Gû-liâu-á ê Kò͘-sū
|
牛寮á ê故事 |
| Tōa-thâu-liân |
王寶漣 |
|
A-bú kè a-pa liáu-āu, tō tòe a-pa kò͘ chhù--ni̍h chit tè 3-hun-tē. Chhiâng-chāi a-pa khì kang-tiûⁿ siōng-pan, goán 3 ê gín-á tī ha̍k-hāu siōng-khò, a-má kò͘-chhù, a-bú tō tī hn̂guni̍h choh-sit, tiong-tàu chiah tńg-lâi chhù hioh-khùn.
|
A母嫁a爸了後, 就tòe a爸顧厝--ni̍h這tè 3分地. Chhiâng-chāi a爸去工場上班, goán 3個gín-á tī學校上課, a-má顧厝, a母就tī園--ni̍h作sit, 中晝chiah tńg來厝--ni̍h hioh-khùn. |
|
Kàu góa tha̍k kok-tiong ê sî-chūn, hn̂g piⁿ--á ê gû-liâu-á khiàm tēⁿ gû-leng ê cha-bó͘-lâng-kang (goán lóng kóng cho͘-lâng-kang ), sî-kan ùi thàu-chá 5 tiám kàu 7 tiám, e-po͘ 4 tiám kàu 6 tiám, 1 kang lóng-chóng 4 tiám-cheng, ū 470 kho͘, goe̍h-kip chha-put-to 1400 gōa, 1 tang ū 7 kang ê hiu-ká. A-pa siūⁿ kóng siōng-pan sî-kan bē kài tn̂g, ē-sái ke-kiám thàn tō bóng thàn, tō kó͘-lē a-bú khì gû-liâu-á chia̍h thâu-lō͘.
|
到我讀國中ê時chūn, 園邊--á ê牛寮á有欠tēⁿ牛奶ê cha-bó͘人工(goán lóng講cho͘人工), 時間ùi thàu早 5點到 7點, e-po͘ 4點到 6點, 1工lóng總 4點鐘, 有470 kho͘, 月給差不多1萬4千外, 1冬會tàng hioh 7工, a爸想講上班時間bē kài長, 會sái加減thàn就bóng thàn, 就鼓勵 a母去牛寮á食頭路. |
|
Sui-bóng kóng 1 kang siōng-pan 4 tiám-cheng, m̄-koh tiāⁿ-tiāⁿ siōng beh 6 tiám-cheng. Tēⁿ gû-leng ê cha-bó͘-lâng lóng-chóng chiah 4 ê, 1 kang ài tēⁿ 1000 chiah ê gû-á, tī hia ê sî-kan lóng sī iōng khia--ê, bô thang chē, ke--chhut-lâi ê sî-kan mā bô sǹg ka-pan-hùi, siōng-pan nā bān-kàu, gû-thâu-á (goán chng-á lóng án-ne kiò gû-liâu-á ê thâu-ke ) ê bīn tō chhàu gah pí ti-sái koh khah chhàu, hā-pan sî-kan nā-sī kā lâng chhiân--tio̍h, mā bô-iàu-bô-kín, 1 tiám-á tō bē pháiⁿ-sè.
|
雖bóng講是 1工上班 4點鐘, m̄-koh tiāⁿ-tiāⁿ上beh 6點鐘. Tēⁿ牛奶ê cha-bó͘人lóng總chiah 4個, 1工ài tēⁿ 1000隻牛á, tī hia ê時間lóng用khiā--ê, 無thang坐, 加--出-來ê時間koh無算加班費, 上班若慢到, 牛頭á (goán庄á人lóng án-ne叫對牛寮á ê頭家) 面就臭kah比豬屎koh khah臭, 下班時間若kā人chhiân--著, i soah無要無緊, 1點á都bē pháiⁿ勢. |
|
Chit-ê thâu-lō͘ kui-nî-thàng-thiⁿ lóng bô hioh-khùn, liân kòe-nî mā ài chò, choân-khîn ū 700 kho͘, chhéng-ká 1 kang sǹg 1-kò͘-goe̍h ê choân-khîn-gia̍h, nā chhéng-ká 3 kang, 3-kò͘-goe̍h ê choân-khîn tō bô--khì-a. Goán nā hioh-kôaⁿ hioh-joah beh tńg-khì a-má hia chhit-thô, a-bú lóng m̄-bat chhéng-ká chhiau-kòe 3 kang, in-ūi lâng-chhiú bô hiah chē, chhun--ê lâng khang-khòe-liōng ē siuⁿ tāng; 6-goe̍h-chhe góa tō tāi-ha̍k chhut-gia̍p--a, thàn chit-ê sî-chūn kiò a-bú lâi Hoalian chhit-thô, i it-ti̍t m̄-káⁿ tah-èng, in-ūi i m̄-káⁿ khui-chhùi chhéng-ká. Hok-lī kan-taⁿ Tiong-chhiu sàng 1 a̍p goe̍h-piáⁿ, kòe-nî pau 3000 kho͘ ê âng-pau, gû-thâu-á ê kho̍k tī gún hia sī kui-chng thong-lâng-chai.
|
這個頭路kui年thàng天lóng無hioh-khùn, 連過年mā ài做, 全勤有700 kho͘, 請假1工算1個月ê全勤額, 若請假3工, 3個月ê全勤就無--a. Goán若hioh-kôaⁿ hioh熱beh tńg去a-má hia chhit-thô, a母lóng m̄ bat請假超過3工, 因為kha手無hiah chē, chhun-ê人khang-khòe量會siuⁿ重; 6月初我就大學出業--a, thàn這個時chūn叫a母來花蓮chhit-thô, i一直m̄敢答應, 因為i m̄敢開嘴請假. 福利kan-taⁿ中秋送 1盒月餅, 過年包300 kho͘紅包, 牛頭á ê kho̍k, goán hia是kui庄thong人知. |
|
A-bú chit-ê thôa-lō͘ chò beh 8 tang--a, pòaⁿ-tang khí 10 kho͘, 1 tang ke 1 kang ê hiu-ká, m̄-koh khí kàu 510 kho͘ ê sî-chūn tō bô koh khí--a, chit-má choân-khîn chióng-kim mā bô--a, hiu-ká bē-sái iōng, gû-thâu-á ōaⁿ chîⁿ chún--kòe, 1 kang sǹg 500 kho͘.
|
A母這個頭路做beh 8冬--a, 半冬起10 kho͘, 1冬加1工ê休假, m̄-koh起到510 kho͘ ê時chūn就無koh起--a; chit-má全勤獎金mā無--a, 休假bē-sái hioh, 牛頭á換錢chún過, 1工算500 kho͘. |
|
Tùi 1 ê beh tī lô-tōng chhi-tiûⁿ chia̍h thâu-lō͘ ê cha-bó͘-lâng lâi kóng, pun--tio̍h ê sī goe̍h-kip chió, hō͘ lâng koán-lí、chí-hui ê khang-khòe, chit-hūn sin-súi sui-bóng m̄-sī î-chhî ka-têng ê chú-iàu siu-ji̍p, m̄-koh tùi kui-ê ka-têng keng-chè ū chiâⁿ tōa ê chok-iōng, liân án-ne ê thâu-lō͘ chò--khì-lâi mā sī bô khin-sang, koh ē hō͘ thâu-ke pak-siap.
|
對 1個beh tī勞動市場食頭路ê cha-bó͘人來講, 分--著ê是月給少, hō͘人管理指揮ê khang-khòe, hit份薪水雖bóng m̄是維持家庭ê主要收入, m̄-koh對kui個家庭經濟有chiâⁿ大ê作用, 連án-ne ê頭路做--起-來mā是無輕鬆, koh會hō͘頭家剝削. |
|
Tùi a-bú lâi kóng, bān-gōa-kho͘ chóng-sī 1 pit chîⁿ, chit-má 2 ê gín-á tī gōa-kháu tha̍k-chheh, sū-sū-hāng-hāng lóng ài chîⁿ, hn̂g--ni̍h ê sit-thâu koh bô kài ún-tēng, chit-ê thâu-lō͘ bóng chò ke-kiám siu, koh án-chóaⁿ kan-khó͘, mā ài au kàu 3 ê gín-á lóng chhut-gia̍p……, a-bú sim-koaⁿ-té án-ne siūⁿ.
|
對a母來講, 萬外kho͘總--是1筆錢, chit-má 2個gín-á tī外口讀冊, 事事項項lóng ài錢, 園--ni̍h ê sit頭koh無kài穩定, 這份頭路bóng做加減收, koh án-chóaⁿ艱苦, mā tio̍h au到 3個gín-á lóng出業……, a母心肝底án-ne想. |
|
(TGB Thong-sìn tē 21 kî, 2001 nî 6 goe̍h)
|
(TGB通訊第21期，2001年6月) |
