Hô-iok ê Tiâu-khóaⁿ
|
和約ê條款 |
| Phian-chip-sek |
編輯室 |
|
Tiong-Ji̍t só͘ li̍p ê hô-iok hiah-ê tiâu-khóaⁿ í-keng ū ìn tī goán ê Sin-bûn-pò; taⁿ m̄-bián lóng-chóng hoan-e̍k, kan-ta tiah-chhut ta̍k-tiâu ê tāi-lio̍k lâi ìn tī ē-té:
|
中日所立ê和約hiah ê條款已經有印tī阮ê新聞報；今m̄ 免攏總翻譯，kan-ta摘出逐條ê大略來印tī下底： |
|
1.Ko-lê-kok thang chū-chú, m̄-bián koh chìn-kòng
|
1.高麗國thang自由，m̄ 免koh進貢中國。 |
|
2.Tiong-kok. Liâu-tang beh koah chi̍t-tè hō͘ Ji̍t- pún. (Āu-lâi chit khóaⁿ sī bián.)
|
2.中國遼東beh 割一塊hō͘日本。[後來這款是免。] |
|
Tâi-oân tio̍h hō͘ i.
|
台灣著hō͘伊。 |
|
Phêⁿ-ô͘ tio̍h hō͘ i.
|
澎湖著hō͘伊。 |
|
3.Lióng-pêng tio̍h phài lâng khì hun-pia̍t kàu-chí.
|
3.兩爿著派人去分別界址。 |
|
4.Tiong-kok tio̍h pôe-gîn nn̄g bān bān niú. (In-ūi Liâu-tang bô hō͘ i, ke- thiap chi̍t bān bān niú). Tio̍h chò 8 pang kiáu chheng-chhó. Thâu-pang hān 6 goe̍h ji̍t tio̍h kiáu 5 chheng bān. Jī-pang koh 6 goe̍h ji̍t koh kiáu 5 chheng bān. Kî-û hun-chò 6 pang kau, chi̍t-nî koh kiáu chi̍t-kòe. Thêng kàu 6 goe̍h liáu-āu só͘ bōe kau ê gîn lóng tio̍h sǹg lī-sek hō͘ in, múi-nî chi̍t pah kho͘ beh siⁿ 5 kho͘ lāi. Saⁿ ní lāi. nā ē-tit kau chheng-chhó, in chiū m̄ siū lāi, liân tai-seng the̍h ê lāi-chíⁿ iā beh the̍h-chhut lâi hêng.
|
4.中國著賠銀兩萬萬兩。[因為遼東無hō͘伊，加貼一萬萬兩。]著做8 pang 繳清楚，頭pang 限 6月日著繳 5000萬，二pang koh 6月日koh繳 5000萬。其餘分做 6 pang 交，一年koh繳一kòe。停到6月了後所未交ê銀攏著算利息hō͘ in,每年一百箍beh 生 5箍利。3年內，若會tit交清楚in 就m̄ 收利，連代先提ê利錢也beh 提出來還。 |
|
5.Tâi-oân kap Phêⁿ-ô͘ ê peh-sìⁿ nā beh lī-khui poaⁿ-kòe pa̍t-ūi khiā, in thang bē in-ê chhân-hn̂g chhù-the̍h chò in khì. Hān nn̄g nî lāi hō͘ lâng hoat-lo̍h. Kàu nn̄g nî móa iáu tòa- teh--ê sī chhut-chāi Ji̍t-pún lâng beh lia̍h chò in-ê peh-sìⁿ á-bô. Hô-iok khàm-ìn bēng-pe̍k lióng- kok beh chhe koaⁿ-oân lâi Tâi-oân kau-pôaⁿ; hān nn̄g goe̍h lāi tio̍h kau in-ê chhiú'.
|
5.台灣kap澎湖ê百姓若beh 離開搬過別位企，in thang賣in ê田園厝宅做in 去，限兩年內hō͘人發落，到兩年滿iáu tòa teh--ê是出在日本人beh 掠做in ê百姓抑無。和約khàm 印明白兩國beh 差官員來台灣交盤，限兩月日內著交in ê手。 |
|
6.Chit-khóaⁿ lóng sī kóng-khí chò seng-lí ê sū, m̄-bián hoan-e̍k. Chiông-tiong ū ke siat 4 ūi thang chò thong-siong ê cho͘-kài. Chiū-sī Ô͘-pak ê Sa-chhī, Sù-chhoan ê Tiông- khèng, Kang-so͘ ê So͘-chiu, Chiat- kang ê Hâng-chiu.
|
6.這款攏是講起做生理ê事，m̄ 免翻譯。從中有加設 4位thang做通商ê租界，就是湖北ê沙市，四川ê重慶，江蘇ê蘇州，浙江ê杭州。 |
|
7.Hān 3 goe̍h ji̍t Ji̍t-pún tio̍h thè peng lī-khui Tiong-kok.
|
7.限 3月日日本著退兵離開中國。 |
|
8.To̍k-to̍k Ui-hái-ōe thang hō͘ Ji̍t-pún peng tòa hia siú-hāu, khòaⁿ ū chiàu iok bô. Kàu thâu jī pang ê gîn kiáu kòe-liáu, Ui-hái-ōe iā tio̍h hêng Tiong-kok. Kì-û bōe hêng ê gîn Tiong-kok tio̍h kam-goān chiong Hái-koan ê khóaⁿ chò chún-tǹg. Siat-sú bē-tit hó-sè, Ji̍t-pún peng tio̍h tiàm Ui-hái-ōe, tán kàu lóng kau chheng-chhó, chiàⁿ, tò--khì.
|
8.獨獨威海衛thang hō͘日本兵tòa hia守候，看有照約無。到頭二pang ê銀繳過了，威海衛也著還中國。其餘未還ê銀中國著甘願將海關ê款做準當。設使bē tit好勢，日本兵著tiàm 威海衛，等到攏交清楚，才倒--去。 |
|
9.Lióng-pêng só͘ lia̍h ê peng tāi-ke tio̍h hiàn hêng; Tiong-kok iā bē- sái-tit pān in-ê chōe. Lēng-gōa hiah- ê só͘ lia̍h tio̍h lâng kóng sī-choh á-sī ūi Ji̍t-pún ê lâng lóng tio̍h tháu-pàng bô pān-chōe.
|
9.兩爿所掠ê兵大家著獻還；中國也bē 使tit辦in ê罪。另外hiah ê所掠著人講是細作抑是為日本ê人攏著解放無辦罪。 |
|
10.Iok li̍p hó āu-lâi bô koh-chài chiàn.
|
10.約立好後來無koh再戰。 |
|
11.Tiong-kok kap Ji̍t-pún ê Hông-tè tio̍h ín-chún bô-iok. kàu kong-sū 21 nî 4 goe̍h 14, chiū-sī Bêng-tī 28 nî 5 goe̍h chhe 8 lióng-pêng ê tōa-koaⁿ tio̍h the̍h-lâi Ian-tâi tùi-ōaⁿ.
|
11.中國kap日本ê皇帝著允准和約，到光緒 21年 4月 14，就是明治 28年 5月初 8，兩爿ê大官著提來煙臺對換。 |
|
(Tâi- lâm Hú-siâⁿ kàu-hōe-pò tē 122 koàn,1895 nî 4 ge̍h)
|
(台南府城教會報第122卷，1895年4月) |
