tōa-khùi kā góa kóng-－
|
順：阿扁仔吐一個大氣kā我講—— |
|
Píⁿ: Góa chò chóng-thóng mā chiok bô-nāi leh! Choân-kok ê kong-bū jîn-goân iáu sī kū sè-le̍k teh pá-chhî, mûi-thé o͘-pe̍h kóng, chiàu saⁿ-tǹg siu-lí iáu bô kàu, liân siau-iā mā the̍h lâi tàu, nā m̄-sī góa thài ū Tâi-oân-chêng Tâi-oân-sim koh sè-kài-koan ê tì-hūi, chá chiū khòng-kha-khiàu lah! Lâng kóng óa soaⁿ soaⁿ tó, óa chúi chúi khó, óa ti-tiâu sí ti-bó, óa hiaⁿ-ko sí hiaⁿ-só, si̍t-chāi bô m̄-tio̍h, ka-tī nā chai chi̍t-châng, khah iâⁿ khòaⁿ pa̍t-lâng, lín hó-hó án āu-piah lâi thui-sak, góa chèng-chhek lâi phòe-ha̍p, gōa-kong lāi-ìn, siong-sìn lán ê bú-chhin bōe koh chài lâu ba̍k-sái lah!
|
扁：我做總統mā足無奈--leh！全國ê公務人員iáu是舊勢力teh把持，媒體烏白講，照三頓修理iáu無夠，連宵夜mā提來鬥。若m̄是我thài有台灣情、台灣心koh世界觀ê智慧，早就khōng腳翹--lah！人講倚山山倒，倚水水洘，倚豬tiâu死豬母，倚兄哥死兄嫂，實在無m̄著。家治若栽一欉，較贏看別人。Lín好好án後壁來推sak，我政策來配合，外攻內應，相信咱ê母親bōe koh再流目屎--lah！ |
|
Sūn: Án-ni chiū bô m̄-tio̍h lah! Hiān-chāi ūi-tio̍h “piáng-piáng” N̄g-siaⁿ hông khia, ū lâng koh chhiàng-siaⁿ beh “phóng-phóng” sái chiàn-chhia lâi hek-kiaⁿ, lí nā bô khah sè-jī, tio̍h hō͘ in lia̍h-khì Pak-kiaⁿ.
|
順：Án-ni就無m̄著--lah！現在為著「Piáng-piáng」兩聲hông khia,有人koh chhiàng聲beh「Phóng-phóng」駛戰車來嚇驚，你若無較細膩，著hō͘ in掠去北京。 |
|
Píⁿ : Lí bián hoân-ló, góa ē hó-hó chiau-thāi in, sûi-jiân lâng lóng kiò góa A-pìⁿ-á, bīn mā sêng Tâi-lâm tōa-piáⁿ, pak-tó͘ koh îⁿ-îⁿ, m̄-kú góa ê chhùi ē tiⁿ-tiⁿ, beh hō͘ Tâi-oân chhut-thâu-thiⁿ sī chá-bān ê tāi-chì. hó-ka-chài lín soán liáu tio̍h lâng, á-bô Tâi-oân m̄-chai beh piàn chò siáⁿ-khoán neh!
|
扁：你免煩惱，我會好好招待in,雖然人攏叫我阿扁仔，面mā sêng台南大餅，腹肚koh圓圓，m̄-kú我ê嘴會甜甜，beh hō͘台灣出頭天是早慢ê代誌。好佳哉lín選了著人，抑無台灣m̄知beh變做啥款neh！ |
|
Sūn: Sī án-cháiⁿ kóng neh?
|
順：是án-cháiⁿ講neh？ |
|
Píⁿ: Thau-thau kā lí kóng, chhut--khì bōe-sái sì-kè hòng-sàng o͘! Kin-nî chóng-thóng soán-kí kēng-soán khai-sí ê sî-chūn, ū chi̍t-ji̍t chi̍t-ê kì-chiá lâi pài-hóng góa, i mn̄g góa kóng: “Lí iōng So͘ Cheng-chhiong chò lí ê kēng-soán-chóng-pō͘ chú-jīm, tong-chho͘ lí sī án-chóaⁿ phòaⁿ-tēng i sī chi̍t-ūi chhong-bêng koh ū lêng-le̍k ê lâng neh? Góa kā i ìn-kóng: “Góa mn̄g i chi̍t-ê būn-tê: Sím-mi̍h lâng sī lín lāu-pē ê hāu-seⁿ, m̄-kú m̄ sī lí ê hiaⁿ-tī? I hō͘ góa chi̍t-ê chèng-khak ê tap-àn : Sī góa, So͘ Cheng-chhiong. Só͘-í góa chai-iáⁿ i sī chi̍t-ūi chhong-bêng koh ū lêng-le̍k ê lâng.”
|
扁：偷偷kā 你講， 出--去bōe使四界放送o͘!今年總統選舉競選開始ê時陣，有一日一個記者來拜訪我，伊問我講：「你用蘇貞昌做你ê競選總部主任，當初你是án-chóaⁿ判定伊是一位聰明koh有能力ê人neh？」我kā伊應講：「我問伊一個問題：甚mi̍h人是lín老父ê後生，m̄-kú m̄是你ê兄弟？伊hō͘我一個正確ê答案：『是我，蘇貞昌』，所以我知影伊是一位聰明koh有能力ê人。」 |
|
Chit-ê kì-chiá chiū khì tùi-hong ê kēng-soán-chóng-pō͘, mā chiong chia ê ōe kā Lian--ê kóng, Liân--ê chiū kiò Má--ê lâi khó-chhì. I mn̄g Má--ê kóng: “Sím-mi̍h lâng sī lín lāu-pē ê hāu-seⁿ, m̄-kú m̄ sī lí ê hiaⁿ-tī?” Má--ê siūⁿ chi̍t-ê chiū kóng: “Chhiáⁿ sió-tán--chi̍t-ê”.
|
這個記者就去對方ê競選總部，mā將chia ê話kā連--ê 講， 連--ê就叫馬--ê來考試，伊問馬--ê講：「甚物人是lín老父ê後生，m̄-kú m̄是你ê兄弟？」馬--ê想一下就講：「請小等一下。」馬--ê就去隔壁請教王金平這個問題，王金平講：「簡單--lah，答案是我，王金平。」 |
|
Má--ê chiū khì keh-piah chhéng-kàu Ông Kim-pêng chit-ê būn-tê, Ông Kim-pêng kóng: “Kán-tan lah, tap-àn sī góa, Ông Kim-pêng.” Má--ê chiū tńg-khì Liân--ê hia kóng: “Tap-àn sī Ông Kim-pêng.” Liân--ê kóng: “Má--ê, lí si̍t-chāi ū-kàu gōng, chèng-khak ê tap-àn sī ‘So͘ Cheng-chhiong’ lah.”
|
馬--ê就轉去連--ê hia講：「答案是王金平。」連--ê講：「馬--ê,你實在有夠憨，正確ê答案是『蘇貞昌』--lah。 |
|
Sūn: Chin-chiàⁿ ū kàu hó-chhiò. Thiⁿ-kong ū ba̍k-chiu, hó-sū pháiⁿ-sū lóng ē chhâ-siu, chi̍t-kûn phok-sū khah su lán chia ê phok-thó͘ neh ! kóng liáu chiâⁿ-kú, thian-lâm tē-pak ōe sian, ōe kàu thiⁿ-kng iā bōe ià-siān, lí khòaⁿ hit-kang A-pìⁿ-á teh chú-chhî Tiong-siông-hōe ê sî, bīn chhàu-chhàu bô siáⁿ cheng-sîn, sī in-ūi kap góa kóng kui-mê bô-khùn, sit-bîn só͘ ín-khí--ê.
|
順：真正有夠好笑。天公有目珠，好事歹事攏會查收，一群博士較輸咱chia ê博土--neh！講了誠久，天南地北話仙，話到天光也bōe厭siān。你看hit工阿扁仔teh主持中常會ê時，面臭臭無啥精神，是因為kap我講歸暝無睏，失眠所引起--ê。 |
|
Kiok: Lí kap A-píⁿ thî hiah-kú, ū kóng beh án-cháiⁿ lâi thui-sak lán ê Tâi-oân bûn-hòa bô?
|
菊：你kap阿扁啼hiah久，有講beh án-cháiⁿ來推sak咱ê台灣文化無？ |
|
Sūn: Ū ah! beh cháu ê sî, góa kā A-píⁿ-á kóng, Tâi-oân ê bûn-hòa bōe sái tn̄g, chèng-hú ài ū kè-ek lâi thui-sak, hō͘ bī-lâi ê kiáⁿ-sun koh ē-tàng phīⁿ tio̍h Tâi-gí ê phang-bī, pàng-gû chia̍h chháu ê chèng-chhek, chiâⁿ-kín chiū ē chiong kok-cho̍k-kûn ê bú-gí siau-bia̍t khì.
|
順：有--ah！Beh走ê時，我kā阿扁仔講：台灣ê文化bōe使斷，政府ài有計劃來推sak，hō͘未來ê子孫koh會當鼻著台語ê芳味，放牛食草ê政策，誠緊就會將各族群ê母語消滅去。 |
