Hûn-lîm ê Thó͘-húi
|
雲林ê土匪 |
| Phian-chip-sek |
編輯室 |
|
Sì-goe̍h-kan Hûn-lîm-koān ê thó͘-húi chin sēng, ū chiâⁿ chheng lâng chū-chi̍p tī soaⁿ-lāi, siông-siông chhut-lâi cheng- piàng. Táu-la̍k ke Ji̍t-pún lâng ê tiàm iā hō͘ in cheng. Gō͘-goe̍h chhe 3 Ji̍t- pún peng it-jia̍p miâ khì beh lia̍h chha̍t, tian-tò hō͘ chhat ûi, phah-sí 2, 3 lâng, iā tio̍h-siong 4, 5, ê. Āu-lâi Ji̍t-pún chū-chi̍p in-ê peng chiâⁿ-chheng miâ, khì sio-chng; kè-kiōng sio chha-put-to 30 chng; bí chhek, ke-si chē-chē hō͘ in sio--tio̍h, iā ū phah-sí nn̄g saⁿ pah lâng. Tùi hit-tia̍p thó͘-húi ná-sēng; kàu 5 goe̍h 18 phah Lîm-kí-po͘. Hit-sî ū chi̍t- ê gōa-kok lâng hō͘ chha̍t phah-sí, chiū- sī Bōng-bâi lâng, Khèng-kì ê thâu-ke, chha-put-to 70 hòe ê lâng. Hit chá-khí ū tùi Lîm-kí-po͘ khí-sin ài khì Chi̍p-chi̍p, lō͘--n̍i̍h tú-tio̍h chha̍t, káⁿ-sī khòaⁿ i chò Ji̍t-pún lâng chiū ka i thâi.
|
四月間雲林縣ê土匪真盛，有成千人聚集tī山內，常常出來cheng-piàng。斗六街日本人ê店也hō͘ in cheng。五月初三日本兵1、20名去beh掠賊，顛倒hō͘賊圍，扑死2、3人，也著傷4、5個。後來日本聚集in ê兵成千名，去燒庄，計共燒差不多30庄；米、粟、ke-si濟濟hō͘ in燒--著，也有扑死兩、三百人。對hit tia̍p 土匪愈盛，到5月18扑林杞埔。Hit時有一個外國人hō͘賊扑死，就是Bông-bâi人，Khèng-kì ê頭家，差不多70歲ê人，hit早起有對林杞埔起身愛去集集，路--裡tú著賊，káⁿ是看伊做日本人就kā 伊thâi 。 |
|
Kàu 5 goe̍h 20 Táu-la̍k iā hō͘ thó͘-húi phah; iā phah Chhì-tông-hāng, Îⁿ-nâ-á, Pó-táu-á. Gō͘-goe̍h 28 phah Lo̍k-káng, phah bē khui tio̍h thè. Hit-sî Lo̍k- káng ke ū sio chha-put-to 300 keng chhù kap tiàm-thâu. Āu-lâi Ji̍t-pún-peng ti̍t-ti̍t phah chìn-chêng. Táu-la̍k ke iā hō͘ in thó tò-tńg.
|
到5月20日斗六也hō͘土匪扑，也扑刺桐巷、圓林仔、寶斗仔。5月28扑鹿港，扑bē 開就退。hit時鹿港街有燒差不多300間厝及店頭，後來日本兵直直扑進前，斗六街也hō͘ in討倒轉。 |
|
Ū lâng kóng Chi̍p-chi̍p chham Po- siā iā hō͘ chha̍t chiàm-khì. Ka-gī-siâⁿ kap Tang-tōa-tun (chiū-sī sin-siat ê Tâi- oân-hú-siâⁿ ) iā hō͘ in kong, kong bē khui. Chiang-hòa bô phah; kúi-nā-ji̍t ū koaiⁿ siâ-mn̂g m̄-chún lâng sûi-piān chhut- ji̍p.
|
有人講集集chham埔社也hō͘賊佔去，嘉義城kap東大墩（就是新設ê台灣府城）也hō͘ in攻，攻bē開。彰化無扑，幾若日有關城門m̄ 准人隨便出入。 |
|
Hit-sî Táu-la̍k peng khì sio chng, lán thiaⁿ tō-lí ê hiaⁿ-tī chi̍t-lâng ū chhut-lâi kā i khòaⁿ, bô gî-gō͘ hō͘ in phah-sí. Iā ū chi̍t-ê ji̍p-kàu ê hiaⁿ-tī, miâ kiò Ìm-hiaⁿ, i-ê chhù-the̍h chham hòe-mi̍h lóng hō͘ in sio--tio̍h; hiaⁿ-tī chiū khioh tām-po̍h bō͘ i chò só͘-hùi. Lēng-gōa bô thiaⁿ-kìⁿ kóng hiaⁿ-tī á-sī pài-tn̂g ū siū sím-mi̍h hāi.
|
Hit時斗六兵去燒庄，咱聽道理ê兄弟一人有出來kā伊看，無疑誤hō͘ in扑死；也有一個入教ê兄弟，名叫蔭兄，伊ê厝宅chham貨物攏hō͘ in燒--著；兄弟就拾淡薄hō͘伊做所費。另外無聽見講兄弟抑是拜堂有受甚mi̍h損害。 |
|
Lán khòaⁿ Tâi-oân ê kéng-gū chhin- chhiūⁿ chit-hō ê khoán, tio̍h pek-chhiat kiû Siōng-tè hō͘ sī-tōa lâng chiàu tō-lí lâi khoán-thāi peh-sìⁿ, peh-sìⁿ thang hoaⁿ-hí sūn-thàn. “Tio̍h thè ông kap tōa-koaⁿ kî-kiû, hō͘ lán chi̍t-sì-lâng kiong-kèng, toan-hong, pêng-an bô tāi- chì” (I Thê-mô͘-thài 2 : 2).
|
咱看台灣ê境遇親像這號ê款，著逼切求上帝hō͘序大人照道理來款待百姓，百姓thang歡喜順趁。「著替王kap大官祈求，hō͘咱一世人恭敬，端方，平安無代誌。」（I 提摩太2：2） |
|
(Tâi-lâm Hú-siâⁿ kàu-hōe-pò tē 137 koàn,1896 nî 8 ge̍h)
|
(台南府城教會報第137卷，1896年8月) |
