Kang-ô͘ tap-chhùi-kó͘
|
江湖答嘴鼓 |
|---|---|
| Koeh Bûn-kheng | 郭文卿 |
|
Lâi lâi lâi, thiaⁿ thiaⁿ thiaⁿ, kín lâi kín thiaⁿ, bān lâi tiām-tiām mài chhut-siaⁿ,
|
來來來，聽聽聽，緊來緊聽，慢來恬恬mài出聲， |
|
it-liû ê chiat-bo̍k, it-liû ê phín-chit lóng tī Ko-hiông Bîn-seng-chi-siaⁿ,
|
一流ê節目，一流ê品質攏tī高雄民生之聲， |
|
lâng kóng seng-oa̍h nā beh hó, poaⁿ lâi tòa tī Tâi-oân bí-lē-tó,
|
人講生活若beh好，搬來tòa tī台灣美麗島， |
|
kang-hu nā beh ē, kín bé Ko-hiông hó chhù-tē,
|
功夫若beh會，緊買高雄好厝地， |
|
Tâi-gí nā beh gâu, siu-thiaⁿ Bîn-seng-chi-siaⁿ, pó-chèng lí ōe kín chhut-thâu.
|
台語若beh gâu,收聽民生之聲，保證你會緊出頭。 |
|
kóaⁿ-kín lâu-téng chio lâu-kha, a-bú chio a-pa,
|
趕緊樓頂招樓腳，阿母招阿爸， |
|
phah-khui siu-im-ki, choān kàu tiâu-pîn 89.7
|
扑開收音機，choān到調頻89.7 |
|
chò-hóe lâi siu-thiaⁿ lán ê bó-gí tōa hòng-sàng,
|
做伙來收聽咱ê母語大放送， |
|
thiaⁿ ē tio̍h, sèng kòe chin-chu kap soān-chio̍h.
|
聽會著，勝過珍珠kap鏇石。 |
|
Kang-ô͘: Chhin-ài e thiaⁿ-chiòng pêng-iú tāi-ke àm-an tāi-ke hó, góa sī kang-ô͘-á, kin-á-ji̍t lâi kàu kùi pó-tē, m̄-sī beh bē ko͘-io̍h mā m̄-sī beh lâi hōe m̄-tio̍h, te̍k-piat chhōa lán Tâi-oân ê sin-pū lâi kā lán hiong-chhin sī-tōa soat to-siā, kám-siā lán khó-ài ê hiong-chhin kā goán ê chi-chhî kap kó͘-lē, hō͘ góa kap a-hâ ché koh khah ū khùi-la̍t ūi lán Tâi-oân it-ti̍t piàⁿ, a-hâ ché chhiáⁿ lâi kap lán ê chhin-tông mn̄g-an chi̍t-ē.
|
江湖：親愛e聽眾朋友大家暗安大家好，我是江湖仔，今仔日來到貴寶地，m̄是beh賣膏藥mā m̄是beh來會m̄著。特別chhōa咱台灣ê新婦來kā咱鄉親序大說多謝，感謝咱可愛ê鄉親kā阮ê支持kap鼓勵，hō͘我kap阿霞姐koh較有氣力為咱台灣一直拚，阿霞姐請來kap咱ê親同問安--一下。 |
|
A-hâ: Hiong-chhin tāi-ke pêng-an tōa thàn-chîⁿ, ke-ke hō͘-hō͘ tōa thoân-îⁿ, chiâⁿ hoan-hí lâi kàu Ko-hiông ê káng-kîⁿ, kap góa siōng chun-kèng ê Tâi-oân chú-lâng tì 12 bān hun ê siā-ì, kám-siā lín hō͘ goán cheng-sîn siōng siōng tōa ê chi-chhî kap kó͘-lē. Chit-kài góa ū chit-ê ki-hōe chò tiān-sī-tâi ê keng-êng-chiá, mā sī kok-ūi hiong-chhin tī āu-piah teh phi̍h-kok, ǹg-bāng ē-tàng kái-siān lán ê mûi-thé bô chèng-siông ê sim-thài kap koan-tiám, bē-sái iōng Tâi-pak ê koan-tiám lâi kái-soeh Tâi-oân ê chōng-hòng, lâm-pō͘ lâng ê sim-siaⁿ chiah sī lán ê chú-liû bîn-ì. Kang-ô͘ hiaⁿ lí kóng kám m̄-sī án-ni mah?
|
阿霞：鄉親大家平安大趁錢，家家戶戶大團圓，成歡喜來到高雄ê港墘，kap我上尊敬ê台灣主人致12萬分ê謝意，感謝lín hō͘阮精神上上大ê支持kap鼓勵。這kài我這個機會做電視台ê經營者，mā是各位親tī後壁teh phi̍h-kok，向望會當改善咱ê媒體無正常ê 心態kap觀點，bē使用台北ê觀點來解說台灣ê狀況，南部人ê心聲才是咱ê主流民意。江湖兄你講kám m̄是án-ni mah？ |
|
Kang-ô͘: Bô m̄ tio̍h! Ko-hiông khak-si̍t sī chi̍t-ê ū ǹg-bāng ê siâⁿ-chhī, bô chhiūⁿ lán tī Tâi-pak chúi-chai jîn-hō chi̍t tōa tui, bô hū-chek-jīm ê thoân-tūi, hō͘ goán chhi-chhám lo̍h-phek, só͘ ū ê kòe-sit lóng sī thiⁿ-kong-peh kap pau-siong ê m̄-tio̍h, chhī-tiúⁿ lóng sī bô-ko͘--ê. Tī chia ū bí-lē ê hái-káng, jiû-chêng ê ài-hô, jīn-chin phah-piàⁿ ê chhī-tiúⁿ kap chhòng-chō kî-chek ê lô-kang pêng-iú. lâng kóng lô-kang khí-tāng, Tâi-oân ê keng-chè khí-poe, nā sī kang-ô͘-á khí-tâng, loān-sîn chha̍t-chú khí-hoe. Nā m̄ sī a-hâ ché ê kian-chhî góa sī bô khó-lêng kap hiah ê chèng-kheh teh gō͘-sì-saⁿ, bô kóng lâng bô khì, ná kóng ná khì, kui pak-tó͘ hóe kiông-kiông beh pok-chà chhut-lâi.
|
江湖：無m̄著！高雄確實是一個有向望ê城市，無像咱tī台北水災人禍大堆，無負責任ê團隊，hō͘阮淒慘落魄，所有ê過失攏是天公伯kap包商ê m̄著，市長攏是無辜--ê。Tī chia有美麗ê海港，柔情ê愛河，認真扑拚ê市長kap創造奇蹟ê勞工朋友。人講勞工起動，台灣ê經濟起飛，若是江湖仔起童，亂神賊子起hoe。若m̄是阿霞姐ê堅持，我是無可能kap hiah-ê政客teh五四三，無講人無氣，那講那氣，歸腹肚火強強beh爆炸出來。 |
|
A-hâ: Lāu-hiaⁿ ah! lí mài hiah-ni̍h siū-khì, khì pháiⁿ sin-thé bô-chhái-kang, sim-chêng koh bōe khin-sang, hoân-sū pàng hō͘ khui, chū-jiân ōe sim-hoe khui, chò-lâng nā siuⁿ kè-kàu, chiū ài thàn-chá thiah lô͘-chàu. Lí siūⁿ chit-ê Sím tōa úi-goân sī sím-mi̍h kak-sek, phó͘-thong sî kek chheng-ko Tú-tio̍h tāi-chì chiū ná tek-ko sûi hong iô, sì-kè o͘-pe̍h kô, chi̍t-bīn chò phah-chhiú, chi̍t-bīn chò siáu-thiú, kà-sī ka-kī lâng, m̄-tiāⁿ beh chò Tōa-lāu, koh it-ti̍t siūⁿ beh chò lāu-tōa, kin-pún sī si-koe óa tōa-pêng, Chū-su chū-lī ê chèng-tī láu-á, khì that tio̍h thi̍h-pang chiah kiò lāu-pē. bo̍k-chiong bô lâng, í-ūi ka-kī ê hâng-chêng siōng kài âng, si̍t-chāi sī ba̍k-chiu bô chiuⁿ-ám, khah su chi̍t-ê kòe-lō͘-lâng.
|
阿霞：老兄--ah！你mài hiah-ni̍h受氣，氣歹身體無采工，心情koh bōe輕鬆，凡事放hō͘開，自然會心花開，做人若siuⁿ計較，就ài趁早拆爐灶。你想這個沈大委員是甚mi̍h角色，普通時kek清高，tú著代誌就那竹竿隨風搖，四界烏白kô,一面做扑手，一面做小丑，教示家己人，m̄-tiāⁿ beh做大老，koh一直想beh做老大，根本是西瓜倚大爿，自私自利ê政治láu--仔，去踢著鐵枋才叫老父。目中無人，以為家己ê行情上kài紅，實在是目珠無漿ám,較輸一個過路人。 |
|
Kang-ô͘: Góa mā siūⁿ beh kà i it-to lióng-toān, bô ài kap i kô-kô-tîⁿ, siáⁿ chai i kek khó-liân, koh kap hiah ê phah-chhiú mûi-thé lâi teh hong-chà góa, si̍t-chāi hó-sim hō͘ lûi chim, lú siūⁿ lú oàn-khì, nā siūⁿ-tio̍h i kòe-khì ê só͘-chò só͘-ûi, bô kóng hō͘ lí chai, si̍t-chāi ē khùn bōe lo̍h bîn, chia̍h bōe pá pn̄g.
|
江湖：我mā想beh kà伊一刀兩斷，無ài kap伊kô-kô纏。啥知伊kek可憐，koh kap hiah-ê扑手媒體來teh轟炸我，實在好心hō͘雷chim,愈想愈怨氣，若想著伊過去ê所做所為，無講hō͘你知，實在會睏bōe落眠，食bōe飽飯。 |
|
A-hâ: Lán lóng chai-iáⁿ i sī siang-kha ta̍h siang-chûn ê lâng, tī tóng-lāi ê pòe-hūn mā sī chiok-koân--ê, tùi Tâi-oân ê bîn-chú kap i-ha̍k ê kiàn-giân mā ū chin-chē ê kòng-hiàn, sī án-chóaⁿ lí ē tùi i hiah kám-mō͘ neh?
|
阿霞：咱攏知影伊是雙腳踏雙船ê人，tī黨內ê輩份mā是足懸--ê,對台灣ê民主kap醫學ê建言mā有真濟ê貢獻，是án-chóaⁿ你會對伊hiah感冒neh？ |
|
Kang-ô͘: A-hâ ché ah! Lí ū só͘ put-ti, ti-jîn ti-bīn put ti-sim, ti-koaⁿ ti-kiān put jû kim, nā lán chit-ê tōa úi-goân ê jîn-seng kui-ōe m̄-tiāⁿ beh chò li̍p-hoat úi-goân nā-tiāⁿ, i siōng tōa ê goān-bāng sī chò Tâi-pak chhī-tiúⁿ, khòaⁿ tio̍h a-pìⁿ-á sī i ê láu-sè--ê, to ū hoat-tō͘ chò chhī-tiúⁿ, chóng-thóng, pêⁿ-pêⁿ sī kāng kò͘-hiong lâi Tâi-pak phah-piàⁿ ê chhut-gōa lâng, i ka-kī ū chū-sìn ē-tàng kap a-pìⁿ-á kāng-khoán. Só͘-í i lóng kap hiah ê Tiong-kok su-siúⁿ ê lâng poah kám-chêng, khòaⁿ ē-tàng nâ le̍k thong chia̍h bōe.
|
江湖：阿霞姐--ah！你有所不知，知人知面不知心，豬肝豬腱不如金，若咱這個大委員ê人生規劃m̄-tiāⁿ beh做立法委員nā-tiāⁿ，伊上大ê願望是做台北市長，看著阿扁仔是伊ê老細--ê,都有法度做市長、總統，平平是共故鄉來台北扑拚ê出外人，伊家己有自信會當kap阿扁仔共款。所以伊攏kap hiah-ê中國思想ê人poah感情，看會當藍綠通食bōe。 |
|
A-hâ: Kóng khí lâi mā bô m̄ tio̍h ah, i hi-seng chū-kí lâi chhiok-chìn cho̍k-kûn ê hô-hâi mā sī teh chò kong-tek ah!
|
阿霞：講起來mā無m̄著--ah，伊犧牲自己來促進族群ê和諧mā是teh做功德--ah！ |
|
Kang-ô͘: Lí to m̄-chai ò͘, i chò kong-tek chò kàu bōng-á-po͘ lah! I chiong Tâi-pak ê Tiong-kok lâng tòng-chò sī chut-á á-sī phàn-á, in chhìn-chhái chhōe chi̍t-ê a-sat-put-lut ê lâng chhut-lâi soán chhī-tiúⁿ, mā bōe chiong phiò tâu hō͘ lín Tâi-oân lâng, kiò i khah chá khùn khah ū bîn lah!.
|
江湖：你都m̄知ò͘,伊做功德做到墓仔埔lah！伊將台北ê中國人當做是卒仔抑是盼仔，in chhìn-chhái chhōe一個a-sa-put-lut ê人出來選市長，mā bōe將票投hō͘ lín台灣人，叫伊較早睏較有眠--lah！。 |
|
A-hâ: Nā chiàu lí án-ni kóng, chiàⁿ-káng ê Tâi-oân lâng beh tī Tâi-pak siâⁿ chhut-lâng-thâu-tē sī pí teng-thian khah lân neh?
|
阿霞：若照你án-ni講，正港ê台灣人beh tī台北城出人頭地是比登天較難neh？ |
|
Kang-ô͘: Mā m̄ sī choân-jiân án-ni, che ài phòe-ha̍p thian-sî tē-lī kap jîn-hô sî-ki nā kàu, sian tòng mā tòng-bōe-tiâu, chhin-chhiūⁿ a-pìⁿ-á án-ne, sî-iā, ūn-iā, miā-iā, hui ngó͘ chi put-lêng iā. hō͘ lâng siōng oàn-thàn sī 2002 nî Tâi-pak chhī-tiúⁿ ê soán-kí, bêng-bêng i ū ki-hōe tāi-piáu chip-chèng-tóng lâi kèng-soán, kiat-kó i khòaⁿ m̄-sū-sè chiū lo̍h-phâu, tán lâng thui-soán jîn-soán chhut-lâi èng-chiàn, i chiah giú bé-āu-kha, kóng hong-liâng-ōe koh it-ti̍t phòe-ha̍p tùi-te̍k lâi khau-sé ka-kī ê tông-chì, si̍t-chāi ū kàu pi-phí, chin-chiàⁿ sī bô saⁿ siâu lō͘ iōng.
|
江湖：Mā m̄是全然án-ni,che ài配合天時地利kap人和。時機若到，sian擋mā擋bōe-tiâu。親像阿扁仔án-ne,時也、運也、命也，非吾之不能也。Hō͘人上怨嘆是2002年台北市長ê選舉，明明伊有機會代表執政黨來競選，結果伊看m̄是勢就落跑，等人推選人選出來應戰，伊才扭馬後腳，講風涼話koh一直配合對敵來khau洗家己ê同志，實在有夠卑鄙。真正是無啥siâu路用。 |
|
A-hâ: Hó lah! Kóng hiah ê ū-khang bô-sún ê kiàn-siàu tāi, ōe khì pháiⁿ sin-miā, lâi a-hui-peh hiah chē-chē ê, thiaⁿ lāu-tōa-lâng kā lán khui-thiah jîn-seng ê thiat-lí, sim-chêng mā khah khin-sang khùi-oa̍h.
|
阿霞：好--lah！講hiah-ê有空無榫ê見笑代，會氣歹身命，來阿輝伯hiah坐坐--ê,聽老大人kā咱開拆人生ê哲理，心情mā較輕鬆快活。 |
|
Kang-ô͘: Kiâⁿ! kiâⁿ! kín lâi khì, sūn-sòa kā lāu-tōa-lâng chhéng-an mn̄g-hó, múi-kài nā kà i phò-tāu, chiū kám-kak siu-sêng chiâⁿ chē, ha̍k-būn keng-le̍k phok-ha̍k, thian-hā sū bat thàu-thàu, ū i thè Tâi-oân phah-piàⁿ, chin-chiàⁿ sī Tâi-oân lâng ê hēng-hok, put-koán tī tó-ūi A-hui-peh-á lóng sī lán Tâi-oân siōng tōa ê chu-sán.
|
江湖：行！行！緊來去，順續kā老大人請安問好，每kài若kap伊phò-tāu,就感覺收成成濟，學問經歷博學，天下事bat透透，有伊替台灣扑拚，真正是台灣人ê幸福。不管tī tó位，阿輝伯仔攏是咱台灣上大ê資產。 |
|
A-hui: Góa chai-iáⁿ chit-chām lín N̄g-ūi chiok ut-chut--ê, sim-chêng chiâⁿ bái, chin-chiàⁿ pháiⁿ-sè, tāi-ke lóng chiah bô-êng, koh chiah poat-kang lâi sio-chhōe, si̍t-chāi sī lín m̄ kam hiâm. lâng kóng jîn-chêng lâu chi̍t-sòaⁿ, ji̍t-āu hó sio-khòaⁿ, thian-hā sū bô choa̍t-tùi ê sī-hui, chèng-tī mā bô éng-oán ê pêng-iú kap te̍k-jîn, chi̍t-ki chháu chi̍t-tiám lō͘, chhian-bān m̄-thang tn̄g lâng seng-lō͘. bô-lūn lí koân-sè gōa tōa, ài thè ka-kī lâu oa̍h-lō͘, chò lâng chin-sim poah kám-chêng, sè-kan chiah ū kng-bêng.
|
阿輝：我知影這chām lín兩位足鬱卒--ê,心情成bái,真正歹勢，大家攏chiah無閒，koh chiah撥工來相chhōe,實在是lín m̄甘嫌。人講人情留一線，日後好相看，天下事無絕對ê是非，政治mā無永遠ê朋友kap敵人。一支草一點露，千萬m̄-thang斷人生路。無論你權勢外大，ài替家己留活路，做人真心poah感情，世間才有光明。 |
|
A-hâ: A-hui-peh-á, lí kóng liáu bô m̄-tio̍h, m̄-kú ū tang-sî-á khì hō͘ hiah ê Tiong-kok cháu-káu chau-that, bú-jio̍k, sī-hui tian-tò-péng, 24 sió-sî teh hòng-sàng, kóng chi̍t-ê iáⁿ tio̍h seⁿ chi̍t-ê kiáⁿ, kóng kah chhùi-kak choân pho, chiàu saⁿ-tǹg the̍h-lâi mē, m̄-kiaⁿ Tâi-oân hō͘ in lâi chhut-bē.
|
阿霞：阿輝伯仔，你講了無m̄著。M̄-kú有當時仔去hō͘ hiah-ê中國走狗蹧踢、侮辱，是非顛倒反，24小時teh放送，講一個影著生一個子，講kah嘴角全波，照三頓提來罵，m̄驚台灣hō͘ in來出賣。 |
|
A-hui: Che sī góa sim-tiong siōng tōa ê thiàⁿ, kòe khì it-ti̍t su-khó pún-thó͘-hòa, tui-kiû bîn-chú chū-iû, kiàn-li̍p Tâi-oân ê chú-thé-sèng, tùi-thāi mûi-thé ê kái-kek siuⁿ sioh-chêng, chit-má chia̍h-khui chāi gán-chêng, sûi chāi in teh chhia-pôaⁿ-péng. hó-ka-chài chit-má ê Lîm kio̍k-tiúⁿ ū phek-le̍k, keng-thâu ū taⁿ-tàⁿ, si̍t-chāi ài kā o-ló kap kó͘-lē. chit-tiám lín ài kā chia ū-sim beh chò tāi-chì ê siáu-liân lâng tàu-saⁿ-kāng.
|
阿輝：Che是我心中上大ê痛，過去一直思考本土化，追求民主自由，建立台灣ê主體性，對待媒體ê改革siuⁿ惜情，chit-má食虧在眼前，隨在in teh車盤反。好佳哉chit-má ê林局長有魄力，肩頭有擔擔，實在ài kā o-ló kap鼓勵。這點lín ài kā chia有心beh做代誌ê少年人鬥相共。 |
|
Kang-ô͘: Kóng tio̍h che, góa mā chiok oàn-thàn--ê, lín lóng chai góa chit-ê lâng sī chho͘-sòaⁿ-tiâu, ū ōe ti̍t kóng, bōe Ǹg-khang Ǹg-phāng, chhin-chhiūⁿ lán ê Tân pō͘-tiúⁿ kóng chhut chiàⁿ-káng Tâi-oân lâng ê sim-siaⁿ, iōng lán siōng chhin-chhiat ê gí-sû, kán-tan bêng-liâu kóng chhut lán gōa-kau ê khùn-kéng, in m̄ khì chek-koài tùi-hong, sòa lâi teh pí-siùⁿ Tâi-oân-ōe bô chúi-chún, lâm-pō͘ lâng bô ha̍k-būn, chin-chiàⁿ sī khì ū chhú lí. ka-kī khòaⁿ-khin Tâi-oân bûn-hòa, m̄ hó hó ha̍k-si̍p chāi-tē gí-giân, iōng hit-chiòng tōa Tiong-kok ê ah-pà su-sióng, kia̍h chi̍t-ki pit, chhut chi̍t-ki chhùi, sì-kè sái-lōng sī-hui, chè-chō cho̍k-kûn ê tùi-li̍p, sī m̄-sī chōe tōa ok-ke̍k, si̍t-chāi ū kàu bô chām-chat. Chhiūⁿ án-ne góa chhiân-chāi mā teh hông phoe-phêng, m̄ chai beh án-chóaⁿ chiah ē khah kim-ku̍t neh?
|
江湖：講著che,我mā足怨嘆--ê。Lín攏知我這個人是粗線條，有話直講，bōe鑽空鑽縫。親像咱ê陳部長講出正港台灣人ê心聲，用咱上親切ê語詞，簡單明瞭講出咱外交ê困境，in m̄去責怪對方，續來teh鄙相台灣話無水準，南部人無學問，真正是豈有此理。家己看輕台灣文化，m̄好好學習在地語言，用hit種大中國ê壓霸思想，kia̍h一支筆，出一支嘴，四界使弄是非，製造族群ê對立，是m̄是罪大惡極，實在有夠無chām節。像án-ne我chhiân-chāi mā teh hông批評，m̄知beh án-chóaⁿ 才會較金滑neh？ |
|
A-hui: Lâng kóng soaⁿ khó î, sèng lân kái, lí mā m̄-bián chū-chek, che chiū sī lí ê te̍k-sek, chē-chē Tâi-oân lâng chiū sī him-sióng lí chi̍t-chiòng khùi-kháu, nā bô lí ná ōe chiah-n̍i̍h âng. chò-lâng chò-sū khiam-pi mài phòng-hong, jîn-chêng sè-sū bān-sū thong, chū-jiân ē kiám chiok-chē chai-eh, tī chia góa lâi kóng chi̍t-ê sió kò͘-sū hō͘ lín hun-hióng.
|
阿輝：人講山可移，性難改，你mā m̄免自責，che就是你ê特色，濟濟台灣人就是欣賞你這種氣口，若無，你那會chiah-n̍i̍h紅。做人做事謙卑mài碰風，人情世事萬事通，自然會減足濟災厄，tī chia我來講一個小故事hō͘ lín分享。 |
|
A-hâ: A-hui-peh-á sio-tán chi̍t-ē, góa sió chún-pī chi̍t-ē.
|
阿霞：阿輝伯仔小等一下，我小準備一下。 |
|
A-hui: Pàng khah khin-sang lah! lán hō͘-siong gián-kiù chò chham-khó. Bí-kok kǹg-thi̍h tāi-ông khah-nái-ki, chhut-sin tī sàn-hiong ê ka-têng, sè-hàn ê sî bô-siū chèng-kui ê kàu-io̍k. I lóng-sī óa-khò ka-kī ê chū-siu; koh chin khîn-khiām; kàu-bóe chiâⁿ-chòe tōa hó-gia̍h-lâng, koh chiâⁿ-chòe chi̍t-ê ha̍k-chiá. In-ūi Khah-nái-ki bat lo̍k-koan chin chē kim-chîⁿ, tī Eng-kok chhòng-pān tô͘-su-koán. Só͘-í So͘-kek-lân ê sì-ūi tāi-ha̍k ê hāu-tiúⁿ, liân-ha̍p khui-hōe hoan-gêng i, koh pān iân-sia̍h khoán-thāi i. Chia̍h pá liáu-āu, tāi-ke ûi-lô͘ teh kóng-ōe. Khah-nái-ki ka-kī kóng-khí i sêng-kong ê le̍k-sú. I tú-tú kóng-kàu chin-tek-ì ê sî, i mn̄g lâi-pin kóng: “Góa hiān-chāi ta̍k-hāng lóng ū, lóng bô khiàm-khoeh sím-mi̍h; chiah-ê lóng-sī góa siang-chhiú phah-piàⁿ tit-tio̍h--ê; chhiáⁿ-mn̄g, lin khòaⁿ góa iáu khiàm-khoeh sím-mi̍h? Tó chi̍t-hāng Siōng-tè iáu-bōe siúⁿ-sù hō͘ góa?” Tng-sî tāi-ke lóng chēng-chēng bô chhut-siaⁿ. Hut-jiân-kan, ū chi̍t-ê lāu hāu-tiúⁿ chin sè-siaⁿ kóng: “Kiám-chhái iáu khiàm chi̍t-hāng, iáu khiàm chi̍t kóa khiam-pi.”
|
阿輝：放較輕鬆--lah！咱互相研究做參考。美國鋼鐵大王Carnegie ，出身tī散hiong ê家庭，細漢ê時無受正規ê教育。伊攏是倚靠家己ê自修；koh真勤儉，到尾成做大好額人，koh成做一個學者。因為Carnegie bat樂捐真濟金錢，tī英國創辦圖書館。所以蘇格蘭ê四位大學ê校長，聯合開會歡迎伊，koh辦筵席款待伊。食飽了後，大家圍爐teh講話。Carnegie家己講起伊成功ê歷史。伊tú-tú講到真得意ê時，伊問來賓講：「我現在逐項攏有，攏無欠缺甚mi̍h；chiah-ê攏是我雙手扑拚得著--ê;請問，lin看我iáu欠缺甚mi̍h？Tó一項上帝iáu未賞賜hō͘我？當時大家攏靜靜無出聲。忽然間，有一個老校長真細聲講：「Kiám-chhái iáu欠一項，iáu欠一寡謙卑。」 |
|
Kang-ô͘: Si̍t-chāi bô m̄-tio̍h, lâng kóng sim bái bô lâng chai, chhùi pháiⁿ siōng lī-hāi, hoān-sū khiam-pi khǹg sim-tiân, biān tài chhiò-iông kiat siān-iân, chū-jiân bô lâng hiâm. Tû liáu lí-liām ê chi-chhî, koh su-iàu jîn-seng ê cháu-thiàu, án-ne chiah ē khiā-thêng-thêng. chò-lâng m̄-kiaⁿ ū siong lâi tài hûn, siōng kiaⁿ pe̍h-chha̍t bô lêng-hûn, lō͘ nā beh kiâⁿ chá-bān ōe poa̍t-tó, pn̄g nā beh chia̍h, ke-kiám ōe pháiⁿ pak-tó͘, nā tòa tī Tâi-oân koh bô jīn-tông, chiū bô chhái in teh tòa pó-tó.
|
江湖：實在無m̄著，人講心bái無人知，嘴歹上厲害，凡事謙卑囥心田，面帶笑容結善緣，自然無人嫌。除了理念ê支持，koh需要人生ê走跳，án-ne 才會企thêng-thêng。做人m̄驚有傷來帶痕，上驚白賊無靈魂。路若beh行早慢會跋倒，飯若beh食，加減會歹腹肚。若tòa tī台灣koh無認同，就無采in teh tòa寶島。 |
|
A-hâ: A-hui-peh-á lí kòe-khì ē-sái kóng sī hoah chúi ē kian-tàng ê lâng, ū chiok-chē koat-chhek lóng sī chi̍t-chiòng thiau-chiàn, sûi-jiân sin-khu piⁿ ū chē-chē phok-sū phok teh the̍h-kiong kiàn-giân m̄-kú nā su-iàu lí lâi tēng-toa̍t ê tāi-chì, lí sī án-chóaⁿ lâi tiâu-chéng sim-chêng neh?
|
阿霞：阿輝伯仔你過去會使講是喝水會kian凍ê人，有足濟決策攏是一種挑戰。雖然身軀邊有濟濟博士博teh提供建言，m̄-kú若需要你來定奪ê代誌，你是án-chóaⁿ來調整心情neh？ |
|
A-hui: Lín ē kì-tit góa bat chio a-pìⁿ-á kàu Koan-im-soaⁿ kiâⁿ-kiâⁿ khòaⁿ-khòaⁿ, he m̄-sī beh chio i lâi peh-soaⁿ chhit-thô, sī beh thoân-siū i pì-koat, lâng nā kàu koân-soaⁿ téng tio̍h kám-kak ka-kī ê biáu-siáu, ka-kī ē khah khiam-pi lâi biān-tùi hong-éng, chit-ê sî-chūn sim-chêng bô siū-tio̍h kiáu-jiáu, chēng-sim lâi su-khó, kok-ka ê miā-ūn kap jîn-bîn ê hēng-hok, lóng sī chò chóng-thóng ê tāng-tàⁿ. Iû-kî góa nā khiā tī hiah, chiū ē siūⁿ-tio̍h Má-kai phok-sū ê ûi-giân-su.
|
阿輝：Lín會記得我bat招阿扁仔到觀音山行行看看，he m̄是beh招伊來peh山chhit-thô,是beh傳授伊祕訣。人若到高山頂著感覺家己ê渺小，家己會較謙卑來面對風湧，這個時陣心情無受著攪擾，靜心來思考，國家ê命運kap人民ê幸福，攏是做總統ê重擔。尤其我若企tī hiah，就會想著馬偕博士ê遺言書。 |
|
Kang-ô͘: Lán lóng chai Má-kai phok-sū úi-tāi ê chêng-hoâi, iōng Iâ-so͘ ki-tok kiù-sè ê cheng-sîn, lâi i-tī pēⁿ-hoān ê jio̍k-thé, cheng-sîn kap lêng-hûn. jia̍t-ài Tâi-oân thiàⁿ-sioh Tâi-oân ê gōa-kok lâng. hiān-chāi Má-kai pēⁿ-īⁿ ê chêng-sin chiū sī i só͘ chhòng ê “Kai i-koán”, it-seng thui-tōng Tâi-oân ê i-liâu, kàu-io̍k, chong-kàu lóng ū chin-tōa ê kòng-hiàn. Mā í chò chi̍t-ê Tâi-oân kiáⁿ-sài lâi hoaⁿ-thâu hí-bīn. ah, i ê ûi-giân-su sī siá sím-mi̍h neh?
|
江湖：咱攏知馬偕博士偉大ê情懷，用耶穌基督救世ê精神，來醫治病患ê肉體、精神kap靈魂。是熱愛台灣、疼惜台灣ê外國人。現在馬偕病院ê前身就是伊所創ê「偕醫館」，一生推動台灣ê醫療、教育，宗教攏有真大ê貢獻。Mā以做一個台灣子婿來歡頭喜面。ah！伊ê遺言書是寫甚mi̍h neh？ |
|
A-hui: Má-kai phok-sū 1900 nî tī Koan-im-Soaⁿ téng só͘ siá ê ûi-giân-su, si̍t-chāi ū kàu kám-tōng lâng, múi chi̍t-kài nā siūⁿ-tio̍h i tùi Tâi-oân bô-su ê kòng-hiàn cheng-sîn, góa tio̍h khah ū sìn-sim lâi phāiⁿ Si̍p-jī-kè, góa liām chi̍t-pái hō͘ lín thiaⁿ.
|
阿輝：馬偕博士1900年tī觀音山頂所寫ê遺言書，實在有夠感動人。每一kài若想著伊對台灣無私ê貢獻精神，我著較有信心來揹十字架。我唸一擺hō͘ lín聽： |
|
Góa choân-sim só͘ thiàⁿ-sioh ê Tâi-oân ah! Góa ê chheng-chhun lóng-chóng hiàn hō͘--lí.. Góa choân-sim só͘ thiàⁿ-sioh ê Tâi-oân ah! Góa it-seng ê hoaⁿ-hí lóng tī chia. |
我全心所疼惜ê台灣--ah！ 我ê青春攏總獻hō͘--你。 我全心所疼惜ê台灣--ah！ 我一生ê歡喜攏tī chia。 |
|
Góa tī hûn-bū tiong khòaⁿ-kìⁿ soaⁿ-niá, Tùi hûn-tiong ê khang-phāng koan-khòaⁿ tāi-tē. Pho-lân tōa-hái iâu-oán ê tùi-hōaⁿ, Góa ì-ài tī chia thiàu-bōng bû-sek. |
我tī雲霧中看見山嶺， Tùi雲中ê空縫觀看大地。 波瀾大海遙遠ê對岸， 我意愛tī chia眺望無息。 |
|
Góa sim bē-tàng koah-lī ê Tâi-oân ah! Góa it-sè ê khoài-lo̍k lóng tī chia. Ǹg-bāng góa jîn-seng ê soah-bóe chām, Tī tōa-éng phah-hōaⁿ ê hiáng-siaⁿ tiong, Tī tek-nâ iô-tāng ê ńg-iáⁿ--n̍i̍h, Chhōe-tio̍h góa it-seng chòe-āu ê khiā-ke! |
我心bē當割離ê台灣--ah！ 我一世ê快樂攏tī chia。 向望我人生ê煞尾站， Tī大湧扑岸ê響聲中， Tī竹林搖動ê蔭影--ni̍h， Chhōe著我一生最後ê企家！ |
|
A-hâ: Si̍t-chāi bô kán-tan, Má-kai phok-sū iōng i 30 tang ê chheng-chhun lâi thiàⁿ-sioh chit-tè thó͘-tē, hō͘ góa siūⁿ khí kòe-khì tòe gōa-lâi chèng-koân lâi ê sin-chū-bîn, bêng-bêng tī chia í-keng tòa 50 kúi tang, iáu koh m̄ lo̍h tē seⁿ-kin, koh ta̍k-kang teh chhiùⁿ-soe Tâi-oân, boh-koài sim-koaⁿ kiat kui-oân. In it-seng ê khoài-lo̍k, ke-hóe, kiáⁿ-sun mā lóng tī chia, sī án-chóaⁿ bē-tàng chò-hóe lâi phah-piàⁿ neh? Tiong-kok ê kò͘-hiong sui-jiân hó, khah su Tâi-oân bí-lē-tó.
|
阿霞：實在無簡單，馬偕博士用伊30冬ê青春來疼惜這塊土地，hō͘我想起過去tòe外來政權來ê新住民，明明tī chia已經tòa 50幾冬，iáu koh m̄落地生根，koh逐工teh唱衰台灣，莫怪心肝結歸丸。In一生ê快樂、家伙、子孫mā攏tī chia,是án-chóaⁿ bē當做伙來扑拚neh？中國ê故鄉雖然好，較輸台灣美麗島。 |
|
A-hui: Che sī seⁿ chò Tâi-oân lâng ê pi-ai, bêng-bêng chāi-tē ê goân-chū-bîn hiah-ni̍h chē, khiok sī hō͘ gōa-lâi chèng-koân khan kàu gōng-gōng se̍h, che mā piáu-sī Tâi-oân ia̍h bōe chhut-thâu-thiⁿ, lán ài koh khah ló͘-le̍k phah-piàⁿ, hō͘ khah chē jîn-bîn jīn-tông chit-ê î-it óa-khò ê bí-lē-tó.
|
阿輝：Che是生做台灣人ê悲哀，明明在地ê原住民hiah-ni̍h濟，卻是hō͘外來政權牽到憨憨se̍h,che mā表示台灣iáu未出頭天，咱ài koh較努力扑拚，hō͘較濟人民認同這個唯一倚靠ê美麗島。 |
|
Kang-ô͘: Nā kóng tio̍h che, góa chiū ū chhim-chhim ê kám-khài. Ū chi̍t-pái góa khì Bí-kok Ka-chiu koan-kong, tī in siōng chhut-miâ ê âng-sam-nâ thâu-chêng, khòaⁿ-kìⁿ chi̍t-châng chi̍t-châng ê âng-sam Ǹg-ji̍p hûn-téng, ta̍k-châng tōa-kho͘ koh koân-tōa, tāi-ke sio-cheⁿ teh o-ló. chit-ê sî-chūn chhōa-tūi ê sió-chiá chiū khui-chhùi siāu-kài, i kóng, Ka-chiu ê âng-sam sī bo̍k-chêng sè-kài siōng tōa-châng ê si̍t-bu̍t, siōng koân--ê ū 90 kong-chhioh, chha-put-to ū 30 chân lâu ê koân. Ū lâng-kheh teh mn̄g, ē-tàng seⁿ hiah-ni̍h koân, i ê kin it-tēng tèng chin-chhim ho͘N? chhōa-tūi ê sió-chiá hôe-tap kóng, m̄-sī, m̄-sī Ka-chiu âng-sam sī tèng-kin bô gōa chhim ê si̍t-bu̍t.. Lēng-gōa chi̍t-ê lâng-kheh koh mn̄g, nā chiàu lí án-ne kóng, siat-sú tú-tio̍h thàu hong-thai lo̍h tōa-hō͘, m̄ chiū liân kin mā poe̍h khí lâi pha̍k-koaⁿ. chhōa-tūi--ê koh kóng, che sī ū pì-koat--ê. chiū lín ba̍k-chiu só͘ khòaⁿ-tio̍h--ê, Ka-chiu ê âng-sam lóng sī kui-kûn kat chò-hóe teh sêng-tiúⁿ, tī thô͘-kha lāi-té, in ê kin ná chhin-chhiūⁿ bah-chàng-kōaⁿ, liâm-liâm khan chò-hóe, sî-kan chi̍t-ē kú, kui-piàn soaⁿ ê thô͘-kha chū-jiân hêng-sêng kin ê bāng, só͘-í tû-hui chiok tōa ê hong-thai á-sī tē-tāng, chhiūⁿ Tâi-oân ê 921 tōa-tē-tāng án-ne, chiong kui-lia̍p soaⁿ sóa cháu, nā bô, bô pòaⁿ châng âng-sam ōe tó--lo̍h-khì. Chit-ê sî-chūn ta̍k-ê lóng ūi-tio̍h tāi-chū-jiân ê sîn-kî chō-bu̍t teh su-khó ê sî, chhōa-tūi--ê koh kóng, in-ūi âng-sam ê kin bián Ǹg thô͘ siuⁿ chhim, só͘-í chiâⁿ kín khip-siu tio̍h tōa-liōng ê chúi-hun kap pó͘-phín, tì-sú in sêng-tiúⁿ ê sok-tō͘ ke chin-kín, che mā sī in te̍k-piat koân-tōa ê goân-in chi it. chhōa-tūi--ê hoaⁿ-hí kóng, Ka-chiu âng-sam ê kin chiū sī “hūi-kin”. Àn chit-ê kò͘-sū lán ē-tàng chai-iáⁿ, chi̍t-ê lâng nā sī ke kau pêng-iú, kiat siān-iân, kap pa̍t-lâng ū hō͘-tōng, phó͘-thong sî hō͘-siong tàu-saⁿ-kāng, kiàn-li̍p liông-hó ê jîn-chè koan-hē, khip-siu chē-chē ê êng-ióng hun, chhiong-si̍t ka-kī ê lāi-châi, kam-goān chò, hoaⁿ-hí siū. Nā sī tú-tio̍h tōa-tiâu ê tāi-chì, chiū ū lâng tàu chi-oân, tàu kha-chhiú, án-ne lán tio̍h ē-tàng hông hiong hòa kiat, sūn-lī oân-sêng jīm-bū. Só͘-í kóng “hūi-kin” sûi-jiân chhián, mā sī ē-tàng sêng-kong oân-móa.
|
江湖：若講著che,我就有深深ê感慨。有一擺我去美國加州觀光，tī in上出名ê紅杉林頭前，看見一欉一欉ê紅杉鑽入雲頂，逐欉大箍koh懸大，大家相爭teh o-ló。這個時陣chhōa隊ê小姐就開嘴紹介，伊講：「加州ê紅杉是目前世界上大欉ê植物，上懸--ê有90公尺，差不多有30層樓ê懸。」有人客teh問：「會當生hiah-ni̍h懸，伊ê根一定釘真深ho͘ⁿ？」Chhōa隊ê小姐回答講：「M̄是，m̄是，加州紅杉是釘根無偌深ê植物。」另外一個人客koh問：「若照你án-ne講，設使tú著thàu風颱落大雨，m̄就連根mā拔起來曝干？Chhōa隊--ê koh講：「Che是有祕訣--ê。就lín目珠所看著--ê,加州ê紅杉攏是歸群結做伙teh成長，tī塗腳內底，in ê根那親像肉粽kōaⁿ，黏黏牽做伙，時間一下久，歸遍山ê塗腳自然形成根ê網，所以除非足大ê風颱抑是地動，像台灣ê 921大地動án-ne,將歸粒山徙走，若無，無半欉紅杉會倒--落-去。」這個時陣逐個攏為著大自然ê神奇造物teh思考ê時，chhōa隊--ê koh講：「因為紅杉ê根免nǹg塗siuⁿ深，所以成緊吸收著大量ê水分kap補品，致使in成長ê速度加真緊，che mā是in特別懸大ê原因之一。」Chhōa隊--ê歡喜講：「加州紅杉ê根就是『慧根』。Àn這個故事咱會當知影，一個人若是加交朋友，結善緣，kap別人有互動，普通時互相鬥相共，建立良好ê人際關係，吸收濟濟ê營養分，充實家己ê內才，甘願做，歡喜受。若是tú著大條ê代誌，就有人鬥支援、鬥腳手，án-ne咱著會當逢兇化吉，順利完成任務。所以講『慧根』雖然淺，mā是會當成功完滿。」 |
|
A-hui: Thiaⁿ lí án-ne kóng, koh khah kian-tēng góa ê sìn-sim, iōng múi chi̍t-ê lâng siān-liông ê sim-lêng, lâi chhòng-chō bí-móa ê jîn-seng, iōng chong-kàu ê le̍k-liōng lâi tō͘-hòa jîn-sim, chhin-chhiūⁿ ū lâng teh kóng, “Chāi-seⁿ ū-hàu sìn Ki-tok, sí-āu lêng-hûn chiūⁿ thian-kok, phah-khui sim-thang bô iok-sok, ū-chêng ū-gī siōng hēng-hok”. ǹg-bāng lán ū-chêng ū-gī ê siā-hōe, ē-tàng kāng-sim lâi tèng-kin tī Tâi-oân.
|
阿輝：聽你án-ne講，koh較堅定我ê信心，用每一個人善良ê心靈，來創造美滿ê人生，用宗教ê力量來渡化人心，親像有人teh講：「在生有孝信基督，死後靈魂上天國，扑開心窗無約束，有情有義上幸福」。向望咱有情有義ê社會，會當共心來釘根tī台灣。 |
|
A-hâ: Thiaⁿ a-hui-peh-á ê kà-sī si̍t-chāi sī goán ê hēng-hok, lán mā ài hoat-hui bî-sè ê le̍k-liōng, iōng lán Tâi-oân bûn-hòa chò chú-thé, chhùi-kóng pē-bú-ōe, chhiú siá Tâi-gí-bûn, kiōng-tông kiàn-li̍p í Tâi-oân ūi tiong-sim su-sióng ê sin kok-ka.
|
阿霞：聽阿輝伯仔ê教示實在是阮ê幸福，咱mā ài發揮微細ê力量，用咱台灣文化做主體，嘴講父母話，手寫台語文，共同建立以台灣為中心思想ê新國家。 |
|
Kang-ô͘: Si̍t-chāi bô m̄-tio̍h, lán nā ū-sim, o͘-thô͘ mā ē piàn n̂g-kim, ta̍k-ke chò-hóe lâi phah-piàⁿ, ū piàⁿ chiah ē tit lâng thiàⁿ, bô piàⁿ tō bōe chhut-miâ--lah!
|
江湖：實在無m̄著，咱若有心，烏塗mā會變黃金，逐家做伙來扑拚，有拚才會得人疼，無拚就bōe出名--lah！ |
