Tang-thiⁿ Chhì-pho
|
冬天Chhì-pho |
| Phian-chip-sek |
編輯室 |
|
Chū kó͘ í-lâi Thian-chú-kàu ê hoat-lē tī chē-chē só͘-chāi ū lēng-gōa siat chi̍t-keng choan-choan sī beh hō͘ lâng tiàm hia thang thoat-lī sè-chêng, choa̍t-tn̄g sek-io̍k. Ū keng hō͘ sek-lâm tòa, ū keng hō͘ sek-lú tòa. Chiàu in táⁿ-sǹg lâm-lú khah hó m̄ thang hūn-cha̍p saⁿ kau-chhap chiah ū kong-lô. chāi-chá tī Tē-tiong-hái ê bó͘ hái-sū ū siat chi̍t keng teh hō͘ sek-lâm tòa. Kīn tī-hia ū koh chi̍t ê hái-sū siat chi̍t keng teh hō͘ sek-lú tòa. Tī hit nn̄g keng chiông-tiong ū chi̍t-lâm, chi̍t-lú pún sī tông-pau ê hiaⁿ-mōe.
|
自古以來天主教 ê 法例tī濟濟所在有另外設一間專專是beh hō͘ 人tiamhià thang脫離世情，絕斷色慾。有間hō͘ 室男tòa,有間hō͘ 室女tòa。照in 扑算男女較好m̄ thang 渾雜相交插才有功勞。在早tī 地中海 ê某海嶼有設一間teh hō͘ 室男tòa。近tī-hia有koh一個海嶼設一間teh hō͘ 室女tòa。Tī hit 二間從中有一男，一女本是同胞ê兄妹。 |
|
Hit ê hiaⁿ sam-put-gō͘-sî kòe hái khì chhōe sió-mōe. Tī in sió-mōe tòa hit ê hái-sū hia chhì-pho chin sēng. Hit ê hiaⁿ ke̍k hàuⁿ hit hō kóe-chí. Chóng--sī hit hō kóe-chí khah siông chhut tī hā-thiⁿ-sî, só͘-í éng-pái kàu hit-sî i chiū khì hia thàm sió-mōe. Kàu āu--lâi hit ê hiaⁿ ka-tī giâu-gî siūⁿ i kòe-khì hit ê hái-sū chin bē-chò-tit, in-ūi hit téng lâng siūⁿ-kiò nā iáu ū jîn-chêng ê chhin-ài tī-teh, kiaⁿ-liáu khah bē choân-sim chiâⁿ-chò-sèng. Só͘-í liáu-āu i chiū hán-tit khì.
|
Hit ê 兄三不五時過海去chhōe小妹。Tī in小妹tòa hit個海嶼hia chhì-pho真盛。Hit個兄極hàuⁿ hit號果子。總--是hit號果子較常出tī 夏天時，所以永擺到hit時伊就去hia探小妹。到後--來hit個兄家己giâu疑想伊過去hit個海嶼真bē做tit，因為hit等人想叫若iáu有人情 ê 親愛tī -teh，驚了較 bē 全心成做聖。所以了後伊就罕tit去。 |
|
I ê sió-mōe khòaⁿ i hán-tit lâi chiū ut-būn sòa ko͘-chiâⁿ i. Lō͘-bóe ín i kóng ta̍k-nî nā kàu chhì-pho siong-se̍k ê sî-hān chiah beh lâi, pa̍t-sî tiāⁿ-tio̍h bô beh lâi. Sió-mōe thiaⁿ chè ōe chiū chhe lâng khì kúi-nā kok sì-kè bā put-lūn ke̍k-chá ke̍k-mńg chhut ê chhì-pho-chêng, lóng pôaⁿ-kòe lâi i hia chai. Kàu āu--lâi hit ê hái-sū ū chin-chē chhì-pho-châng. Sió-mōe múi ji̍t chhiàⁿ chē-chē kang lâi teh pôe-iúⁿ chiàu-kò͘, liân i pún-sin ia̍h khîn-kín tok-kang, chiū tì-kàu hō͘ chhì-pho put-sî ē hoat-seⁿ.
|
伊ê 小妹看伊罕tit來就鬱悶續ko͘成伊。路尾允伊講逐年若到chhì-pho siong熟ê 時限才beh來，別時定著無beh來。小妹聽chè 話就差人去幾若國四界bā不論極早極晚出 ê chhì-pho欉，攏盤過來伊hia栽。到後--來hit個海嶼有真濟chhì-pho欉。小妹每日倩濟濟工來teh培養照顧，連伊本身亦勤謹督工，就致到hō͘ chhì-pho不時會發生。 |
|
Kú-kú i ê hiaⁿ bô lâi chhōe i, sió-mōe siông-siông teh ǹg-bāng i beh kàu, thang siū i ê hó chêng-ì. Tán kàu tang-thiⁿ-sî kòe, í-keng li̍p-chhun chiū chhe lâng khì thong-ti in hiaⁿ kóng, Chhì-pho hiān-chāi se̍k lah chhiáⁿ lí tio̍h lâi. I hiaⁿ chin hoaⁿ-hí kòe hái khì thàm sió-mōe sòa chia̍h chhì-pho, chiū ji̍t-ji̍t óng-lâi. Án-ni keng-kòe chi̍t goe̍h ji̍t chhì-pho iáu chhun lōa-chē. Liân-liân kòe saⁿ goe̍h ji̍t hit ê kóe-chí iáu-kú ū móa sì-kè, iân kàu la̍k goe̍h ji̍t kóe-chí chhut bô làng-sî, sòa kàu tn̂g-nî thàng-thiⁿ chhì-pho ia̍h chhut bē kòe. Kàu nî tú nî koh li̍p-chhun iû-goân iáu ū. Hit ê hiaⁿ khòaⁿ kàu thong-nî ū chhì-pho, chiū tùi i ê sió-mōe kóng, Che bêng-bêng sī Siōng-tè beh chí-tiám góa chai sam-put-gō͘-sî lâi chhōe lí sī m̄ tio̍h, taⁿ í-āu tiāⁿ-tio̍h ta̍k ji̍t beh lâi saⁿ-kìⁿ.
|
久久伊ê 兄無來chhōe伊，小妹常常teh向望伊beh到，thang受伊ê好情意。等到冬天時過，已經立春就差人去通知in 兄講，chhì-pho現在熟--lah請你著來。伊兄真歡喜過海去探小妹續食chhì-pho，就日日往來。Án-ni 經過一月日chhì-pho iáu chhun偌濟。連連過3月日hit個果子iáu -kú有滿四界，延到6 月日果子出無 làng時，續到長年thàng天chhì-pho亦出bē過。到年tú年koh立春猶原iáu有。Hit個兄看到通年有chhì-pho，就tùi伊ê 小妹講：「Che明明是上帝beh指點我知三不五時來chhōe你是m̄ 著，今以後定著逐日beh來相見。」 |
|
Án-ni-seⁿ tùi chit chân kò͘-sū thang chai hit ê sió-mōe chin-chiàⁿ sī tì-sek, ia̍h sòa chai tang-thiⁿ chhut chhì-pho sui-jiân put-ha̍p-sî iáu-kú thang tit-tio̍h. Nā-chhin-chhiūⁿ án-ni, lán tio̍h ē-hiáu-siūⁿ ū-sî sui-bóng tī chhám-khó͘ ê tiong-kan iáu-kú ē tit-tio̍h hok-khì.
|
Án -ni -seⁿ tùi這chân故事thang知hit 個小妹真正是智識，亦續知冬天出chhì-pho雖然不合時iáu-kú thang得著。若親像án-ni，咱著會曉想有時雖罔tī 慘苦ê 中間iáu -kú會得著福氣。 |
|
(Tâi-lâm Hú-siâⁿ Kàu-hōe-pò tē 138 koàn, 1896 nî 10 ge̍h)
|
(台南府城教會報第138卷，1896年10月) |
